SUMMARIA I Mulieres quot modis cognoscamur A Consanguinea sponsae si cognoscatur, quid juris sit. Eequid s consanguinea uxoris 4 Iudexbonus debet attendere, utrum bona fide fiat confessio contra matrimontum 5 Incestus impedit matrimonium contrahendum, sed non jar contractum 6. Cognoscens consanguineam uxoris suae, uique ad quartum gr¬ dum, committit incestum

PLene jam expedivimus supra de cognitione spirituali, & legali, nunc v dendum est de carnali & legali, sed quia aff nitas quandoque praecedit matrimonium contrahendum, quandoque sequitur con tractum sine incestu, quandoque cum incestu, quod con tingit si cognoscat consanguineam uxoris suae legitima ut sciamus quid juris sit, de his interseramus rub. de eo, qu cog. consang uxo suae, dicentes. Quot modis cognoscuntu mulieres, Quid juris sit, si cognoscatur consanguinea spi sae, Et quid juris sit si cognoscatur consanguinea uxoris

Quot modis cognoscunturt mulieres Et quiden duobus scilicet spiritualiter, & carna liter. Spiritualiter, diligendo, visitando, quod tamen no multum frequentandum est: ut supra de vi. & hone. cler m nasteria, quamvis ergo quaelibet bona mulier, tam consar guinea, quam affinis, vel extranea religiosa, vel alia dil¬ genda sit, tamen familiaritas nimia, & cohabitatio repro batur. 18. q. 2. perniciosam, unde dicit Hieronymus, si cun viris habitent foeminae, non deerit viscarium diaboli, u patet inf. eod veniens. §. demde. praecipue etiam tactus vitan di sunt. inde Romaeus de Villa nov¬ "Ni fugias tactus, vix evitabitur actus Hos ergo vita, ne moriaris ita" Greg. quidam presbyter sororem suam quasi presbyt. ram diligens, sed quasi hostem cavens, ipsam ad se propiu accedere non sinebat. 32. distinct. presbyter quidam. ad iden supra de praesum. cum in juventute. igitur foeminam, quan videris bene conversantem, mente dilige, non corporal frequentia, quia sibonum est. non tangere mulierem, & secundum Joan. 32. distinct. hospitiolum. & junge ea, qua notat. supra de coha. cle. & muli §. utrum cohabitatio. Carna liter vero cognoscitur mulier duobus modis, scilicet lici te, & illicite. Licite cognoscitur vxor a marito modo de bito, & horis debitis ad prolem suscipiendam, sic Adan cognovit uxorem suam, Genesis cap. 4. si vero cognosc¬ tur causa libidinis saturandae, adulterium dicitur. quo dic, ut notatur supra de spon. sub rubrica de matrim. § qualiti contrahatur. versicul. sed & effectus & sequentibus. sed si mod debito canonice cognoscitur. Illicite dicitur autem co gnosci, quando cum peccato fit. infra eodem transmissae ri spon. 1. ad sin. ibi, illicitam rem committere non expavit. ta lis autem. Aliquando cognoscitur fornicarie, scilicet qui do soluta a soluto quem posset habere in virum, cogno scitur. supra de elect. innotuit. respon.i.supra de si presbyt. c. 2. al quando adulterine, puta quando est conjugata, & alii ac haeret. inf qui fil sint leg causam quae infra de adult. per totum. A liquando incestuose puta quando admittit consangu neum, vel affinem, ut in hac rub. & inf. eo. per totum. infra d divortiis significasti. Aliquando contuberniose, scilicet qu do presbyterum admittit, cum quo de facto contraxit, suj de cle conjug, sane sacerdotes. Aliquando monstruose, scilice contra naturam, quod multis modis accidit, etiam cun uxore, in quibus majus periculum est exprimere, quan tacere Fornicarius autem coitus quilibet illicitus larg modo, & generaliter appellatur. unde complectitur adu terium, ut patet. inf. eo. discretionem. §. nam & si. infr. de divo¬ ex literis. & incestum. inf. eo. ca.1. dormire etiam dicitur, qui cunque cognoscit illicite mulierem, ut inf. patet de adul. guificasti. quia peccat mortaliter. Ps. Illumina oculos meus ne unquam obdormiam in morte, id est, in mortali pecca ta, seu heu dormitaverunt omnes, & dormierunt

Quid jurist sit, si cognoscatur consanguinea spon¬ sae. 4 Et quidem solvuntur sponsalia. ut no. supr de spon. §. & qualiter dissolvuntur per. item tertio. corrum pitu etiam publicae honestatis justitia. videor enim committe re quali incestum, id est, vere incestum committo. ut nota inf. de adul §. quid sit incestus. & ideo imponitur mihi poen tentia pauio major, quam pro adulterio, quiam incestus adul terium vincit, ut 324. 7. adulterii. qua peracta, vel parte ejus ex dispensatione ecclesiae potero contrahere cum alia, u inf. eod. c. 2. respon. i. Alii dicunt, quod ibi mater sponsae era uxorata, & ideo commisit sponsus filiae adulterium, & of fendit publicae honestatis justitiam. quare imponitur pau lo major poenitentia, quam pro adulterio. Verum intelligo sicut dixi: quia & propter solam offensionem publicae hone statis justitiae interdicitur matrimonium in posterum, sic ut & pro incestu. ut probatur supra de desp. impub. duo puer ad fi.vers. si vero legitime. & ideo necessaria est dispensatio si contrahere velit, ut dixi: & ideo quod dicit ipsa dist. 21 eod si sponsae nunquam carnaliter adhaesit, subaudi, maxi me quantum ad hoc, quod sequitur de dispensatione, qui¬ in utroque casu dispensatur si continere non potest. ut 33. 4 2. in adolescentia. sed quo ad id quod sequitur, est differen tia utrum cognoverit, quia si cognovisset sponsam, ante quam matrem sponsae praesumptum esset matrimonium unde affinitas superveniens ipsum non solveret. verum e¬ filiam, scilicet sponsam suam, habere non potest, sive du cere, quia jam duxerat: sed tamen ipsa sponsa habebit i psum quasi dicat ipsi exigere potest, sed ipse non ut inf. eo transmissae. nec aliam ducet, ipsa sponsa legitima vivente nec post mortem. intellige, nisi timeretur de incontinen tia, ut dixi. vel dic nunquam eam, scilicet matrem sponse vel aliam, scili. praeterquam sponsam, potest ducere quoc si primo cognovit matrem, & secundo sponsam, nunqui eam, scilicet matrem, vel filiam, vel aliam potest ducere nisitimeatur de incontinentia, ut saepe dixi. sic intellig inf eo. c. 2. §. un. co & c. ex literis. & sic affinitas praecedens im pedit matrimonium contrahendum, & dirimit jam con tractum. ut inf. eo fraternitati. & sup. de spon. juvenis. & notat quod de affinitate praecedenti creditur testimonio uniu? etiam illius, quia delictum commisit, quo ad hoc, ut ma trimonium futurum impediatur. ut dixi sup. de spon. §. E qualiter dissolvantur. versi. item tertio secus, si jam contractum esset: quia tunc non crederetur verbo unius, ut dicam in inferioribus. Si vis scire, an per extraordinariam pollutio nem contrahatur affinitas, vide quod no. sup. de despon. im pub. §. & quae sponsalia. versi. sponsalia ergo

Et quid jurist sit, si cognoscatur consanguinea uxo ris. Et quidem si jam cognoverat uxorem antequam cognosceret consanguineam, incestus com mittitur: sed si primo cognovut consanguineam, quam uxorem laeditur publicae nonestatis justitia, & adulterii committitur. ff. de adul judex. §. quae rebatur. & de injur. iter apud Labeonem. §. sponsum & in utroque casu uxor monen da est. quod continentiam servet, quam si servare nolue rit. bene erit, alias affinitas superveniens non solveret ma trimonium: nec uxor privabitur jure suo, sine culpa sui & ideo maritus exactus debitum reddet, sed non exiget quod etiam intelligo, si continere possit, alias delicen tia ecclesiae exigere posset, cum contrahere valeat. ut di xi supra proxim. §. & probatur infra eodem transmissae. C capit. tuae. & capit. Iordanae. nec poterit maritus objicere u xori adulterium, quam consanguineo suo in uxorem d facto in vitam tradidit. & hoc tenendum est hodie, quam vis ab aliquis Apostolicis fuerit distin. utrum incestus ve adulterium manifestum fuerit, vel occultum aliis asse rentibus inter gradum proximum & remotum fore po tius distin.ut infra eodem discretionem. Illud notandum est quod si ambo conjuges confiteantur in praejudicium ma trimonii affinitatem praecessisse, non creditur eis, quam vis rumor viciniae hoc acclamare videatur, nisi per teste legitimos comprobetur, alias multoties adinvicem col luderent conjugati. ut infra eod super eo. multo minus cre- detur extraneo, ut inf. eo. de illo & hoc intelligas quo ad fi¬ rum judiciale, in quo ecclesia non judicat de occultis, u sup. de elect. significasti. secus in poenitentiali. nam ibi stabitu confessioni conjugum, vel etiam conjug. & injungetu eis ne adinvicem misceantur. ut infra eod. veniens,. & ae sen excom. inquisitioni. & secundum hoc potest intelligi contra sup. de despons. impu. c. attestationes. ubi creditur confession conjugum, contra matrimonium, sed reprobatur in fi illius decret. Unde videtur, quod bonus judex debeat a tendere, utrum bona fide fiat confessio contra matrime nium, scilicet ab illo qui instat pro matrimonio, & tunest¬ tur ei ut ibi, alias contra, ut hic, & mf. de divor. ex literis. nar & invenio, quod si monialis capta sit, & ejecta, & deduct de monasterio a marito suo, & confiteatur, quod antequ intraret monasterium, fuerat cognita a marito, creditu ei, ut infrade rat. cap. pen. & hoc ideo, quia nolebat habitar cum eo, ut ibi dicit, unde creditur ei, quia confiteatur con tra id quod intendit, quare non est verisimile, quod men dacium dicet. argument. I.quaest ultim sancimus. & supra a proc. n nostra. in fin. sic non obst. infra de rap. cap. pen. Aliqu tamen exponunt ibi. vel pro, & dicentes quod sicut no creditur conjugibus contra matrimonium carnale conf tentibus. sic nec creditur religioso, sic contra matrimonij spirituale, quo religioni ligatus est confiteatur suprae der: vidua. 27. dist. quod interregasti. cur enim erit inferior lexd vina. 124. 2. cum depotissi. Gof. vero no. quod aliud est in mi¬ trimonio carnali, aliud in spirituali. In carnali enim no creditur conjugibus si confiteantur contra matrimonii quia timendum est de collusione ut sup. no ver illud, si ve ro uterque vel alter conjugum confitetur in praejudiciun spiritualis, & pro carnali matrimonio admittitur confe iio, ut infra de rap. cum causa. Sed & si agatur ad dissolven dum matrimonium ob causam consanguinitatis, vel afi¬ nitatis, non staturconfessioni eorum, nisi ex fama concui rat. 35. q. 6. si duo. 33. q. L. requisisti. ubi vero agitur ad separa tionem mutuae servitutis, confessioni eorum statur. infr de divor. ex literis. Si quaeras rationem, quare in hoc casi statur confessioni, & non creditur si consanguinitaten confiteantur. ut not. supra eodem proxim. versicu. sed si ag¬ tur & probatur 31. quaest. 2. Lotharius. infra de adul. intellex mus. & 35. quaest. 6 fiduo. haec est, quia in primo casu non ti metur de collusione, cum separati occasione adulter conjuges permaneant, unde altero vivente, alter contra here non potest. 324. 1 dixit. in secundo vero scilicet quan do separantur occasione consanguinitatis, omnino sep¬ rantur, ita quod uterque contrahere potest. 35. q. 6 si duo in &c. ab isto quare timendum est, ne colludant, secundun Goff. quia quam quis non diligit, facile contemnit. 20 q.. praesens clericus post medium.c. & ad hoc facit quod no. secum dum Goffred. supra eodem. ver. Goffred. vero & versicul. si peri scilicet quod credatur confitenti contra matrimonium spirituale. & maxime, quando confitenti displicet mati monium carnale. sicut notat. supra eod. ver. unde videtur. Se hoc non placet, quia si crederetur confessioni conjugum in praejudicium matrimonii spiritualis & pro carnali mu ti & multae religionem exirent, nec video rationem diver sitatis, quare aliud debeat judicari in matrimonio spiri tuali: & aliud in carnali, ut patet supra eod. versicul. aliqui tamen. nec etiam credendum est illi qui dicit, quod magi vellet servire Deo, quam marito adhaerere quia possete se, quod fingeret sibi displicere, ut ejus confessioni crede retur. & ideo dic, quod in decre cum causa. de rapto. alia es ratio hic, scilicet quia constabat de matrimonio contracte antequam intrasset monasterium. subaudi, & de tradi ctione in domo, subaudi, & inspecta fuit, & corruptar perta: unde non est praesumendum, quod ab alio corri pta sit: ideo in hoc dubio melius & tutius est solvere sp rituale matrimonium, quam carnale: sed & si omnino com staret, quod sibi displiceret, posset habere locum quod di xi, ut supra de praesump. 3. cum fama. & aliis adminiculis vic lentis, ut ibi. & breviter puto hoc arbitrarium: ut not supi eod. ver. unde pidetur, & vide quod non supra de cland. despon. quare. & S. utrum. & secundum hoc posset intelligi 35. q. 6. duo ubi statur confessioni & famae, scilicet quod hoc ve rum est, quando bona fide confitentur, vel in foro poeni tentiali: ut supra ut sic celebretur divortium, quoad torum vovente utroque castitatem. vel illud quando opponeba tur gradus proximus, divina lege prohibitus argu. infrad divort. porro. in fi. & sic erat scandalum in populo. super que vide quod not. supra de cogna spir. §. quis sit effectus. ver. effectu pero tertiae. alii dist. inter rumorem vicinae, & famam, quoc mihi non placet. vel dic, ut not. infra eo .c.i.& §. unde. † In fin. no. quod incestus impedit matrimonium contrahendum ut inf. eo. si quis, & c. ex literis sed non dirimit jam contractum ut infra eo. transmissae. sic est similis simplici voto. ut supr. qu cler. vel vov. rursus: & dixi in summa. hoc etiam scias, quoc aeque abstinendum est a consanguineis uxoris & propriis & ideo cum eis incestus committitur. ut inf. tit.i.ca. I. & 3 q. 3. aequaliter. & qu. 5. porro eodem modo & a consanguiner sponsae: ut patet in his quae no. sup. cod. §.1. Ergo si quis cognoscat consanguineam uxoris suae, usque ad quartun gradum, incestus committitur, & habet locum quod dix sed & si cognoscat consanguineam quinti gradus, vel ul tra, non impedit matrimonium, nec amittitur jus exigen di debitum. & idem intelligas, si quaeratur, an is qui cogno vit aliquam fornicario coitu, posset contrahere cum co gnata hodie enim tam consanguinitas quam affinitas pu plicae honestatis justitia quartum gradum non exceduni inf. de consang non debet. Et quia quaedam verba, quae hic op ponuntur, sunt inusitata, accedentibus de novo ad jus ca nonicum scire debes, quod filia uxoris meae dicitur privi gna mea, sive filiastra: ego vero vitricus suus sum, filiu vero mariti mei privignus meus est: ego vero noverc¬ sum sua, maritus autem filiae meae gener meus est: ego ve ro socer suus sum, & mater socrus. uxor vero filii mei, me¬ murus est: ego socer, & mater socrus. ut sup. dixi. proban tur haec inf. eo c.i. & c. transmissae. & sup. de despon. ad id quoc f. de rit nup. adoptivus§ nunc videamus. Instit. de nup. §. affinita tis. & seq. & ff. degrad cogn non facile §asfines

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 13