Table of Contents
Melander De Anima Commentary
Prooemium
Disputatio I
Disputatio I, Sectio 1
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 2 : An anima sit subsistens
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 3 : An unius corporis sit unus actus, an plures
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 4 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 5 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 2
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint in genere potentiae animae
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 2 : An in communi potentiae distinguantur ab anima rationali
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 3 : An potentiae animae realiter distinguantur inter se
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 4 : Unde sumant specificam diversitatem potentiae anima
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 5 : Quae sit caa potentiarum animae
Disputatio II
Disputatio II, Sectio 1
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima vegetativa
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 2 : In quo subiecto sit anima vegetbilis
Disputatio II, Sectio 2
Disputatio II, Sectio 2, Prooemium
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 1 : Quomodo inter se differant
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 2 : De facultatibus animae vegetativae famulantibus
Disputatio II, Sectio 3
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 1 : Quid sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 2 : Quotuplex sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 3 : Quodnam sit proximum viventis alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 4 : Quod sit alimentum remotum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 5 : An alimentum sit omni viventi necessarium
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 6 : An toto tempore viventis necessarium sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 7 : An toto tempore vitae maneat idem numero vivens, verbi gratia idem numero homo, leo, serpens
Disputatio II, Sectio 4 : De ipsa Nutritione et concoctione cum aliis huc pertinentibus
Disputatio II, Sectio 5 : Quaedam praeterea ad dictorum cognitionem utilia
Disputatio III
Disputatio III, Sectio 1
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima sensitiva
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 2 : Quid et quotuplex corpus animatum sive quod idem est animal
Disputatio III, Sectio 2
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint potentiae animae sensitivae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 2 : Quomodo distinguantur hae tres potentiae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid et quotuplex sensibile
Disputatio III, Sectio 3
Disputatio III, Sectio 3, Prooemium
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 1 : An dentur species sensibiles
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 2 : A quo producantur spes sensibiles sensuum externorum
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 3 : An species sensibiles sensuum externorum sint divisibiles
Disputatio III, Sectio 4
Disputatio III, Sectio 4, Prooemium
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 1 : In quo subiecto recipiatur
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 2 : A quo effective procedat sensatio
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 3 : An sensatio possit esse erronea
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 4 : An sensatio possit esse obiecti absentis
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 5 : An possit sensus externus propriam sensationem praecipue ut oculus visionem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 6 : An sensibile positum supra sensorium impediat sensationem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 7
Disputatio III, Sectio 5
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 1 : Quod sit obiectum visus
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 2 : Quid sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 3 : Quotuplex sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 4 : Qua causa colorum
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 5 : An lumen sit essentialis intentionalis tantum an realis qualitas
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 6 : Quomodo lumen sit necessarium ad visionem
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 7 : Quomodo fiat visio
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 8 : Organum visus sive structura oculi
Disputatio III, Sectio 6
Disputatio III, Sectio 6, Prooemium
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 1 : Quid sit sonus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 2 : An sonus sit ens successivum an permanens
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 3 : Quae sit causa soni
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 4 : An sonus propagetur per medium realiter an tantum intentionaliter
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 5 : Quid sit et quomodo fiat echo
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 6 : Organum auditus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 7 : Quomodo fiat vox humana
Disputatio III, Sectio 7
Disputatio III, Sectio 7, Prooemium
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 1 : Quid sit odor
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 2 : Organum olfactus
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 3 : Quomodo et per quod medium transmittatur odor
Disputatio III, Sectio 8 : De gustu
Disputatio III, Sectio 9 : De Tactu
Disputatio III, Sectio 10
Disputatio III, Sectio 10, Prooemium
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 1
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 2
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 3 : De somno et somniis
Disputatio IV
Disputatio IV, Sectio 1
Disputatio IV, Sectio 1, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 2
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 3
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 5 : Quandonam anima rationalis infundatur corpori
Disputatio IV, Sectio 2
Disputatio IV, Sectio 2, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 1 : Quid et quotuplex intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 2 : Officia intellectus agentis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid sit intellectio sive actus intellectus possibilis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 4 : Quotuplex sit actus intellectus patientis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 5 : Quod sit obiectum intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 6 : Quomodo differant intellectus agens et patens
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 7 : De memoria
Disputatio IV, Sectio 3 : De voluntate
Disputatio IV, Sectio 4 : De potentia locomotiva
Disputatio IV, Sectio 5 : De anima separata
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas III [Penn855 Transcription]
Dico substantiali quia dei[?] Ac entali nisi est dubius Una enim est in gratia altera sine gratia Una erudita Altera Indocta Christi Quaerit ergo an Una excedat alteram aliqua perfectione quia sit entitas substantialis sub specie Animae inumero tamen Inversa ab perfectione alterius animae ita tamen ut nisi solo numero suae entitatis sed et maiori perfectione eiusdem alteram vincat Certum est in specie omnes animas rationales esse pares quoad individua est
Responsa omnes et aequales esse Explico et probo Conveniunt omnes totam entitatem singularem huius animae esse eiusdem specie cum tota substantia illius animae sed quondam dicunt substantiam singularem huius aliquod habere eui[?] simile in essentia habeat quoque illa anima sed nisi aeque perfectum sub eadem specie simili aliquo innumero? quo duae albedines inaequaliter intensa inaequaliter perfectae sub Hoc enim admittere nisi primus 1[?] quia sic substantia suscipiet magis et minus nec valet quod retorquent animam hominis esse magis perfectam quam animam leonis ac proinde et in natura sententia debere suscipere magis et minus quia hic nisi fit comparatio in eadem specie proprie ab magis et minus suscipere est sub eadem perfectione essentiali plus l. minus habere
2 quia si datur unius animae profectio maior ea nisi distinguitur ab differentia individuali per illam ipsam enim perfectionem intelligenter anima distincta ab illa numero anima consequenter perfectio illa erit differentia Individualis: Ab differentiae individuales in nullo alio genere substantia sient inaequalis perfectionis sub eadem specie ut constat inductione et probatur quia alias in infinitum anima bruti generata imperfectior est anima generantis quia ut vult Adversarius nisi est aequaliter perfecta sed nisi patet fieri magis perfecta ut per se constat ergo erit minus perfecta et sic millesimus enim ergo leo mille perfectionibus inferior erit primo leone ergo nec differentiae individuae animae rationalis sub inaequalis perfectionis Adde alias idem dicendum[?] de[?] Accentibus[?] Nam praeter intensionem graduum habet albedo differentiam suam individualem per quam est haec albedo si ergo diversae differentiae individuales sed inaequalis perfectionis sequetur albedines aequaliter intensas nisi esse sub eadem specie aequaliter perfectas
Dices 1 Operatio unius animae perfectior est quam/quamquam[?]alterius unus enim homo perfectius intelligit iudicat x(below line) altero ergo anima est perfectior altera
Nego consequiam quia ad operatores animae et intellectivas in hac vita nisis requiritur sola anima sed et dispositio corporis principeue organorum interiorum sensuum Necesse est ergo quod ubi dispositio corporis imperfectior est imperfectior operatio sequatur et ubi perfectior est operatio evadat perfectior et cum aequales sub animae Unus ergo melioris ingenii est altero ob meliorem animam Sane bonitas ingenii in eodem homine nisi est semper aequalis sed per morbum subinde vitiatur ergo ex eius diversitate malem infertur diversitas animae
Dices 2 perfectiores dispositiones perfectiorem exigunt formam sed unum corpus et fatemur est altero perfectius dispositum ergo perfectiorem exigit animam rationalem Confirmatur alias anima Petri aeque potiusset uniri corpori Paulli inaequaliter disposito
Verum haec confirmatio nihil absurdi infert quia anima rationalis sub disiunctione respicit quamlibet materiam ad formam humanam sufferenter dispositam Determinatio a ad hanc 1 illam fit ab Deo sicut et creatio animae Ad Maiorem respondeo Animam rationalem esse ita perfectam ut quantume eumque crescant humanae dispositiones quamdiu humanae manent nisi possint maiores evadere in perfectione quam ferre possit quodlibet animai rationalis Igitur perfectiones dispositiones exigunt perfectiorem formam quin haec omnes dispositiones illius generis excedit nego quin nisi excedit concedo Nam ideo haec materia nisi possit accipere formam aeris sed ignis quia dispositiones eius maiores evaserunt quam ferat forma quoad speciem sumptae nisi quoad individuationem
Responsa in substantia sua est verum neque est absurdum aut si absurdum putas dicere/docere[?] debes pessimum peccatorem Lutherum enim qui/quem[?] habuisse animam imperfectiorem quam omnis alius illo melior quod frustra dicis imo contra te quia in tua sententia quia ingenio praevalet ut Lutherus meliorem animam sortitus est
Dices 4 differentiae animarum individuae nisi conveniunt univocem inter se ergo sub inaequalis perfectionis Consequentia est evidens quia sis sub similes in perfectione hoc ipso fundabunt conceptum nullam dissimilitudinem includentem id est ut constat ex Lqia[?] Univocum Ants[?] patet quia alias sub specie infima statuerer aliud Virile[?] in quo convenirent differentiae individuales
Responsari post differentias singulares nisi positione concipi sub aliquae ratione communi quia earum essentia est esse singulares; Verum etsi per essentiam sint singulares conparatae ad animam quam constituunt inter se tamen conparatae in hoc conveniunt quod omnes sint differentiae possit esse differentiam singularem nisi esse proditum[?] publicum[?] sed tum logicum quod commune esse post inulris[?] quia alias ex sua natura commune nihil habent
2: post responderi differentiam singularem sola ratione dnqui[?] ab re singulari ac proinde in reali eius entitate fundari conceptum virilem sed nisi diversum ab specie sub qua sub animae sed contra sic differentiae individuae ponentur sub specie quam contrahuntquod nisi est minus absurdum quam sub genere collocare directe differentias specificas
Responsa ergo negando assumptum obtentionis Et dico singulares differentias secundum quod ratione differunt ab anima singulari convenire in aliquo ratione quoque distincto ab conceptu communi singularum animarum Nego tamen sub specie infima collocari aliam speciem quia species illa in qua conveniunt differentiae singulares respectu lineae rectae nisi est species sed differentia: Quare[?] ab latere ponuntur Sic ergo nemo dumtaxat[?] inter Ant[?] et hominem esse aliam speciem etsi ab latere ponatur rationale quod est vera species praedicabilis ut alibi diximus Ita nec hic simile quod dicendum est Adde id commune in quo conveniunt differentiae singulares nisi contrahi per aliam novam differentiam ad hanc differentiam singularem L[?] certe si putas contrahi quia semper debent distingui id quo aliqua conveniunt et id quo differunt tamen ea differentia nisi est constitutiva substanti sub illa specie sub qua contrahunt differentiae singulares sed sub alia
On this page