1 parabolae Salomonis filii David regis Israhel
2 ad sciendam sapientiam et disciplinam
3 ad intellegenda verba prudentiae et suscipiendam eruditionem doctrinae iustitiam et iudicium et aequitatem
4 ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus
5 audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit
6 animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum
7 timor Domini principium scientiae sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt
8 audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuae
9 ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo
10 fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas
11 si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra
12 degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum
13 omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis
14 sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum
15 fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum
16 pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem
17 frustra autem iacitur rete ante oculos pinnatorum
18 ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas
19 sic semitae omnis avari animas possidentium rapiunt
20 sapientia foris praedicat in plateis dat vocem suam
21 in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens
22 usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam
23 convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea
24 quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret
25 despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis
26 ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit
27 cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia
28 tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me
29 eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint
30 nec adquieverint consilio meo et detraxerint universae correptioni meae
31 comedent igitur fructus viae suae suisque consiliis saturabuntur
32 aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos
33 qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato
34 fili mi si susceperis sermones meos et mandata mea absconderis penes te
35 ut audiat sapientiam auris tua inclina cor tuum ad noscendam prudentiam
36 si enim sapientiam invocaveris et inclinaveris cor tuum prudentiae
37 si quaesieris eam quasi pecuniam et sicut thesauros effoderis illam
38 tunc intelleges timorem Domini et scientiam Dei invenies
39 quia Dominus dat sapientiam et ex ore eius scientia et prudentia
40 custodiet rectorum salutem et proteget gradientes simpliciter
41 servans semitas iustitiae et vias sanctorum custodiens
42 tunc intelleges iustitiam et iudicium et aequitatem et omnem semitam bonam
43 si intraverit sapientia cor tuum et scientia animae tuae placuerit
44 consilium custodiet te prudentia servabit te
45 ut eruaris de via mala ab homine qui perversa loquitur
46 qui relinquunt iter rectum et ambulant per vias tenebrosas
47 qui laetantur cum malefecerint et exultant in rebus pessimis
48 quorum viae perversae et infames gressus eorum
49 ut eruaris a muliere aliena et ab extranea quae mollit sermones suos
50 et relinquit ducem pubertatis suae
51 et pacti Dei sui oblita est inclinata est enim ad mortem domus eius et ad impios semitae ipsius
52 omnes qui ingrediuntur ad eam non revertentur nec adprehendent semitas vitae
53 ut ambules in via bona et calles iustorum custodias
54 qui enim recti sunt habitabunt in terra et simplices permanebunt in ea
55 impii vero de terra perdentur et qui inique agunt auferentur ex ea
56 fili mi ne obliviscaris legis meae et praecepta mea custodiat cor tuum
57 longitudinem enim dierum et annos vitae et pacem adponent tibi
58 misericordia et veritas non te deserant circumda eas gutturi tuo et describe in tabulis cordis tui
59 et invenies gratiam et disciplinam bonam coram Deo et hominibus
60 habe fiduciam in Domino ex toto corde tuo et ne innitaris prudentiae tuae
61 in omnibus viis tuis cogita illum et ipse diriget gressus tuos
62 ne sis sapiens apud temet ipsum time Dominum et recede a malo
63 sanitas quippe erit umbilico tuo et inrigatio ossuum tuorum
64 honora Dominum de tua substantia et de primitiis omnium frugum tuarum
65 et implebuntur horrea tua saturitate et vino torcularia redundabunt
66 disciplinam Domini fili mi ne abicias nec deficias cum ab eo corriperis
67 quem enim diligit Dominus corripit et quasi pater in filio conplacet sibi
68 beatus homo qui invenit sapientiam et qui affluit prudentia
69 melior est adquisitio eius negotiatione argenti et auro primo fructus eius
70 pretiosior est cunctis opibus et omnia quae desiderantur huic non valent conparari
71 longitudo dierum in dextera eius in sinistra illius divitiae et gloria
72 viae eius viae pulchrae et omnes semitae illius pacificae
73 lignum vitae est his qui adprehenderint eam et qui tenuerit eam beatus
74 Dominus sapientia fundavit terram stabilivit caelos prudentia
75 sapientia illius eruperunt abyssi et nubes rore concrescunt
76 fili mi ne effluant haec ab oculis tuis custodi legem atque consilium
77 et erit vita animae tuae et gratia faucibus tuis
78 tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non inpinget
79 si dormieris non timebis quiesces et suavis erit somnus tuus
80 ne paveas repentino terrore et inruentes tibi potentias impiorum
81 Dominus enim erit in latere tuo et custodiet pedem tuum ne capiaris
82 noli prohibere benefacere eum qui potest si vales et ipse benefac
83 ne dicas amico tuo vade et revertere et cras dabo tibi cum statim possis dare
84 ne moliaris amico tuo malum cum ille in te habeat fiduciam
85 ne contendas adversus hominem frustra cum ipse tibi nihil mali fecerit
86 ne aemuleris hominem iniustum nec imiteris vias eius
87 quia abominatio Domini est omnis inlusor et cum simplicibus sermocinatio eius
88 egestas a Domino in domo impii habitacula autem iustorum benedicentur
89 inlusores ipse deludet et mansuetis dabit gratiam
90 gloriam sapientes possidebunt stultorum exaltatio ignominia
91 audite filii disciplinam patris et adtendite ut sciatis prudentiam
92 donum bonum tribuam vobis legem meam ne derelinquatis
93 nam et ego filius fui patris mei tenellus et unigenitus coram matre mea
94 et docebat me atque dicebat suscipiat verba mea cor tuum custodi praecepta mea et vives
95 posside sapientiam posside prudentiam ne obliviscaris neque declines a verbis oris mei
96 ne dimittas eam et custodiet te dilige eam et servabit te
97 principium sapientiae posside sapientiam et in omni possessione tua adquire prudentiam
98 arripe illam et exaltabit te glorificaberis ab ea cum eam fueris amplexatus
99 dabit capiti tuo augmenta gratiarum et corona inclita proteget te
100 audi fili mi et suscipe verba mea ut multiplicentur tibi anni vitae
101 viam sapientiae monstravi tibi duxi te per semitas aequitatis
102 quas cum ingressus fueris non artabuntur gressus tui et currens non habebis offendiculum
103 tene disciplinam ne dimittas eam custodi illam quia ipsa est vita tua
104 ne delecteris semitis impiorum nec tibi placeat malorum via
105 fuge ab ea ne transeas per illam declina et desere eam
106 non enim dormiunt nisi malefecerint et rapitur somnus ab eis nisi subplantaverint
107 comedunt panem impietatis et vinum iniquitatis bibunt
108 iustorum autem semita quasi lux splendens procedit et crescit usque ad perfectam diem
109 via impiorum tenebrosa nesciunt ubi corruant
110 fili mi ausculta sermones meos et ad eloquia mea inclina aurem tuam
111 ne recedant ab oculis tuis custodi ea in medio cordis tui
112 vita enim sunt invenientibus ea et universae carni sanitas
113 omni custodia serva cor tuum quia ex ipso vita procedit
114 remove a te os pravum et detrahentia labia sint procul a te
115 oculi tui recta videant et palpebrae tuae praecedant gressus tuos
116 dirige semitam pedibus tuis et omnes viae tuae stabilientur
117 ne declines ad dexteram et ad sinistram averte pedem tuum a malo
118 fili mi adtende sapientiam meam et prudentiae meae inclina aurem tuam
119 ut custodias cogitationes et disciplinam labia tua conservent
120 favus enim stillans labia meretricis et nitidius oleo guttur eius
121 novissima autem illius amara quasi absinthium et acuta quasi gladius biceps
122 pedes eius descendunt in mortem et ad inferos gressus illius penetrant
123 per semitam vitae non ambulat vagi sunt gressus eius et investigabiles
124 nunc ergo fili audi me et ne recedas a verbis oris mei
125 longe fac ab ea viam tuam et ne adpropinques foribus domus eius
126 ne des alienis honorem tuum et annos tuos crudeli
127 ne forte impleantur extranei viribus tuis et labores tui sint in domo aliena
128 et gemas in novissimis quando consumpseris carnes et corpus tuum et dicas
129 cur detestatus sum disciplinam et increpationibus non adquievit cor meum
130 nec audivi vocem docentium me et magistris non inclinavi aurem meam
131 paene fui in omni malo in medio ecclesiae et synagogae
132 bibe aquam de cisterna tua et fluenta putei tui
133 deriventur fontes tui foras et in plateis aquas tuas divide
134 habeto eas solus nec sint alieni participes tui
135 sit vena tua benedicta et laetare cum muliere adulescentiae tuae
136 cerva carissima et gratissimus hinulus ubera eius inebrient te omni tempore in amore illius delectare iugiter
137 quare seduceris fili mi ab aliena et foveris sinu alterius
138 respicit Dominus vias hominis et omnes gressus illius considerat
139 iniquitates suae capiunt impium et funibus peccatorum suorum constringitur
140 ipse morietur quia non habuit disciplinam et multitudine stultitiae suae decipietur
141 fili mi si spoponderis pro amico tuo defixisti apud extraneum manum tuam
142 inlaqueatus es verbis oris tui et captus propriis sermonibus
143 fac ergo quod dico fili mi et temet ipsum libera quia incidisti in manu proximi tui discurre festina suscita amicum tuum
144 ne dederis somnum oculis tuis nec dormitent palpebrae tuae
145 eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis aucupis
146 vade ad formicam o piger et considera vias eius et disce sapientiam
147 quae cum non habeat ducem nec praeceptorem nec principem
148 parat aestate cibum sibi et congregat in messe quod comedat
149 usquequo piger dormis quando consurges ex somno tuo
150 paululum dormies paululum dormitabis paululum conseres manus ut dormias
151 et veniet tibi quasi viator egestas et pauperies quasi vir armatus
152 homo apostata vir inutilis graditur ore perverso
153 annuit oculis terit pede digito loquitur
154 pravo corde machinatur malum et in omni tempore iurgia seminat
155 huic extemplo veniet perditio sua et subito conteretur nec habebit ultra medicinam
156 sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius
157 oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem
158 cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum
159 proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias
160 conserva fili mi praecepta patris tui et ne dimittas legem matris tuae
161 liga ea in corde tuo iugiter et circumda gutturi tuo
162 cum ambulaveris gradiantur tecum cum dormieris custodiant te et evigilans loquere cum eis
163 quia mandatum lucerna est et lex lux et via vitae increpatio disciplinae
164 ut custodiant te a muliere mala et a blanda lingua extraneae
165 non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum nec capiaris nutibus illius
166 pretium enim scorti vix unius est panis mulier autem viri pretiosam animam capit
167 numquid abscondere potest homo ignem in sinu suo ut vestimenta illius non ardeant
168 aut ambulare super prunas et non conburentur plantae eius
169 sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui non erit mundus cum tetigerit eam
170 non grandis est culpae cum quis furatus fuerit furatur enim ut esurientem impleat animam
171 deprehensus quoque reddet septuplum et omnem substantiam domus suae tradet
172 qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam
173 turpitudinem et ignominiam congregat sibi et obprobrium illius non delebitur
174 quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae
175 nec adquiescet cuiusquam precibus nec suscipiet pro redemptione dona plurima
176 fili mi custodi sermones meos et praecepta mea reconde tibi
177 serva mandata mea et vives et legem meam quasi pupillam oculi tui
178 liga eam in digitis tuis scribe illam in tabulis cordis tui
179 dic sapientiae soror mea es et prudentiam voca amicam tuam
180 ut custodiat te a muliere extranea et ab aliena quae verba sua dulcia facit
181 de fenestra enim domus meae per cancellos prospexi
182 et video parvulos considero vecordem iuvenem
183 qui transit in platea iuxta angulum et propter viam domus illius graditur
184 in obscuro advesperascente die in noctis tenebris et caligine
185 et ecce mulier occurrit illi ornatu meretricio praeparata ad capiendas animas garrula et vaga
186 quietis inpatiens nec valens in domo consistere pedibus suis
187 nunc foris nunc in plateis nunc iuxta angulos insidians
188 adprehensumque deosculatur iuvenem et procaci vultu blanditur dicens
189 victimas pro salute debui hodie reddidi vota mea
190 idcirco egressa sum in occursum tuum desiderans te videre et repperi
191 intexui funibus lectum meum stravi tapetibus pictis ex Aegypto
192 aspersi cubile meum murra et aloe et cinnamomo
193 veni inebriemur uberibus donec inlucescat dies et fruamur cupitis amplexibus
194 non est enim vir in domo sua abiit via longissima
195 sacculum pecuniae secum tulit in die plenae lunae reversurus est domum suam
196 inretivit eum multis sermonibus et blanditiis labiorum protraxit illum
197 statim eam sequitur quasi bos ductus ad victimam et quasi agnus lasciviens et ignorans quod ad vincula stultus trahatur
198 donec transfigat sagitta iecur eius velut si avis festinet ad laqueum et nescit quia de periculo animae illius agitur
199 nunc ergo fili audi me et adtende verba oris mei
200 ne abstrahatur in viis illius mens tua neque decipiaris semitis eius
201 multos enim vulneratos deiecit et fortissimi quique interfecti sunt ab ea
202 viae inferi domus eius penetrantes interiora mortis
203 numquid non sapientia clamitat et prudentia dat vocem suam
204 in summis excelsisque verticibus super viam in mediis semitis stans
205 iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur dicens
206 o viri ad vos clamito et vox mea ad filios hominum
207 intellegite parvuli astutiam et insipientes animadvertite
208 audite quoniam de rebus magnis locutura sum et aperientur labia mea ut recta praedicent
209 veritatem meditabitur guttur meum et labia mea detestabuntur impium
210 iusti sunt omnes sermones mei non est in eis pravum quid neque perversum
211 recti sunt intellegentibus et aequi invenientibus scientiam
212 accipite disciplinam meam et non pecuniam doctrinam magis quam aurum eligite
213 melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis et omne desiderabile ei non potest conparari
214 ego sapientia habito in consilio et eruditis intersum cogitationibus
215 timor Domini odit malum arrogantiam et superbiam et viam pravam et os bilingue detestor
216 meum est consilium et aequitas mea prudentia mea est fortitudo
217 per me reges regnant et legum conditores iusta decernunt
218 per me principes imperant et potentes decernunt iustitiam
219 ego diligentes me diligo et qui mane vigilant ad me invenient me
220 mecum sunt divitiae et gloria opes superbae et iustitia
221 melior est fructus meus auro et pretioso lapide et genimina mea argento electo
222 in viis iustitiae ambulo in medio semitarum iudicii
223 ut ditem diligentes me et thesauros eorum repleam
224 Dominus possedit me initium viarum suarum antequam quicquam faceret a principio
225 ab aeterno ordita sum et ex antiquis antequam terra fieret
226 necdum erant abyssi et ego iam concepta eram necdum fontes aquarum eruperant
227 necdum montes gravi mole constiterant ante colles ego parturiebar
228 adhuc terram non fecerat et flumina et cardines orbis terrae
229 quando praeparabat caelos aderam quando certa lege et gyro vallabat abyssos
230 quando aethera firmabat sursum et librabat fontes aquarum
231 quando circumdabat mari terminum suum et legem ponebat aquis ne transirent fines suos quando adpendebat fundamenta terrae
232 cum eo eram cuncta conponens et delectabar per singulos dies ludens coram eo omni tempore
233 ludens in orbe terrarum et deliciae meae esse cum filiis hominum
234 nunc ergo filii audite me beati qui custodiunt vias meas
235 audite disciplinam et estote sapientes et nolite abicere eam
236 beatus homo qui audit me qui vigilat ad fores meas cotidie et observat ad postes ostii mei
237 qui me invenerit inveniet vitam et hauriet salutem a Domino
238 qui autem in me peccaverit laedet animam suam omnes qui me oderunt diligunt mortem
239 sapientia aedificavit sibi domum excidit columnas septem
240 immolavit victimas suas miscuit vinum et proposuit mensam suam
241 misit ancillas suas ut vocarent ad arcem et ad moenia civitatis
242 si quis est parvulus veniat ad me et insipientibus locuta est
243 venite comedite panem meum et bibite vinum quod miscui vobis
244 relinquite infantiam et vivite et ambulate per vias prudentiae
245 qui erudit derisorem ipse sibi facit iniuriam et qui arguit impium generat maculam sibi
246 noli arguere derisorem ne oderit te argue sapientem et diliget te
247 da sapienti et addetur ei sapientia doce iustum et festinabit accipere
248 principium sapientiae timor Domini et scientia sanctorum prudentia
249 per me enim multiplicabuntur dies tui et addentur tibi anni vitae
250 si sapiens fueris tibimet ipsi eris si inlusor solus portabis malum
251 mulier stulta et clamosa plenaque inlecebris et nihil omnino sciens
252 sedit in foribus domus suae super sellam in excelso urbis loco
253 ut vocaret transeuntes viam et pergentes itinere suo
254 quis est parvulus declinet ad me et vecordi locuta est
255 aquae furtivae dulciores sunt et panis absconditus suavior
256 et ignoravit quod gigantes ibi sint et in profundis inferni convivae eius
257 parabolae Salomonis filius sapiens laetificat patrem filius vero stultus maestitia est matris suae
258 non proderunt thesauri impietatis iustitia vero liberabit a morte
259 non adfliget Dominus fame animam iusti et insidias impiorum subvertet
260 egestatem operata est manus remissa manus autem fortium divitias parat
261 qui congregat in messe filius sapiens est qui autem stertit aestate filius confusionis
262 benedictio super caput iusti os autem impiorum operit iniquitatem
263 memoria iusti cum laudibus et nomen impiorum putrescet
264 sapiens corde praecepta suscipiet stultus caeditur labiis
265 qui ambulat simpliciter ambulat confidenter qui autem depravat vias suas manifestus erit
266 qui annuit oculo dabit dolorem stultus labiis verberabitur
267 vena vitae os iusti et os impiorum operiet iniquitatem
268 odium suscitat rixas et universa delicta operit caritas
269 in labiis sapientis invenietur sapientia et virga in dorso eius qui indiget corde
270 sapientes abscondunt scientiam os autem stulti confusioni proximum est
271 substantia divitis urbs fortitudinis eius pavor pauperum egestas eorum
272 opus iusti ad vitam fructus impii ad peccatum
273 via vitae custodienti disciplinam qui autem increpationes relinquit errat
274 abscondunt odium labia mendacia qui profert contumeliam insipiens est
275 in multiloquio peccatum non deerit qui autem moderatur labia sua prudentissimus est
276 argentum electum lingua iusti cor impiorum pro nihilo
277 labia iusti erudiunt plurimos qui autem indocti sunt in cordis egestate morientur
278 benedictio Domini divites facit nec sociabitur ei adflictio
279 quasi per risum stultus operatur scelus sapientia autem est viro prudentia
280 quod timet impius veniet super eum desiderium suum iustis dabitur
281 quasi tempestas transiens non erit impius iustus autem quasi fundamentum sempiternum
282 sicut acetum dentibus et fumus oculis sic piger his qui miserunt eum
283 timor Domini adponet dies et anni impiorum breviabuntur
284 expectatio iustorum laetitia spes autem impiorum peribit
285 fortitudo simplicis via Domini et pavor his qui operantur malum
286 iustus in aeternum non commovebitur impii autem non habitabunt in terram
287 os iusti parturiet sapientiam lingua pravorum peribit
288 labia iusti considerant placita et os impiorum perversa
289 statera dolosa abominatio apud Dominum et pondus aequum voluntas eius
290 ubi fuerit superbia ibi erit et contumelia ubi autem humilitas ibi et sapientia
291 simplicitas iustorum diriget eos et subplantatio perversorum vastabit illos
292 non proderunt divitiae in die ultionis iustitia autem liberabit a morte
293 iustitia simplicis diriget viam eius et in impietate sua corruet impius
294 iustitia rectorum liberabit eos et in insidiis suis capientur iniqui
295 mortuo homine impio nulla erit ultra spes et expectatio sollicitorum peribit
296 iustus de angustia liberatus est et tradetur impius pro eo
297 simulator ore decipit amicum suum iusti autem liberabuntur scientia
298 in bonis iustorum exultabit civitas et in perditione impiorum erit laudatio
299 benedictione iustorum exaltabitur civitas et ore impiorum subvertetur
300 qui despicit amicum suum indigens corde est vir autem prudens tacebit
301 qui ambulat fraudulenter revelat arcana qui autem fidelis est animi celat commissum
302 ubi non est gubernator populus corruet salus autem ubi multa consilia
303 adfligetur malo qui fidem facit pro extraneo qui autem cavet laqueos securus erit
304 mulier gratiosa inveniet gloriam et robusti habebunt divitias
305 benefacit animae suae vir misericors qui autem crudelis est et propinquos abicit
306 impius facit opus instabile seminanti autem iustitiam merces fidelis
307 clementia praeparat vitam et sectatio malorum mortem
308 abominabile Domino pravum cor et voluntas eius in his qui simpliciter ambulant
309 manus in manu non erit innocens malus semen autem iustorum salvabitur
310 circulus aureus in naribus suis mulier pulchra et fatua
311 desiderium iustorum omne bonum est praestolatio impiorum furor
312 alii dividunt propria et ditiores fiunt alii rapiunt non sua et semper in egestate sunt
313 anima quae benedicit inpinguabitur et qui inebriat ipse quoque inebriabitur
314 qui abscondit frumenta maledicetur in populis benedictio autem super caput vendentium
315 bene consurgit diluculo qui quaerit bona qui autem investigator malorum est opprimetur ab eis
316 qui confidet in divitiis suis corruet iusti autem quasi virens folium germinabunt
317 qui conturbat domum suam possidebit ventos et qui stultus est serviet sapienti
318 fructus iusti lignum vitae et qui suscipit animas sapiens est
319 si iustus in terra recipit quanto magis impius et peccator
320 qui diligit disciplinam diligit scientiam qui autem odit increpationes insipiens est
321 qui bonus est hauriet a Domino gratiam qui autem confidit cogitationibus suis impie agit
322 non roborabitur homo ex impietate et radix iustorum non commovebitur
323 mulier diligens corona viro suo et putredo in ossibus eius quae confusione res dignas gerit
324 cogitationes iustorum iudicia et consilia impiorum fraudulentia
325 verba impiorum insidiantur sanguini os iustorum liberabit eos
326 verte impios et non erunt domus autem iustorum permanebit
327 doctrina sua noscetur vir qui autem vanus et excors est patebit contemptui
328 melior est pauper et sufficiens sibi quam gloriosus et indigens pane
329 novit iustus animas iumentorum suorum viscera autem impiorum crudelia
330 qui operatur terram suam saturabitur panibus qui autem sectatur otium stultissimus est
331 desiderium impii munimentum est pessimorum radix autem iustorum proficiet
332 propter peccata labiorum ruina proximat malo effugiet autem iustus de angustia
333 de fructu oris sui unusquisque replebitur bonis et iuxta opera manuum suarum retribuetur ei
334 via stulti recta in oculis eius qui autem sapiens est audit consilia
335 fatuus statim indicat iram suam qui autem dissimulat iniuriam callidus est
336 qui quod novit loquitur index iustitiae est qui autem mentitur testis est fraudulentus
337 est qui promittit et quasi gladio pungitur conscientiae lingua autem sapientium sanitas est
338 labium veritatis firmum erit in perpetuum qui autem testis est repentinus concinnat linguam mendacii
339 dolus in corde cogitantium mala qui autem ineunt pacis consilia sequitur eos gaudium
340 non contristabit iustum quicquid ei acciderit impii autem replebuntur malo
341 abominatio Domino labia mendacia qui autem fideliter agunt placent ei
342 homo versutus celat scientiam et cor insipientium provocabit stultitiam
343 manus fortium dominabitur quae autem remissa est tributis serviet
344 maeror in corde viri humiliabit illud et sermone bono laetificabitur
345 qui neglegit damnum propter amicum iustus est iter autem impiorum decipiet eos
346 non inveniet fraudulentus lucrum et substantia hominis erit auri pretium
347 in semita iustitiae vita iter autem devium ducit ad mortem
348 filius sapiens doctrina patris qui autem inlusor est non audit cum arguitur
349 de fructu oris homo saturabitur bonis anima autem praevaricatorum iniqua
350 qui custodit os suum custodit animam suam qui autem inconsideratus est ad loquendum sentiet mala
351 vult et non vult piger anima autem operantium inpinguabitur
352 verbum mendax iustus detestabitur impius confundit et confundetur
353 iustitia custodit innocentis viam impietas vero peccato subplantat
354 est quasi dives cum nihil habeat et est quasi pauper cum in multis divitiis sit
355 redemptio animae viri divitiae suae qui autem pauper est increpationem non sustinet
356 lux iustorum laetificat lucerna autem impiorum extinguetur
357 inter superbos semper iurgia sunt qui autem agunt cuncta consilio reguntur sapientia
358 substantia festinata minuetur quae autem paulatim colligitur manu multiplicabitur
359 spes quae differtur adfligit animam lignum vitae desiderium veniens
360 qui detrahit alicui rei ipse se in futurum obligat qui autem timet praeceptum in pace versabitur
361 lex sapientis fons vitae ut declinet a ruina mortis
362 doctrina bona dabit gratiam in itinere contemptorum vorago
363 astutus omnia agit cum consilio qui autem fatuus est aperit stultitiam
364 nuntius impii cadet in malum legatus fidelis sanitas
365 egestas et ignominia ei qui deserit disciplinam qui autem adquiescit arguenti glorificabitur
366 desiderium si conpleatur delectat animam detestantur stulti eos qui fugiunt mala
367 qui cum sapientibus graditur sapiens erit amicus stultorum efficietur similis
368 peccatores persequetur malum et iustis retribuentur bona
369 bonus relinquet heredes filios et nepotes et custoditur iusto substantia peccatoris
370 multi cibi in novalibus patrum et alii congregantur absque iudicio
371 qui parcit virgae suae odit filium suum qui autem diligit illum instanter erudit
372 iustus comedit et replet animam suam venter autem impiorum insaturabilis
373 sapiens mulier aedificavit domum suam insipiens instructam quoque destruet manibus
374 ambulans recto itinere et timens Deum despicitur ab eo qui infami graditur via
375 in ore stulti virga superbiae labia sapientium custodiunt eos
376 ubi non sunt boves praesepe vacuum est ubi autem plurimae segetes ibi manifesta fortitudo bovis
377 testis fidelis non mentietur profert mendacium testis dolosus
378 quaerit derisor sapientiam et non inveniet doctrina prudentium facilis
379 vade contra virum stultum et nescito labia prudentiae
380 sapientia callidi est intellegere viam suam et inprudentia stultorum errans
381 stultis inludet peccatum inter iustos morabitur gratia
382 cor quod novit amaritudinem animae suae in gaudio eius non miscebitur extraneus
383 domus impiorum delebitur tabernacula iustorum germinabunt
384 est via quae videtur homini iusta novissima autem eius deducunt ad mortem
385 risus dolore miscebitur et extrema gaudii luctus occupat
386 viis suis replebitur stultus et super eum erit vir bonus
387 innocens credit omni verbo astutus considerat gressus suos
388 sapiens timet et declinat malum stultus transilit et confidit
389 inpatiens operabitur stultitiam et vir versutus odiosus est
390 possidebunt parvuli stultitiam et astuti expectabunt scientiam
391 iacebunt mali ante bonos et impii ante portas iustorum
392 etiam proximo suo pauper odiosus erit amici vero divitum multi
393 qui despicit proximum suum peccat qui autem miseretur pauperi beatus erit
394 errant qui operantur malum misericordia et veritas praeparant bona
395 in omni opere erit abundantia ubi autem verba sunt plurima frequenter egestas
396 corona sapientium divitiae eorum fatuitas stultorum inprudentia
397 liberat animas testis fidelis et profert mendacia versipellis
398 in timore Domini fiducia fortitudinis et filiis eius erit spes
399 timor Domini fons vitae ut declinet a ruina mortis
400 in multitudine populi dignitas regis et in paucitate plebis ignominia principis
401 qui patiens est multa gubernatur prudentia qui autem inpatiens exaltat stultitiam suam
402 vita carnium sanitas cordis putredo ossuum invidia
403 qui calumniatur egentem exprobrat factori eius honorat autem eum qui miseretur pauperis
404 in malitia sua expelletur impius sperat autem iustus in morte sua
405 in corde prudentis requiescit sapientia et indoctos quoque erudiet
406 iustitia elevat gentem miseros facit populos peccatum
407 acceptus est regi minister intellegens iracundiam eius inutilis sustinebit
408 responsio mollis frangit iram sermo durus suscitat furorem
409 lingua sapientium ornat scientiam os fatuorum ebullit stultitiam
410 in omni loco oculi Domini contemplantur malos et bonos
411 lingua placabilis lignum vitae quae inmoderata est conteret spiritum
412 stultus inridet disciplinam patris sui qui autem custodit increpationes astutior fiet
413 domus iusti plurima fortitudo et in fructibus impii conturbatur
414 labia sapientium disseminabunt scientiam cor stultorum dissimile erit
415 victimae impiorum abominabiles Domino vota iustorum placabilia
416 abominatio est Domino via impii qui sequitur iustitiam diligetur ab eo
417 doctrina mala deserenti viam qui increpationes odit morietur
418 infernus et perditio coram Domino quanto magis corda filiorum hominum
419 non amat pestilens eum qui se corripit nec ad sapientes graditur
420 cor gaudens exhilarat faciem in maerore animi deicitur spiritus
421 cor sapientis quaerit doctrinam et os stultorum pascetur inperitia
422 omnes dies pauperis mali secura mens quasi iuge convivium
423 melius est parum cum timore Domini quam thesauri magni et insatiabiles
424 melius est vocare ad holera cum caritate quam ad vitulum saginatum cum odio
425 vir iracundus provocat rixas qui patiens est mitigat suscitatas
426 iter pigrorum quasi sepes spinarum via iustorum absque offendiculo
427 filius sapiens laetificat patrem et stultus homo despicit matrem suam
428 stultitia gaudium stulto et vir prudens dirigit gressus
429 dissipantur cogitationes ubi non est consilium ubi vero plures sunt consiliarii confirmantur
430 laetatur homo in sententia oris sui et sermo oportunus est optimus
431 semita vitae super eruditum ut declinet de inferno novissimo
432 domum superborum demolietur Dominus et firmos facit terminos viduae
433 abominatio Domini cogitationes malae et purus sermo pulcherrimus
434 conturbat domum suam qui sectatur avaritiam qui autem odit munera vivet
435 mens iusti meditatur oboedientiam os impiorum redundat malis
436 longe est Dominus ab impiis et orationes iustorum exaudiet
437 lux oculorum laetificat animam fama bona inpinguat ossa
438 auris quae audit increpationes vitae in medio sapientium commorabitur
439 qui abicit disciplinam despicit animam suam qui adquiescit increpationibus possessor est cordis
440 timor Domini disciplina sapientiae et gloriam praecedit humilitas
441 hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam
442 omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus
443 revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae
444 universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum
445 abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens
446 misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo
447 cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem
448 melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate
449 cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius
450 divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius
451 pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi
452 abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium
453 voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur
454 indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam
455 in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus
456 posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento
457 semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam
458 contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus
459 melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis
460 eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est
461 qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet
462 fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas
463 cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam
464 favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum
465 est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem
466 anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum
467 vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit
468 homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes
469 vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam
470 qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum
471 corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur
472 melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium
473 sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur
474 melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum iurgio
475 servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet
476 sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus
477 malus oboedit linguae iniquae et fallax obtemperat labiis mendacibus
478 qui despicit pauperem exprobrat factori eius et qui in ruina laetatur alterius non erit inpunitus
479 corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui
480 non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens
481 gemma gratissima expectatio praestolantis quocumque se verterit prudenter intellegit
482 qui celat delictum quaerit amicitias qui altero sermone repetit separat foederatos
483 plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagae apud stultum
484 semper iurgia quaerit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum
485 expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua
486 qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo eius
487 qui dimittit aquam caput est iurgiorum et antequam patiatur contumeliam iudicium deserit
488 et qui iustificat impium et qui condemnat iustum abominabilis est uterque apud Dominum
489 quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit
490 omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur
491 homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo
492 qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quaerit ruinam
493 qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum
494 natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo laetabitur
495 animus gaudens aetatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa
496 munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas iudicii
497 in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terrae
498 ira patris filius stultus et dolor matris quae genuit eum
499 non est bonum damnum inferre iusto nec percutere principem qui recta iudicat
500 qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus
501 stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens
502 occasiones quaerit qui vult recedere ab amico omni tempore erit exprobrabilis
503 non recipit stultus verba prudentiae nisi ea dixeris quae versantur in corde eius
504 impius cum in profundum venerit peccatorum contemnit sed sequitur eum ignominia et obprobrium
505 aqua profunda verba ex ore viri et torrens redundans fons sapientiae
506 accipere personam impii non est bonum ut declines a veritate iudicii
507 labia stulti inmiscunt se rixis et os eius iurgia provocat
508 os stulti contritio eius et labia illius ruina animae eius
509 verba bilinguis quasi simplicia et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris
510 qui mollis et dissolutus est in opere suo frater est sua opera dissipantis
511 turris fortissima nomen Domini ad ipsum currit iustus et exaltabitur
512 substantia divitis urbs roboris eius et quasi murus validus circumdans eum
513 antequam conteratur exaltatur cor hominis et antequam glorificetur humiliatur
514 qui prius respondit quam audiat stultum se esse demonstrat et confusione dignum
515 spiritus viri sustentat inbecillitatem suam spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere
516 cor prudens possidebit scientiam et auris sapientium quaerit doctrinam
517 donum hominis dilatat viam eius et ante principes spatium ei facit
518 iustus prior est accusator sui venit amicus eius et investigavit eum
519 contradictiones conprimit sors et inter potentes quoque diiudicat
520 frater qui adiuvatur a fratre quasi civitas firma et iudicia quasi vectes urbium
521 de fructu oris viri replebitur venter eius et genimina labiorum illius saturabunt eum
522 mors et vita in manu linguae qui diligunt eam comedent fructus eius
523 qui invenit mulierem invenit bonum et hauriet iucunditatem a Domino
524 cum obsecrationibus loquetur pauper et dives effabitur rigide
525 vir amicalis ad societatem magis amicus erit quam frater
526 melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam torquens labia insipiens
527 ubi non est scientia animae non est bonum et qui festinus est pedibus offendit
528 stultitia hominis subplantat gressus eius et contra Deum fervet animo suo
529 divitiae addunt amicos plurimos a paupere autem et hii quos habuit separantur
530 testis falsus non erit inpunitus et qui mendacia loquitur non effugiet
531 multi colunt personam potentis et amici sunt dona tribuenti
532 fratres hominis pauperis oderunt eum insuper et amici procul recesserunt ab eo qui tantum verba sectatur nihil habebit
533 qui autem possessor est mentis diligit animam suam et custos prudentiae inveniet bona
534 testis falsus non erit inpunitus et qui loquitur mendacia peribit
535 non decent stultum deliciae nec servum dominari principibus
536 doctrina viri per patientiam noscitur et gloria eius est iniqua praetergredi
537 sicut fremitus leonis ita et regis ira et sicut ros super herbam ita hilaritas eius
538 dolor patris filius stultus et tecta iugiter perstillantia litigiosa mulier
539 domus et divitiae dantur a patribus a Domino autem proprie uxor prudens
540 pigredo inmittit soporem et anima dissoluta esuriet
541 qui custodit mandatum custodit animam suam qui autem neglegit vias suas mortificabitur
542 feneratur Domino qui miseretur pauperis et vicissitudinem suam reddet ei
543 erudi filium tuum ne desperes ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam
544 qui inpatiens est sustinebit damnum et cum rapuerit aliud adponet
545 audi consilium et suscipe disciplinam ut sis sapiens in novissimis tuis
546 multae cogitationes in corde viri voluntas autem Domini permanebit
547 homo indigens misericors est et melior pauper quam vir mendax
548 timor Domini ad vitam et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessimi
549 abscondit piger manum suam sub ascella nec ad os suum adplicat eam
550 pestilente flagellato stultus sapientior erit sin autem corripueris sapientem intelleget disciplinam
551 qui adfligit patrem et fugat matrem ignominiosus est et infelix
552 non cesses fili audire doctrinam nec ignores sermones scientiae
553 testis iniquus deridet iudicium et os impiorum devorat iniquitatem
554 parata sunt derisoribus iudicia et mallei percutientes stultorum corporibus
555 luxuriosa res vinum et tumultuosa ebrietas quicumque his delectatur non erit sapiens
556 sicut rugitus leonis ita terror regis qui provocat eum peccat in animam suam
557 honor est homini qui separat se a contentionibus omnes autem stulti miscentur contumeliis
558 propter frigus piger arare noluit mendicabit ergo aestate et non dabitur ei
559 sicut aqua profunda sic consilium in corde viri sed homo sapiens exhauriet illud
560 multi homines misericordes vocantur virum autem fidelem quis inveniet
561 iustus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet
562 rex qui sedet in solio iudicii dissipat omne malum intuitu suo
563 quis potest dicere mundum est cor meum purus sum a peccato
564 pondus et pondus mensura et mensura utrumque abominabile est apud Deum
565 ex studiis suis intellegitur puer si munda et si recta sint opera eius
566 aurem audientem et oculum videntem Dominus fecit utrumque
567 noli diligere somnum ne te egestas opprimat aperi oculos tuos et saturare panibus
568 malum est malum est dicit omnis emptor et cum recesserit tunc gloriabitur
569 est aurum et multitudo gemmarum vas autem pretiosum labia scientiae
570 tolle vestimentum eius qui fideiussor extitit alieni et pro extraneis aufer pignus ab eo
571 suavis est homini panis mendacii et postea implebitur os eius calculo
572 cogitationes consiliis roborantur et gubernaculis tractanda sunt bella
573 ei qui revelat mysteria et ambulat fraudulenter et dilatat labia sua ne commiscearis
574 qui maledicit patri suo et matri extinguetur lucerna eius in mediis tenebris
575 hereditas ad quam festinatur in principio in novissimo benedictione carebit
576 ne dicas reddam malum expecta Dominum et liberabit te
577 abominatio est apud Deum pondus et pondus statera dolosa non est bona
578 a Domino diriguntur gressus viri quis autem hominum intellegere potest viam suam
579 ruina est hominis devorare sanctos et post vota tractare
580 dissipat impios rex sapiens et curvat super eos fornicem
581 lucerna Domini spiraculum hominis quae investigat omnia secreta ventris
582 misericordia et veritas custodiunt regem et roboratur clementia thronus eius
583 exultatio iuvenum fortitudo eorum et dignitas senum canities
584 livor vulneris absterget mala et plagae in secretioribus ventris
585 sicut divisiones aquarum ita cor regis in manu Domini quocumque voluerit inclinabit illud
586 omnis via viri recta sibi videtur adpendit autem corda Dominus
587 facere misericordiam et iudicium magis placent Domino quam victimae
588 exaltatio oculorum et dilatatio cordis lucerna impiorum peccatum
589 cogitationes robusti semper in abundantia omnis autem piger semper in egestate
590 qui congregat thesauros lingua mendacii vanus est et inpingetur ad laqueos mortis
591 rapinae impiorum detrahent eos quia noluerunt facere iudicium
592 perversa via viri aliena est qui autem mundus est rectum opus eius
593 melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
594 anima impii desiderat malum non miserebitur proximo suo
595 multato pestilente sapientior erit parvulus et si sectetur sapientem sumet scientiam
596 excogitat iustus de domo impii ut detrahat impios in malum
597 qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis et ipse clamabit et non exaudietur
598 munus absconditum extinguet iras et donum in sinu indignationem maximam
599 gaudium iusto est facere iudicium et pavor operantibus iniquitatem
600 vir qui erraverit a via doctrinae in coetu gigantum commorabitur
601 qui diligit epulas in egestate erit qui amat vinum et pinguia non ditabitur
602 pro iusto datur impius et pro rectis iniquus
603 melius est habitare in terra deserta quam cum muliere rixosa et iracunda
604 thesaurus desiderabilis et oleum in habitaculo iusti et inprudens homo dissipabit illud
605 qui sequitur iustitiam et misericordiam inveniet vitam et iustitiam et gloriam
606 civitatem fortium ascendit sapiens et destruxit robur fiduciae eius
607 qui custodit os suum et linguam suam custodit ab angustiis animam suam
608 superbus et arrogans vocatur indoctus qui in ira operatur superbiam
609 desideria occidunt pigrum noluerunt enim quicquam manus eius operari
610 tota die concupiscit et desiderat qui autem iustus est tribuet et non cessabit
611 hostiae impiorum abominabiles quia offeruntur ex scelere
612 testis mendax peribit vir oboediens loquitur victoriam
613 vir impius procaciter obfirmat vultum suum qui autem rectus est corrigit viam suam
614 non est sapientia non est prudentia non est consilium contra Dominum
615 equus paratur ad diem belli Dominus autem salutem tribuet
616 melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona
617 dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus
618 callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno
619 finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita
620 arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis
621 proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea
622 dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis
623 qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur
624 qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi
625 eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae
626 qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem
627 oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui
628 dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum
629 fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam
630 stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam
631 qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit
632 inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam
633 quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis
634 ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie
635 ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia
636 ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te
637 non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta
638 quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius
639 noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso
640 ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae
641 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis
642 si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo
643 ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui
644 vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles
645 quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
646 et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
647 ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
648 noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
649 ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
650 ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
651 quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
652 cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
653 in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
654 ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
655 propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
656 ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
657 noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
658 tu virga percuties eum et animam eius de inferno liberabis
659 fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
660 et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
661 non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
662 quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
663 audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
664 noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
665 quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
666 audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
667 veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
668 exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
669 gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
670 praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
671 fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
672 insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
673 cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
674 nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
675 ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
676 sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
677 oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
678 et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
679 et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
680 ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
681 quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
682 sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
683 in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
684 vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
685 quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
686 excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
687 qui cogitat malefacere stultus vocabitur
688 cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
689 si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
690 erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
691 si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
692 comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
693 sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
694 ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
695 septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
696 cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
697 ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
698 ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
699 quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
700 time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
701 quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
702 haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
703 qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
704 qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
705 labia deosculabitur qui recta verba respondet
706 praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
707 ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
708 ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
709 per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
710 et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
711 quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
712 parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
713 et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus
714 haec quoque parabolae Salomonis quas transtulerunt viri Ezechiae regis Iuda
715 gloria Dei celare verbum et gloria regum investigare sermonem
716 caelum sursum et terra deorsum et cor regum inscrutabile
717 aufer robiginem de argento et egredietur vas purissimum
718 aufer impietatem de vultu regis et firmabitur iustitia thronus eius
719 ne gloriosus appareas coram rege et in loco magnorum ne steteris
720 melius est enim ut dicatur tibi ascende huc quam ut humilieris coram principe
721 quae viderunt oculi tui ne proferas in iurgio cito ne postea emendare non possis cum dehonestaveris amicum tuum
722 causam tuam tracta cum amico tuo et secretum extraneo non reveles
723 ne forte insultet tibi cum audierit et exprobrare non cesset
724 mala aurea in lectis argenteis qui loquitur verbum in tempore suo
725 inauris aurea et margaritum fulgens qui arguit sapientem et aurem oboedientem
726 sicut frigus nivis in die messis ita legatus fidelis ei qui misit eum animam illius requiescere facit
727 nubes et ventus et pluviae non sequentes vir gloriosus et promissa non conplens
728 patientia lenietur princeps et lingua mollis confringet duritiam
729 mel invenisti comede quod sufficit tibi ne forte saturatus evomas illud
730 subtrahe pedem tuum de domo proximi tui nequando satiatus oderit te
731 iaculum et gladius et sagitta acuta homo qui loquitur contra proximum suum testimonium falsum
732 dens putridus et pes lapsus qui sperat super infideli in die angustiae
733 et amittit pallium in die frigoris acetum in nitro et qui cantat carmina cordi pessimo
734 si esurierit inimicus tuus ciba illum et si sitierit da ei aquam bibere
735 prunam enim congregabis super caput eius et Dominus reddet tibi
736 ventus aquilo dissipat pluvias et facies tristis linguam detrahentem
737 melius est sedere in angulo domatis quam cum muliere litigiosa et in domo communi
738 aqua frigida animae sitienti et nuntius bonus de terra longinqua
739 fons turbatus pede et vena corrupta iustus cadens coram impio
740 sicut qui mel multum comedit non est ei bonum sic qui scrutator est maiestatis opprimitur gloria
741 sicut urbs patens et absque murorum ambitu ita vir qui non potest in loquendo cohibere spiritum suum
742 quomodo nix aestate et pluvia in messe sic indecens est stulto gloria
743 sicut avis ad alia transvolans et passer quolibet vadens sic maledictum frustra prolatum in quempiam superveniet
744 flagellum equo et camus asino et virga dorso inprudentium
745 ne respondeas stulto iuxta stultitiam suam ne efficiaris ei similis
746 responde stulto iuxta stultitiam suam ne sibi sapiens esse videatur
747 claudus pedibus et iniquitatem bibens qui mittit verba per nuntium stultum
748 quomodo pulchras frustra habet claudus tibias sic indecens est in ore stultorum parabola
749 sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii ita qui tribuit insipienti honorem
750 quomodo si spina nascatur in manu temulenti sic parabola in ore stultorum
751 iudicium determinat causas et qui inponit stulto silentium iras mitigat
752 sicut canis qui revertitur ad vomitum suum sic inprudens qui iterat stultitiam suam
753 vidisti hominem sapientem sibi videri magis illo spem habebit stultus
754 dicit piger leaena in via leo in itineribus
755 sicut ostium vertitur in cardine suo ita piger in lectulo suo
756 abscondit piger manus sub ascellas suas et laborat si ad os suum eas converterit
757 sapientior sibi piger videtur septem viris loquentibus sententias
758 sicut qui adprehendit auribus canem sic qui transit et inpatiens commiscetur rixae alterius
759 sicut noxius est qui mittit lanceas et sagittas et mortem
760 sic vir qui fraudulenter nocet amico suo et cum fuerit deprehensus dicit ludens feci
761 cum defecerint ligna extinguetur ignis et susurrone subtracto iurgia conquiescunt
762 sicut carbones ad prunam et ligna ad ignem sic homo iracundus suscitat rixas
763 verba susurronis quasi simplicia et ipsa perveniunt ad intima ventris
764 quomodo si argento sordido ornare velis vas fictile sic labia tumentia cum pessimo corde sociata
765 labiis suis intellegitur inimicus cum in corde tractaverit dolos
766 quando submiserit vocem suam ne credideris ei quoniam septem nequitiae sunt in corde illius
767 qui operit odium fraudulenter revelabitur malitia eius in concilio
768 qui fodit foveam incidet in eam et qui volvit lapidem revertetur ad eum
769 lingua fallax non amat veritatem et os lubricum operatur ruinas
770 ne glorieris in crastinum ignorans quid superventura pariat dies
771 laudet te alienus et non os tuum extraneus et non labia tua
772 grave est saxum et onerosa harena sed ira stulti utroque gravior
773 ira non habet misericordiam nec erumpens furor et impetum concitati ferre quis poterit
774 melior est manifesta correptio quam amor absconditus
775 meliora sunt vulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula
776 anima saturata calcabit favum anima esuriens et amarum pro dulce sumet
777 sicut avis transmigrans de nido suo sic vir qui relinquit locum suum
778 unguento et variis odoribus delectatur cor et bonis amici consiliis anima dulcoratur
779 amicum tuum et amicum patris tui ne dimiseris et domum fratris tui ne ingrediaris in die adflictionis tuae melior est vicinus iuxta quam frater procul
780 stude sapientiae fili mi et laetifica cor meum ut possim exprobranti respondere sermonem
781 astutus videns malum absconditus est parvuli transeuntes sustinuere dispendia
782 tolle vestimentum eius qui spopondit pro extraneo et pro alienis auferto pignus
783 qui benedicit proximo suo voce grandi de nocte consurgens maledicenti similis erit
784 tecta perstillantia in die frigoris et litigiosa mulier conparantur
785 qui retinet eam quasi qui ventum teneat et oleum dexterae suae vocabit
786 ferrum ferro acuitur et homo exacuit faciem amici sui
787 qui servat ficum comedet fructus eius et qui custos est domini sui glorificabitur
788 quomodo in aquis resplendent vultus prospicientium sic corda hominum manifesta sunt prudentibus
789 infernus et perditio non replentur similiter et oculi hominum insatiabiles
790 quomodo probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum sic probatur homo ore laudantis
791 si contuderis stultum in pila quasi tisanas feriente desuper pilo non auferetur ab eo stultitia eius
792 diligenter agnosce vultum pecoris tui tuosque greges considera
793 non enim habebis iugiter potestatem sed corona tribuetur in generatione generationum
794 aperta sunt prata et apparuerunt herbae virentes et collecta sunt faena de montibus
795 agni ad vestimentum tuum et hedi agri pretium
796 sufficiat tibi lac caprarum in cibos tuos in necessaria domus tuae et ad victum ancillis tuis
797 fugit impius nemine persequente iustus autem quasi leo confidens absque terrore erit
798 propter peccata terrae multi principes eius et propter hominis sapientiam et horum scientiam quae dicuntur vita ducis longior erit
799 vir pauper calumnians pauperes similis imbri vehementi in quo paratur fames
800 qui derelinquunt legem laudant impium qui custodiunt succenduntur contra eum
801 viri mali non cogitant iudicium qui autem requirunt Dominum animadvertunt omnia
802 melior est pauper ambulans in simplicitate sua quam dives pravis itineribus
803 qui custodit legem filius sapiens est qui pascit comesatores confundit patrem suum
804 qui coacervat divitias usuris et fenore liberali in pauperes congregat eas
805 qui declinat aurem suam ne audiat legem oratio eius erit execrabilis
806 qui decipit iustos in via mala in interitu suo corruet et simplices possidebunt bona
807 sapiens sibi videtur vir dives pauper autem prudens scrutabitur eum
808 in exultatione iustorum multa gloria regnantibus impiis ruinae hominum
809 qui abscondit scelera sua non dirigetur qui confessus fuerit et reliquerit ea misericordiam consequetur
810 beatus homo qui semper est pavidus qui vero mentis est durae corruet in malum
811 leo rugiens et ursus esuriens princeps impius super populum pauperem
812 dux indigens prudentia multos opprimet per calumniam qui autem odit avaritiam longi fient dies eius
813 hominem qui calumniatur animae sanguinem si usque ad lacum fugerit nemo sustentet
814 qui ambulat simpliciter salvus erit qui perversis ingreditur viis concidet semel
815 qui operatur terram suam saturabitur panibus qui sectatur otium replebitur egestate
816 vir fidelis multum laudabitur qui autem festinat ditari non erit innocens
817 qui cognoscit in iudicio faciem non facit bene iste et pro buccella panis deserit veritatem
818 vir qui festinat ditari et aliis invidet ignorat quod egestas superveniat ei
819 qui corripit hominem gratiam postea inveniet apud eum magis quam ille qui per linguae blandimenta decipit
820 qui subtrahit aliquid a patre suo et matre et dicit hoc non est peccatum particeps homicidae est
821 qui se iactat et dilatat iurgia concitat qui sperat in Domino saginabitur
822 qui confidit in corde suo stultus est qui autem graditur sapienter iste salvabitur
823 qui dat pauperi non indigebit qui despicit deprecantem sustinebit penuriam
824 cum surrexerint impii abscondentur homines cum illi perierint multiplicabuntur iusti
825 viro qui corripientem dura cervice contemnit repentinus superveniet interitus et eum sanitas non sequitur
826 in multiplicatione iustorum laetabitur vulgus cum impii sumpserint principatum gemet populus
827 vir qui amat sapientiam laetificat patrem suum qui autem nutrit scorta perdet substantiam
828 rex iustus erigit terram vir avarus destruet eam
829 homo qui blandis fictisque sermonibus loquitur amico suo rete expandit gressibus eius
830 peccantem virum iniquum involvet laqueus et iustus laudabit atque gaudebit
831 novit iustus causam pauperum impius ignorat scientiam
832 homines pestilentes dissipant civitatem sapientes avertunt furorem
833 vir sapiens si cum stulto contenderit sive irascatur sive rideat non inveniet requiem
834 viri sanguinum oderunt simplicem iusti quaerunt animam eius
835 totum spiritum suum profert stultus sapiens differt et reservat in posterum
836 princeps qui libenter audit verba mendacii omnes ministros habebit impios
837 pauper et creditor obviam fuerunt sibi utriusque inluminator est Dominus
838 rex qui iudicat in veritate pauperes thronus eius in aeternum firmabitur
839 virga atque correptio tribuet sapientiam puer autem qui dimittitur voluntati suae confundet matrem suam
840 in multiplicatione impiorum multiplicabuntur scelera et iusti ruinas eorum videbunt
841 erudi filium tuum et refrigerabit te et dabit delicias animae tuae
842 cum prophetia defecerit dissipabitur populus qui custodit legem beatus est
843 servus verbis non potest erudiri quia quod dicis intellegit et respondere contemnit
844 vidisti hominem velocem ad loquendum stulti magis speranda est quam illius correptio
845 qui delicate a pueritia nutrit servum suum postea illum sentiet contumacem
846 vir iracundus provocat rixas et qui ad indignandum facilis est erit ad peccata proclivior
847 superbum sequitur humilitas et humilem spiritu suscipiet gloria
848 qui cum fure partitur odit animam suam adiurantem audit et non indicat
849 qui timet hominem cito corruet qui sperat in Domino sublevabitur
850 multi requirunt faciem principis et a Domino iudicium egreditur singulorum
851 abominantur iusti virum impium et abominantur impii eos qui in recta sunt via
852 verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait
853 stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum
854 non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam
855 quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti
856 omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se
857 ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax
858 duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar
859 vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria
860 ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei
861 ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas
862 generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae
863 generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis
864 generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae
865 generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus
866 sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit
867 infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit
868 oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae
869 tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro
870 viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula
871 talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum
872 per tria movetur terra et quartum non potest sustinere
873 per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo
874 per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae
875 quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus
876 formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi
877 lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum
878 regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas
879 stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis
880 tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter
881 leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum
882 gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei
883 et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum
884 qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias
885 verba Lamuhel regis visio qua erudivit eum mater sua
886 quid dilecte mi quid dilecte uteri mei quid dilecte votorum meorum
887 ne dederis mulieribus substantiam tuam et vias tuas ad delendos reges
888 noli regibus o Lamuhel noli regibus dare vinum quia nullum secretum est ubi regnat ebrietas
889 ne forte bibat et obliviscatur iudiciorum et mutet causam filiorum pauperis
890 date siceram maerentibus et vinum his qui amaro sunt animo
891 bibant ut obliviscantur egestatis suae et doloris non recordentur amplius
892 aperi os tuum muto et causis omnium filiorum qui pertranseunt
893 aperi os tuum decerne quod iustum est et iudica inopem et pauperem
894 aleph mulierem fortem quis inveniet procul et de ultimis finibus pretium eius
895 beth confidit in ea cor viri sui et spoliis non indigebit
896 gimel reddet ei bonum et non malum omnibus diebus vitae suae
897 deleth quaesivit lanam et linum et operata est consilio manuum suarum
898 he facta est quasi navis institoris de longe portat panem suum
899 vav et de nocte surrexit deditque praedam domesticis suis et cibaria ancillis suis
900 zai consideravit agrum et emit eum de fructu manuum suarum plantavit vineam
901 heth accinxit fortitudine lumbos suos et roboravit brachium suum
902 teth gustavit quia bona est negotiatio eius non extinguetur in nocte lucerna illius
903 ioth manum suam misit ad fortia et digiti eius adprehenderunt fusum
904 caph manum suam aperuit inopi et palmas suas extendit ad pauperem
905 lameth non timebit domui suae a frigoribus nivis omnes enim domestici eius vestiti duplicibus
906 mem stragulam vestem fecit sibi byssus et purpura indumentum eius
907 nun nobilis in portis vir eius quando sederit cum senatoribus terrae
908 samech sindonem fecit et vendidit et cingulum tradidit Chananeo
909 ain fortitudo et decor indumentum eius et ridebit in die novissimo
910 phe os suum aperuit sapientiae et lex clementiae in lingua eius
911 sade considerat semitas domus suae et panem otiosa non comedet
912 coph surrexerunt filii eius et beatissimam praedicaverunt vir eius et laudavit eam
913 res multae filiae congregaverunt divitias tu supergressa es universas
914 sin fallax gratia et vana est pulchritudo mulier timens Dominum ipsa laudabitur
915 thau date ei de fructu manuum suarum et laudent eam in portis opera eius