(X)Christus et Christia

Qus et christianus. Queritur quare hoc nomen chritus litteris istis scribitur vilicet. x. p. c. Cum cot spiseice vel titello superposito: Respondetur quod plures sunt rationes ad id secundum doct. et Papiam. Prima est quia cprtesc est vocabulum grecum et non latinum ideo grecis lris solet scribi. Nam apud grecos hec figura. x. ponitur pro ch. latine seu idem est. Item apud grecos hec figura pr. ponitur pror. et est r apud latinos. Hec autem figura c apud grecos ponitur et est S. apud latios. vnde latine scribitur christus. et grece pro eisdem litris. cpitetc.

¶ Alia ratio significationis quia hec littera x. habet figura crucis. Et dicit Pap. quod inuenta est temperOctauiani imperatoris a latinis. quo tempore natus est cpistet. Significat ergo crucis triumphum. Psignificat peccatorum nostrorum per chisum persolutionem. Et C.si gnificat coronam glorie resurrectionis christi. ergo etc.

¶ Tertia ratio quia cemptus grece a chrismate dicitur quasi christismate vnctus. et chrisma grecum est ac scribitur per x. grece. sed apud nos per ch. Et vt dicitur libro Catholi Chrisma dicitur a chrysos quod est aurum. vel secretum vl iudicium. v. Aurum: iudicium: secretum: dat tibi crisis Et quoniam christus fuit vnctus verus Rex et Sacerdos chrismate celestid est spiritum sancto plenus. ergo tet

¶ Si autem queratur quibus ex rebus conficitur chrisma Dicit Hug. de Sacris. li. ii pert. xv. c.i. quod vnctio quae fit chrismate principalis vnctio dicitur. quia in ea principa liter paracletus datur. vnde et propter abundantiam gratiae: equores (inquit) mixtos habet oleum et balsamum scilicet ex quobus conficitur. Oleum conscientie nitorem: et balsamum fame odorem bonu significat. vnde vnctione ista intus conscientia peruncta: et ad pacem cum deo ordina ta: per oleum designatur. Ac per balsamum: foris exemplum ad proximum atque pax in edificando. Hinc est quod Aaron et filii eius in ve. tels. in Sacerdotium Reges que perungebantur chrismate. Et nunc non solum Reges et pontifices: sed omnis ecclesia: et christianus chrismate consecratur. eo quod membrum est eterni Regis et Sacet dotis. videlet christi Iesu et consors regni eius fit in celo. Et quia quilibet chrianus debet esse nitidus intus in conscientia: ac boni odoris in fama: propterea materia sacramenti Confirmationis est chrisma. quod est ex oleo et balsamo vt praedictum est. Materia autem extremeo vnctionis est oleum sine balsamo. quia exeuntes per mortem decetero non indigent odore bone fame erga edificationem proximi.

¶ Item de proprietatibus Olei et Balsami: plura habentur suis locis

¶ Quare christiani populi ab hoc nomine christus denominantur christiani: non autem a nomine Iesu vocantur Iesuite: Respondetur secundum Doc. quod plures sunt rationes Una ex parte Greci sermonis. Nam vt Chrys. dicit super Matth. Christiani prius in Iudea et vbique vocabantur Nazarei. Sed postea in Grecia apud Antiochiam crescente numero christianorum: permutatum est nomen vt dicerentur christiani. Quia vero hec permuta tio facta est in Grecia: ideo nomine greco a christo nominantur. et non a nomine hebreo scilicet Iesus.

¶ Alia rateo quia nomen Iesus est nomen diuinitatem christi respiciens. Dicitur enim Iesus id est saluator. Saluare autem dei est proprium. Sed nomen christus id est vnctus conuenit christo ratione humanitatis in qua communicat nobiscum. Unde christiani sunt vncti tanquam pugiles contra mundum. carnem. et diabolum pro christo Rege. ergo etc. Tertia ratio Ex deriuatione nominis et imitationis. Nam Bern. super Can. ser. xv. dicit Christianus particeps nominis est et hereditatis. Christianus sum. christi frater sum. Si sum quod dicor: heres sum dei et coheres christi. Et Augustinus de Uita christiana: dicit. Non in hoc tantum modo nomine quod christiani dicimur: nobis blam diamur: sed propter hoc etiam nos iudicari credamus si nobis frustra nomen vendicemus alienum Nomen christi ille frustra sortitur qui christum actibus minime imitatur. Hec ille

¶ Proinde Christianus diffinitur sic secundum Ioann. Climacis. lir scale Christianus est imitator christi secundum quod possibile est homi verbis et operibus et intentione: recte et sine que rela credens in deum et sanctam Trinitatem. Sed quia non tenemur christum imitari in operibus diui nis: puta in miraculis faciendis. ergo non denomi namur a nomine Iesu: quod ratione diuinitatis christo conpetit. Sed quia tenemur in operibus virtuosis et bonis Ideo a christo quod est ipsi competens ratione humanitatis: deriuatum nomen habemus christianum. Nam et secundum grammaticam regulam Omne deriuatm sequi habet suum primitiuum. Ergo Christianus sicut nomine: ita et opere sequi debet christum. Unde et Hieron in testamento. Frustra christianum nomen habet qui operibus diabolum sequitur etc. Ex his patet dei boni tas et iusticia laudabilis in christianis.

¶ Quare christus in scriptura figuratiue assimilatur flori campi potius quam horti: Respondetur secundum Bernd. super Can. ser. xlviii. Et in Seratum. de Aducentu. qui incipit Audiuimus. Quod exquo flos in horto clauditur: sed in campo exponitur et spargitur. ioeoque secundum aliquid dominus Iesus dicitur flos horti. quia virgo de virgine clauso vtero natus. Unde Cantur. iiii. Hortus conclusus soror mea sponsa. Hec est beata virgo Maria christi soror: dei sponsa. Sectum potius dicitur christus flos campi. Ibidem cap. ii Ego flos campi et lilium conuallium. quia campus non defossus sarculo: non impinguatus fimo: non seminatus ab aliquo: sine omni humano floret adminiculo: celestis virtutis influxum id est influentie auxilio. Sic omnino virginis aluus floruit: castaque et inuiolata viscera Marie genueruit eterni nitoris florem. cuius pulcritudo corruptionem non videt. nec in perpetuum marcescet. Et ipse quidem flos campi: quia martyr martyrum expositus foras ciuitatem passus ab hominibus: ceculcatus: et laceratus vulneribus: in ligno extitit leuatus. Ipse et liliunm conuallium: quia purus et humilis

¶ Quare Christus comparatur flori. plura habentur vbi Flos §. i. et sequentibus. sit etiam lib. iii. variis locis.

¶ Item quare christus comparatur flori. plura habentur vbi Flos. §. 1. et sequentibus. Et etiam libro. iii variis locis.

¶ Quomodo chrs in scriptura dicitur alphaet o. Nam Apoc. i. c. ipse christus dicit. Ego sum alpha et o principium et finis. Notandum est secundum Lyram ibidem et alios quod alpha est prima littera grecorum. et o est vltima. Nominaturque omega id est finalis. Et ita per hec signa tur quod christus est principium et finis omnium creaturarum. vt ibide scriptura exponit dict principium et finis.

¶ Nota etiam quod christus dicitur principium et finis dupliciter.

¶ Uno modo secundum deitatem. quia deus est principium omnium effectiuum et finis ad quem omnia ordinata sunt. Prouerb. xvi. Uni uersa propter semetipsum operatus est dominus.

¶ Alio modo. scilicet loquendo secundum christi humanitatem. Sic chro per Esa. xlviii. c. dicit. Ego primus et nouissimus scilicet in modo. Et hoc in natiuitate ex virgine. quia nullus ante eum nec post eum nascetur ex virgine. Ideo et de virgine canit ecclesia. quod nec primam similem visa est: nec habere sequentem. Item isto modo loquendo scilice secundum humanitatem christus aliquo mo dicitur primus. sed non nouissimus. vt ingloliosa resurrectione. quia primus ad gloriam resurrexit: ita quod nullus ante eum. Ide dicit Apostolos. quod christus resurrexit primitie dormientium id est mortuorum. sed non qurtem nouissimus. quia post eum in fine omnes resurgemus.

¶ Tertio christus aliquo modo etiam dicitur nouissimus. sed non primus vt in iudicio finali. quia nullus post eum decete po iudicabit. sed ante ipsum iudicauerunt multi in modo aliquos et ipsum christum

¶ Quarto christus aliquo modo nec permus dicitur nec nouissimus. vt in passione. quia multi anchristum passi sunt martyres. et post eum similiter. Laudabilis ergo est mira dei bonitas in christo etpropulo christiano ac omnibus creaturis etc.

Quare chris praefiguratus est praeipue per flores et fructus amygdali. vt scribitur Numeri. xvii. quod virga Aaron sicca inuenta est germinasse flores turgentibus gemmis Qui foliis dilatati in amgdala deformati sunt

¶ Respondetur quod vna ratio est. quia priorfloret inter arbores. et christus praecedit omnes sanctitate. Et sicut in amygdalino fructu est exterior cortex amara: intus testa fortis interius quam dulcis nucleus Sic in christo exterior substati scilicet corpus fuit amaritudine passionum plena. interior scilicet anima fortis in bono virtutis. Et intima peitas dulcissima. vt hec canuntur in ecclesiis.

¶ Secunda ratio. quia sicut amygdala sunt sana hominibus sed morifera vulpibus. vt habetur vbi Fructus. §. ii Et vbi Lignum de amygdali proprietatibus. Sic christus bonis rationaliter viuetibus cum accipitur in eucharistia est ad salutem eternam. Sed hominibus malis tanquam vulpibus ad damnationem.

¶ Tertia ratio moralis significationis ex Lyra lir. Num. supra quia virga Aaron sercauit dominium et sacerdotii christi regimem praelationis in christianis: quae debent boni praelati imitari. vt germinent bonitate conscientie in virtuosio operibus frondeat veritate doctrie: floreant fa¬ me et exempli edificatione tamquam odore ad similia alliciente Et etiam fructificent in omni sanctitate vite tamquam amygdala in amara poenitentia corpus castigando. et testa firmitus tis perseuerando etiam in aduersis. ac nucleo dulcedinis in deuotione et sic patet dei bonitas laudabilis per omnia etc.

¶ QEux dei bonitas est laudabilis ex arcum celesti qui vocatur Iris.