Table of Contents
Speculum fidei
Prologus
Liber 1
Capitulum 2 : Quomodo intelligendum sit quod per serpentem locutus sit diabolus.
Capitulum 3 : De infidelitate Cain et fide Abel. et quare filii Cain dicti sunt filii hominum.
Capitulum 4 : De successione seth qui successit abel. et quod de eius successione natus est cristus. et quod successores seth filii dei uocati sunt.
Capitulum 5 : Quid sit quod deus non dixit absolute malicia. sed multa malicia. et quod filii dei in infidelitatem corruerunt per filias hominum quas acceperant. et quod adam per mulierem inobediens factus est⸵ salomon autem per mulieres idolis seruiuit.
Capitulum 6 : Quod omnes ab adam usque ad noe primogeniti fuerunt preter seth⸵ nec quisquam eorum se miscuit filiabus hominum. immo illi qui erant ex latere. Item quomodo intelligendum sit spiritualiter quod lamech ait de noe⸵ hic consolabitur nos in terra cui maledixit deus. et quomodo id idem intelligendum sit ad litteram.
Capitulum 7 : Vt speculetur quantum iuuet fides. et de noe et de familia sua. de holocausto et de altari quod erexit.
Capitulum 8 : De idolis manufactis. a quo uel a quibus fuerint instituta. secundum opinionem ethnicorum.
Capitulum 9 : De laban qui legitur primus habuisse idola. de achior principe filiorum amon⸵ de abraham et fratre eius aram.
Capitulum 10 : De iacob qui precepit filiis suis abicere idola. et de uitulo fabricato ab aaron. et de uitulis quos fecit ieroboam rex israhel.
Capitulum 11 : De contricione regum et populi pro idolis. et de excessu ieroboam et miraculo in eum facto.
Capitulum 12 : De achab et malicia eius. et de elya propheta qui prohibuit pluuiam de celo. et quomodo occurrit achab. et de sacrificio quod fecerunt sacerdotes baal.
Capitulum 13 : De irrisione qua irrisit elyas sacerdotes baal. et de igne qui eo orante deuorauit holocaustum. et de populi confessione et sacerdotum baal interfectione. et de pluuia impetrata.
Capitulum 14 : De elya qui fugit in desertum. pro minis iezabel. et quod timor sanctorum proficit eis ad salutem.
Capitulum 15 : De captiuitate regum israhel. et translatione populi in assirios. et quod substitutus populus pro eis samaritani dicti sunt.
Capitulum 16 : De regibus iuda et de precipuis eorum. et quare quidam dicti sunt reges iuda et alii reges israhel. et de ozia rege qui lepra percussus fuit. et quod in captiuitatem ducti sunt et reducti.
Capitulum 17 : De supersticione gentilium. et quod habuerunt legem naturalem cum ratione et intellectu. quo intellexerunt unum fuisse creatorem omnium.
Capitulum 18 : Quod omnia creauit deus. qui ab omni creatura sua uenerandus est. et de auctoritate scripturarum id confirmantium. et de cristo quod ipse non sit deus recens neque alienus.
Capitulum 19 : Quod deus solus facit mirabilia. quamuis aliquando per sanctos eius fiant. et quod ipse solus sit deus. et non alius⸵ et de testimonio nabuchodonosor
Capitulum 20 : De scripturis gentilium. quod unus sit deus⸵ et quod tamen euanuerunt in cogitationibus suis.
Capitulum 21 : De sententia diuina que dicta est ad noe⸵ quod cogitatio hominis prona est ad malum.
Capitulum 22 : De testimoniis noui testamenti⸵ quod unus sit deus.
Liber 2
Liber 3
Liber 4
Caput 1 [Cambridge 380 Transcription]
Quod unus deus sit colendus. Et quod in prima deceptione suggessit diabolus ydolatriam. et quod deceptus homo amittendo immortalitatem per experientiam didicit bonum et malum.
"Audi israhel dominus deus tuus deus unus est." In deuteronomio moyses legem recapitulando capitulum hoc et alia multa euidenter expressit. ut populum cui preerat a cultura deorum quibus illusa gentilitas famulabatur⸵ ad unius dei uiui et ueri cultum reuocaret. Pronus enim erat populus ille ad supplicandum idolis sicut sequentibus monstrabimus. Sed ab re esse non arbitror interserere. quo instinctu ista supersticio humanis inoleuit mentibus. Oportet itaque ut ad lapsum primi hominis recurramus. Ibi ni fallor. huius morbi initium inueniemus. Sic et enim scriptum est. "Dixit serpens ad mulierem. Quare precepit uobis deus ut non comederetis de omni ligno quod est in paradiso? De ligno inquit quod est in medio paradisi precepit nobis deus ne comedermus. neque tangeremus illud⸵ ne forte moramur. Et serpens. Nequaquam inquit moriemini. Scit enim deus quod quacumque dei comederitis ex eo⸵ aperientur oculi uestri. et eritis sicut dii scientes bonum et malum." Intelligis quid dicat omnis fraudis fraudulentissimus commentor? Eritis ait sicut dii. Quare non dixit. eritis sicut deus? Nunquid non in interrogatione sua premisit. quare precepit uobis deus? Et causa reddita a muliere⸵ subiunxit. Scit enim deus. et cetera. Licet quippe sit ipse superbus et presumptor spiritus⸵ non tamen ausus est dicere eritis sicut deus. sed sicut dii⸵timens derogare deo. et ne forte si diuinitatis maiestatem homini persuadere⸵ in fallatie sue cauillatione deprehenderetur. Preterea nitebatur persuadere homini. deum fore inuidum⸵ qui prohibebat de illo ligno uesci. cuius esu tantam scientiam adquireret⸵ propitios uero deos˷ quorum scientie participes fierent illa commestione. Attende queso attentius. uersutiam uersipellis apostate. Hoc quidem stimulo fallatie. cepit auocare hominem a timore dei ad contemptum⸵ et irritare ad suum fauorem. Quia si homo non contempsisset. numquam suo deceptori assensum prebuisset⸵ ut inobediens ut inobediens deo. de fructu uetito comederet. Igitur merito eiectus de paradiso. luit penam presumptionis⸵ cum exuitur tunica immortalitatis. Immortalis enim factus est homo. idest potens non mori⸵ sed post culpam cecidit in necessitatem mortis. ut exinde non posset non mori. Ex miseria intercedete. et miseria affligente⸵ animaduertit quod minando predixit deus. nec assecutus est scientiam quam putabat promisisse inimicum. Factus est tamen sicut demones quod serpens deos uocauit˷ "sciens bonum et malum". quia per experientiam didicit a quanto bono in quantum malum per inobedientiam corruit⸵ quamadmodum apostate spiritus a quanta gloria in quanta miseriam per elationem delapsi sunt. Hoc considerans ysaias ait. "Afflictio uel sicut plures codices habent. sola uexatio dabit intellectum auditui." Quoniam homo afflictus extra paradisum intellexit. sed nimis tade⸵ quod audierat positus in eo. Hinc quoque dauid. "Homo inquit cum in honore esset non intellexit. comparatus est iumentis insipientibus et similis factus est illis." Ideo recte per iumenta intelliguntur demones quia per superbiam insipientes facti obnoxii sunt oneribus supplicii eterni. a quibus expiari pro nimia iniquitate non poterunt.
On this page
