Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 34
De voto et voti redemptioneSVMMARIA 1 Votum quid sit. Et in quibus casibus emitti possit. 11. Et qual ter, & cujus authoritate. 12. Et per quem. 16. Et in quo ca su. 2 Species votorum quot sun 3 Votum de non intrando religionem an valea 4 Jurans vel vovens se nunquam futurum episcopum, an tenea tur ad observantiam vot Solenne votum quod dicatur 6. Vorere quis possi 7 Personae prohibitae quo ad potum emittendum 8 Filius an possit dare elcemosynam de peculio profectiti¬ 9 Vxor an possit votum Hicrosolymitanum invito viro emis 10. Meretrix publica si emiserit votum transmarinum, nunqui¬ poterit redimer 3 Votum nullum necessitatis redemptionem vel commutatio nem recipii 14 Discedi an possit a Voti. 15 Haeres an teneatur implere votum illius cui successii 17 Scholaris si ingrediatur monasterium dissolutum, quod poste reformatur, anteneatur ad regulam observandam 18 Maritus si recipit ordinem sacrum vivente uxore sua, ve sciente, & non contradicente nunquid ei paratur praeju dicium 20 Episcopus non potest dare authoritatem praejudicandi cru
QVia plerunque voto obligatur aliquis ut ad religionem trans eat. de cujus introitu supra praemisit, vide¬ S. mus de voto, & voti redempt vel sic. Dictum est supra de reli sed quia postquam quis ad relig transivi votum emittit, vel prius emissum solennizat, dicamus d voto, &c tractantes, Quid sit votum, Quot sint species vo torum: Quis vovere possit, In quibus casib. votum emi tere possit, Qualiter & cujus authoritate valeat redimi vel commutari: & utrum a voto discedi possit, Utrum, S per quem in votis valeat dispensare, in quo casu, & a qui crux debeat praedicar
Quid sit votum Alicujus rei licite faciendae, vel non faciendae, cum de Eberatione animi Deo facta pollicitatio. Bene dico rei li d rae, quia si mala vel illicita esset promissio, non esset se¬ vanda, licet rescindenda: nam in malis promissis rescind lidem, in turpi voto muta decretum. 22.7. 4. in malis, & in talibus magis placent Deo transgressores, quam observa tores, etiamsi intervenerit juramentum, ut in auth scenica mulieres non solum si fi dejus praestent, sed & si jusjuran. detur) ne periculo potest discedere: in rubro & nigro col. 5. & patet i his quae nont inf eod. §. in quib. Faciendae, vel non faciendae ideo dixit, quia omne votum, & omnis promissio, ad alte rum ex his duobus reducitur: & dare, & non quamvis al quoties fieri videatur differentia, ut ff. de praescr. ver. naturi lis f de verb obl. eadem §. Cato. Cum deliberatione animi, id eo dictum est, quia votum, quod exfacilitate animi potiu: quam ex arbitrio discretionis emittitur, non est obligat rium usquequaque. infra eod. veniens supra de reg. ad nostran supr. de conper. conju. charissimus c. veniens. Deo quia ei fit vo tum, & reddi debet. infra eod. magnae. §. L Facta pollicitatio hoc ideo, quia si non faceret, licet facere proponeret ali quando, sed adhuc non plene deliberasset, non obligare tur, si non esset plus in voto processum. inf. eod literaturam secus, si jam deliberasset, & firmiter proposuisset, quo ac Deum 17.4.1. qui bona
Quot sint species votorum. Duae nam aliud necessitatis, aliud voluntatis. Votum neces sitatis dicitur illud, quod quis promittit in baptismo: u abrenunciare satanae, & pompis ejus, tenere fidem, servi re decalogum, & alia sine quibus salus non est. de consec. di 4. primi. .q. 1. §. ecce, cum honoris. unde cum homo peccat pol baptismum, dupliciter reus est: & quia peccat in eo quo committit, & quia votum praevaricaretur. non tamen ti quam pro duobus mortalibus poenitentia inducitur, sec tanquam pro uno circunstantia transgressionis aggrava to. Votum vero voluntatis dicitur quod quis voluntari emittit, & ad quod quis ante votum non tenebatur, sed pos votum astringitur, sicut est votum continentiae, abstinen tiae, peregrinationis, secundum Ray. Goffr. de his dicitu in Psal. Vovete, & reddite. glos. 1. si voveritis, reddite De vestro: ut sic primum ad consilium, secundum ad impe rium referatur. inf.e. magnae. Quod dictum est votum con tinentiae voluntarium esse, sane intelligas, voluntarium nim est contrahere, vel non contrahere & sic per cons¬ quens, continere, vel non continere, quilibet tamen neces se habet continere, nisi contrahat matrimonium. unde e iam Imperator castitatem inducit universis, quia sola pos sibilis est cum fiducia Deo animas praesentare in auth, de lenonib. §. sancimus. coll. 2. & ideo alibi dicit, Castitatis sumu amatores in auih qui. mo. na. effi. sui. §. illud quoque col 6. pe quas corriguntur antiquae leges, quae concubinas conce debant, unde secundum Aug. fornicari hominibus sem per non licet. 88. dist fornicari id est nunquam licet 32. qua 4 ne mo. quod verum est, licentia culpae: quia nunquam tali culpa peccati mortalis evadet. licet tamen aliquando licen tiam poenae: quia nec semper per ecclesiam punitur: & si¬ intellige. 31 9.1 hac ratione. & est simile quod legitur. 4. dist denique. ibi, & ideo cum venia suo ingenio reliquendi sunt Item quod dictum est de voto abstinentiae: intellige qui ad illos dies, in quibus ecclesia non inducit abstinere. nan in illis, in quibus ecclesia praecipit abstinentiam, non es voluntarium abstinere, sed necessarium, ut patet in hi quae not inf. de obser jeju. §. pen. & si. Breviter ergo dic. quo¬ voluntarium votum dicitur illud, quod ante emissio nem voti relinquitur arbitriocujuslibet facere, vel nor facere. ita quod gratis & liberaliter emittatur. non ergi in reddendis decimis dicetur votum voluntarium, sec necessarium. quia quilibet necesse habet eas reddere, nis speciali privilegio eximatur. ut notat. supra de deci. §. & quibus. nemo autem in necessitatibus liberalis existit ff.d adimen & tranis. legatis. rem legatam. sed in his, quibus vel d quibus decima non debetur, votum remittatur gratui tum, & voluntarium dicitur. ideoque non est a viris ec clesiasticis nimis improbe exigendum. ut inf. de cens ex par te. & sic intelligas legem ff. deposi. l. 2.§. si decimam quis boni rum poverit. quaedam ergo sunt, quae nisi voverimus, nor debemus: sed postquam ea Deo promittemus, necessari¬ constringimur ad reddendum. 18. quaest. & patei. infr eod. li cet. in princ. & haec sunt in nostris oculis & officiis, sic quoc credendum est in conspectu Dei gratiora, quae cum lice ret nobis non impendere, causa tamen dilectionis impendi mus 28. quae. 1idololatria. Votorum autem voluntariorum aliud simplex, aliud solenne. Simplex votum dicitur, qui¬ simpliciter, & sine aliqua solennitate emittitur, & horum aliud consistit in faciendo: ut ire ad sanctum lacobum, je junare, orare, offerre certis temporibus, & horis, quibu homo non astringitur: aliud in non faciendo, sicut noj contrahere matrimonium, non recipere ordines. haec enin ideo dicuntur voluntaria: quia sine his salus est 141§. ecce cum honoris Unde non in sublimitate graduum, sed in am plitudinae charitatis acquiritur regnum Dei. supra de temp. ordi. ad aures. in fi. Nunquid ergo valet votum, si quis vo¬ veat non intrare religionem? Non videtur, quia impedire tur amplitudo charitatis: & impediretur salus hominis quae per religionis introitum procuratur, & divina inspira tio sup. de reg. licet. 19. q. 2.duae sunt. Sed contra, quia & sine re ligione charitas est. absit. n. quod omnes conjugatos dica mus esse sine charitate, qui & communi sensu in propria domo possunt vivere continenter. 34. 45. quod Deo praeterea qui intrare religionem & recipere ordines, aequiparantur, u patet in his quae not, supra de conper. conjug. §. si versi sed nu¬ quid si maritus. & sequen. dicit Gra. qui videtur hanc quaes solvere: quod si quis a parentibus coactus ut clericatu tonsuram, vel religionis vestem suscipiat, se neutrum fa cturum juramento firmaverit, quamvis aliquibus videa tur hoc juramentum reprehensibile: quia opus charitati juramento se non facturum promisit, nulla tamen autho ritate servari prohibetur: & si nunquam hoc vel illud f¬ ceret, non ideo tamen minus salutem promereri valet, ci etiam nonnulli in laici habitu sanctissimi & Deo dilect inveniantur. 27.q. 4. §. ult. ante fin. & 61. dist. cap. 2. Solut. Vo tum tenetur servare, quamvis indiscretum fuerit, nisi sib postea a domino contrarium inspiretur. illectus ergo no intret. 20. q 3. constit. supra de convers. conjug. dudum. ex revel¬ tione secure intret, ut supra inprimis concordant. infra d divor gaudemus. & haec solutio satis comprobatur. 12. quae beatus 16. q. I. in parochia. 27. qu 2.beata Maria supra de jurejur. c. 4 & junge quod no. ins. eod. ver dicas. & seq. Quid si quis ju ret, vel voveat, se nunquam futurum episcopum? videtu quod servare debet. & nunquam contravenire ut innui tur a Gre. 85. dist Archi. nam & hodie perfunctorie res agi tur. & ideo nihil periculosius hodie ad salutem, secundun Aug. ut 40. dist. ante omnia sic ergo servandum est, ne pe contrarium salus impediatur. 124. §. 4 §f. Sed contra, quia ho majus bonum est, quam religio, ut patet infra derenun.ni cum pridem § nec putes supra de reg licet §. pen. Sol. Hug. dis an talis intellexit, quod in nullo casu. etiam necessitate in stante, fieret episcopus, & tunc non est servandum argu¬¬ g. I. scias. & Sq. 1. in scripturis sin autem intellexerit, quod n¬ neret episcopus nisi magna necessitate instante, & sic vt nialiter peccaverit, quia non debet quis jurare, nisi nece sitate urgente. sup. de jurejur. & si Christus. 22.q. 4. §. illicitum tamen non repelletur: quia talejuramentum non irroga infamiam, sed tanquam solenne 6 qu.infames, imo uniu anni poenitentia omnia abolentur. 24. q. 2. qui sacramenta.I dubitatur qualiter intellexit: intelligi debet, quod hoc ul timo modo intellexit: quia benigna est interpretatio faci enda. inf de reg jur. estote sup. de jurejuran. ad nostram 3. secun dum Hugo. Quid ergo, si Papa, nulla necessitate instante quia melior & idoneior eo invenitur in ecclesia praecipii quod episcopatum recipiat. dixit Hugon. Ego non obe direm ei, sed potius domino spiritus. 11. qu3. si dominus & ca qui resistit. quia redditio juramenti de jure naturali est, & in lege praecipitur, Redde Domino juramenta tua. 229. si peccatum. posset tamen Papa talem absolvere a poena per d jurii: d & ab infamia, quo ad ecclesiam: & sic per consequens, non repelleretur ab aliquo actu publico. ff. ad mu nicip. Imperatores. Alii dicunt Papae obediendum est argu 15 quaest 6 authoritatem & capitul nos sanctorum, & capitul. no juratos. Dic, quod nisi expresse constet de voluntate divi na contraria voluntati Papae, semper est ei obiediendum & est ratio, quia authoritas ejus videtur excepta: unde non voti transgressor. quia authoritate sedis Apostolica illud distulit adimplere. infra eod. non est. & hoc argumen supra de jurejurand. venientes. de rescript constitutus. Item qui¬ non intelligitur hoc fieri authoritate puri hominis, sec Dei: cum ipsius vices in terris gerat. supra detranslat. epi scop. inter corporalia. & duobus capitul. sequentibus. Item dicas quod quantumcunque expressim juraverit, vel voverit is videtur sensus, quod scilicet nunquam fiat episcopus eo procurante, nec se deneget, Deo vocante 7. quaest i. in scripturis. supra de electio qualiter, ergo si sequatur electi¬ inspirata, quicquid intellexerit, non debet se denegare quia nec Spiritui sancto resistendum est: ut prohatur A ctuum. 7. & uquaestz. Qui resistit electioni. igitur factae pe hominem nullatenus consentiat revelationi contraria non resistat. ut notatur simile supra eodem, §. versicul. solu tio. nam & si specialiter vovisset revelationi resistere, tal votum nullum esset cum sine mortali servari non posset ut patet in his quae notant. infra eodem. §. in quibus. versicu r hanc tamen regulan. Solenne votum dicitur votun continentiae solennizatum solum enim votum continen tiae solennizatur. & qualiter & quot modis hoc fieri de beat, dicut nota, infra qui cleric. vel voven. §. quis vovens. vers hoc etiam teneas incunctanter. & sequentibus. Hic tamen no randum, quod quantum ad Deum, simplex votum no¬ minus obligat, quam solenne: nam ex sui natura utrum que eandem observantiam habet. utrumque enim est in perpetuum observandum: utriusque violatio mortal peccatum inducit: utrumque prohibet contrarium actum majus tamen peccatum est in fractione solennis voti, qu simplicis, & solenne dirimit, & major poenitentia impo nitur in violatione solennis, quam simplicis, & ratio est quia qui frangit solenne votum, peccat in Deum, offendi constitutionem eccles. & homines conscios scandaliza quod in simplici non contingit, secundum Greffre. & ho plenius nota. infr. qui cler. vel voven. §. quis voven. ver, sed cun utrunque & seq. Quid si is qui simplex votum emisit consu lat me, utrum possit contrahere matrimonium: tuter spondebo, non Quid si ultra procedat, & dicat? quid si cin traxero, nunquid tenebit matrimonium? non est respon dendum: quia si respondeo, non mentior, & sic pecco. 2 quaestio. 2. primum. & cap. omne genus: si respondeo sic, di ei occasionem contrahendi: & per consequens, mortali ter peccandi. & sic ergo incurro mortale argument. infi de homi. sicut dignum §. qui vero se asserunt. 86. distinct. ianta ei go tacendum est. 22 quaest2. ne quis arbitretur. secundun quosdam. sed certe secundum hoc videtur quod Papa fa ciendo const. ut si talis contrahat matrimonium, tenea mortaliter peccaverit: quia non solum consentit: sed au thoritatem & firmitatem praestat: sed dic, quod Papa in ta libus dispensare potest, sicut no. inf. eo § qualiter. & cujus au thoritate ver. sed & de votis. non tamen intendit in hoc casi ab initio dispensare. & ideo tacendum est. videtur tame quod si video, quod non potest continere: ut majus per culum evitetur. possim sic respondere: Scriptura dici quod matrimonium tenet: tamen de consilio vel consen iu meo tu non contrahes, sed continebis scias enim, quo si contraxeris, mortaliter peccabis, & Deum graviterol fendes. arg. inf qui cle. vel. von. veniens tamen quod prius di xi tutius est. & junge quod no. inf. de clan. desp. §. utrum cla¬ destina. ver. quid si peto & seq. Sed & votorum aliud purum ut cum simpliciter emittitur: aliud conditionale, fut cum conditio apponitur, puta cum dicitur, Voveo jejunare vel limina talis sancti visitare: si Deus mihi praestiterit sa nitatem, vel silium, vel filiam: quod dicut no. inf eodem. §. ( utrum a poto. resp. 1 & ver. 3
Quis vovere possit. Quilibetregulariter null¬ jugo obstante: quia qui spiritu De ducitur, non est sub lege, scil. publica. & dicitur lex publi ca, lex canonica. verbi gratia, decretum est in canone, n. clericus de suo episcopatu ad aliam transeat sine literi commendaticiis, privata vero lex est illa quae instinctu spi ritus sancti in corde scribitur. & haec lex ultima, non est sul prima: quia ubi spiritus, ibi libertas. 19. q. 2. duae sunt Il. supr dereg. licet ergo quilibet potest vovere: nisi prohibeatur. in fra eo. licet. in princ. sicut matrimonium contrahere. nfrad spon. cum apud. Prohibentur autem quaedam persona quae, quo ad votum emittendum, non habent liberam vo luntatem, sicut episcopus, clericus, monachus, impubes uxor, servus de singulis igitur videamus. Episcopus non g potestae aliquod votum emittere sine licentia Papae: inte¬ ligas per quod dissolvatur vinculum matrimonii: quod ess intelligitur inter ipsum & ecclesiam, sponsam suam. ut su pra de reg. licet. §. illa semper regula supra de renunc nisi cum pri dem. in fin. quod qualiter intelligitur, plene. not. supra d transl. episcop. §. cujus authoritate. Item nec aliud per quo sponsae suae grave praejudicium faciat. sup. de jurejura sicu sup. de precar. c. 2. unde nec potest votum emittere peregri nationis, per quod ipsum ab ecclesia oporteat absentar sine licentia speciali, vel generali, mf. eo. magnae. §. verum aet. tis tamen votum, abstinentiae & eleemolynae, temperat potest emittere. arg. 8. qu.i. clemens sup. de testa. relacum. 2. §. lic autem. & breviter, quodlibet votum potest emittere, pe quod bonum exemplum praebeat: quia ad hoc tenetur. infr eo. magnae. §. I. sup de sac. unct. c. unico. §. ad exhibendum. ut vi¬ tore conscientiae. & seq & no. sup. de coha. cle §. quid sit notorium b fama quae habetur de homine. Clericus h etiam non potes sine licentia praelati sui votum peregrinationis emitter de conse. dist. 5. non oportet. de quo c fit mentio inf eod. magna §. verum. nec aliud, per quod relinquere oporteat ipsum ecclesiam suam. arg. sup. de renunc admonet. nisi forte vovea religionem intrare: in quo quidem casu sufficit petere li¬ centiam, ut not. infra eod. ver. monachus. talis enim non sut est legi publicae ut no. sup eod. §. respon. i. potest tamen aliu¬ votum charitatis, vel abstinentiae facere, sicut no. de episco po. sup. eo. versic. episcopus. & sequi dicunt autem quidam, quo¬ votum transmarinum emittere potest sine praelati licen tia. inf. eo ex mulcta. § pen. & fi. &c. h. alii hoc intelligunt de li centia praelati, vel sedis Apost. arg, supra de cle. non resid, cap fraternitati. & infra eodem magnae §. verum. Monachus equi demi non potest aliud votum facere per quod ipsum si ne licentia abbatis claustrum exire oporteat. argum. 1691 i si cupis, & c placuit. quamvis sibi inspiratum dicat. timen dum est enim, ne spiritus satanae in lucis Angelum se tran¬ formet. infra ne clerici vel monachi non magnopere. nisi fort ad aliam religionem arctiorem transire velit. ubi quider debet licentiam humiliter petere: & sic intrare potes quamvis ipsam licentiam non potuerit obtinere: sed dubitetur de inspiratione superioris est arbitrio relinqu dum, ne videlicet spiritus se transformet. sic loquitur sut de reg. licet. respon.i. & § si vero dubitetur. & de hoc no. de regu §. & qualiter obligetur. ver item religiosus. & sequ. Quid si su perior arbitretur inique? Dic ad superioris superioren recurrendum arg. inf de jure pat. nullus. sup. de concessio. prae c.i. sup. de elect. ne pro defectu. ad finem. Item nec votum abst nentiae singularis potest emittere monachus, neque pere grinationis, neque aliquod regulariter. & si hoc fecerit si ne licentia abbatis non debet exequi, ne sit fratrum scan dalum, quibus se debet conformare: vel ne detur ei occa sio vagandi. 20. q. 4.§. 2. &; & §. verum etiam hoc & ar4.dis quisquis i6o qu. 7. in nova, supra devlect cum causaquae. Quids votum emiserat, antequam monasterium intraret? Dica idem scilicet quod sine licentia abbatis ipsum exequi no debet. arg 33. qu. 5. noluit inf. de cler. non ord. minist. cap. 2. inf. de e qui furti or. susce. & c. 2. inf. de sen. excon. cum illorum. §. nos tame & praeced. nam & omnia temporalia vota videtur mutasl in religionis observationem. inf.eo. scripturae, nec est neces saria circa peccati satisfactionem: ubi totum virae tempu servitio impenditur conditoris 339. 2. admonere. de poe dist. § his authoritatib. & vinculum obedientiae patriae solvit in troitus arctioris religionis. 19. qu. 2. duae sunt. sup. de reg. licet. e c. sane & ideo si intrando intendebat commutare id, ad quoc primo se obligaverit, in nullo remanet obligatus. si ver¬ hoc non intendebat, recurrat ad abbatem, qui secum po terit dispensare perjura supra dicta, & sine cujus licenti¬ hoc non posset exequi: ut praedixi. si tamen talis prim¬ votum temporale adimpleret, & postea ad religionem mi grareotutius videtur: quia tunc utrunque adimpleret. are mfra eo per tuas. & melius infra de sponsa, commissum. Impu bes ( similiter non potest se voto obligare, sine tutoris vel patris authoritate. 20. 9. 2. c. 1. & 2. quod dic, ut no sup. dere §. & utrum exire. ver. item minor 14. an. & se. & § si. Sed nun quid filiusfam. (pubes potest vovere de voto religionis? planum est, quod sic ut no. ins. eo proxi. inducto, aliud autem votum, per quod dissolvatur patria potestas, non videtur quod possit emittere ad exemplum uxoris, monachi, & servi: tales enim personae sui juris non sunt. infr. de sent. ex comm. mulieres. & expressim dicit I quod non potest sicu nec impubes, nec servus. ut ff. depollicitatio. I 2. §. 1. satis po test dici, quod votum ab eo emissum, per quod gravite praejudicaretur patriae potestati, vel pater inde scandali¬ zaretur, non debeat invito patre observari: & est ratio, quii non est hoc voluntatis suae, cum nec in hoc habeat liberum arbitrium, cum patri obligatus sit jure patriae potestatis ut patet in his, quae not. supra eod. S quot sint specres. versic. br¬ viter ex praecedent. infra eod § in quibus, versi. indifferentibus. ex cipe votum religiosum, ut dictum est quod invito patri emittere potest, nec propter hoc exhaeredari potest. ut C de episcop. & cle §.1. & in authen. de sanct. episc. §. interdicimus. col. g. Quid ergo, si voverit dare eleemosynam de pecu lio profectitio? Dicitur quod non valeat: quia & alienum est: & sic quodammodo furtum committeretur. ff. de furi pignore §.. licet domesticum sit f. de poen. respiciendum § fur ta. & talis eleemosyna non placet Deo. 14. qu. 5. eleemosynae & c. praecedentib. & sequen. dicas considerandam qualitatem personae patris, & filii, & eleemosynae quantitatem. Se cundum hoc videtur, quod reddere possit eleemosynam nisi pater expressim contradicat: & idem intelligas de u¬ xore, & mercenario porrigente modicam eleemosinan indigenti. arg. & hoc expressum f. de dona filiusfam §. & J de legat. 3. si filiae. 86 distinct. Paschae. haec etiam consuetud¬ non est improbanda. argum supra de dona. caeterum. & de te stamen. relatum. 2. §. licet. & hoc plenius not. infra depaenis. § quibus & qualiter. sub §. quid de facientibus eleemosynam. Se¬ nunquid votum peregrinationis longinquae emittere po test? Non videtur: quia nimis praejudicaret patriae pote stati, cui non debet praejudicare, ut dictum est, argum. in his quae non. sup. eodem. versic. episcopus. & versi. clericis, excipe peregrinationem voti transmarini. argument, infra eodem ex multa. §. quod autem. & necessariam ac inevitabisem u si forte sit a canone per sedem Apostolicam absolvendus argum. infra de sentent. excomm. relatum. Uxor etiam ae non potest vovere sine viri licentia peregrinari, vel abstinere seujejunare, nec religionem intrare: quinimo si ante ma trimonium contractum votum abstinentiae emiserit nor debet invito marito illud adimplere: sed & si de licentia vi ri emiserit votum, ab initio idem erit: quia semper in tali bus debet obedire marito, licet maritus peccet, id quoc concesserit prohibendo 33. 45. noluit. manifestum. & iden intelligunt quidam de viro vovente. quia non ad impari: judicantur. 32. quaestio. 1. si quis ux. & quaestios, praecepit Chri stiana: alii dicunt, quod in voto abstinentiae vir superior est quia caput. ut ea quaest. manifestum haec imago, cum apud quod concedas, nisi per hujus votum fieret circa carnal¬ debitum praejudicium mulieri, secundum Hugon. tale¬ nim servare non posset, muliere invita quia nulla obsta exceptio in hoc casu msia de conjuga lepro quoniam. § si. & se cundum Apostolum, vir non habet potestatem sui corpo ris, sed uxor. supr. de conper conjuga quidam. in fin. igitur ne votum peregrinationis potest unus facere sine consensi alterius. argum. 179. 2. si tu 33. 95. quod Deo. fallit hoc in vot. transmarino: quod maritus praeter voluntatem uxoris potest emittere, uxor tamen ut consentiat, est attentiu admonenda inf eod ex multa. §. quod autem & quae non vul remanere, sequatur virum suum. infra cod. quod super hiae 9 fin. Nunquid ergo & uxor potest Hierosolymitanun in votum viro invito n emittere? de hoc nihil dicitur expres se: & videtur, quod sic, quia non ad imparia judicantur ut no. sup. eo. ver proxi. quid enim dices, si sit nobilis mulier habens magnum comitatum, nec viro suo in dotem da tum, quam multi bellatores sequentur? certe necessitat terrae subveniendum erit. & tunc ea ratio videtur, quae ir viro est, arg. inf. eod ex multa §. quod autem. & videtur es pressum infra eo quod super. in fi. Sed contra, quia vir capu est mulieris. ut sup. eod. versic. uxorem. unde & in vita & in morte debet sequi virum, non vir ipsam. 13.qu.. unaquaequi si enim vult ire sine viro, suspecta est mihi, quia fragilis est & sic dicit Ovidius "Casta est quam nemo rogavit." Subtrahenda est ergo vagandi materia, & timendum, ni angelus se transformet, sicut dictum est de monacho, sut eod. versic. monachos, nec obstat. infra eod quod super his. in fiu quod enim dicit ibi de mulieribus, aut intelligas quae nor voverunt, & quod sequitur, caeterae vero, expone quae ni habent viros, & voverunt, vel quae de consensu marito rum voverunt. Solutio: Puto, quod votum potest emitt re, etiam viro invito. Utrum autem ipsum possit exequi eo invito, dist. videtur utrum suspecta sit, & infamata, ve nimis juvenis in quo casu personaliter non exequetur.8 sic intellige jura inducta sup. eo. ver. sed contra quia vir. absi enim, ut ab ecclesia talis compensatio admittatur. infrad usur. super eod. Quod ergo faciet, redimat votum cum ac eundum & ad pugnandum inhabilis judicetur. infra eoden quod super his §. rursus. si vero sit vetus, quae multum pro fecit in diebus suis, & matrona bonae famae, vadat, nec vo tum redimat, si secum multos possit ducere bellatores. & sic intellige quod not sup. ead quie respon. i. quia tunc eaden ratio in uxore est, quae & in viro: ergo idem jus statuen dum ese: C. de libe. praeterit. vel exhaeredatis.l.i.& C ad leg. Fal¬ Isi ad finem. & de constitu. pecunia. I.s. in fine. argum. ad han distinct. supra de conpersation. conjugator. cum sis praeditus. e capitu. uxoratus. & si vis scire, utrum unus conjugatorun possit votum continentiae altero invito, emittere, & a¬ quid teneatur is, qui hoc facit. vide quod notatur suprad 10 conver conjug § qualiter possit converti. Quid si publica me retrix, quam multi sequuntur: quia nihil amore vehemen tius, in authent quibus modis naturales effici. legit. §. illud. col 6. votum emiserit transmarinum, nunquid poterit vo tum redimere? Non videtur: quia multi bellatores ean sequuntur. ut argu. insae. quod super his. in fi dicas, quod nis corrigatur, nec ipsa, nec bellatores sui, qui ex corrupto a more sequuntur ipsam, admittendi sunt, neque votum sui comprobandum, quia nec oblatio sua recipienda est. u no. sup. de dec §. de quib. ver. dicas. de paroch. §. in quibus sub S. ta omen sciendum. versic. 5. si sit meretrix. Servus non potestovo tum religionis emittere sine domini voluntate. 54. distin. servus sciente & arg. inf. de sent. excommunic. mulieris. Quid s professus est ante triennium, per quod debet expectari 17quast 2.c. si quis incognitus. Dicas, quod si decepit mon: sterium: puta quia per falsos testes probavit se liberum, nis dominus ipsum de gratia dimittere voluerit, habitu, qu furtive recepit, spoliabitur, & tanquam indignus domini¬ reddetur. arg. supra de servis non ord, cap. de servorum. si veri monasterium est in culpa, satisfacere tenetur domino. ai 54. dist. si servus absente. & quod deficit hic, circa hunc arti culum, invenies nota. de regularibus. §. vel revocari. Quid d voto peregrinationis a servo facto? Dicas, quod inviti domino non potest ipsum exequi, nisi quando necessari est, ut infra de sen. excomm. relatum in fi. & junge alia, quae no in filiofam. supra eod ver. impubes. & seq. & quod ibi dictun est, quo ad filiumfamilias, hanc quoque ad servum intelli gatur repetitum, cum fortius, quam patri filius, & servu domino sit astrictus
In quibus casibus votum emitti possit. a Inje I juniis, & orationibus, eleemo. synis, peregrinationibus, religionibus, abstinentiis, cont¬ nentiis consistit votum: ut patet infra eodem capitu. 1. 2. 3 & per totum. & in his, quae notat. supra eodem, per to tum. & infra eod. per totum. & breviter in omnibus pij causis, licitis, & honestis faciendis, vel contrariis non fi ciendis, regulariter tenet votum: secus si voveam prima non faciendas, argument. supra de pac. cap. sin. supra de jur¬ juran. tua. & patet in his, quae not. supra eodem §. quid sit vo tum. versicul benedictio rei licitae §. hanc tamen regulam tibi tra do, quod ubicunque voveo, vel promitto aliquid faceri quo facto: vel aliquid non facere, quo non facto, salus cor poralis, vel spiritualis adimitur, vel peccatum mortale in currerem non est servandum votum, neque juramern tum, neque pactum, neque consuetudo, neque lex, nequ praeceptum, neque aliquod aliud vinculum fraternitatis 22 quaestio. 4. § sin. & cap. inter caetera. supra de jurejur. quant. & no. supra deoffic. arch §. quod sit ejus officium. versi. quare ai tem. de renunc. §. cui. versicul grave scandalum. & sequent. In dis ferentibus autem, quae si fiant, non est peccatum mortale & si non fiant nullum similiter peccati mortalis periculi incurritur, tenet votum, & observandum est, argum. infr de novi ope nuncia,. cum injuncto §. super eo. nisi ratione perso nae aliud dicatur, quae inhabilis est ad vivendum: supe quo vide quod not supra eod S quis vovere. per totum. dun modo non sit contrarium praecedenti. obligationi licita & honestae. arg. sup. de jurejur. eam te. in fi. &c. veniens in fi.tu nos. quia nec tunc sine peccato de facili exequi posset. arg 229. 5. juramenti. Quid ergo si quis voveat non intrare rel¬ gionem, non accipere clericatus tonsuram, non reciper episcopatum? dic ut plene not. sup. eod § quot sint species, su §. votorum. Et no. quod si vovero facere id quod de nece sitate tenebar facere, vel non facere, id quod de necessita tetenebar, vitare votum necessarium, dicitur duplici jur tunc illud teneor adimplere. sin autem voveo facere i quod non tenebar facere de necessitate, poteram tame ine peccato illud facere: vel si voveo non facere id quo de necessitate non tenebar, vitare poteram, tamen sin peccato evitare si vellem, tale votum dici voluntarium, u plene not. sup. eo. §. quot sint species, resp.
Qualiter & cujus; authoritate valeat redimi, vel commutari? Dicas, quoc regulariter omnia vota, quae voluntatis sunt, authoritat. dioecesani, sive superioris, ex cujus arbitrio dependent, re dimi & commutari possunt. Debet autem superior ipse considerare qualitatem personae, & causam, & qualitatem & quantitatem commutationis: ut ex hoc colligat, an re compensatio melior Deo magis placita & accepta. inf. eo.c 1. Deoet etiam considerare causam, propter quam votum emissum est: nam ea cessante, cessat facilius & effectus inf eod magnae. in si Invoto etiam peregrinationis sic faciend: est redemptio, ut expensae quae fierent in eundo, moran do, & redeundo, ad alias pias causas erogentur, & ut labo itineris, jejuniorum, & vigiliarum, & orationum labori bus compensetur. infra eodem. magnae. § penuli. ad fin. & csu per his. §. 1. Sed & in voto transmarino est consideranda vo ventis intentio, utrum scilicet intenderet peregrinari ve bellare, ut in primo casu habilis ad eundum, quamvis inha bilis ad pugnandum non redimat, inhabilis vero ad eun dum redimat, in secundo casu inhabilis ad pugnandum quamvis habilis ad eundum redimat, nisi consilio stre nuus sit, vel secum forte possit ducere magnum numeri pugnatorum. Talis enim est omnino impotens, cum pri mus lingua, secundus per alios pugnare possit. infra eod quod super his §. penult. & fin. & ca. ex multa. §. 2. quaesisti. § fina in fi. vel nisi sit agricola, vel artifex, qui ibi sit utilis, quam vis non multi talium propter brevitatem possessionum? paucitatem inhabitantium ibi sunt opportuni. infra eoa quod superhis respon I. Sed inter illos, qui habent impedi mentum temporale, ut his dilatio concedatur, & perpe tuum, ut ab his recipiatur redemptio est subtiliter distin guendum inf. eo. quod super his. §. I. In clericis etiam voventi bus considerare oportet, utrum clericus cruce signatu consilio vel officio praedicationis: vel quia servitio alicu jus magnatis deputatus est: vel quia secum multos bellato res potest ducere, sit sibi utilis vel necessarius, & tunc nor recipietur redemptio: vel non sit sibi opportunus: & tun¬ recipietur, ut inf. eod. ex multa. § fin. c. postulasti. nam quo ac pugnam personaliter faciendam inhabilis est, ut patet 50 distin. clericum qui paganum. nisi forte spiritualiter pugnare velit armis suis, quae sunt orationes & lachrymae. 23. quae. 8 §.1. & censura ecclesiastica, nam spiritualia arma propri¬ sunt clericorum: ut in auth.d.n.extra de sen. excom. dudum re spon. I. quod dic ut non. sup. de treug & pac § quid justum bellum ver. 5. ratione personae. & seq. sed & aliquoties potest votum re dimere, etiansi bellatores ducere possit: puta si sit nimis se nex, fragilis, & confractus rif eo magnae. §. verum aetatis, sup de renun. nisi cum pridem. §. alia vero causa est. Item oportet co siderari, utrum ex facilitate animi juvenis votum emis sum est, & sic est remittendum redemptione competenti re cepta. ins.c. venientis. Nec praetermitti debet, quod licet voti Hierosolymitanum magni favoris sit, ut patet, inf. eo. ex mul ta. §. quod autem. si tamen propter absentiam unius personi¬ totius terrae, sive provinciae unius periculum immineret votum remittitur, vel differtur: nec est voti transgressor qui authoritate Sed Apo. illud distulit adimplere. inf c. nor est. Quanvis autem instructus sit per praedicta, qualiter votum transmarinum redimi, vel differre possit, non tamen est tu tum redemptionem recipere vel differre, vel de ipso aliquo alio modo intromittere sine mandato Sedis Apo. special ad quam solam hoc noscitur pertinere. infra eod. ex imulta resp. 1. in fi. & ideo de mandato Papae remittitur, vel differ tur, vel redimitur. & ipse de hoc interpretatur. infra eoden veniens. & cap. non est. & 4 sequen § sin. & idem puto in vot. crucis cujuslibet: quia ad ipsum pertinet de talibus judi care, ut patet in his, quae not. infra eodem § fin. versi nunquie autem. & seq. Sed in redemptione, vel commutatione cu juslibet voti, tria sunt praecipue attendenda, quid liceat se cundum aequitatem, quid deceat secundum honestatem quid expediat secundum utilitatem, seu necessitatemm fra eod. magnae §..ideoque, & in voto. abstinentiae habend. est ratio asperitatis jejuniorum, panis, & aquae: & voven tis affluentia. infra eod, cap.1. magnae § penult. in fi. unde & ali quis pauper posset redimere votumcum pauca pecuni¬ vel oratione, si nihil haberet: ubi Regi vei Comiti non suf ficeret magna. argumen. infra de malca i.c. 2. Sic patet, quo¬ authoritate episcopi potest quodlibet votum voluntar um commutari, vel redimi, excepto transmarino, quo soli Papae reservatur, ut no. sup. eod. §. i. respon.i. & vers. quan vis autem. episcopus autem non debet interponere autho ritatem suam, nisi ob justam causam. sicut liquet ex hi¬ quae no. supra eod. ver. proxi. ex praecedentibus aliqui t. men voluerunt dicere, quod votum non admittat com pensationem, vel dispensationem: ut no. inf. eod §. utrum, e per quem. & male cum enim in eccl. primitiva primogenit mandarentur offerri, quorum quaedam Domino reddi bantur sine commutatione, vel redemptione, ut primog nita Levitarum, quaedam redimebantur, ut aliarum tr buum, quaedam commutabantur, sicut primogenitum sini, quod cum ove commutabatur. restat, quod sic est, S de votis, scilicet quod aliqua sunt, quae non possunt con mutari, vel redimi: quaedam vero possunt: quia cum minu obligabat tunc praeceptum Domini, quam hodie votum ut inf. eo magnae. §. cum igitur. quasi dicat votum succedit I¬ co praecepti Dei ergo ejus naturam sapere debet. arg. ff. quis cau. sicum. §qui injuriarum. inf tit. I. revolventes. §.1. & 21 de est, quod aliqua sunt vota, quae nullam redemptionem nullam commutationem recipiunt. sic omnia vota, qua dicuntur necessitatis. & est ratio, quia nec omitti possen sine peccato: ut patet in his, quae no. sup eo §. prox. & § quo sint species ejus. ideoque nulla est commutatio, nulla est redi tio contra Deum. 15. dist. sicut, u qu 3. qui resistit. 25. q.1. sunt qu dam. Sed & de votis voluntariis excipitur votum continen tiae: nec redemptionem ponderationem, seu compensatio nem recipit, secundum quosdam: quia secundum Sal¬ monem, non est digna ponderatio animae continentis,e nuptiae replent mundum, virginitas paradisum, secund Ambro. 324.1. nuptiae. & absque virginitate, puritate, cont nentia, & castitate omnia opera imperfecta sunt: secund Hierony 329. 5. cum salvabitur. & castitas sola est, quae po test cum fiducia Deo animas praesentare, ut in auth. de len¬ §. scimus, colla z. nullam autem commutationem dabit h¬ mo pro anima sua, quae etiam omnibus rebus preciosio est, 1293. si habes & argum. 22. qu. i. praecipimus. ideoque ne summus Pontifex potest contra hoc dispensare: ut e¬ pressim legitur, infra titu. I. cum ad monasterium in fine. ali¬ contra, inter quos est do. Hug. Card. sanctae Sabinae. &d cunt, quod dominus Papa posset ex magna causa d spen sare in hoc, puta, si aliquis rex Sarracenorum cum tota te ra sua offerret conversionem suam, si aliqua sanctimonia lis daretur sibi in uxorem, & hi probabilius dicunt. Cun enim votum simplex non minus obliget apud Deum, qu solenne. ut not sup. eod. § quot sint species. sub §. votorum. vers hic tamen notandum, qua ratione potuit Papa facere const tutionem, quod si simpliciter vovens contraheret, tenere matrimonium, quod nec primi negant, eadem ratione po set hoc facere & de solenni, quia solennitas ex constit. e cles. est, nec est de substantia voti, sed & eadem ratione pol sit facere constitutionem, quod contrahere posset, lice hoc non intendat ab initio,. ut patet in his, quae non supra e § quot sint species sub §. votorum. ver. penul. qui incipit, quid ultra procedat. & plenius not. de hoc infra qui clerici, vi vo. § si quis vovens. versicul videtur igitur, quod summus Pon tifex, & sequen. ergo & Papae & divinae revelationi obed endum est, ut patet ex his quae no, sup. eod §. quot sint species sub s. votorum. versicul. dicas,. & sequenti. nec obstant jura in contrarium inducta, quia authoritas Hieron. loquitur de continentia & virginitate mentis, ut, scilicet quis abstinea a peccatis. & sic secundum do. Hug. intelligenda est authe ritas Salomonis, non est ponderatio animae continenti: nec obstat authoritas Amb quia intelligenda est sic, quoc facilius salvantur virgines, quam conjugatae, ut 33. q. 5. quis stit. sed propter hoc damnantur nuptiae, ut ibidem prob¬ tur. & supra de summa Trini. ci.in si & 32. quaestinuptiae. & sequen. & 3i quaest. iaperiant & cap sequen. Item non ob quo legitur infra tit. i.cum ad monasterium. in fine. ubi dicit, quo abdicatio proprietatis, sicut & custodia castitatis, ade¬ sunt annexa regulae monachali, ut contra eam nec sum mus Pontifex possit licentiam indulgere, quia illud veri est dejure communi. vel non decet eum, sicut & alias ex ponitur. 324. 5. si Paul. vel non possit sine magna vel evid ti causa, quam putet magis Deo placere infra cod. ci. por ro de plenitudine potestatis. potest de jure super. jus dispi sare. sup. de conces praeb. proposuit. igitur non peccat, sed me retur monialis obediendo in hoc domino Papae, cum! anima sua salvari possit, & multae aliae Domino acquiran tur. in hoc enim casu Martha Mariae, & Lya Racheli e merito praeferenda supra de renunc nisi cum pridem. §. nec pu tes supr. de regul. licet. §. illa. Restat ergo, quod nullum! votum necessitatis redemptionem, vel commutationer recipit, & sic hoc genus voti aequiparatur praecepto De mini de primogenitis Levitis. omne autem votum volum tatis recipit redemptionem, etiam in hoc casu aequipar. tur praecepto Domini de primogenitis aliarum tribuun vel commutationem, sicut est votum continentiae. hoc a quiparatur praecepto Domini de primogenito asini, u probatur in his quae no. supra eod. ver. si pater. Item in omn voto voluntatis redimendo, vel commutando authorita Papae sufficit, nullo casu excepto. episcopi etiam author tas in omnibus sufficit, exceptis duobus scilicet voto cru cis, ut no. sup. eo. ver. quamvis & continentiae. quod soli Pap¬ relinquendum est, ut patet in his quae no supra eod. vers proxi. Item in omni voto redimendo, vel commutande licite & canonice, duo requiruntur scilicet causa quae sul sit & authoritas superioris, ut ex superioribus colligi pr test. quae autem dicantur vota necessitatis, vel voluntatis not. sup. eo § in quibus & §. quot sint specie
Et utrum a Voto discedi possit Non regulari¬ ter, imo reddi debet ab univer sis infra eod. licet. in princip. nam sicut ante votum emissun non cogitur quis vovere, ita ex quo semel vovit cogitu reddere, ut probatur 17. quae.i. & cap.1. & not suprae eodem quot sint species. ver. rotum vero voluntatis, & sequen. C. de ac( ob. sicut ergo quae sine conditione voventur, sine condi tione solvi debent. 32. dist. cap. fin. adeo astringitur voven: quod & si voto non completo in episcopum eligatur, no debet consentire, quousque votum adimpleverit incalt quem habes infra eodem per tuas. & argum. infra de spon. cor missum per quae jura comprobatur, quod si aliquis obligi tus est ad aliud faciendum, & velit abstinere a peccato, suam salvare conscientiam, non debet scienter aliud fac re, per quod impediatur adimplere id, ad quod primo fu rit obligatus. Sed nunquid haeres tenetur adimpleri¬ votum illius, cui successit? Quicquid Rayn. vel alii sci pserunt ita dicas, quod si haeres haeredit adierit, tunc ten¬ tur adimplere, si vires haereditatis hoc patiantur, secundi ea quae not. sup de test. § ad quid haeres. sub § tenetur autem ha res. ver. quid sinon sufficithaereditas. & se maxime si spont susceperit. ut infra eod licet nam voti obligationem ad Fa redem transire constat. ff de pollicita l. 2 in f. si vero non adi non tenetur: quia nec haeres est, nisi forte hoc promisen sponte, & tunc si in omni casu intellexit personam suan obligare, adimplere debet, non tam ob promissionem f¬ ctam a testatore, quam ob suam: sed si tanquam haeres ho promittebat, sperans haere adire postea tamen abstinui mutato consilio, non tenetur, argumen. supra de el ect. ren rabilem. § sina. & sic etiam potest intelligi infra eodem lice sed quicunque haereditatem adierit obligatur, ut prob tum est. & argument. supra de solu. capit. 1. infrade iasur. tu¬ Licet autem ita regulariter sit votum adimplendum, i casibus tamen ab eo discedi potest. Primus casus est, s commutetur in melius infra eodem. scrip. supra de jurejur, ci 3. in princip. utrum autem hic requiratur authoritas supe rioris, vide quod not. supra eodem. §. quis vovere. versi. moni chus. & versicu. quid si votum emiserit. Secundus est, si no processit ad actum infra eodem literaturam. 17u1. Gonsaldu & § praeceden. Tertius est, si conditionale fuit, & conditi¬ deficit. 22. quaest. 8. non solum. & hoc intelligas, sive conditi sit specialis expressa infra de con. appellat. §. verum & capit. d illis. & capit super eodem. & supra de jurejuran, cap. 3.in fin. e supra de restitu spo olim causam. sive sit tacita, quae ex sui na tui a inest voto, puta, si potero, si vixero, si Deus dederit nisi Deus aliter revelaverit, secundum Goffre. ut & pro batur in his quae notat. supra eodem. §. quot sint species sub? votorum. versicul. solutio. & versicul. dicas & sequent. & de hi conditionibus multa exempla invenies supra de jure ju rand. S. quot species versicul. habet. & sequen. Quartus est, ub vovens non habet liberam facultatem vovendi, secundun ea quae not. supra eodem §. quis vorere possit. per totum. Quin tus est, ubi authoritate superioris, & ex causa dilatum ess vel redemptum, vel mutatum, secundum ea quae notatu supra eodem § per totum. Sextus est, ubi votum ex sui nati ra est illicitum, ubi quidem non solum potest, imo & de bet a voto omnino discedi, secundum ea quae notat. supr eod § in quibus. & §quid sit votum versicul benedico. Notavi Goffred. & alium casum, qui potest dici septimus, quan do scilicet causa propter quam votum emissum est, cesse infra eodem. magnae. in fine. licet secus sit in voto reli. quo ex falsa causa non vitiatur, ut supra de conver, conju. ex pa¬ te. 2. §. 1. in fine. & cadudum tu dic. quod etiam in alio vot¬ non cesset votum, causa cessante, licet redemptio faciliu admittatur. & hoc est. quod dicit decret. infra eodem. ma gnae. §. sin. probatur ibi, specialiter vos inducit. & ibi fac lius cessare potuit & effectus. ergo idem & si illud non cesset, nam facile erat ubi innuit, ibi facilius, & hoc inte¬ ligas, ubi causa fuit inductiva sive compulsiva, vel etian finalis: sed hoc non expressit. C. decondictione ob causan dat. si repetendi ff.de verborum obligatione, quicquid astringenda & sic etiam potest intelligi, & sic intellexit Ray. sup. de cor ver. conju ex parte. 2. §. 1. ad sin. si vero hoc expressit, dicent quod si talis causa deficeret, nolebat obligari, tunc pla num est, quod cessante causa cesset effectus ff.de pact. quo dictum est sup. de app. cum cessante. sicut & si condictio defe cisset, ut no. supra eo. ver tertius
Vtrum & per quem in votis valeat dispensar Super hoc sunt quatuor opi. in pr ma opi. in hoc concordat, quod etiam Papa in votis dispi sare non potest: quia redditio voti est de jure naturali siv qui divino 7 & ideo contra hoc non potest Papa venire. 25. q.1 sunt quidam. & in hac opinio. fuit Hug & ejus sequaces. u patet in his quae not. supra eod. §. quot sint species sub §. vot. rum. ver. quid ergo si Papa. si opponatur eis de redemptioni vel commutatione voti facienda, in quo etiam ipsi cor sentiunt, quod fieri potest. de quo not. supra eodem. §. qual ter, & cujus authoritate. respondet, quod non est ibi disp satio, sed juris declaratio, nam cum quis vovet peregrin¬ ri, vel abstinere, subintelligitur, si commode potest, argu supra de jurejuran. Quintavallis. veniens ad nostra. 3. sup. de dila c. fi. sup. de elect. quia Papa ff. de verb. sign. Nepos Proculo. Secund dicunt, quod potest dispensare in omnibus voluntariis excepto voto continentiae. Tertii dicunt, quo ad votur continentiae, quo ad alia vero, distinguunt, utrum voven vel jurans simpliciter & inde terminate promiserit, no excludendo authoritatem Papae, nec de ipso forte cogit. do, aut determinate si indeterminate, tunc potest dispen sare Papa, quia talia vota vaga & indeterminata, interpr tationes recipiunt, ut probant concor. inductae supra eoc ver. prima opinio. & ad idem sup de feud ci. infra de verb. si super quibusdam. nisi determinate intendens hoc adimpli re, si Papa cum eo dispensaret, planum est, quod tunc P. padispensare poterit. argum. infra de cond appell super eod. cap. veniens. si autem intendebat expresse se obligare in o mnem eventum etiamsi Papa secum dispensaret, & era licitum id quod voverat, non est tutum venire contra sic potest intelligi Hug. opin. posita supra eo. versi prim: quod si id ad quod se obligabat, erat malum sive illicitum nullo modo tenetur adimplere, unde reprobatur inepte qui occasione voti, sive promissionis, filiam suam occidii & Herodes qui eadem occasione fecit amputare capu beati lo. Baptistae. 224. 4. c. 2. & c. unusquisque & infra de hom cum juramento. Quarti dicunt & verius & hoc omnino te neas, quod Papa de plenitudine potestatis in omni vot dispensare r potest, quo ab initio voluntarium fuit, pe¬ cat si sine causa dispensat, nec ei obediendum est, si man feste liqueat, quod fit contra dominorum Domini volur tatem, alias ei obediendum est in necessario autem nulli modo dispensare, potest, si illicitum sit, nec si illicitum sit aliquatenus est servandum. episcopus vero & superior ii omni voto voluntario, excepto voto continentiae, & cru cis, ex causa dispensare potest, sine causa non potest. 14.. §nisi rigor disciplinae. & c seq & §. utilitatis intuitu. &c. seq. 8 patet in his, quae no. supra eo. qualiter & cujus authorita te. ver. restat ergo & aliis, ut ibidem inductis. & §. in quibu & supra de aeta & qualit. § aetas. Quid si quis devovit se reli vioni, animo ibidem perpetuo remanendi, exire poteri libere intra annum authoritate juris supra de reg statuimus consulendum est tamen sibi in judicio animae, quod votun suum reddat, si vult animam suam salvare, ut patet in hi quae not. supra eodem. §. respon. 1. nisi ante annum, & ant professionem emissam secum per episcopum ex causa pe Papam etiam professione facta, ex magna causa secun fuerit dispensatum, licet hic cadant opiniones secundum ea quae no supra co. §. ver.i. & seq. Quid si aliquis scholaris videt aliquod monasterium dissolutum splendide come dere, bona indumenta habere, & similia, cogitat ipse, Han¬ regulam bene possum tolerare, hic saturabo corpus ac minus: quia in domo propria vix possum milio saturari 12 quaest. 2. gloria episcopi, circa princ. & sic ingreditur dictum monasterium. demum facta inquisitione reformatur mo nasterium, & compelluntur omnes ad regulam observan dum cogitat ipse, distant ultima primis: hanc austeritatem non possum ego servare, vult exire, nunquid potest? Vide tur quod sic, quia sicut ab initio non potest cogi ad totum votum. 32. q. 1. integritas. ita nec ad voti augmentum. argu f de rei vendi quae de tota, supra de offi. deleg pastora. §. 1. Item li¬ cite potest se aliquis obligare separatim ad servandan continentiam, vel proprii carentiam, vel obedientiam. u 33 quaestio.5. quod Deo pari. 33 distinct. quanquam. i9 quaestio 25 econtra Paulus. Contra, quia si nihil excepit videtur se sim pliciter obligasse, maxime facta professione ad regulam integraliter observandam in 19. distinct. si Romanorum. ff.d offic. praefect. ur. l. 1 §. cum urbem. alias incipit initio, & si et iam expressit, quod vellet regulariter vivere, pro non ex¬ presso habetur, quia contra substantiam religionis est, ar gum. de cond. ap. c sin. conditio enim contra naturam con tractus apposita contractum non vitiat. 10 quae I. cap. 2. ne apposita contra legem 16. quaestio. I. si quis laicus Solutio Si professionem fecit, nullatenus potest ad seculum reverti Utrum autem cogatur remanere ibi, distin. utrum esse jurisperitus, & tunc cogitur tenere regulam, quia videtu se obligasse ad id, quod de jure sciebat fieri debere, nec de buit certiorari, ex quo hoc sciebat, f. deactio empt. & rend. I. in fi. supra de elect. cum inter universas imetropoles. vel simplex & idiota. & tunc si fuit ei lecta & explanata regula ant professionem, vel post, & dixit se observaturum, idem est in auth. quomodo oportet episcopos. §. igitur ordinandus episco pus. col. 1. si vero dixit, quod nolebat se obligare ad aicti o rem vitam ducendam, quam ibi duceretur tempore in gressus, poterit ad laxiorem religio transire si nil. IIdixit. potest cogi ad remanendum ibi, & imputet sibi quod nun plene examinavit. nec enim prodest ei, etiamsi dicat dole¬ inductum ad hoc. & est ratio, quia melior intell gitur fie ri conditio sua ad hoc supra de conper conjug dudum & cap ex parte. & deregul. consulti & quod met. cau, cap. penult 20. qu. 3. consuluit secundum Ray. si vero professionem non fece rat, dic, ut notat. supra de regul §. ad quid teneatur. ieisicul se¬ & tenetur ad professionem. Quid si maritus recepit ordi¬1 nem sacrum vivente uxo. sua, vel hoc sciente, & non con tradicente, nunquid ei paretur praejudicium? Ad eviden tiam solutionis quaestionis istius scire debes, quod quod hoc, occidentalis & orientalis eccles. in quibusdam con veniunt, & in quibusdam differunt. primo in hoc conve niunt, quod tam clerici istius, quam illius eccles in mino ribus ordinibus contrahere possunt, 32 distinct siquis eorun lectores, placuit. Item in secundo conveniunt, quia nec hi nec illi in facr. constituti matrimonium contrahere pos sunt, ut dicit constitutio synodi in orientali etiam eccle¬ sia celebrare. 32. distinct. siquis eorum. 31. distinct. Nicena 84 distinct. cum in praeterito. Differunt autem in aliis duobus primum est, quia in orientali ecclesia promoventur cleri ci, etiamsi non promittant continentiam 31. distinctio quo niam. secus in occidentalibus quinunquam promoven tur ad sacros ordines, nisi promissa continentia tacite ve expresse. 28. distin. nullum. 31. distin. ante triennium supr. de cle conjug. cum olim. & supra de aeta. & qual. a multis Secundun est, quod orientales licite promoti ad sacros ordines pos sunt uti matrimonio jam contracto. 31. distin. Nicena. quoc non possunt occidentales supr. de cle conjug. c. 12. & 3. & alii cap superius alleg. Igitur si conjugatus occidentalis feceri se ordinari uxore invita, vel ignorante, nullum uxori si praejudicium, imo vir exactus potest reddere debitum quamvis non debitum exigere. ut 38. distin. diaconi. 27. qua 2. multorum. Quod si ea volente, vel sciente, nec per se, ve per alium cum posset hoc prohibente, ordinatus fuerit, f uxori duplex praejudicium. unum, quia oportebit eam d caetero eo vivente continere: aliud, quia etiam mortuo v ro non poterit cum alio contrahere, & si contraxerit, si cundum quosdam, matrimonium nullum erit, quasiii persona viri videatur votum solennizasse. argument. 30.1 4. cap.1. & ultim. & §. si. infra de co. spiritua. Martinus, Ber. 8 alii dicunt, quod non potest contrahere voto simplici in pediente, & si contraxerit, non valet vi constitutionis ec dirimente. & inter hos Rayn. 28. dist. quia sunt culpae. & duol cap. sequ. 32. dist. seriatim ad hoc. 54. distin. si servus sciente. Se¬ nunquid cogitur intrare religio. Ray dicit, quod non, ni sit uxor in episcopum promovendi. supra de conver. conju conjugatus. sane tu tamen dic, ut notat. supra de conper. conj¬ §. si. versicul. sed nunquid sufficit unum ex conjugib. & sequent Si vero orientalis clericus sciente uxore sua, sefecerit o dinari, quamvis Hug. dixerit, quod nullum paratur ei pr judicium, etiam si non contraxerit, tu tamen dic cum lo¬ Laud. & Rayn. quod duplex paratur. unum est, quia ips vivente tempore suae vitae eidem non commiscebitur. 2 dist. quoniam. aliud est, quod ipso mortuo non contrahe ut ibidem. cum tamen alias nec ad tempus ea invita posse orare, Apostolo prohibente. 34. q. 4. Apostolus: & patet in hi quae not. infra de spon. sub rubrica, de matr. §. quis sit effectus ve sed nunquid peccant conjuges. & sequ. & hoc intelligas, quand matrimonio consummato promovetur ad sacros ord nes conjugatus. Quid ergo si ante carnis copulam prome¬ veatur. dic ut plene no. sup. de conper conjugat. §. fin. versic. se quid si maritus, & sec
In quo casu, & a quo crux debeat praedicari. Ex quidem contra Saracenos & haeret cos praedicari potest, & debet. ut patet mfra cod. quod sup¬ his. & cap. sequ. &c fin. & infra de haere. excommunicamus. Se¬ nunquid contra schismaticos, & inobedientes, & rebelle praedicari potest? Hoc non est expressum in jure, & ide vidi in Alemania aliquos super hoc dubitare, asserentes quod contra Christianos non videbatur aequum & hon stum, quod crux assumeretur: maxime, quia non inven tur injure expressum. arg pro ipsis supra detransl. episc. vt electi tmter corporalia §. sed denique 2qu 5. consuluisti. sup. ne sed vacan. illa. sed certe non semper debet requiri jus expre sum: quia plura sunt negocia quam vocabula. ff. de praesci ver. l. 4. ideo jure deficiente, est de similibus ad similia pr¬ cedendum. ff. de legat. non possunt. supra de rescrip. inter caeter. & naturalibus utendum est rationibus. nam & I. & rati¬ commendat. distinct. 1. consuetudo. & quod naturalis ratic caet. Institut. de jure nat. §. quod vero naturalis ratio. dicas ergo quod si cruxtransmarina, quae pro acquisitione seu recu peratione terrae sanctae tantummodo praedicatur videtu merito praedicanda: multo fortius pro unitate ecclesi¬ conservanda praedicanda est cruxcontra schismaticos ci marina argument. 24. qu.i.loquitur, &c. sequ. & caschism. 16. quaestio. sin. sicut domini vestimentum. nec enim filiu Dei in mundum venit. nec crucem subiit, ut acquirere terram, sed ut captivos redimeret, & peccatores ad poen tentiam revocaret: nec aridam imo catholicam ecciesian desponsavit. Cum ergo majus periculum immineat i hac ultima, quam in prima, quia praeciosior est anim¬ quam res. C. de sacrosanct. eccles. sancimus, id est magis suby niendum est. 61. dist. quiescamus. Si vero offensionem pe¬ sonarum consideremus, nemo dubitat, quin magis delir quant inobedientes Christiani atque schismatici, qui a¬ fidem semel susceptam praecise cogendi sunt, quam Sar¬ ceni, qui nec ipsam inviti suscipere compelluntur. 23. qu ad fidem. 45. dist. de Iudaeis. nemo enim manum mittens ad¬ ratrum, & respiciens retro aptus est regno Dei. infra eoc magnae. & minus malum est, viam Domini non agnoscere quam post agnitam retroire. inf de aposta quidam. in sin. Item f ex quo quis excommunicatus per annum stetitf integrum, Perri claves contemnens. non est sine suspicion naerelis, ut r20. inf. de haer §. qualiter deprehendatur. ver. sin aui sola. &seg. quid ergo, si per 1o. nam inter praesentes prae scriptio eE completa, & si pro una persona hoc statuitur quamvis etiam terra interdicta non est, infr. de haere excon municamus itaque. §. moveantur, quid de pluribus personi contumacibus & excommunicatis, & ubi nedum unu locus, nedum una dioec. sed tota una provincia hoc defen dens, est supposita ecclesiastico interdicto. nam in tal statu haereses nutriuntur, unde & dicit C. quod nullum es schisma, quin sibi aliquam haeresim confingat. 2443. inte schisma. ideoque haeretici & schismatici qualiter sunt evi tandi. ea quic.clericum. &c. seq. ad idem. 7. qu.I. denique 1.a.i. si qui inquit. 14. q. 35..inde Hiero. Quis jam dubitabit hoc esse scele ratius commissum, quod est gravius vindicatum. 24. qu. non afferamus. & si pro simplici contumacia hoc accider¬ potest, ut inf. de poenis. c. si. quid de detrahentibus potestat Romanae eccl. & ponentios in coelum, nam qui Romana ecclesiae detrahit, &c. quod dic ut non sup. de elect. § quis elig sub §. item sciendum. versi. de contemptu clavium. quid plura,s quis rationabiliter, & subtiliter, ac naturaliter considera re voluerit, licet crux transmarina in oculis simpliciun videatur favorabilior, hoc tamen justior & rationabilio apparebi
CUjus autem authoritate hoc fieri possit, planum est quod authoritate hoc fieri possit illius, qui supremam manum habet in ecclesia. 9. q. 3. per mundum & ad quem de fidei periculo, & super majoribus causis recurrendum est ut not. sup. de offic. leg §. quid pertinet. ver. illud quidem notano & sequentib. & qui est generalis vicarius Crucifixi. supra de transl. episcopi. 1. 2. 3. & 4. Sed nunquid authoritate alterius inferioris? Non videtur quia de mandato ejus talia fieri jubentur. inf. de haer. excommunicamus. §. si vero dominus temporalis. sed licet ibi dicat, quod hoc significandum sit summo Pontifici, non tamen aliis prohibetur, quin hoc facere possint, & episcopi & superiores possut de haeresi judicare, & condemnare. inf. de haer ab abolendam Item ad praedicandum admittitur missus a superiore & qui curam habet ut no. inf. de haer §. fi. ver. item ad praedicandum. Item talibus conceditur idem privil. quod accedentibus in terrae Sanctae subsidium est concessum. inf. de haer. excommunicamus. §. catholici. & secundum Aug. tales impii sunt atque sacrilegi. hi vero, qui eos impugnant a locis suis amovendo, vel eos damnificando, pecunias auferendo diligentissimi rectores & pii consultores intelliguntur. 23. quaestio. 5. si vos contra eccl. Christ. &c. sequen. & secundum quod Dominus dicit in Deutero. tales necandi sunt, & civitates igni cremandae, ita quod sine habitaculo sint in aeternum. 23. qus si audieri adidem ea. qu. 8. leg. & c. occidit Phinees. Puto quod episcopus non potest dare authoritatem praedicandi crucem. primo, quia nec remissionem potest facere tantam, quantam requirit crux. ut patet inf. eod. ca. fi. & de poen, cum ex eo. §. ad hoc. quia per indiscretas. Item quia ad solum Papam per tinet de fide respondere, & periculis ipsius taliter occurrere. 24. quae. 1 quod etiamsi dubitatum sit. C. de sum. tri. l. fi. tertio, quia ad ipsum pertinet votum crucis, ut no. sup. eo. §. qualiter, & cujus authoritate. vers. quamvis autem instructus. Si tamem episcopus habeat jurisdi. temporalem in aliquos, ex quo steterunt excommunicati aliquo competenti tempore, puta quod tum quia est episcopus & vicarius Christi. 33. qu. 1. mulierem. tum quia dominus temporalis ipsos tanquam infideles, & res ipsorum, salvo eo, quod nullus occidatur, nec mutiletur, quod semper excipere debet, exponere potest hoc, si prosequatur injuriam ecc. suae, vel reip. secus dicerem si ulcisci intenderet injuriam personalem, super quo vide quod non sup. de sen. & rejudic. sub rub de sententia §. quis debet sententiam. versi. item ratione rei. & sequ. quamvis & curialius & tutius faceret, si ad summum Pontificem recursum haberet. argum. C. de pig. I3. & in his quae no. sup. de treu. & pac. §. quid sit justum bellum. versicul, quid ergo de comitibus, & se. Sed & tales sine crucis signaculo authoritate eccles. vel principis impugnari possunt causa justitiae, obedientiae, & fidei defendendae, non cupiditatis vel propriae ultionis sic in tellige 23. q. 1quid culpatur. & q. 2.c.. & 2q. 3. sex differentiae.( qui. s. cum homo ab homine. & c se & sic etiam possunt intellig jura inducta supra eod. ver. sed nunquid authoritate alte¬ rius. Quid si tales convertantur, nunquid post conversio nem tenentur eis satisfacere hi, qui damna dederunt? Di cas quod non, imo est imputandum duriciei, & culpae psorum iafra de homici postulasti f. de reg jur. quod quisque e: culpa sua damnum patitur, nec propter hoc alii juste egi runt, puniri debent. Cde adulte. Gracchus. quia nec peccave runt. 23. 44.qui pecrat. potest tamen quis gratis si voluerit misereri, inf. de haertti. vergentis, in i
On this page