Table of Contents
Melander De Anima Commentary
Prooemium
Disputatio I
Disputatio I, Sectio 1
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 2 : An anima sit subsistens
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 3 : An unius corporis sit unus actus, an plures
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 4 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 5 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 2
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint in genere potentiae animae
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 2 : An in communi potentiae distinguantur ab anima rationali
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 3 : An potentiae animae realiter distinguantur inter se
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 4 : Unde sumant specificam diversitatem potentiae anima
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 5 : Quae sit caa potentiarum animae
Disputatio II
Disputatio II, Sectio 1
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima vegetativa
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 2 : In quo subiecto sit anima vegetbilis
Disputatio II, Sectio 2
Disputatio II, Sectio 2, Prooemium
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 1 : Quomodo inter se differant
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 2 : De facultatibus animae vegetativae famulantibus
Disputatio II, Sectio 3
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 1 : Quid sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 2 : Quotuplex sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 3 : Quodnam sit proximum viventis alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 4 : Quod sit alimentum remotum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 5 : An alimentum sit omni viventi necessarium
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 6 : An toto tempore viventis necessarium sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 7 : An toto tempore vitae maneat idem numero vivens, verbi gratia idem numero homo, leo, serpens
Disputatio II, Sectio 4 : De ipsa Nutritione et concoctione cum aliis huc pertinentibus
Disputatio II, Sectio 5 : Quaedam praeterea ad dictorum cognitionem utilia
Disputatio III
Disputatio III, Sectio 1
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima sensitiva
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 2 : Quid et quotuplex corpus animatum sive quod idem est animal
Disputatio III, Sectio 2
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint potentiae animae sensitivae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 2 : Quomodo distinguantur hae tres potentiae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid et quotuplex sensibile
Disputatio III, Sectio 3
Disputatio III, Sectio 3, Prooemium
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 1 : An dentur species sensibiles
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 2 : A quo producantur spes sensibiles sensuum externorum
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 3 : An species sensibiles sensuum externorum sint divisibiles
Disputatio III, Sectio 4
Disputatio III, Sectio 4, Prooemium
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 1 : In quo subiecto recipiatur
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 2 : A quo effective procedat sensatio
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 3 : An sensatio possit esse erronea
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 4 : An sensatio possit esse obiecti absentis
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 5 : An possit sensus externus propriam sensationem praecipue ut oculus visionem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 6 : An sensibile positum supra sensorium impediat sensationem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 7
Disputatio III, Sectio 5
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 1 : Quod sit obiectum visus
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 2 : Quid sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 3 : Quotuplex sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 4 : Qua causa colorum
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 5 : An lumen sit essentialis intentionalis tantum an realis qualitas
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 6 : Quomodo lumen sit necessarium ad visionem
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 7 : Quomodo fiat visio
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 8 : Organum visus sive structura oculi
Disputatio III, Sectio 6
Disputatio III, Sectio 6, Prooemium
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 1 : Quid sit sonus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 2 : An sonus sit ens successivum an permanens
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 3 : Quae sit causa soni
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 4 : An sonus propagetur per medium realiter an tantum intentionaliter
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 5 : Quid sit et quomodo fiat echo
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 6 : Organum auditus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 7 : Quomodo fiat vox humana
Disputatio III, Sectio 7
Disputatio III, Sectio 7, Prooemium
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 1 : Quid sit odor
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 2 : Organum olfactus
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 3 : Quomodo et per quod medium transmittatur odor
Disputatio III, Sectio 8 : De gustu
Disputatio III, Sectio 9 : De Tactu
Disputatio III, Sectio 10
Disputatio III, Sectio 10, Prooemium
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 1
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 2
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 3 : De somno et somniis
Disputatio IV
Disputatio IV, Sectio 1
Disputatio IV, Sectio 1, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 2
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 3
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 5 : Quandonam anima rationalis infundatur corpori
Disputatio IV, Sectio 2
Disputatio IV, Sectio 2, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 1 : Quid et quotuplex intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 2 : Officia intellectus agentis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid sit intellectio sive actus intellectus possibilis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 4 : Quotuplex sit actus intellectus patientis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 5 : Quod sit obiectum intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 6 : Quomodo differant intellectus agens et patens
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 7 : De memoria
Disputatio IV, Sectio 3 : De voluntate
Disputatio IV, Sectio 4 : De potentia locomotiva
Disputatio IV, Sectio 5 : De anima separata
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas I
An possit evidenter demonstrari seclusa fide Catholica animam rationalem esse immortalem
Responderi sententia posse primo demonstratione et certitudine morali, hoc modo: Si deus providens et iustus est, anima rationalis immortalis est. Sed Deus est providens et iustus, ergo. Minor patet lumine naturali. Maior probatur. Si Deus providens et iustus est, aequus est ut probos Dei cultores praemio afficiat, improbos enim et consentores supplicio. hoc enim evidentur nisi fit semper in hoc vita cum plerumque improbi terrena felicitate abundent, probi enim miseria, ergo debet fieri post hanc vita, ergo anima superstes erit post mortem. Hoc argumentum testatur Clemens Alexandrinus libro 3 se ex ore Sancti Petri audiuisse.
Secundo simili demonstratione: Sed insatiabilis appetitus aeternitatis cui libet homini insitus. Item respectus et veneratio numinis alicuius superioris cum secreto quodam remorsu consciae si id contemnatur ob timore poenae. Haec enim non essent si anima mortalis esset. Non enim appeteret quod impossibile sciret, neque adeo poenam timeret, quam morte aeternum vitare posset.
Tertio demonstratione naturali: Substantia spiritualis per se subsistens est immortalis, anima humana est eiusmodi substantia, ergo. Maior patet primo quod sit substantia ominum consensu. Secundo quod sit spiritualis. Tum ex operationibus intellectus, quia ratiocinamur circa spiritualia quae nullo sensu percepimus. Item circa fictitia quae nec sub nec esse possunt. Est autem[?] clarum potentiam materialem non nisi materiales operationes circa obiectum materiale habere posse. Tum ex operationibus voluntatis qui supernaturalia neglectis omnibus ceteris appetitibus quod materialis potentia non potest, ergo principium intelligendi et volendi est immateriale et spirituale. 3. quod sit per se subsistens patet inde quia anima rationalis non potest accipere exsistentiam ab aliquo materiali cum iam probatum sit ipsam esse spiritualem, ergo existentia animae et ab nulla causa materiali dependet, ergo est per se subsistens. Id enim quod ita habet existentiam ab causa materiali independentem ex sua natura est incorruptibile quia pereuntibus quondam materialia sub nihil illi aufertur necessarium ad existendum. Pluribus idem argumentum deducuntConimb. disputatio 1. de anima separata. Sane etsi forte in his demonstrationibus non omnes conditiones logicae reperiantur, convincunt penetrantem terminos[?] ut contrariae opinioni assentiri nequeat, et constat inde quod per ipsas plerique Philosophi ethnici, exceptis Epicureis, immortalitatem animae cognoverint cum primis Platonici. Dixi in titulo Seclusa fide nam hac absque ullo dubio credimus animam immortalem, cum ex aliis locis Sanctae Scripturae cum illo: "Qui odit anima suam in hoc mundo in vitam aeternam custodit eam". Et illo: "Nolite timere eos qui occidunt corpus". Et illo Paulli 1. ad Corinthios 15 "si in hac vita tantum sperantes sumus miserabiliores sumus omnibus hominibus".
Fuit olim consilio an anima sit immortalis ex propria natura, an ex peculiari gratia Dei? Nunc artus est esse immortales ex intrnca[?] natura, Non quod immortalitas anima nisi sit dona Dei sine quo nec esset anima, sed quod posito quod anima acceperit naturale Esse a Deo sit hac ipso immortalis absque novo Dei dono obverso ab eo quo Esse accepit. SS/Sancti Scriptus[?] Patres saepe dicunt animam esse immortalem ex gratia divina non ex se, sed nihil aliud volunt quam solum Deum esse immortalem a se, seliqua[?] quia immortalia sed habere ab Deo, ex se esse mortale. id est ab Deo posse destrui si velit.
On this page
