Titulus 36

De religiosis Dominibus XXXVI. Rubrica

SUMMARIA Locus religiosus quis dicatur. Et cui subest 2 Locus religiosus & sacer habent se tanquam genus & species Aedes sacrae quae dicantur 4 Fundare quis possit locum religiosum 6 Monasterium unum si alii uniatur ignorante episcopo an va leat unic 7 Religiosi an possint fieri seculares 8 Seculares an possint fieri religios¬ o Abbas vel monachus quot habitaculis debeat esse contentus

QVoniam monachi sine claustro vivere non intelliguntur posse, sicut nec piscis sine aqua. 16 qu.). placuit. &c. si cupis, sed degerere debent in locis religiosis, & vacare orationibus ideo praemisso tra ctatu de Monachis, videamus de parochiis eorundem,? sic de religiosis domibus. dicendum agitur, Quis dicatu locus religiosus, Quis possit fundare locum religiosum Cui subest, Et utrum religiosi possint fieri seculares. ve contra, Et quot habitaculis monachus seu Abbas debea esse contentus

Quis dicatur locus reigiosus Dictumetli pra de sepulturis. §. quid sepultura. sed sciendum, quod hic ponitur domus religios pro sacra. unde exponendum est de religiosis, id est, sacris vel ideo dixit religiosis, ut includat loca religiosa, & nos consecrata, sicut xenodochia, id est, hospitalia, &c. infra e¬ de xenodochiis. & junge quod no inf. eo. ver. & no. Dicitur au a tem xenodochium a locus, ubi peregrini suscipiuntur b Est & orphanotrophium, b ubi pueri utroque parente or

bati nutriuntur, & aluntur. Et est brephotrophium in qu pauperes & infirmi pascuntur & curantur. Est nosoco mium, in quo aegroti curantur. Est & gerontocomium, in quo senes & Valetudinarii sustentantur hae autem omne ipecies religionis approbatae videntur & de his habes. 1q. si quis omnem. ante fin. & C. de sac. sanct. eccles. I.ult. C.de episc. ( cle. orphanotrophos. & l. omnia oratoria. in auth de reb. eccles. no alien. §. 1.col. 2. & de eceles. titul. §. 1. col9. ibi tamen videtur quod praelati nomine hoc vocentur. & de his similiter ha bes. 23. q. 8. tributum. §. quamvit ante fi. Et sunt hae diversae spe cies hospitalium, & talia loca videntur, quod quilibet po sit facere propria authoritate. arg. Inst. de rer di §. religiosun tamen ex quo facta sunt ad curam episcopi in cujus dioe constructa sunt, pertinent: qui curare debet, ut officium cui deputata sunt, exequantur. inf. eo. de xenodochiis. nec pa ti debet, quod ex quo semel servitio Dei dedicata sunt, a¬ humanos usus revertantur. inf eod ad hoc sup. de rer. permu mancipia. &tc. sequ. Videntur tamen dicere ca. sup. de rer permu adhoc. quod nemo sine authoritate episcopi talem locun possit construere. & est verum, quod non reputatur reli giosus, quo ad hoc, ut de corpore eccl intelligatur, nisi au thoritas episcopi interveniat, vel a principio, vel ex pos facto. quod dic, ut not. sup. de reg § quis sit regularis. versi. qui de rusticis. & seq & inf. eod. versi. dicitur autem locus. Et no quod locus religiosus & facer habent se tanquam genu & species, transit enim nomine speciali. & dicitur sacei remanet in generali, quod dicitur religiosus, sic adopti transit in nomine speciali, & dicitur arrogatio. remane in generali, & dicitur adoptio, f de adoptio. l.1. §. ult. ergo le cus sacer religiosus est, sed non convertitur: ideo dixit d religiosis, & non de sacris, ut sub genere speciem compr¬ hendere posset. Dicitur autem locus sacer ille, qui rite, i¬ est, juxta eccles. formam. & per Pontifices Deo dedicatu est. Et aedes sacrae, id est, eccl. & domus quae rite ad ministerium Dei dedicata sunt, sacra dicuntur, ut calices, vi stimenta sacerdotalia, & similia. Inst. de rerum di. §. nullus e haec dicta obligari prohibentur, praeterquam pro redem ptione captivorum, ut in di §. & C. de sat. san. eccles sancimi nemini. & sup. de pigno.c.I.infra eo. ad hoc & not. in sum. de bus eccl. non alie. §. quae res. & §. seq & ideo dixit, per Pontis cem, quia eccl. aedificanda non est sine authoritate dioec de conse. di. I. nemo. de hoc dicetur infra de eccles. aedi. §. cuj authoritate. qui tit. affinis est huic. sed haec est differenti: quia ibi principaliter tractatur de parochiis secularibu aedificandis, hic de monasteriis. & ideo etiam dixit, rel¬ giosis, quia monasterium nec sine licentia episcopi est a dificatum: ut in auth. de monachis §. illud. coli. & ut nullus fa bricet oratorii domum, col. 5. de eccles. titula si quis, colum. 19. c mnia vero oratoria, quae aliqui in domibus etiam proprii ex devotione authoritate episcopi construunt, religios sunt. 18. quaestio. 2. quidam. de conse distinct. 5. unicuique & cat clericos. & est idem oratorium, quod ecclesia, seu capell¬ infra de eccl. aedi. cfi sed non est ibi sine authoritate episcop celebrandum. ut in d. c. unicuique. Sed & murus civitati ideo sanctus appellatur, quia si aliquis delinquat circ murum rumpendo, vel transcendendo, quia scilice non vult intrare per portam, sed per murum, secundun legem decapitandus est Institut de rerum dist. §. sanctae, & id eo quia Remus frater Romuli, transcendit murum deci pitatus fuit. unde Lucanu "Fraterno primi maduerunt sangnine muri" Et tangitur haec historia supra dererum divi.I. ult. Sed ne¬ authoritate Imperatoris hoc facere licet, quamvis vide¬ tur contradicere. ff. de rerum divi. sacra. §. 1. sed expone ib principis, id est Papae, quia duo Principes sunt ut not suj de offic. ordin. S. quis possit & de majo. & obe § quis cui. & de cor stit. §. quis possit. vel dic secundum quod Doc. dicunt quo loquitur secundum tempora sua secundum quae princep sacerdos erat. & juvatur haec opinio. 63.distinct. Valentinus nus. sed quicquid dicant hodie, planum est, quod de hi non debet se intromittere. supra de decimis. tua. & infra uip. tet in his quae not. infra qui fil. sint legit. §. qualiter. & a quo per ergo. & sequentur

Quis possit fundare locum: religiosum, pa¬ tet ex his quae not supraec proxi. versi. videtur tamen dicere & praece, quod quilibe potest fundare locum religiosum, remanente in nomin generali, sed sacrum non potest, nisi authoritate episcop. ut dictum est. & probatur 16. qu. 1quicunque. 18. quaest. 2. nulli monachus, & in trib. ca. praece. Unum tamen no. quod ex qu domus semel facta est religiosa, authoritate episcopi in terveniente ad humanos usus seu seculares reduci no¬ debet. infra eodem inter quatuor. & est hoc generale in omni bus Deo dicatis, vel consecratis. 19. quaest 2 quae semel. supr de rerum permut mancipia. de conse di i ligna. &c. vestimenta? cap. vasal f. de reli & sump fune si quis sepulchra infra eod a hoc & junge quod no infra eod. §. & utrum. & accedita hanc materiam. 18. qu. 2. pervenit. & cap. dndum supra titul. ic sin §. ultim

Cui subest Episcopo in aejus dicec situs est, 16 q. 9. omnes basilicae. 18. quaest. 2. monasteria.i.dem stitut. cum venissem respon. 1. & infra ca. de xenodochiis. subel autem, quo ad duas leges. scil dioece. & jurisdi. sed secun dum Goffred. utramque episcopus remittere potest, v infra eod. constitut cum venerabilis. ad fi 16. quaestio 2. visis. nan & decimas; potest dare extra baptismalem eccles. 16quaes statumus. & jura eccle. detrahere, & alteri dare infradees cessib prael. sicut venire 7. quae. 2.bonae rei. dummodo cum con sensu capituli hoc faciat. supra de donat. pastoru. licet posse in contrarium allegari. nam subditus seipsum eximer non potest supra de for comp si diligenti. & cap. significasti. 1 quaestio. i. clericum cujuslibet. & capit. clericum nullus, sic & contra videtur, quod & possit a se excutere jurisdis ordi nariam, sed hoc verum est, in totum. f. de ossic. praesi legam quia nec episcopus sine licentia Papae potest renunciar episcopatui. supra de renunc. nisi cum pridem supra de reguli ribus, licet. §. fin. sed in parte potest, ut in primis concor¬ quantumcunque tamen eximat, semper videtur 4 tenuis ie. & de his dictis duabus legibus plenius not. supra de of ordin. §. quid pertinet, sub §. sunt autem quaedam. versicul. nota verunt. & ver. & nota. quod quantumcunque quod dicut ibi no Quod etiam dictum est, quemlibet scilicet locum subess episcopo, intra cujus dioeces. est. intelligas esse verum, nis probetur exemptus infra eo constitutus, vel nisi praescriptio obste. supra de praescript. auditis. infra eod, cum venerabilis. ( c. seque & ex quo aliquis locus exemptus est, vel praescr. mu nitus, si praeter consensum fratrum obedientiam promit tat praelatus Episcopo non praejudicat istud monasterio inf. eod. cum dilectus filius, quia delictum personae non debe redundare in damnum eccl. 16. q. 6. siepiscopum supra de ex cep cum venerabilis. §. imtelleximus. nisi forte, quo ad possel sionem argum inf. de jure patro ex literis, & ca. consultationi bus & in se. concord. sic etiam nec si totus conventus con sentiat praejudicat ordinario & sententia lata supra de don inter dilect. infra de capel monac. capit. 2. supra de arbitris. cun tempore.? Sed nunquid si unum monasterium alii uniatur, episcopo suo ignorante, nunquid valet unio? Videtu quod sic, saltem si uniatur monasterio regulae arctiori: arg. supra de regularib. licet. &c. sane. dum tamen licentia pe tita fuerit, licet non obtenta, ut in dec.licet. & quia nec ex¬ mitur a jurisd. episcopali, infra eod. quia monasterium. ide episcopus debet ratum habere, quod alii prodest, & sil non obest arg ff. de aqua plu. arcen. in summa. §. item Varus. f de servis expor. si fervus. & l. supra de commodato. c unico. supr¬ de rescribt. plerunque. Si contra, ad episcopum pertinet u nio. infra de exces. praelat sicut unire. & providentiae ipsin committitur, qualiter ecclesiae dioec. consistere debeani 70. distinct. sanctorum. Item paratur praejudicium episco po, quia gaudebit privilegiis monasterii, cui unitur supr de statu mona. recolentes. arg. C de rei ven. I.I. Item forte Abba monasterii, cui unitum est, nollet visitare, & sic gravabi monasterium veniendo ibi, bonis suis spoliando, depau perando, & sic praejudicabit episcopo. cujus interest habe re sub se subditos locupletes. in auth. at jud. sine quoquo sus fragio. §. cogitatio collat. 2. & expedit etiam Reipub. ne qui re sua mase utatur. Institat. de his qui sui juris, vel alien. sun 5. sed hoc tempore. Solutio. dicas non valere unionem, ni nuthoritas episcopi intervenit, ut patet in his quae notan tur supra eod. §. respons. I. & supra quod met. cau.c. penult. Sun autem 4. causae, quae unionem inducunt. Prima est ten poris turbatio, seu qualitas. infra eod. monasterium. 16. qu. temporis qualitas. Secunda duarum ecclesiarum vicinitas ut in dec. cum tempore. Inde versu "Mantua ve miserae nimium vicina Cremona" Quia propter solam vicinitatem fuit a quodam Imperi¬ tore submissa Cremonae. Tertia est, paupertas. 10 q. 4. unic Quarta est, religionis deformitas. arg. infra eod. ne cleric. vi mon. relatum. supra de ftatu mona. in singulis. respons. 1. ibi. ac ducent autem in hujus primordiis novitatis, &c. hanc au tem causam non notaverunt Doctores, sed loco istius di xerunt, quod quarta causa erat desolatio, vel destituti¬ clericorum, seu monachorum. infra eod. quia monasterium sed ibi non est potius causa temporis, qualitas, vel pau pertas, ficut litera dicit. Si vis scire quot modis fiat unio vide quod not. supra ne sede pacant. §. quot modis. Quod au tem dixi, quemlibet locum religiosum subesse episcope dico supra eod. respons.i. intelligas esse verum? quando cer tum est de terminis episcopatuum, quia episcopatus ecclesiae limitatae sunt, ut not. supra de paro. §. quid sit paro chia. Sed si incertum sit, ad novos terminos recurretur vel etiam secundum quosdam, ad terminos jurisd. seculi ris civitatum. Sed & ille episcopus fuendus erit, qui inco las anno quolibet confirmavit, & etiam baptizavit, & si intelligas. infra eodc.. & I6o. qu. 3. licet. in reg. cum e se. & io. dis 3 & 49. 6. hoc quippe. quia nulli turbanda est sua possessio quousque de jure proprietatis constet. 8 q. 4. nonne. 16. q. volumus. supra ut lit. pend. a memoria. Probantur autem ter mini per libros antiquos, testes, & famalm. supra de proba rum causam. Quid si nullo modo apparere potest de limi tibus forte dirimetur sorte. argum f. de jud. sed cum amb¬ i distinct cleros 26. qu. 2. sors. imo dic, quod si ambo episcop sunt ejusdem provinciae metrop. qui dae hoc cognoscer debet. supra deforo compet. sane. & poterit grat: ficare cui vo luerit, vel sibi retinere arg. supra dedeci quidontam. si vero sun diversarum provinciarum, tunc idem racere poterit Pri mas vel Papa. Qualiter autem aliquis eximi possit, diel tur infra de privile. §. quid operetur. & qualiter possit aliqui res praescribi. supra de praescri. rerum immob §. quae exigantur sub) quartum.

Et utrum religiosi posim fieri seculares. Dicas, quod persona ex quo professa est nullo modo: ut de stat. mon, cum ad monasterium m sin. nisi in casu, sicut not. supra de vot § qualiter. vers. sed? de votis. & seq. possunt tamen populum regere. quod di¬ ut non supra tit. i. §. & utrum locus tamen, seu monasteriun religiosis personis deputatum, aliquando per seculare retinetur. ut infra eod. inter quatuor. & sic spurii in subsid um admittuntur ad honores. ff. de decu. generaliter. §. spu rios. quod qualiter intelligatur, nota. supra de regular. §. a quid teneatur. vers. sed & tenetur

Vel econverso, id est seculares possint fieri religiosi: planum est de personis, quod sic, prout non. sup. de relis Item locus deputatus secularibus relig. deputari potes de consensu dioec. & secularium clericorum. nec cogun tur clerici seculares recipere habitum, sed providebitu eis in vita sua. Sic loquitur inf. de eccles aedi si ad audientiam Illud autem certum est, quod Papa, etiam invitis mona chis, potest locum religiosum deputare clericis seculari bus, vel econtrario cum de jure possit supra jus dispensare supra de conces. prabend. proposuit. quia quilibet potest au ferrejus suum. 9. q. 3. nunc vero. &c. per prmcipalem. verun tamen non decet eum, nec istud facere intendit. suprad mon. in singulis. §. porro, cum similibus & argu. supra de rescrip¬ cap. 2

Et quot, habitaculis monachus seu abbas de beat esse contentus. Uno non tamen debent in diversis locis vocem vel locum mo nachi quaerere, vel habere, nec unus abbas diversis mona steriis praesidere. infra eodc. ulti. §. ulii. supra de elect, constitu tus. cum ergo hoc specialiter monachis prohibeatur, & i dem de canonicis regularibus intelligatur. supra de postu¬ c. 2. videtur a contrario sensu clericis secularibus hoc con cessum. arg. ff.de judic. cum praetor. quod dic, ut not. supra d praeb. § sin. sub §. & illud. Et quia plerunque discordiae pari unt novitates: ut supra de consuet. c. ani ep. & in ipsis consti tuendis evidens debet esse utilitas. f. de constii. prin. inreb. 8 omne collegium illiciium est nisi a jure vel principe ap probetur ff. de illic. col. I 3. statuitur, quod nullus novam re lig inveniat, sed accipiat unam de approbatis: quia nimia religionum diversitas in eccles Dei confusionem inducii infra cod c. ult. respon. 1. §.1. Et illud not. quod ex fundationi eccles. acquiritur jus patronatus. ut notat. insra titu. i.§. ei quibus