Lectio 47, de Fruitione

primo quod intellectus potest dictare ex puris naturalibus deo esse fruendum et voluntas huic dictamen potest se conformare ergo voluntas potest deo frui sive gratia ex puris naturalibus consequentia est clara prima pars antecedentis patet de puro philosopho qui ponit ex puris naturalibus quod deus est finis omnium et summum bonum et in intellectu practico potest practice dictare quod deo fruendum est 2a pars patet ex libertate voluntatis nam praesentato sibi aliquo bono et dicatur per intellectum quod illud bonum sit diligendum videtur quod possit se conformare illi dictamini

unde statu isto casu non neccessario difformabit si illi dictamini quia alias voluntas neccessario peccabit et per consequens minor vera Confirmatur nam nisi voluntas posset se conformare huiusmodi dictamini ex gratia sequitur quod creatura posset cognoscere evidenter an esset in gratia vel ne patet consequentia quia si non posset actum conformem ad illud dictamen elicere erit meritorium concludendi quod sit in gratia unde ecclesiastes 9o capitulo "nemo scit utrum odio vel amore dignus sit"

2o circa finem ultimum sit sub ratione summi boni ostensum voluntati voluntas potest habere aliquem actum et non necessario inordinatum ergo ordinatum 2a pars patet quia cogeretur ad peccandum ut tactum est ergo ordinatum et ille actus erit fruitio quia deus non diligitur ordinate nisi fruitur

3o capiendo totam motivitatem quam habet gratiam in simplici persona ut esset adultus qui haberet solam gratiam trapti?s?lem vel mo?itum minorem tunc huiusmodi caritas movet animam in certo gradu respectu dilectionis dei sed aliqua cognitio potest esse ita clare in non habente gratiam et iudicium potest esse ita clarum quod moveat magis quam huiusmodi gratia scilicet iudicium de potentia divina et eius bonitate quo statu sequitur quod huiusmodi notitia de de bonitate movebit quam alia caritas

Quarto arguitur fortiter de illo qui attenditur et disponit se ut liberetur a peccato iste dolet de peccato suo et iste dolor debet esse licitus et per consequens debet ei nolitio mali scilicet peccati propter deum ergo erit fruitio dei unde habebit nolle refutativum peccati antequam sit gratiae infusio

Quinto arguitur apparenter Nam existens in caritate per frequens actus fruitionis acquirit aliquem habitum qui remanet cessante caritate ergo huiusmodi habitus sufficit exire in similes actus quantum ad substantiam actuum licet non meritorius cessante caritate non subito car?tur ergo coi?ta caritate sufficiet exire in actum diligendi deum super anima licet non meritorie

Sexto in deus paganus vel haereticus zelo suae sectae exponit se morti propter deum ergo fruitur dei nam magis diligit deum quam se ipsum quia praeponit deum vitae suae licet erret sic haeretici aliquando passi sunt morte propter haeresim credentes tamen suam sectam esse salutarem et ad divinum cultum pertinentem ymmo neccessari et sic videntur frui deo et tamen non sunt in caritate ymmo in statu dampnationis

Septimo sit aliquis non baptizatus meretus inter christianos qui forte credit baptizatus nec facit de hoc diligentiam iste exibit in consimiles actus et non habebit caritatem nec disponit se debet et sic eodem modo colit deum saltem quantum ad subiectis actuum in se sicut alii

Octavo quaelibet creatura circa suam finem potest habere suam operationem perfectam unde omnia naturalia alia ab homine naturaliter operantur circa suam finem productivo modo suos actus scilicet movendo ad sua loca naturalia et sic de aliis ergo etc sic erit de rationali creatura Item partes animae non cognitive sue quae non sunt cognitive id est anima ut est operativa mere naturaliter tendit in deum ergo volitiva non sunt volitiva potest tendere in ultimum finem non dico meritorie et suum finem diligere

Item in statu Innocentiae potuisset anima naturaliter doe frui et eodem species seu eiusdem speciei est nunc anima rationalis ergo videtur quod illa operatio naturalis non sit sibi remota

Item voluntas naturaliter potest frui et non neccessario inordinate alias videretur naturaliter mala

Item ratio naturalis dictat aliquis esse summe diligendum propter ordinem diligendorum et quod magis diligibile magis movet ergo summe diligibile magis movet quam aliquod aliorum ymmo maxime ergo voluntas naturaliter magis potest eo frui quam quocumque alio diligibile

Item nisi sic hoc maxime esset quod non posset aliud magis diligere quam se hoc est falsu quia potest sibi constituere unum alium finem quam se Etiam fortiter exponit se morti pro re publica ergo magis diligit illud quam se et per consequens aliquid supra se

una ponit quod ex puris naturalibus voluntas potest elicere actum virtuosum et bonum moraliter non tamen meritorium sive caritate istam positionem tenet Adam holk et multi alii

Alia opinio quodlicet ex puris naturalibus non possit creatura frui deo potest tamen sive gratia gratificante sed non sine gratia gratis data unde gratia gratificans est illa virtus theologica quae realiter elevat animam et iustificatus omnis actus et illa non stat cum peccato quia iustificat et gratificat actus animae ymmo secundum aliquos vel est absolute possibile ipsam stare cum peccato quia et infunditur hoc modo gratia in baptismo et in aliquibus postea intenditur coram gratis data aliquando generantur vocatur esse donum dei In proposito dicitur aliquod speciale adiutorium ultra est quasi medium inter influentiam communem et influentiam caritatis vel gratiae gratificantis et est specialis motio vel directio in bonum quia spiritus sanctus ymmo tota trinitas pulsat mentem illius qui est in peccato ut convertatur unde apocalypsis 3o capitulo sto ad ostium et pulso ad ostium numquam animae ad protestandum peccatum et ad diligendum bonum et prosequendo haec numquam motio quae vocatur gratia gratis data requiritur ad deo fruendum etiam extra caritate secundum istam 2m viam quia naturalia non sufficerent

3a via quam intendo tenere in ista materia quod ad fruendum deo requiritur gratia gratificans elevans voluntatem et vivificans animam ad huius modi nobilis actus productionem et conservationem Et quia ista materia est materia pure theologica ideo non patitur vehementem demonstrationem nec teneo eam propter evidentiam rationum sed propter auctoritates sanctorum quae de directo videntur hoc praetendere ymmo expressissime Augustinus et Anshelmus hoc exponunt et ponunt sacram scripturam conformiter ad istum intellectum auctoritates quasi innumerabiles sunt ad hoc unde opinio eorum videtur esse quod alia via faveat errare pelagii

Pro quaestione istam adducam rationem Nam si fruatur sortes deo illa fruitio est dilectio dei super omnia qua statim non est compossibilis Alia volitio dei contemptiva Nam eo ipse quod deus diligitur super omnia a creatura ipse creatura aequale vult sibi super omnia obedire ergo excludit super omnes alios actus pravos voluntatis scilicet odiendi

Item dilectio dei super omnia est maxima dispositio creaturae ad deum ergo non stat sine gratia lege statu consequentia tenet quia quotiens creatura debite disponit se totiens confertur sibi gratia antecedens patet quia inter omnes dispositiones quas creatura potest habere illa est nobilissima scilicet quod diligit deum propter suam bonitatem super omnia modo cum maxima tali dispositione non stat lege statu quin talis habeat gratiam et si sit in gratia saltem concomitanter quia non staret quin gratificaretur

Item inter omnis actus actus diligendi deum est summae nobilitatis et difficultatis ergo naturalis facultas humana non se extendit ad illum actum alias gratia non esset neccessaria ad productionem actuum meritoriorum Sed solum esset ad distinguendum inter peccatores et non peccatorem ita quod arguitur sic caritas requiritur ad productionem actus fruitivi et voluntas non est per se sufficiens etc