Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Evangelium Ioannis Tractatus

Tractatus 1

Tractatus 2

Tractatus 3

Tractatus 4

Tractatus 5

Tractatus 6

Tractatus 7

Tractatus 8

Tractatus 9

Tractatus 10

Tractatus 11

Tractatus 12

Tractatus 13

Tractatus 14

Tractatus 15

Tractatus 16

Tractatus 17

Tractatus 18

Tractatus 19

Tractatus 20

Tractatus 21

Tractatus 22

Tractatus 23

Tractatus 24

Tractatus 25

Tractatus 26

Tractatus 27

Tractatus 28

Tractatus 29

Tractatus 30

Tractatus 31

Tractatus 32

Tractatus 33

Tractatus 34

Tractatus 35

Tractatus 36

Tractatus 37

Tractatus 38

Tractatus 39

Tractatus 40

Tractatus 41

Tractatus 42

Tractatus 43

Tractatus 44

Tractatus 45

Tractatus 46

Tractatus 47

Tractatus 48

Tractatus 49

Tractatus 50

Tractatus 51

Tractatus 52

Tractatus 53

Tractatus 54

Tractatus 55

Tractatus 56

Tractatus 57

Tractatus 58

Tractatus 59

Tractatus 60

Tractatus 61

Tractatus 62

Tractatus 63

Tractatus 64

Tractatus 65

Tractatus 66

Tractatus 67

Tractatus 68

Tractatus 69

Tractatus 70

Tractatus 71

Tractatus 72

Tractatus 73

Tractatus 74

Tractatus 75

Tractatus 76

Tractatus 77

Tractatus 78

Tractatus 79

Tractatus 80

Tractatus 81

Tractatus 82

Tractatus 83

Tractatus 84

Tractatus 85

Tractatus 86

Tractatus 87

Tractatus 88

Tractatus 89

Tractatus 90

Tractatus 91

Tractatus 92

Tractatus 93

Tractatus 94

Tractatus 95

Tractatus 96

Tractatus 97

Tractatus 98

Tractatus 99

Tractatus 100

Tractatus 101

Tractatus 102

Tractatus 103

Tractatus 104

Tractatus 105

Tractatus 106

Tractatus 107

Tractatus 108

Tractatus 109

Tractatus 110

Tractatus 111

Tractatus 112

Tractatus 113

Tractatus 114

Tractatus 115

Tractatus 116

Tractatus 117

Tractatus 118

Tractatus 119

Tractatus 120

Tractatus 121

Tractatus 122

Tractatus 123

Tractatus 124

Prev

How to Cite

Next

Tractatus 5

1

Rursum in illud, Et ego nescicbam cum, etc. Quid novi Joannes didicerit de Domino per columbam. Cap. i, f. 33.

2

4. Sicut Dominus voluit, ad diem promissionis nostra pervenimus: praestabit etiam hoc, ut ad ipsius promissionis redditionem pervenire possimus. Tunc enim ea quas dicimus, et nobis et vobis si utilia sunt, ab ipso sunt: quae autem ab homine sunt, mendacia sunt; sicut ipse dixit Dominus noster Jesus Christus, Qui loquitur mendacium, de suo loquitur (Joan. VIII, 44). Nemo habet de suo, nisi mendacium et peccatum. Si quid autem homo habet veritatis atque justitiae, ab illo fonte cst, quem debemus sitire in hac eremo, ut ex eo quasi guttis quibusdam irrorati, et in hac peregrinatione interim consolati, ne deficiamus in via, venire ad ejus requicm satietalemque possimus. Si ergo qui loquitur mendacium, de suo loquitur; qui loquitur veritatem, de Deo loquitur. Verax Joannes, veritas Chrislus; verax Joannes, sed omnis verax a veritate verax est: si ergo verax est Joannes, et verax esse homo non potest, nisi a veritate; a quo erat verax, nisi ab eo qui dixit, Ego sum veritas (Id. XIV, 6)? Non ergo, posset dicere, aut veritas contra veracem, aut verax contra veritalem. Veracem veritas misit; et ideo verax erat, quoniam a veri'tate missus erat. Si veritas Joannem mise- rat, Christus eum miserat. Sed quod Christus cum Patre facit, Pater facit: et quod Pater cum Christo facil, Christus facit. Ncc seorsum Pater aliquid facit sine Filio; nec seorsum aliquid Filius sine Patre: inseparabilis charitas, inseparabilis unitas, inseparabilis majestas, inseparabilis potestas, secundum haec verba quae ipse posuit, Ego et Pater unum sumus ( ld. x, 30). Quis ergo misit Joannem? Si dicamus, Pater, verum dicimus; si dicamus, Filius, verum dicimus: manifestius autem ut dicamus, Pater et Filius. Quem misit autem Pater et Filius, unus Deus misit; quia Filius dixit, Ego et Pater unum sumus. Quomodo ergo nesciebat eum a quo missus est? Dixit enim, Ego nesciebam eum; sed qui me misit baptizare in aqua, ipse mihi dixit. Interrogo Joannem, Qui te misit baptizare in aqua, quid tibi dixit? Super quem videris Spiritum descendentem, sicut columbam, et manentem super eum, ipse est qui baptizat in Spiritu sancto. Hoc tibi, o Joannes, dixit qui te misit? Manifestum quia hoc. Quis ergo te misit? Forte Pater. Verus Deus Pater, et veritas Deus Filius: si Pater sine Filio te misit, Dens sine veritate tc misit: si ideo autem verax es, quia verita­ tem loqueris, et ex veritate loqueris; non te misit Pater sine Filio, sed simul te misit Pater et Filius: si ergo. et h'ilius te misit cum Patre, quomodo nesciebas eum a quo missus es? Quem videras in veritate, ipse te misit ut agnosceretur in carne, et dixit, Super quem videris Spiritum descendentem sicut columbam, et manentem super eum, ipse est qui baptizat in Spiritu sancto.

3

2. Hoc audivit Joannes, ut nosset eum quem non noverat, an ut plenius nosset quem jam noverat? Si enim omni ex parte non nosset, non venienti ad Ouvium ut baptizaretur diceret, Ego a te debeo oaptizari, ettu venis ad me (Matth. III, 14) ? noverat ergo. Quando autem columba descendit? Jam baptizato Domino, et ab aqua ascendente. At si ille qui eum misit, dixit, Super quem videris Spiritum descendentem sicut colum­ bam, et manentem super eum, ipse eat qui baptizat in Spiritu sancto; et non noverat eum, sed columba descendente cognovit eum; columba vero tunc descendit, quando Dominus ab aqua ascendit; tunc autem cognoverat Joannes Dominum, quando ad eum Dominus ad aquam veniebat: manifestatur nobis quia Joannes secundum aliquid noverat, secundum aliquid nondum noverat Dominum. Nisi autem boc intellexerimus, mendax erat. Quomodo erat verax agnoscens, qui dicit, Tu ad me venis baptizari, et ego a te debeo baptizari? Verax est cum hoc dicit? Et quomodo rursus verax est cum dicit, Ego non noveram eum; sed qui misit me baptizare in agua, ipse milii dixit, Super quem videris Spiritum descendentem sicut columbam, et manentem super eum, ipse eat qui baptizat in Spiritu sancto? Innotuit per columbam Dominus, non ei qui se non noverat, sed ei qui in eo aliquid noverat,. aliquid non noverat. Nostrum -est ergo quaerere quid in eo Joannes nondum noverat, et per columbam didicit.

4

3. Quare missus est Joannes baptizans? Jam memini me quantum potui dixisse Charitati vestrae. Si enim baptismus Joannis necessarius erat saluti nostrac; et modo debuit exerceri. Non enim modo non sal. vantur homines, aut non modo plures salvantur, aut alia tunc salus erat, et alia modo. Si mutatus est Christus, mutata esfet salus: si salus in Christo est, et idem ipse Christus est, cadem nobis salus est. Sed quare missus est Joannes baptizans? Quia oportebat baptizari Christum. Quare oportebat baptizari Christum? Quare oportuit nasci Christum? quare oportuit crucifigi Christum (a) ? Si enim viam humilitatis demonstraturus advenerat, et seipsum facturus ipsam humilitatis viam; in omniBus ab eo implenda erat humilitas. Auctoritatem dare baplismo suo hinc dignatus est, un cognoscerent servi quanta alacritate deberent currere ad baptismum Domini, quando ipse non dedignatus est suscipere baptismum servi. Donatum enim erat hoc Joanni, ut ipsius baptismus diceretur.

5

4. Hoc attendat, et distinguat, et noverit Charitas vestra. Baptismus quem accepit Joannes, baptismus Joannis dictus est: solus tale donum accepit nulius ante illum justorum, nullus post illum, ut acciperet baptismum, qui baptismus illius diceretur . Accepit quidem; non enim a se posset aliquid: si enim a se quis loquitur, mendacium de suo loquitur. Et unde accepit, nisi a Domino Jesu Christo ? Ab illo ut baptizare posset accepit, quem postea baptizavit. Nolite mirari: sic eniin hoc fecit Christus in Joanne, quo- ' modo quiddam fecit in matre. De Christo enim dictum est, Omnia per ipsum facta sunt (Joan. i, 3): si omnia per ipsum, et Maria per ipsum facta est, de qua postea natus est Christus. Intendat Charitas vestra, Quoinodo creavit Mariam, et creatus est per Mariam; sic dedit baptismum Joauni, et baptizatus est a Joanne.

6

5. Ad hoc ergo accepit baptismum a Joanne, ut accipiens quod inferius erat ab inferiore, ad id quod superius erat hortaretur inferiores. Sed qnare non solus ipse baptizatus est a Joanne, si ad hoc missus erat Joannes, per quem baptizaretur Christus, ut pararet viam Domino, id est ipsi Christo ? Et hoc jam diximus; sed commemoramus, quia necessarium est presenti quaestioni. Si solus Dominus noster Jesus Christus baptizatus esset baptismate Joannis: tcnete quod dicimus; non tantum valeat saeculum, ut deleat e cordibus vestris quod ibi scripsit Spiritus Dei; non tantum valeant spinae curarum, ut cflocent semen quod seminator in vobis: quare enim cogimur eadem repetere, nisi quia de memoria cordis vestri securi non sumus? si ergo solus Dominus baptizatus csset baptismo Joannis, non deessent qui sic cum haberent, ut putarent baptismum Joannis majorem csse, quam est baptismus Christi. Dicerent enim: Usque adeo illud baptisma majus est, ut solus Christus co baptizari meruisset. Ergo ut daretur nobis a Domino exemplum humilitatis, ad percipiendam salutem baptismatis, Christus suscepit quod ei opus non erat, sed propter nos opus erat. Et rursus, ne hoc ipsum quod accepit a Joanne Christus, praeponeretur baptismati Christi, permissi sunt et alii baptizari a Joanne. Sed qui baptizati sunt a Joanne, non eis suffecit: baptizati sunt enim baptismo Christi; quia non baptismus Christi erat baptismus Joannis. Qui accipiunt baptismum Christi, baptismum Joannis non quaerunt: qui acceperunt baptismum Joannis, baptismum Christi quaesierunt. Ergo Christo suffecit baptismus Joannis. Quomodo non sufficeret, quando nec ipse erat necessarius? IlIi euim nullus baptismus erat necessarius; sed ad hortandos nos ad baptismum suum, suscepit baptismum servi. Et ne praeponeretur baptismus servi baptismo Domini, baptizati sunt alii baptismate conservi. Sed qui baptizati sunt baptismate consen i, oportebat ut baptizarentur baptismate Domini: qui autem baptizan- tur baptismate Domini, non opus habent baptismate conservi.

7

6. Quoniam ergo acceperat Joannes baptismum, qui proprie Joannis diceretur; Dominus autem Jesus Christus noluit baptismum suum altcui dare, non ut Demo baptizaretur baptismo Domini, sed ut semper ipse Dominus baptizaret: id actum est, ut et per ministros Dominus baptizaret, id est ut,quos ministri Domini baptizaturi erant, Dominus baptizaret, non illi. Aliud est enim baptizare per ministerium, aliud baptizare per potestatem. Baptisma enim laic est, qualis est ilJe in cujus potestate datur; non qualis est ille per cujus ministerium datur. Talis erat baptismus Joannis, qualis Joannes: baptismus justus tanquam justi, tamen bominis; sed qui acceperat a Domino istam gratiam, et tantam gratiam, ut dignus csset praeire judicem, et eum digito ostendere, et implere vocem prophetiae illius, Vox clamanlis in deserto, pa­ rate viam Domino (Isai. XL, 5). Tale autem baptisma Domini, qualis Dominus: ergo baptisma Domini divinum, quia Dominus Deus.

8

7. Potuit autem Dominus Jesus Christus, si vellet, dare potestatem alicui servo suo, ut daret baptismum. suum tanquam vice sua, et transferre a se baptizandi potestatem, et constituere in aliquo servo suo, et tantam vim dare baptismo translato in servum, quantam vim haberet baptismus datus a Domino. Hoc noluit idco, ut in illo spes esset baptizatorum, a quo sc baptisatos agnoscerent. Noluit ergo servum ponere spem in servo. Ideoque clamabat Apostolus, cum videret homines volentes ponere spero in scipso: Numquid Paulus pro vobis crucifixus est ? aut in nomine Pauli baptizati eatis ( I Cor. I, 13) ? Baptizavit ergo Paulus tanquam minister, non tanquam ipsa potestas: baptizavit autem Dominus tanquam potestas. Intendite. Et potuit hanc potestatem servis dare, et noluit. Si cnim daret hanc potestatem servis, id est, ut ipsorum esset quod Domini erat, tot essent baptismi quot essent servi; ut quomodo dictum est baptisma Joannis, sic diceretur baptisma Petri, sic baptisma Pauli, sic baptisma Jacobi, baptisma Thomae, Matthaei, Bartholomaei: illud cnim baptisma Joannis dictum est. Sed forte aliquis resistit, et dicit: Proba nobis quia illud baptisma Joanais dictum est. Probabo, ipsa Veritate dicente, quando interrogavit Judxos, Baptisma Joannis unde rat? de coelo, an ex hominibus (Matth. XXI, 25) ? Ergo ne tot baptismata dicerentur, quot essent servi qui baptizarent accepta potestate a Domino; sibi tenuit Dominus baptizandi potestatem, servis ministerium dedit. Dicit se servus baptizare; recte dicit, sicut Apostulus dicit, Baptizavi autem et Stephanae domum (I Gor. I, 16): sed tanquam minister. Ideo si sit et ma­ lus, et contingat illi habere ministerium, et si eum homines non norunt, et Deus cum novit: permittit Dcus baptizari per eum, qui sibi tenuit potestatem.

9

8. Hoc autem Joannes non noverat in Domino. Quia Dominus erat, noverat; quia ab ipso debebat baptizari, noverat: et confessus est quia veritas erat ile, et ille verax missus a vcritate; hoc noverat. Sed quid in eo non noverat? Quia sibi retenturus erat baptismatis sui potestatem, et non cam transmissurus et translaturus in aliquem servum: sed sivc baptizaret in ministerio servus bonus, sive baptizarct in ministerio servus malus, non sciret se ille qui baptiza­ retur baptizari, nisi ab illo qui sibi tenuit baptizandi potestatem. Et ut noveritis, fratres, quia hoc in illo non noverat Joannes, et hoc didicit per columbam: Dominum enim noverat, sed eum baptizandi sibi potestatem rclenlurum,etnulli servo eam daturum, nondum novcrat; secundum hoc dixit, Et ego nescie­ bam eum. Et ut noveritis quia ibi hoc didicit, attendite sequentia: Sed qui misit me baptizare in aqua, ipse mihi dixit, Super quem videris Spiritum descen­ dentem, quasi columbam, et manentem super eum, ipse eat. Quid ipse est? Dominus. Sed jam noverat Dominum. Ergo putate huc usque dixisse Joannem, Ego non noveram eum; sed qui me misit baptizare in aqua, ipse mihi dixit. Quaerimus quid dixerit? Scquitur, Super quem videris Spiritum descendentem, quasi columbam, et manentem super eum. Non dico seqnentia; interim attendite: Super quem videris Spiritum descendentem, tanquam columbam, et manentem super eum, ipse eat. Sed quid ipse est? quid me voluit per columbam docere qui me misit? Quia ipse erat Dominus? Jam noveram a quo missus eram: jam noveram eum cui dixi: Tu ad me venis baptizari ? ego a te debeo baptizari: usque adeo ergo noveram Dominum, ut ego ab eo vellem ba- plizari, non ut a me ipse baptizaretur :ettunc mihi dixit, Sine modo; impleatur omnis justitia (Matth. III, 14,15); pali veni, baptizari non venio? impleatur omnis justitia, ait milii Deus meus; impleatur omnis justitia, doceam plenam humilitatem: novi superbientes in futuro populo meo, novi aliquos in aliqua excellentiori gratia futuros homines, ut cum viderint idiotas aliquos baptizari, illi quia meliorcs sihi videntur, sive continentia, sive eleemosynis, sivc doctrina, dedignentur isti fortasse acciperc quod illi inferiores acceperunt; oportet ut sanem eos, ut non dedignentur venire ad baptisma Domini, quia ego vcni ad baptisma servi.

10

9. Jam ergo hoc noverat Joannes, et noverat Dominum. Quid ergo docuit columba? quid voluit per columbam, id est, per Spiritum sanctum sic venientem docere, qui miserat eum, cui ait, Super quem videris Spiritum descendentem, tanquam columbam, el manentem super eam, ipse est? Quis ipse est? Dominus. Novi. Sed numquid hoc jam noveras, quia Dominus iste baptizandi habens potestatem, cam potestalem nulli servo daturus est, sed sibi eam retenturus est, ut omnis qui baptizatur per servi ministerium, non imputet servo, sed Domino? numquid hoc jam noveras? Non hoc noveram: adeo quid mihi dixit: Super quem videris Spiritum descendentem tanquam columbam, et manentem super eum, ipse est qui baptizat in Spiritu aanclo. Non ait, Ipse est Dominus; non ait, ipse est Christus; non ait, ipse est Deus; non ait, ipse est Jesus; non ait, ipse est qui natus est de vir- uine Maria, posterior tc, prior te: non ait hoc; jam cnim hoc noverat Joannes. Sed quid non noverat? Tantam potestatem Baptismi ipsum Dominum habiturum et sibi retenturum, sive praesentem in terra, sive absentem corpore iii coelo et praesentem majestate, sibi retenturum Baptismi potestatum: ne Paulus diceret, Baptismus meus; ne Petrus diceret. Baptismus meus. Ideo videte, intenditevoces Apostolorum. Nemo Apostolorum dixit, Baptismus mens. Qnamvis unum oinniuin esset Evangelium, tamen invenis dixissc, Evangelium meum: non invenis dixissc, Baptisma meum.

11

10. Hoc ergo didicit Joannes, fratres mei. Quod didicit Joannes per columbam, discamus et nos. Non cnim columba Joannem docuit, et Ecclesiam non docuit, cui Ecclesiae dictum est, Una est columba mea (Cant. vi, 8) .Columba doceat columbam; noverit columba quod Joannes didicit per columbam. Spiritus sanctus in specie columbae descendit. Hoc autem quod discebat Joannes in columba, quare in columba didicit ? Oportebat enim ut disceret: nec hoc forte oportebat, nisi ut per columbam disceret. Quid dicam de columba, fratres mei! aut quando mihi sufficit facultas vel cordis vel iingua, dicere quomodo volo? Et forte non digne volo quomodo dicendum est; nee si tamen possum dicere quomodo volo: quanto minus quomodo dicendum est? Ego a meliore hoc audire vellem, non vobis dicere,

12

11. Discit Joannes cum quem noverat: sed in eo discit in quo eum non noverat; in quo noverat non discit. Et quid noverat? Dominum. Quid non noverat? Potestatem dominici baptismi in nullum hominem a Domino transituram, sed ministerium plane transiturum: potestatem a Domino in neminem, ministerium pt in bonos et in malos. Non exhorreat columba ministerium malorum, respiciat Domini potestatem. Quid tibi facit malus minister, ubi bonus est Dominus? Quid te impedit malitiosus pr:cco, si est benevolus judex? Joannes didicit per columbam hoc. Quid est quod didicit? Ipse repetat: Ipse mihi dixit, inquit, Super quem videris Spiritum descendentem, tanquam columbam, et manentem super eum, hic est qui baptizat in Spiritu sancto. Non ergo te decipiant, o columba, seductores, qui dicunt, Nos baptizamus (a), Columba, agnosce quid docuit columba. Hic est qui baptizat in Spiritu sancto. Per columbam discitur quia hic est; et tu ejus potestate putas tc baptizari, cujus ministerio baptizaris? Si boc putas, nondum es in corpore columbae; et si non es in corpore columbas, non mirandum quia simpliciutem non habes. Simplicitas enim maxime per columbam designatur.

13

12. Quare per simplicitatem columbae didicit Joannes, quia hic eat qui baptixat in Spiritu sancto, fratres mei, nisi quia columbae non erant qui Ecclesiam dissipaverunt' Accipitres eraut, milvi erant. Non laniat columba. Et vides illos invidiam nobis facere, quasi de persecutionibus quas passi sunt. Corporales quidem passi quasi persecutiones, cum essem flagella Domini manifeste danlis disciplinam ad tempus, nc damnet in aeternum, si eam non cognoverint, seque correxerint. Uti vcre persequuntur Ecclesiam, qui dolis perse­ quuntur; illi gravius cor feriunt, qui linguae gladio tu riunt: illi acerbius sanguincm fundunt, qui Christum quantum in ipsis est, in homine occidunt. Perterriti videntur quasi judicio potestatum. Quid tibi facit potestas, si bonus es? Si autem malus es, time potestatem: Non enim frustra gladium porlal, dicit Apostolus (Rom. XIII, 4). Tuum gladium noli cduccre, quo pcrcutis Christum. Christiane, quid tu persequeris in christiano? quid in te persecu'ts est imperator? Carnem persecutus est; tu in christiano spiritum persequeris. Non occidis tu carnem. Et tamcn nec carui parcunt: quoiquot potuerunt caedendo necavcrunt; nec suis nec alienis pepercerunt. NolUm est hoc om - nibus. Invidiosa est potestas, quia legitima est: invidiose facit, qui jure facit: sine invidia facit, qui praeter leges facil. Attendat unusquisque vestrum, fratres mei quid habeat christianus. Quod homo est, commune cum multis: quod christianus est, secernitur a multis; et plus ad illum pertinet quod christianus, qunm quod homo. Nam quod christianus, renovatur ad imagincm Dei, a quo homo factus est ad imaginem Dei, (Col. III, 10): quod aulcm homo, possetet malus, possctet paganus, posset I et idololatra. Hoctu persequeris in christiano, quod mclius habet: hoc cnim illi vis auterre unde vivit. Vivit enim temporaliter secundum spiritum vitae, quo corpus animatur; vivit autem ad aeternitatem secundum Baptisma quod accepit a NOmino: hoc illi vis tollere, quod accepit a Dumino; hoc illi vis tollere unde vivit. Latrones cos quos volunt exspoliare, sicvolunt, ut ipsi plus habeant,et illi nihil habeant: tu et tollis huic, et apud te non erit plus; non enim plus tibi fit, quia huic tollis. Sed vere hoc faciunt, quod hi qui tollunt animam;etalteri tollunt, et ipsi duas anImas non habent.

14

15. Quid ergo vis auferre? Undc tibi displicet quem vis rebaptizare? Dare uon potes quod jam habet, sed facis negarc quod habet. Quid acerbius faciebat paga­ nus, persecutor Ecclesiae? Exserebantur gladii adversus martyres, emittebantur bestiae, ignes admovebantur: utquid ista? Ut dicerct qui ista patiebatur, Non sum christianus. Quid doccs tu eum quem vis rehaplizare, nisi ut primo dicat, Non sum christianus? Ad quod aliquando persecutor proferebat flammam, ad hoc tu producis lingnam: seducendo facis quod Hie occidendo non fecit. Et quid est quod daturus es, et cui daturus es? Si libi verum dicat, et non seductUs a te mentiatur, dicturus est, Habeo. Interrogas, Habes Raptisma? llabco, dicit. Quamdiu habeo dicit, in-. quis, non sum daturus. Et noli dare: qnod enim vis dare, haerere in me non potest; quia quod accepi, auferri a me non potest. Sed tamen exspecta; vidcam quid me vis docere. Dic, inquit, primo, Non habco. Sed boc habeo: si dixero, Non habeo, mentior; quod enim habeo, habco. Non habes, inquit. Doce quia non habeo. Malus tibi dedit. Si malus Christus, malus mihi dedit. Non, inquit, malus Christus: sed non tibi Christus dedit. Quis ergo mihi dedit? respondc: ego me a Christo scio accepisse. Dedit tibi, inquit, sed traditor nescio quis, non Christus. Videro quis rucrit minister, videro quis fuerit praeco; de officiali non dis puto, judiccm attendo: et forte quod objicis officiali, mentiris: sed no!o discutere; causam officialis sui eognoscat Dorninus amborum: forte si exigam ut pro. bes, non probas; imo mentiris: prubatum est te proharc non potuissc (a): sed non ibi pono causans meam, ne cum studiose coepero defendere homines innocentes, putes mc spem meam vel in hominibus innocentibus posuissc: rucrint homines qualeslibet, ego a Christo accepi, ego a Christo baptizatus sum. Non, inquit, sed illc episcopus te baptizavit, et ille episcopus illis communicat. A Christo sum baptizatus, ego novi. Unde nosti? Docuit me columba quam vidit Joannes. 0 milve male, non me dilanias a visceribus columbae: in columbae membris numeror; quia quod columba docuit, hoc novi. Tu mihi dicis, Illc le baptizavit, aut ille te baptizavit; per columbam mihi et tihi dicitur, Hic est qui baptizal: cui credo, milvo, an columlwe ?

15

14. Certe tu mihi dic, ut per illam lucernam confundaris, qua confusi sunt et priores inimici, pares t tui pharisaei, qui cum interrogarent Dominum, in qua potestate ista faceret: Interrogabo et ego vos, inquit, istum sermonem, Dicite mihi, Baptisma Joannis unde est ? de coelo an ex hominibus? Et illi qui praeparabant jaculari dolos, irretiti sunt quaestione, coeperunt volvere apud semetipsos, et dicere, Si dixerimus quia de coelo est, dicturus eat nobis, Quare non credidistis ei ? Joannes enim dixerat de Domino, Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccatum mundi (Joan. I, 29). Quid ergo quaeritis, in qua potestate facio? 0 lupi, in potestate Agni facio quod facio. Sed ut nossetis Agnum, quare non credidistis Joanni, qui dixit, Ecce Agnus Dei, ecce qni tollit peccatum mundi ? Scientes ergo illi quid dixisset Joannes de Domino, dixerunt apud sc, Si dixerimus quia de coelo est baptismus Joannis, dicet nobis, Quare ergo non credidistis ei ? Si dixerimus quia ex hominibus est, lapidabimur a populo; quia prophetam habent Joannem. Itine timebant homines, hinc veritatem fateri confundebantur. Tenebra tenebras responderunt, sed a luce superatae sunt. Quid enim responderunt? Nescimus: quud sciebant, dixerunt, nescimus. Et Dominus, nec ego vobis dico, inquit, in qua potestate ista facio (Matth. xxi, 23-27). Et confusi sunt primi inimici. Unde? De lucerna. Quia erat lucerna? Joannes. Probamus quia lucerna crat? Probamus. Dominus enim dicit: Ille erat lucerna ardens et lucens (Joan. v, 55). Probamus quia et de ipso confusi sunt inimici? Psalmum audi: Paravi, inquit, lucernam Christo meo; inimicos ejus induam confusione (Psal. CXXXI, 17, 18).

16

15. Adhuc in hujus vitae tenebris ad lucernam fidei ambulamus: tenramus et nos lucernam Joannem, confundamusetinde inimicos Christi; imo ipse con- fundat inimicos suos per lucernam suam, Interrogemus et nos quod Dominus Jud.cos, interrogemus et dicamus, Baptisma Joannis nude est? de coelo, an ex ho­ minibus ? Quid dicturi sunt, videte, si non et ipsi tanquam inimici de lucerna confunduntur. Quid dicturi sunt? Si dixerint, Ex hominibus; et ipsi sui cos lapidabunt: si autem dixerint, De caelo; dicamus eis, Quare ergo non credidistis ei ? Dicunt fortasse, Credimus ei. Quomodo ergo dicitis quia vos baptizatis,etJoannes dicit, Hic eat qui baptizat? Sed ministros, inquiunt, tanti judicis justos oportet esse, per quos baptizatur. Et ego dico, et omnes dicimus, quia justos oportet esse tanti judicis ministros: sint ministri justi, si volunt; si autem nolucriul esse justi qui cathedram Moysi sedent I, securum me fecit magister meus, de quo Spiritus ejus dixit, Hic eat qui baptizat. Quomodo secorum me fccil? Scribae, inquit, et Pharisaei cathedram Moysi sedent; qum dicunt, facile; quae autem (a- tiunt, facere nolite: dicunt enim, et non faciunt (Matth. XXIII, i, 3). Si fucrit minister justus, computo illum cum Paulo, cumputo illum cum Petro i cum istis computo justos ministros: quia vere justi ministri gloriam suam non quaerunt; ministri caim sunt, pro judicibus haberi nolunt, spem in se poni exhorrescunt: ergo computo cum Paullo justum ministrum. Quid cniin dicit Paulus? Ego plantavi, Apollo rigavit; sed Deus in­ crementum dedit: neque qni plantat eat aliquid, neque qui rigat; sed qvi incrementum dat Deus (I Cor. III, 6, 7). Qui vero fuerit superbus minister, cum zabulo 2 computatur: sed non contaminatur donum Christi, quod per illam fluit purum, quod per illum transit Ii­ quidarn venit ad fertilem terram. Puta quia ipse lapideus est, quia ex aqua fructum ferre non potest :et per lapidcum canalem transit aqua, transit aqua ad arcolas '; in canali lapidco nihil generat, sed tamen hortis 4 plurimum fructum affert. Spiritualis cniin virtus Sacramenti ila est ut lux: rt nb illuminandis pura excipitur,etsi per immundos transeat, non inquinatur. Sint plane ministri justi ,etgloriam suam non quaerant, sed illius cujus ministri suut: non dicant, Baptisma meum est; quia non est ipsorum. Attendant ipsum Joannem. Ecce Joannes plenus erat Spirlu sancto; et baptismum de crelo habebat, non ex hominibus: sed quatenus habebat? Ipse dixit, Parate viam Domino (Joan. I, 23). Ubi amem cognitus est Dominus, ipse factus est via; nou jam opus erat baptismatc Joannis, quo pararetur via Domino.

17

16 Tamen quid nobis solent dicere? Ecce post Joannem baptizatum est. Antequam eniin bcuc ista quaestio tractaretur in Ecclesia catholica, multi in ea erraverunt, et magni et boni (a): sed quia de membris columbae erant, non se praeciderunt, et factum est in cis quod dixit Aposloius, Si quid aliter sapitis, hoc quoque vobis Deus revelabit (Philipp. III, 15). Unde isti qui se separaverunt, indOciles facti sunt. Quid ergo solent dicere ? Ecce post Joannem baptizatum est; post haereticos non baptizatur? Quia quidam qui hahebant baptisma Joannis, jussi suut a Paulo baptizari ( Act. XIX, 3-5): non enim habcbant baptisma Christi Quid ergo exaggeras mcrilum Joannis, et quasi abjicis infelicitatem haereticorum ? Et ego tibi concedo sceleratos esse haereticos: sed haeretici baptisma Christi dederunt, quod baptisma non dedit Joannes.

18

47. Recurro ad Joannem, et dico: Hic est qui baptizat. Sic enim melior Joannes quam haereticus, quomodo melior Joannes quam ebriosus, quomodo melior Joannes quam homicida. Si post deteriorem baptizare de­ bemus, quia post meliorem baptizarunt Apostoli; quicumque apud ipsos baptizati fuerint ab ebrioso, non dico ab homicida, non dico a satellite alicujus sceterati (a), non dico a raptore rerum alienarum, non dico ab oppressore pupillorum, non a separatore conjugum; nihil horum dico: quod solumne est dico, quod quotidianum est dico, quo vocantur omnes dico, etin ista civitate, quando cis dicitur, Alogiemus 1, bene sit nobis,ettali dic festo Januariarum non dcbes jejunarc; ca dico levia, quotidiana: ab ebrioso homine cum baptizatur, quis est melior, Joaunes an cbriosus? Responde, si potes, quod ebriosus tuus melior sit quam Joannes: nunquam hoc audebis. Ergo tu quia sobrius es, baptiza post cbriosum tuum. Si evin post Joannem baptizaverunt Apostoli, quanto magis debet post cbriosum sobrius baptizare? Au di- -cis, In unitate mecum est ebriosus? Ergo Joannes amicus sponsi, non erat in unitate cum sponso ?

19

iS. Sed tibi ipsi dico, quisquis es: Tu es molior, an Joannes? Non audebis dicere: Ego sum melior quam Joannes. Ergo post te baptizent tui, si te rucrint Ditiores. Si enim post Joannem baptizatum est, erubesce quia post te non baptizatur. Dicturus es, Sed ego baptismum Christi habeo, et docco. Aliquando .ergo agnosce judicem, et uoli praeco superbus esse. Baptismum, Christi das, ideo non post te baptizatur: post Joannem ideo baptizatum est, quia non Christi baptismum dabat, sed suum; quia sic acceperat ut ipsius esset. Non ergo tu melior quam Joannes: sed baptismus qui per te datur, melior quam Joannis. Ipse enim Christi esti iste autem Joannis. Et quod dabatur a Paulo, et quod dabatur a Petro, Curisti est: ei si datum est a Juda, Christi erat. Dedit Judas, et non baptizatum est post Judam; dedit Joannes, et baptizatum est post Joannem: quia si datus est a Juda baptismus, Christi crat; qui autem a Joanne datus est, Joannis crat. Non Judam Joanni, sca baptismum Christi etiam per Judae manus datum, baptismo Joannis etiam per manus Joannis dato recte praeponimus. Etenim dictum est de Domino antequam pateretur, quia baptizabat plures quam Joauncs: deinde adjunctum est, Quamvis ipse uon baptizarcl, sed discipuli ejus (Joan. IV, 1, 2). Ipse, et non ipse: ipse potestate, illi ministerio; scnitutem ad baptizandum illi admovebant, potestas baptizandi in Christo perma- ncbat. Ergo baptizabant discipuli ejus, et ibi adhuc erat Judas inter discipulos cjus: quos ergo baptizavit Judas, non sunt iterum baptizati; et quos baptizavit Joannes, iterum baptizati sunt? Plane iterum, sed non iterato baptismo. Quos enim baptizavit Joannes, Joannes baptizavit: quos autem baptizavit Judas, Christus baptizavit. Sic ergo quos baptizavit ebriosus, quos baptizavit homicida, quos baptizavit adulter, si bapti­ smus Christi erat, Christus baptizavit. Non timeo ad- v ulterum, non ebriosum, non homicidam; quia columbam attendo, per quam mihi dicitur, Hic est qui baptizat.

20

19. Caeterum, fratres mei, delirum est dicere quia melioris meriti fuit, non dico Judas, sed quilibet hominum, quam ille de quo dictum est, In natis mulie­ rum nemo exsurrexit major Joanne Baptista (Matth. XI, 44). Non ergo huic quisquam servus, sed baptisma Domini etiam per servum malum datum, baptismali etiam amici servi praeponitur. Audi quales commemorat apostolus Paulus falsos fratres, invidia praedicantes verbum Dei, et quid de illis dicit: Et in hoc gandeo, sed et gaudebo. Christum enim annuntiabant, per invidiam quidem, sed tamen Christum (Philipp. I, 15- 48). Non per quid, sed quem vide: per invidiam libi praedicatur Chistus ? vide Christum, vita invidiam. Noli imitari malum praedicatorem, sed imitare bonum qui I tibi praedicatur. Christus ergo a quibusdam per invidiam praedicabatur. Et quid est invidere? Horrendum malum. Ipso malo zabolus dejectus est, ipsum dejecit multum maligna pestis I :ethabebant illam quidam Christi praedicatores, quos tamen praedicare permittit Apostolus. Quare ? Quia Christum praedicabant. Qui autem invidet, odit; et qui odit, quid de illo dicitur ? Audi apostolum Joannem: Qui odit fratrem suum, homicida est (I Joan. III, 45). Ecce post Joannem baptizatum est, post homicidam non baptizatum est; quia Joannes dedit bap tismum suum, homicida dedit baptismum Christi. Quod Sacramentum tam sanctum est, ut nec homicida ministrante polluatur.

21

20. Non respuo Joannem, sed potius credo Joanni. Quid credo Joanni ? Quod didicit per columbam. Quid didicit per columbam ? Hic est qui baptizat in Spiritu sancto. Jam ergo, fratres, tenete hoc, et cordibus vesiris infigite. Si enim hodie voluero plenius dicere quare per columbam, tempus non sufficit. Quia enim res discenda insinuata est Joanni per columbam, quant non novcrat in Christo Joannes, quamvis jam nosset Christum, exposui quantum arbitror Sanctitati vestrae: sed quare hanc ipsam rem per columbam oportuit dcmonstrari, si breviter dici posset, dicercm: sed quia diu dicendum est, et onerare vos nolo, quomodo adjutus sum orationibus vestris, ut illud quod promisi, implerem; adjuvante etiam atque etiam pia intentione et votis bonis, et illud apparebit vobis, quare Joannes qnod didicit in Domino, quia ipse eat qui baptizat in Spiritu sancto, et nulli servo suo translegavit potestatem baptizandi, non debuit discere nisi per columbam.

PrevBack to TopNext

On this page

Tractatus 5