Quaestio 1 : Utrum ilia sit propria definitio baptismi quam ponit Magister: «Baptismus est tinctio, id est ablutio, corporis exterior, facta sub forma verborum praescripta»

Quaestio 2 : Utrum haec sit praecisa forma baptismi: «Ego te baptizo in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti»

Quaestio 3 : Utrum sola aqua naturalis pura sit materia conveniens baptismi

Quaestio 4 : Utrum institutio baptismi evacuet circumcisionem

Distinctio Quarta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum parvuli sint baptizandi

Quaestio 2 : Utrum parvuli baptizati recipiant effectum baptismi

Quaestio 3 : Utrum parvulus exsistens in utero possit baptizari

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum adultus consentiens potest recipere effectum baptismi

Quaestio 2 : Utrum adultus fictus recipiat effectum baptismi

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum iam iustificati teneantur ad susceptionem baptismi

Pars 4

Quaestio 1 : Utrum omnes baptizati recipiant aequaliter effectum baptismi

Quaestio 2 : Quid faciendum est de parvulo exposito

Quaestio 3 : Utrum parvuli Iudaeorum et infidelium sint invitis parentibus baptizandi

Distinctio Quinta

Quaestio 1 : Utrum malitia ministri impediat conferri baptismum

Quaestio 2 : Utrum recipiens baptismum scienter a malo ministro mortaliter peccet

Quaestio 3 : Utrum aliquis debeat ministrare sacramentum baptismale quando praesumitur baptizationem vergere in periculum vitae corporalis eius qui suscipit

Distinctio Sexta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum solus sacerdos possit baptizare

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum unitas baptismi necessario requirat ut ab uno ministro conferatur

Quaestio 2 : Utrum unitas baptismi requirat simul esse ablutionem et prolationem verborum

Quaestio 3 : Utrum unitas baptismi requirat baptizantem esse distinctum personaliter a baptizato

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum in ministro baptizante requiratur intentio debita ad baptizandum

Quaestio 2 : Qualis intentio requiratur in ministro baptizante

Pars 4

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum baptismus possit iterari

Quaestio 2 : Quae sit poena iterantium baptisma

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum in baptismo imprimatur character

Quaestio 2 : Utrum character sit aliqua forma absoluta

Quaestio 3 : Utrum character sit in essentia animae an in aliqua eius potentia

Distinctio Septima

Quaestio 1 : Utrum sacramentum confirmationis sit necessarium ad salutem

Quaestio 2 : Utrum sacramentum confirmationis sit dignius baptimo

Quaestio 3 : Utrum sacramentum confirmationis possit iterari

Quaestio 4 : Utrum sit aliqua poena iterantium sacramentum confirmationis

Distinctio Octava

Quaestio 1 : Utrum eucharistia sit sacramentum Novae Legis

Quaestio 2 : Utrum ilia sit forma eucharistiae quae ponitur in canone missae

Quaestio 3 : Utrum sacramentum eucharistiae convenienter fuit institutum post cenam eu utrum possit recipi a nonieiunis

Distinctio Nona

Quaestio 1 : Utrum exsistens in mortali peccato peccet mortaliter percipiendo sacramentum eucharistiae

Distinctio Decima

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum possibile sit corpus Christi sub specie panis et vini realiter contineri

Quaestio 2 : Utrum idem corpus possit esse localiter simul in diversis locis

Quaestio 3 : Utrum corpus Christi possit simul esse localiter in caelo et in eucharistia

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum corpori Christi naturaliter exsistenti et eidem sacramentaliter exsistenti necessario insint eaedem partes et proprietates

Quaestio 2 : Utrum quaelibet actio immanens quae est in Christo naturaliter exsistente, eadem insit sibi ut in eucharistia sacramentaliter exsistenti

Quaestio 3 : Utrum corpori Christi ut in eucharistia exsistenti possit inesse aliquis motus corporalis

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum Christus in eucharistia exsistens possit per aliquam virtutem naturalem transmutare aliquid aliud a se

Quaestio 2 : Utrum aliquis intellectus creatus possit naturaliter videre exsistentiam corporis Christi in eucharistia

Quaestio 3 : Utrum aliquis sensus possit corpus Christi sentire ut est in eucharistia

Distinctio Undecima

Pars 1

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum sit possibilis transubstantiatio

Quaestio 2 : Utrum sit possibile quodlibet ens converti in quodcumque

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum panis convertatur in corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum panis in conversione in corpus Christi annihiletur

Quaestio 3 : Quibus propositionibus conversio panis in corpus Christi possit vere exprimi

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum panis triticeus cum aqua elementari coagulatus sit materia conveniens conversionis in corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum solum vinum expressum de uva sit conveniens materia conversionis in sanguinem

Distinctio Duodecima

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in eucharistia sit aliquod accidens sme subiecto

Quaestio 2 : Utrum in eucharistia quodcumque accidens remanens sit sine subiecto

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum accidentia in eucharistia possint habere quamcumque actionem quam poterant habere in subiecto

Pars 3

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum omnis transmutatio, quae potest causari ab agente creato circa accidentia in eucharistia manente, necessario requirat eandem quantitatem manere

Quaestio 2 : Utrum possibile sit circa eucharistiam fieri transmutationem corruptivam accidentium

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum in aliqua transmutatione, facta circa eucharistiam, necesse sit aliquam substantiam actione divina redire

Distinctio Decima Tertia

Quaestio 1 : Utrum sola actione divina possit confici corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum quilibet sacerdos, proferens verba consecrationis cum intentione debita et circa materiam convenientem, possit conficere eucharistiam

Distinctio Decima Quarta

Quaestio 1 : Utrum poenitentia necessario requiratur ad deletionem peccati mortalis post baptismum commissi

Quaestio 2 : Utrum actus poenitendi requisitus ad deletionem peccati mortalis sit actus alicuius virtutis

Quaestio 3 : Utrum poenitentia-virtus sit tantum unius poenae inflictiva

Quaestio 4 : Utrum per sacramentum poenitentiae deleatur culpa

Distinctio Decima Quinta

Quaestio 1 : Utrum cuilibet peccato actuali mortali correspondeat satisfactio propria

Quaestio 2 : Utrum quicumque iniuste abstulerit vel detinet rem alienam teneatur illam restituere ita quod non possit vere poenitere absque tali restitutione

Quaestio 3 : Utrum damnificans alium in bonis personae, puta corporis vel animae, teneatur restituere ad hoc quod possit vere poenitere

Quaestio 4 : Utrum damnificans aliquem in bono famae teneatur ad restitutionem ita quod poenitere vere non possit nisi farnam restituat

Distinctio Decima Sexta

Quaestio 1 : Utrum ista tria 'contritio, confessio et satisfactio' sint partes poenitentiae

Quaestio 2 : Utrum remissio vel expulsio culpae et infusio gratiae sint una simplex mutatio

Distinctio Decima Septima

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit ad salutem peccatori confiteri omnia peccata sua sacerdoti

Distinctiones Decima Octava et Decima Nona

Quaestio 1 : Utrum potestas clavium tantummodo se extendat ad poenam temporalem

Quaestio 2 : Utrum cuilibet sacerdoti in susceptione Ordinis conferantur claves regni caelorum

Distinctio Vigesima

Quaestio 1 : Utrum poenitentia in extremis valeat ad salutem

Distinctio Vigesima Prima

Quaestio 1 : utrum post hanc vitam possit aliquod peccatum dimitti

Quaestio 2 : Utrum confessor in quocumque casu teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum

Distinctio Vigesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum peccata per poenitentiam dimissa in recidivante redeant eadem numero

Distinctio Vigesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum extrema unctio sit sacramentum Novae Legis

Distinctio Vigesima Quarta

Quaestio 1 : Utrum in Ecclesia sint septem Ordines eo modo quo Ordo vel Ordinatio ponitur sacramentum

Distinctio Vigesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum poena canonica impediat a susceptione et collatione Ordinum

Quaestio 2 : Utrum sexus muliebris aut aetas puerilis impediat susceptionem Ordinum

Distinctio Vigesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum matrimonium fuerit immediate a Deo institutum

Distinctio Vigesima Septima

Quaestio 1 : Utrum convenienter definiatur matrimonium «viri mulierisque coniunctio maritalis inter legitimas personas vitam indissolubilem retinens»

Quaestio 2 : Utrum consensus expressus verbis sit causa efficiens matrimonii

Distinctio Vigesima Octava

Quaestio 1 : Utrum solus consensus de praesenti expressus verbis causet matrimonium

Distinctio Vigesima Nona

Quaestio 1 : Utrum consensus in altero vel utroque contrahentium coactus sufficiat ad contrahendum verum matrimonium

Distinctio Trigesima

Quaestio 1 : Utrum ad contractum matrimonii requiratur consensus sequens apprehensionem non erroneam

Quaestio 2 : Utrum inter Mariam et Ioseph fuit verum matrimonium

Distinctio Trigesima Prima

Quaestio 1 : Utrum sint tria bona matrimonii, quae Magister ponit in littera, scilicet fides, proles et sacramentum

Distinctio Trigesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum in matrimonio sit simpliciter necessarium reddere debitum coniugale alteri petenti

Distinctio Trigesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum fuerit licita aliquando bigamia

Quaestio 2 : Utrum 'bigamus ante baptismum' possit post baptismum ad sacros Ordines promoveri

Quaestio 3 : Utrum in Lege Mosaica fuerit licitum repudiare uxorem

Distinctio Trigesima Quarta

Quaestio 1 : Utrum impotentia ad actum carnalem impediat matrimonium simpliciter

Distinctio Trigesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum adulterium cum aliquo, vivente viro primo, impediat matrimonium cum eadem post mortem illius viri

Distinctio Trigesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum servitus impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum aetas puerilis possit impedire matrimonium

Distinctio Trigesima Septima

Quaestio 1 : Utrum sacramentum Ordinis impediat matrimonium

Distinctio Trigesima Octava

Quaestio 1 : Utrum votum continentiae impediat matrimonium

Distinctio Trigesima Nona

Quaestio 1 : Utrum disparitas cultus impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima

Quaestio 1 : Utrum cognatio carnalis impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Prima

Quaestio 1 : Utrum affinitas impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum resurrectio generalis hominum sit futura

Quaestio 2 : Utrum possit esse notum per rationem naturalem resurrectionem generalem hominum esse futuram

Quaestio 3 : Utrum natura possit esse causa activa resurrectionis

Quaestio 4 : Utrum resurrectio sit naturalis

Quaestio 5 : Utrum resurrectio futura sit in instanti

Distinctio Quadragesima Quarta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in quolibet homine resurget totum quod fuit de veritate naturae humanae in eo

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum ignis infernalis cruciet malignos spiritus

Quaestio 2 : Utrum homines damnati post iudicium cruciabuntur igne infernali

Distinctio Quadragesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum anima separata possit intelligere quiditates sibi ante separationem habitualiter notas

Quaestio 2 : Utrum anima separata possit acquirere cognitionem alicuius prius ignoti

Quaestio 3 : Utrum anima separata possit recordari praeteritorum quae ipsa novit coniuncta

Quaestio 4 : Utrum beati cognoscant orationes quas eis offerimus

Distinctio Quadragesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum in Deo sit iustitia

Quaestio 2 : Utrum in Deo sit misericordia

Quaestio 3 : Utrum in Deo distinguatur iustitia a misericordia

Quaestio 4 : Utrum in punitione malorum concurrat ex parte Dei punientis iustitia cum misericordia

Distinctio Quadragesima Septima

Quaestio 1 : Utrum universale iudicium sit futurum

Quaestio 2 : Utrum mundus sit purgandus per ignem

Distinctio Quadragesima Octava

Quaestio 1 : Utrum Christus in forma humana iudicabit

Quaestio 2 : Utrum in iudicio vel post cessabit motus corporum caelestium

Distinctio Quadragesima Nona

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum beatitudo consistit per se in operatione

Quaestio 2 : Utrum beatitudo immediatius perficiat essentiam quam potentiam ipsius beati

Quaestio 3 : Utrum beatitudo per se consistit in pluribus operationibus simul

Quaestio 4 : Utrum beatitudo per se consistit in actu intellectus vel voluntatis

Quaestio 5 : Utrum beatitudo simpliciter consistit in actu voluntatis qui est fruitio

Quaestio 6 : Utrum ad essentiam beatitudinis pertineat securitas perpetua

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum corpus hominis beati post resurrectionem erit impassibile

How to Cite

Quaestio 1

Utrum angelus malus potuerit appetere aequalitatem Dei

QUAESTIO I

Utrum Angelus malus potuerit appetere aequalitatem Dei ?

Alensis 2. part. quaest. 109. m. 3. D. Thom. 1. part. quast. 63. art. 3. D. Bonav. 2. dist. 5. art. 1. quaest. 2. Durand. ibi quast. 1. Mayr. quaest. 3. Gabr. h?c quaest. 2. Bassol. q. 1. Vasq. 1. p. d. 234.

Circa istam distinctionem sextam, in qua Magister agit de Angelorum malorum aversione, quaeruntur duo: Primum est, utrum Angelus malus potuerit appetere equalitatem Dei? Quod non, intellectus intelligendo summum verum, non errat; ergo nec voluntas amando summum bonum peccat; ergo appetens aequalitatem Dei non peccaret; ergo Angelus in primo actu peccandi, non potuit appetere summum bonum.

Contra, Magister in littera.

Dicitur, quod non potuit aequalitatem istam appetere, ad quod videntur esse quatuor rationes. Prima, quia non peccavit ex passione, patet; nec ex ignorantia, quia poena non praecessit culpam, igitur ex electione, sed electio non est impossibilium, ex tertio, et hic; angelum autem esse z:equalem Deo, est impossibile; ergo, etc. Praeterea, Angelum esse aequalem Deo includit contradicti- onem; ergo non includit aliquam rationem entis; ergo non continetur aliquo modo sub primo objeeto voluntatis vel intellectus; ergo non aliquo modo volibile.

Praeterea, nihil potest voluntas velle, nisi quod est preintellectum; ergo Angelum esse squalem Deo oportuit esse preintellectum, vel praostensum ab intellectu; aut igitur ab intellectu errante, et tunc poena fuisset ante culpam; vel ab intellectu non errante, et hoc est impossibile, quia intellectus non errans non potest ostendere illud,quod ineludit contradictionem.

Praeterea quarto, et videtur esse ratio Anselmi, de casu diaboli, capitulo quarto: Angelum esse aequalem Deo includit Angelum non esse, quia Angelus non potest esse Angelus, nisi sit inferior Deo; sed nullus potest appetere se non esse, per Augustinum 93. de lib. arbitrergo nullus inferior Deo, potest appetere aequalitatem Dei.

Anselmus, etiam de similitudinibus, capitulo sexto: Si beato Petro par esse volueris, eris in gloria Dei, quia ut Petrus sis in persona tua, non poteris, nam hoc si velles, teipsum nihil esse velles, quod velle nequibis.

SCHOLIUM.

Sententiam positam D. Thomae tenentem Angelum non potuisse appetere aequalitatem Dei, probatam quatuor rationibus, refutat aliis quatuor satis claris, resolvendo Angelum potuisse volitione simpliei ineffieaci, seu conditionata (quae suffieit ad meritum, el demeritum) appetere :equalitatem Dei, el explieat in auo di(iTerunt istz:e volitiones.

Quia tamen (a) istae rationes non cogunt, potest aliter ad quaestionem responderi, scilicet quod Angelus potuit appetere aequalitatem Dei, quod persuadetur primo sie, quia voluntas habet duplicem actum amandi, scilicet. amorem amicitie, et actum concupiscendi aliquid amato; et secundum utrumque acetum, habet totum ens pro objecto, ita quod sicut quodcumque ens potest ipse amare amore amicitie, ita quodcumque ens potest concupiscere ipsi amato; igitur cum Angelus potuerit se amare amore amicitia, potuit sibi concupiscere ,omne bonum coneupiscibile, et ita cum aequalitas Dei sit bonum quoddam concupiscibile secundum se, sibi potuit illud bonum concupiscere.

Praeterea, si aequalitas (b) Dei esset possibilis Angelo, posset Ancelus istam coneupiscere sibi, planum est; sed impossibilitas hujus non prohibet, quin posset Angelus hoc velle, quia voluntas potest esse impossibilium secundum Philosophum tertio Ethic. et Damasce-: num. Hoc etiam probatur, quia; damnati odiunt Deum, ex illo Psalm. Superbia eorum, qui te ode-t runt, etc. odiens autem vult oditum ! non esse, secundum Philosophum 2. Rhetor; ergo volunt Deum non esse, sed hoc est impossibile in se, et incompossibile; ergo impossibilitas istius appetibilis non prohibet quin posset appeti a voluntate peecante. Hoc etiam confirmatur, quia voluntas peccans potuit velle Deum non esse, et potuit etiam cum hoc, velle illum gradum et illam eminentiam Dei esse in ali- quo; ergo potuit velle eam esse in se sicut in alio, et ita potuit velle sibi eminentiam Doi. -

Praeterea secundum Augustinum 83. quest. q. 30. Voluntas potest uti fruendis, et frui utendis, ergo potest frui se; cum ergo non debeat frui nisi summo bono, et potest frui se, potest sibi coneupiscere tantam bonum, quantum bonum potest coneupiscere summo bono, et hoc est, aequalitas divina.

Respondeo ad questionem, (o) et dico, quod actus volendi duplex est: simplex et sub conditione, vel sub aliis verbis, quod est volitio efficax, et volitio complacenti». Exemplum, alio modo infirmus sperans sanitatem vult sanitatem, et alio modo infirmus deSperans de sanitate; vult enim sanitatem primus, quia sperat sanitatem sibi possibilem, et habet respectu ejus volitionem efficacem et imperativam mediis inducentibus sanitatem. Sed desperans vult volitione complacentiae, 1 sed non volitione efficaci, quia non quaerit media inducentia sanitatem pro eo quod non existimat illam posse sibi acquiri; et ista volitio secunda, quae est solum complacentiae potest esse impossibilis, et hoc sufficit ad meritum et demeritum, quia etsi sit impossibile, tamen potest consentire illi pleno consensu, et ista volitione potuit Angelus appetere aequalitatem divinam.

Sed de prima volitione, quae effieax est, dico quod Angelus non potuit appetere; simplici tamen volitione potuit sibi coneupiscere tantum bonum, et tanto desiderio, quanto concupisceret, si esset sibi possibile.

Ad argumenta pro opinione. (d) Ad primum dici potest, quod electio sequivoce accipitur. Uno modo pro actu voluntatis consequente plenam apprehensionem intellectus, quomodo dicitur quis peccare ex electione, quando non est passio perturbans intellectum, nec est ignorantia. Alio modo pro actu voluntatis consequente conclusionem syllogismi practici, qua electio non est nisi volitio efficax objecti, quae est ad inquirendum medium, per quod possit objectum attingi. Primo modo! electio est impossibilium, sicut! dicit Philosophus tertio Ethic. quod voluntas est impossibilium, non tantum voluntas errans, sed voluntas ' preesupposita plena apprehensione intellectus. Secundo modo electio non est impossibilium, quia nullus de impossibilibus syllogizat practice. Syllogismus enim practicus ex fine eoneludit illud, quod est ad finem, ut per illud quod est ad finem, deveniatur ad finem; et talis diseursus nunquam habetur de impossibili.

Vel planius dici potest, quod electio uno modo prszeise dicit volitionem consequentem plenam apprehensionem; alio modo volitionem efficacem sequentem syllogismum practicum. Primo modo potest esse cujuseunque, cui presupponitur notitia perfecta objecti. Secundo modo non potest esse alicujus, nisi ad cujus esse operatur voluntas quantum potest, quia nihil vult efficaciter, nisi ad quod disponit media per aus no- test deduci; et talis volitio efficax nunquam est alicujus impossibilis: nullus enim consiliatur de impossibilibus, nec praecipit intellectui practico ad inquirendum media ad illud; et hoc modo habet intelligi verbum Philosophi: Electio non est impossibilium.

Hoc etiam modo Angeli non peccaverunt ex electione, hoc est, ex volitione efficaci, per quam vellent niti ad consequendum propositum in pugnando et surripiendo sibi eminentiam Dei; potuerunt tamen peeeare ex electione, hoc est, ex non surreptione, sed ex perfecta volitione illius sequalitatis.

Ad secundum (e) dico, quod sicut est duplex intellectio, scilicet absoluta et comparativa; et absoluta quidem non est nisi alicujus objecti simplicis contenti sub objecto intel letus; et comparativa sive collativa potest esse ad quodcumque, et. hoc sive ista comparatio sit possibilis sive impossibilis, nou enim intellectus tantum componit propositiones possibiles, sed impossibiles; ita etiam aliqua. volitio est absoluta, et illa non est nisi alicujus objecti simplicis contenti sub primo objecto volibili. Aliqua est comparativa, et ita potest comparare quodcumque voliblle simplex ad quodcumque, licet in illa comparatione includatur contradictio.

De prima volitione loquendo, hoc complexum non est volibile, quia non est, aliquid simplex includens in se rationem primi objecti, sed tantum est quaedam habitudo objecti simplieis ad aliud objectum, auomrum utrumque objectum sim- plex est per se volibile, nam et illud quod vult, et illud cui vult, est per se volibile.

Quando ergo dicis, quod hoc totum non includit in se rationem primi objecti sui, falsum est loquendo de partibus totius; utraque enim pars, scilicet quod et cui, per se includit in se objectum voluntatis, et. hoc sufficit ad hoc quod voluntas velit unam partem in ordine ad aliam, sicut ad haec quod intellectus componat quodcumque simplex cuicumque simpliei, sufficit quod utrumque simplex possit per se apprehendi ab intellectu.

(f) Ad tertium dico, quod intellectus simplex potest apprehendere D sequalitatem Dei sine errore, er sufficit sola simplex apprehensio ad hoc quod appetitus appetat illud apprehensum alteri, sicut intellectus apprehendens albedinem, et apprehendens corvum, potest velle albedinem corvo; aequalitas autem Dei potest apprehendi sine errore, quia in aliquo est sine errore,nam Filius Dei est aequalis Patri, et ille potest apprehendi, vel sj nihil esset z:equale, adhuc aequalitas posset apprehendi absolute. Nec in apprehensione illa simplici est error, nec aliqua falsitas, et tamen illa apprehensio simplex sufficit ad volitionem illius simplieis cuieumque intellecto — et amato.

Si igitur arguas, a quo intellectu hoc ostenditur, errante vel! non errante? Dico, quod a non. errante, sed simplici, cujus non est errare, nec verum dicere 3 istae enim sunt conditiones intellec- tus componentis et dividentis, et non oportet intellectum ante appetere, haec componere cum hoc, vel dividere hoc ab illo, sed suffieit ^ voluntatem comparare hoc ad illud, quia voluntas est vis collativa sicut intellectus, et per consequens potens conferre quaecumque simplicia sibi ostensa, sicut intellectus potest.

Ad quartum (g) potest dici quod voluntas posset velle consequenler se non esse, quia quilibet peccans mortaliter, vult aliquid in quo non vult subesse Deo, et in hoc ex consequenti vult se non esse, quia non potest esse nisi subsit Deo. Tamen ad formam argumenti potest dici, quod non oportet quod velit consequens, et si vult antecedens, quando consequens non est de per se intellectu antecedentis, sicut. ponitur exemplum quod aliquis potest appetere Episcopatum non volendo Sacerdotium, cujus ratio est ista, quia sicut ad scire antecedens non sequitur scire consequens, nisi sciatur consequentia hujus ex illo, ita ex velle antecedentis non sequitur velle consequentis, nisi sit velle hujus consequentiz. Si enim vel nesciatur consequentia, vel non Sit velle consequentis», non oportet propter velle antecedens, velle consequens. Nunc autem in proposito, consequens non est de intellectu antecedentis, nec si esset, esset per se ista habitudo cognita vel volita, et ita potest non velle consequens.

Ad illud (h) Anselmi et de similitudinibus dicitur, quod non potest quis ordinate velle se non esse, quia ordinata voluntas non est volendo aliquid, et non volendo illud, quod necessario sequitur ad ipsum, sive sit sibi intrinsecum, sive non, sed de voluntate non ordinata non oportet.

Ad primum principale dico, quod intellectus intelligens summum verum, de aliquo non sumIo vero errat, sicut intelligendo lapidem esse summum yerum. non tamen errat, intelligendo lapidem in se intellectione simplici, vel intellectione collativa intelliSendo illud, cui ipsum convenit; ita voluntas volendo primum bonum voluntate simplici, complacendo, non errat, nec volendo illud alicui, cui illud bonum convenit; non autem congruit nisi Ipst. soli ccet^ ideo" volendo illud cuicumque alii a se, quasi volitione collativa, errat.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 1