Table of Contents
Melander De Anima Commentary
Prooemium
Disputatio I
Disputatio I, Sectio 1
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 2 : An anima sit subsistens
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 3 : An unius corporis sit unus actus, an plures
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 4 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 1, Difficultas 5 : Quotuplex sit anima?
Disputatio I, Sectio 2
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint in genere potentiae animae
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 2 : An in communi potentiae distinguantur ab anima rationali
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 3 : An potentiae animae realiter distinguantur inter se
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 4 : Unde sumant specificam diversitatem potentiae anima
Disputatio I, Sectio 2, Difficultas 5 : Quae sit caa potentiarum animae
Disputatio II
Disputatio II, Sectio 1
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima vegetativa
Disputatio II, Sectio 1, Difficultas 2 : In quo subiecto sit anima vegetbilis
Disputatio II, Sectio 2
Disputatio II, Sectio 2, Prooemium
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 1 : Quomodo inter se differant
Disputatio II, Sectio 2, Difficultas 2 : De facultatibus animae vegetativae famulantibus
Disputatio II, Sectio 3
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 1 : Quid sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 2 : Quotuplex sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 3 : Quodnam sit proximum viventis alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 4 : Quod sit alimentum remotum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 5 : An alimentum sit omni viventi necessarium
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 6 : An toto tempore viventis necessarium sit alimentum
Disputatio II, Sectio 3, Difficultas 7 : An toto tempore vitae maneat idem numero vivens, verbi gratia idem numero homo, leo, serpens
Disputatio II, Sectio 4 : De ipsa Nutritione et concoctione cum aliis huc pertinentibus
Disputatio II, Sectio 5 : Quaedam praeterea ad dictorum cognitionem utilia
Disputatio III
Disputatio III, Sectio 1
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 1 : Quid sit anima sensitiva
Disputatio III, Sectio 1, Difficultas 2 : Quid et quotuplex corpus animatum sive quod idem est animal
Disputatio III, Sectio 2
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 1 : Quot sint potentiae animae sensitivae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 2 : Quomodo distinguantur hae tres potentiae
Disputatio III, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid et quotuplex sensibile
Disputatio III, Sectio 3
Disputatio III, Sectio 3, Prooemium
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 1 : An dentur species sensibiles
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 2 : A quo producantur spes sensibiles sensuum externorum
Disputatio III, Sectio 3, Difficultas 3 : An species sensibiles sensuum externorum sint divisibiles
Disputatio III, Sectio 4
Disputatio III, Sectio 4, Prooemium
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 1 : In quo subiecto recipiatur
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 2 : A quo effective procedat sensatio
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 3 : An sensatio possit esse erronea
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 4 : An sensatio possit esse obiecti absentis
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 5 : An possit sensus externus propriam sensationem praecipue ut oculus visionem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 6 : An sensibile positum supra sensorium impediat sensationem
Disputatio III, Sectio 4, Difficultas 7
Disputatio III, Sectio 5
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 1 : Quod sit obiectum visus
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 2 : Quid sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 3 : Quotuplex sit color
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 4 : Qua causa colorum
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 5 : An lumen sit essentialis intentionalis tantum an realis qualitas
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 6 : Quomodo lumen sit necessarium ad visionem
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 7 : Quomodo fiat visio
Disputatio III, Sectio 5, Difficultas 8 : Organum visus sive structura oculi
Disputatio III, Sectio 6
Disputatio III, Sectio 6, Prooemium
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 1 : Quid sit sonus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 2 : An sonus sit ens successivum an permanens
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 3 : Quae sit causa soni
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 4 : An sonus propagetur per medium realiter an tantum intentionaliter
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 5 : Quid sit et quomodo fiat echo
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 6 : Organum auditus
Disputatio III, Sectio 6, Difficultas 7 : Quomodo fiat vox humana
Disputatio III, Sectio 7
Disputatio III, Sectio 7, Prooemium
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 1 : Quid sit odor
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 2 : Organum olfactus
Disputatio III, Sectio 7, Difficultas 3 : Quomodo et per quod medium transmittatur odor
Disputatio III, Sectio 8 : De gustu
Disputatio III, Sectio 9 : De Tactu
Disputatio III, Sectio 10
Disputatio III, Sectio 10, Prooemium
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 1
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 2
Disputatio III, Sectio 10, Difficultas 3 : De somno et somniis
Disputatio IV
Disputatio IV, Sectio 1
Disputatio IV, Sectio 1, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 2
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 3
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas 5 : Quandonam anima rationalis infundatur corpori
Disputatio IV, Sectio 2
Disputatio IV, Sectio 2, Prooemium
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 1 : Quid et quotuplex intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 2 : Officia intellectus agentis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 3 : Quid sit intellectio sive actus intellectus possibilis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 4 : Quotuplex sit actus intellectus patientis
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 5 : Quod sit obiectum intellectus
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 6 : Quomodo differant intellectus agens et patens
Disputatio IV, Sectio 2, Difficultas 7 : De memoria
Disputatio IV, Sectio 3 : De voluntate
Disputatio IV, Sectio 4 : De potentia locomotiva
Disputatio IV, Sectio 5 : De anima separata
Disputatio IV, Sectio 1, Difficultas IV [Penn855 Transcription]
An anima rationalis sit divisibilis in essendo vel saltim in uniendo
Responso I esse indivisibilem in essendo id est nisi habere partes entitativas quarum una realiter nisi sit altera sicuti habet ut qui lignum Itaque necessus est in quavis parte corporis animati esse totam animam sic/sicut[?] est in toto corpore nec tamen erunt multae animae quia lt[?] sint multae partes in quibus est anima est tamen una anima in omnibus partibus per modum unionis Neque hic eadem res est proprie in multis locis sed tantum in uno loco divisibili maiori quam alias esse posset Ita communis sententia Catholicorum quia omnes animam rationalem ut materia et quante carentem et ab iisdem independentem agnoscunt ita et indivisibilem divisibilitas enim quantitatem sequitur Unde accedentia materialia sub divisibiliaquia etsi nisi habeant quantem diversam ab quante subsisti dependent tantum in essendo ab illa
Dices 1 Extra totum nihil est sumere ergo si tota anima est enim qui in pede extra pedem nihil erit animae
Responsa Sancti Thomae in quoque[?] disputatis quasdam de animam ad 10 Extra Totum nihil esse sumere id est si sumas quicquid et ubicumque est Totum extra illud nihil est sumerehic enim tu sumis tamen pedem in quo lt[?] sit tota animanisi tantum in eo solo Bene enim sumeres corpus dicendo: Si tota anima est in toto corporeergo extra corpus nihil est animae Adde extra illam animam quae est in pede nihil esse animae in reliquo corpore esse tamen/tantum[?] eandem animam quia est in pede
Responsa dngndo[?] sequelam Erit in pederadicaliter concedo operatione nego Id est, intellectum in esse animae existenti in pede operationem tamen exercere nisi ut est in pede sed ut in ea parte in qua st[?] necessaria ad intellegendum ut st[?] in capite
Dices 3 Sic anima eadem numero secundem idem sui simul movebitur et quiescet Nam si movetur manus necesse est et moveri animam quia est in manu etsi caput quiescat necesse est quiescere animam capitis quia dum est in corpore nisi movetur nisi moto corpore potest a moveri manus quiescente capite
Responsa Santus Thomas ibid Animam ad motum corporis moveri tantum per accidens sicut quia movetur ad motum ea vis: nihil a absurdi esse ut idem simul quiescat et mo veatur per accidens modo hoc nisi contingat per se ut clare constat in extemplo dato
Dices 4Omne quod est in altero est in eo per modum eius in quo est ut est commune axioma ergo Si Anima est in materia est in ea secundum modum materiae Modus a Materiae est dum formae subiicr[?]subiecter habere partes extensionis ergo eundem modum recipere debet formadum informat
Responsa idem cum dicitur Unumquodque esse in altero secundum modum eius intellegi quantum ad capacitatis ipsius modum nisi quantum ad modum naturae Manifestum est nec inquit[?] aquam nisi habere amphorae naturam etsi recipiatur secundum modum capacitatis amphorae Ita ergo anima recipitur secundum modum materiae nisi quem habet in natura sed quem habet in capacitate: Est a materia capax qualibet sui parte recipere totam formam si conditiones necessariae adsint Eandem indivisibilitem attribuit D. Thomas locutio citatio: animabus brutorum perfectorum Verum nisi possumus id admittere 1 quia animae brutae educuntur ex potentia subiecti quod informant: Informant a totum corpus educuntur ex toto corpore sed quia pars educatur ex materia cordis nisi est realiter illaquia educatur ex materia pedis cum possit cor esse animatum nondum animato pede Itaque aut dicendum animam educi ex una parte materiae et reliquas postea informare ex quibus educta nisi fuit aut certe eductam esse ex omnibus partibus et per consequens habere partes integrantes nisi dicas eandem animam simul et semel aut et successive saepius educiquod realiter est impossibile 2 quia actio productiva animae brutae supponit subiectum quantum quod est indicium ipsam esse [in]divisibilem: nisi patet/post[?] a esse divisibilis nisi terminus id est anima producta sit divisibilis
Adde hac ratione fore ut nutritione L.[?] tota anima bruti intereat et tota nova producatur L.[?] certe eadem numero quia profuit[?] incipiat informare materiam ad generatam quorum prius est evidenter falsum posterius alibi refutatum
Responso 2 Unio tamen/tantum[?] esset animae rationalis est divisibilis id est quoniam[?] eadem anima unitur omnibus partibus materiae modus unionis quo unitur parti A/Aristotle[?] est realiter distinctus ab modo quo unitur parti C./Clement[?] licet uterque sit pars integrans totius unionis qua forma unitur toti[catch-word] toti materiae Ita multi ?hlgor in similiqui/quia/quod[?] etsi Angelus sit indivisibilis eius tantum/tamen[?] praesentiam localem divisibilem esse quia patet/post[?] coexistere magno spatio habenti partes Praesentia ergo per quam coexistit parti B. nisi est eadem per quam coexistat parti A. quia essentialem ordinem praesentia distinguit ad id cui subiectum constituit praesens ad praesentiam subiecti ad partem A nisi distinguit essentialem ordinem ad partem B. ergo alia est praesentia ad partem B. idem est in praesentia animae rationalis ad partes materiae propter idem argumentum; hinc ergo probatur responsum Praesentia subiecti indivisibilis ad terminum divisibilem est divisibilisergo et unio ad terminum similiter divisibilem Consequens: constat Primo quia nisi est minus impossibile eadem unione quia animam nectit pedi ipsam iungi capiti quam eadem praesentia reddi praesentem pedi et capiti
2 quia ex Antecedens constat nisi colligi indivisibiliter[?] modi ex indivisibilite[?] subjecti praecise ergo nisi paret colligere unionem esse indivisibilem quod subiectum eius sit indivisibile; hoc autem est primarium argumentum adversariorum Confirmatur: Unio Animae cum capite manere paret amissa unione cum pede ergo nisi est eadem unio cum utroque ergo unio animae rationalis est divisibilis in partes
Dices nisi paret idem esse realiter divisibile et indivisibile sed Unio est realiter idem cum anima indivisibili cum ab ea differat tantum modalitur[?]ergo
Responsa distinguendo Maior in eadem genere concedo in divierso nego Sensus est: Entitas realis indivisibilis in uno genere nisi patet esse divisibilis in eadem patet tamen/tantum[?] in alio; Sic datur qualitas quia est indivisibilis secundum intensionem divisibilis tamen/tantum[?] secundum extensionem in genere quantitatis Itaque Anima sub genere subsistentiae nisi est divisibilis cum in eo sit indivisibilis patet tamen esse divisibilis sub genere modi substantialis sub quo est unio: Nihil enim repugnat rem indivisibilem habere se modo divisibili ut patet in Angelo Ratio a priori est quia anima spiritualis est magnae perfectionis in essendo id est habet virtutem sine quante praestandi aliquod quod alia praestat cum quantitate Unde alii concedunt Maiorem de indivisbili et formaliter et virtualiter; Negant de indivisbili formaliter sed nisi simul virtualiter sic est anima Pro quo observa ex D. Thom loco citato Simplicitatem animae nisi esse existimandam ad modum simplicitatis puncti quod dicitur Simplex et Indivisibile quia est principium divisibilis et conpositi ex partibus integrantibus Anima enim tantum dicitur indvisibilis ex eo quia nec habet ex se quantitatem quia est principium divisionis in materialibus nec illam requirit: per hoc tamen nisi tollitur quin/quoniam[? in anima sit alia perfectio qui animam faciat rei divisibili praesentem[CATCHWORD] sentem vel unitam sicuti in materialibus facit res extensa
On this page