Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Summa Aurea super titulis Decretalium

Prooemium

Liber 1

Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica

Titulus 2 : De constitutionibus

Titulus 3 : De rescriptis

Titulus 4 : De consuetudine

Titulus 5 : De postulatione praelatorum

Titulus 6 : De electione et electi potestate

Titulus 7 : De translatione episcopi

Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii

Titulus 9 : De renunciatione

Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum

Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum

Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo

Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui

Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum

Titulus 15 : De sacra unctione

Titulus 16 : De sacramentis non iterandis

Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non

Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione

Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non

Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non

Titulus 21 : De bigamis

Titulus 22 : De clericis peregrinis

Titulus 23 : De officio archidiaconi

Titulus 24 : De officio archipresbyteri

Titulus 25 : De officio primicerii

Titulus 26 : De officio sacristae

Titulus 27 : De officio custodis

Titulus 28 : De officio vicarii

Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati

Titulus 30 : De officio legati

Titulus 31 : De officio judicis ordinarii

Titulus 32 : De officio judicis

Titulus 33 : De majoritate et obedientia

Titulus 34 : De treuga et pace

Titulus 35 : De pactis

Titulus 36 : De transactionibus

Titulus 37 : De postulando

Titulus 38 : De procuratoribus

Titulus 39 : De syndico

Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt

Titulus 41 : De in integrum restitutione

Titulus 42 : De arbitris

Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta

Titulus 44 : De cessione actionum

Liber 2

Titulus 1 : De judiciis

Titulus 2 : De foro competenti

Titulus 3 : De libelli oblatione

Titulus 4 : De mutuis petitionibus

Titulus 5 : De litis contestatione

Titulus 6 : Ut lite non contestata non procedatur ad testium receptionem vel ad sententiam diffinitivam

Titulus 7 : De juramento calumniae

Titulus 8 : De dilationibus

Titulus 9 : De feriis

Titulus 10 : De ordine cognitionum

Titulus 11 : De plus petitionibus

Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis

Titulus 13 : De restitutione spoliatorum

Titulus 14 : De dolo et contumacia

Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae

Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur

Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum

Titulus 18 : De confessis

Titulus 19 : De probationibus

Titulus 20 : De testibus et attestationibus

Titulus 21 : De testibus cogendis vel non

Titulus 22 : De fide instrumentorum

Titulus 23 : De praesumptionibus

Titulus 24 : De jurejurando

Titulus 25 : De exceptionibus

Titulus 26 : De praescriptionibus

Titulus 27 : Sententia et re iudicata

Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus

Titulus 29 : De clericis peregrinantibus

Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili

Liber 3

Titulus 1 : De vita et honestate clericorum

Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum

Titulus 3 : De clericis conjugatis

Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda

Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus

Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato

Titulus 7 : De institutionibus

Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis

Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur

Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli

Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli

Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur

Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non

Titulus 14 : De precariis

Titulus 15 : De commodato

Titulus 16 : De deposito

Titulus 17 : De emptione et venditione

Titulus 18 : De locato et conducto

Titulus 19 : De rerum permutatione

Titulus 20 : De feudis

Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus

Titulus 22 : De fidejussoribus

Titulus 23 : De solutionibus

Titulus 24 : De donationibus

Titulus 25 : De peculio clericorum

Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus

Titulus 27 : De successionibus ab intestato

Titulus 28 : De sepulturis

Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis

Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus

Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem

Titulus 32 : De conversione conjugatorum

Titulus 33 : De conversione infidelium

Titulus 34 : De voto et voti redemptione

Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium

Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae

Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum

Titulus 38 : De jure patronatus

Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus

Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris

Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis

Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu

Titulus 43 : De presbytero non baptizato

Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum

Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.

Titulus 46 : De observatione jejuniorum

Titulus 47 : De purificatione post partum

Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis

Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium

Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant

Liber 4

Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis

Titulus 2 : De desponsatione impuberum

Titulus 3 : De clandestina desponsatione

Titulus 4 : De sponsa duorum

Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus

Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt

Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium

Titulus 8 : De conjugio leprosorum

Titulus 9 : De conjugio servorum

Titulus 10 : De natis ex libero ventre

Titulus 11 : De cognatione spirituali

Titulus 12 : De cognatione legali

Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae

Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate

Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi

Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae

Titulus 17 : Qui filii sint legitimi

Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari

Titulus 19 : De divortiis

Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda

Titulus 21 : De secundis nuptiis

Liber 5

Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus

Titulus 2 : De calumniatoribus

Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur

Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant

Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi

Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis

Titulus 7 : De haereticis

Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis

Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma

Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt

Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis

Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali

Titulus 13 : De torneamentis

Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello

Titulus 15 : De sagittariis

Titulus 16 : De adulteriis et stupro

Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum

Titulus 18 : De furtis

Titulus 19 : De usuris

Titulus 20 : De crimine falsi

Titulus 21 : De sortilegiis

Titulus 22 : De collusione detegenda

Titulus 23 : De delictis puerorum

Titulus 24 : De clerico venatore

Titulus 25 : De clerico venatore

Titulus 26 : De maledicis

Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante

Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant

Titulus 29 : De clerico per saltum promoto

Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit

Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum

Titulus 32 : De novi operis nunciatione

Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum

Titulus 34 : De purgatione canonica

Titulus 35 : De purgatione vulgari

Titulus 36 : De iniuriis et damno dato

Titulus 37 : De poenis

Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus

Titulus 39 : De sententia excommunicationis

Titulus 40 : De verborum significatione

Titulus 41 : De regulis juris

Prev

How to Cite

Next

Titulus 28

De sepulturis
1

De Sepulturis. XXVIII. Ru¬ brica

2

SUMMARIA i Sepultura quid si¬ 2 Ius funerandi quid sit 3 Ecclesiae quae habeant jus sepultura 4 Ecclesiastica sepultura quibus interdicatur 5 Sepeliri apud quam ecclesiam quis debea 6 Canonica portio quid dicatur. Et an jure debeatur. 10. Et quota i Impensas funeris quis teneatur facere 8 Clericis an licitum sit aliquid accipere occasione funeris 9 Episcopus an possit petere canonicam portione. 1 Canonica portio a quibus petatur. Et de quibus i3 4 Canonica portio episcopi an impediat petitionem canonici por¬ uonis parochialis ecclesiae, vel contr.

3

SVpra tractavimus de succebio nib. mortuo rum testatorum, seu intestatorum: sedqui¬ corpora ipsorum sepelienda sunt, quamvi hoc interdixerunt f.de cond. institut, cum qui dam videndum est de sepulturis. videamus igitur, Quid si sepultura. Quid jus funerandi, Quae ecclesia habet jus se pulturae, Quibus interdicatur ecclesiasticasepultura, E¬ apud quam ecclesiam quis debeat sepeliri, Quis teneatur facere funeris expensas, An licitum sit clericis aliquid ac cipere occasione funeris

4

Quid sit, sepultura. Respondeo, locus con¬ cavus in ecclesiastico cae miterio factus, in quo corpus catholici conquiescit. dif fert ergo a sepulchro. quia sepulchrum est locus, in quo corpus hominis ossave condita sunt, quamvis extra caemi terium. non enim totus locus religiosus sit, sed quatenus corpus humatum est ff. dereli. & sum fu. l 1. §. de ea & l. monu mentum. Sed locus purus est etiam, qui nec religiosus, ne¬ sacer est, ut ibi. Monumentum b est, quod memoriae ser¬ vandae gratia existit: ut ead l. §. monumentum. sicut id quoc vulgariter dicitur vas, sive tumba marmorea, vel lapidea & haec vendi potest, si pura sit, id est, si in ea nullus sepultur fuit: sin autem ibi aliquis sepultus fuit, vendi non potest quia jam per hoc religiosus factus est locus. 13. 4. 2. quaesta. & c. postquam. Quandocunque vero sepultura a dicitur terra deputata sepulturae & hoc similiter si purâ sit, vendi potest. 12.4. 2. aurum. secus, si sit de coemiterio, vel si ibi ali quis sepultus fuerit. f.de rei vendi. qui religiosis. Sed & sepul tura quandoque ponitur pro officio quod sepeliendis im penditur: & hoc similiter vendi non debet. infr. de simo no satis. 12. quaestio. 2. percipiendum.i.qu.i.dictum. & no. infra eodem § an licitum.

5

Quid jus funerandi. Potestas sepeliendi in coemiterio ecclesiastico proveniens ecclesiae ex assignatione Pontificis: habent e nim ecclesiae majores coemiterium. 40. pedum spacium cir ca se, minores 39 per Pontifices assignatum, ut 17. q. 4 sicu antiquitus. & debertalis locus assignari quando locus ec clesiae consecratur. de conse. distin.i.nemo hoc jus funerand non habent capellae in castris, vel civitatibus positae, vel lo tis aliis strictis: quia nullum habent caemiterium vel no¬ ita latum. 17. quaest. 4 quisquis, in fin. Certe nec extra sen per ita latum habent unde & infra & extra dicendum es quod tantum extenditur hoc jus funerandi & immunita: quantum caemiterium est per episcopum simitatum ne hoc juchabet aliquis nisi sibi ab episcopo fuerit conce sum. Est & aliud jus funerandi quod his competit, quibu jus est mortuos inferendi. nam sepulchra quilibet facer potest in re propria. & in proprio sepulchro sive commi ni quilibet jus funerandi habet ff.demor. infer. I. Instit. de rei divi § religiosuin & seq quilibet tamen sacrum locum faci re non potest authoritate propria. Inst. dererum divis §. nu lius, & § si quis vero

6

Quae ecclesi, habent jus: sepulturae De quibu concessum est ab episcopo: ut pate in his quae not. sup. eo § prox & non aliae Conceditur tamen aliquib. religiosis privilegio speciali: fut in oratoriis sui coemiteria habeant: & confratres suos possint etiam ten pore interdicti sepelire: ut in praedicatoribus minoribu templariis & hospitalariis, & similibus inf. de exces prael. n mis iniqua. & cnnnis prara. ins. deprivi. ut privilegia, qui si ter minos privilegij sui excedant, & indistincte sepeliendo ad mittant, bene est ut ipsos oporteat communi jure censer arg. inf. de staut.mona. recolent es. 16 qu. 3. privilegium

7

Quibus interd catur; eccleiastica sepultur Aliquando omnibus de eadem civitate, ut quia ecclesia seu civitas tota genera interdicto supposita est. inf. de verb sign. cum in partib quo fit vel propter delictum civium, vel majoris domini. infr de ofi delega. sane quia. & de jureju ex rescripto infra de spons. vobis. Item paganus. Item haereticus in caemiterio sepelir non debet, nec Judaeus. de conse dist 4 ecclesiam. &c. sequen Item generaliter, quicunque ab ecclesiae unitate secessit & ergo nec fur. infra defur fures. Item usurarius g per eccle siam publicatus. infra de usur. quia in omnibus. Item hi qu mortem sibi consciverunt: quia seipsos interfecerint. 2 quaests placuit. Item hi qui presbyterum in testamento re liquerunt. 88. distinst. neque apud. itero is qui post morten convincitur de haeresi 249. 2. sane profertur. infra de haereti. episcopus. Item excommunicatus. infra de haere. sicut etian minori excommunicatione. 24. q 2. sane quod super. Iten blasphemus Dei, nolens poenitere. ut infra de male statu mus responI. in fine. Item monachus proprium habens. in de stat. inon i. &c. super quodam. Et generaliter nullus not rius mortalis peccatur sepeliendus est. 13. qu. 2. non aestni mis. & cquaesitum & cquibus & cap pro obeuntibus. 23 quaest placuit. & quest7 quicunque clericus. Et si tales sepulti sin exhumandi sunt. si tamen ossa discerni possunt, alias nor quia non pro lest eis ecclesiastica sepultura infra eodem s. tris. & ecclesia reconcilianda est cum aqua solenniter b¬ nedicta. infra de cynse. eccles. vel. alt. consuluisti. sed & nimi praeciosa etiam catholicis prodest, quo ad salutem. 139. animae defunctorum, unde etiam in hoc voluntas testatori servanda non est ut ff. dereli. & sum. fu. & si quis. §. haec actio Haec in notoriis, occulti autem peccatores sepeliend sunt, nisi forte esset haereticus, quia cum quo commun cavimus vivo. communicare debemus mortuo. infr. eod e¬ parte. & c sacris. inprin Item haec locum habent in non reci ciliatis, nam si confiteantur, sicut corpus Christi ei conc¬ ditur, ita & sepultura. 124. 2. quaesitum os dist illud ergo si re conciliati essent, vel certa sig na poenitentiae apparent, si peliendierunt: sed haeredes tenentur pro ipsis satisfacere inf. eo. parochiano. inf. de rap. in literis. 23. qu 5 placuit quod dicu no. sup. de test § ad quid haeres. sub §. teneatur autem naeres. Qui de suspensis? videtur quod non sint sepeliendi, nisi de lici tia speciali. f. de cadar. puni.li. & 2. sed contrarium est, dun tamen poenituerit. 13.9. 2.c ff. Verum tamen quo ad hoc, u de patibulo deponantur, requiritur licentia judicis l, secu laris, ne justitia contemni videatur, & sic intellige leges su pra dictas. sed ipsam licentiam denegari non debet. ut f.d cad. pun.I fi. sic quilibet reconciliatus sepeliendus est Falli hoc in raptore, seu violatore ecclesiae saepius monito, & in p ertinacia sua usque ad mortem perseverante. & tunc no praebente idoneam cautionem. iuf de rapt, super eo per qua Aves, quod etiam ab haeredibus possit exigi cautio, ante qquam tradatur ecclesiasticae saepulturae ut in dec parochi¬ mo quod dicut no. inf. de rap §. ss. sub o. in sumina. ver. item s Cundum canones. & seq. & in defunctis ad torneamenta inf¬ de torne.c.i.quod dic ut non. inf de torne. §. qua poena. in his cas bus interdicitur ecclesiastica sepultura, & si qui similes c sus reperientur. In summa nota circa hunc §. duas regi las: quarum prima dicit, cui communicamus vivo, & mo tuo communicare debemus. infra eod ex parte. 24. quae. 2. li ne quod semper haec vera est; nisi post mortem apparea quare in vita non fuisset communicandum: ut quia po test convinci de haeresi 24 9. 2. sant profertur. Secunda regu la est, cui non communicavimus vivo, nec mortuo com municare debemus. inf. eo. sacrit. 24. q. 2.c.1. haec similiter vt ra est nisi & post mortem appareat, quare vivo commun candum fuisset. inf. de sen. excom. a nobis duob inf. eod parochi¬ no. Sed nunquid mulier praegnans: & mortua sepeliri de bet. dic ut no ms. de consec. eccl. vel alta. dist. 1.§. & an sic iterand ver. quid si mulier praegnans. Et nunquid potest qui ibet tra eccles. sepeliri? Dic ut no. de immu. eccles. §. inquantam & ad quos vers. Immu

8

Et a pa d quam ecclesiam quis debeat sepeliri. Regulariter, secundum Hug ubi quis audit d vina, & ecclesiastica recipit sacramenta inf eod, cap i.nisi il trib. casibus cum quis vult sepeliri in ecclesia episcopal 13. quae. 2. ubicunj, Item ubi eligit sepeliri in loco magis reli gioso. inf eod fraternitatem. item ubi eligit sepeliri in sepul chro patrum suorum. inf. eod. ca. 1.12.qu. 2 placuit. & cEbron. ttem los. eh. Sed Jo. Vinc. & Laur. dixerunt, quod queml bet locum eligere poterat inf eod in praesentia, quod potiu contra. cum enim ibi loco privilegii concedatur. ut infr. e¬ certificari patet, quod de jure communi, secus. C. dethesau Iunica. lib. 19 infra de verb sign. abbate. versic fin. ergo si eligi magis religiosum rite ibi transfertur. infra eod quoniai cum liberum. quod intelligas, si ecclesiae parochiali tel quit partem canonicam, alias forte appellari posset, & qu libet differens excommunicari. infr. eod, cap 1. & caex pari Goff no quod quilibet potest eligere sepulturam (inlo¬ co etiam minus religioso, secundum Jo. dum tamenpo tionem legitimam relinquat propriae ecclesiae. inf eod c.¬ c. de his, &C. cum super. & si qua jura contraria inveniantur intelligenda sunt quando electio fit ex electione, vel ex¬ dio, vel contemptu, vel quando non reliquit ecclesiae p rochiali canonicam portionem. Tu vero ut de hac mati ria planam habeas notitiam, sic dist. Cum quaeritur, ut quis debeat sepeliri, distinguitur utrum elegerit sepulti ram, vel non. si elegit, aut erat pubes, aut impubes, laul habet patrem, aut non. Si habebat patrem, aut idem pi ter elegit sibi sepulturam, aut non. Si pater elegit sepulti ram filio impuberi, ibi sepeliendus est impubes, ubi pate elegit: nisi contraria consuetudo regionis repugnet. li intellige infra eo .c. de uxore. §. 1. cum enim pater filio impr beri testamentum facere possit: ut Instit. de pupil. sub§ ig tur. & ff. de inoffic. testa. contra veteran. alias Papi. §. sed nec in puberis. & rationi sepultura eligatur. ut 13. quaest. 2. placuii 5 sed & aliud. patet, quod & eidem filio potest eligere si pulturam. Quid si pater non elegerit vel impubes patr¬ careat. in proprio coemiterio sepenendus est: quod si inae¬ traneo sepeliatur, restituenda sunt ossa, & ea quae occasi¬ ne sepulturae obvenerunt. sic intelligas infra eod. tit. cap. no stra. § ult. Impubes ergo sepulturam eligere non potest: qui nec testari. ut f. de testa. & qui testa. fac. possess. qua eiue. Ea dem ratione videtur, quod nec religiosus. m sed contrari¬ um verum est. infrade exces. prael. nimis iniqua §. 1. versic. sed quis decedentium fratrum. & est ratio, quia haec electio re rertur ad illud tempus, in quo religiosus a jugo obedien tiae absolvitur. arg. infra eod. de uxore. mors enim omnia so vit. in auth, de nu. § deinceps col. 4. 7. q..sic. Si vero is qui ele git, pubes erat, sed filiusfa. non videtur, quod eligere po sit, eadem ratione qua dixi de impubere: quia nec filiusf: testari potest Instit quib. non est permis. fa.test. in prin ff.de do. liusfa contradico tamen, nec ob leges prox. intelligo enim quod non possit testari in temporalibus profectitiis, ve adventiciis porro quo ad spiritualia & ecclesiastica. secu in spiritu alibus enim quilibet filiusf. ex quo pubes est, pa terfa. reputatur. unde potest matrimonium contrahere etiam invito patre sive sit spirituale: ut inf. de reg. cum virum in si sive oarnale ut infra de despon impub. c.i. & decondi. in mi appo per tuas. in filicet lex contradicat. ff deritu nup. I. 2. sed d honestate loquitur: ut 329. 2 honorantur. sic etiam filiusf. cfericus, quamvis in sacris constitutus; super adventiti¬ peculio testari potest, quia in ipsum quasi castren. paterfa judicatur. ut supra de testa tua nos, vel quia nos. &c. retatum. caeterum. & C.de episc. & cle. auth presbyteros. & in auth. de san epis. § preshyteros. 2. col. 9. Inde est, quod in matrimonio car nali vel spirituali agit & defendit se, sine cur. authoritate etiam proc. constituen: ut supra de resti. spol. ex parte. & d elestdudum. & C. cum nobis olim. Igitur cum sepultura sp ritu alis sit, ipsam eligere potest, sicut quivis paterfam. ho etiam innuitur a contrario. infra de uxor. §. nam ex hoc quo dicitur, quod pater eligat sepulturam minoribus filiis suis id est impuberibus nisi consuetudo terrae repugnet. patet a contrario, quod puberibus non eliget. sed ipsimet eligent si voluerint. nec male exposui, minoribus, id est, impube ribus cum impubes & pubes minor 25. an. dici consueve rit minorennis, ut sup de proba in praesentia. §. verum syndicus Si autem sit pubes paterfam. non est dubium, quod elige re potest, sed ad hoc, quod electio teneat in hoc casu & iu perioribus dist. est, utrum locus, quem eligit, sit magis re ligiosus, quam is, quem dereliquit: vel minus, vel aequaliter. Si minus, non valet electio, nisi ratione privilegii concess illi loco: inquo elegit sepeliri, aliud contingat. ut infra eoc in nostra. §. Econira. & S talem. &c. certificari. in prin Si aequa liter, valet. infra eod. caI. &c. cum liberum. &c. cum fraternita tem, & supra de rescr. sedes. in fi. Alii contradicunt, quia nor licet, nisi magis religiosus sit. arg, inf. de regula. licet & supr. de transl. epi licet. in si & 94. dist. legib. & ff demun. & ho grada tun. Si vero sit magis religiosus, refertutrum proprio lo co, quem dereliquit detur sive reddatur canonica portio de his quae reliquit pro anima sua, seu occasione proveni unt sepulturae, & tunc refert utrum fuerit illectus, vel es temeritate & contemptu transierit: & sic non valet, ut ai 20. q. 3. constituit 13. q. 2. 5. sed illud. 19. quae st. 3. mandamus. infrad vero. sign. conjugis. dudum. vel hoc per seipsum fecerit bon fide: & tunc valet electio. Vel non reddatur canonic. portio, & tunae non valet. nam sub certa forma hoc conce ditur, si scilicet canonica portio relinquatur. inf. c. 1.§ 1. 8 statim ut sequitur, sub anathemate prohibetur, ne aliter? ligatur. ut inf eod c.t in fin. ergo si forma haec non servetur electio non valebit: super quo vide quod no, supr. de elect. quis eligi. ver. decus hoc detur pontificale. & seque Locum auten religiosum magis intelligo illum, in quo frequentius & ho nestius pro vivis & defunctis celebratur. ut d. c. fraternita tem, sic & habitus non facit monachum, sed professio? sanctitas. inf. de regula porrectum. & 40. dist. multi in si g distin sana. Ideo non videtur quod possit quis relinquere eccle siam cathedralem pro regulari. dicit enim C. quod corpu primo sepeliatur in cathedrali, secundo, in loco magis re ligioso, tertio, ubi decimas solvere consuevit quod ca Da de viatore idem intellexit. c. habes. 13. q. 2. ubitunque sed in ipsi ecclesia cathedrali potest quilibet eligere sepuituram: sic ut & alia sacramenta recipere, ut sup deoffi. archipre. offi & sic parochiannus dioec. est parochianus cathedralis ecclesiae, non econtra suffraganeae tamen parochianus non intelligitur pa rochianus Metropoliticae ecclesiae. ar. sup. de of or pastoralis §. 1. & sup. de usu pal.c.i.de viatore. dic, ut no. inf eod. ver. qui¬ 8 deviatore Haec autem canonica portio est aliquando ter tia, aliquando media, aliquando quarta: ut inf. eod ci & &c. cum super. quia unaquaeque provincia in suo sensu al undat: ut inf. eo. certificari. quod si consuetundo propriae ec clesiae non appareat, dico spectandam consuetudinem Me tropoliticae ecclesiae: ut inf. de spon duo tuas. & 12. dist. novii si nec illa apparet consuetudo vicinarum ecclesiarum. u infra de censi. super eo. Quod si consuetudines vicinarum ec clesiarum diversae sunt, dicunt quidam, minimam obser vandam, hoc est quartam, arg ff. ae arbi diem proferre § siplu res. & dexeg jur semper. & de legi. de quib. & inf. de censi. ex par te ff. de leg. 2. si iia relictum. respon. 1.ad fi. & I qui quartam, ff.d leg. 3. numnis. Alii dicunt, majorem considerandam, ho est, mediam. arg. sup. de consuet. cum olim. & arg. infra eod, ca. ibi: ut juxta Apostolum, &c. & supra de test. requisisti. § quo relinquatur. & seq f. de usuf. etiam. & deverb signi. nomen filia run, §. portionis. cum enim hic concedatur privi. in praeju dicium alterius, non est late interpretandum supra de resci mandatum. & de offic. delega. super eo. & infra de sta mon. in sin gulis, §. porro. Alii dicunt medium considerandum, hoc est tertiam. quia in dubio medium tenuere beati. ar f. deredh actio sciendum. & C. communi de leg. I.ult. & sup de offi. custo. c.i & sup de offi. deleg quaerenti. & Inst. ex quib. causis ma. non poss? pen. quod dic, ut non sup. eo. sub §. vetus. § & quoia. Est auten danda haec canonica portio de rebus, & possessionibus u inf.eo. c. 2. nec non de oblationibus relictis, & aliis quae de functus pro anima sua in ultima voluntate reliquit: set qualitercunque proveniunt nomine sepulturae ut infran nostra § talem. & S pen. & ult nisi ratione privilegii aliud con tingat: ut ibi dicit de equis & armis relictis in subsidium terrae Sanctae, vel ratione divini cultus, ut in his, quae relin quuntur pro luminariis libris, & ornamentis ecclesiasti cis, séu 7. 2030. anniversariis, vel ratione conditionis ap positae a testatore, qui mortuarium proprie reliquit eccle siae, ut eo contenta esset: & de aliis nihil exigeret. quod in telligas verum esse, nisi ad hoc inductus esset infirmus, u pro his relinqueret qui simpliciter pro anima relinque bat. tali enim dolo vel fraude detecta, etiam de his canoni ca portio exigetur. ut sup. de test. officii. & c.ult. Hoc tamei ita demum verum est, si ecclesia his egeat: alias episcopu habebit inde canonicam portionem: quia cessat caussa propter quam privilegium datur, & innuitur. infra de verl sign. ex parte 3. Ergo si infirmus hoc modo religiosorum lo cun elegerit, valet electio, ut dictum est. & probatur, infri eo, cum liberum. at sup de rescr sedes Apostolica licet sit argum tum contrarium. supra de transla. epi.c.ult. argum. inf. eod c) Quid si proprius sacerdos ipsum, qui alibi elegerat sepeli ri, violenter rapuerit, vel totus conventus, vel major par jus, quod in mortilagio habet, amittit, & ossa restituet. u insra eod, cum liberum. argum. C. unde vi si quis in tantam, & ic quaest. 6 placuit. secus crederem, si minor pars de conventu ve. solus praelatus deliquisset: quia delictum personae, &c ut supra de exce, cum venerabili, §. intelleximus. & infra d privileg cum olim, §. tandem. 16. quaest. 6. si episcopum. Quod s aliquis sepulturam elegit, in ipso caemiterio sepeliendu est idem si locum inferioris religionis elegit; & si secus at tentatum fuerit, corpus, & universa, quae occasione sepul turae proveniunt, erunt restituenda, vel super his est ami cabiliter componendum, ut infra eo fraternitatem in si & ca ex parte. & in c. nostra. § pen & ult. Licet autem uxor debeat se peliri n cum viro suo, si non elegerit sepulturam. ut 139. unaquae que potest tamen ipsam eligere ubi vult. inf. eo. de uxo re. Quid de viatore. S de hoc nota. supr. eod vers. non vide tui. & dic, quod videtur sepeliendus in loco, in quo mori tur scilicet si nimis distet a propria parochia, quod tum dis ficultate a faetore deportaretur, arg ff.ad muni ejus qui § pe & de ju. haeres absens. ibi, nam ubi sic venit, &c & arg. infrad cicl. aedi. ad audientiam. 1Alioquin si de facili, & sine foetor deportari posset, est cum suis parentibus tumulandus, ar ins. ro.c.i. & c. fraternitatem, 13. q. 2. Ebron. §. Ioseph. Et hoc dico nisi consuetudo contraria appareat.

9

Quis tenetur facere funetis inpensas Re¬ spondeas, haeres: & ab ipso peti possunt: quia videtur quasi contractum cum defun¬ cto, & si mulier dotem habet de ipsa funeranda est: alias a ipsum maritum pertinet, ne in injuriam suam uxor ins¬ pulta relinqui videatur, ut fiderel. & sum fu.l. & Isi qui¬ per totum, §. ult & l. sey & l. quod si nulla dos Funeris impen sa, continet, quod causa unguentorum, seu pro loco, i quo defunctus sepultus est, seu corporis causa: qualiter cunque moderate tamen consumptum est ff. de relig, & sunape¬ fu.l. & si quis. §. haec act. & seq. Qui vero venit si patriam o¬ lendam, & filios interficiendos, a filio impune occiditur:! minime lugendus est f. de relig minime majores, & per han legem quidam scholaris reprehensus fuit, interrogatus i quo casu licitum erat interficere patren

10

An licitum sit elericis aliquid accipere occasione funeris. Dicas non ex pacto. in c. abolendae, neque ratione terrae, ut ibi. neque ratione offici inf. de suno. non satis, &c. seque cum ecclesie, gratis ergo imper dant officium, & postea exigant laudabiles consuetud nes inf. de fiuno. ad Apostolicam. & junge quod no. sup. eo. §. I. e inf. de simo §. qualiter committatur. ver in casib. & seq. In sun ma not. quod quarta non deducitur 7 de relictis, ad pia causas, sup. de test. c ult. neque de equis & armis. inf. eo in praesents neque de his qua quis in vita sua dedit. inf. de his: & de ho plenius no inf. eo. sub §. vetus §. & de quib. Item qui domun moribundi ascendit, ipso aliisve qui ejus sunt, molestatis aut rebus ejus, non servato legali officio, signacula imp¬ nat ab ac. post mortem illius cadit, & alterum tantum ex gitur ab haeredibus injuriati publicanda tertia parte bo¬ norum, ipsoque infamia notato ejusdem poenis subjace qui eo moriente circa funus peccat, eo quod exequias pro hibeat, sed nec ante 9. dies ab obitu numerandos illa pro¬ sus fiat molestia, adversus quemlibet ex persona defunct si qua enim cautio exigatur, si quid simile sit, inutile eri C. de sep. vio. auth. item qui, & auth, sed nec ante. 9. dies. & col cordant cum decro parochiano. nam & summa est ratic quae pro defunctis facit, arg f. derelig & sump. su. sunt pers¬ nae. Sed contradicit. C. ne ex delic. defun l. unica quantum a ad hoc. quod decr. parochian. dicit haeredem teneri ex del cto. non dist. utrum lis fuerit contestata, vel aliquid perv nerit ad eos: sed hoc est de jure can. quod magis curat de? nima, quam lex sup. de restitu. spol. saepe, & de jurejut, cum cor tingat. si enim haeres non solveret, videretur succedere ii vitium, & delictum patris sequi. & ideo cogitur. i qu 4. sum Deus zelotes. Sepultura tamen impediri non debet. e quo reconciliatus, ut dicit dec parochiano. vel ex quo cert signa poenitentiae apparent, inf. eo. de sen. exc. a nobis 2 nec es in hoc admittenda appellatio creditorum. ar f. de ap. non rec Isi ff de exe ac. l. i. resp. 1. in si ff. de reli. & sum. fun sunt persona ver nam propter publicam utilitatem. & Ine corpora. & de hoc sup. eod §. quib. interdicatur. versi fallit hoc in raptore. Quid quis in una ecclesia habeat sepulturam, cum in alia divin percipiat sacramenta: & in tertia eligat sepulturam, cu ecclesiae competit canonica portio. respon. Si apparet con suetudo illa servabitur. infra de deci, cum sint homines. & c. a Apost. si non apparet de consuetudine, dicam inter ipsa viriliter dividendam. argumen. infra eod.ci. sup. de testa. rel¬ tum. 2. infin. & idem dici debet, si in duobus locis aequalit morabatur, argum. f. ad munic. assumptio. §. pen. & l. ejus, qu §. Celsus,. de parochiis, cx supra de test requisisti § si quod relu¬ quatur, & §. sequ. Quid si quis recipiatur in confratrem: licujus loci religiosi, bonis tamen suis non oblatis, sed r tentis, & ibi sepeliatur, non liberatur a canonica portioni infra de privi. cum & plantare, §. de confratribus. & cap. privil gia, §. 1. Quid si is, qui intravit religionem, mortuusr es intra annum ante professionem & ibi sepultus, non con petit canonica portio: quia in vita intravit, & in religic mortuus est, quamvis non professus. secus, si intrasset in infirmitate, de qua objisset: quia tunc competeret canoni ca portio. inf. eo. de his, &c.. & 2. inf de stat. mon. c.I.secundun hoc intellige, infra eod in nostra §. nihilominus. Quid si cor fu et udo sit, quod nihil percipiat ecclesia parochialis: pi ravit Goffred quod non valet, cum fit irrationabilis supr dae consuec fin. & contra jus. mfra cod cI. Item qui aufertu ecclesiae tota commoditas rei suae, id est, parochiani quo¬ esse non debet. argum ff, com praed venditor fundi in fin. & d hoc, infra sub §. veius, §. & quota. versi sed nunquid ratione cor stitutionis, & seq. Quid si reliquit propriae ecclesiae 10. ill autem ecclesiae, in qua elegit sepeliri, reliquit mille, nunqui¬ aget propria ecclesi. ad integram can. de mille? dixit Go tre. quod sis, si testator hoc modicum absolute reliquit. ai gumen supra de test. officii. & c. requisisti. quasi testator videa tur voluisse, quod utrunque haberet. arg. C. de rei uxo. ac. unica, §. sciendum. Alii dicunt, quod ad supplementum age re potest. argum. C. de inossi. test. omnimodo & I. si quando. §. lud. Inst. de inoffic. test. §. posthumi. arg. sup de contra. emp. cum d lecti, &c. cum causam. quod si sub conditione reliquit, ut e portione contenta esset, & ecclesia acceptavit ibi, secund omnes renunciasse videtur majori petitioni. sup. de test. hanc ultimam amplector, nisi expressim appareret, test; torem voluisse, quod Goffr. sentit. nec obstjura pro eo in ducta: qui specialia sunt, quo ad portionem episcopi. vis scire rationem specialitatis, vide sup. tit 2. requisisti. §. 14 § secus. Quid si in propria ecclesia elegit sepeliri, & nihil ib reliquit, aliis autem ecclesiis multa legavit. dicunt quidi quod gratis sepeliet ipsum propria ecclesia, quia ex off cio suo ad hoc tenetur. inf de simo. non satis, &c. seque inf. coab¬ lendae & sic nihil exiget, nisi consuetudo esset, quod aliqui¬ detur. inf. de simo. ad Apostolicam. & hoc, nisi testator, vel liae ecclesiae deprehendantur in fraudem: quia in talibu fraus puniri debet, ut sup de test. officii, & cresiquisiti. &c. fir infra eod cum liberum, 20. q4 3. constituit. hi sentiunt, quod pa rochialis ecclesia nihil exigat, nisi de relictis occasione se pulturae: sed contrarium verum est quod dic, ut no. nf. sub § vetus, §. & uirum. ver. verius videtur, & praec. & secui dum hanc ultimam opinionem, est quaestio expedita. Qui si quis eligat sepulturam in aliquo monasterio, & facto in de publico instrumento, jurat quod nunquam magis ve niet, contra Deum alibi eligit sepulturam, nunquid vale secunda electio? videtur quod no: quia juramentum pri mum servandum est, cum non vergat in detrimentum sa lutis aeternae. sup. de jurejur si vero. &c. cum contingat. nec h bebis me authorem perjurii. C. si adrersus ren. l.4. Cde ind vidu tollen l. 2. in si ff de leg 3. cum quis decedens. §. codicillis. Se contra, quia ambulatoria est voluntas testatoris, usque at extremum vitae exitum: ut no. supr. de test. §. qualiter confi¬ metur. nec potest quis etiam per pactum facere, ut non! liceat ei recedere a priori voluntate, ff pro socio cum duob. Papi. §. si ff de leg si quis. in prin testamenii. nemo etiam potel facere, quin leges in suo testamento locum habeant f.a leg1. neino. Item juramentum non magis astringere vidi tur bonum obedientiae: sed ipsum non obst & est ratio, u no sup. eod. §. & apud quam ecclesiam sub dist. cum quaeritui ver. eadem ratione videtur, quod nec religiosus: ergo ne juramentum obstabit. Solut. Domini legum dicunt, quo valet inutatio voluntatis, non obstante juramento, pe quasdam leges, quas infra no. ver. & in hoc casu intellig leges. Magistri canonum dicunt, quod obst juramentum & haec duo tetigit Ray. in summa de casibus eo tit dicenn quod licet de rigore juris sive subtilitate posset dici, quo teneret ultima electio: tamen contrarium credit, secund Deum, & canonicam aequitatem. In hac quaestione sine pry judicio subulius discernentis videtur mihi distinguendun esse, utrum prima electio facta sit ex illectione, vel ex cor temptu, vel in praejudicium parochialis ecclesiae, cui canc nica portio non relinquitur. & sic non valet, ut apparet in his, quae no. sup eod. §. & apud quam eccl. ver. Goffred. & sul dist. quae incipit, cum quaeritur, ubi quis debeat sepeliri. veri si vero sit magis religiosus. & seq in hoc casu, vel pactun tale habitum in praejudicium ecclesiae parochialis: imo pe Papam penitus reprobatur, sicut expressim legitur, sup. d pac. plerique & sic nec valet juramentum in praejudiciu eccl factum sup. de jurejur. sicut nostris imo est perjurium ut ib & sup de his, quae e a ma par. ca. c. 1. §. pe. & f. Et in hoc casu i telligo leges, quas domini inducunt scilic. quod non vale juramentum contra leges praestitum, verum est in alteriu praejudicium, vel in juris publici laesionem, vel ubi omni no iniquum & reprobatum est, quod juratur. sic loquitu manifeste f. de pac. juris gen. § si paciscar, & seq & ver general ter. quod pactum a iure communi remotum est, servar hoc non oportet, nec ligari, nec jusjurandum de hoc adje ctum servandum est, sic etiam intellige. C. de leg. non dubium m si ff. de leg. 1. si quis inquilinos § si. C. de nupt. authen. quod ei nam in talibus, & ubicunque peccatum mortale non com mitteretur, si juramentum servaretur, magis placent De¬ transgressiones, quam jurisjurandi observationes, nec es imputandum ei qui praestitit, sed ei qui exegit & recepii ut in auth scenicas mulieres. non solum si fidejuss. praesten sed etiam si jusjur. dent, sine periculo discedere, circa mi dium, collat. 5. multo minus valebit, si pactio simoniaca sit sicut plerunque accidit religiosis aliquibus ad hoc, ut tali fiat electio, etiam ex pacto dabimus aliquod temporale quod omnino reprobatur. i. q. 2. quam pio sup. de pact.c.si. ve si velis dicere, quod valeat electio, quo ad personam suan id est, corpus & ossa ad minus omnia temporalia restitui da sunt. 20. q. 3. constituitur. Sin autem proprio motu sin praejudicio parochialis eccl. cui canonica portio relinqui tur: & ex pura devotione talis fiat electio juramento fii mata, tenet, nec potest postea variari, nisi ex justa causa. sic intellige opinionem magistrorum, & jura pro ipsis in ducta sup. eod qui. resp. I. Ex causa autem nova postjuramen tum orta, de qua non cognovit is, qui elegit sepulturan tempore praestiti juramenti, variare potest, & mutare ve luntatem suam. & sic intellige opinio dominorum, & jur¬ pro ipsis inducta. argu. sup. de jura, cal. caeterum. sup. de excep pastora. puta si mutetur status suus, ut quia factus est ep¬ scopus, vel intravit relig arg. sup. de jurejur. quemadmodum & ae dolo & contuma. propter sterilitatem. §. verum. idem si mu tetur status loci, puta dissipatus est materialiter, vel spiri tualiter. arg. inf. de relig. do inter quatuor. inf de verborum signi abbate. ad si nam & juramentum conditiones habet tacita super quo vide quod no. sup. de jurejur. § quot species rer. hi bet autem. & seq Si vis in hac quaestione plura jura allegare vide quod no sup. de jurejur. §. quomodo censetur. ver. quid ( seq. & sub §. Papa etiam. & seq

11

VEtus est quaestio. tamen & adhuc sub judice lis est, an episcopus possit petere canonicam portionem: & quoniam haec materia per varias glossas sparsa est, non ta men medullitus inquisita. inquantum insufficientia me¬ patitur, propono discutere. An haec canonica portio die beatur, Et quota sit, Et a quibus petatur. Et de quibu exigatur, Et utrum canonica portio episcopi impedia petitionem canonicae portionis parochialis ecclesiae, ve econtra

12

An haec canonica portio debeatur. Et quidem hoc negari non potest: quia ipsam deberi, convincitur per jura Decre torum, Decretalium, & naturalium rationum. Nam se cundum Decre. episcopi percipere debent tertiam par tem omnium oblationum & redituum, undecunqu proveniant: ut 10. quaestio. I. de his & cap. de cernimus 16. qua 1. constitutum. Sed contra, quia medietas debetur. 10. quaes 1ntiquos. falsum est: imo quarta: ut 12. quaest. 2. vobis. Vul teranae concesso quatuor de reditibus cognovimus mo est, nisi ipse episcopus ecclesiae donet, quia tunc de doni¬ suo nihil detrahit: sed tunc quartam, quam de aliis perci peret advenis elargitur. 124. 2. scimus. alii exponunt adv nis, id est, episcopo, cui advenarum hospitalitas est commi sa, & non dist. utrum relinquatur ab episcopo, vel ab alio sed ego intelligo. ut supra hoc etiam respicit Decretum 16. quaest. .ad hoc Solutio. Rejectis antiquis divinationibu & incertitudinibus hoc solum verum puto, quod omne praedicti can. concordant in portione canonica danda epi scopis. sed in quota discordare videntur: de quo dicu infra eodem §. & quota sit. Non obstat. 10. quaest 3 cap. 12 & quia intelligo ipsa secundum determinationem aliorum ca pitulorum. Tertiam enim quam olim consuevit percipe re episcopus, hodie de jure perciperet verum est inte gram, sed quartam tantum, & aliam quartam relinquet f¬ bricae: nam si illam tolleret, & in usus proprios converterei lumen auferret ecclesiae, & etiam sacra tacta: sic intelligo 10. quaest1. cap. 1. Sed & si sibi sua non sufficiunt, in usus su os eandem quartam potest convertere, dum tamen veli subire onus fabricae sic intelligo. infra eod. cap. 2. & 3. Ali oquin si sibi sua sufficiunt oportet quod probet expen¬ sam per testificationem operis fabricae: & hoc in qualibe ecclesia locum habet, ut 12. q. 2. quatuor. sic est de jure De cretorum, nec aliquod jus contradicit: igitur quod no mutatur, quare stare prohibetur: ut C. de appellat. praecipi mis. & de testam. sancimus. nam nisi expressim revocetur semper in suls terminis remanet, ut in auth. de non alien. re bus ectles. §. ulti col. 2. & arg. ff. de leg 3 si quis in princ testamen ti & in auihent. de testa. imperfectis. §. si quidem. col. 8. Sed ne¬ jura Decre. nos fugient quarum aliqua dicunt, quod de relictis defunctorum debetur portio canonica. Jupra di testam. officii. & cap. requisisti. Item de decimis: a insra ded cin quoniam. & quo ad hanc partem intelligo, quod epi scopus de jure communi fundat intentionem suam, quo ad omnes terras, quae per suam dioec. excoluntur. sic pla ne intelligo, quod quidam alii difficile reputant. infr. ae de ci. dudum. quae cum hoc intellectu nullum recipit contra rium in eo, quod dicit de jure communi. debere in han¬ canonicam, & esse in dicec. correlativa videntur, sicut ma nifeste innuitur, infra decensi, cum olim. & in aliis concord positis. infra eod. §. & quota. vel dic, quod de jure commu ni insolidum pertinet ad ipsum actio: dum tamen de ra to caveat ratione regiminis generalis, de quo legitur, 10 quaest. I. regenda. &c. seq. argu. supra de offici coram. sed de his tenetur providere aliis fratibus suis, & clericis, & suam u nicuique reddere portionem. & haec probantur. 12. quaesi Iepiscopus ecclesiasticarum. &c. sequent. & aliis cap. superiu allegatis. & 16. quaest. 1. statuimus. § praeced. & quaest. 7. §. cun ergo ecclesiae. &c. sequent. & de hoc notatur supra de praescrip¬ sub rubric. de praescript. rerum immobil. S quae exigantur, subs quartum. Naturalibus etiam rationibus probari potest quod haec portio debetur. f. dereg jur. secundum naturam & 134u.1. ab illo. § quia ergo nos intra muros. usque ad §. ad hoc msrd cod. c. 1. in epistola beati Pauli Apostol. ad Corinth. 1. cap. 9 Mirum enim videretur, & contra omnem rationem es set, & mansuetudinem, si episcopus, cui commissa est cu ra & solicitudo totius dioec. 10. q. 1. sic quidam. & c. sequ. e 12. qu. I. episcopus ecclesiarum. &c. praecipimus, sive sint mo nachi, sive hospitalari, vel quivis religiosi. 18. qu. 2. quidan monachorum. &c. sequen. nil emolumenti perciperet. Iten cum pater carnalis in haereditate corporali carnalis fili habet legitimam, a qua etiam exhaeredari non potest, nisi ex causa in jure scripta, ut in authent. ut cum de appell. tog. § sancimus. col. 8. & notatur supra de testam. §. qualiter infirme¬ tur. sub S item per querelam. versicul. sed & patri. quare pate spiritualis scilicet episcopus, non habebit suam legitimam de relicto spirituali filiis spiritualibus his rationibus & consimilis moti sancti Patres constituerunt, quod de om¬ nibus haberent episcopi suam canonicam, de quo notat supra de test. sub §. fin. vers. qualiter autem relicta. ideo ponun¬ tur haec verba, dudum rationabiliter est decretum. 12. q. 2 quatuor. in princip. unde nec filius spiritualis patrem spiri¬ tualem episcopum in haovarte exhaeredare seu fraudare potest, ut supra de test. requifisti. Sed & summus Pontife¬ hoc jus renovare debet, & illuminare, si forte in aliquibu locis inveniatur per desuet. inumbratum, ut Instituin pro oaemio. §. igitur. & in authentic. de haered & Falci. §. I. suprad treug. & pac. innovamus. quia usque ad effusionem sangui nis ipsum defendere debet. 25 quaest. 1. sunt quidam. & tra ctatur 4. dist. §. leges. & supra de praebend. cum jamdudum. i sin. portionem ergo canonicam, & hanc solam de jure con muni habet episcopus, caetera ex industria, vel emptione vel eleemosyna speciali: illa ergo intrinseca & adhaerens, & naturaliter competens: haec extrinseca & accidentalis & ab episcopo separata: quare ergo prima propter alian amittetur. nec enim alicui diligentia sua debet esse dam¬ nosa. C. de allu & palu. I.ulti. §. unico. nec pauperibus ab ini¬ tio episcopis, ut innuitur 10. qu. 3. cap. 2. industria ve! augmen tum episcopatus, quod laboribus & multis ea sibus quare interdicendum fuit: ut C. arbit tute. si defunctus. de his sati liquet, quod quantumcunque sit episcopus dives alias c nonicam tamen sibi antiquitus a sanctis Patribus rati¬ nabiliter assignatam amittere non debet. quid ergo d paupere

13

Et quota sit Dico, quod de jure communiqua ta, ut in. q. 2. vobis. &c. seque. & hoc quatu or rationibus. Prima, quia illa c. posteriora sunt. infra d cog. spir.c. i. Secunda, quia illam summam omnia jura cor cordant. f. de arbi. diem proferre. §si plures. Tertia, quia quo minimum est, tenendum est. ff. de leg. 2. si ita relictum. 1 spons. ad fin. & de leg3. num is. & de regul. jur. semper. & infra d censi. ex parte. Quarta, quia haec est glossula Decretalium quota sit haec pars exponentium. supra de offic. ord. conqu rente. & de praes. de quarta. infra de censi, cum olim. nisi ration constitutionis, vel consuetudinis tertia dicatur, velm dia: ut inf de verb. sig ex parte 3. & in cap. allegatis, sup. eod. § a haec canonica. Sed nunquid ratione constitutionis vel cor suetud dabitur quinta vel sexta, vel centesima, vel etian millesima, nullo jure expressim cavetur, quod minu quarta detur etiam de consuet. & ideo cum quarta nar ralibus rationibus decreta fuerit, ut supr. probatur. §. pro¬ versic. naturalib. forte irrationabilis esset consuetudo, sim norem quarta comprobaret, vel majorem media: inte mediam autem & quartam inclusive potest comprobar quotam placuerit. arg. op. infra de deci. c. I. ante fin. putotr men contrarium, licet lim episcopus, dum tamen praescript sit. arg. supra de sen. & re jud. quod ad consultationem. § ulti. de test. officii. & opt. infra de cens. olim causam. & C.de moffic. tes parentib. cum suis simil. Sed nunquid eadem ratione null dabitur? Non puto, quia talis consuetudo omnino irra tionabilis esset & leonina: ergo tanquam Fusia Canin abolenda. arg ff. pro soc. sinon fuerint. §. Arist. & Inst. de lege Fi sia Canina tol. & in rationibus naturalibus supra alleg & si pra de consuet. c. altim. §. unico. sicut ergo consuevit dici qu omnia mihi donat, omnia aufert: sic in hoc casu contra qui omnia mihi auferre intendit, omnia reservat, haec ma nifeste probantur insra eod. tit. certificari. ubi dic secundun rationabilem. & de hoc not. supra eod. §. an licitum. vers. qui si consue. sit. Sed nunquid praescribi potest sic, dum tame titulus probetur. infra de deci. dudum. & sic intelligi potes supra de praescri de quarta. in hoc enim & similibus, quaed jure communi competunt, praesumo semper ex parte pri scribentis bonam fidem abesse, nisi titulus allegetur,? probetur per quem praesumatur bonam fidem habere: si intelligo supra de praescri fi diligenti. nam in hac parte juri ignorantiam allegare non potest. ff. de ju. & fac. ion. juris. & 2.deusuc. nunquam. in fundo vero vel vinea, vel consim libus, quae de jure communi competunt, credo quod su ficit tit. allegare, nisi praesumptio sit contra possidentem ut supra de prob. licet. §. eum ergo. ubicunque enim praesum ptio est contra possidentem, oportet quod tit. probet, pe quem talis praesumptio tollatur, alias sufficit tit. allegare licet de hac materia alii faciant magnam brigam & de ho plenius not. de praesc. sub rub. de praescr.rerum iminob. §. qu. exigantur, sub §. quarum

14

Et a quibus petatur Et certe licet aliqui a exerunt, quod illa c. supr¬ inducta intelligantur in ecclesia cathedrali tantum: ti men dicendum est, quod peti potest ab omnibus intra pro priam dioec. constitutis: ut 16. qu. 1. constitutus. sive sint e¬ pellae monachorum, vel aliorum religiosorum, vel mon¬ steria, vel alia pia loca: sive sint conventualia, vel quaevi alia intra civ. vel extra ut ex superioribus c. colligi potes specialiter. supra de offic ord conquerente. & de test. officii. & requisisti. infra de rerb. sign 3. no. infra de stat. mon. §. cum quibus non obst. quibuscunque privil. Apostolicis exemptioni: vel aliis, nisi de jure dioeces. & praejudicio ipsius express mentio fiat. ut infradae deci. dudum. S. ult. & supra de confirn uti.c. ult. & argum supra de officio deleg. super eod. & C. de einar nec apus. & ff ne quid in loco public. fiat. Ii. §. merito. & §. si qui & principe. & aliis si. nec tale privilegium consuevit Rom Eccles. condere quo ad personas in totum, sed tantun quo ad aliqua, ut patet in concordant. signat. infra §. se quent

15

HUic autem sic objici potest: Monasteria & loca rel giosa a lege dioec. exempta sunt: & sic ad quartam noi tenentur, multo minus exempta. 16. qu. 1. cum pro utilitat & cque & cap. decimas. 18. q. 2. quam sit. &c. luminoso. si enim d relictis obtentu personae non ecclesiae. nihil deducitur, u supra de testam requisisti. §. ulti. & de verbor. significa ex parte. quare de praedictis deduceretur? Respond. Omnia prae dicta intelligas quo ad proprietatem religiosorum, ve oblationes fidelium; inter vivos offerentium se, vel sua sic enim expressim loquuntur cap. supradicta & sic etian intelligitur infradestat. mon. c. I. cum auth.d.n.extra. de verbo¬ signif. veniens. §. caeterum. de novalib. secus est de oblatis in in firmitate. nam de ipsis debetur portio. infr. de his ergo cor tra voluntatem defuncti etiam deducetur ab episcopo qui in relicto jus habet: ut supra de test. requisisti. & c. Rayna 9. ultim. ridiculosum ergo est dicere, quod si portio talium relictorum ad exemptos perveniat, repeti non possit. ar op. infra de deci. tua nobis. post duas partes aecret. persici & eum a cunctis, & versicul. praetextu. & supra de jurejur. eam te. nam! cet quo ad canonicam aliorum redituum, inspiciatur le cus, ad quem reditus pertinent, utrum scilic sit subjectu: vel non, tamen in his mortuariis non inspicitur locus cu relinquitur, utrum sit subjectus, nec ne. sed sicut dixi,s delis a quo relinquitur & relictum. nam de oblatione fide delium debetur portio: ut probant capitula allegata. su pra §. an haec canonica & indistincte loquuntur jura, cui cunque loco pio relinquatur: ergo indistincte sunt inte ligenda, nisi per aliud jus distinguatur. F. de offic. praesid. I. nec obst. supra de offic. ordin. conquerente. non enim sequitur debetur a capel. tuae dioec. ergo non obstet. exemptis. nan & exemptae vice dicec. sunt, licet non sint subjectae. Quam vis ergo religiosi exempti sint quo ad proprietatem suam non tamen quoad relicta aliunde provenientia: quia illan¬ sunt exempta: sic nec a praestatione decimarum praedio rum, quae ab aliis recipiuntur excusantur. ut infra de decim dilecti. & c licet. ideo non repetitur ab eo tanquam a loco sed tanquam a detentore relicti, vel quasi haeredi paroch ani: qui nec aliter debuit recipi, nisi portione reddita u infra eod.c. 1. nec episcopum fraudare potuit: ut no supr.s enim ecclesia, a qua corpus assumitur, considerato jur parochiali etiam hospitalariis, &t de omnibus relictis ca nonicam suam habet, ut infra eod. c. in nostra. quare non d episcopus, ut supra de test.c. ulti. cum & ab ipso intelligatu assumi. nam & episcopus in ecclesia est: ut 7. qu.1. scire. & to ta dioec. sua parochia censeatur ut 12. q. 2honae rei. & suprd don. Apostolicae. & supra de offic. ord significavit. & per hoc taci te & inclusive videtur esse responium quaestioni factaed episcopo. infra eod. de his. sed nec religiosi indistincte sunt lege dioec. exempti: ut patet supra de ma. & obed. quod supe his & IS q 2. Abbates. &c. Eleutherius. & §. praec. & ult. Quid ei gode relictis parochiani exempti monasterii vel capellae? adhuc videtur, quod episcopus, intra cujus dicec consist¬ bat ipsam canonicam habere debeat. nam nisi se indigni reddat, onus episcopale subiit, etiam circa tales. ut supra praesc. veniens. §. chrisma. & arg. inc, cum olim. ibidem praecea sin infr. de privil. cum capella. Ad quaestionem vero supra f¬ ctam sic respon. si obtentu personae relinquatur, ideo nihi deducitur: quia relictum potius est carnale, quam spiritu ale. si enim contrarium diceremus, de relictis etiam facti laicis posset deduci: & sic absurditas sequeretur. nihile nim ad nos de carnalibus, quia nec carnalia seminamus.! vero obtentu loci, vel ob salutem animae cuicunque loc pio relinquatur, Christo relictum est, cujus vicarius esto piscopus. 33. qu. 5. nulierem hoc est ergo patrimonium cru cifixi, b quod nemini magis competit quam vicario, & his qui altario, a quo corpus vel relictum assumitur, serviun ideo cum spirituales labores sustineamus, de spiritua relicto vivere debemus. inf. eod, cap. 1. & sup de praeb. cum, se cundum Apostolum. cum suis sim. reddantur ergo a quolibe parochiano quae sunt Caesaris Caesari, c & quae sunt Dei Deo: & caveat quilibet ne tollat fiscus quod non accepi Christus: ut 16 qu. 7. majores quod si pauperes considerer tur clerici egeni, & obedientes potius quam multi religi osi impinguati, dilatati, & recalcitrantes intelligentur in cludi. ut C. de sac. sanct. eccles privilegia. & i6. 4. 2. quoniam qui¬ quid. & junge quod not. supra de iest. sub §. sinal. vers. qualite autem relicta, & seq.

16

Et de quibus De oblationibus, & breviter omnibus reditibus ratione altaris provi nientibus, licet latius videantur loqui. c. allega. supra eod. an haec canonica. Sed certe sicut episcopo non aufero, quo aliunde acquirit, ut not. supra eod. an haec canonica ver portionem. sic aequum judico, quod de talibus aliunde ac quisitis quartam non habeat: Deo de donatis inter vivo nihil exigat: ut argu. supra de sepul. de his. multo minusd emptis, vel aliter onerose acquisitis temporaliter: sedd onerose acquisitis spiritualiter indi. debetur, sive mortu ria appelles: ut supra de offic. ordin. conquerente. vel oblati¬ nes, nomine quarum mortuaria continentur: ut infrad verbor. signi, cum inter. sive judicia animae: ut infra eod. tit .c. vel leg vel relicta pro anima in infir. de qua obiit, vel caus mortis pro anima, vel quacunque ultima voluntate, dun tamen obtentu seu ob devotionem ecclesiae: vel pu loc relicta fuerint. secus, si obtentu personae quamvis eccles asticae, dum tamen in fraudem non fiat, probantur haec infra eod tit cap. 2. &c. de his. &c. in nostra & supra de testa. off tii. & c. requisisti. & infra de verbor. signi. ex parte 3. & haec siv sint mobilia, vel immobilia, vel quaevis alia. Nam & de re¬ libus debetur haec canonica. arg. supra de rebus eccle. non ali c. fin. & est expressum mf.eod. c. 2. & de omnibus aliis. inf. e¬ in nostra. §. talem. exceptis relictis pro 2030. vel equis, & ai mis relictis, sine fraude, id est proprio motu, & propri devotione defuncti, sine alterius instigatione, in subfidii terrae Sanctae, ut in eisdem c. & sup de test. cap. ult. Ergo bri viter nisi expressim perjus vel priv. aestimetur quantum cunque alias exemptus sit, de omnibus, & ab omnibus exiae potest Est igitur temerarium, & indignum, aliquem han canonicam sua sibi authoritate retinere velle; ut infraa privil. sane. & junge quod not. sup. eod §. & ad quam erctesian versic. est autem danda, & se.

17

Et utrum canonica portio episcopi impediat pr titionem canonicae portionis parochrali ecclesiis, vel econtra? Audacter dico, quod non, quia d versae sunt, & diverso jure, & diversis competunt. Episce pus enim percipit suam canonicam propter onus episce pale quod incumbit: quia consistit in celebrando: solennii ter ordines conferendo, confirmando, chrismando, olei sacrum benedicendo, basilicas dedicando, & reconcilian do, abbates & moniales benedicendo, in praedicando, po nitentias praecipue de majoribus criminibus injungendi & impoenitentes de ecclesia ejiciendo, & reconciliando de matrimoniis, & aliis spiritualibus judicando: & cons milibus, quae non cadunt in minore episcopo, supr. de elect transmissa. &c. quod sicut. §. praeterea. infr. de conse. eccl. aqua. supra de ofic. archi officium. & de sacr. unc. c.unico. §. quia per vers. per frontis chrismationem. Quis ergo unquam aequit: tem prae oculis habens judicabit, quod sic oneratus, nihi emofumenti percipiat: sed si quartam tollas, nihil perci pit: quia illa sola pro hoc onere assignata fuit a Sancti patribus. ut no ff. eo §. an haec canonica. Procurationes enm habet, vel ratione visitationis, vel pacti, vel consuetudinis vel privilegii: ut no. infra de cens§. ex qua causa. Cathedriticum d vero in signum subjectionis: unde nec ipsum i alium transferre potest, supr. de don pastoralis. in fin. sed qui¬ aliud percipit episcopus de jure communi. Parochiali vero eccl. a qua corpus assumitur, suam canonicam perc pit: propter onus parochiae quod subiit, quod consistit ij celebrando: quotidie baptizando, poenstentias de leviori bus injungendo: & sacramenta eccl. exceptis duobus ac ministrando. & hoc respexit decr. infr. od.tit.I. cujus ratio quantoonus episcopale majus est, quam parochiale, tan to magis in canonica episcopali, quam parochiali vend cat sibi locum, tamen inter ipsas vix occurrit, ad percepti onem aliquam differentiam, nisi una; quia forte parochi alis non exigetur, nisi ab ecclesia in qua proprius parochi anus eligit sepeliri. unde nihil egit de relictis aliis eccle siis, vel aliis piis locis, quia de his tantum haec canonic exigi debet, quae occasione sepulturae obvenerunt, ut ir nuitur infra eodem, cum liberum. &c. in nostra. §. penulti. versi eisdem praeterea. Episcopus vero intra suam dioeces. ab om nibus, & de omnibus exigi debet: sicut supra probavi. §. quibus & §. de quibus. & haec manifeste innuunt decret. de se pult. & detest. ideo in fraudem istius, vel illius nil faciendi est. ut supra de test.c. ultim. Ratio est, quia onus episcopal¬ majus est, & per totam dioecesincumbit, parochiale vero minus, & per parochiam tantum. Item quia inspectis qua litatibus personarum adeo sufficit parochiali sacerdot simplici quarta eorum, quae occasione sepulturae obve niunt; sicut episcopo canonica relictorum omnium: sec & subveniendum est magis episcopis, cum & ipsi graven tur in multis, scilicet veniendo ad concilia, currendo hu¬ illuc pro necessitate, aliquoties universalis eccles aliquo ties proprie, & in quibusdam aliis quae occurrunt: ergo e piscopus debet habere quartam quartae parochialis: 8 quartam omnium aliorum intra suam dioec. relictorum & hoc quidam de plano concedunt: ut apparet in his, qua not. supra eod. tit. §. an licitum. vers. quid si in propria eccles Verius videtur & aequius, quod utraque de omnibus dedu catur, sed episcopalis primo de universo: quia cum anti quior sit tempore, potior estiure, & quia digniori & ma jori debetur. praeponenda est. arg. supr de ma. & obed. c. i. &c statuimus, & in auth de haer. & Fal. §. inordinatum. col. 1. & ide¬ in ordine scripturae praeponitur. supr. de test.c.ulii. demun parochialis. nam & hoc de his, quae in test. relicta sunt, de betur, ut innuitur, infr eod ci&c. cum super. & c. in nostra.6 talem. quod si casu fortuito parochialis primo deducta sit tunc percipiet quartam quariae, & quartam omnium ali orum. quod tamen ad idem computum redit. arg. op. insi de deci tua nobis, §. & cum decunctis. Nec videatur tibi absur dum, si haeduae quartae de universo detrahantur: primos piscopalis, secundo parochialis de omnibus quae remanent quia si prius parochianus in propria parochia eligeret se pulturam, & judicium animae ei insolidum relinqueret episcopus & parochialis sacerdos totum haberent, & ho de rigore juris communis fieri debet, ut probatur ex su perioribus & 139. 2§. sed aliud ante.c. siquis irascitur. igitur s de aequitate & benignitate a jure permissum est, quod ol devotionem alibi eligatur, & locis quibuscunque relin quatur, non potest conqueri locus extraneus. etiam de o mnibus deducat episcopus mediam de consuetudine tri dinae, & parochialis ecclesiae. de his quae remanent, alian mediam, quia sic saltem quarta ei remanet, quam quo ac hunc parochianum, qui extraneus erat, de lucro habet. ci in vita ipsius circa ipsum non laboraverit, alii vero debi tum sui honoris percipiunt, sed non est par eademque ra tio, amittere debita & lucra non capere, ut probatur. C. d jure deli. scimus. § sed si legatarii. & de codic. Iult. & f. dereli.( sump. fun. & si quis. § 2. Si dicas, laborat sepeliendo respon det respectu alterius talis labor modicus est, aut nullus S dicas, laborat faciendo 7. 20. 30. respond nihil deducitur,s ob hoc sit relictum. Quid ergo si parochianus extra suam dioec. eligat sepulturam? iste casus non est forte jure de terminatus, tamen videtur, quod ille episcopus, a cuju dicec. sumitur. prior sit, sicut consideratur parochia, a qu¬ corpus assuinitur, quo ad quartam parochialem, infeo ti¬ ceri ficari, & cap. in nostra &c.i.nam & decimae & oblatione sa cerdotibus proprie dicec. dandae sunt, ut 16. qu. 6. pervenii & forte in realibus relictis, & in mobilibus. hoc indist. ve rum est. arg. supra de rescrip dilectus filius I. Sarracenus. supr. de foro compet. postulasti. Cubi in rem actio. I2. sicut & decim realis debetur illi eccl. intra cujus limites res sita est, infr de decim. commissum. &c.dile. &c. quoniam. unde nec laicu nec clericus alienando rem ipsi ecclesiae praejudicare po test.i6. qua siquis laicus. 13. qu. I. §. 1. & sin. & per totum. Solu tio. Dic si consuetudo apparet, tenenda est, infra de decun tum sint homines. & ca. ad Apostolicae. alioquin episcopo, in tra cujus dioeces. res sita est, restituenda erit portio cano nica, sicut & ecclesiae, intra cujus parochiae limites sita est quia si in vita alienando ei praejudicare non potest ut sup not. proxi multo minus in morte. infra eod de his. nec deben turbarijura parochiarum. inf. tit.i. super eod quamvis cun mulier, quantum ad personalia, forum viri sequatur. ff. a munici. filii. responsi. & I. fin. §. idem respondit mulierem. tame patrimonialia, seu realia munera subiit mulier in loco, ub res sitae sunt. C. demuli. in quo loco mune. sexui congru. & ho no. agno. I1. lib. 10. & pensio rei ipsi civitati solvenda est, in qua res sita est ergo & canonica portio: ad hoc ff. de pub & rectig. Imperatores ff. de censi forma. §. si vero quis. sicut erg decima ratione te? rae culturae datur illi, scilic. ecclesiae, ut terra est, & ubi cultura exercetur: sic &t haec portio: ergi in realibus non est quaerendum de persona, sed dere. a¬ hoc. infra le deci. tua nobis §i.vers. & cum in cunctis ff. ad Trel li § si haeres ff. de judi fideicommissum. §. i. ergo non debet ali dare praeter domini voluntatem supra de jurejur. eam te. 11 fra de deci. tua nobis. §.i.vers. & cum de cunctis, & junge, quo not infra de deci. §. cui danda sit, & infra tit. i. §. quis intelligatur patet igitur, quod una non impedit reliquam. arg f depa¬ si unas. §. & in summa. vers. ante omnia. si enim unus, & iden duas quartas deducit de jure canonico, quamvis inte dominos legum sit dissensio: sicut not. de test. §. qualiter in firmetur. sub J. item per querelam. vers. nunquid potest quis dedi tere duas quartas. & sequie multo fortius diversi

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 28