Quaestio 1

CIrca distinctionem sextam vbi inquiritur an ex hoc quod voluntas dei est natu tra siue essentia dei sequatur quod si verbum dei. natura dei filius sit.

⁋ Quero primo utrum a parte rei in diuinis sit aliqua non ydemptitas a inter naturam dei et volun tatem diuinam et ita de ceteris perfectionibus quae ponuntur in deo vel deus nec moueat quod pluraliuter loquor antequam habeatur quod ibi sit pluralitas si ue enim hac improprietate loquendi non potest homo in hac materia leuiter exprimere illud quovellet.

⁋ Et videtur quod sic quia magister tenet in lit tera capitulo primo huius distinctionis et probat per augustinum 17. de trinitate capitulo 2 verbum dei esse filium dei natura non voluntate sed hoc sta re non potest nisi a parte rei preter operationem intellectus aliquis esset modus non ydemptitatis voluntatis ad naturam qualis non est nature ad naturam igitur.

⁋ Item filius in diuinis proce dit modo nature et intellectus non modo voluntatis quia procedit quomodo natus non quomo do datus secundum augustinum. 5 de tri. ca. 32 de paruis et ponitur di. 13. primi capitulo secundo.

⁋ Se ss. procedit modo voluntatis non modo nature igitur a parte rei est aliquis modus non ydemptitatis inter naturam et voluntatem in diuinis quia distin ctio rationis nihil facit ad processionem illam realem personalem in diuinis. Tertio si inter naturam et voluntatem in diuinis sit sola distinctio causata ab intellectu aut igitur creato aut increato si cre ato et ita distinctio presupponitur vel coexigitur processioni personarum in diuinis vt probat argumentum procedens igitur intellectus creatus praesup ponitur vel coexigitur emanationi personarum in diuinis quod est erroneum si ab intellectu creato cau saretur illa distinctio aut igitur ipse causat eam vt distinctus ab essentia secundum rationem aut vt in distinctus ab essentia secundum rationem si secundum igitur eque essentia causabit illam distinctionem et tunc erat distinctio correspondens ex natura rei quia ex natura essentie quod est intentum et preter hoc qua ratione intellectus esset indistinctus re et ra tione ab essentia siue a natura eadem ratione vointas esset indistincta re et ratione ab essentia si ue a natura.

⁋ Sed huius oppositum videtur deduce re precedens argumentum si intellectus diuinus causet istam distinctionem de illo enim querentur sicut oe primo et erit processus in infinitum.

⁋ Ad oppositum arguo quia dicitur in littera di. 6 primi ca. 2 voluntas dei est natura seu essentia dei quia non est aliud deo esse et aliud velle et ideo sicut vna est essentia trium personarum ita et vna voluntas si igitur deus natura est et voluntate deus et si verbum dei natura filius dei est et voluntate filius dei est.

⁋ Item in summe simplici non est distinctio vel non vdemptitas essentialis vel essetialium sed secundum augustinum sicut allegat magister di. 8 deus vere et sunme simplex est et si multipliciter dicatur nam deo hoc est esse quod sapientem vel iustum esse et si quid de illa simplici multi plicitate vbi dixeris quo substantia eius significetur in hac quaestione primo ponam 3 quastiones. Et probabo eas non inquirendo hic de attributis vel de signis huiusmodi sed de illis quae sunt in deael sunt deus. Secundo impugnabo eas per media aliter opinantium et soluam illa.

⁋ Prima conclusio intellectus dei et sapientia et volitio que deus est non sunt res disticte inter se vel a natura dei probatur quia secundum doctrinam sanctorum et secundum regu lam anselmi in diuinis omnia sunt vnum vbi non obuiat relationis oppositio.

⁋ Secunda conclusio quod sapientia di uina et volitio denia et deitas non sunt in deo inter se disticte formalitates eiusdem ret absolute s quod sint eadem res sed tamen disticte formalitates vel perfectiones vel for males rationes distincte vel modi reales eiusdem ret inter se et a parte rei disticti vel distincte quidd itates vel cognoscibiles vel qualircumque placuerit vocare.

⁋ Hoc probo quia hoc dato sequeretur processus in infinitum in distinctis formalitatibus in qualibet earum contentis vel dabitur quod sunt inter se disticte res quod improbat conclusio prima. probatio consequens quia vocentur. a. et. b. illi duo modi vel ille due formalitates quae differunt a parte rei formaliter et tamen sunt eadem res quero igitur de re seu de realitate essentie et for malitate eiusdem aut sunt idem omnibus modis a parte rei vel non et eodem modo ex alia parte de realitate sapientie et formalitate eius si sic igitur sicut res vel realitas essentie est res siue realitas sapientie ita a. erit b. ita quod erunt eedem formalitates sicut sunt ea dem realitas vel si non cum tamen vt dicit ista responsio essentia id est res essentie et formalitas eius sint omnibus modis idem igitur sicut formalitas b. siue sapientie non est a siue formalitas essentie ita nec erit res essen tiae quod tamen est falsum ex conclusione prima si realitas essentie et formalitas eius vel modus vel quantitiua ra tio vel quicquid vocauerit illud non sunt idem omni bus modis a parte rei igitur vt prius sequendo fantasiam oe pluribus formalitalibus eiusdem rei alia erit formalitas realitatis essentie ab ipsa formalitate essentie et de formalitate formalitatis essen tie quero vt prius aut est eadem modis omnibus a parte rei illi date et si sic sicut prius si non processus in infinitum sequitur igitur quod non plus est concedendum de sapientia et essentia diuina quod sint plures for malitates vel modi reales vel rationales quantitatiue vel etiam entia absoluta inter se distincta a parte rei modo praexposito quam quod sint plures res vel plures realitates vel plura entia absoluta sic di stincta.

⁋ Dices forsitan quod distinguntur formaliter vel non sunt idem formaliter non tamen sunt distincte formalitates.

⁋ Sed hoc non valet pro istis quia nesciunt videre quod possunt aliqua distigui formaliter vel esse et non esse idem formaliter quin sint distincte formalitates.

⁋ Tertia conclusio quod sapientia divina omnibus modis a parte rei est essentia diuina vel eadem essentie quibus essentia diuina est eadem essentie diuine et sic de qualibet alia perfectione absolu ta nec est inter eas aliqua distinctio penitus ex natu ra rei vel non ydemptitas.

⁋ Et istudm mouet me mul tum quia sancti hoc clamant sicut hoc patet vbique in li. sententiarum vbi de hac materia fit mentio et hoc philosoph contestantur quia vt dicit commentator 12 metha. conmento 20. multiplicitas in deo non est nec differentia nisi in intellectu non in esse inquit magna inquit dif ferentia est inter ea quae differunt in esse et intellectu et que differunt intellectu tantum.

⁋ Item tanta ydemptitas et simplicitas et vnitas ponenda est essentie diuine ad quodlibet quod in diuinis ponatur a parte rei quanta potest stare absque repugnatia manifesta quia hoc videtur seruare summam simplicitatem dei et vnitatem cum vnitate cuiuslibet infinite perfectio nis simpliciter absque omni imperfectione.

⁋ Sed nulla potest ostendi contradictio sequi ex hoc quod sapientia diuina sit omnibus modis a parte rei essen tia diuina siue eadem quibus essentia diuina est ea dem. sibi igitur minor patebit soluendo argumen ta in contrarium.

⁋ Tertio diuina essentia nihil est suin diuina sapientia sit illud nec econtra igitur diui na sapientia et diuina essentia sunt per omnia adinuicem idem sicut essentia essentie vel sapientia sibi ipsi.

⁋ Quarto omnia entia vere in rebus pro quibus nulla contradictoria possunt verificari simul sut inuicem summe idem sed sic est de deitate et diuina sapientia igitur.

⁋ Dice res si maior sit ea igitur ex opposito si aliquam non sunt inui cem summe idem de illis potuerit veificari contradictoria sed deitas et diuina essentia non sunt inuicem summe idem quia non conuertitur idem cum deitas sit aliquid puta filius et tamen paternitas non est idem igitur de paternitate et deitate vel pro silis possunt simul verificari aliqua contradictonia et si hoc igitur pro eadem re quia deitas et paternitas sunt idem.

⁋ Negatur vltima consequentia quia non plus valet quam ista pro essentia et paternita te verificantur conradictoria et deitas et paternitas sut alte rum istorum igitur contradictoria verificantur de altero istoru non enim sunt aliud idem nisi vel eadem deitas vel eadem paternitas vel eadem spiratio actiua et constat quod nec de eadeim deitate verificantur contradictoria nec etc.

⁋ Et nota quod istis termis pater et essentia verificantur contradicto ria non propter hoc quod poater immediate distinguatur for maliter vel alio mo ab essentia vel econtra sed propter hoc quod essentia est tres res disticte et ex hoc etiam essentia est aliqua res scilicet filius quae res non est pater et secundem hoc aliquo dicunt quod essentia non distiguitur a patre immediate s mediante ita scilicet quod essentia est filius quae distinguitur a patre

⁋ Set argumentum forte aliter ymaginatur ac si esset aliquid idem in recui tam deitas quam relatio personalis vel personalis proprietas ydemptificaretur tanquam et aliquia eodem demptitato ab eisdem sed non est ita quod sit aliqud idem nisi eadem deitas pro qua non verificantur aliqua contradictoria vel eadem persona vel pro quo etiam nulla verificantur contradictoria et ita currendo per omnia quae darentur oe ydemptitate vere essentie ad paternitatem et econtra qualis autem sit et quanta tractabitur postea loco suo est igitur in argumen to figura dictionis equalens huic contradictoria verifican tur de istis igitur de hoc istor vel de hoc istorum a. plu ribus determinati ad vnum aliquod eorundem non enim sequitur vna pars verificatur per hoc istor et alia pro alio igitur am bo veificantur pro hoc vel ambo pro illo.

⁋ Quinto sic per se indiuiduum illius abstracti per quod abstractum et etiam per concretum eiusdem bene respondetur ad quaestionem per quid est de deitate nullo modo distinguntur a parte rei a dei tate quia non posset certius vel essentialius ab intellectu ydemptitate esse istud quam quidditatiue.

⁋ Set ad questionem factam per quid de deitate vel deo respondetur vere et bene quod ipsa est iusticia sapientia etc. iusta et sapiens ec. minor patet per ansel. monologio 16 vbi osten dit quod illi summe essentie idem est esse iustam quod est esse iusticiam et eodem modo et similiter de his quae de illa dici possunt et quod nihil horum monstret qua lis vel quanta sit sed quid sit et capitulo decimo septimo ostendit quod ita sit simplex vt illa que de eius essentia dici possunt vnum idemque in illa sunt et ni hil de ea dici possit substantialiter nisi in eo quod quid est et ex hoc concludit ibidem. dicens quam admodum itaque vnum est quicquid essentialiter de summa sub stantia dicitur ita ipsa vnomodo vna considerare est quicquid est essentialiter.

⁋ Et notanter dicit essentialiter propter notionalia et personalia quia essentia non est aliquid illorum essentialiter per se primo et ibidem.

⁋ Illa vero summa essentia nullomodo sic est aliquid vt istud idem secundum alium modum aut secundum illam consideratioiem non sic quia quicquid aliquomodo essentialiter est hoc est totum quod ipsa est.

⁋ Huic concordat bene super cantica sermone. 85. cap. 20. dicens deus non aliunde bonus est quam vnde magnus est nec aliunde iustus aut sapiens quam vnde bonus et magnus nec aliunde fruibilis quoniam hec omnia vnus deus si quid igitur proprie de eo possit dici congruentius dicitur deus magnitudo iusticia bonitas quam deus magnus bonus iustus hec ille Ex istis plane habetur minor supradicta quo ad abstractum et quo etiam ad concretum. Et vltra etiam quo ad alias quastiones alibi praetactas de modo loquendi talium quod ipsa per se praedicantur et hoc per se primo modo quia in quid non in quale potuisset vixplenius loqui patet etiam ex dictis ansel quod nullus sit modus non vdempti tatis a parte rei nec apud considerationem in his quae substantialiter dicuntur de deo quod intelligendum est si tales perfectiones significentur signis positiuis mere absolutis siue proprie siue communibus per que notificantur perfectiones dmine seu perfectio diuina quo ad suum per se sigeneratum in deo nam omnis cognitio simplex et propria dine essentie est etiam eque et eodemmodo simplem et propria diuine iusticie quia idem sunt omnino in re

⁋ Sed tamen hoc non obstante non est idem cognoscere di uinam essentiam esse essentiam siue deitatem et eam esse iu sticiam quia conceptus iusticie principaliter vel secunda rio importat extrinseca quia iusticia est qua redditur vnicuique quod suum est cum hoc etiam verum est quod quocumque conceptu communi tali intelligitur sapientia quae est deus intelligitur etiam iusticia quae est deus et deitas ipsa. sed anselmus locutus est de iusticie sigenerato a parte rei et signis eius absolutis quia si intur illa enumerantur signa alia importantia extrin secacadunt sub illa regula exempla ponimus non vt ita sint et illud quod iam dictum est aperte patet per ansel. ca. 175 vbi dicit de relatiuis nulli dubiu est quia nullum eorum substam tiale est illi de quo relatiue dicitur et propter hoc vt ibidem apparet esse summam naturam omnim non significat simplici ter diuinam essentiam sed relatiue et ideo si nulla earum re rum vnquam esset quaere relatione summa dicitur ipsa non intelligeretur esse summa nec tamen idcirco minus bona esset aut essen tialis sue magnitudinis in aliquo detrimentum pate retur et ideo ibidem omissis illis quae relatiue dicuntur ad alia distiguenda se conuertit.

⁋ Item potest argui per idem omnino est deus finis et efficiens creature sed produeit eam per volitionem et finit eam per deitatem vel bonitatem suam igitur ista sunt in mente omnimode idem sicut ipsa deitas vel diuina bonitas sibiipsi.

⁋ Item aliter deitas non esset per se ipsam vna entitas summa bona quia nisi sit essentialiter et intrinsece sapientia ipsa tamen sapientia qua esset sapiens praecelleret praecise suipte deitatis bonitatem quod non est dandum igitur ipsa est essentialiter et intrinsece sapien tia. Item si sapientia et iusticia non essent idem formaliter in deo tunc non esset deus eo sapiens quo iustus ad illum sensum quo frequentissime loquitur augu. et ma allegat et per oppositum dicitur quod non eo pater quo deus.

⁋ Contratertiam conclusionem si hec sapientia demonstrata. dei sapientia infinita esset essentialiter et per se hec bonitas demonstrata bonitate dei infinita tunc sapientia in omni esset bonitas in communi. tunc omnis sapientia esset bonitas quia gradus infinitus vel alius gradus non tollit formalem rationem illius cui additur

⁋ Respondetur negando conse quentiam quia hec non est per se sapientia est bonitas nam si ta lis esset per se bene sequeretur quod infertur nec etiam hec est vera per se hec sapientia diuina est bonitas divi na licet iste sint concedende in sensu diuiso sapientia per se est bonitas vel hec sapientia scilicet diuina per se est boni tas etiam si a. esset conceptus simpliciter indiuidua lis vel specificatus absolutus illius sapientie quae deus est et. b. similiter illius bonitatis quae deus est hec esset per se vera a. est b. quod vero ymaginatur argumentum de gradibus infinitis additis sapientie vel bonitati quia non tollit rationem illius cui additur.

⁋ Dicendum quod hoc est verum quod gradus tantus vel tantus praecise sub ratione in tensionis non variat spem cum quo stat quod sapientia vel bonitas infinita est alterius rationis et specie quam sapientia vel bonitas finita non tamen accidit illa diuersitas propter finitatem et infinitatem sed propter essentialem differentiam rerum inter se.

⁋ Secun¬ do arguitur si sapientia diuina esset per se seu for maliter bonitas igitur haberet diffiniri per bonitatem quod est falsum.

⁋ Dicendum quod illa sapientia quid est deus si dif finiri posset diffinitione quid rei eam bene posset diffiniri per conceptum bonitatis sicut per conceptum sapientie et econ uerso vel forte oporteret vtrumque illorum conceptuum et multos alios in diffinitione completa ponere vel in se explicite vel in suo ante. Uerbi gratia. dicendo a. est deitas iam ponitur conceptus sapientie et bonita tis et cuiuslibet perfectionis simplicitur nonquidem in se sed in suo ante ad modum quo conceptus entis et substan tie et corporis ponitur in suo ante in diffinitione dicendo hoc est animal ratioale.

⁋ Item daniel li. 1 ca. 4 quecumque dicimus in deo affirmatiue non naturam sed quae circa natu ram ostendunt et si bonum si iustum si sapiens. et si quodcunque aliud dicatur non naturam dicit dei sed quae circa naturam. Et ca. 4. dicit videtur quidem principalius omnim quae de deo dicuntur illum esse qui est totum enim in se comprehendes. habet esse velut quoddam pelagus substantie infinitum et currit onsequenter ibi per alia nomina probstantias quod non ostendunt scient am dei.

⁋ Dicit ipse intelligit quod nos nullum nomen habemus de deo cui praecise correspondeat aliquis conceptus qui praecise significet substantiam dei seu deitatem ipsam quia vt ipse ibidem dicit de deo quod est impossibile dicere secundum sub stantiam nec hoc nomen qui est quia illud secundum ipsum ca. d. ipsius essentie demonstratiuum est et non eius quod quid est nec hoc nomen deus quia sicut ibi probat per beatum dyonisium quod illud dicitur a creare vel circumsed vniuersa vel ab ar dere deus enim ignis consumens omnem malitiam est etc. nec ens nec substantia nec cognitio sicut omsidit capi. qud vbi cum dixisset quod de deo impossibile est dicere secundum substantiam dicit quod familiarius est ex omni ablatione face re rationem. nihil enim illorum que sunt est non vt non ens. sed vt super ens et super omne ens et omnino super substantiam et super cognitionem hec ille. Nullum igitur tale nomen secundum ipsum precise deitatem significat sed etiam aliqua que circunstant deitatem id est creata vel creabilia.

⁋ Sed quia indifferenter loquitur de omnibus positiuis certum est quod substantia aut ens non dicit aliqud quod circunstet deitatem tanquam aliquid in deo differens formaliter a deitate verba igitur sua sunt excessi ua et indigent glosari dicto modo vel aliquo qui placebit magis tamen credendum est augustino. 15st. de trinitate capitulo octauo oe paruis et 6 di. quod deus dicitur sapiens bonus iustus secundum substantiam sicut dicitur spiritus secundum substantiam.

⁋ Unde sciendum est quod isti termini absoluti ens essentia et consimiles habent conceptus sibi cot respondentes quidditatiue significantes deum ita be ne sicut signat alia entia nec significant aliquid re pugnans deo sed conceptus correspondentes istis terminis connotatiuis iustus sapiens et consimi libus quando secundum naturalem modum in no bis generantur tunc sicut nostra naturalis cognitio incipit a creaturis ita tales conceptus representatiui sunt suorum significator secundum modum habendi quem in creaturis videmus. Uerbi gratia conceptus huius termini iustus vt sic significat aliquem habentem habitum iusticie et vt sic etiam iusticia significat habitum inherentem alicui et directiuum secundum dictamen rationis cum quo stat quod idem conceptus ex impositione signifi cat illum qui essentialiter est iusticia et seipso essentialiter secum rationem actus vel si deus infunderet alicui conce ptum correspondentur significantem ille etiam significaret illum qui essentialiter est iustus vel iusticia.

⁋ Item arguitur per rationes alias primo quia demonstratio emanationum diuersarum necessario presupponit distinctionem prim cipior elicitiuorum et non distitutionem rei igitur distin ctionem eorum ex natura rei.

⁋ Respondeo de quibus ema nationibus loqueris tu aut oe passiuis et hoc est verum quia generatio passiua presuppenit patrem secundum ipsum et spiratio passiua patrem et filium sed non praesupponit distinctionem principiorum absolutorum nec realem nec secundum rationem.

⁋ Si loquaris de emanationibus actiuis ille non eliciuntur nec principiantur plusquam deitas ipsa vt habet alias declarari. Item tunc in diuinis non esset vna productio per modum nature et alia per modum voluntatis siue libertatis.

⁋ Ad illud per idem dicit okat de libertate stricte sumpta vel largsue siritu sanctus im li bere producitur primo modo voluntatis amabiliter quia producitur a duobus producente et producto sicut amor non tamen libere contingenter filius autem producitur ab vno productio vero intellectionis non praesupponit intellectum ad productum sed volitio producitur ab anima intellectiua et intellectione prius natura producta.

⁋ Et vlte rius dicendum cum okam quod idem penitus principium indistinctum posset esse principium naturale respetu vnius principia ti et liberum respectu alterius.

⁋ Item arguitur si aliqua sint idem realiter et formaliter adequate seu conuertibilisi quicquid per se conuenit vni et alteri. Sed sic non est de intelle ctu diuino et voluntate diuina igitur minor patet tum quia actus dicendi verbum est actus memorie et non voluntatis tun quia verbum prodicitur per actum intellectus non per actum voluntatis piritu sanctus spiratur per actu voluntatis non per actum intellectus tamen quia deus ex natura rei intelligit per itellectum non per voluntatem et vult per voluntatem non per intellectum quia si vellet per itellectum sequiretur quod naturaliter vellet quicquid vult sicut intelligit quicquid intelligit consequens est falsu tum quia voluntas ex se determinatur ad volendum aliquod obiectum esse et intellectus eius non ex se determinatur ad intelligendum illud esse tum quia intellectus diuinus intelligit mala et tamen volun tas diuina non vult mala igitur non iut idem formaliter⁋ Respondetur quod maior oe vi voluntati includit repugnantiam potest tamen concedi ad bonum intellectum tamen in proprietato loquendi notando idem quod tamen alio et alio modo significatur minor etiam posset habee veritatem ad hunc sensum aliquam propo sitio est per se vera quae probat aliquod praedicatum de hoc conceptu posito intellectus diuinus et tamen quae probat idem praedicatu de hoc conceptu composito voluntas diuina non nam hec est vera per se primo modo intellectus dinus est intellectus dinus et tamen hec non voluntas dmnia est intellectus dinus. Sed sic non sumitur minor sub maiore nec valibet discursus.

⁋ Si autem mior debet esse ad propositum optet vt ad aliam intentionem accipiatur. ilicet quod aliquid per se conueniat illi rei quae est voluntas dmina et vocetur b. ita quod si. a. et. b. sint signa propria mere abso luta et positiua et simplicia hec sit per se. a. est. c. et non hec b. est. c. et tunc negatur.

⁋ Ad primam probationem dico quod actum dicendi verbum id est generationem actiuam esse actum memo rie potest multipliciter intelligi primo quod memoria sit principium illius actus et hoc falsum est quia non principiat.

⁋ Secundo quod ille actus actuet et perficiat memoriam in diuis et hoc iter falsum est quia non est ibi perfectio et perfectibile.

⁋ Ter tio sic quod generatio actiua qualircumque in re aliter se habeat ad agister quod sit memoria dina quae memoria est qualibet personarum si gillati et sinicls omnes quam ad b. quod sit voluntas dina quae deus est et hoc iter falsum est.

⁋ Quarto intelligitur per appropriationem tantum vel aliqua simili modo et hoc bene concedo. Sed hoc non probat minonem in sensu quo negatur minor ratio autem appropationis vel equalentis responsionis praetacta est vna in rsposione ad argumentum praecedens vbi dictum est de ordine productionis in dinis secundum modum intellectionis et volitionis in anima vel aliatratio quam assignat mai. liprimo di. 3d. ca. 6

⁋ Istud igitur nisi enim vocabulum memorie permittatur ibi sumi aliquando notionaliter alie quam vocabulum deitatis vel essentie non habet concedi proprie v memoria dicat verbum magis quam quod deitas generet filium sed bene per appropatione potest dici quod memoria. i. pater qui per appropationem dicitur memoria dicit verbum vel alio modo simili exponatur huiusmodi.

⁋ Ad secundam per idem penitus.

⁋ Ad tertiam nego assumptum quia deitate ipsa intelligit et vult et voluntate intelligit et intellectu vult vt supra in simili dixi in quastione vltia prime di. arii. 4.

⁋ Ad probationem assumpti nego consequentiam sed tamen sequit quod sicut per intel ectum naturaliter intelligit aliquam quae tamen non naturaliter vult ita per voluntatem naturaliter intelligit aliqua quae non na turaliter vult quia licet intellectus dmninus sit omnibus modis idem die essentie quibus ipsa est eadem sibi et similiter etiam voluntati tamen deum naturaliter intelligere quaedam non est deum naturatir velle ista eadem quia deum velle aliqua factibilia non solum est illam volitionem esse sed etiam illa esse vel esse futura et hoc deo auctore totali vel principali et ideo hec positio deus vult talia totum hoc quod dictum est importat Set deum intelligere illa non est illa esse neque fore deo iuctore quia intelligit non nulla quae nec sunt nec erunt nec fuerunt secundum magistrum sententiar.

⁋ Ad quartum dico quod ad eundem sensum quo secudum veritatem sermonis dina voluntas detuerminatur ex se ad volendum aliquid esse et intellectus dinus determiatur ex se ad volendum illud esse licet vnus sermo non sit ita per se sicut alter.

⁋ Set non opetet si intelle ctus vel voluntas quae deus est detiminatur adin volendum hoc sest quod propter hoc deiminetur ex se ad intelligendum hoc esse t econverso et causa pretacta est iam immediate hec enim per omnia habent veritatem non per aliquam non ydemptitatem parte rei inter intellectum et voluntatem diuinam.

⁋ Se cite predicata aliud et aliud important et attribuit eidem omnino signis diuersis expresso.

⁋ Ad quintam sicut ad tertiam quia sicut intellectus dei intelligit mala fieri ita etiam et voluntas eius intelligit mala fieri et sicut voluntas diuina non vult mala fieri sic etiam intellectus diuinus non vult mala fieri. Item aliter arguitur aut nomina acci dentalia et conceptus correspondentis omnino si gnificant idem in deo autem si non propositum si sic igitur sunt nomina synonima quod non videtur concedendun.

⁋ Respondetur negando consequentiam quia licet in deo idem sit omnimode pro quo quod libet talium supponit alibi tamen pro aliquo suppo nit pro quo non aliud aliquid enim in creatura con tinetur sub conceptu sapientiae quod non sub conceptu amoris vel iusticie et sic de similibus.

⁋ Dices sal tem isti termini erunt synonimi diuina sapientia diuina bonitas et ita de aliis. Dicendum quod non plus quam isti iste homo et hoc animal quia licet ly hoc aial nulli conueniat nisi cui ly iste homo tamen plura significat quia omnia animalia non sic alter.

⁋ Item si omnino idem significet ex parte dei hic erit nugatio deus iudex iustus fortis etc. vel saltem hic deus sa piens intelligens volens etc.

⁋ Dicendum quod ex primo exemplo non sequitur nugatio quia non sunt nomina connotatiua vel respectiua vel negatiua non ordinata per se secundum sub et supra tunc enim esset nugatio vt hic inuisibile incognoscibile et sic de similibus de secundis exemplis dicendum quod ibi nugatio excusatur per figuram.

⁋ Sciendum tamen quod omnia ista dici possunt fine nugatione et licet in deo significet vnam simplicissimam perfectionum eminenter omnem perfectionem simpliciter continentem in creaturis tamen significant perfectiones diuersas et accidentia superaddita sicut velle et intelligere sunt distincti actus seu accidentia in homine et quod tam velle quam intelli gere est perfectio simpliciter eminentur attribuitur deo Ad primum principale dico quod magister glosat hoc vltimo ca.l huius di. de. voluntate praecedente vel ante cedente.

⁋ Ad secundem patet vt prius dico tamen quod procedere qumo natus est nasci et quomodo datus est spirari et nasci et spirari realiter distinguntur sed ex hoc non sequitur quod intellectus et voluntas in deo distinguntur vt prius tactum est.

⁋ Ad tertium dico quod nec re nec ratione distir guntur intellectus qui est deus et voluntas quae est deus nec quocumque signo signatur vnum quin et reliquum eodem et ideo non sequitur quod aliqua distinctio vel non ydemptitas realis vel etiam distinctio rationis inter intellectum et voluntatem in deo praesupponantur emanationibus actiuis personarum passiuis tamen presupponitur distinctio realis patris et filium quia principiu filium est solus pater s iscl set pater et filius et sic est finis q. 19