Table of Contents
Ordinatio
Liber 1
Collatio
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 2 : Utrum fruitio beatifica differat ab ipsa anima.
Quaestio 3 : Utrum fruitio realiter distinguatur ab omni cognitione.
Quaestio 4 : Utrum fruitio realiter distinguatur a delectatione.
Quaestio 5 : Utrum generaliter omnis delectatio sit dilectio vel odium, seu volitio aut nolitio.
Quaestio 6 : Utrum voluntas necessario vel libere principiet actus suos.
Quaestio 9 : Utrum voluntas libere possit subito suspendere actum suum sive ab actu habito cessare.
Quaestio 10 : Utrum creatura rationalis clare videns Deum necessario diligat ipsum.
Quaestio 13 : Utrum liceat filium Dei plus diligere vel frui eo quam patrem vel spiritum sanctum.
Quaestio 14 : Utrum fruitio beatifica sit actus intellectus.
Distinctio 2
Quaestio 1 : Utrum in entibus sit tantum unus Deus.
Distinctio 3
Distinctio 6
Distinctio 8
Quaestio 1 : Utrum solus Deus sit immutabilis.
Distinctio 17
Quaestio 1 : Utrum gratia seu caritas sit viatori necessaria ad salutem
Quaestio 2 : Utrum caritas seu gratia increata sine alio possit sufficere ad salutem
Quaestio 4 : Utrum caritas vel alia forma augmentabilis augmentetur per deminutionem contrarii sui.
Distinctio 33
Quaestio 1 : Utrum Deus essentialiter unus sit personaliter trinus.
Quaestio 2 : Utrum Deus genuerit Deum
Quaestio 4 : Utrum divina essentia generet vel generetur.
Quaestio 5 : Utrum potentia generandi possit communicari filio in divinis.
Quaestio 6 : Utrum spiritus sanctus posset distingui a filio si non procederet ab eo.
Quaestio 7 : Utrum pater et filius sint unum principium spirans Spiritum Sanctum.
Quaestio 8 : Utrum personae divinae primo et adaequate distinguantur ab invicem semetipsis.
Quaestio 9 : Utrum omne idem patri sit omnibus modis idem patri.
Liber 2
Quaestio 3 : Utrum creatura rationalis habens gratiam possit mereri suam gratiam augmentari.
Quaestio 4 : Utrum viator operibus meritoriis insistendo ex hiis carior Deo fiat.
Quaestio 5 : Utrum praesupposita gratia baptismali viator per merita sua possit pertingere ad gratiam maximam viae sibi possibilem.
Quaestio 6 : Utrum viator existens in gratia ultra omnem gratiam habitam vel habendam possit proficere ad maiorem per instantaneas causationes actuum volendi omnia pro futuro peccata venialia devirare.
Quaestio 7 : Utrum Deus possit creare finitam caritatem aliquam qua non possit creare maiorem vel aliquam aliam ita magnam secundum extensionem quod non possit maiorem illa producere, et sic de similibus.
Quaestio 8 : Utrum secundum proportionem caritatis viae succedat pro praemio proportionaliter magnitudo gloriae.
Quaestio 9 : Utrum, scilicet propter demerita, minuatur.
Quaestio 10 : Utrum caritas decrescat ad decrementum cupiditatis.
Liber 3
Quaestio 1 : Utrum anima Christi habuerit et habeat sapientiam aequalem Deo.
Quaestio 2 : Utrum ipsum verbum Dei sit sibi ipsi quamvis non animae sibi unitae scientia futurorum contingentium.
Quaestio 3 : Utrum cum determinata verbi praescientia stet quod futura praescita sint ad utrumlibet contingentia.
Quaestio 4 : Utrum anima Christi vel angeli sciant futura aliqua contingentia per revelationem sibi possibilem fieri ab ipso verbo vel etiam scire possint.
Quaestio 5 : Utrum alicuius contingentis futuri absoluta revelatio sequens tollat contingentiam.
Quaestio 6 : Utrum Deus vel verbum Dei existenti in gratia possit revelare quod talis finaliter sit damnandus.
Quaestio 7 : Utrum animae Christi vel angelo beato possit in verbo revelari aeternitas suae beatitudinis.
Quaestio 8 : Utrum Gabrieli potuerit in verbo verbi incarnatio revelari.
Quaestio 9 : Utrum per revelationes possibiles fieri in verbo posset aliquis sufficienter dirigi in volendis.
Quaestio 10 : Utrum anima Christi in verbo Dei cui unitur distincte videre valeat infinita.
Quaestio 11 : Utrum anima Christi possit in verbo cui unitur distincte cognoscere minimas partium sibi inhaerentium vel minimas particulas corporis quod informat.
Quaestio 12 : Utrum per unionem ad verbum ipsa sit omnipotens.
Liber 4
Quaestio 1 : Utrum aliqua creatura possit in effectum sacramenti praecise productibilem per creationem. Et hoc est expressius quaerere: Utrum aliqua creatura possit creare caritatem vel gratiam vel aliam creaturam.
Quaestio 2 : Utrum posse creare gratiam vel aliquid aliud repugnet propter virtutis activae insufficientiam cuilibet creaturae.
Quaestio 4 : Utrum corpus Christi realiter sub speciebus quae fuerunt panis et vini contineatur.
Quaestio 5 : Utrum quantitas terminata panis consecrandi sit aliqua vera res extra animam distincta realiter a substantia et qualitate cuius est.
Quaestio 7 : Utrum actus paenitentiae requisitus ad deletionem culpae mortalis sit meritorius vitae aeternae.
Quaestio 8 : Utrum quilibet qui commisit peccatum mortale teneatur secundum legem Dei communem de illo conteri.
Quaestio 9 : Utrum vera poenitentia sit formaliter vel virtualiter velle cavere peccatum quodlibet in futuro.
Quaestio 10 : Utrum ille qui peccaverit mortaliter in opere exteriori teneatur plus poenitere de opere exteriori et interiori simul quam de interiori solo.
Quaestio 11 : Utrum aliqua poena infernalis possit esse insensibilis in damnato.
Quaestio 12 : Utrum sit maxima gloria possibilis in beato.
Quaestio 2
Secundo quaero utrum profectus vel augmentum gratiae fiat per compositionem gratiae novae cum gratia praecedenti
videtur quod non quia omne recipiens per philosophum et commentatorem 3o de anima denudari debet a natura recepti
circa primum articulum pono 8 conlusiones una sit quod in omni cremento formali quo successive et continue habetur forma perfectior secundum intentionem quam ante ibi ex praecedente aliqua et nova vel noviter priori unica sicmul forma una perfectior seu intensior motus ponendi ponitur sufficienter ab okam in pede responsionis proprie quaestione 6 distinctione 17 primi quaere ibi si vis per exemplum de vera augmentatione substantiali quae ex primo de generatione est per ad generationem novae rei
Ista conclusio patet quia in ista augmentatione reali talis forma praecedens non corrumpitur ita quod semper continue sit nova forma priore priore totaliter incorrumpta ex 5 quaestione distinctione 17 primi in tali etiam augmentatione continue fit aliquid noviter vel praeexistenti unitur cui prius non umeliatur ita quod tunc habetur forma prior et forma nova in eodem subiecto adaequato ex quaestione praecedenti et cum non semper oporteat quod forma adveniens sit forma perfectior quam praecedens nec praecedens unquam fiat perfectior quam prius oportet quod forma quae est ibi perfectior componatur et resultet ex adveniente gradu et gradu cui advenit
praeterea ex ypostasi ibi est continua augmentatio in casu quo nunc est sermo licet alius casus esset possibilis ut scilicet esset distincta augmentatio ita scilicet quod forma non continue fuerit melior sed subito apponeretur modo una pars formae tota simul modo alia et 3a vitae 3a in tali aut augmentatione continua nulla pars advenit tota simul quia pari ratione in quolibet instanti adveniret nova et tunc infine haberentur formae infinitae aequales vel maiores alia determinatae quantitatis perfectione assignabili et per consequens etiam motus iste componeretur isto posito deductum est
Et prima vel iste facerent unam et habetur intentum hic vel non et tunc propter tale crementum nulla forma et perfectior quam prius habebatur quia non praecedens gradu praecedent constat nec noviter producta quia non oportet semper quod illa sit perfectior nec gradu praecedent nec resultans quia si aliqua resultat hoc est quod inquiritur in tali igitur processus nulla tota simul advenit vel saltem aliqua non simul tota advenit igitur per partem ante partem et per consequens habet partem et partem ex quibus tamquam perfectior quamlibet sua parte resultat hoc est intentum
Item per commentatorem ubi supra motus est acquisitio partis post partem istius perfectionis ad quam vadit mobile igitur
Item ut supra unitas et continuitas motus requirunt unitatem formae secundum quam est motus vel materiae motus saltem alicuius materiae motus hoc salvari non potest sine compositione formae alicuius ex parte praecedente et noviter acquisita igitur
Item in omni specie specialissima in qua contingit reperire excedens et excessum et de facto enim ita est excedens est divisibile in aequale excesso et in illud per quod excedit per philosophum et commentatorem 4o physicorum commento 71
Item in omni causatione univoca alicuius qualitatis qualitas causanda est eiusdem speciei cum qualitate agentis et nihil videtur esse corrumptum sui similis igitur nulla talis in tali augmentativa actione corrumpetur nisi aliud corrumptum per accidens concurrat de quo non est hic sermo igitur positis hiis quae ad talem alterationem requiruntur omnes manebunt et non abbinvicem destructe ut prius arguitur igitur
Item sola posita rationalis valet ad opposita 9 metaphysicae nisi detur intentum posita irrationalis valeret ad opposita quia aliter agens irrationale statim corrumperet formam quam produxerat et ita generatio et corrumptio eiusdem contraria sunt igitur
praeterea omne illud quod nunc est et cuius nulla pars simul tota acquisita est sed successive et particulariter compositum est sed sic est de forma ubi est formae intentio vel augmentatio successiva et continua igitur maior patet ex supra h?tis satis et minor quia omne quod subito acquiritur et simul instantaneae seu in instanti producitur sed qua ratione in uno instanti eadem ratione si cetera sint paria in quolibet instanti aliquid producetur et per consequens in fine habebuntur infinita alicuius determinate magnitudinis vel maioris hic inpossibile igitur in tali successive acquisitione nihil subito producitur igitur successiva et tunc sequitur quod quaeritur
Confirmatur quia ymaginatio motus localis manuducit nos tamquam notior in motibus aliis ymaginandum sed ibi scimus nihil despatio subito acquiri naturaliter saltem non per modum igitur in motu augmentationis formae similiter habet ymaginari et poni quod nihil subito addatur sed per partem ante partem in infinitum sed illud quod nunc est et cuius acquisitio fit per partem ante partem habet partes et per consequens componitur
Item si non vel hoc esset quia multa accidentia eiusdem speciei ab invicem distincta non possent simul recipi in eodem subiecto adaequato vel quia talia non possent adinvicem uniri ad compositum provenitis et resultantis secundum non dabitur si possint recipi simul naturaliter plura talia in eodem subiecto adaequato immo oportet tunc quod componat adinvicem si motus erit continuus et primum non posset dari propter argumenta iam facta nam arguo lumina duo simul coextenduntur in medio sive faciant unum simul non cuius probato est quia posita una candela tantum in domo in de nocte illuminatur domus remissius quam si plures ponatur et una de illis subtracta postquam plures positae fuerint patet sensibiliter quod lumen remittitur et tamen candela apposita dato quod sicut in omnibus similes non corrumpit lumina priora nec prioris candelae nec etiam ipsius subtractio est totius luminis vel omni luminum corruptio
Item dcum sunt simul ista lumina quaelibet candela habebit umbram sua ex opposito talis obtaculi directi et tamen alia candela ibi illuminabit et tamen sensibiliter patet in tali casu quod lumen eest in loco cuiuslibet istarum umbrarum remissius quam in alia parte domus cuius causam non est possibile assignare veram et bonam nisi quodlibet tota umbra illuminetur ab alia vel ab aliquibus istarum candelarum non tamen ab ista cuius umbra ibi proicitur per obstaculum et ideo fit ibi lumen remissius quam ubi lumina concurrunt omni simul igitur ubi sic concurrunt in agendo ibi sunt plura lumina tanta quam alibi sive faciant unum sive non Item per accessum suum continuum sol vel etiam candela facit plus de lumine in parte ad quam sic continue accedit quam prius fuerit et hoc non facit corrumpendo lumen praecedens propter inpossibilia illata contra hoc quaestione 5 distinctione 17 primi libro nec sine productione non luminis ex quaestione praecedenti igitur tunc sunt ibi lumina plura simul quae faciant unum sive non et qua ratione duo lumina simul coextenduntur in medio pari ratione et duo calores in tale factibili et sic de aliis
Item simul potest homo intelligere sortem et platonem et quod non unica intellectione individualiter et distincte naturaliter ante compositum et divisionem igitur duabus assumptum primum patet quia homo potest habere de ipsis tales notitias simul quod sciat vel credat sortes distingui a platone virtute talium notatiorum simplicium
Item notitia sensitiva non est universalis igitur tantum unius repraesentativa igitur quin videntur duo alba sunt in potentia visiva simul duae visiones et hoc etiam aliunde patet quia licet ponatur obstaculum aliquod inter oculum et unum istorum non propter hoc desint aliud videre
Item accipio aliquem hominem diligentem duos homines duobus actibus diligendi et istis actibus generantibus duos habitus inclinantes ad dilectionem huius et istius et quod sint duo patet quia potest perdere inclinationem ad diligendum unum istorum stante inclinatione diligendi alterum igitur quando inclinatur ad distincte diligendum utrumque habet distinctos habitus etc
Item unus oculus potest videre alium sibi similem sed hoc non nisi simul in medio esset species utriusque oculi eodem modo quando omnes parites domus sunt uniformiter albi vel quilibet eorum causabit in medio speciem sui et tunc multa individua eiusdem speciei simul erunt vel nullus et hoc non quia oculus in medio positus potest naturaliter videre quemcumque istorum et hoc non fit naturaliter sine specie rei visibilis receptiva in oculo et hic pari ratione causantur ibi species in aere interposito igitur
Item in seculo posito ibi in tali medio patet per experientiam quod quemlibet istorum parietum aequaliter repraesentat igitur
Item lumen reflexum secundum numerum est aliud a lumine in civitate quia homo quandoque potest recipere solem per lineam reflexam a speculo quando non potest per lineas incidentes igitur lumen incidens et lumen reflexum sunt diversa lumina quia aliter aeque fortiter immutarent homine ad solem videndum quod falsum est cum unum sit bene collegibile et aliud incollegibile oculo quandoque Et prima in creatura interponi potest obstaculum inter solem et oculum et tamen non interponi inter solem et speculum et per consequens ibi non videbitur sol per lumen incidens sed solum per reflexum et tamen ista duos lumina in medio vel in alia parte medii concurrunt nec ista duo lumina ponuntur diversi et diverse speciei aner?tibus conclusionem hic probandam igitur
Item lumen reflexum est debilius incidente ut docet experientia et cl?nitur 2o de anima igitur sunt disti?m in aliqua parte medii concurrunt
Ex hiis ad propositum si nulla est repugnantia quin multa accidentia eiusdem specie specialissime simul possunt coexistendi in subiecto aliquo in formato ab ipsis et sicut arguitur in 8 argumento oportet in continua augmentatione continue fieri de forma tali aliquid novum igitur vel in fine erunt infinitae formae huius et subiectum infinite tale per eas vel partibiliter fiet forma huius et nulla pars per motum acquisita tota simul et habetur intentum quod forma habita posterius composita erit ex praecedenti et posteriori
Quod autem si non faciant unum subiectum debeat in fine esse infinite tale patet quia omne perfectu perfectionibus eiusdem speciei aequivalentibus infinita intentione perficitur infinite et est infinite tale sed sic est in proposito nisi debetur forma partialiter et successive acquisita per partem suam a non partem in infinitum quia alioquin si motus sic continuus et uniformis qua ratione in uno instanti inducitur forma alia tota simul pari ratione in quolibet instanti temporis mensurantis motum istum et omnes remanent ex prioribus probatis igitur in fine habebuntur infinite sed infinite aequales aequivalent infinito
dices forte quod licet in fine habeantur infinita sicut et tu ipsa ponere habens quantumcumque faciant unam cum non sequitur quod agregatum ex eis sit formaliter vel aequivalenter intensive infinitum immo dicetur sicut tu ipse dices in proposito et etiam de continuo parvo quod non est infinitum licet habeat partes infinitas eiusdem proportionis quia iste non suc?m sicud magnitudinis vel aequalis sed istud non solvit quia quando calor calefacit continue secundum intensionem caloris licet in quolibet instanti sic ibi calor novus simul totaliter adveniens quia alioquin haberetur intentum a pari ratione in qualibet alia continue augmentata et omnia facta manent in fine ex praecedentibus si sit ibi sola augmentatio sine mutatione tunc vel omnes sunt aequales perfectionis adinvicem quilibet gradus cum quolibet et tunc habetur intentum quod in fine totum erit perfectionis infinitae vel praecedens semper est perfectior quam sequens et si sic tunc accepto uno calore sequente qui vocetur a sequitur quod infiniti sint primus generati quorum quilibet est perfectior quam a et ista multo magis sequitur quod agregatum ex illis formaliter vel aequivalenter infinitum erit intensive quam si omnes praecedentes essent aequalis perfectionis cum a vel oporteret dicere quod semper sequens calor est perfectior priore et sic b aliquis de prioribus tunc infiniti perfectiores sequuntur et per consequens agregatum ex eis erit infinitae perfectionis
praeterea tunc sequitur quod calor iste totalis habitus in fine cuiuscumque talis augmentationis continue corrumperet in approximato passionem contrariam subito cuius oppositum docet experientia probatio consequentiae quia si deus corrumperet omnes partes tales potest una vel tentum vel quascumque finitas tunc ad hoc posset ista una vel agregatum ex talibus finitis corrumpere aliquid in tali passo in tempore finito aliquo igitur compositum ex talibus in finitis corrumperet illud idem in instanti quia secundum proportionem agentium in illud passum erit proportio actionum in velocitate secundum philosophum et commentatorem primo caeli et mundo commento 64 Item tunc non habebit sensum verum quod dicit philosophus 5 metaphysicae quod plura accidentia eiusdem speciei non simul perficiunt idem subiectum quod non potest intelligi absolute propter argumenta prae facta igitur tantum intelligitur quod plura non facientia seu constituentia idem non sunt naturaliter simul in eodem et illud idem habet philosophus pro inconvenienti in libro de sensu et sensato in fine ubi dicit quod inpossibile est duos visus simul esse in eodem quia si hoc est in simili ac si diceret plures grammaticae sunt simul in eodem quod non est possibile f p ibi sed hoc non est magis inpossibile de grammaticis quam de talibus igitur
praeterea secundum commentum 2 caeli et mundo formae substantiales elementorum sunt intensibiles et remissibiles et opinio commentatoris >est probabilis
Sed hoc dato simul cum ista opinio sequitur quod in una materia sint infinitae formae substantiales coextensae aequales invicem vel maiores iuxta superiorem deductionem et eadem ratione infinitae gravitates vel levitates tales formas naturaliter consequentes et ita quodlibet elementum moveretur in instanti consequentia illud quod docet sensus consequentia patet quia si per potentiam divinam non haberet nisi unam talem vel agregatio ex paucis talibus ad hoc moveretur per datum spatium in aliquo tempore igitur si habeat infinitas movebitur ut videtur vel mutabitur in instanti Item opposito modo potest argui quod in fine non erit subiectum calidius quam proprie principium quia sicud indivisibile secundum quantitatem additam indivisibili non faceret magis secundum philosophum et commentatorem 6 primo de anima commento 70 quia omnia essent in eodem situ indivisibili sic similiter indivisibile secundum qualitatem additam indivisibili non facit aliquod divisibili secundum qualitatem et pari ratione sicut ex alia parte nec infinita simul addita vel agregata faciunt aliquod divisibile secundum qualitatem et intentionem et hoc erat inferendum
prima sequitur tunc quod tota materia alterationis componatur ex indivisibilibus secundum intentionem et per consequens motus alterationis non distinguitur realiter a forma quae acquiritur successive vel ab agregato formarum et si motus ille componatur ex indivisibilibus eadem ratione tmepus mensurans ipsum quia sequuntur se indivisibilitate et in indivisibilitate secundum philosophum et commentatorem 6 physicorum commento 540 17 37 nec etiam esset tunc alia alteratio continua ut supra pro alia conclusione argutum est nisi instantia continuarentur in tempore
Item ponatur quod aliquod calum agat in frigidum et sic a frigiditas in hoc instanti indivisibilis corrumpendo et sic b tota frigiditas residua istius passi tunc sic si a a deo readderetur ad b totum compositum esset maior frigiditas quam b unitate agregationis qualem ponit adversarius quia alias pars aequalis et suo toto vocetur igitur illud compositum c quo facio inter b et c erit aliqua proportio non infinita quia utrumque finitum est nec finita quia tunc c contineret b et eius aliquam partem quae finities sumpta redderet totum b per regulas proportionum euclid consequens inpossibile quia c non excedit b nisi per et a seu sed simile seu aequale continetur in b infinities data protervia inprobanda igitur
Item ponatur tunc quod deus conservet in alia materia tres caliditates qualitativae indivisibiles seu compositum et agregatum ex tribus indivisibilibus vel in alia finita quamvis multitudine imperi et approximetur corrumptum talis qualitatis et per continuam remissionis deperditionem igitur illud aut corrumpet totam in termine vel in instanti non in instanti quia pari ratione corrumperet maiorem multitudinem immo quamlibet assignabilem in instanti et in eadem mensura maiorem et minorem per consequens quod non videtur possibile in agente naturaliter successive et continue nec corrumpet istam in tempore quia si sic tunc in medietate temporis posito quod alteratio sic uniformis corrumpet praecise medietatem totius istius caliditatis et ita sequitur quod ista causalitas composita ex tribus indivisibilibus caliditatibus non erit una pars tantum de tribus quia ista est 3a et medietas nec non medietas erit duae indivisibiles qualitates quia duae excedunt unam quae restat igitur illa medietas componitur ex caliditate indivisibile et medietate alterius et ita sequitur quod indivisibile sic divisibile hoc argumentum facit philosophus et commentator 6 physicorum commento 5o et consequenter de motu locali multa similia argui possent pro conclusione posita sed haec sufficiunt
dico igitur ut prius quod in tali augmentatione continua manent si sit solus augmentationis motus ibi formae priores semper tamen nulla simul ibi generatur secundum se totam sed successive et quaelibet divisibilis est in infinitum secundum intensivas seu qualitativas partes et nulla est in indivisibilis nam sicut pars continui quaelibet est divisibilis et quanta secundum extensionem ita quaelibet pars formae acquisita per motum alterationis simul in continuo motu augmentationis est quanta et divisibilis secundum qualitatem unde pari modo per omnia ymaginandum est in proposito de partibus et distincte secundum intentionem sicut de divisibilitate loci seu spatii secundum extensionem et ideo sicut in motu locali nulla pars spatii acquiritur tota simul sed partem ante partem in infinitum secundum divisionem istam secundum quam spatiium est materia motus sicut probat philosophus 6 physicorum ita ymaginandum est in proposito et ita est ex parte rei proportionaliter in motu alterationis sive sit motus intentionis sive remissionis
2a conclusio est quod in casu ubi primo producitur aliquid subito et deinde intenditur forma in isto subiecto remanente primo illo subito causato sicut est de lumine si possibiliter et multis aliis adhuc ibi fit vere unum compositius quam prius ex priori et posteriori quia ex probatione praeterea indivisibilia talia eiusdem speciei nata sunt componere aliquid unum et accidentia naturalia agunt secundum ultimum potentiae suae et deus talibus cooperatur sicut generaliter aliis activis igitur si ista sunt realiter unibilia in eadem parte subiecti quando fiunt ibi naturaliter naturaliter uniuntur
Item hoc probatur per philosophum 5 metaphysicae et in de sensus et sensato sicud supra tactum est quod plura accidentia eiusdem speciei specialissime essentialis non facientia aliquid unum per se non sunt simul in eodem et hoc naturaliter
3a conclusio est quod pars prior et posterior sic adinvicem componentes sunt eiusdem speciei specialissime in augmentatione tali alterativa formali alioquin enim cum alteratio talis possit esse continua sine interruptione essent ibi infinitae species in fine id est indivisibilia infinitarum specierum componentia semper esse perfectior sive inperfectior in fine motus perficeretur perfectione aequivalentis infinita simili deductione sicut supra argutum est
Et prima consequentia patet quia vel est ibi dare aliquam formam eiusdem speciei cuius pars acquiritur ante partem et tunc habetur perfectior praehabita eiusdem speciei compositor ista et habens partem et partem eiusdem rationis et hoc est quod intenditur hic
Et prima qua ratione dabitur hoc de parte dabitur hoc de toto maxime cum passum et agens sint naturalia entia et ista omnia concurrentia sunt eiusdem speciei specialissime sicut prius quare igitur non semper agerent rem eiusdem speciei praeterea constat quod caliditas eiusdem subiecti perfectior et imperfectior sunt eiusdem speciei vel esse possunt et similiter caliditas ignis vel alterius rei intensa et remissa igitur et pars apposita est eiusdem speciei cum ista cui apponitur et cum qua componit consequentia patet et similiter antecedens quia illud quod additur si esset alterius rationis apriori aut igitur faceret ad per se unum cum praecedenti aut non si sic tunc necessario variaret speciem quia quando alia indivisa sic se habent quod aliquod est essentiale uni istorum et nihil eiusdem rationis est essentiale alteri ista necessario distinguuntur specie igitur ita erit in proposito nisi pars apposita sic eiusdem rationis cum parte cui apponitur et haec erat consequentia probanda et similiter antecedens si autem gradus additus non faceret unum per se cum priori tunc non augmentaret ipsum quia tunc praecedens non augeretur nec sequens quia non praefuit nec ad ipsius nec compositum quia tunc nihil componerent
/ Item frustra ponitur fieri per plura secundum speciem quod aeque salvaretur per pauciora secundum speciem sed crementum secundum formam totum et tamen salvari possunt per partes eiusdem rationis quantum per partes alterius speciei igitur hoc non est ponendum fieri per partes alterius rationis minor patet ex hoc quod iam per primam rationem pro hac conclusione probatum est quod oportet ibi aliquam dare partem compositam ex partibus eiusdem rationis et sicut una de illis partibus est unibilis comparti suae ex qua et ipsa componitur tota illa pars data ista tota ista data erit unibilis alteri et non plus minori quam aequali igitur poterit uniri aequali sibi et sic habebitur dupla et li eadem ratione poterit habere compositum ex partibus eiusdem speciei quadruplum et octuplum et sic procedendum quantumlibet sed sic procedendo tandem venietur ad datam vel aequalem datae quae componeretur secundum istam cavillationem ex partibus alterius speciei cum ista non poneretur infinita igitur
Praeterea sicut tactum est supra et rationale apparet multum non est differentia inter augmentum verum in forma et aumentum verum in quantitate molis nisi quod haec fit secundum intentionem et ista secundum extentionem sed in augmento vero molis pars semper apposita est eiusdem rationis cum isto cui apponitur et aliud generatur alioquin non augmentaret vere igitur similiter in proposito in augmento formae
Ex hac sequitur quo 4a scilicet quod gradus adveniens ista est caritas vel albedo et sic de aliis sicut iste cui advenit et ita posset esse et intelligi priori non existente vel non intelletio sicud prior sine posteriori
haec conclusio ponitur contra petrum aureolum nec indiget probatione nisi quod ex quo est eiusdem speciei specialissime essentialis et absolute cuius et prior sicut et nulla repungnantia est quin prior sit caritas et existat et intelligatur intuitive post terminorem non existente non intellecta ita nec quin econtra gradus enim isti totaliter distinguuntur ex quo prior totaliter de facto fuit in rerum natura non existente posteriore et ex quo totaliter distinguuntur et sunt eiusdem speciei et in eodem subiecto non plus essentialiter dependet unus ab alio quam converso nec minus etiam erit unus istorum talis forma quam reliquus licet forsan sit minor vel maior
Et hoc arguitur aliter sic quaero de isto addito quod est eiusdem rationis cum illo cui additur vel alterius r? non alterius r? quia secundum istum et verum est numquam aliquid augmentatur per adventum alterius r?ese simile fili si sit 4us d r? tunc arguo quandocumque aliqua sunt eiusdem re? quidquid sicut species vel genus essentialiter praedicatur de uno istorum et inquid vere pari potest de altero igitur si istud additum sic eiusdem rationis cum caritate cui additur sicut ista capacitas addita cum ista est caritas per se inquid primo modo et ista haec erit simili modo caritas
Item canta est convenientia unius caritatis in anima cum comparte totalis caritatis si sint ut praedicatum est eiusdem speciei adinvicem et etiam cum tota si sicut duarum partium aquae inter se et cum tota quarum sunt partes igitur sicut ibi quaelibet pars quantitativa aquae est aliqua eetc
Quod intellectum quaelibet pars possit intelligi alia compartae caritatis a qua totaliter distinguitur non intellecta intuitive probat okam quaestione 7 tum quia quaelibet pars et ista sunt eiusdem rationis cum quia deus notitia intuitiva caritatis praecedentis potest conservare nova adveniente caritate et tamen nova per istam non visa igitur tum quia deus potest coagere uni istarum realitatum ad visionem istius causandam non coagendo alterius tum quia sicud se unumquodque habet ad entitatem ita et ad intelligentem et una istarum est entitas totaliter ab alia distincta tum quia praecedens potest abstractive individualiter intelligi alia non intellecta quia alterius productio potest latere cognoscentem igitur etiam intuitive cum quia nulla unio alicuius ad aliud inpedit quin possit intelligi intuitive sine illo cui unitur per se viso id est sine hoc quod per se videatur ut materia sine forma et accidens sine subiecto
Item haec omnia probantur antecedentis per hoc quod numquam aliquid necessario requiritur ad aliquid aliud eiusdem rationis nisi sit tam extrinseca active producens ipsum vel pars ipsius intrinseca sed in proposito pars praecedens non est causa activa immediate partis sequentis quia nulla forma in subiecto suo potest causare immediate formam eiusdem rationis secum quia tunc medium parum illuminatum illuminaret se vel deduceret ad perfectum esse luminis receptibilis in ipso et sic de aliis saltem ubi subiectum non reinclinatur ex natura sua inductioni talis formae
Et praeterea dato quod esset causa effectiva posteriorum istam efficientiam posset deus supplere et per consequens posteriorem sine priori conservare quod est intentum et tunc posset intelligi et esse caritas sine ista et totum compositum et per consequens sequitur nec in proposito realitas praecedens est pars manifesta sibi additae realitatis quamvis autem sit pars intrinseca totius compositae caritatis ex utraque igitur
Item specialiter de intentione intuitiva unus quod sit possibilis sine intentione intuitiva alterius probo quia deus non ex hoc quod aliquam entitatem absoluta producit in me sicut caritatem necessitatur ad aliquid absolutum producendum vel corpus in angelo igitur potest augmentare in me caritatem nulla facta mutatione secundum aliquid absolutum in angelo producit aliquid in angelo et per consequens conservare poterat eandem notitiam intuitivam in angelo quam prius sine hoc quod aliquid intelligat intuitive nisi quod prius intellexit licet crescat in me caritas continue et tamen per istam notitiam priorem conservatam non intelligitur pars caritatis apposita quia stante eadem praecise eadem notitia intuitiva quod statim per istam positam et subiectum habentem non intelligitur numquam per eam tamquam per se obiectum intelligetur et illud additum quod nunc facit per se unum cum caritate praecedente prius non intelligebatur per hanc notitiam intuitivam igitur nec moco cum nec possit esse obiectum per accidens tali visioni vel esse cognitum per modum quo dyarri filius per philosophum est sensibile per accidens
Iuxta hanc pono conclusionem aliam quod licet per divinam potentiam posset pars una gradualis videri alia non visa et similiter in aliis formis tamen per potentiam creaturae non potest una istarum realiter videri intuitive alia non visa cuius probatio est quia quando aliae causae naturales multae eiusdem rationis aequaliter approximantur alicui disposito passo nullo existente inpeditote vel omnes istae causae agunt in illud passum vel nulla et ita vel cuiuslibet istarum ponetur effectus vel nullius sed inpossibile est sine miraculo speciali stante unitate caritatis constitutae ex duabus realibus unam istarum realitatum approximari intellectui alicui creato ut videatur intuitive sine approximatione alterius scilicet sine hoc quod alia approximetur nec potest intellectus creatus esse dispositus ad videndum unam istarum nisi similiter disponitur ad videndum aliam nec potest esse aliquod inpedimentum naturale respectu unius quoniam sit respectu alterius igitur non est in potestate creaturae quod unus talium graduum videatur sine alio ci?am intensive componentibus
6o quo ad hunc articulum dico quod non oportet absolute licet naturaliter hoc oporteat ad hoc quod subiectum aliquod sit magis tale puta calidius vel albius quam prius quod aliqua forma intendatur quia ad hoc quod subiectum aliquod sit magis tale quam prius sufficit quod recipiat plus de forma tali quam prius priori manente sed hic fieri potest sine hoc quod habeatur forma alia intensior quam prior maior plana est sicut enim ad hoc quod aliquis sic magis sciens quam ante non oportet quod scientia sua intendatur sed sufficit vel hoc vel quod aliam scientiam recipiat priori non amissa ita in proposito minorem probatio quia alia est unio huius caliditatis demonstratae eius creatae vel alterius formae ad compartem suam in constituando compositam ex eis et alia unuius vel alterius earum ad consequentiae subiectum utriusque nec haec prima requirit secundam ut patet in caritate separata si daretur nec 2a requirit primam cum aliquando de facto una uniatur subiecto alia non dum existente et per consequens nec dum unica neque subiecto neque comparti igitur deus potest manutenere utramque unionem ad subiectum sine unione istarum adinvicem et hoc facio ut probatum est subiectum erit magis tale et tamen non oportebit propter hoc formam aliam tunc esse intensiorem praehabita igitur etc
Ex eadem probatione sequitur alia conclusio quod forma alia perficiente subiectum aliquod potest continue fieri forma perfectior et perfectior et tamen subiectum non oportet propter hoc esse continue magis et magis tale proba ut priorem licet autem non oporteat ad hoc quod subiectum aliquod sic magis tale quam prius nec etiam ad hoc quod continue fiat magis tale quod semper forma posterior uniatur praecedenti sed sufficit quod uniatur subiecto priori forma non definiente perficere subiectum illud tamen ad hoc quod subiectum continue fiat magis tale secundum qualitatem vel qualitates continue in eo receptas necesse est infinitas partes componere non solum cum subiecto sed adinvicem quia alioquin oporteret subiectum illud factum continue magis tale omnem formam quam recipit in tali continuo processus indivisibiliter et simul recipere et tunc inevitabiliter sicut in 2a parte novi argumenti pro prima conclusione deductum est subiectum in fine talis processus esset infinite tale secundum formas taliter acquisitas
dices non videtur magis rationale quod quaedam formae unibiles sed discere et non unite ad invicem possint continue et sine omni interruptione acquiri tali subiecto quam quaecumque aliae earumdum igitur poterit contingere quod nulla alteri earumdem uniatur vel oportebit quamlibet cuilibet uniri quod negas
Et confirmatur quia qua ratione albedinem quae nunc ex istis in tali continua et non interrupta albifictione subiectu non oportet uniri album ex nunc acquirendae eadem ratione dicam de albedine in quovis instanti habita et de alia ex tunc habenda
Respondeo si quis teneret alterationem et motum et tempus quia de omnibus hiis est par ratio sicut et de continuo componi ex indivisibilibus haberet concedere conclusionem et dicere quod argumentum hoc demonstrat illo praecise supposito si poneret quodlibet finitum est ex indivisibilibus in numero finito exponi sed sustinendo unam conclusionem quae est aristoteles et verssima est videtur dicendum quod ibi est per omnia ad propositum de discontinua unione vel interrupta partium huius adinvicem sicud de distincte continui licet enim concedantur secundum communem opinionem quae ponit indivisibilia in continuo secundum omnem punctum signatum vel significabile ipsum est divisibile non tamen ipsa super eo est divisibilis secundum omne punctum quia tunc posset esse de facto divisa in omnia in quaequa est divisibilis et facta divisione secundum unum punctum ipsa non est divisibilis secundum proximum punctum quia nullum tale est cum inter omne punctum aliud a dato et datum punctum cadant puncta alia infinita et partes libre infinite ita per omnia proportionaliter in proposito non enim ymaginandum est quod in tali continua albedine subiecti alia pars vel entitas producatur instantaneae vel tota simul ut probatum est et demonstratio hoc convincit postea in secundo parte novi argumenti pro prima conclusione sed tunc in quolibet instanti est dare aliquam formam usque tunc continue productam quae non prius fuit licet multae eius partes praefuerint nam in omni instanti usque ad istud praesens semper fuit aliqua pars nunc habita et aliqua tunc acquirenda nam si aliquid multi processu in instantaneae fieret inevitabiliter procederet demonstratio praenotat nisi data una mirabili protervia quam in quaestione quadam de motu alibi inprobavi de invisibilibus et divisibilibus in albedine proportionaliter sicut in continuo secundum communem viam hic igitur supposito quod in hoc instanti nihil sic talis albedinis sed nunc primo facta est haec albedo satis est possibile per deum fieri quod albedo ex nunc acquirenda hoc iam existenti minime uniatur sed quia acquirenda ista successive et non instantaneae nec simul producetur ideo non est dare primum instans post instans praesens in quo possit dici vere iam alia albedo acquisita et ita non est dare primam albedinem sequentem sed inevitabiliter si processus albificiens subiecti continuetur sine alia interruptione immediate post hoc instans fiet albedo habens partes infinitas per partem ante partem in infinitum acquirenda et per consequens inevitabiliter oportebit infinitas et non solum aliquam alicui post hoc instans adinvicem uniri licet non oporteat quamlibet cuilibet quia immediate consequens et medietate medietatis et sic non totiens finite quin pluries posset a deo interrumpi continua unitio albedinis posterioris
patet igitur quare non sequitur quod et si aliquae partes per quas et secundum quas subiectum aliquod continue dealbatur possint non uniri ad invicem igitur omnes et ex eodem omnino patet hoc ad confirmationem illius rationis
Sed contra praedictas conclusiones et praecise contra primam potest instari multipliciter praeter multas instantias contra alias conclusiones factas et solutas quae non minus contra istam adduci possent primo ut videtur quia in individuis eiusdem rationis non est ordo essentialis igitur unum non est secundum suam essentiam perfectius alio individuo eiusdem rationis sed hoc esset falsum dato quod unum individuum qualitative seu gradualiter componeretur ex alio in tali specie igitur
Item per philosophum 7 metaphysicae ex duobus in actu non sit unum igitur ad hoc quod ex aliquibus fiat per se unum oportet quod unum sit principale possibile respectu alterius vel quod faciant unum per continuationem ad invicem vel 3o quod aliquid idem sit actus utriusque si cum hoc sufficit sed nullus istorum modorum potest poni in caritate vel alia forma quam dices esset compositam si partes huius sint eiusdem speciei specialissime sicut iam pon?sci quia sic ex duabus caritatibus non potest fieri aliquid per se unum
praeterea posse dividi in partes eiusdem rationis in existentes quarum quaelibet posset esse hoc aliquid soli quanto convenit per philosophum 5 metaphysicae sed caritas non est quanta igitur
item intelligendum videtur in transmutatione qualitatum non ignotarum quod experimentaliter reperimus informis de 4a specie qualitatis nobis notis sed linea seu curvitas lineae suscipit magis et minus ut fiat liberamus vel magis curva
similiter raritas et densitas non per adventum realitatis ad istam speciem parti?tis factibilis vel intelligibilis sine praecedente non enim advenit alia curvitas lineae ut fiat curvior ratione duplicitas curvitatis nec alia raritas aeri etc igitur similiter de formis aliis
Praeterea per philosophum et commentatorem 4 physicorum commento 83 simile est de augmento qualitatis et augmento quantitatis sed augmentum quantitatis fit absque hoc quod adveniat pars alia quantitatis praecisibilis re vel intellectu a quantitate praehabita quia non potest demonstrari nec in superficie nec in profundo quia utrique reperiunt dimensiones quae fuerint ante et omnes sunt augmentate igitur similiter de aliis formis
praetera si adveniens in augmento caritatis esset una caritas praecisibilis a priori tunc inpossibile esset quod caritas proveniens haberet unitatem materialem consequentia patet quia 2a non potest fieri eadem cum prima secundum se totam sed potest poni quod solum uniatur sibi secundum aliquid eo modo quo duae aquae secundum sua ultima constituunt idem quia tunc caritas foret una forma continua habens partem et partes continuatas in suis ultimis et similiter huius partes erunt tunc quantitative quia ut praeassumptum est quantum secundum philosophum 5 metaphysicae est quod est divisibile in partes quae insunt quarum quaelibet est hoc aliquid et ita caritas aucta erit unum quantum
Item si essent sic praescibiles abinvicem ita quod non concurrant ad aliquam unitatem formaledm tunc in fine motus haberentur formae infinite quarum quaelibet est indivisa in se et divisa vel distincta ab alia et per consequens numeraliter infinite quod est inpossibile
Praeterea istae caritates non faciant unum unitate compositionis essentialis quasi una sit materia et alia forma nec unitate continuitatis nec unitate homogeneitatis quia homogenea non uniuntur nisi per continuationem sicut a qua unitur aquae unde anima animae non unitur quamvis homogenea sint nec unitate ymaginitatis omnimode et simplicitatis quia tunc amitterentur suas proprias realitates nec unitate agregationis et cuius dam alicui quia hic eest horribilius esset enim acervus realiter innumerabilium et multitudinis infinite sed praeter istas unitates non potest alia assignari igitur non sunt in caritate augmentata tales praecisibiles realitates quarum quaelibet sit una caritas
propter has rationes tenet petrus aureolus conclusionem quam arguunt scilicet qudo gradus adveniens non est caritas sed solummodo quaedam concaritas etc
Item sicut arguit henricus 5 quodlibet quaestione 19 simile additum simili non augmentat ipsum intensive sicut si tepidum addatur tepido non augmentatur calor igitur augmentatio huius non est per talem additionem
Item per argumentum scoti superius factum pro te potest argui contra te quod forma intensior et remissior non sunt eiusdem speciei specialissime et per consequens quod partes formae huius non sunt eiusdem rationis cum toto et inter se quia natura sub determinato gradu est species specialissima vel habet speciem aliquam specialissimam sibi solummodo et gradibus aequalibus convenientem inquit igitur cum sequatur natura talis in tanto gradu igitur nulla talis et non econtra intensio communis praecise communis naturis in tali gradu erit species specialissima minus communis quam intentio communis omnibus talibus naturis tantis et maioribus et minoribus et per consequens conveniens nullae particuli gradu sint species patet quia convenit omnibus individuis in tali gradu existentibus per se et in quid
Praeterea si sic tunc nihil esset auctum quia non pars nova quia ista non praefuit nec praecedens quia ista non est intensior quam prius nec totum quia totum non praefuit
Item tunc quaelibet forma augmentalis componeretur ex infinitis partibus quarum nulla est alia nec pars alterius earumdem quia in tempore mensurante istum motum sunt infinita instantia et in quolibet est aliquod novum quod non praefuit
Item argumentum aliter formatur ad hominem quod si ibi maneat praecise eadem qualitas in toto motu quod dare tamen non potest si continue fiat aliquid novum praecedenti additum necessario sequitur alterum duorum vel quod motus alterationis mensuretur instanti vel quod alteratum esset infinite perfectionis in vigore consequens falsum et consequentia probatur quia si non maneat eadem qualitas maior et minor sicud sequitur ex dicto tuo quod non faciat aut igitur ex quolibet instanti est alia et alia forma priori corrumpta aut priori in antecedente si corrumpta praecedente tunc iste motus solum mensuratur instanti quia ille motus non est nisi ista qualitas secundum quam movetur mobile ire enim ad calorem est calor quo quomodo sed ista qualitas tunc non mensuratur nisi instanti igitur
Et persona si motus ille tunc non fit haec qualitas nunc existens quaero a te quae res sit ille motus aut qualitas praesens aut praeterita aut futura non praeterita nec futura quia non sunt nec agregatum ex hiis propter idem igitur oportet tunc dicere quod motus iste sit qualitas praesens est ise motus igitur iste motus non manet nisi per instans et ultra igitur motus mensuratur instanti contra philosophiam
Si debetur 2m quod in quolibet instanti sit nova albedo praecedentibus remanentibus sequitur secundum inconveniens scilicet quod alteratum esset infinitae virtutis probatio consequentiae quia quacumque albedine demonstrata in actu sequitur infinite albedines tantae virtutis sunt in hoc subiecto igitur hoc subiectum est infinitae virtutis consequentia patet quia actualiter habet infinitas virtutes hoc dato antecedens patet isto posito quia cito post hoc instans habebit tunc infinitas qualitates quarum quaelibet erit maioris virtutis quam virtus data quia quaelibet acquisita post datam erit intensior quam ista et si quaelibet sequens fuerit remissior ordinate converso modo tenet idem argumentum et in hoc argumento tu ipse fundasti te igitur argumetum tuum contra te
Item tunc unum individuum eiusdem speciei dependeret essentialiter ab alio individuo suae speciei ab ipso totaliter distinctio a quo tamen non causaretur et hoc est contra te qui negas ordinem essentiale inter talia aliquo modo igitur multo fortius de praesentiam essentialem nam omnis dependentia essentialis est ordo essentialis et non convertitur probatur consequentiam cuius probatio posset aeque immediate fieri ad principale quia accipiatur actum aliquod approximatum passo aut potest de illo educere multas formas eiusdem rationis aut non si non propositum si sic aut igitur aeque primo omnis et tunc vel educeret omnis vel nullam aut primo una determinata et post aliam et sic de aliis et si sic tunc est ordo et dependentia essentialis inter individua eiusdem speciei quia aliter aequae posset producere 2am ante primam sicut econtra et hoc erat probandum tamquam inconveniens inferendum
Et prima hoc inprobatur aliter quia cum quodlibet producendorum ponitur nihil sit nulla videtur ratio quare agens naturale non potens praeeligere productionem unius prius quam alterius magis producat hoc ab eo producibilium infinitorumin hoc passo quam illud si tamen plura possit quoniam si unicum tantum hoc esset intentum principale igitur vel hoc intentum principale dabitur vel quod actum naturale in hoc instanti vel in hoc tempore nisi detur secundum quod diversimode sunt alia in aliquibus passis producibilia subito vel successive producet quodlibet ab eo in tali passo producibile vel nullum et non nullum constat nec omne constat etiam igitur tantum unum est ab eo in tali passo producibile et hoc non si forma componatur ex partibus diversis talis formae ab actio aliquo non simul producibilibus in tali passo igitur
Item si in augmentatione formali in infinitum producitur pars ante partem et nulla simul igitur talis alteratio numquam inciperet
Similiter alia pars alterati potest simul tota alterari quia sine omni parte alia prius vel tunc ut ante non esset dare inceptionem alterationis et hoc iterum aliter probatur quia aliquid passi potest esse cuius cuilibet parti actum sit aeque praesens saltem per miraculum igitur aeque primo potest agere in quodlibet istius partis passi igitur quodlibet istius potest pati poterit aeque primo igitur pari ratione alia pars formae secundum intentionem tota simul per alterationem induceretur
praeterea quod partes formae tales non faciunt per se unum in parte adaequata subiecti videtur quia quae non sunt magis nata facere unum in eadem parte subiecti quam accidentia alterius rationis non possunt facere per se unum sed formae eiusdem rationis non sunt magis natae facere unum in eadem parte subiecti quam formae alterius rationis igitur minor probatur quia non habemus unde arguere quod essent natae facere unum in eadem parte subiecti nisi quia utrumque est educibilis de eadem parte subiecti seu de potentia istius
Et praeter hic videmus quod faciunt unum extensive aliquando similes formae sed non aeque conveniunt accidentibus alterius rationis constat enim quod saepe educitur de potentia eiusdem subiecti ut patet de dulcedine et albedine in eodem lacte et possunt etiam facere unum secundum extentionem quia formae ut formae non faciunt unum extensive nisi quia nisi partes subiecti uniuntur sed non minus uniuntur duae partes subiecti quarum una informatur albedine et alia nigritudine quam quorum uterque informatur albedine igitur
Praeterea secundum hanc viam sequitur quod sic naturaliter in aliquo medio lumen infinitae intensionis posito casu possibili quia positis duobus speculis planis sibi obiectis quorum alterum sic de se luminosis procedens radium ad 2m speculum a quo fiat reflexio econverso ad primum quae reflexio iterato reflectatur ad 2m speculum tunc vel radius reflexus a primo est radius in ipsum incidens vel ab eo distinctus et sive sic sive sic sequitur conclusio principalis ut videtur quia si sic idem sicut tenet opinionem quaedam inprobata in probatione conclusionis oppositae in praecedenti quaestione tunc secundum istam positionem fit radius talis intensior propter reflexionem et per consequens fortius iterato incidit super primum igitur iterato fortius reflectitur super 2m et sic in infinitum quia nullus est ibi maximus eius gradus assignabilis igitur forma ista tandem fiet per istum modum infinita
Sed nec dari poterit quod sit alius et alius pari ratione quia radius incidens a primo speculo in 2m ibi reflectitur et ex reflexione fit fortior et iste reflexus incidens in ipsum ab ipso reflectitur ad 2m et sic fortior et sic in infinitum igitur dato etiam quod reflexus et incidens semper distinguantur cum recipiantia omnia in infinitum causabilia in eodem medio sequitur quod lumen ex illis resultans fit infinitum vel nullum unum resultatur ex illis hoc esset contra te et sive detur quod quaelibet reflexio et quilibet incessus de istis in speculum et omnes simul subito fiant vel successive sequitur aeque intentum vel par inpossibile sive unum simul et subito sive una post aliam fiant omnes istae reflexiones omnes tamen forti?tes et promoventes incessus radii vel radiorum et reflexiones aeque fortes sunt sicut si successive et econverso igitur si successive fierent una semper post aliquam ibi esset crementum sine termino ita etiam si subito evidentius sequitur propositum quia tunc oportebit ut videtur subito ita fieri augmentum sine termino
praeterea adhuc aliter videtur quod caritas vel alia forma sit augmentata sit infinita in termino motus quia omnis qualitas est infinitae perfectionis intensive quae componitur ex partibus qualitativis seu graduibus eiusdem speciei infinitis totaliter ad invicem distinctis sed omnis talis forma parte componitur ex talibus in finitis et si non aequalibus semper componitur parte ex infinitis eiusdem proportionis et hoc in vult pluris in simili 3o physicorum sed quaelibet talis pars proportionalis caritatis vel alterius qualitatis est res perfectior quantitate quia quaelibet talis pars est qualitas quaedam et qualitas secundum commentatorem est res perfectior quantitate igitur componitur ex infinitis totaliter distinctis quorum quodlibet est perfectius aliquo dato et tale parte et secundum veritatem est perfectionis infinitae igitur et haec forma non extensive constat igitur intensive
Praeterea ponatur aliquod lumen agere in aliquod medium tunc illuminat illud subito sicud dicitphilosophus in de sensu et sensato et 2o de anima et commentator dicit ibidem 6 physicorum commento 12 commento 115 sic igitur lumen causatum in hoc instanti a et accedat lumino secundum continue per aliquod tempus versus illud medium tunc in eodem in quolibet instanti huius temporis causabit aliquod lumen et omnia parte manent aut igitur semper posterius causatum est perfectius praecedente quolibet aut aequale sibi vel inperfectius etc ut in supra pro te ipso argumenti
Item in casu quando de nigro fit album fiat hoc per actum naturale ubi formae secum coexistentia in eodem situ adaequato per divinam potentiam ita ut possit uniformiter continue in qualibet parte alterari hoc posito cum parte prius expellatur totaliter praecedens nigredo quam aliquid ipsius albedinis introducatur cum instans copulans talia duo creatura sit signum posterioris passionis secundum philosophum 8 physicorum et commentatorem commento 60 in isto instanti igitur illud subiectum erit album aut igitur albedine divisibili vel indivisibili qualitative si indivisibile habet intentum quod alia talis sit si divisibile hoc contra te quia quaelibet divisibilis acquiritur per partem ante partem in infinitum ubi est rebellio naturalis in subiecto receptivo igitur
Item iuxta hunc casum data hac via numquam agens corrumperet frigiditatem in subiecto aliquo successive quod est contra sensum probatio consequentiae quia frigido illud parte divisibile est signentur per intellectum 4or eius 4ae et ex quo per motum corrumpet frigiditatem istam aliquam 4am oporteret corrumpere ante alias sed hoc inpossibile est per naturam quia omnis eius 4or 4tae secundum divisibilitatem intensiva sunt simul et aequales et aeque contrarie calido agenti igitur vel nulla frigiditas istarum 4or primo corrumpetur quam alia vel si aliqua cum non sit maior ratio de una quam de alia vel quaelibet corrumpetur ante aliam vel nulla et simile potest argui de aliqua parte et demille?ma et sic de quolibet quantumcumque parvae quantitatis et ita sequitur vel quod frigiditas talis numquam corrumpetur quod est contra sensum et inpossibile vel quod corrumpta quacumque parte tota corrumpetur si haberet tales partes quod non minus est inpossibile vel quod nec contra sensum igitur illud est inpossibile ex quo hoc sequitur
praeterea tunc sequitur quod nulla qualitas possit intendi vel remitti quia facta intentione vel remissione statim erit alia qualitas item tunc nulla alteratio est motus unus numero quia eius materia non manebit per tempus mensurans motum una numero
praeterea parte si non naturaliter tamen per potentiam divinam contrariam posset simul in gradibus quibuscumque informare subiectum idem in transmutatione igitur uniformi et continua sine interruptione a deo vel a creatura quae fieret tali casu posito a caliditate summa ad frigiditatem summam vel a caliditate mille graduum usque ad frigiditatem mille graduum si negetur in talibus formis gradus summus corrumpitur medietas caliditiva caloris in prima medietate temporis et generetur proportionaliter medietas frigiditatis si igitur deus in instanti medio adnihilaret subiectum illud et quidquid ibi esset tunc in isto instanti adnihilaretur alia frigiditas igitur aut medietas frigiditatis habendae in fine si motus iste uniformis procederet aut minor mediate aut maior si medietas igitur medietas prius fuit generata nam sicut generatio est a non esse ad esse ita corruptio ab esse ad non esse et per consequens illud quod corrumpitur in aliquo instanti est vel fuit et constat quod si illa medietas corrumpitur in instanti quod non existit in hoc instanti alio quin simul esset et non esset igitur medietas si corrumpitur fuit et per consequens in aliquo instanti fuit consequens falsum est dato casu argumenti constat etiam ex casu quod maius medietate tunc non corrumpitur igitur minus et non minus per aliquid diversitatis acquirendum igitur indivisibiliter acquirendum igitur si non destrueretur aliquid in hoc instanti indivisibiliter sibi acresceret et pari ratione in quolibet aliquo instanti temporis motus sibi aliquid acretuit et tunc stat contra te deductio propria superius facta in solutione obiectionis contra conclusionem 8am factae
praeterea illo casu posito totam et solam medietatem caloris ex tunc corrumpendi destrueretur deus et quia sola medietas et contra medietas caloris restaret corrumpenda sint tota medietas et tota frigiditas generanda igitur sola etiam tota medietas de facto destrueretur tunc et per consequens ut supra argutum est tunc medietas fuisset quod falsum videtur igitur non sunt ibi tales partes et partes
praeterea quod caritas non possit augeri per gradus eiusdem rationis probatur quia quidquid repungnat uni istorum quae sunt eiusdem rationis et cuilibet repungnat per hoc probari solet ut patet per okam in prologo physicorum quod scientiae duarum conclusionum distinctarum specie non sunt eiusdem speciei specialissime quia error respectu unius stat cum scientia respectu alterius unius et non tamen scientia respectu alterius igitur haec scientia et ista speciei differunt patet igitur haec maior sed privatio huius gradus caritatis repungnat huic gradui vel ipsius habitioni a subiecto igitur et repungnabit cuilibet gradui eiusdem rationis igitur habito uno gradu nullus causaretur et per consequens habetur contra te quod quaeritur
ad primum istorum dicendum quod philosophus hic dicens intendit ibi negarere istum ordinem secundum perfectionem inter individua eiusdem rationis qualem oportet habere ceteris paribus inter individua alterius rationis nam in illis si cetera sint paria et si unum habeat tantum perfectionis suae specei sicud ad de perfectione suae necessario sequitur quod unum istorum est perfectius alio sed hoc non est necessariam in individuis eiusdem speciei dummodo habeant utrumque aequale de sua specie ita quod cetera sint per?a alioquin non est hoc inpossibile de partibus tam qualitativis quam quantitativis de quibus tamen constat unum individuum esse magis et profectius alio secundum quantitatem molis et ideo argumentum est totaliter ad oppositum pro me quod in talibus scilicet non sit ordo secundum minus perfectum et perfectius nisi per plures partes eiusdem speciei et per consequens unicum individuum non potest cum omnimoda simplicitate exclusiva partium excedere aliud aeque simplex sed quod per personalitatem partium possit non debet esse dubium quia sive uniatur sive non duo aequalia sunt duplae perfectionis et realiter vel aequivalenter ad alterum eorumdem
ad 2m dicendum quod intentio philosophi est quod ex duobus in actu manentibus in actu distinctionis non fit vere unum et si sint alterius rationis non fit vere unum ex eis et per se unum nisi unum sic actus et aliud posita vel aliquid idem actus utriusque si tamen hoc sufficiat sicut eadem anima intellectiva perficiens partes organitas forte alterius et omnis quando autem sunt eiusdem rationis hoc non oportet utpote de partibus aeque vel ignis secundum extentionem et non minus est hoc verum de partibus gradualibus secundum intentionem
ad 3m dicendum quod posse dividi in plures partes quarum una sit extra aliam animam et distincta ab ea situ in toto manens vel quarum una possit esse extra aliam sit componendo cum ea quae sit in alio situ absque novitate entitatis alicuius vel destructione entitatis alicuius sive de facto sicut in eodem situ sive non est esse proprium quanto in qua quantitate molis sed caritas non est sic divisibilis in ea quae in sunt sibi quia nulla pars caritatis potest distando a comparte vel essendo in alio situ praecise componere cum comparte actum sicut ipsa est divisibilis qualitative et gradualiter ita etiam est secundum veritatem quanta et etiam divisibilis gradualiter
ad 9m dicendum quod quando tepidum additur tepido illi parvi fit remissi calores remanent in distinctis subiectis sicut prius et ideo non augmentant calorem sed si fierent in eodem subiecto primo augmentarunt hoc est perfectiorem constituunt
ad 10 dicendum quod licet duae albedines aeque intense plus conveniant seu assimilentur quam duae albedines quarum una sit remissa et alia intensa non tamen sunt alterius et alterius speciei quia ista maior convenientia non est nisi per inclusionem partium plurium rationis eiusdem et in talibus homogeneis quilibet quibus essentialis conveniens uni convenit etiam alteri et ideo ista maior convenientia inter aeque intensas quam inter intensam et remissam albedines non sufficit ad habendum conceptum speculum essentiale vel conceptum praecise communem istis et non illis quia ubique habetur specificus proprius aliquibus et non aliis oportet quod illa alia sic se habeant quod in quolibet istorum vel quodlibet istorum sit aliquid cui nihil simillimum inveniatur in alio sicut patet de albedine et nigretudine et de sor et brunello et sic de singulis nisi sine ratione instetur in proposito sed secundum praedictam in albedine remissa nihil potest invenire quin sic illi aliquid simillimum in albedine intensa et ideo non continentur intensa et remissa sub distinctis speciebus essentialibus speci?mis et ut magis pareat quod dicitur dicendum quod uniformaliter sicut albedo co?iensa differt a remissa ita cognitio albedinis intensae a cognitione albedinis remisse tam intuitiva quam abstractiva sive individualis sive specifica differt solum secundum magis et minus una ab alia scilicet intensa a remissa et econtra et hoc tantummodo per personalitatem partium sicut ista obiecta partium suae speciei si aut essent haec cognitio et ista species specialissima essentialis et absolute et simplices differet distincte una ab alia esset longe aliter quam sic quia nihil tunc unius esset eiusdem speciei cum quolibet alterius nec econtra sicut modo est et tamen si obiecta different necesse esset cognitiones indivisibiles et specialitas differre specie proportionaliter obiectis hoc etiam aliunde patet quia de eadem albedine intensa potest eadem potentia habere similem cognitionem sicut de remissa causa individualem quam specificam quia intensa potest tantum amoveri et distare a sensu quia apportebit ita remissa sicut remissa de proprie hoc etiam propter indispositionem visus et organi vel defectum luminis contingere posset igitur talis cognitio intensa secundum speciem ita poterit remitti etiam respectu intensae albedinis quod non differet nisi solo notatur ab ista quae erat remissae albedinis ita quod sit sibi similissima cognitioni secundum intensum et remissum et sicut potest haberi cognitio intuitiva indivisibilis sic remissa respectu intensae albedinis ita ista mediate poterit respectu eiusdem causari proportionalis secundum intentionem et remissionem abstracta tam individualis quam specifica hoc etiam potest ad propositum addi quod sicut albedo pedalis et albedo bipedalis non sunt alterius speciei si cetera sint paria et tamen hoc ipsum quod dico albedo pedalis et conceptus correspondens etiam non convenit albini bipedali sed soli et omnibus albedinibus bipedalibus sunt tamen alterius speciei in genere quantitatis forte vel alicuius speciei accidentalis tali rei ita in proposito de differentia gratia huius graduali sequitur dicendum quod ipsa reponitur in diversis speciebus accidentibus non essentialibus praecise coloribus quia tales gradualitates vel species gradualitatum non minus conveniunt coloribus et visionibus et aliis in numberis naturis alterius rationis absolute essentialis quam albedinibus et caritatibus ideo etc unde hoc ipsum quod dico albedo tantae vel tantae intensionis non est species una sed agregatum ex signis duorum specierum non constituentium speciem per se unam non plus quam mascuinum additum homini et huius
ad 11 responsio patebit ex sequenti questione bene enim volo quod de vi vocis loquendo nihil est auctum ibi id est nihil est magis quam prius fuerit et haec haberent etiam illi dicere qui ponunt quod nulla forma in tali processu maneret per tempus sed solum est rapti ad praesens autem sufficiat dicere quod in fine talis augmentationis individuum formae quod successive acquisitum est per istam alterationem et cuius pars ante partem introducebatur est perfectius quacumque parte eius praehabita
ad 12 concedendum est illud quod infertur in illa forma qua infertur et hoc ipsemet campsale cuius erat argumentum illud concedere habet de partibus albedinis extensae cum neget indivisibilia
ad confirmationem quae vadit ad punctum difficiliorem neganda est consequentia et ad probationem dicendum quod si in omni instanti est alia forma quam prius priori non corrumpta alia inquam non quae in instanti isto producatur sed quae continue erat inproduci usque ad illud instans et cum arguitur quod tunc in fine alteratum esset infinitae virtutis intensivae neganda est consequentia immo aeque argueretur sic contra eum ponentem eadem formam sine additione continue maiorari
Et ad probationem dico quod licet sint in albedine per modum continuum acquisita albedines infinitae non tamen cuiuscumque deitate magnitudinis perfectio vel totaliter ab invicem distincte sed solum infinitae proportionales etc Et ex tali infinitate non posset argui infinitas perfectionis alicuius intensive et tamen probatur quod quaelibet infinitarum ibi habitarum erit aequalis vel maior priori alia da data vel posteriori
dicendum quod ibi licet sit ibi dare infinitas non totaliter distinctas sed quarum semper posteriores includunt sicut partes suas inperfectiores priores quarum quaelibet sit perfectior quadam data alicuius determinate magnitudinis non tamen aliquas infinitas totaliter distinctas nec hoc probatur nisi daretur quod in quolibet instanti temporis mensurantis modum istum aliqua albedo introduceretur quod mihi esse clarum de tali infinitate intellecta falsa esset nec probata nec colorem habens non plus quam maior intellecta de partibus infinitis eiusdem proportionis vel qualitercumque proportionibus secundum excedens et excessum unde illud argumentum per omnia procedit contra eum de generatione successiva ignis vel albedinis secundum partibilitatem extensivam subiecti
ad 13 neganda est consequentia prima et ad probationem dico quod isto casu posito illud actum naturale non potest aliquam formam ab ipso producibilem simul totam producere in subiecto naturaliter reagente vel inpedimente sed posset totam simul producere deo suspendente inpedimentum tale nec ex parte sui habet quare magis unam partem producat ante aliam quam econtra et ideo bene potest inferri quod ex se non potest sufficienter aliquam producere sed oportet necessario ponere aliam causam concurrere quae determinet producendam primo et producendam 2o scilicet deum ipsum qui libere et contingenter praeponit unam alteri vel econtra sicut sibi placet et ideo istud eest argumentum apud me fortissimum et evidentissimum ad probandum deum concurrere cum agentibus naturalibus ad quemlibet effectum producendum et hoc voluntarie et libere quia si mere naturaliter illud argumentum esset de ipso sicut de causis aliis mere naturalibus et quod deus concurrat et dirigat naturalia cum plane vult philosophus ut credo 2 physicorum quod naturalia intendunt finem sicut sagitta signum non quia proprie sagitta signum intendat sed quia a dirigente sagittam intenditur percussio signi sic in proposito sola enim via haec rationalis videtur nisi poneretur sicud videntur concordare scotus et okam super 4m dici posset quod illud actum in eodem passo non potest producere nisi tantum unicum effectum sibi adaequatum eiusdem speciei specialissime et si iste destruatur et idem actum eidem passo approximetur idem omnino reprobabitur reparabitur
Sed nec haec sententia omnino stare potest tamquam responsio sufficiens ad propositum vel ad eva?dum difficultatem propter quam okam ad istam responsionem declarat propter argumenta alia apud me demonstrata quod alia et alia forma est in continua augmentatione formae alicuius non quidam totaliter alia sed partialiter ita quod pars et pars sunt distincte totaliter aliqua saltem ab alia et de illis ut probat haec ratio apud me sufficienter non est assignare rationem aure magis ab active mere naturai producatur nunc una quam alia vel prius vera quam alia Si autem informis talibus secundum intentionem non esset pars et pars probabilis esset ista responsio okam sed modo ex quo non est ita apud me nec apud istos credo quod ista responsio est dicuntur abilis est esse falsa ideo respondendum est sicut iam respondendi quod causa libera determinat quae producetur antequam alia
dices forsan quod philosophus ponit deum mere naturaliter agere ergo non posset sic evadere quod deus libere determinaret quid produci debeat antequam aliud
dicendum quod philosophus in hoc erravit et quod argumentum est sufficiens ad convincendum ipsum in hoc errasse et mihi est credibile quod si hanc difficultatem discussisset sicut homo rationalis assensisset sed ipse non discussit omnia sicut nec aliquis tenendo tamen dicta sua habet dici consequenter quod deus determinat vel natura ad hanc primo et post ad istam eo ordine quo producuntur nec deus aut tota natura posset 2am producere ante primam et tunc habet secundum habent eius errorem consequenter concedi quod inproduci est bene ordo essentialis inter individua eiusdem speciei ita quod non possit produci posterius individuum nisi prius producto priori sed non in esse quia potest produci a tali agente in tali passo posterior priori corrupto unde secundum hunc praehabitum errorem est ymaginandum quod ibi sit quasi una libera infinita successive producibilium ab hoc agente in hoc passo sicut alii communiter solent ymaginari de tempore et motu secundum communem opinionem quod sicut dies crastina non posset venire nisi praecedente die hodierna ista nec illius librae formalis possibilis posset pars posterior produci nisi priori prius producta et eodem modo econtra incorruptione si forma producta debeat corrumpi semper pars posterior prius corrumpetur nisi tota simul desinat esse vel similiter et proportionaliter dici posset quod semper prius producta corrumpetur prius sicut placebit sequenti istam fictionem consequenter fingere quia totum est fictio consequenter praehabita non discussa
ad 14 dicendum quod philosophus 6 physicorum credit demonstrare et ista facit quod non est dare primam partem cuiuscumque motus vel localis vel alterationis et ideo verum est quod sic non incipit alteratio aliqua quae sit motus cum non sit dare vel assignare primam eius partem cum habeat partem ante partem in infinitum
ad formam tamen et ad vim vocis concedendum est quod nulla alteratio quae sit motus incipit vel unquam incepit ad hunc intellectum quod ipsa vel alia eius pars nunc probo sic vel unquam primo fuerit sit quod ipsa et quaelibet eius pars nunc primo sic vel nunc primo acquiratur nec etiam ad hunc intellectum alteratio nunc non est et immediate post erit sed 3m intellectum quasi tribus motui do qui sufficiat ad argumentum quia nunc non est alteratio huius subiecti vel modo nihil in hoc subiecto eest alteratio nec hoc subiectum etiam alteratur et immediate post hoc instans alteratio erit vel subiectum eius hic vel aliquid eius alterabitur et per hoc patet ad utramquae probationem quarum una procedit de alteratione et alia de alterato verum est tamen quod subiectum illud isto casu posito alteratur simul id est non per partem ante partem alterabilis alteretur sed consequentia ulterior nihil valet
ad 15 nolo negare quin accidentia alterius rationis possint uniri ad invicem et per continuationem et per alium modum in eadem etiam parte subiecti sicut etiam sine subiecto uniuntur multa accidentia alterius rationis in eukaristia sed non constituunt aliquid per se unum nisi unum talium esset proprium potentialem respectu alterius et sui generis et aliud actus vel nisi idem esset actus utriusque quod forsan dandum non est in accidentibus quia non credo quod aliquod accidens recipiat in se aliud sicut perfectibile suam perfectionem
sed forte alio modo componere possunt constat enim mihi quod humanitas unitur filio dei aliter quam alio modo communiter expresso circa creaturas et mihi etiam apparet ad sensum quod unio et firma adhaesio ad invicem est accidentium in sacramento alioquin hostiae consecratae sursum proiectae vel portate possunt naturaliter ibi manere eius gravitate descendente secundum istum qui ponit naturam istam qualitatis esse naturaliter de se quantam minorem autem intellectam de per se univoce sicut sumpsit maior nego et ad probationem eius dico quod assumitur falsum immo superius aliunde demonstrative apud me probatum est quod faciunt aliter quam per unam aliam de illis duabus viis probatum est in quam hoc per continuationem non interruptam motus talis et faciunt unum per unionem mutuam gradualem partium talium eiusdem speciei
Ad 16 consequentia neganda est et ad probationem quod non procedit sive s ponatur quod radius incidens distinguatur a reflexo sive sicut eadem realitas magis intensa per reflexionem cuius ratio est quia dato quod ista lumina distingantur tamen reflexum est minus intensum quam incidens licet compositum ex ambobus perfectius sit utroque et sicut primum reflexum lumen est remissius lumine primo incidente ita lumen causatum in 3a reflexione est remissius quam causatum ex 2a reflexione et sic in infinitum ex infinitis autem si darentur quorum est dare maximum et nullum aequale alteri eorumdem sed semper posterius minus quam aliquod totum prius non potest argui aliquid infinitum nec intensive nec extensive sicut circa principium primi libri in suo simili est ostensum igitur et sicut ego respondeo ponendo lumina distincta ita haberent respondere proportionaliter illi qui tenerentur opinionem contra quam fit argumentum scilicet ponendo unitam realitatem tantum in tota augmentatione fieri intentiorem sine aliquo novo sibi addito illi enim proportionaliter haberent dicere quod in prima reflexione fit eadem realitas intensior quam prius sed non duplo intensior et sic semper per posteriorem reflexionem minus intenditur ista realitas quam per aliam priorem et ita deficit argumentum et haec est sententia aristotelis 2 de anima et patet plane per multiplicationem experientiam quod lumen reflexum est debilius lumine incidente sicud patet ubi ab aliqua intentum domus impelui reflectitur radius sol nisi in casu ubi cetera non sunt paria sicut est ubi in speculo concavo multi concurrunt radii et tunc forte ex obiecto causant lumen intensius quam appareat ibi lumen esset in speculo et ibi adhuc dubito de causa donec adhuc in perspectiva plus studuero
ad 17 dicendum quod qualitas alia licet componatur ex partibus infinitis nullius aequalis vel determinate quantitatis sed solum proportionibus vel quarum minimam non est dare non propter hoc est infinita et tamen probatur quod quaelibet talis perfectior est quantitate danda dicendum quod hoc est inpossibile quia quantitas talis non est res distincta et inhaerens subiecto sicud argumentum ymaginatur et hoc etiam tenet iste arguens scilicet firanfi alibi cum eo tamen in hoc non concordo quod materia prima est quantitas rei materialis tamen quia dato quod sit esse ad hoc assignare aliquam qualitatem gradualem in talibus formis inperfectiorem tali quantitate danda et non solum unam sed infinitas qualitates minores primo data nec commentator nec philosophus aut aliquis homo rationalis diceret contrarium visis hiis per quae hic habet declarari quorum forsan alia tanguntur libro 3o in materia de continuo sed sufficit philosopho et commentatori pro dicto isto glosando quod in omni specie talium qualitatum est dare qualitatem perfectiorem quantitate cum qua talis qualitas nata est extendi
ad 18 dicendum quod tale corpus luminosum licet cum primo fieret subito causaret in passo disposito cui sine obstaculo interposito approximaretur lumen aliquod tamen si post per maiorem approximationem intendat lumen in medio tali vel in alia eius parte et hoc per continuam approximationem in nullo instanti illius continue approximationis maioris causabit aliquid sicut supra probatum est sed in tempore tantum et per partem ante partem in infinitum et ideo argumentum supponit falsum quod lumen scilicet causaretur postea instantaneae quia non est sic et ad philosophum et commentatorem dicentes quod sic intelligendi sunt de lumine causando ab aliquo luminari quiescente vel primo simul generati?de in medio disposito nullo obstaculo prohibente vel quod successio non provenit ex natura activi et passivi sed aliunde
ad 19 alias in simili responsum est libro primo distinctio 17 quaestione 4 concedo enim in tali casu ubi subiectum simul totum uniformiter alteraretur sicut est in proposito casu sic quod in toto et in qualibet parte subiecti prius successive et partialiter expellitur forma praecedens et nulla pars eius graudalis simul tota et immediate post expulsionem talem praecedentis succedit format continua similiter partialiter et successive et nulla eius pars gradualis tota simul quod in instanti copulante ista duo tempora nec vere denominabitur subiectum ab uno istorum contrariorum nec a reliquo sed continue habuit de uno contrariorum usque tunc et ex tunc sine medio habebit de contrario istius prioris nec valet dicere quod in hoc dicendum volo simul ponere contrario istius prioris nec valet dicere quod in hoc dicendum volo simul ponere duo contraria in gradibus remissis naturaliter in eodem quia si hoc dicerem non plus evaderem hoc nisi vellem dare primam partem motus et temporis mensurantis motum quod dicuntur avertat aristoteles esse falsum 6 physicorum in et in hoc passu etiam resumit esse falsum et inpossibile dicens quod tunc in non tempore posset esse tale et in altero tempore indivisibili habito id est consequenter ente non tale et sic secundum eum in isto passu igitur dici posset si possibile esset in athoma tempora dividi tempus et ita respondet tali sed hic apud philosophum et apud veritatem inpossibile quod autem dicere simul contraria remissa esse in eodem difficulter non evadat
Ex hoc patet quia sic dicentes volunt ponere quod aliquid simul est semel secundum eandem partem adaequatam sic simul album et magistrum sed quod tunc solum est album cum habet plus de albedine et nigrum quando plus habet de nigritudine econtra quam de albedine igitur econtra in continuo crementum et decrementum talium formarum quando venietur ad medietatem temporis seu ad instans in quo non plus habet de uno quam de alio nec vere denominari poterit a forma ista nec ab ista et ista in tali instanti nec erit album nec nigrum si inter haec contraria ponatur hic motus vel nec calidum nec frigidum et ita de aliis in quibus fiet sermo et ita haec via necessitatur ad idem ad quod ego
Praeterea firanf tenens sicut faciunt communiter omnes quod contraria remissa possunt simul naturaliter esse in eodem respondet quod argumentum non habet casum philosophi et bene in hoc verbo dicit sed ponit secundum eum philosophum casum de instanti medio inter duo tempora in quorum uno motus non est album et altero motum est album et tunc vult quod instans illud sit posterioris rei scilicet quod in instanti illo motum illo casu posito sit album et econverso esse secundum philosophum plane sicud si de albo fieret non album haec secundum philosophum sed tunc addit ille quod aliud est esse album et aliud habere albedinem res enim non est alba nisi quando habet albedinem per praed?a?nem sicut res non est calida nisi quia plus habet de calore quam de eius contrario et ideo inquit isto casu posito dico quod motum est album in instanti sicut dicitu philosophus sed contra eum bene stat argumentum iam factum de instanti in quo motum nichil habet naturaliter de utorque in isto instanti ab illo stat denominatio quod est in generari et on ab isto quod est corrumpi id est ab isto tunc denominetur ad quod natura tendit et ideo si motus vadat ad albedinem dicatur tunc album et dicatur non nigrum et quia iste bene vidit sicut homo rationis quod dictum illud seu Responsio voluntaria est solum ideo dicit quod pl?i istius quod dicit non reddit causam aliam nisi quod dignus est quod illud instans attribuatur generato quam corrumpto seu generando quam corrumpendo ita quod in via generationis formae huius subiectum dicatur tale ab ea in termino extrinseco et in via suae generationis et in via corruptionis non sed quia philosophus a proposito concludit quod vel hoc dabitur vel cum aliquid factum est non est erit aut ci cum corrumptum est erit aut aliquando simul album et non aut nec omnino esse aut non esse necesse est quantum ego capio de littera et haec omnia sunt inpossibilia praeter primum igitur oportet dare primum in casu philosophus ad mentem philosophi aliter igitur glosat iste in isto instanti res est alba id est non est nigra vel habens terminum a quo sed ista glosa est valde voluntaria patet de secundo
dicendum est igitur ut in primo distinctione libro de 17 quaestione 4 quod nihil philosophus intelligit hoc dictum suum de hiis quae per aliquod totum tempus sunt talia et immediate toto tempore aliquo sunt non talia vel econverso quod valet tunc sunt in instanti qualia sunt in tempore sequenti non qualia in praecedente quando factio vel corruptio et est subita sed quando successiva et per motum continuum hoc est inpossibile sicut ipsemet demonstrat 6 physicorum vel potest aliter dici ut iste tangit quod tum nimis et quasi parum valere credit et tamen est vere ibi ad mentem philosophi si dictum suum debeat habere locum in factionibus tam successivis quam subitus sicut satis innuitur in demonstratione ibi posita circa hoc quod philosophus loquitur de certo gradu et tunc est sensus si motum aliquod per aliquod tempus totum immediatum priori habet istum gradum tunc inpossibile est quoniam in instanti medio habet istum gradum et econtra si per totum aliquod tempus praecedens habuit gradum istum per totum aliud tempus inmediate sequens caret isto et quolibet eius necessario tunc in instanti medio caret isto et per hunc modum etiam necesse est et non solum voluntarium seu dignus dici quod instans illud fit posterioris passionis tamen non est dignius in littera philosophi
ad formam igitur dicendum quod ibi concurrunt duo motus et 4 termini ad modum loquendi philosophi scilicet nigrum non nigrum album non album quod in instanti isto medio in casu argumenti motum est sub posteriori contradictorio primorum terminorum quia est tunc non tale quale prius fuit et tamen est tunc sub primo posterioris contrarietatis quia de illis non procedit intellectus philosophi ut visum est et declaratum nisi per irrationabiliter dicere velleet quod non est verisimile ratio esse talem quando non est talis vel dicere rem esse talem quando licet nunc non sic talis immediate post erit talis quae omnia falsa essent nec physice dicenda quando inquiritur punctus veritatis
aliter cum et probabiliter respondet firanf quod nulla alteratio proprie dicta est unus motus numero vere et proprie loquendo de uno notatur sed communiter sicut eius materia dicitur una numero parte alia addita vel subtracta sicut dominus quod est una domus numero quamvis multae partes materiales diversificentur verius tamen potest dici quod ad unitatem motus sufficit quod omnes partes formae partialiter acquisitae vere constituantur aliquid per se et hoc inferi continue sicut sunt sucessive et continue in acquiri
ad 23m dico in primis quod totum argumentum ita si valeret duci posset contra viam quae ponit ibi continuam maiorationem eiusdem formae siut per partes additas sicut satis patet subtiliter advertenti igitur ad propositum admitto totum casum et dico quod in aliquo instanti isto medio ad vim sermonis eundo primo nec destruitur medietas causandi si motus procederet nec magis mediate nec minus quia medietas non est medietas nisi sit illud cuius est medietas tamen eundo ad rem concedo quod in instanti isto illo casu posito subito destruitur a deo tota ista frigiditas quae foret medietas si motus procederet et ultra neganda est ista consequentia a frigiditas sic enim vocetur ista de qua est sermo et in isto instanti adnihilatur igitur fuit generata sed sequitur bene vel hic vel quod in hoc instanti fuisset generata nisi in hoc instanti destrueretur fuisset in quam in hoc instanti generata et tamen nec ipsa nec aliquid ipsius ut prius probatum est licet nunc esset et hucusque fuisset in generari et quia nunc ipsa primo esset si a deo non destrueretur et tamen nunc nihil eius fieret et quidquid ipsius usque nunc fuit in acquiri simul tamen et non per partem ante partem cessat esse ideo ipsa destruitur licet numquam ante fuerit licet enim quod nunc esset nisi destrueretur nunc et quod infinitae eius partes praefuerint et quod semper usque modo in acquiri fuerit et quod nihil restaret sibi acquirendum nec modo aliquid eius fieret non requiritur quod ipsa praefuerit
Et ad probationem cum dicis quod corruptio est ab esse ad non esse sicut econtra generatio a non non esse ad esse
dicendum quod in hiis quae successive fuit vel destruuntur non potest proprie dici hic fit hic generatur sed hoc genitum est hoc factum est etc similiter nec proprie poterit dici in hiis quae partialiter cessant vel destruuntur hoc destruatur hoc adnichilatur sed hoc destruit tum est adnihilatum est corruptum est cuius probatio est quia sicut a generari et fieri nunc proprie loquendo est a nunc capere esse suum quod non potest dici pro isto quod non simul sed per partem ante partem in infinitum fiebat quia nulla res talis nec alia eius pars talis nunc seu instantaneae fit nec nunc primo capitur esse sed nec proprie loquendo vel adnihilatur nunc nisi dicatur quod nunc omnino est et immediate ante fuit et hoc non est verum de aliquo successive destructo et ideo ad propositum in talibus falsa est propositio assumpta quia in talibus non est verum quod sicut illud quod genitum est nunc primo nunc est et immediate ante non fuit ista illud quod nunc primo corruptum est nunc non est et immediate prius fuit sed de hiis quae subito et simul corrumpuntur post quam sine medio praeferunt vel quae subito fiunt hoc dictum illud habet veritatem actum casus propositus anoralus est neque enim sequitur regulam istorum quae naturaliter successive fiunt vel corrumpuntur neque istorum quae subito naturaliter fiunt vel corrumpuntur sed casus de fieri proportionalis illi de adnihilari esset si in casu ubi per naturam aliquid successive deberet corrumpi deus in ultimo instanti in quo secundum naturam vere dici posset a prius destruendum nunc non est nec aliquid ipsius deus faceret quod totum a esset nunc in isto instanti a totaliter et totum a fieret sincategorimatice sumendo totum et tamen uniformiter sumendo totum non oportet quod in metaphysicae ante non fuerit a nec aliquid eius quia hoc est falsum secundum casum et ideo ista generatio non esset a non esset totius sincategormatice sumendo licet totius ad totius esse quia in nullo instanti a principio quo totum a primo fuit usque modo quo iterato totum a est fuit verum dicere nec a est nec aliquid quod fuit pars a est et ideo generatio a in hoc instanti non esset simpliciter a non esse a et cuiuslibet partis suae et tamen a nunc capit esse et quaelibet pars similiter ipsius a nec capit esse hoc casu posito sed sufficit quod nunc a et quidlibet ius non esset nisi noviter caperet esse ad hoc quod totum a nunc generetur ita ex alia parte in primo casu ideo totum b sit b ista frigiditas nunc destruitur vel adnichilatur non quia ipsum et quodlibet eius praefuerit sed quia ipsum et quodlibet eius nunc esset nisi ipsum et quidlibet eius destrueretur modo et saltem nisi aliquid eius modo destrueretur pro alio casu possibili
ad 74 dicendum quod maior falsa est et dato quod esset vera discursus non valeret nisi diceretur quod privatio sit aliquid quod non dico aliquin enim privatio non esset de hiis ad quae extendi posset virtus distributionis in maiore ratio negationis falsitatis maioris est quia multae occurrunt instantiae nam odium sortes repugnat dilectioni sortes et tamen non repungnat dilectioni platonis non obstante quod utriusque dilectio si poneretur esset eiusdem speciei specialissime
Item circa istam sortes currit contingit erratae non errando circa istam plato currit et cum iudicium verum oppositum tali errori tam in hoc quam in isto posset esse eiusdem speciei etiam ad okam dicendum quod habet intelligi sit quod nullius talis conclusionis in specie specialissima vel illius quod per eam significatur error stare potest cum scientia istius quod significatur per talem conclusionem non dico per hanc sed per talem sed non stare potest cum scientia conclusionis secundum speciem distincte vel istius quod per eam significatur et aliud 2m speciem significatur per unam quam per aliam et ideo haec scientia et ista specie distinguuntur sed sic non est in instantiis cuius nam odium quo odire sortes non repungnat dilectioni cuiuslibet similis sortes in specie
On this page