Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in Commentarium in Libros Sententiarum Scoti

Liber 1

Prologus

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum homini pro statu isto sit necessarium aliquam doctrinam supernaturaliter inspirari

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum cognitio supernaturalis necessaria viatori sit sufficienter tradita in sacra Scriptura

Pars 3

Quaestio 1-3 : Utrum theologia sit de Deo tamquam de primo obiecto; Utrum theologia sit de Deo sub aliqua speciali ratione; Utrum theologia sit de omnibus ipsorum ad primum eius subiectum

Quaestio 2 (Depreciated; to be deleted) : Utrum theologia sit de Deo sub aliqua speciali ratione

Quaestio 3 (Depreciated; to be deleted) : Utrum theologia sit de omnibus ipsorum ad primum eius subiectum

Pars 4

Quaestio 1 : Utrum theologia in se sit scientia, et utrum subalternans vel subalternata

Pars 5

Quaestio 1-2 : Utrum theologia sit scientia practica vel speculativa; Utrum ex ordine ad praxim ut ad finem dicatur per se scientia practica

Quaestio 2 (Depreciated; to be deleted) : Utrum ex ordine ad praxim ut ad finem dicatur per se scientia practica

Distinctio 1

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum obiectum fruitionis per se sit finis ultimus

Quaestio 2 : Utrum finis ultimus habeat tantum unam rationem fruibilis

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum frui sit aliquis actus elicitus a voluntate, vel passio recepta in voluntate

Quaestio 2 : Utrum fine apprehenso per intellectum necesse sit voluntatem frui eo

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum Deo conveniat frui

Quaestio 2 : Utrum viator fruatur

Quaestio 3 : Utrum peccator fruatur

Quaestio 4 : Utrum bruta fruantur

Quaestio 5 : Utrum omnia fruantur

Distinctio 2

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in entibus sit aliquid exsistens actu infinitum

Quaestio 2 : Utrum aliquod infinitum esse sit per se notum

Quaestio 3 : Utrum sit tantum unus Deus

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum possibile sit cum unitate essentiae divinae esse pluralitatem personarum

Quaestio 2 : Utrum sint tantum tres personae in essentia divina

Quaestio 3 : Utrum cum essentia divina possit stare in aliquo ipsum esse productum

Quaestio 4 : Utrum in essentia divina sint tantum duae productiones intrinsecae

Distinctio 3

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum Deus sit naturaliter cognoscibilis ab intellectu viatoris

Quaestio 2 : Utrum Deus sit primum cognitum a nobis naturaliter pro statu isto

Quaestio 3 : Utrum Deus sit primum obiectum naturale adaequatum respectu intellectus viatoris

Quaestio 4 : Utrum aliqua veritas certa et sincera possit naturaliter cognosci ab intellectu viatoris absque lucis increatae speciali illustratione

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum in qualibet creatura sit vestigium Trinitatis

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum in parte intellectiva proprie sumpta sit memoria habens speciem intelligibilem priorem naturaliter actu intelligendi

Quaestio 2 : Utrum pars intellectiva proprie sumpta vel aliquid eius sit causa totalis gignens actualem notitiam vel ratio gignendi

Quaestio 3 : Utrum principalior causa notitiae genitae sit obiectum in se vel in specie praesens vel ipsa pars intellectiva animae

Quaestio 4 : Utrum in mente sit distincte imago Trinitatis

Distinctio 4

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum ista sit vera 'Deus generat alium Deum'

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum ista sit vera 'Deus est Pater et Filius et Spiritus Sanctus'

Distinctio 5

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum essentia divina generet vel generatur

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum Filius generetur de substantia Patris

Distinctio 6

Quaestio 1 : Utrum Deus Pater genuit Deum Filium voluntate

Distinctio 7

Quaestio 1 : Utrum potentia generandi in Patre sit aliquid absolutum vel proprietas Patris

Quaestio 2 : Utrum possint esse plures Filii in divinis

Distinctio 8

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum Deus sit summe simplex

Quaestio 2 : Utrum aliqua creatura sit simplex

Quaestio 3 : Utrum cum simplicitate divina stet quod Deus vel aliquid formaliter dictum de Deo sit in genere

Quaestio 4 : Utrum cum simplicitate divina possit stare distinctio perfectionum essentialium praecedens actum intellectus

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum solus Deus sit immutabilis

Distinctio 9

Quaestio 1 : Utrum generatio Filii in divinis sit aeterna

Distinctio 10

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus producitur per actum et modum voluntatis

Distinctio 11

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus procedat a Patre et Filio

Quaestio 2 : Utrum si Spiritus Sanctus non procederet a Filio, posset stare distinctio realis ipsius a Filio

Distinctio 12

Quaestio 1 : Utrum Pater et Filius spirent Spiritum Sanctum in quantum sunt omnino unum vel in quantum distincti

Quaestio 2 : Utrum Pater et Filius spirent uniformiter Spiritum Sanctum

Distinctio 13

Quaestio 1 : Utrum Spiritus Sanctus sit genitus, sive utrum productio Spiritus Sancti sit generatio vel distinguatur ab ea

Distinctiones 14, 15, et 16

Quaestio 1 : Utrum quaelibet persona mittat quamlibet

Distinctio 17

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum necesse sit ponere caritatem creatam, formaliter inhaerentem naturae beatificabili

Quaestio 2 : Utrum necesse sit ponere in habitu rationem principii activi respectu actus

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum tota caritas praeexsistens corrumpatur ita quod nulla realitas eadem numero maneat in caritate maiore et minore

Quaestio 2 : Utrum illud positivum caritatis praeexsistentis quod manet in augmento, sit tota essentia caritatis intensae

Distinctio 19

Quaestio 1 : Utrum personae divinae sint aequales secundum magnitudinem

Quaestio 2 : Utrum quaelibet persona sit in alia

Distinctio 20

Quaestio 1 : Utrum tres personae sint aequales in potentia

Distinctio 21

Quaestio 1 : Utrum haec sit veta 'solus Pater est Deus'

Distinctio 22

Quaestio 1 : Utrum Deus sit nominabilis a nobis aliquo nomine significante essentiam divinam in se, ut est 'haec'

Distinctio 23

Quaestio 1 : Utrum persona secundum quod dicit aliquid commune Patri et Filio et Spiritui Sancto, dicat praecise aliquid secundae intentionis

Distinctio 24

Quaestio 1 : Utrum in divinis sit proprie numerus

Distinctio 25

Quaestio 1 : Utrum persona in divinis dicat substantiam vel relationem

Distinctio 26

Quaestio 1 : Utrum personae constituantur in esse personali per relationes originis

Distinctio 27

Quaestio 1 : Utrum verbum creatum sit actualis intellectio

Quaestio 2 : Utrum verbum in divinis dicat proprium personae genitae

Quaestio 3 : Utrum verbum divinum dicat respectum ad creaturam

Distinctio 28

Quaestio 1 : Utrum 'ingenitum' sit proprietas ipsius Patris

Quaestio 2 : Utrum innascibilitas sit proprietas constitutiva primae personae in divinis

Quaestio 3 : Utrum personae prima divina constituatur in esse personali aliqua relatione positiva ad secundam personam

Distinctio 29

Quaestio 1 : Utrum principium dicatur univoce de principiis ad intra et ad extra in Deo

Distinctio 30

Quaestio 1 : Utrum de Deo dicatur aliqua relatio ex tempore

Quaestio 2 : Utrum Dei ad creaturam possit esse aliqua relatio realis

Distinctio 31

Quaestio 1 : Utrum identitas, similitudo et aequalitas sint relationes reales in Deo

Distinctio 32

Quaestio 1 : Utrum Pater et Filius diligant se Spiritu Sancto

Quaestio 2 : Utrum Pater sit sapiens sapientia genita

Distinctiones 33 et 34

Quaestiones 1-3 : Utrum proprietas sit idem cum persona, utrum sit idem cum essentia, et utrum persona sit idem cum essentia

Distinctio 35

Quaestio 1 : Utrum in Deo sint relationes aeternae ad omnia scibilia ut quiditative cognita

Distinctio 36

Quaestio 1 : Utrum fundamentum relationis aeternae ad Deum ut cognoscentem habeat vere esse essentiae ex hoc quod est sub tali respectu

Distinctio 37

Liber I, Distinctio Trigesima Septima, Quaestio 1 : Utrum Dei omnipotentia necessaria inferat eius immensitatem

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum scientia Dei respectu factibilium sit practica

Distinctio 40

Quaestio 1 : Utrum praedestinatus possit damnari

Distinctio 41

Quaestio 1 : Utrum sit aliquod meritum praedestinationis vel reprobationis

Distinctio 42

Quaestio 1 : Utrum Deum esse omnipotentem possit probari naturali ratione

Distinctio 43

Quaestio 1 : Utrum prima ratio impossibilitatis rei fiendae sit ex parte Dei vel rei factibilis

Distinctio 44

Quaestio 1 : Utrum Deus possit aliter facere res quam ab ipso ordinatum est eas fieri

Distinctio 45

Quaestio 1 : Utrum Deus ab aeterno voluit alia a se

Distinctio 46

Quaestio 1 : Utrum voluntas beneplaciti Dei semper impleatur

Distinctio 47

Quaestio 1 : Utrum permissio divina sit aliquis actus voluntatis divinae

Distinctio 48

Quaestio 1 : Utrum voluntas creata sit bona moraliter quandocumque conformatur voluntati increatae

Liber 2

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum primaria causalitas respectu causabilium de necessitate sit in tribus personis

Quaestio 2 : Utrum Deus possit aliquid creare

Quaestio 3 : Utrum sit possibile Deum producere aliquid 'aliud a se' sine principia

Quaestio 4 : Utrum creatio angeli sit idem angelo

Quaestio 5 : Utrum relatio creaturae ad Deum sit eadem fundamento

Quaestio 6 : Utrum angelus et anima differant specie

Distinctio 2

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in exsistentia actuali angeli sit aliqua successio formaliter

Quaestio 2 : Utrum in angelo actualiter exsistente necesse sit ponere aliquid mensurans exsistentiam eius aliud ab ipsa exsistentia

Quaestio 3 : Utrum omnium aeviternorum sit unum aevum

Quaestio 4 : Utrum operatio angeli mensuretur aevo

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum angelus sit in loco

Quaestio 2 : Utrum angelus requirat determinatum locum

Quaestio 3 : Utrum angelus posset simul esse in duobus locis

Quaestio 4 : Utrum duo angeli possunt simul esse in eodem loco

Quaestio 5 : Utrum angelus possit moveri de loco ad locum motu continuo

Quaestio 6 : Utrum angelus possit movere se

Quaestio 7 : Utrum angelus possit moveri in instanti

Quaestio 8 : Utrum angelus possit moveri ab extrema in extremum non pertranseundo medium

Distinctio 3

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum substantia materialis ex se sive ex natura sua sit individua vel singularis

Quaestio 2 : Utrum substantia materialis per aliquid positivum intrinsecum sit de se individua

Quaestio 3 : Utrum substantia materialis per actualem exsistentiam sit individua vel ratio individuandi aliud

Quaestio 4 : Utrum substantia materialis per quantitatem sit individua vel singularis

Quaestio 5 : Utrum substantia materialis sit haec et individua per materiam

Quaestio 6 : Utrum substantia materialis sit individua per aliquam entitatem per se determinantem naturam ad singularitatem

Quaestio 7 : Utrum sit possibile plures angelos esse in eadem specie

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum angelus posset se cognoscere per essentiam suam

Quaestio 2 : Utrum angelus habeat notitiam naturalem distinctam essentiae divinae

Quaestio 3 : Utrum ad hoc quod angelus distincte cognoscat quiditates creatas requiratur quod habeat distinctas rationes cognoscendi eas

Distinctiones 4-5

Quaestio 1 : Utrum inter creationem et beatitudinem angeli boni fuerit aliqua mora

Quaestio 2 : Utrum angelus prius meruerit beatitudinem quam eam acceperit

Distinctio 6

Quaestio 1 : Utrum angelus malus potuerit appetere aequalitatem Dei

Quaestio 2 : Utrum primum peccatum angeli fuerit formaliter superbia

Distinctio 7

Quaestio 1 : Utrum malus angelus neccessario velit male

Distinctio 8

Quaestio 1 : Utrum angelus possit assumere corpus in quo exerceat opera vitae

Distinctio 9

Quaestio 1 : Utrum angelus superior possit illuminare inferiorem

Quaestio 2 : Utrum unus angelus possit intellectualiter loqui alteri

Distinctio 10

Quaestio 1 : Utrum omnes angeli mittantur

Distinctio 11

Quaestio 1 : Utrum angelus custodiens possit effective aliquid causare in intellectu hominis custoditi

Distinctio 13

Quaestio 1 : Utrum lux gignat lumen tamquam propriam speciem sensibilem sui

Distinctio 14

Quaestio 1 : Utrum corpus caeleste sit essentia simplex

Quaestio 2 : Utrum aliquod sit caelum mobile, aliud a caelo stellato

Distinctio 26

Quaestio 1 : Utrum gratia sit in essentia animae vel in potentia

Distinctio 27

Quaestio 1 : Utrum gratia sit virtus

Distinctio 28

Quaestio 1 : Utrum liberum arbitrium hominis sine gratia possit cavere omne peccatum mortale

Distinctio 29

Quaestio 1 : Utrum iustitiam originalem in Adam necesse sit ponere aliquod donum supernaturale

Distinctiones 30-32

Quaestio 1 : Utrum quilibet, secundum legem communem propagatus ab Adam, contrahat peccatum originale

Quaestio 2 : Utrum peccatum originale sit carentia originalis iustitiae

Quaestio 3 : Utrum anima contrahat peccatum originale a carne infecta, concupiscibiliter seminata

Quaestio 4 : Utrum in baptismo remittatur peccatum originale

Distinctio 33

Quaestio 1 : Utrum peccato originali debeatur sola carentia visionis divinae pro poena

Distinctiones 34-37

Quaestio 1 : Utrum peccatum sit a nobis sicut a causa

Quaestio 2 : Utrum peccatum sit per se corruptio boni

Quaestio 3 : Utrum peccatum sit poena peccati

Quaestio 4 : Utrum peccatum possit esse a Deo

Quaestio 5 : Utrum voluntas creata sit totalis causa et immediata respectu sui velle, ita quod Deus respectu illius velle non habeat aliquam efficientiam immediatam, sed tantum mediatam

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum intentio sit solus actus voluntatis

Distinctio 39

Quaestio 1 : Utrum synderesis sit in voluntate

Quaestio 2 : Utrum conscientia sit in voluntate

Distinctio 40

Quaestio 1 : Utrum omnis actus sit bonus ex fine

Distinctio 41

Quaestio 1 : Utrum aliquis actus noster possit esse indifferens

Distinctio 42

Quaestio 1 : Utrum peccata capitalia distinguantur

Distinctio 43

Quaestio 1 : Utrum voluntas creata possit peccare ex malitia

Distinctio 44

Quaestio 1 : Utrum potentia peccandi sit a Deo

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 1

Utrum Dei omnipotentia necessaria inferat eius immensitatem
1

COMMENTARIUS. (a) Utrum Deum esse prassentem ubique, etc. id est, an illa consequentia sitbona: Deusoperatur vel potest operari ubique; ergoDeus est essentialiter ubique,secundum propriam et realem praesentiam suye essentia et sic intelligitur titulus quaestionis.

2

COMMENTARIUS. (b) Respondeo, agens creatum potest agere ubi non est, etc. Exemplum, Sol in visceribus terrae aliquid agit ut metalla, et calefacit superficiem terrae et aerem, et illuminat coelum sibi contiguum, et ideo non agit actione ejusdem rationis in passa omnia, ut patet in exemplo. Addit Doctor quod non semper agit eadem potentia in remotum, et propinquam, patet, quia corpus coeleste generans mineram in visceribus terree vel aliquod mixtum in his inferioribus, generat mediante sua forma substantiali, quia non substantia non potest generare substantiam, ut probat Doctor in i. dist. 12. et tamen calefacit propinquum mediante lumine, et similiter mediante luce sua illuminat coelum. Et dicit quod hoc accidit, scilicet quod secundum unam potentiam agat in remotum, et secundum aliam in propinquum, vel scilicet propter conjunctionem istarum potentiarum, quarum una habet pro passo proportionato propinquam, et alia remotum. Reliqua patent. Concluditur ergo Deum esse ubique ratione suge immensitatis, ut alibi patebit.

3

Sed quidam novus expositor S. Thomae respondet in prima parte, quaest. 8. art. 2. Primo dicens, "quod haec est falsa, quod Sol agat immediate indistans", et similiter quod "forma substantialis sit principium elicitivum minerae, est falsum, quoniam substantia nullius operationis est proximum elicitivum. Nec inconvenit accidens esse principium instrumentale generationis substantiae; instrumentum non est causa, sed causae organum". Deinde dicit quod "propter neutram illarum causarum, convenit agentibus naturalibus non posse agere indistans, nisi in propinquum praeagat, sed est propter imperfectionem negative pertinentem ad virtutem activam inquantum limitata est, et ideo reservatur hoc soli Deo. Hanc rationem a sensibus accepimus. Illas vero Scotus finxit. Unde Aristoteles septimo Physicorum inductive ex sensibilibus probat movens etiam intentionale et motum oportere esse simul, ut patet ibi de objectis sensuum". "Et si quaeratur, quae universalis ratio sit, quod agens et immediatum patiens oportet esse simul seu conjungi, respondetur quod cum esse simul seu conjungi, et immediate attingere, non uniformiter se habeant, non potest eis uniformis ratio assignari"; "praesentia enim substantias, et praesentia potentiae immediate in quibusdam sunt diversae omnino, in quibusdam vero coincidunt. Et propterea dicendum est, quod ubi hae praesentiae sunt omnino diversae, praesentia operationis infert praesentiam potentiae ex limitatione agentis. Ubi autem sunt quasi idem, illatio tenet ex identitate illarum, et propterea propositio illa, omne agens, etc. est universaliter vera in omnibus agentibus".

4

Sed istae responsiones non infringunt rationes Scoti. Nec pro nunc intendo instare contra, cum non sit praesentis speculationis. Et quod dicit quod Scotus has rationes finxit, loquitur more eorum qui palpitando sunt super terram reptantes, et vere loquitur, ut novus expositor, etc. Et quod Sol possit immediate agere in remotum, patet de mineralibus, quae virtute Solis enim generantur in visceribus terrae, et certum est ut dicit Scotus et veritas, quod hujusmodi mineralia non generantur ab aliquo accidente, quia generans est nobilius genito, si est aequivocum. Omnis autem substantia est prior omni accidente perfectione, ut patet 7. Metaph. text. com. 4. Nec valet dicere quod accidentia generant in virtute substantiae, ut patebit a Doctore in 4. in materia de Eucharistia dist. 12. ubi subtiliter probat quod est simpliciter impossibile aliquod accidens attingere aliquam substantiam ut productam, nec in virtute propria, nec in virtute alterius, ut diffuse ibi patet. Et de hoc etiam vide Doctorem in 2. dist. 18. de rationibus seminalibus, quae si ponuntur qualitates quredam, non possunt immediate attingere aliquam substantiam, sed tantum aliquam dispositionem ad substantiam. Probatis ergo quod sola substantia producit substantiam, et quod nullum accidens potest producere substantiam, statim patebit quomodo Sol potest immediate attingere effectum, producens formam substantialem in passum et remotum; et lumen si requiritur, sive calor non requiritur ut attingens substantiam mineralium, sed tantum. ut dispositive. Et sic patet quomodo Scotus non finxit, etc.

PrevBack to TopNext