Libellus 8

¶ De quando libellus octauus.

QUando est ens limitum: quo aliquid formaliter dicitur ce vel fuisse vel fore in tempore: vel in euo: hoc sit descripituor eius. Ens limitatum ponitur pro concetum deterili. cetera vero ratione contrahentis. Manifestum est autem quod ex ista descriptione habetur: quod quando est aliquid derelictum in re ex adiacentia temporis et eui. palam autem quod ex quo quando ipsum est aliquid derelictum a tempere. patet quod non est temproes: nec praesens: nec praeteritum: nec futurum sed est semper posterius temporea qua derelinquitur. nam si taraes sit coexistentia realis partium motus ad primam intelligentiam: quae quidem coexistentia est indiuisibilis et raptim tranfiens: sicut eius fundamentum scilicet motio passiua: tunc ly quando non est talis coexistentia: sed est quidam respectus rei: quae est in tepore: terminatus ad illam coexistentiam. vt nuc in quo est mutasest quaedam coexistentia istius mutationis: per quam quidem coexistentiam mutatio mensuratur: et dicitur esse in nunc temporis: sed quando non est illa coexistentia: que nunc vel tunc dicitur: sed reitiae fundatus in subiecto illius coexistentie: et terminatus ad illam coexistentiam. et ideo bene dicitur quod quando est ens derelictum a tempore vel ab euo: sicut respectus derelinquitur a suo fundamento vel termino. Et vt breuiter me expediam: quando habet pro fundamento rem quae est in tempore vel in nunc: et pro termino taroes vel nunc: et sicut taroes praeteritum non est: nec futurum est: sed tantum praesens: sic quando reliti temperis praeteriti: vel futuri non est in rerum natura: quia respectus sine suo termino non existit: sed quando respectu preteritipraeteritum est: et respectu futuri futurum est: et respectu praestentis praesens est: et in hoc terminatur caiua de quando: quia de eius fundamento et termino satis fuit dictum in physiciis scilicet de tperet nunc: et motum et mutatione.