SUMMARIA. 1. Homicidium quid sit. Et quot sint ejus species, Et quot modis committatur Homicida quis dicatur Et qua poena feriatur Medico an imputetur homicidium Dispensatio quae adhibeatur circa homicidium

EX quo de homicidio in specie dixi mus, audiamus in genere plerunque enim praemissa specie, subjicitu genus: supra de rescript sedes Apostolica, & ple runque praemisso genere subjicitur species, u supra de offic. ord ad reprimendam, & cap. cum ab ecclesiarum d centes igitur de homicidio in genere: videamus, Qui¬ sit homicidium. Quot species homicidii. Quis dicitur ho micida. Qua poena feriatur. Quae dispensatio circa eun adhibeatur

Quid sit homicidium. Etcere occsioh¬ minum intelligatu ab homine facta, nam homicidium sonat in actum hom nis, secundum Goff. Est autem dictum homicidium ab hom ne, & caedo, caedis, cecidi, producta media, unde versus "Cedo facit cessi: cecidi, cado: caedo, cecidi" ergo dicitur homicidium, quasi hominis caedium, vnd in animali posset dici animalcidium, ideo cum homo e¬ duob. constet, scil. corpore & anima, ut supra de celemis. ii quadam, & de haered, cum Christus, patet, quod non judicab tur homicidium, si ictu meo mulier abortum fecit, puerperium adhuc non erat formatum, sive eratinanim tum, id est sine anima, nam terra in vulva, quod suum es recipit: receptum confovet: confotum corporat, corpo ratum etiam in membra distinguit, & inter illas secreti ven tris angustias manus Dei semper operatur & sic anim infunditur, nam idem est Creator corporis & animae, si cundum Hieron. ut jo dis, nasci. Sed secundum Aug. cumd anima magna sit quaestio, non est praecipitanda sententia illud tamen asserit, quod si puerperium adhuc non est for matum, quia adhuc non est anima infusa, non est homici dium. Post infusionem autem animae, homicidium judicabi tur, ut 22. q. 2 quod non formatum, &c. seq. Moyses, hoc di in mo nacho, qui cu matre ludens eam abortire fecit ins.eo ex li terarum. Sed contra quia si alicui factum sit, vel datum ac potandum, quo minus possit generare, concipere, vel p¬ rere, vt homicidia tenetur, ut inf. eo si aliquis Sol. dicunt qui dam illud habere locum, quo ad poenam legalem, nam qui ad illam potest homicida censeri, sicut & is secundum I. hc micida judicatur, qui poculum amatorium dedit, sic in telligunt ff depenis si quis aliquid ( qui abortionis ff ad l. Corn de sic si mulierem, & junge quod notat. infra eodem §quis di catur, ver. tenetur etiam & is, non tamen est irregularis tali homicida, & sic non proprie dicitur homicida, sed condi tionaliter, unde etiam poenitentia spiritualis est ei injun genda, sic S6. dis pasce S7 dist. c. ult ff de libe agn necare 55. distir si quis absciderit. Sed certe talis etiam secundum legem no dicetur homicida verus, sed interpretative, nam si pue perium informatum erat, tenetur percutiens l. Aquil. tam quam de corrupto, non tanquam de occiso, sic intellige adlig Aquil. si servus servum §si mulier, & l. quintus, sicut di citur de oliva, vel segete immatura collecta, ff. ad lig Aqui¬ 1ms serrum, §si olii am. In hoc etiam casu intelligo, quo¬ rmuner, quae sibivim intulit scil. ante puerperium infor matum, ne parere posset, non afficitur vltimo supplicio sed in exilium mittitur f. ad leg. Cornel. de sic. si mulurem: sic nim formatum esset, damnetur ad mortem, & hoc est quoc voluit distinguere alia lex, dicens. Si autem homo ex e¬ causa perierit, summo supplicio delinquens afficietur, ali as humiliores in metallum damnantur, honestiores ver¬ amissa parte bonorum, in insulam relegantur, quia lice non sit homicidium, res tamen mali exempli est, hoc ma¬ nifeste distingue, fi de pae si aliquis § qui abortioni, sic ergo le ges & canones, quo ad hoc non discrepant, sed concorcant licet diversas poenas inducant faciendas sicut & supra no de his qui fil. occid quae sit ejus poena, & § quando

Quot species homicidi. Duae scil. spiritualis, & corporalis. Spiritualis octo mo dis committitur, nam inter homicidas spirituales connu merantur detractores fratrum, & eos obedientes. Iten iniquitatem, oppressionem, & injustitiam facientes I tem fratribus mala persuadentes, ut haec probantur depo distinct. homicidiorum, omnis in iquitas, & capitul. noli, & ge neraliter omnis iniquus motus ad nocendum fratri inho micidii genere computatur, de poen distinct prim. homicidi um. Item homicida censetur, qui tempore necessitatiu denegat alimenta, 85 distinct pasce. Corporale a vero ho¬ micidium est corporis peremptio. de poendistinct ihomici dium, & ejus sunt species duae, scilicet voluntaria, & casua lis, ut apparet in ipsa rubrica. Voluntarium autem ho micidium, peccatum est: quia contra prohibitionem divi nam, Non occides, 23. quaestio5, si non licet, nisi fiat juris per missione, quia judex licite occidit malefactores: quia Beati qui faciunt judicium & justitiam in omni tempore secundum David, ideo non censetur homicida justitian faciens, quo ad poenam, quia lex occidere videtur delin quentem, non judex, ut vigesimatertia quaestio. quinta judex Excusatur & is qui aliquem se, & sua defendendo occidi mfra eodem capitul 2. Item si in justobello laicus aliquen interficiat, sine paena est, 23 quae.i. quid culpatur, quod justun bellum, dic ut notat. supra de treug & pac. Squid sit justum bellum.

Quis dicatur homicida. Isqui hominem in¬ terficit, ut patet sup. §quid sit homi cidium, qui & sicarius appellatur, infra eodem sicut dignum hi quoque sic dicti a sica id est, ense, vel cultello, ab utraque par te scindenti, unde dicitur. Est sica mucro latens. Ejus tam interpretatio larga est, ut contineat & telum & lapidem & lignum, & quodlibet ferrum, talis ergo homicida, siv sicarius, tenetur lege Cornelia de sicariis. Ut omnia hae probantur Inst. tit. de pub. jud §item lex Corn. de sica. Secur dum autem quo ad hoc, ut quis teneatur lege Corn. de si ca. dicitur homicida, quicunque hominem occiderit, cujus ve dolo malo incendium factum erit. Quive hominis oc cidendi furtive causa faciendi cum telo ambulaverit Quive cum magistratus esset, publicove judicio praeesse operam dedisset, quod quis falsum judicium profitere tur, ut quis contineretur vel condemnaretur. Item & is qui hominis necandi causa venenum confecerit, habue rit, dederit, vendiderit. Quive falsum testimonium dol malo dixerit, quo quis publico judicio rei capitalis dam naretur. Quive magistratus, judexve quaestionis in capi tali causa pecuniam acceperit, vt publ. I reus fieret. Et qu hominem occiderit, punitur, non habita differentia cujus modi hominem occiderit: utff. eo.l. prima, §i & Iz. respon. pri ino. Sed cum homicidium sine dolo non committatur, ne cesse est, quod dolus interveniat, nec accipitur hic lat culpa pro dolo, quare si quis se praecipitando alium occi derit, vel licet putator jactando ramum non clamaveri ad coertioneml. Corne de sica non pertinet, ait enim In perator voluntatem spectandam, non exitum: utff. eo in & l. divus. Hinc est, quod infans vel furiosus hac I. non te netur, quia alterum consilii innocentia tuetur, alterum fa cti infelicitas excusat, ut f eodem infans. Hac de causa excu sant & judex, & executores ejus: ut notat. supra § quot spec¬ et. Et qui desertorem occidit, vel latronem publicum, se nocturnum, vel diurnum, cum telo aggredientem, ut ( quando licet unicuique sine jud. vin sume leg1 & 2ff. ad leg. Aqui leg. 3. § ultimo, f eodem capit. 2. & 3. Vel transfugas: ut ff eoden¬ leg 3 Sultim. & C. eodemis qui. & leg si ut. & sic tempus alle viat peccatum, vel ag ravat: ut C. de adult. Gracchus. Igitu si ad defensionem meam alium occidero, non teneor: u notat supra §quot species, versic. excusatur, quod dic ut noti supra de restitut. spol Squis spoliatus, sub § intelligendum est au tem, & versic. sequent. Item si hoc fecerit ad opinionem me am servandam, ut si occidi eum, qui mihi, vel liberis me¬ stuprum inferre volebat: ut ff. eodem leg. i §idem divus. Sed quis per lasciviam mortem dederit vel medicus malun exemplum praebendo, adversa medicamenta dederit: ve etiam ad conceptionem: sed quae accepit mortua fuerit, tanto excusatur, non a toto, nam talis per quinquenniun relegatur, ut ff eodem leg 3. 51. & l. 2. Sed ex senatusconsu to. Is autem qui hominem castraverit, si servus fuerit, ul timo supplicio damnatur: is etiam qui passus est querim niam, exponens audiri jubetur, quia nemo liberum ve servum castrare invitum debet, nec aliquis voluntaries ad castrandum praebere: medico autem qui contraven¬ rit, capitale erit: & is qui sponte praebuerit ad castrandum Sed & hi quitibias, id est, instrumenta ferrea, quibus qui leviter castratur, faciunt, in eadem causa sunt, utff. eoden leg. 4 62. & leg hi quoque, secundum Azo. Sed hoc intell gendum est de his, qui causa mercimonii hoc faciunt, ve causa libidinis, scilicet quia volunt, quod custodiant vxo rem suam, utf eodem leg 3. 5 qui hominem. Secus, si ex cat sa infirmitatis, super quo vide quod notat. supra de corpar viti. §& quae impediant, ver quid enim si maritus, & sequen.T. netur etiam & is qui pigmentarius est, si cui, scilicet teme re cicutam, salamandram, aconitam pityocampas, aut bu brostim, mandragoram, vel lustramenti causa dederit ca tharicas, & is cujus familia sciente eo adipiscendae recu perandaeve possessionis causa arma sumpserit, & qui at thor seditionis fuerit, & qui naufragium sumpserit, quiv falsa judicia confessus fuerit, confitendave curaverit. qui quis innocens circumveniretur, ut ff. eodem lz. Salio sen¬ tusconsulto. Item & is tenetur qui filium suum circuncidit nisi Judaeus sit, cui hoc permissum est. Sed & tenetur qu mala sacrificia fecerit, vel habuerit, utff. eodem circuncideri & leg. ex senatuscon. Quamvis autem secundum leges, c mnes supradicti homicidae reputentur, sicut expeditun est, tamen secundum canones, aliud quo ad ordines specta recipiendos, & executionem ipsorum, nam quo ad hoc dicitur homicida quicunque hominem interficit scienter vel occidi fecerit, vel judicaverit, ut ro distinct. de his clericu & 51. distinct. aliquantos, & dixi supra ne cler vel mo. (quae sun permissa. sub Sclericis etiam in sacris, versicul. possunt tamen cl¬ rici, & sequent. & de oblig ad rationi §quis dicatur, versicu iten executor, scilicet sententiarum, & supra eodem §primo, versi¬ solutio, & hoc sive voluntarie acciderit, sive casu, cum di¬ stinct. posita infra eodem qua poena, versicul sed & secundun ca. Sed & dici potest, quod licet supradictos dicant tene ri I. Corn. de sica. non tamen eadem poena imponitur ? sic alio modo tenentur, ut no. infra eodem § qua poena. Quo autem ad Deum pertinet, & poenitentias, voluntas homi nis spectatur, non exitus, vt dixi supra prox § persicu, sed cum homicidium, nam ex corde homicidia procedunt, adultae ria, blasphemiae, & alia peccata, quia Deus non ex operi bus judicat, sed ex corde & animo, 23. quaestio. 8. occidit, 15. q 6. capit. 1. 22. quaest. 5 qui peterare. 174. 4. omnes, & junge quoc notat. infra eodem § qua poena, versicul. quid si necesse habuit e sequent. & versicul. lingua, & versicul quid ergo, si quis in rixa Sed canones quo ad ordines non animum solum spectant nisi exitus sequatur, quo ad homicidium pertinet, infraco sicut dignum §l.15.qu.i si quis non iratus, & ideo quo ad ordi nes, aliquando utrunque inspiciendum est, & voluntas 8 exitus, ut infra eo significastii. & 2c. exhibita

Qua poena feriatur. Et quidem secundum leges, altiores deportan tur, sed humiliores bestiis subjiciuntur ff. eodem leg. 3. § ul tiino, & leg penultim. secundum Azo vel dic, quod si qui¬ accuseturI. Corn. de sica. & convincatur, capite punietur quando accusatur ex eo, quod hominem interfecerit, vel quod per eum non steterit, ut Institut. de pub judic. Sitem leg Corn. & sic. in vetero homicidio quilibet capite puniendu: est, juxta illud Dominicum. Qui gladio percutit, gladio peribit. Sed quando accusatur ex eo, quod homicidium interpretativum commisit, de quo habes varia exempla supra eodem § quis dicatur, vel quando constat de hoc judi cio per iniquisitionem, habet locum dictum Azo. & vide super hoc, quod notat. supra eodem (quid sit homicidium. Se cundum canones autem injungenda est poenitentia 5. ve 7. annorum, vt dicam infra de poen. §quae poenitentia, versi. un decimus & sequent. & notat. supra de his qui fi occi. § quando c qualis, versicul pae quam si facere renuit, si sit laicus, excom municatur, si vero sit clericus, sive per accusationem, sive per inquisitionem convictus sit, degradatur, nisi cum ec misericorditer dispensetur, ut 5o distinct si quis voluntarie e capit si quis viduam, & supra de accusa inquisitionis. Et hoc in telligas, quando injuste & voluntarie homicidium est con missum, in quo casu clericus deponitur, 50. distin. si quis vi duam, nec cum eo dispensatur, ut infra eodem quae dispensa tio. versicul. cum voluntarie, si vero laicus fuerit, ad januam ecclesiae semper jaceat, & communionem in exitu vitae su¬ suscipiat. I.i distinct. si quis voluntarie. Quid si necesse habu it interficere? nisi necessitas fuit evitabilis, tanquam ho¬ micida poenitentiam aget, si inevitabilis peccat, infra eoden capit2. nec arctatur ad poenitentiam, nisi propter duplici tatis ambiguum, 22. quaestio.5. excommunicatorum, led inte rius debet dolere, & peccatis suis imputare, quod ad tan tam necessitatem evenerit, & poenitentiam agere bonum est, quia bonarum mentium. &c. infra eodem interfecisti5. di¬ stinct ad ejus, in fin. Quid si casu committatur? si dabat o peram rei licitae, & adhibuit diligentiam, quam potuit, non imputatur. Sed si dabat operam rei illicitae, vel non ad hibuit diligentiam, quam potuit, tanquam homicida te netur, & hoc per jura posita infra eodem versicul. vero facto Licet autem frater Rayn. scripserit, quod volnntarium homicidium semper est mortale, non assentio, quia ali quoties est voluntarium, & justum est, & in nullo impu tatur, vt patet in his quae notat. infra eodem versicul. lingua Item quod dixitribus modis committi homicidium, esci licet praecepto, consilio, & defensione, & quodlibet isto rum esset mortale intelligas quando praeceptum est in justum, vel quando is praecipit, qui non habet authorita tem, alias contra 23. quaestio. 4. quaesitum, idem intelligas de¬ consilio injusto vel corrupto, 23. quaest. 4. illud idem de de fensione illicita & rebelli, alias contra, ut patet 23 quaestio8 ab illo, §his ita, usque ad S in registro, & C. unde vi. leg prim. C ad leg. Corn de sic. licet, in primis duobus casib. indistin. fiat irregularitas, ut sequitur eodem versi lingua. Sed secundum canones ipso jure patitur poenam homicida, quia fit irre gularis, ut infra eod petitio. quare quantumcunque occul tum sit, quantumcunque poenitentiam egerit, nec promo vetur, nec suscepto ordine utitur, ut supra de tempo ordin. quaesitum, & de accusa. inquisitionis, hic autem dist. opus est quae potest his versibus comprehendi "Lingua, consilio, praecepto perdis & actu Nullaeneces casu duo bis distingue suprema" Id est, duo suprema, scil. necesse & casu distinguuntur Sed supremum, scil. casu distingues bis, & sic subdistingue

Ad evidentiam igitur versuum praecedentium, & totiu tractatus notare debes, quod homicidium duob. modi committitur, lingua, & facto: lingua, consilio ut assessor vel quivis alius exhortator, vel incitator, & praeceptor, u ijudex vel quivis alius praecipiens, quod si juste fiat, pecca tum non est, neque quo ad praecipientem, neque quo ad exe quentem, 23. q5 miles cum minister, cum homo, & cap. si homici dium, quod etiam intelligas, cum non fit exodio vel zel¬ justitiae, ut cum odio habentur peccata, non homines 8. distinct odio, non ex delectatione fundendi sanguinem hu manum, non amore spoliorum, non pretio, sed pro sol obedientia, hoc fit cum dolore cordis, & animi compass one, nam vera justitia compassionem habet, falsa dedigna tionem, ut in superioribus juribus & 22q. 4. lex aeterna off cia, non est crudelis, qui malos percutit, & 66. dist. vera jv stitia tamen, sive juste, sive injuste hoc contigerit, in utre que casu impedit promovendum, & dejicit jam promotum ut 5o. dist. si quis viduam, de pon distini periculose, & infra eoden sicut dignum, §qui vero, & Sultimo. & cap. significasti 2. Sversi & si percussor, hoc est quod dicit primus versus Lingua, con silio, praecepto perdis. Et hoc etiam si ante baptismun commissum a fuerit, quia in baptismo deletur peccatum & omnis irregularitas ex peccato contracta, sed illa qui sine peccato provenit, ut haec est, non deletur, in baptismi enim culpa dimittitur, non tamen lex aboletur, 25. distine deinde, & capit una tantum sententia, alii dicunt, quod hom cidium commissum ante baptismum, sive cum peccato, si ve sine peccato, ut in exemplo posito, non impedit pos baptismum, ad hoc inducuntsi distinct. aliquantos, sic capi¬ si quis postacceptum, & 50. distin siquis viduam, secundum Hu go & hanc ultimam opinionem putat Goffred verioren esse. Et si opponas ex eo, quod legitur 26 distinct. cap. d in le, & capit una, respons. aliud hic: ratio diversitatis hae est, ibi loquitur de irregularitate contracta ex matrime nio, quod sacramentum est apud omnes, licet apud inf deles ratum non sit, supra de divortiis gaudemus, cap. quanto ibi ergo infidelis contrahens cum secunda vxore non pe cat, irregularitatis tamen notam incurrit ipso facto, qui in baptismodeleri non potest, cum nec ex peccato, quo non fuit, processerit, ut ibi dicit, hic autem loquitur de le ge justitiae, cujus exercitium infideles non habent, caren enim jurisdictione temporali: juxta illud. Auferetur a vo bis regnum, &c. & juxta illud. Cum venerit Sanctus sar ctorum, cessavit vnctio vestra. Sed nec spiritualem habent ut supra de constitutio translato, igitur cum omni jurisdictic ne careant, judicare non possunt nec debent: supra, de iu dic at si clerici ffi.de jurisdictom judic leg final & leg. quia, nan & infames sunt, qui normam legis Christianae abjiciunt 6. quaestio i infames, infamibus autem sunt omnes actus le gitimi interdicti: supra, de testi licet ex quadam, responsio. i. a fin de excess praelato. inter dilectos, responsio i. in fin. ideoque ser tentia ab eis lata, quamvis in se justa, tamen ratione per sonae proferentis. qui judex non est, nec esse potest, null¬ est: supra de accusat ad petitionem cum igitur, supra de offi. d. legat. venerabili § final. patet ergo per canones, quod si qui ante baptismum aliquem pronuciaverit corporaliter pu niendum, peccat pronunciando, quia usurpat quod suut non est. & ex hoc peccato sequitur irregularitas, quae in baptismo deleri potest. Quid ergo si infidelis, qui necess habet obedire ad praeceptum judicis, exequitur sentent am ipsius rite latam, hominem suspendendo, vel alite occidendo? & quidem hic nullum peccatum committit nec video rationem, quare in hoc casu sententia non ven dicet sibi locum: nec quare aliud sit in hac notat. quam ir regularitate bigamiae, nec obstant capit. pro aliis inducta, a liquanto si quis post acceptum, si quis viduam, a contrario sensi quia intelligi possunt in homicidio voluntario, & injust commiiio, & sic etiam videntur loqui, sicut ipsorum le ctio innuit manifeste, sic intellige, quod quicquid ab ho mine dictum vel factum vel cogitatum est. tempore illo quo concupiscentiae mente subjecta serviunt, scilicet an te baptismum, qualitercunque verbo, vel opere, vel cogi tatu peccando per baptismum subsequens, totum abole tur, & quasi non factum sit habeatur: de consecrat. distinc 4 capitul 2. & 50. distinct. ferrum. Illud autem certum est quod quicunque postbaptismum in causa sanguinis ju dex fuerit, vel assessor, vel notarius, vel executor, vel ad vocatus, sive pro actore, sive pro reo: licet aliqui dissen tiant, ut notat supra de postula Squid pertinet ad officium, ver sicul. illud tamen sciendum, & generaliter, quicunque ali quod ministerium in judicio sanguinis praebuerit, irregu laritatem incurrit, si distinct. aliquantos, & capit. si quis pos acceptum, supra ne cleric. vel mon. sentententiam, infra ae excel praelato ex literis. Verum circa hanc materiam hoc nota bis, quod si clericus tradat e latronem potestati seculari, petens quod ipsum puniat citra effusionem sanguinis: li cet potestas in latronem animadverterit, non propter hoc irregularis efficitur: nec enim nocet, si scholaris, ad con vincendum latronem tradiderit intersignia. Item si sim pliciter deponat querelam de injuriantibus sibi & eccle siae, quamvis tales vix absque sanguinis effusione valeam coarctari, sic loquitur manifeste, infra eodem, tua nos, para grapho ad ultimum, & capitul. postulasti, ad idem 23. quaestion secunda Maximianus, 23. quaestio 5, capit.1 & capit unum, & cap pona, & capit. cum ros, argumen. ff.de bo.li. qui cum major, § pri mo. Sed haec jura quaeso ne fatue intelligas, quia hoc ve¬ rum est, quando non intendebat, quod moreretur, nec istuc gerebat in animo. Sed expressim instabat, ut fustigaretu citra effusionem sanguinis, infra derap. in archiepiscopatu vel poneretur in exilium, infra de verborum significatione no vimus, vel quod detruderetur in perpetuum carcerem supra de haeret. excommunicamus. Gregor. § penultimo, & de¬ posta a nobis 23. quaestio 5. non vos, ad fi. & maxime hoc fieri po test, quando est leve crimen, quod non inducit mortem ut ff de bon lib. infra qui cum major. paragrapho primo, hic enim & si judex ex officio, vel per imprudentiam poenam mor tis inflixerit, mihi imputandum non erit, sed potius de bet delinquens hoc imputare duriciei suae, infra eodem po stulasti, in fin, argument. ff. de evict si per imprudentiam, supr¬ de contrahend. emp. capitul ultim. absit enim, quod ea qua probono & licito facimus, si praeter voluntatem nostran cuiquam malum contigerit, nobis debeat imputari, ut 23 quastio quinta de occidendis Notandum, quod dicitur. Prae teri oluntatem: nam si intentio nostra erat, ut ad morten damnaretur, irregulares essemus, quibuscunque verbis fu erit intentio velata: licet per ecclesiam non prohibeamur nisi ei constet per confessionem, vel probationem, ve quia nihil volebamus, sed aperte hoc dicebamus: sic intel lige contraria infra de excess praelat. ex literis, 23. quaestio. 5, cap I. & capit. unum solum, de poen.distinct.i. periculosa, & sic pro batione deficiente, dicas ipsum relinquendum conscien tiae suae, sicut dicam infra eodem ver. item hoc intelligas: quam vis quidam de hoc aliter sentiant. Quid ergo, si placet tib in mente quod suspensus est, & ratum habes? & certe ra tihabitione retrotrahitur, & mandato comparatur, qui¬ istud in maleficiis generaliter traditur, ff. deri, & vi arma.I i. § quoties, & hoc intelligas verum, si gaudeas de morti personae. Secus dicendum est, si laetaris, & das gratias Deo quia maleficium punitur, licet doleas de persona, & com patiaris figurae Dei, & tristeris, quod inique fecit, vel com¬ misit, quare tam graviter est punita, argum. inf. eo. C2.C. d poen siquis in metallum, infra de sentent. excomm ut fame, idec dicitur gladius ei commissus ad laudem bonorum, & vin¬ dictam malorum, infra eod postulasti, supra de major. & obedi solitae. §i. Sed & propter ratihabitionem non efficieris ir regularis, cum factum deficiat, in quo lex promotioni consistit, 15 q. 1. c fin. Facto autem, sine actu committitur ho micidium tribus modis: aut voluntate, aut necessita te, aut casu, hoc dixit finis primi versus, & secundi. Si qui actu committat homicidium, & voluntate spontane¬ deponitur. ut infra to, si quid dignam Sulti. etiamsi Sarraci num interfecerit, utro distinct clericum, quipaganum, & d his infra eod c. penultin. in quo casu si magister vel sacerdo discipulum vel famulum suum corrigendo vulneraveris quamvis vulnus lethale non sit: si tamen ex eo infirmitat mortis incurrit, homicida & irregularis judicatur: qui qui occasionem mortis praebet, mortem dedisse videntur Secus, si alia infirmitate non secuta ex vulnere decessisset ut infra eo presbyterum, &c. de caetero, & cad audienuam, & si praeceptoris nimia saevitia in culpa est f adleg. Aquil. leg. 2 in fin. & leg5. & ff de locat. & condit. Item quaeritur, §item suli. nus. Item secus, si propter imperitiam medici, vel sui ne gligentiam moriatur, vt infra dicam, §quae dispensatio. E quod dixi de casu; sive de occasione mortis, intelligas d propinqua, sic intellige f.eodem nihil interest, & ad leg. Aqui qui occidit § penulbi. Secus de remota, nec enim ideo, quo faber cultellum fecit, homicida judicatur, argum. F. loca & condu. qui domum habebat, in fin. & infra eodem c. tua nos, v ponsio i. & cap. exhibita. Item hoc intelligas, si certum est quod is, de quo quaeritur, homicidium perpetravit, in di bio autem relinquo ipsum conscientiae suae, ut infra eod ex hibita, & cap. pacitio. & supra de jurejur. mulieri, 33. distinct. h. buisse, supra de aetat. & qualitat. ad aures. tutius tamen facie si in dubio se reputet homicidam, ut si abstineat, cum nul lum periculum sit ei abstinere, sed celebrare, periculun posse esse. Sed si constet, quod percusserit, etiam per off ficium judicis repelli poterit, sic intellige infra eodem ad ai dientiam, & cap significasti 2§ quod si discerni, secundum Tar supra, de spon. juvenis, infra de cler excom. illud& licet autem, d hoc dic ut in seque versic. Sed nunquid omnes, & versic. tamen sati potest dici. Quid ergo si quis in rixa mortuus fuerit, & ne scitur quis interfecerit, nunquid omnes rixantes F judicabuntur homicidae? Et quidem, quo ad peccatum perti net, hi qui percusserunt, & qui voluntate occidendi ven runt, quamvis non percusserunt, & qui venerunt, vt occ¬ sorib. auxilium praeberent, omnes hi tanquam homicidi tenentur, discretus tamen sacerdos majorem poenitent am dabit primis, quam secundis, & secundis quam tertii: Sed nec illi sunt immunes, qui potuerunt eripere, & noi eripuerunt, probantur haec 23. quaest sinal si quatuor, infra ei ficut dignum, 23. qu 3. non inferenda. & cap sin. Sed nunquid o mnes hi sunt irregulares, & ab ordinib. repellentur? Vide tur quod sic: quia omnes homicidae judicandi sunt adm nus, quo ad promotionem, & ordines indistincte, propter incertitudinem. arg. 23. q. ult.c. ultim si ad l. Aqui. Item Mela¬ sed si plures, & de has qui deje. vel effu l. 2 § ultm & leg sej. nis forte certum sit, quod ex vulnere alterius interierit, tun enim tenetur is tanquam de occiso, alii vero tanquam d vulnerato: & ideo quo ad poenam. I. Corn. de sic. vulnu cujuscunque contemplandum & inspiciendum est: uiff. a l.Aquil. huic scripturae, & ad l. Corne. de sica,. legult, nec dicas al¬ ud secundum canones, imo idem, scil. quod vulnus ad hoc in spiciendum est, ut apparet cujus ictu periit, ut infra eoden significasti 251. & § ult. Joan. tamen dixit, omnes repeller dos, sufficit enim quod sumpserint, arg 51 distin aliquanto licet alii interfecerint, ut infra de cleric. percus. continem iun 51. distin. si quis post, & cap. praeced licet non imputetur, si aliu non interficiat me invito, cum ego non vulneraverim, et lamsi amici mel contra prohibitionem meam aliquem in terficiant injuriantem mihi, non teneor, at infra eodem P. trus. 1.qu. 4. quia prae sulatus, supra desimon sicut. Sed si volun tas turbata sit, puta quia non concessi expressim, nec cor tradixi, imputatur: ut supra de simo. Matihaeus, idem videtu si amici mei interfecerunt, me ignorante arg. infra de sum¬ nobis, & cap. sicut nobis, & c. de regularibus. Gul. Na. contra,? dicit neminem in dubio repellendum, arg infra eodem p titio. & dicta decre significasti, nec obst infra de cleri percus cor tinentiâ, quia intelligenda est, quando conscientia remo¬ det eum, qui sumpserit arma, alias enim non est repeller dus, nisi ipse repellat se: arg infra de cleric. percu s praesentiur lator, & hoc comprobat extravagans supra de temp ordi nu lum eorum. Alii dicunt, quod si constet, quod percusseri is qui ordinari desiderat, semper in dubio repellatur, inf¬ eo significasti, §quod si discerni, sed si negat se percussisse, re linquitur conscientiae suae, ut in extravag nullum, & infrad cleri percus. cap pen. & sinal. Tamen satis potest dici, quod ii utroque casu sit suae conscientiae relinquendum, quia ne § proxim quod si discerni potest, dicit quod cogatur abstiner¬ Sed quod debet hoc facere quasi consulendo. Item qui in decret. petitio, constat, quod percussit, & hoc, quand plures sunt, secus si unus tantum percusserit, vt notat. su pra eodem §item hoc intelligas, vel dic, quod in vtroque casi relinquitur conscientiae suae, nisi tanta laboret infamia quae grave scandalum generet, ut infra eodem ex literis, 8 accedit quod notat. supra de cognat. spiritu. § quis sit effectus versicul. alii dicunt. Illud autem certum est, quod si cleri cus percussit non lethaliter, nec animo occidendi, nec ac occidendum venit, nec alios provocavit, et ictus suus dis cerni potest, nec de occiso tenetur, nec ordines reciper¬ prohibetur, licet alii percusserint & occiderint, ut in d. § quod si discerni, secundum Goffred Si vero quis facto ho micidium committat, non voluntate, sed necessitate, au¬ necessitas fuit evitabilis, aut inevitabilis. Si necessitas e vitabilis erat, ad majores ordines non descendet, nec in susceptis toleratur, nisi magna dispensatione, alii dicunt quod post peractam poenitentiam de jure communi potest exequi ordinis officium iam suscepti. Sed ad superiores ni ascendat, nisi ex magna dispensatione, sic intelligunt di versimode 5o. distin. de his clericis. & 2. Si autem fuit evita bilis, dico quod in nullo imputatur, ut est expressum 50 distin quia te infra eodem capit. 2. &; & capit. latot, licet Joan hanc decret. prox. ex dispensatione intellexerit: dicens quod ad superiores non ascendet, nisi ex dispensatione, & hoc idem innuit Goffred licet enim in susceptis ordinibus toleretur, ad superiores tamen ascendere non potest: nan si necessitate, voluntarie tamen cecidit, & lex promotio nis in facto consistit, 15. 4. 1.c fi. Hug. etiam dicit, quod ho micida in nullo casu promovetur: & quod potius debet quilibet permittere se occidi, quam alium occidat, 32. 45 itane supra quod me cau. sacris, & verbum consuluit, quod po nitur 5o dist. de his ponitur, pro praecipitur, ut 28 q. 1 sic enim Verius credo quod in nullo imputetur in hoc casu, scil quando non potuit vitare, puta fugiendo defendebat s¬ timens mortem, si caperetur, & alius insequebatur eum in juste. Secus si juste dicendum est: arg, supra de aeta, & qua cI. Alii ponunt tale exemplum: clericus tenebat gladium in manu ad defensionem suam: Paganus irruit in eum ita quod clericus nullo modo potuit vitare, & sic Paganu mortuus est cum gladio, quem clericus tenebat praete propositum ipsius clerici. Sed in hoc exemplo potlus potes dici homicidium casuale Ego intelligo, ut dixi id est, quam do sugiendo defendebat se, & quod dicit infra eo. c. 2. in fin poeniteat, expone, id est poenitere bonum est, arg. in con cor. quas non eodem § quis dicatur homicida. tersicul. hac de cau sa. Sed hoc intelligo, quando imminebat periculum cor¬ poris: secus, si timebat de rebus, & secus si fugere potuit hoc enim facere tenetur, si potest, sicut dominus in Aegy pto, quando Herodes ipsum quaerebat interficere, ut 22. 4 351. sic intelligo verba Apostoli dicentis, Non vos desen dentes, sed date locum irae: 23 quaestio 1. 51 & quod pati de bemus, ea que nisi bella, ideo imputatur monachis qui fure ligaverunt. timentes periculum rerum: quia expedieba potius post tunicam relinquere pallium, & aufugere qu pro rebus vilibus & transitoriis tam acriter in eos exarde scere: ut infra eodem suscepimus. Si vero facto commiseri quis homicidium casuale, & adhibuerit diligentiam, quan potuit, & debuit, & dabat operam rei licitae, puta pulsand¬ campanas, vel reficiendo ecclesiam cecidit tintinabulum vel lapis ex muro, vel lignum, & sic aliquem interfecit. Se¬ quam cito vidit casum, clamavit alta voce cave, cave: fu re, fuge: in nullo imputatur, si casus fortuitos non praevi dit. quia nec praevideri possunt, secundum hoc inielligi infra eodem dilectus filius ex literis 2 significasti, 1. & capitul. Jo annts, & capit. ultim. Ideo licet medico imputetur culpa. ante factum. puta quia intromittit se de medicina, cun sit idiota. Et culpa in ipso facto, puta quia licet discie tus sit in arte, non tamen sequitur traditiones artis, sed ca pitaneam voluntatem. Et culpa post factum, puta quia pe ritus erat, & traditiones artis sequitur, sed non adhibet diligentiam circa custodiam ipsius infirmi Sitamen neq ante factum, neque in facto, neque post factum in culpa de prehendebatur, non imputatur, si infirmus vel fatuitat sua, vel avaritia, vel in casu fortuito moriatur: recurra ergo quilibet medicus ad conscientiam suam, ut supra d aetat. & qual. ad aures, infra eodem tua. & ff. de offi praesi illicita, sicuti ffF. ad l. Aquil redimere. Inst. ad l. Aquil. §imperitia, & argi infra eode nc. exhibita: Sed in hoc casu propter grave scan¬ dalum interdicetur ei executio, quamvis nihil deliqueri infra eodem ex literis, a contrario sensu, infra eodem significast 261adfin. Est etiam consilium Goffr. quod promoti, e maxime promovendi ab opere practicali, & potissime ch rurgico, quod incisionem & adustionem requirit, abstin ant, supra ne cler. vel mon. sententiam, infra eodem tua nos, cun in nullo vacillare debeat conscientia promovendi, 33. dis laici. Quid de presbytero, qui dixit infanti sibi commer dato, quod duceret equam in quandam ripam fluminis sed caveret a flumine, infans intravit flumen, & subme sus est? proculdubio hunc presbyterum culpabilem ju dico, quia debuit suspicari hoc evenire posse: sicut impu tatur diacono, qui non removit falcem, qua accinctus rat, cum sciret ludi consuetudinem: infra eodem contineba tur, & sacerdoti, qui non removit cultellum a corrigia, c qua verberavit famulum, ut infra eodem ad audientiam, it: quod non ascendit ad majores, nec utitur jam susceptis, u ibi: nisi cum eo per Papam dispensetur, vt in illa contin¬ batur, & 50. distin. clerico jacente, ad hoc 5o. distin. saepe, & cap! qui arborem, & cap siduo. Quidam tamen dicunt, quod & in casuali homicidio homicida adhibuerit omnem dilioem tiam, quam potuit, ei tamen imputatur, quo ad irregul¬ ritatem, licet non imputetur quo ad culpam, quia lex o pus requirit, Deus voluntatem: 15. q.1. si quis non iratus, se verius est, quod in nullo imputetur. Sed si dabat operan rei illicitae, semper imputatur, sive adhibuerit diligentiam sive non. 50. dist. clerico si quis voluntate, infra eodem contineba tur, in qua decretali est illicitus ludus: quia ludebat cur laico. arg. 2.q. 7. laicos 23. dist. his igitur & ideo ludus noxiu in culpa est, supra de praesum c.. ff ad l. Aquil. nam ludus, ff. d furtis, in furti actioneo cum eo. Sed clericus cum clerico lud¬ re potest, infra eodem lator, exhibita, sic & Isaac ludebat: 32. 4 recurrat, & soseph 2z. qu. 2.quod aut sosephi. que ecce, illicita ig tur res nocet, 2. de regu ju. culpa, infra eodem dilectus filius, in) & tua nos, responsi. ubi hoc notabis, quod non congrueba monacho, quamvis perito alienum officium vsurpare, quao. i. § ut itaque, & facit ad hanc dist. lex si quis viduam, & infr¬ decler pug in duel Henricus. Quid si quis vadat ad interfic endum aliquem, & tu ipsum scienter associas, non tamei ipsum incitas ad perpetrandum homicidium, nec cum ip so super hoc aliqua verba habuisti, nec ipse tecum: vel h¬ buit, & tu ex animo dissuasisti ei, tamen cum nolit tibi ac quiescere, timens de ipso, nihilominus ipsum associas: 8 ejus animi es, ut si forte insequeretur eum defendas, & s per te associatus homicidium committit, & quidem he¬ micida es. infra eodem sicut dignum, nec poteris promover¬ sic intellige, quod defensione committitur homicidium infra de cleric. pugn in duel Henricus 50. distin si quis viduam, & iste casus non cadit sub aliquo membro dictae dist. Illu¬ notandum, quod quamvis clerici possint inducere mil tes adbellum propter defensionem reipub. ut 23. q. 8. igitu hortatus omni tempore, ut pridem, & quae. 2. Dominus 63. dist. A drianus, non tamen in propria persona g pugnare debeni ut 32 quS quicunque 5o. distin. clericum, de his infra eodem cap. per & in authentic d.n. de sentent. excommun. extra, dudum. Se nunquid imputatur clerico, si quis ibi moriatur? Non, u 23 qS de occidendis, infra eodem cap. penultim. licet sit ar. con tra 20 93 eos qui 23 q ult, cap fi. Sed nunquid episcopi, & ali cleruincurrunt irregularitatem, hortando laicos, & mo nendo quod juvent eos, & arma sumant pro fide catholi ca, vel etiam pro jurib. ecclesiae suae defendendis, vel repi tendis? Dicas quod non, immo secundum Rayn. pecca ret talis praelatus graviter, si sileret, arg. 49. distinctio sit r. ctor. & hoc probant jura inducta supra eodem versiculo prox & reriiculo precedent. & versiculo rerum circa hanc materiam & iquent & supra de haeret § qualiter devitetur, versiculo ergo ergiitio, & e,. persic. ecclesia, & seq. & supra de voto § in quo ca Jua supra de treu & pac (quid sit justum bellum, ante si. in ver quintipitali dicunt imdi st ncte, & seq quinimo, si episcopu nonpotest aliter jus suum recuperare, potest ipsum cor cedere in feudum alicui Principi potenti, qui ipsum recu peret: & hic est casus in quo non obstante juramento suo potest hoc modo bona ecclesiae alienare, ut supra de fen.c.¬ & notat supra de ali ju mutan. fac. an actio versicu donari pote etiam inter vivos. Quid si episcopus fuerit praesens in bel lo, & in ipso multi fuerunt hinc inde occisi. nunquid est irre gularis? Ita videtur, secundum Ray qui in consimili mi teria sequitur opi. Joan. nec obst. infra eo. petitio, quia ibi h cum quib. erat presbyter, ab infidelibus graviter invad¬ bantur. Sed tales male concordant cum domino Conr¬ do archiepiscopo Colonien. tu dic de hac materia, ut no supra eo. vers. quid ergo, si quis in rixa, & infrade cleric percus( quae poena, versicu. quod si quis in conflictu. Nec est praetermit tendum, quod non est immunis ab homicidii culpa, qu potuit hominem a mortae, sed noluit liberare: infra eo sicu dignum, § illi etiam 86 dist facientis, 23. qui. 3. non inferenda, &c. qu potest, & q10. reos & hoc, cum constat illum injuste occidi de poen. dist. i periculose 23. 44.cfi. & licet aliqui hoc intelligi in judice, qui ex officio hoc potest defendere, quia ille so lus, vt dicunt, ex praecepto ad hoc tenetur., 32. q. 5. qui malos & q 4 forte, in fin tamen est sanum consilium, ut etiam quil bet privatus idem faciat, si sine periculo sui corporis ho facere potest, secundum Gof. quia ad hoc teneri videtui vt in auth. dicto num. de sent excom. dilecto, § & quidem, & ju ge quod no. infra de sent. excom. §quis possit excomnunicare versic quintus

Quae dispensatio circa eum adhibeatur Hoc scias si quis animo interficiendi aliquem vulneravit, quamvis vulneratus mortuus no sit, irregularis efficitur percutiens, sic & si vindictam sar guinis dictet, si tamen non perveniatur ad detruncationen membrorum, quamvis sanguis effusus sit, potest dispensi¬ re Episcopus, ad hoc infra eo petitio. & de cler pugn. induel. I. & supra ne cleric. vel mo sententiam sanguinis. Si vero perv niatur ad detruncationem membrorum sine homicidio Papa dispensare potest, & ipse solus: supra de corpo.ritiat, c. & de cle aegro. vel debili ministr. presbyterum, cum voluntario au b homicida non licet dispensare etiam Papae, ut 50. dist. mi¬ nor i.qu 7. si quis omnem, etiam si Paganum interfecerit, 5 dist clericum qui paganum, id est non decet eum, quod disp set, potest tamen si vult, ut supra de concess. praeb. proposuit, nis sit homicida justitiae, qui ex causa in susceptis ordinibu toleratur per Papam, licet non dispenset, quod ad super ores ascendat, ut 5i. dist. aliquantos, & § praeced. Bern. Circ. homicidium necessitatis evitabilis non facile dispensatur sed si necessitas fuerit inevitabilis, datur consilium quo non ministret 50. dist de his cler non tamen ideo deponitui sed in suo ordine toleratur de jure, & absque dispensatione secundum Laur. & loquitur infra eo. c. 2. quod dic, ut no. supr eo § proxi ver si vero quis, & seq. Sed cum casuali, licet secum dum ea, quae notan. supra indist. Fit autem circa istum tri plex dispensatio. Magna, ut promotus ad sacros ordine non in eis, sed in minorib. toleretur, ut inf. eod continebatir Major, ut in sacris toleretur, 50. dist. cleri. infra eo. tua nos, ri spon. 1. Maxima, ut promoveatur infra eo. lator, secundum Goff. Sed & cum voluntario homicida potest dispensar circa beneficium: ut inf. decle pugn. in duel. Henricus, in fiare 28 dist presbyterum 93 distin. diaconi, supra de renun. ad supplica tionim. Quid si quis infantia homicidium committat? Vi detur quod ad minus per Papam dispensabitur, cum ne¬ talis teneatur ! Corn. de sic ff. eodem infantem, de con. dist. 4. eos 15. q1 ill.ad, ff de acqui. pos l.i. §1. infra de delict pue.c.ade senten excom. ci. & ult. Cde fal. mo l.aff. qui & a quibus ma. libe non f antpupillis, argum. contra i5 quaestio i siquis non iratus, cred quod possit, & debeat ipsum in hoc casu canonice dispe sare, quia potius videtur casualis, quam voluntarius, & ci casuali dispensari potest, ut notat. supra de necessario evi tabili & inevitabili, dic ut no supra eo. § proxi. ver si necessitas & ver seq

PrevBack to TopNext

On this page

Titulus 12