Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio A)
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare
Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo
Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum
Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro
Distinctio 6
Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum
Distinctio 7
Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.
Distinctio 9
Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit
Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia
Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis
Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo
Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?
Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini
Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?
Distinctio 12
Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto
Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas
Distinctio 13
Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo
Quaestio 2 : De modo celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium
Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet
Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens
Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti
Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta
Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem
Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus
Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum
Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere
Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio
Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello
Quaestio 16 : An duellum sit licitum
Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere
Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum
Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere
Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius
Quaestio 23 : An usura sit peccatum
Quaestio 28 : De cambio bursae
Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram
Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure
Quaestio 31 : An mercatura sit licita
Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium
Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios
Distinctio 16
Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima
Distinctio 17
Distinctio 18
Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?
Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An valeant indulgentiae
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu
Distinctio 22
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?
Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?
Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo
Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae
Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere
Distinctio 25
Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum
Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?
Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium
Distinctio 30
Quaestio 1 : An error impediat matrimonium
Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet
Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium
Distinctio 35
Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium
Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere
Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium
Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit
Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus
Distinctio 39
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Distinctio 40
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt
Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum
Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum
Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento
Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari
Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi
Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Distinctio 44
Quaestio 1 : An infernus sit sub terra
Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto
Distinctio 46
Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes
Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes
Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:
Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo
Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio
Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati
Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem
Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis
Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis
Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis
Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere
Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis
Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale
Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii
Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis
Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena
Quaestio 3
Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.
¶ Distinctionis quadragesime sexte quaestio tertia. Rhac tertia questione adhuc instabimus aliquibus argumentis contra dicta in principio huius quadragesime sexte distinctionis et hoc sic aliqui sunt homines qui nec saluabuntur nec damnabuntur ergo pro meritis et demeritis eis non dabitur primium et supplicium. antecedens patet demonstrando praedestinatum et prescitum. Et confirmatur secundum legem discedens cum quocumque mortali debet puniri infinita pena intensiue et hoc non fit: igitur. assumptum patet peccans contra so cium aliquali guitate peccat contra regentem plus peccat per eundem actum quam contra socium contra primarium plus peccat quam contra regentem et sic gradatim conscendendo per cancellarium / epraeos / reges / et infinita media pos sibilia modo quodlibet tale creabile deus excedit ergo peccans cotra deum hoc est suum praeceptum transgre diens infinite peccat quod eundem actum faciens contra ma iorem plus peccat quam ipsum faciens contra inferiorem. patet v. ethicorum. v. propterea nititur penam talionis pitago ricorum reprehendere philosophus non valet dicere si sint extrema finita media erint finita. i. posteriorum in infinito magnitudine. hoc verum habet non tamen in multitudine Respondetur concedendo quod aliqui nec saluabuntur nec dannabuntur diuisiue ista est vera isti non saluabum tur est vna negatiua non pregnans cuius extrema non supponunt pro eodem vel eisdem ergo vera. Insuper ad veritatem huius negatiue sufficit quod iste vel ille non saluabitur disiunctiue. quod patet ad veritatem affirmati ue requiritur quod iste et iste saluabitur copulatiue de modn strando eos omnes modo sicut copulatiua affirma tiua et disiunctiua composita ex partibus contradicentibus contradicunt in forma vel in valore sic si vna pro positio requirit copulatiuam que sufficit ad eius veri ficationem alia disiunctiuam concommnitatur. isti tamen salua buntur et dannabuntur copulatim. dicis ex isto sequi tur quod plures sunt non dannati quam dannati cuius opposi tum ante innuimus. patet. demonstrando omnes mortuos ista est vera isti non sunt dannati et isti sunt palores quam dan nati. dico plures sunt non dannati quam dannati sed non sunt plures homines saluati quam dannati sufficit quilibet homo est saluatus vel dannatus vel erit in sensu composito. Ad aliud argumentum conceditur quod semper peccans con tra maiorem plus peccat sed quia non semper inter quoscumque duos seruatur equalis latitudo non conclu ditur quod peccatum contra deum est infinite malicie in deacce ptibilitate sic scilicet quod infinita pena in gradu tali pecca to respondeat. Insuper peccatum cotra socium est comtra deum et quelibet transgressio inferiorum est contra deum. hac via concludetur quodlibet continuum est infini tum accepta vna parua parte datur vna pars maior illa et quacumque demonstrata datur maior illa et to¬ tum qualibet est maius hac via concludam circulum quem libet esse infinite continentie quia ex eisdem lineis equalibus tetragonus plus continet quam trigonus et sexagonu plus quam pentagonus et sic ascedendo per figuras pol gonias ex multitudine angulorum vsus circulum au getur capacitas ex hiis non concluditur figura agona infinite capacitatis accipito analogiam in noticia dei que est finita entitas et tamen inter deum et hanc formi cam creabiles sunt infinite substantie imperfectiores deo et formica perfectiores inter illas substantias non datur perfectissimarum noticia loquor de noticia substantiarum creatarum et tamen qualibet earum noticia dei est perfectior que non propterea est infinite perfecta et sicut illa consequentia non tenet in rebus specie distinctis sed hic est distinctio accidentaria sufficiens in discrimen peccatorum Insuper est difficile signare equalem excessum infinitorum in aliis rebus comparabilibus consequentia est bona vt non datur maxima quantitas in hac multitudine demonstrando pedale bipedale tripedale quadrupedale et sic sine statu et quolibet istorum a est maius ergo a est infinite magnum. sic probabo quod dabis michi librum tui in fine quattuor annorum cum vno scuto in fine primi an ni defalcabis libram parisiensem in secundo tantum et si consequenter et sic dabis librum gratis cum pecunia si proportionabiliter decrescat precium non nego quin deus potest infligere iuste infinitam penam in gradu pro quolibet peccato sed ex sua misericordia et lege posi ta hoc non facit. at dicis est magna pena infligere penam infinitam extensiue pro peccato momentaneo. ad bc respondit beatus gregorius in moralibus super illo vbo. iob. xli. Estimabit abissum et allegatur de peni. d. i. voluissent. peccatum perpetuo manet cum non dimittitur in hac via et sic pro perpetuo peccato infinita pen extensiue infligitur. rursus pro vno actu momentaneo inter homines homo mittitur in exilium perpetuo et si semper viueret ita maneret. sic dicit beatus augusti inus. xxi. deciuitate dei. xi. octo gontona penarum ex tu lio allegans dannum vincula carceres talionem ignomi niam exilium mortem seruitutem nullum eorum nisi mors potest in ita breui tempore infligi sicut peccatum erat factum vtraque solutio est bona.
¶ Secundo argume tor pro quolibet mortali peccato erit infinitus cruciatus. Arguitur sic quelibet pars huius mortalis es peior hoc veniali dato vel sic cuiuslibet partis pro portionalis pena huius mortalis est peior quam pena huius venialis. sed huius venialis pena est alicuius cruciatus ergo pena totalis huius mortalis est infi niti cruciatus siue in gradu siue non. parum refert ni timur probare quod infinite crucietur. quod consequentia valeat patet in omni materia si a est alicuius quantite tis et quelibet pars huius continui est maior a iam con tinuum est infinite magnum. dico consequentiam principalem nichil valere in rebus diuersarum specierun hoc non tenet sicut non sequitur quelibet pars proportionalis huius albedinis hac nigredine demonstran do nigredinem in pupilla oculi cui est perfectior et hec nigredo est alicuius perfectionis ergo totalis albedo est infinite perfecta. si dicas tunc eneruo vnam rationem in materia de ebrietate in infinitum parum aliquis isto rum peccat et hoc peccatum quolibet aliorum est minus etc. non putabam illam rationem insolubilem sed casum vtcumque munire cum aliis rationibus curauimus. di cis tunc si in infinitum parua pena respondet alicui pari puius mortalis et quelibet pars peccati mortalis se cundum intensionem est peccatum mortale pena peccati venialis erit equaliter intensa quod inconuenit: nego hoc inconuenire sicut stat dare nigredinem in vngue ethio pis esse equaliter intensam in gradu cum albedine sui dentis sed non equaliter perfectam sed aimaduersione non indignum est non quelibet pars pene huius in purgatorio plus cruciat quam pena huius viatoris puta coli ca passio patet in infinitum parua est aliqua pars hu ius pene purgatorii sufficit quod totalis pena purgato rii istam colicam passionem in acerbitate exuperat nec oportet de totali si vnus praesbiter diceret pro centum sil quolibet die vnam missam pro eis omnibus et cuilibet suf ficeret vna missa pena totalis istorum ante finem multum remittetur. Existo patet stat dare penam debitam furto simplici esse equalem in gradu cum pena alicuius odii dei. patet. cum vna parua parte odii et etiam in cru ciatu et in acerbitate alioquin totalis pena odii erit infinite acerbitatis: sed dicis differunt in specie. pro pterea non sunt comparabiles. Respondetur stilus et acetum comparantur in perfectionem entitatiua non tamen in acutie. quo fit stat aliquem discedentem in mortali es veniali puniri equaliter in gradu cum duobus mortalibus.
¶ Tertio argumentor alicui peccato secundum legem statutam respondet infinita pena intensiue sed illa non infligetur: igitur. assumptum patet. odiat deum sortes pro tempore quo tenetur eum diligere et plato omit tat tunc sic peccato platonis respondet aliqua pena in inferno et est alicuius malicie in infinitum peius est peccatum sortis. quod patet. sit suum odium inten sum vt quattuor ponantur infiniti ad imaginationem quorum quilibet odiat deum sortes vt quattuor cicero vt duo petrus vt vnum et sic in abissum geometrice tunc sic quodlibet istorum odiorum est peius omissione pla tonis sortes peccat vno peccato omnia hec includente igitur vel non est opus ponere infinitatem hominum sed sic ducatur argumentum quelibet pars proportionalis huius odii est peius quam hec omissio quia eam includit et aliquid aliud et omissio est alicuius cert malicie ergo hoc odium est infinite malicie quod sit ali qua pura omissio alibi ostensum est.
¶ Ad hoc argumentum respondetur negando assumptum et nego quod quae libet pars illius commissionis sit peior hac omissione segregando omissionem imbibitam in commissione sed qui libet illorum committens per odium dei grauius peccat quam omittens sed hoc non solum ortum habet a commissione cum quilibet odiens omittit hic potest esse replica omissio naturaliter inuoluitur in commissione ergo non imputatur. consequentia patet non alias dicimus continuatio nem naturalem actus mali eliciti in instanti non esse imputabilem. Respondeo si hoc probare niteris argumentum principale attenuas si omissio culpabilis non inuoluatur in quolibet actu odiendi non habebis quanlibet partem illius odii peiorem hac omissione.