Articulus 1

Quaesio I. PRimo ostendo quod in paradiso terrestri non fuisset per carnalem copulam prolis genero. Damas. libro 2. ca. 6. Omnia quae sunt secundum generationem subiiciuntur corruptioni: Sed primi parentes si ste tissent procreassent filios immortales: quia in terrestri paradi so: nulla fuisset hominum corruptio: ergo videtur quod per carnalem generonem filios non procreassent.

¶ Item secundum philosophum 2. de anima. ad hoc data est vis generatiua: vt quae non possut conseruari in se conseruentur in suo simili. Sed homo in statu innocentie poterat conseruari in se ipso: ergo videtur quod vim gnantiuam non habebant: et si sic per carnalem copulam filios non genuisset.

¶ Item vt inferius ostendetur: semen est superfluitas alimenti: sed in corpore primorum parentum in statu inocentie nihil fuisset superfluum: ergo ab eis nulla fuisset seis decisio: sed genero filiorum percarnalem copulam: non potest fieri sine seis decisione: ergo per carnalem copulam filios non genuissent in statu innocentie.

Contra. Gense 2 ditur mulier facta in adiutorium viri. Sed non ad aliud nisi ad generonem quae est per carnalem copulam: quia ad quodlibet illud opmus magis potuisset adiuuari vir a viro quam a muliere: ergo videtur quod in statu innocentie per carnalem copulam filios generassent.

¶ Item magister in littera dicit: quod si non peccassent primi homines in paradiso sine omni peccato et macula carnali copula conuenissent: et parum postea dicit quod genuissent filios in paradisum per coitum immaculatum.

Respondeo quod non obstante opione illorum qui dixe runt quod homines non fuissent multiplicati per carnalem copulam. Si primi parentes non peccassent: sed per creationem sicut multiplicati sunt angeli. De quorum opinione videtur fuisse Greg. nixenus primi parentes in paradiso terrestri per carnalem copulam filios genuissent. Homini enim cum estm ante peccatum corpus animale haberet inquantum alimoniis indigebat naturale erat posse generare filios per carnalem copulam: cum ccteris animalibus perfectis hoc naturaliter conueniat. Huic opinioni concordat Aug. 4. de ci. ca. 2et dicens quisquis dicit homines non fuisse coituros nec gnanturos nisi peccassent: quid aliud dicit nisi propter numerositate sanctorum necessariu hominis fuisse peccatum. q. d. hoc differe inconueniens est: huic etiam concordat: quod dicit Aug. 9. super Gen. longe post principium non inuenio ad quod adiutorium facta sit mulier virosi pariendi causa subtrahatur.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod omnia quae sunt per generonem subuciuntur corruptioni. Dico quod hoc verum est si pueris naturalibus relinquentur: homines autem si non peccasset per supernaturale beneficium conditoris a corruptione fuissent praeseruati.

¶ Ad 2m dicendum quod philosophus in auctoritate praeallegata non tangit totam causam: quare data est hominibus vis gfiatiua: quia non tantum data est eis vis gnamtiua: propter speciei conseruationem: sed est propter mluleiplicationem indiuiduo rum in eadem specie: vt sic per divinam prouidentiam repleatur numerus electorum.

¶ Ad 3m cum dicitur quod in corpore primorum parentum nihil fuisset superfluum etc. Dico quod verum est: loquendo de superfluo indiuiduo et speciei: semen autem quamuis si superfluum in indiuiduo: tamen est necessarium ad naturalem conseruationem speciei: non tantum semen mulieris: quia sicut dicit Auic. 9. de animalibus. ca. de causa masculinitatis et feminitatis materia mulieris: quae dicitur sperma non habet in se virtutem generatiuam: sed posim vt in ea fiat generatio et ideo ad naturalem generationem requiritur sperma viri tamquam actiuum principium: vnde Auic. 9. de animal ibus. ca. d est dicit quod semen viri inuoluitur cum matrice et profundatur in materiam vt sit operator membrorum et ducat idoneam materiam ad membra.

Quaesio II. SEcundo queritur vtrum per qualem carnalem copulam fuisset prolis generatio. Et videtur quod non: quia vis nutritiua semen admistrat gnantiue. Sed secundum quod dicit Aui. 6 naturalium libro 2. c id est vis nutritiua oper. tur omni tempore vite singularis. Si ergo adam continue nutriretur in eo se men continue generaretur. Aut ergo oporteret ipsum extraordinarie pollui: aut naturam grauari: autm quandoque cognoscere vxorem suam praegnantem. Sed duo primo sunt inconuenientia: ergo aliquando cognouisset praegnantem: et sic non per quecumque actum fuisset prolis generatio.

¶ Item sicut comedemest naturalis actus: ita mulierem cognoscem: sed in statu innocentie debebat homo satisfacem naturali appetitui gustus: ergo a simili naturali appetitui tactus: quandocumque ergo copulam appetiuisset vxorem carnaliter cognouisset siue fuisset in statu in quo per illum actum potuisset concipere: siue non.

Contra. in statu inocentie quaenecumque homo seiasset terram recepisset fructus ex ea: quia sterilitas terre propter peccatum inflicta est: vnde post peccatum dictum est ade Gen. 3 maledicta terra in opere tuo: ergo a simili numquam homo seminasset in muliere: quin in illa fructum prolis generasset.

Respondeo quod per carnalem copulam fuisset in paradiso terrestri prolis genero: quia vis generatiua perfecte erat subiecta rationi: vnde exire in actu non appetebat nisi secundum dictamen rationis: recta autem ratio dictat nulla esse re vtendum nisi ad id propter quod est: et quia vis generatiua data fuit homini pro statu innocentie ad prolis generonem tantum: ideo ratio hominis in statu innocentie cum esset recta semper dictasset generatiuam non debere appetere exire in actum nisi vxore existente in tali statu in quo per carnalem copulam conciempere potuisset: vnde nunquam vxoricarnaliter copulatus fuisset nec ad hoc ipsum generatam instigasset nisi pro illo tempore pro quo per illum actum mulier apta fuisset impregnari. Cum ergo seme viri semper validum fuisset propter integram naevertutem: per quamlet carnalem copulam fuisset prolis generatio.

Ad primum in oppositum dicendum quod cum regimen corporis ade esset secundum moderantiam rationis rectenumquam nutritiua semen seu materiam seis ministrasset in abundanti sufficientia vsque ad horam generandi opportunam.

¶ Ad 2m dicendum quod adam numquam carnalem copulam appetiuisset nisi quando esset tempus ad generonem aptum: quia vis generatiua perfecte erat rationi subiecta: vnde Aug. 9. super Gensem longe post principium dicit quod nulla concupiscentia tamquam stimulus inobedientis carnis vrgebat.

Quaesio III. TErtio queritur vtrum tanta sic modo fuisset in carnali copula delectatio. Et videtur quod enenm quia modo in illo actu: propter vehementiam delectationis ratio obnubilatur. vnde Augustinus 9 de ci. ca. 1i6 quod in illo actu propter intensionem voluptatis pene omnis acies: et quasi vigilia cogitationis obruitur. Sed in statu innocentie non fuisset ratio homins obnubilata: ergo non fuisset delectatio: ita intensa sic modo.

¶ Item quanto appetitus est maior tanto delectatio intensior. Sed in statu innocentie non erat appetitus generatiue ita intensus: sicut modo: quia secundum Aug. 14. de ci. dei c. 17. eo voluntatis nutu mouerentur illa membra: quo cetera et sine ardore et illecebroso stimulo cum tramquillitate animi et corporis: ergo nec delectatio in illo actu: ita fuisset intensa.

¶ Item quanto voluntas magis applicat se delectationi tanto ceteris paribus est delectatio intensior. Sed in statu innocentie non ita immersisset se voluntas hominis in delectatione actus illius: sic modo: eo quod in homine fortius erat frenum rationis: ergo videtur quod in illo statu non fuisset delectatio ita intensa sicut modo.

Contra secundu philosophum. 7 ethi. ca. 16. delectatio est opotno secundum nam habitus non impedita: quanto ergo operto est naturalior: et magis expedita: tanto est delectabilior. Sed in statu innocemtie actus carnalis copule non fuisset minus naturalis quam modo: et fuisset expeditior: ergo in statu innocentie tanta fuisset delectatio in illo actu sicut modo vel maior.

¶ Item sensus visus in statu innocentie magis fuisset delectatus in suo obiecto quam modo. Similiter auditus olfatus et gustus: ergo a simili et sensus tactus vt videtur.

Ad istam quaestionem dicunt quidam quod in actu carnalis copule fuisset tanta delectatio vel maior in statu innocentie: sicut modo: quia vis generatiua erat perfectior et actus eius sibi conuenientior et sensus tactus viuacior: et decisum fuisset semen perfectius in locis neruosis perquae transit conuenientius. Cum ergo causetur delectatio in homine ex coniunctione conuenientis cum conuenienti cum perceptione eiusdem: videtur quod tunc delectatio sensibilis in actu illo fuisset maior quam modo quamuis vis concupiscibilis non immoderate delectationi inhesisset: sed secundum mensuram rationis: sicut sobrius habens gustum bene dispositum et viuacennon minorem sentit delectationem sensibilem in sumptione cibi quamgulosus non habens gustum: ita viuacem: nec ita bene dispositum.

¶ Alii dicunt contrarium dicentes quod quamuis: nec virtus generatiua: nec virtus concupiscibilis: sint modo ita perfecte: sicut erant in statu innocentie: tamen quia non ita possit formari a ratione in hoc statu: sicut in statu innocentie: fortius modo mouentur motu delectationis in actu carnalis copule: quam in statu innocentie: sicut equus lasciuus rupto freno fortius mouetur quam equus fortior cum frenatur et tenetur a suo sessore. Qui vult tenere primam opi. quie multis videtur probabilior potest dicere ad principium in oppsium quod obnubiltio rationis modo non est propter intentionem delectationis tantum. Sed propter debilitatem rationis in suo actu quae aggrauata est corpore corruptibili: et propter ardorem distemperatum et distemperatam corporis tramsmutationem: quorum neutrum fuisset in statu innocemtie: et ideo quamuis fuisset delectatio intensior quam modo: non tamen obnu¬ bilasset rationem.

¶ Ad 2m cum dicitur: quod quanto appetitus est maior: tanto delectatio intensior etc. Dico quod verum est ceteris paribus. Sed maior perfectio virtutis et sensus in statu innocentie quam modo plius fecissent ad intentionem delectationis quam maioritas appetitus in statu corrupto: sicut videmus quod quamuis senex intemparatus: intensius appetat actus carnalis copule quam iuuenis temparatus: tamen iuuenis temparatus maiorem sentit delectationem in cognoscendo carnaliter vxorem suam quam intemparatus senex in suam vxorem cognoscendo.

¶ Ad 3m cum dicitur quod quanto voluntas magitu applicat dele ctationi tanto ceteris peribus est delectatio intensior etc. Dico quod verum est. Sed in statu nature lapse non sunt cetera paria his quae erant in statu innocentie: sicut in corpore quaestionis dicum est in solutione praecedentis argumenti.

¶ Qui vult tenere 2o m opinii potest respondere ad principium in oppositum dicendo: quod quanto oporitio est magi expedita tanto est delectabilior ceteris paribus: sed intentio conuersionis volunta tis super delectationem in statu innocentie non erat equalis illi quae est in statu nature lapse.

¶ Ad 2m dicendum quod quamuis in statu innocemtie alii sensus magis delectarentur in suis obietis quam modo delectatione naturali: non tamen delectatione curiositatis.

¶ Uel potest dici quod non est simile de delectatione tactus ad delectationem aliorum sensuum: quia delectatio sensus tactus maxime est in re grossa: et ideo eius intentio minus erat conueniens statui innocentie qui erat quasi speritualu¬s reustatus istius quam intentio delectationis sensuum aliorum.

Quaesio IIII. QUarto queritur vtrum per carnalem copulam fuisset in muliere virgitati amissio: et videtur quod non. Quia dicit Aug. 14. de ci. c. 27. quod in statu innocentie nulla corruptione integritatis infunde retur maritus gremio vxoris.

¶ Item Aug.id est de ci. c. 19. quis eam. dem sana mente putauerit se perdere pudicitiam. Si sorte in apprehensa et oppressa carne sua exerceatur et expleatur libido non sua: ergo videtur quod virgitas violenter non potest auferri: sed in muliere violenter pt fieri claustrorum apertio et seis infusio: et in susceptione seis conta voluntatem mulieris esse sensibitu delectatio: ergo videtur quod ista tria non auferant virgitatem nisi simul adsit voluntatis deordinatio: sed in muliere in statu innocentie nulla fuisset in actu carnatlu copule voluntatis deordinatio: ergo nec virgitatis amissio.

¶ Item dolor caustur in homine ex disione continui cum perceptione eiusdem: sed in muliere in statu innocentie nullus fuisset dolor: ergo nec in ea fuisset sacta aliqua claustrorum apertio: ergo necvaegitatis amissio.

Contra vrginem concipere et pere miraculum est: sed in statu inocentie mulier concepisset: et peperisset naturaliter: ergo per actum carnalus copule virgitatem amisisset.

¶ Item duo corporanon possunt naturaliter simul ese in eodem loco: ergo nec maritus intrare corpus mlaliert nec proles exir de ventre sine claustrorum apertione potuisset.

Respondeo quod in statu inocentie in actu carnatur copule fuisset facta in maliere claustrorum apertio: et seis virilut in matricem mialier transfusio: et in susceptione illius seis fuisset in muliere sensibilus delectatio: et fuisset seis virilis cum seine mulieris sacta commixtio. Sed non fuisset aliqua voluntatis deordinatio: nec in apertione claustrorum fuisset penalis passio: quia sicut dicit Aug. 14. de ci. c. 27. Sicut ad periendum non doloris gemitus: sed maturitatis impulsus feinea viscera relaxaret: Sic ad fetandum et accipiendum non libidis appetitus: sed voluntarius naumm vtramque coniungeret

¶ Ex praedictis mouentur alio ad dicendum: quod in mlaliere non fuisset virgitatis amissio ex quo ibi non fuisset voluntatis deordinatio: et post apertionem claustrorum non penalem fuisset iterum claustrorum reclusio. Sic os aperitur et postea clauditur: et quia vt volunt aliqui quamuis fuisset illa apertio in partu: enon tamen oportuisset ipsam esse in concubitu: quia secundum quod dic Aug. 14. de ci. ca. 27. quando illas corporis partes non ageret turbidus calor: sed spontanea potestas: sicut opus esset adhiberet. Ita tunc potuisset vtero coniugis salua integritate sfeminei genitalis virile semen immitti: sicut nunc potest eadem integritate salua ex vtero virginis fluxus cruoris menstrui emitti. Eadem appe viam posset illud iniici qua hoc potest eiiciSed hoc vltimo dictum aliis non videtur rationale: quia secundum hoc membrum virile deseruiens generaretur membrum mulieris non intrasset: sed ab exteriori semen introiuisset: nec Augustinus in auctoritate praeallegata asse¬ rit: quod ita factum fuisset. Sed quod ita fieri potuisset.

¶ Ion aliis videtur dicendum quod ex prinarratis in poenitentuo quaeosdis sequitur quod mulier in actu carnalis copule virginitatem ammisisset: nec tamen propter hoc ab aliquam dignitate cecidisset: quia in illo statu virginitas non praeferretur coniugio: quamuis modo coniugio praeferatur propter rationem que dicetur cum temptabitur de ista materia domino concedente. Qui vult tenere hanc vltimam opi potest dicere ad duo primoa argumenta in opposium quod procedunt de virginitate secundum quod dicit mentis integritate.

¶ Ad 3m potest dici quod in diuisione illarum nullus fuisset dolor: eo quod partes ille pleneerant in obedientia voluntatis.

¶ Qui vult tenere aliam opi. posset dicere ad primium argumentum in opposium quod illa aperitio claustrorum que fuisset in partu: etiam si aliqua aperitio fuisset in concubitum non suffecisset ad amissionem virgitatis: quia postea fuisset earundem pertium reclusio. Cum autem dicitur esse miraculum virginem concipere et pere intelligendum est: si concipit sine seminis susceptione et claustrorum apertione.

¶ Ad tertium patet quomodo responderi debeat per iam dicta.