Table of Contents
Decretum
Pars 1
Pars 2
Causa 1
Quaestio 1 : An sit peccatum emere spiritualia?
Quaestio 3 : an ingressum vel praebendas ecclesiae emere sit simoniacum?
Quaestio 4 : An iste sit reus criminis, quod eo ignorante pater admisit?
Quaestio 6 : An illi, qui ab eo jam simoniaco ignoranter ordinati sunt, abjiciendi sint, an non?
Quaestio 7 : Si renuncians suae haeresi sit recipiendus in epicopali dignitate, vel non?
Causa 2
Quaestio 1 : An in manifestis judiciarius ordo sit requirendus?
Quaestio 2 : An exspoliatus ab aliquo sit judicandus?
Quaestio 3 : Qua poena sint feriendi qui in accusatione vel testificatione defecerint?
Quaestio 5 : Si deficientibus accusatoribus sit cogendus ad purgationem?
Quaestio 4 : An duorum testimonio sit condemnandus?
Quaestio 6 : Si remedium sit dandum ei, qui causa dilationis vocem appellationis exhibuerit?
Quaestio 7 : Si laici, monachi vel quilibet inferiorum ordinum in accusatione majorum sint audiendi?
Quaestio 8 : Quomodo debeat fieri accusatio, an in scriptis, an sine scriptis?
Causa 3
Quaestio 1 : An restitutio danda sit quibuslibet exspoliatis?
Quaestio 3 : quo spatio mensium utrique sint concedendae?
Quaestio 4 : An infames et non legitime conjuncti ad accusationem sint admittenti?
Quaestio 5 : An testes de domo accusatorum sint producendi; vel inimicorum vox sit audienda?
Quaestio 6 : An extra provinciam reus sit producendus?
Quaestio 7 : An sit audienda ejus sententia, quem cum reo par inficit malitia?
Quaestio 8 : An ab uno tantum episcopus sit audiendus vel judicandus?
Quaestio 10 : An deficientes in primo capitulo sint admittendi ad sequentia?
Quaestio 11 : An accusato liceat accusationem in accusatorem vertere?
Causa 4
Quaestio 1 : An in excommunicatione constitutus alium accusare valeat?
Quaestio 4 : an idem possit esse accusator et testis?
Quaestio 5 : An die constituta non occurrens a communione sit removendus?
Causa 5
Quaestio 2 : quoties sit vocandus ad causam antequam sententiam damnationis accipiat?
Quaestio 4 : An ideo aliquis habendus sit inimicus, quia crimen alterius judicat?
Quaestio 5 : An ideo aliquis habendus sit inimicus, quia crimen alterius judicat?
Quaestio 6 : Qua poena sit plectendus, qui quod intulit probare non valet?
Causa 6
Quaestio 1 : An crimine irretiti vel infamia notati ad hujusmodi accusationem sint admittendi?
Quaestio 3 : Si liceat sibi expetere judicium archiepiscopi alterius provinciae?
Causa 7
Quaestio 1 : Utrum vivente episcopo alius possit in eadem ecclesia ordinari?
Quaestio 2 : An iste valeat reposcere cathedram, quam sua intercessione alter accepit?
Causa 8
Quaestio 1 : Quod autem episcopo successorem sibi instituere liceat
Quaestio 2 : An amicorum patrocinia in electione debeant convalescere?
Quaestio 3 : An sit habendus simoniacus qui post electionem hujusmodi juramentum canonicis praestat?
Quaestio 4 : an liceat clericis ante sententiae tempus ab episcopo suo discedere?
Quaestio 5 : An sine literis apostolicis debeat redire ad propriam ecclesiam?
Causa 9
Quaestio 1 : An ordinatio, quae ab excommunicatis facta est, aliquo modo possit rata haberi?
Causa 10
Quaestio 1 : An basilica cum omni dote sua ad episcopi ordinationem pertineat?
Quaestio 2 : An res ecclesiarum episcopis usurpare liceat?
Quaestio 3 : An res ecclesiarum episcopis usurpare liceat?
Causa 11
Quaestio 1 : Utrum clericus ante civilem judicem sit producendus?
Quaestio 2 : Si producendus non est, an haec culpa sit digna suspensione?
Causa 12
Quaestio 5 : Si testamenta liceat eis conficere?
Causa 13
Quaestio 2 : An praescriptione temporis jus percipiendi decimas et funerandi tollatur?
Causa 14
Quaestio 1 : An liceat eis sua repetere?
Quaestio 2 : An illi testes sint audiendi?
Quaestio 3 : An illud sit usuras exigere?
Quaestio 4 : An liceat clericis vel laicis a quolibet usuras expetere?
Quaestio 5 : An eleemosynae de usuris fieri possint?
Quaestio 6 : An usurarii poenitentiam agere valeant, nisi quod male acceperunt restituant.
Causa 15
Quaestio 1 : Autem an ea, quae mente alienata fiunt, sint imputanda?
Quaestio 2 : An pro impensis patrociniis liceat clericis munera exigere?
Quaestio 3 : An ex mulieris confessione iste sit condemnandus?
Quaestio 4 : An die dominico ejus causa sit ventilanda?
Quaestio 5 : An sibi neganti purgatio sit deferenda?
Quaestio 6 : An ejus confessio cruciatibus sit extorquenda?
Quaestio 7 : An absque synodali audientia episcopus valeat sacerdotem damnare?
Causa 16
Quaestio 1 : Utrum monachis liceat populis officia celebrare, poenitentiam dare et baptizare?
Quaestio 3 : An jura ecclesiarum praescriptione tollantur?
Quaestio 5 : Si capellam in suo territorio aedificatam jure territorii sibi vendicare valeat?
Causa 17
Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?
Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?
Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?
Causa 18
Causa 19
Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?
Causa 20
Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?
Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?
Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?
Causa 21
Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?
Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?
Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?
Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?
Causa 22
Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?
Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?
Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?
Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?
Causa 23
Quaestio 1 : An militare peccatum sit?
Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?
Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?
Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?
Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?
Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?
Causa 24
Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?
Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?
Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?
Causa 25
Causa 26
Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?
Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?
Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?
Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?
Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?
Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?
Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?
Causa 27
Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?
Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?
Causa 28
Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?
Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?
Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?
Causa 29
Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?
Causa 30
Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?
Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?
Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?
Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?
Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?
Causa 31
Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?
Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?
Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii
Causa 32
Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?
Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?
Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?
Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?
Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?
Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?
Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?
Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?
Causa 33
Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?
Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?
Quaestio 3
Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?
Causa 34
Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?
Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?
Causa 35
Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?
Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?
Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?
Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?
Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?
Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?
Causa 36
Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?
Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?
Pars 3
Quaestio 9
QUESTIO 9.
Dictum
Caput 3
Absente reo accusator non audiatur.
Item Calixtus Papa , [epist. II. ad Episcopos Galliae]. Absente eo, quem accusare uoluerit, quicquam accusatori non credatur, qui sine scripto difficile, per scriptum autem numquam recipiatur; quia per scripturam nullus accusari potest, sed propria uoce, et presente eo, quem accusare uoluerit, suam quisque agat accusationem.
Caput 6
De eodem.
Item Dama sus Papa [ad Stephanum Archiepiscopum, ep. III. cap. 8.] Habetur quoque in decretis sanctorum Patrum sancitum, non fore canonicum quemquam sacerdotum iudicareuel dampnare ante, quam accusatores canonice examinatospresentes habeat locumque defendendi accipiat, id est inducias ecclesiasticas ad abluenda crimina etc.
Caput 7
Idem Damasus ibidem continenter Nec extra propriam fiat prouinciam primo discus sionis accusatio, sine apostolica preceptione, cui in omnibus causis debet reuerentia custodiri, quoniam et antiquadocet hoc Patrum regula, in qua et inperialiter pariterstatuta concinunt. „ Criminum, “ inquiunt, „discussioibi agenda est, ubi crimen admissum est. Nam alibicriminum reus prohibetur audiri.“ Et alibi in canonibus precipitur: „ Quecumque negotia in suis locis, ubiorta sunt, finienda sunt, “ et reliqua talia, et his similia, salua tamen in omnibus apostolica auctoritate, ut nichil inhis diffiniatur prius, quam ei placere cognoscatur, qua omnessuffultos esse oportet.]
Caput 9
De eodem.
Item ex Concilio Tollet ano$° VI. [c. n.] Dignum est, ut uita innocentis nulla maculetur pernicie accusatoris; ideo quisquis a quolibet criminatur, non ante accusatus suplicio detur, quam accusator presentetur, atque legum et canonum sententia exquiratur. Quod si indigna ad accusandum persona inuenitur, ad eius accusationem non iudicetur.
Caput 10
Sententia feriatur qui causae suae negligit adesse.
Item Bonifacius Papa ad Gallos [epist. II.] Decreuimus uestram debere intra prouinciam esseiudicium, et congregare sinodum ante kalendarum diemnouembrium, ut, si adesse uoluerit, presens, si confidit, adobiecta respondeat; si uero adesse neglexerit, dilationemsententiae de absentia non lucretur. Nam manifestum est, confiteri eum de crimine, qui induito et totiens delegatoiudicio purgandi se occasione non utitur. Nichil enim interest, utrum in presenti examine non omnia, quedicta sunt, conprobentur, cum ipsa quoque professioex procurata totiens constet absentia.
Caput 12
Altera parte absente diffinitiua sententia non feratur.
Item Nicolaus Papa G allino ni Senensi Archiepiscopo. Reuera iustus mediator non est, qui uno litigante et altero absente amborum emergentes lites decidere non formidat. His ita premissis, uolumus et auctoritate apostolicamonemus, ut, si presbiter, de quo agitur, post excommunicationem suam apostolicam sedem adire uoluerit, nullus itereius inpedire presumat.
Caput 14
De eodem.
Item Nicolaus Papa Gallinoni Senensi Archiepiscopo. Indicas Hermannum episcopum super quibusdamfrequenter fuisse accusatum, pro quibus (quia ex parte ipsiuspersona deest) nos uni parti ad discrimen alterius credere proculdubio non possumus, quamuis nec usque adhuc qui fuerint illi excessus dixeris, nec utrum sanae mentis erat idem antistes, nec ne, cum ipsos excessus perpetrabat, euidenter ostenderis, satiusque arbitramur, quamlibet interim infirmitatem ad penam peccati, quam ad ipsum pertinere peccatum, cui magis consulendum et conpatiendum sit, quam puniendum uel etiam aliquo modo feriendum.
Dictum
De his etiam , que audierunt , si ad hoc conuocati sunt , in ciuili causa testimonium dicere possunt , unde in coli . VII. tit. de testibus , legitur:
§. i. „Sidebitum scriptum sit , et probatio solutionis proferatur a litigantibus per testes sine scriptura , tunc susceptibilem eam apud iudicem esse uolumus , dum ad hoc ipsum testes assumantur , utperhibeant testimonium pro facienda solutione , aut pro memoriafacta alicui iam solutionis factae , et pro confessione eius , quipecunias accepit. Hec autem testimonia inania et ex transitu perhibita (aut ab eo qui propter aliud opus adueniens audiuit aliquo dicente , se accepisse ab aliquo aurum, aut deberealicui ) nulla ratione ualere censemus .
Caput 20
Testes corporaliter prestito sacramento testimonium dicant.
Idem Decorato Patricio. Hortamur, ut, sub timore Domini consuetam conscientiae uestrae sinceritatem in hoc quoque negotio conseruantes, omnem personis, que ueritatem causae istius scire possunt, faciatis amputari formidinem, et uestris presentati conspectibus, tactis sacrosanctis euangeliis, prebito etiam legaliter sacramento, que in rerum ueritatenorunt professione suae testificationis aperiant, ut, patefactisomnibus, que secundum leges et iustitiam censendasint cognoscatis, et conuenientem legibus et ueritati terminum detis.
Caput 21
Accusator et accusatus simul debent adesse.
Item Nicolaus Papa Igmaro Remorum Archiepiscopo. Necesse est secundum sacrarum scripturarum documenta ac secundum iustitiae trutinam, et accusatum et accusatorem simul adesse, et unam partem, quanta-cumque et qualicumque predita sit auctoritate, sic prorsus audiri, ut alteri parti nullum preiudicium inrogetur.