Table of Contents
Reportatio A Sentences Commentary
Principia
Principium II
Principium III
Principium IV
de Fide
Lectio 18, De fide
Lectio 19, De fide
de Notitia
Lectio 20, de Notitia
Lectio 21, de Notitia
Lectio 22, de Notitia
Lectio 23, de Notitia
Lectio 24, de Notitia
Lectio 25, de Notitia
Lectio 26, de Notitia
Lectio 27, de Notitia
Lectio 28, de Notitia
Lectio 29, de Notitia
Lectio 30, de Notitia
Lectio 31, de Notitia
Lectio 32, de Notitia
de Fruitione
Lectio 34, de Fruitione
Lectio 35, de Fruitione
Lectio 36, de Fruitione
Lectio 37, de Fruitione
Lectio 38, de Fruitione
Lectio 39, de Fruitione
Lectio 40, de Fruitione
Lectio 43, de Fruitione
Lectio 44, de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
Lectio 46, de Fruitione
Lectio 47, de Fruitione
Lectio 48, de Fruitione
Lectio 49, de Fruitione
Lectio 50, de Fruitione
Lectio 52, de Fruitione
Lectio 53, de Fruitione
Lectio 54, de Fruitione
Lectio 55, de Fruitione
de Trinitate
Lectio 56, de Trinitate
Lectio 57, de Trinitate
Lectio 58, de Trinitate
Lectio 59, de Trinitate
Lectio 60, de Trinitate
Lectio 61, de Trinitate
Lectio 62, de Trinitate
Lectio 63, de Trinitate
Lectio 64, de Trinitate
Lectio 65, de Trinitate
Lectio 66, de Trinitate
Lectio 67, de Trinitate
Lectio 68, de Trinitate
Lectio 69, de Trinitate
Lectio 70, de Trinitate
Lectio 71, de Trinitate
Lectio 72, de Trinitate
Lectio 73, de Trinitate
Lectio 79, de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 75, de Trinitate [BNF 3074 Transcription]
Contra aliqui ponentes distinctiones in divinis
Consequenter adhuc circa materiam trinitatis ex dictis enim patet qualiter multi excedunt articulos obligabiles primi sunt proprietatis ad personas / 2i personarum ad essentiam primi incidunt contra regulam ancelmi prius tactam mihi praecedenti lectione quia huiusmodi consimiles simplicitati divinae repugnant
Item refellendi sunt sint positores plurium absolutorum ubi advertendum est quod personas divinas posuerunt quidam ut essentia entia absoluta est quamquam possint inpugnari sequitur quod non possunt esse essentia absoluta quia inter ea non potest esse realis distinctio
Ulterius sequitur contra separantes materiam a formis sillogisticis non considerantes quod ibi sit dici de omni sed bene materia considerata reperietur ars sillogistica in terminis in divinis tenere quo viso tam in affirmationis quam in negativis / et sic aristoteles satis sufficienter determinavit unde averroyis notat differentiam inter propositionem universaliter et dici de omni Sequitur contra separantes materiam trinitatis Nam dicit quod ad hoc quod aliqua propositio secundum communem modum loquendi sit universalis sufficienter quod subiectum verificetur de quolibet suorum singularium sive sit singulare vagum sive determinatum quod sit de omni requiritur nedum verificatio suorum singularium omnimode sed sufficit quod partum sit verificabile de subiecto lict non verificetur actu verbia gratia de ista omnis essentia divina est pater hoc est universalis et eset in ea dici de omni quia de quocumque affirmatur essentia de eodem affirmatur pater et si aliquid su?um erit sub essentia de quo non veificaretur partum etc esset falsa et heri fuit visio de ista Consequenter est sciendum quod circa istam materiam praeno?tae sunt quaedam deceptiones scilicet 15 quae pro praesenti non recitantur aristoteles post
Circa generationem aeternam
pro intellectu summae generationis inducitur haeresis arriana ut elucescat nostra materia quam quidam arrius contra victorinum Unde dicebat arrius quod filius non poterat per quamcumque potentiam generationem nisi? cum distinctione essentiae a patre generari Et inductive arguebat sit nam non producit pater filium sive generat sicut linea producitur a puncto fluente
Confirmatio
Primo
//Confiirmat sic generatio est indita rebus ratione deffectus sed in divinis nullus est deffectus igitur generatio in divinis non habet locum consequentia tenet pro tanto nam propter indivisarum conservationem indita est et antecedens patet quod prima parte per philosophum 2o de generatione et pro 2a per te manifestissimum est quia deus summe perfectus
Secundo
Item omnis generatio assimilat sibi generatum gen?i si filius generatur a patre assimilabitur ei et per consequens generabit sicut pater et sic erunt plures filii quod est absurdum et contra fidem Contra de spiritu sancto diceretur quod non procedit ab illis / quia relationes sunt met peronalitates
Tertio
Contra videtur quod spiritus sanctus non procedit a filio secundum antiquum simbolum patet nam in consilio a niceno fuit haec maioris auctoritatis quod a patre procederet / et additur quod anathema erit quicumque contra dixerit et tamen illud consilium generale quia tam graecorum quam latinorum Item in pro?? fidei habetur spiritus qui a patre procedit et additur etiam quod anathema sit quicumque oppositum tenuerit sive qui addiderit sive subtraxerit et hoc patet in ysidoro / Et tunc posset argui sicut Illud consilium praedictum fuit maxime auctoritatis et tantae quod non quam de post fuit tale nec tantum igitur quicumque dicit contra eum videtur errare et sententiam excommunicationis incurrere / modo graeci tenent ipsum et eius serimonas et nos non igitur excommunicati esse minus ipso facto / nisi assignaretur alia ratio / Cum adhuc ita sit quod graeci ad ultimum consilium non fuerit convocati et per consequens in ultimo non fuit nisi particularis auctoritas quarum graeci nos reputant excommunicatos
Unde circa istam praesentem materiam posset induci materia scismatis currentis anno a passione domini millesimo iiius 78o usque tunc quod lectum fuit haec in secundum bono quo currebat annus millesimus iiimus 93us nam aliqui generale consilium respuerit et infuerunt quod maior pars dicens pro uno quam alio / sed hoc non infert quia tunc unus papparum ma?? partem contra se habens citius deberet ipsam velle fore conversam Alii referet hoc ad humanam potentiam et vocum multitudinem Ex quibus omnibus sive ampliori deducitone infertur correlarie quod consilium generale non regitur spiritu sancto / Sic in proposito de materia productionis spiritus sanctus fuit nam una pars fuit concors licet minor scilicet latini quod procederet ab ambabus personis licet graeci non fuisset etc sed curtamnarie Respondetur quod sicut alias fuit visum quod hoc creditur fuisse per consilium maturum quod non oportebat graecos quia ut mihi pluribus non tenetur ritum latinorum sicut de sacramento altaris nam celebrant de pone magno finito et habent multas in sua missa ordines quas non habemus quare etiam qui aliam solutionem voluerit diligenter inquirat studendo quia plaoust non reddidit pro tunc neque de hoc neque de scismate
Circa argumentum Arrii
Tunc istis in pace demissis venio ad rationes arrii Respondendo quod per similitudine humanarum conclusit generationem in divinis sive relationem sed talis multum differt a creaturis quare sua positio et ymaginatio est valde stulta et fallibilis et sic non concludebat sicut boetius qui dicit quod nos arguendo in divinis sic concludere debemus quod pater eset deus et filius est deus et spiritus sanctus est deus igitur unus deus et tamen non 3es non obstante quod sit 3es primo distincte et haec satis superius est deductum / nam breviter arrius ignoravit principia nostra
Et tunc ad mentem arguenti dicitur quod si reperiatur aliqua similitudo non tamen ad e?tur deo intrinsece et perfecte
2o dicitur quod subtiliter considendo creaturas possumus sufficienter denegare ad generationis huiusmodi cogmi?ter et hoc sequestrando quod erit perfectionis in creaturis et tenendo quod est tenendum de perfectione unde igitur producit splendorem coaeve sibi vel etiam aliquem effectum
et sic perfectio est in effectu / vel homo producit hominem non secundum coevitatem In prima productio est quaedam perfectio in effectum / et in 2am quaedam imperfectio removeatur ergo illa imperfectio deinde homine sunt aliquae perfectiones / sicut effectum esse essentialem sive ce? etc sequestremus id quid reperietur imperfectionis sic poterit competere divinis vel saltim esse similitudo aliqualis et hoc videtur tangere magister alex de hallis
Ulterius est advertendum quod non est intrinseca ratione potentiae passivae rea suae durationis recipere principium nam doctores dicunt si illa habitudo a creatura removebatur non videretur imperfectionem habere
Ulterius tamen advertendum est quod productio verbi non est creaturae per quamcumque potentiam nec est in ipsa reperibilis / pro quo etiam est advertendum quod aliqui ymaginati fuerint creaturam existere posse et tamen non tempori realiter existere licet impossibile sit ipsa aeternaliter productio
Et quantum ad primum est simile de corpore christi in consecratione sine ampliori deductione Et ita dicunt aliqui realiter existere aeternae et tamen tempori non mensurari
/ Quo concesso non sequeretur adhuc quod esset aeterna quoniam adhuc in ipsa non esset perfectio intrinseca sive d??d et sic non valet consequentia vle dicitur quod casus eo ipso esset impossibilis
Ex quo sequitur quod talis emanatio est consurgens ex immensa dei simplicitate et eius perfectione et istud multitudines debet inferri in materia tali
Secuuntur ergo conclusiones distinctionis prima conclusio et hoc supra 25am distinctionem 2i liberum arbitrium duo includit scilicet voluntatem intellectum et de hoc fuit heri dictum 2o conclusio liberum arbitrium dicitur respectu futurum sed de praesenti est de sensitiva nam dicunt quidam quod mihi instanti producit etc
2a conclusio liberum arbitrium reperitur secundum magis et minus in hominibus unde etiam in angelis magis et aliquibus minus mihi hominibus autem magis secundum studii exercitationem vel morum exercitationem