Lectio 92, de Caritate

Sed contra arguitur quia omnis qualitas habet rationem specificam per quam differunt ab aliis alterius speciei et illa ratio non est nisi esse illius qualitatis igitur intrinseca est caritati quod ipsa sit caritas

Respondetur quod caritas est alicuius certe speciei et habet aliquid quod est de eius ratione specifica sed negandum est quod hoc sit reddere carum Et si arguatur quod esse caritatis sit huiusmodi dicitur quod ibi petitur principium / et sit de directo posset negari

Et si quaeritur quae est denominatio intrinseca caritatis / hic dicitur quod vocabulum non est impositum nec habemus vocabula concretiva imposita communicantur subiecto intrinsece vi huius informationis Et si conceditur de omni quantitate vitali ita quod qualitas immutans mentem vitaliter ex eo non est ei aliquam denominatio intrinseca patet si inhaeret alteri tunc non illud subiectum cui inhaerebat de nominaret

2o non solum denominatio caritatis potest esse maior vel minor per acceptionem sed etiam potest esse maior vel minor per assistentiam spiritus sancti qui eam vivificat quia secundum spiritus sanctus mentem magis vivificat secundum hoc caritas denominat s? subiectum magis earum / nihilominus tamen tenetur quod caritas est intensibilis et remissibilis et componitur ex partibus extensivis Et tunc ad rationem quando dicebatur quod tunc caritas esset remissibilis per peccatum veniale

Unde notandum est aliquid de differentia peccati venialis a peccato mortali Et ponunt aliqui differentiam inter peccatum veniale et peccatum mortale in ordine ad penas eis debitas / nam peccato mortali debetur aeterna / peccato veniali temporalis Sed ista assignatio nulla est quia quantificatio poenae est impertinens ad gravitatem culpae quod patet quia signata gravi culpa si deus per suam potentiam non vellet dare poenam peccatum non esset minus grave nec deforme igitur quantificatio poena est inpertinens dandum differentiam inter mortale et veniale peccatum

2o daemones graviter peccant / et tamen propter illorum peccata nulla est eis poena imputata quin deus non vult eos punire eo quod sunt extra locum merendi licet sint in loco ubi non iuste agat

Alii ponunt aliam differentiam dicentes quod eo differunt quia veniale non est legis trangessio et mortale est contra legem et dei mandatum / Sed ista differentia non videtur bona / quia omne malum est prohibitum nam sunt p?ra prohibet facere malum et a malo declinar

Confirmatur quia ratio peccati consistet principaliter in comparatione ad legem et in difformitate eo quod est actus legi difformis igitur omnem peccatum est contra legem

/ Et ideo pro aliquali intellectu dicere inter peccatum mortale et veniale

/ notandum est quod ex culpa originali creatura rationalis incurrit ignorantiam agendorum ex parte intellectus

/ 2o incurrit infirmitatem et inpotentiam quantum ad effectum / Et ideo ratione huiusmodi ignorantiae aliqua sunt fugibilia de quibus intellectus pro praesenti via non potest habere sufficiens iudicium practicum suae fugibilitatis Et aliqua sunt eligibilia de quilibet creatura in hac vita non valet habere iudicium sufficiens suae eligibilitatis / et alia sunt de quibus potest habere iudicium practicum sufficiens eligibilitatis vera fugibilitatis facta diligentia Et circa hoc ex parte ignorantiae tota latitudo eligibilium de quibus intellectus non potest habere iudicium sufficiens eligibilitatis / et tota latitudo fugibilium non potest habere intellectus rationem fugibilitatis Committuntur venialia circa hoc eo quod creatura deberet eligere vel fugere quae debet

/ 2o ex parte inpotentiae et sic creatura incurrit fragilitatem atque infirmitatem suae naturae et hoc est ex peccato originali / unde ratione peccati originalis consurgunt volitiones pravae et effectus mali qui sunt primi motus in nobis quos etiam non possumus reprimere et licet sunt primi et non possumus eos evitare excusantur tamen pro illo tempore pro quo non possunt reperimi et hoc facta diligentia

Et sic omnis motus primi quos inevitabiliter incurrimus vocantur venialia / Et ideo dicitur quod septies cadit iustus in die scilicet venialiter et resurgit et de peccatis venialibus dicitur Et intelligitur illa auctoritas similiter in qua dicitur "Si dixerimus quod peccatum non habemus nos ipsos seducimus et veritas in nobis non est" Et sic tamdiu illud peccatum est venialie quamdiu secundum humanam diligentiam non potest evitari / Et consequenter quando libere intenditur et continuatur intra speciem mortalium et maxime si continuatur per tempus per quod posset a voluntate suspsendi non est dubium quod speciem induit mortalis et cessat causa scilicet ratio excusandi propter fragilitatem et ex alio potest dici peccatum veniale quia creatura de rigore iustitiae debet se totam deo obligare naturaliter et in ipsum ferri et tendere / sed quia aliquando non tendit in deum nec refert se ad ipsum quantum potest Ideo dicitur peccare venialiter Sed in statu innocentiae nullum potuit esse peccatum veniale / quod patet quia primi parentes certa omnia agbilia distincta et directam notitiam habuerunt et non habuerunt fragilitatem aliquam quae eos ad malum inclinaret

Veniendo tamen ad materiam et difficultatem argumenti quae erat utrum veniale peccat remittat gratiam de hoc etiam duplex oppinio

quaedam dicit quod sic de qua videtur fuisse dominus guillemus altissidiorensis

Alii vero contrarium scilicet quod veniale nullo modo potest remittere Alii dicunt contrarium, scilicet, quod veniale nullo modo potest remittere gratiam / et non est fortior ratio ad unam oppinionem quod ad aliam

Tamen tenendo primam respondetur ad rationem in oppositum qua arguebatur quia si sic tunc staret aliquem mereri tantum sicut beatus petrus et non peccasse mortaliter et tamen minus praemiari quam ipse petrus vel pueri noviter baptizatus consequens est falsum et patet consequentia et sit ita quod aliquis meruerit tantum sicut petrus / et consequenter per venialia remittatur eius gratia quia unum veniale semper remittit unum gradum gratiae

tunc recedat talis in illo gradu vel gratia per venialia poterit remitti usque ad non gradum Tunc recedat talis in illo gradu gratiae qui est minor quam gradus gratiae noviter baptizat tunc suppositis duobus quae communiter conceduntur ad omnibus primum quod baptismus sufficit ad subiectum diceretur quod in illo casu habebitur propositum et ulterius dicitur quod consequens non est inconveniens scilicet quod aliquis tantum meruisset sicut beatus petrus et tamen minus privaretur quam infans noviter baptizatus et causa est quia licet adhuc magis meruerit tamen stat bene quod minus praemietur vel forte dampnetur quia venialia diminuunt gratiam ratione cuius diminuitur praemium debitum Et illud coloraretur in alio casu ubi non est necesse peccatorem resurgere ad maiorem vel aequalem gratiam / ut tenet durandus et multi alii Unde secundum dispositionem peccatorum secundum hoc ad maiorem vel aequalem posset resurgere / unde cum peccator cadit mortaliter / resurgere ad maiorem gratiam / et sic continue in infinitum potest in nullae cuplam gratiam resurgere

Sed quia nullum illorum teneo dicit plaoust quin gratia baptismalis est minima gratia sufficiens ad salutem et nulla potest esse minor lege nunc stante sufficiet ad salutem unde ymaginandum est quod viator habens usum rationis secundum processum temporis continue obligatur ad maiorem et maiorem gratiae gradum

Ulterius potest ymaginari quod ultra gradum ad quem creatura necessaria obligatur potest habere excessum supra illum gradum ad quem de lege communi obligatur et iste gradus erit constituens ultra gratiam quae est ex praecepto

/ Et tunc respondetur ad rationem scilicet quod venialia possunt remittere gratiam quae in est creaturae per modum consilii ad quam creatura non obligatur / Et tunc concedendum est quod tota latitudo huius gratia potest remitti per venialia Et si quaeratur de alia utrum possit aliquid eius remitti per veniale

/ Respondetur quod non quod eo ipso quod aliquid eius tolleretur eo ipso creatura peccaret mortaliter et sic tota remitteretur per peccatum nec staret aliquid eius remitti per mortale quin tota remitteretur nam cuius gratiae talis privatio esset peccatum mortale vel creatura quae ab huiusmodi gratia privaretur esset in peccato mortali

Aliter dicitur in hac materia quod licet peccatum veniale de per se posset gratiam remittere tamen de per accidens non Ubi notandum est quod creatura rationalis secundum exigentiam sui status et dona sibi a deo collata et processum temporis magis obligatur magis obicitur ad maiorem gratiae donum vel gradum / ubi ulterius est advertendum quod quemcumque gratiae gradum creatura habuerit semel ad illum vel maiorem obligatur / Causa est quia secundum augustinum gratia distinguit inter filios regni et filios perditionis et quando creatura est in gratia ipsa habet ius ad haereditatem aeternam nam quando fuit portio gloriae ipsa fuit creaturae data ad eius conservationem aeternaliter / et ad illam creatura obligatur / Et ergo est in politia sic quia filius degeneraret qui haereditatem a patre traditam non conservaret sed in patrem peccaret

Et ex hoc habetur quod nulla est gratiae distinctio ad quam obligamur et gratiae sequitur quia cuiuscumque gradus remissio esset peccatum mortale

/ Et sic peccatum mortale nullo modo potest remittere gradum stante communi lege Et sic apparet quod illa inconvenientia ab initio illata non formaliter secuntur ex positione