Titulus 2

NEmo debet scientiam / et modum cidi querere simul: sed primo modus sciendi est querendus / quod atparet / quia fatuus fuit medicus / qui dedit potionem egro / et post inspexit libros si be ne fecisset: a et interi infirmus mortuus est

¶ Dicto igitur de modo deueniendi ad crimina scilicet punienda / non dico committenda / vt in peccato carnis deuenitur per ista / visus et alloquium tactus post oscula factum: non ff. de adulter. quod ait. supra titu. proximo presertim. et. c. qual.¬ ter. et. c. inquisitionis. et de his. et c. cum oporteat. Consequenter est videndum de criminibus: et quia a maioribus est inchoandum: ideo de hereticis subiicit: hoc enim crimen in deum commissum / in omnium fertur iniuriam. C. eo. tit l. Manicheos. supra eo vergentis. Et dicitur hereticus aherciscor id est diuido / quia diuisus ab ecclesie catholice vnita te / et sic respicit principium a quo recedit

¶ Uel ab hereo quia adheret errori quem defendit: nam ex ror non facit hereticum: sed pertinax defensio / et sic respicit terminum ad quem tendin¬

¶ E quia in hoc eligit / dicta est heresis ab eligendo. per ciius electionem et adhesionem obstinatam sit heresis. xxiii. q. iii. heresis. et in. c. sequentibus. Io. Mo. Card

QVoniam Cositutus xv. q. vii. felix n. c. se. quem. solus est ne per hoc ca. correctus canon. xv. q. vii. episcopus nullus. supra de his quae fiunt a prela. nouit / et. c. seq. et sinles: dic quod non: sed hoc verbum solus: dicit precisionem episcoporum non remotionem illorum: qui alias de iure interesse habent: nam difficultas habendi tot episcopos fauore fidei: fecit dictos canones immutari: vt hic. Nec mirum qua lex debet et se possibilis. iiii. dist. erit / et sic commode impleri debet / quia illud possumus quod commode possumus. ff. de verbo. signifi. nepos. Ioan. Mona. Cardi.

QVicunque. Subiacere hec et aluhabentur. supra eo. excommu. nicamus. §. credentes. Sedquod subiicnest noui iuris adiectio. laice. C. de sumtrinita. et fide catho. nemo. in prin. et. supra eoc. penul. et hec pena adiicitur heretici hic. §. declaratur infra. eo. statutum ii. filii isto crimine non infecti: nam si essent infecti tunc non vt filii punirentur vsque ad secundam Contra. supra eo. excomnncamus § credentes. vbi non statim remouetur ab officiis. sed post annum: et vbi sine prefinitione fit punitio. Sol. que ad sententiam excommunicationis. non refert vtrunque: sed quo ad penas alias refert: et quod ibi est ferende: fit statim late / vt hic: et huic morbo citius occurratur / simile / quod r ius antiquum erat canon ferende / vt supra de electio. cum in cunctis. fit late. supra hoc lib. de electio. licet canon: verum qui ad filios: istorum est benigna interpretatio / vt fili istorum isto crimine non infecti: vltra c secundam generationem non includantur. Quia venia non sint indigni / qui vitio alie no laborant. C. de natura. liber l. legem. Sed de rigore grauius essent puniendi. C. ad leg. iul. maiesta. quisquis. et. supra eo. vergentis. C. eo. titulo. auten. gazaros: sed dictus rigor hic mitigatur / et amplius infra eo. statutum. ii. priuamus comtra de precib. impera. offer l. prima. et l. vniuersis. vbi non rafert / per quem preces fundantur. Solu. hoc facit hic immensitas criminis / vt eorum ignorantia hic. non prosit. argn. supra de electio. si alicuius: vbi tamen scienter recepissent / grauius punirentur: cum essent inhabiles ad alia / vt statim se quitur: in quo est speciale contra regulam communem: qua quis punitur / in eo duntaxat in quo deliquit. ff. de his quib. vt indig. rescriptum. supra hoc lib. de tempo. ordinan. eos. Sed hic in vno peccans / etiam in alio punitur. ff. ad Silleya. papinia. §. neptis. Et est ratio consimilis vtrobique: quia in eo in quo peccauerunt tam hic quam in §. neptis / non debent habere lucrum. arg. ff. solu. matri l. si ab hostibus. §. primo supra de concessio. prebend. postulastis. in fine. ff. si quis a paren. fuerit manu. l. vl. C. de metal. l. omnis. in fine. libr. xii. Sed hic patitur in secundo per consequentiam actus habiti in premo: sed dictis iuribus ex ipso facto: arg. ff de pact. tres fratres momenti quia iam liberatus a patria potestate amplius liberari non poterit: simile. ff. de conditio. causa. data l. dedi. §. si liber homo. et. ff. de conditio. indebi l. fi.¬ primo respon. ptate Sicut enim episcopalis dignitas: quae nodum est dignitas sed culmen dignitatum / liberat g a patria paetant Auten. constitu. que de dignita. §. palam. collatio. sexta. supra de prebend. venerabilis. Sic crimen hereseos patris / a potestate liberat: propter tanti atrocitatem delicti / vt hic Io. Mo. Card.

FIlii. hoc cap. ponitur primo actoris funCata intentio. Secundo / rei defensio. Tertio / intentionis fundate adminiculatio. Quarto pape decisio¬

¶ Et est certum vbi actor proponit legitimum factum nondum probatum: et reus lite contestata et cipit illud attemptatum a furioso: tunc hinc inde admittendo sunt probationes: ne partes diuersis remissionibus grauentu: et sic seruat curia / et hoc habetur. supra de succes. ab intesta. cap. fina.

¶ Uerum vbi est probata actoris intentio: et reus proponit legitimam exceptionem ex sui forma: non est sine per na regulariter admittendus. supra de dolo et contuma. finem distinguendo tamen vt ibi.

¶ Sed pone vbi est actoris intentio fundata / et reus excibit de facto legitimo: et actor iuuat intentionem suam fama bque equipollet vni testi. et firmat. iiii. quest. iii. §. Item in criminali / versic. item sepe / vel suspitione verisimili / vel legitime constet de contrario narratorum in exceptione: tunc non est exceptio admittenda: vt hic.

¶ Et est ratio: intentio fundata et adiuta vno de tribus modis predictis: reus dicta exceptione etiam probata / non relenatur / et ob hoc huiusmodi probatio est respueda. C. de proba. tio. ad probationem i et ii. et. C. vnde legiti l. non hoc. et quod sit respud da: liquet. Quia maius est habere intentionem probatam / cum adminiculo: quam solam exceptionem / quia piura bona paucioribus sunt potiora: vt ait Philoso. Et due rationes vincunt vnam: in auten. de consangui. et vter. fratri. §. i. col. vi. Et est ratio / furiosus videtur petere consolationem ex reliquiis voluntatis precedentis furorem. ff. de his qui sunt sui verl alie. patre. circa finem. supra de baptis. maiores / in fine

¶ Dico etiam quod si actor folum factum coadiuuans probaset: etiam reus non admitteretur ad probandum suam exceptionem: nam quando actor intentionem / et reus exceprtionem proponunt / aut illa sunt separata prorsus: vt pote actor petit. x. que mutuauit / reus excipit de pacto de nopetendo: tunc reus admittetur etiam actoris fundata in tentione. C. de exceptio l. si quidem. que aduersari videtud. decre. finem: sed illa loquitur in beneficialibus vbi est celerius occurrendum.

¶ Idem dico vbi idem ageret in priori et posteriori iudicio vbi tamen esset diuersus modus agendi: primo modo / et se cundo / et ad alios fines. supra de testib. veniens. ii. Aut actoris et rei intentio circa idem versatur vt hic / et. supra de succes. ab intesta. c. finali. licet qualitates aduerse essent / vt iste ertempore tali sane mentis / vt dicit actor / et reus asserit contrarium: tunc sicut attestationibus publicatis ab vno productis idem non potest probare per testes. C. de de proba. auten. qui semel: sic nec in alio / cum idem sit factum / licet sufdiuersis qualitatibus. Et consimilis est timor subornationis / hinc inde argu. ff. de noxa. in delictis. § si detracta: nad. §. non liceret mutare / si esset nouum factum post litem contestatam. C. de edendo. edita. consolationem / regulariter: hoc verbum sumitur in bonam partem. supra de baptis. maiores. in finem non tamen) nota quod actoris intentione fundata quanquae silegitima hper domesticos / non debet probari per alios: cet alias que domi geruntur per alios de facili probari no valeant C. de repud l. consensu. § super plagis. Et est ratio / quia in his de facili aliquid confingitur. C. de dona. lata. Et quia isti sunt domestici et testificari videntur la re propria / quorum testimonia reprobantur. C. de testibetiam et l. omnibus. iiii. q. iii. §. idem in crimina. versic. item in tes. et versi. testis. et versi. seq. Io. Mo. Card.

SVper eo. hlus pruim /iinum Duo. li aadt ilo. Secundo eorundem interpretatioibi. Nos itaque redeunti C. de sum. trini. epistola. inter claras: circa finem: et C. de hereti. Mani. cheos audientia casus in quo bus audientia denegatur / notar tur. xxiii. distinct. in nomine domini relinquendi supra eo. ad abolendam. §. illos quoque. C. de apo. hii quod sanctam de fratrum consilio.

Quero an hec sint verba voluntatis / congruentie / decentie / vel necessitatis sci o quod celestinus papa. v. multas abbatias / episcopatus / et superiores dignitates / contuli: sine fratrum consilio: et coram successore fuit iste articum lus in dubium reuocatus: et dixi tunc decerc / vt quod pap. mandat in suo canone aliis: id obseruari non negligat: mandat enim quod episcopi abbates: et superiores / saltem ardua. ecclesiarum suarum ordinent de consi. frantum suorum / alias non teneat quod agitur. supra de his que fiunt a prelat. sine consen. capituli. nouit et. c. seq. et. supra de iudic. cum de putat

¶ Et scio quod dicte collationes fuerunt cassate / presertim. quia cetus cardinalium erat in hac possessione: quod ardum negocia erant de eorum consilio tractanda: et terminanda. et multis iuribus dicitur: de fratrum nostrorum consilio: et licet princeps sit solutus legibus: tamen secundum leges ipsum viuere decet. C. de legi l. digna. ff. de legatis. iii l. ex imperfecto. insti. quib. mod. testa. infirmant. in fine. et optine habetur. ix. distinct. iustum. xii. q. ii. non liceat et paterlegem quam ipse tuleris. supra de constitu. cum omnes / et omnem indecen. tiam in principe (qui est omnium director) dico impossibilesaltem moris: de quo non infra de reg. iur. nemo: et benedictus papa. xi. statuta que dedit marchianisbonifacii pape absqueconsilio fratrum: quia ardua tangebant: suerunt fuspensa: lice. multa iusta fuissent in dictis statutis contenta. Nam defectus in persona facientis: vel in numero necessario reddit factum inutile. supra de constitui. ecclesia. ff de reb. eor2.. magis. §. si egalienum peniteant quia in eo non debet despici quod fuit qui incipit esse quod non fuit l. distinct. ferrum. signa infra de senten. exco. anobis. ii.

¶ Et sic no. quod aliud est in foro iudiciali: vt hic i. responiet aliud in foro penitentiali: vt hic in fine. Nam liberatus: quo ad deum / non est liberatus quo ad mundum / nec econtra. cxxiii. questione secunda. amouere. et. d. cap. a nobis. Ioan. nes Mona. Cardina.

In fidei, Regulare est quod excommunicati atestimonio repel. lantur. supra de ordi. cognitio. cum dile ctus. § verum. supra de testib. c. vlti. Sic participes criminis seu socii. supra de tastib. veniens. i. iiii. q. iii. §. item in cruminali. versi. item liberi. sed hoc est spesciale contra regulam / in fauorem fi. dei: si predicti verisimiliter vera dicere presummantur / vt hic

¶ Et est notatu dignum / quod a iure communi non receditur / nisi ex causa: et hoc inducit vt infringatur c ius commune: sicut video. circunstantie inducunt / vt fiat disposatio contra ius commune: vt quod dispensetur cum illegitimo / non est necessitatis ex parte dispensantis / nec ille cum quae dispensatur / habet ius quo petat illam sibi fieri. Sed circum stantie d faciunt dispensationem debitam. arg. l. distinc. vi. constitueretur: similiter materia in qua contenditur operatur vt id fiat / quod non fieret rigore iuris attento. supra de re iudic. c. fi. C. de fideiusso l. cum inter veteres in fine ff. eod. titulo. l. generaliter. §. si quis seruo. et hic. Ioannes Monach. Cardina.

C.addenaec aluer vrefideem non habens exercitium iurisdictionis / vt excommunicatus. aut eam non habens de iure: illam exencet ad requisitionem inquisitoris non valentis superiorem legitimum requirere / nec ex hoc inquisitor est excommunicatione ligatus: nec quod dictis casibus est concessum / vel permissum: ad casus alios est trahendum / incurrunt propter huius participationem: nam minorem non incurrunt: de qua habetur. supra quod met. causa. sacris / nec maiorem: etiam si isti requisiti essent excommunicati / pro eo quod iurisdictionem exercebant. supra hoc lib. de off. vica. Romana / quia inquisitores participationem faciunt autoritate huius canonis. permissum Nam cum predicta sint fauore fidei introducta / ad consequentiam trahi non debent. ff. de legib. quod vero infra de regu. iur. que a iure. Io. Mo. Car.

CVncontumacia, Hoc. c. dubium dciditur quod no. xi. q. iii. Rursus vehemen stem. Nota malum malo additum a plus aggrauat: inam ista duo operantur quod vnum non faceret: condemnetur. Concordat. supra eo. excommunicamus. §. i. Io. Mo. Card.

ACcusatus Pimo ponuntu treet casus in quibus qui dicatur relapsus. Secundo in. § licet deciditur quod periurus li tet alias sit prohibitus in facte tamen heresis potest testimonit in certis casibus perhibere. Tertio in. §. sane ponuntur sex casus de quibus dubitabatur / anlad officium inquisitoris spectas rent. Quarto in. §. religiosi dicitur quod in crimine pari religiosi sunt amplius secularibus puniendi suspectus Et super hoc sit in ius vocatus. supra eo. excommunicamus. §. i. 3. supra. c. proximo magna et vehemens hec coniunctio / et tenetur expositiue non copulatiue Et dic vehemens non violenta. supra de presump. literas: et propter presumptionem duntaxat non probatur hoc crimen: vt d. c. literas. et infra. eo. qui iuris fictione relapsus Sed quare / dic quod ille contra quonest magna et vehemens de heresi suspitio / non potest diciplene lapsus: sed propter vehementem presumptionem que plus facit quam semiplena probatio: potest dici lapsus: quio cum plus habeat de lapsu quam de eius contrario. vt no. in simili hoc lib. de ver. signi. c. fi. Et ob hoc iste: iuris fictione se dicitur relapsus. Secus si leuis et modica esset suspitio: vt infra se quitur. Et est ratio vt dixi: quia talis habet plus de contra rio lapsus: quam de lapsu: et hec fictio iuris ex suspitione praecedente: et abiuratione sequuta: presumitur vt hic. ar. C. de sifde instru. l. iii. iudicari contra. ff. de transactio l. qui cum tutoribus. § i. C. de transactio l. si de certa. Solu. illa iura laquuntur in non connexis / sed distinctis: sed hic / hec sunt connexa quia omnes hereses habent sibi inuicem caudas colligatas. supra eo. excommunicamus. ii. i. Feo

¶ Item hic errauit in certo articulo fidei / et subsecuta est generalis abiuratio: et lapsus factus est in aliam speciem ab abiurat:

¶ Et dicta generalis abiuratio: iuris presumptione proaliis ab antea expressis: et connexis: vel similibus: videtum subintelligi: vt C. de diuer. rescrip. l. i.

¶ Uel dicu genus et species non sunt diuersa nisi quod vni est in plus: et aliud est in minus. Et destructo Sorte destruitur homo in ipso. Et ideo ab iurata certa specie heresis in ipso abiurante: videtur abiurata simpliciter: vt est ca sus omnino similis: ff. de iuretur. duobus. §. exceptio.

¶ Item per vnum membrum: in omne corpus macula diffunditur. xxvi. q. ii. sed et illud infra de reg. iur. defleat ille supra eo i. P. tactum est de relapsu iuris fictione: hic tangi. de relapsu ex factorum concomitantia seu consequentia. Nam abiuratione heresis facta: directo vel indirecto / contra illam fieri non debet: quia nedum debet haberi odifactum hereticorum: sed proiici / nullam concomitantiam / habendorum illis. xxiiii. q. i. odi. Et sicut vno concesso: onnia / antecedentia / consequentia / et concomitantia videntur h concessa. supra de offi. de lega. preterea. ff de procura l. ad renimobilem: et l. ad legatum. et l. qui procurator. ff. quemad. te sta. aper l. ii. §. diem. et. § sequen. ff. si quis ius dicen. non obtemp. l. i. §. ceterum. supra de dote post diuor. resti. c. de prudem. tia. Sic dilato aliquo / premissa videntur dilata. ff. de distrac. pigno. cum soluende. ff. quib. mod. pig. vel vpoth. sol. l. soluitur. § si paciscatur. Et illo negato / videntur predict negata. ff. de sponsa. oratio. et infra. capitulo proximo / et infra hoc lib. de regn. iur. cum quid presertim in causa fidei quam firmiter / pure / et simpliciter debet amplecti. supra de summa trini. c. primo in prin. dona vel munera hec differunt. ff. de verb. signifi l. inter donum qui excusari non possit) secus supossit vt si dedisset vel milisset propter necessitatem famis xi. q. l. quoniam multos in fine / vel quia ignoraret illos horeticos / argu. supra de constitutioni. cognosi.c entes repellantur supra de testi. testimonium. vi. q. i. quicuque. xxxii. q. v. c. paruuli corrigere hoc licet iure communi incontinenti: non interuallo. supra de testib. cogen. preterea. Sed hoc hic licet et ex interualio fauore fidei modificatione facta vt hic. et. supra eo. in fidei. simile no. obsistat vt quia modificatio hic posita locu non habet. Et quia in dubio primo dicto regulari. ter est magis insistendum: vt potius videatur deserase in secundo testimonio: que in primo: vt not. supra de testib. venlens. ii in glo. que incipit. sed queritur. in fine: et. supra de presump. li teras super ver. purgauerit impediri Nota magis priuilegiata debere anteponi l supra de offi. delega. volentes. ff. de iudic. per minorem sortilegis de quibus habetur infra. de sortileg. c. i. xxxiii. quest l. si per sorclarias: et differentia est inter sortilegia m et diuinationes: que colligitur. cxvi. q. i. c. i. et. q. iiii. c. igitur ver. Arioli. saperent sicur circa aras idolorum / nepharias preces emittere / sacrificia offerre demones consulere / eorum responsa acciperexxvi. q. ii. hiqui. et. d. c. igitur. ver. Arioli. Et est ratio / nam si adorare hereticos est hereticum. supra eo. §. ille. et hoc non et propter personam sed propter vitium igitur vstium hosiorauerit maius peccatum: iuxta regulam Propter quia vnum quodque tale et illud maius / arg. C. de sacrolan. ecciesi. auten. multo magis manifeste imo in dublo habet lurisditionem: seu potestatem. ff. de iudic. l. si quis ex aliena. Solu. ilia loqtur in ordinatio / hec in delegato infra co. nealiqui cuius potestas presertim in causa herests per occumpationem aliorum non debet impediri / vt hic / et infra. eo. §. procimo punlendos Et sic commissio super heresi quatuncum que sit fauorabiliter prosequenda / non debet ad casus here sum non laplentes manireste extendi. Sed hi casus: suis indicibus relinquuntur puniendi iniunxerunt sed quomo do est possibile / vt pro crimine heresis iniungatur restitutio vsurarum: dic quod iste erat vsurarius et hereticus: et conressus de heresi cum non posset esse confessio fructuosa / ecremanente in crimine vsurarum infra de pe penir. et remissio. quod quidam isti fuit restitutio vsurarum iniuncta / et hoc est nota. dignum ceptum per inquisitorem propter concomitantiam heresis purgandum non est per ipsum prosequendum / sed per alium vt singulis sua iurisditio seruetur / vt inquisitor quod est suo officio necessarium agat / etiam vbi non est alius cui relinquendum est: dimittat exequendum. Simile video. supra de iudic. c. fina. vbi possessorio cepto coram vno et finito / petitorium (cuius cognitio ad iudicem possessorii non ipectabat de ipso petitorio se non intromitrat: etq l. vbi. ff. de iudic. est intelligenda quando non fit preiudicium alterius iurisditioni non possunt cum illa ad eius non spectent officium non valet in prosequendo hoc istor inlufictio. C. de iure fisci. prohibitum / lib. x. ff. de reg. iur. factum / et infra hoc lib. de reg. iur. ea que sunt preparetur.

¶ Sed quare preparetur / dic quod piuribus intentus eunduminor est ad singula sensus. arg. C. de de assessor. nemo. xvi. q. ii. presbyteroshereticus Contra. supra eo. excounicamur. ii. in fine. Sol. ilia loquuntur in credente qui durius peccat que hic nominati decessit contra infra eod. §. porro. C. si peden. appella. mors inter l. i. Sol. dic vt ibi. Item. d. § porro. loquitur in insungenda que non habet locum post mortem. sed hic in iniucta / pro qua se obligauerat defunctus: de cuius obligatione heredes tenantur. supra de voto. licet. supra desepultur. c. finali. Item. d. l. ii. loquitur regulariter / sed hiin casu excepto. ff. de accusa. extraiudiciorum. xxii. q. ii. lane profertur C. ad leg. Iul. maie l. meminisse. Si per hulus videtur quod hec conditio semper extet: nam fatua esset penitentie impositio / que non esset ad salutem / et etiam mere personalia per alium / a defuncto possunt expleri: vt in lunia. xiii. q. secunda animen

¶ Solum omnis penitentie iniunctio est ad salutem: sed aliqua possunt iniungi que per alium expleri non possunt ad salutem defuncti / verbi gratia. iniuctio fuit facta / vt audiret iste theologiam per tres annos / hoc per alium explori non potest ad istius salutem: sed ad aliud potest / vt sesunium / et pingere ecclesiam: sed si issa iniunctio esset tantum ad penam / vt pingere domum priuati / secus arg. C. de cadu. fol. l. vna. §. ne autem. versic. sin vero talis ad salutem. Forte vt fundaret hospitale / vel aliud pium opus / aute. de ecclesia. titu. § si quis edificationem colla. ix. deueniunt. supra de sepultu. cap. fina infra de raptor. in literis reincorporas ti 1. .. per ipsos inquisitores absoluti / et ad gremium ecclesie per absolutionem debitam reducit admittuntur. Et sic nota si hereticus peniteat de heresi: et fuit vnitati ecclesie reincorporatus eius heredes ad successionem bonor admittuntur: auten. vt cum de appella. cognos. §. generalem. ver. si vero et ver. sequen. colla. ix. et hoc videtur fieri disola misericordia. supra eo. vergentis que sicut equitas preferenda est rigori. C. de iudic. placuit. supra hoc lib. de rerpermutatio. c. primo

¶ Uel dic in d. cap. vergentis fuit lata diffinitiua sententia super crimine. infra. eo. cum secundnm. Sed hic sponte fuiconfessus ante diffinitiuam extincto zin eo qui est confessus: et fuit paratus penitentiam recipre: quam non religionis contemptu sed necessitatis articulus exclusit infra de sentenexcommuni. a nobis. Crimine contra infra. c. proximo. Sol. crimen. est extinctum morte quo ad iniunctionem faciendam: vt hic dicitur

¶ Uel dic hic loquitur non de heretico: sed de defensore et similibus: qui non sunt heretici: vt supra § proximo. Et ideo ex quo non sum in crimine excepto: tenebo regulam: quia cauetur delicta et honores cum capite ambulant. ff. si ex noxa. causa aga l. ii. 1. Peo. C. ne de statu defunct. si pater tuus. C. si penden. appel. mors interue. si poter tuus admitti regulariter. supra eo. vergentis et infra eo. cum secundum in fine: vt supra § proximo no. procedatur sicut in crimine lese maiestatis. C. ad leg. iul. maie l. fina. regulari. ter contra. supra §. proximo impedire dicunt quidam manifesta supra de offi. deleg. c. i. 1nfa. de penis romana. Dic idem si non manifeste: si de hoc constare possit: cum hic non distinguatur. et hoc fauore fidei / argu. xix. dist. si romanorum castigari Nota iurisdictionem commissam extendi ad impedit tes eandem. ff. si quis ius dicenti non obtempe. l. prima i Peo. supra de offi. delega. c. i. et infra. hoc lib. de pe. romana prout. culpa quia pena debet correspondere culpe. Apocha. xvii. ibi quantum quis se glorificauit in delictis / tantum da illi tomentum: scilicet in corpore: et luctum. s. in anima. Et vbi gruius exceditur ibi est grauius vindicandum infra de excesse. prla. tanta: circa finem grauius supra de iuretur. cum quidam xl. distinc. homo christianus. Et est hic argumentum: vt raeligiosi artiori vinculo astringuntur: et ideo faciendo contra illud grauius peccant Et hec est ratio dicti / non inueni meliores illis qui in religione proficiuntur: nec deteriores illis qui ab ea defecerunt. xlvii. distin. quamtum libet: quia primi plura implent. Secundi que plura offendunt. Io. Mona. Cardi.

Atatutum, Ibem verricat obhabetur. supra. c. proximo. § sacerdotes: nec inter terminos: hic et ibi positos cadit iuris diuersitas / cum tam laici quam clexci sint officio inquisitionis subiecti: et hic est minus dubium: quia ibi fit vt a priuato / hic autem a iudice quod est grauius exhibidum) sicut preparatorium: an huius statutum inquisitionis officia prestet impedimentum: vt non supra. c. proximo. §. ille retardetur ergo nedum debet remoueri quod impedit: sed etiam quod differt: quia licet quod differtur non aufertur: institu. de sing. reb. per fide. relic. §. primo tamen differendo aufertur: et si non in toto: saltem in tanto: nam dies inqua est facienda solutio a est pars stipulationis: sicut et summa. ff. de eden l. i. §. diem. Et prohibito aliquo: prohibentur illa quibus peruenitur ad illud b. ff. de sponsa. oratio. et. C. si mancipi. ita vend. ne prosti l. eam que. Io. Mona. Cardi.

Ne aliqui. Regulare est uo mandatum in extraiudicialibus tam mor te mandantis: quam mandatarii reintegra finietur: institu. manda. §. si adhuc. ff manda. in ter causas i. Em. et l. si quis alicui. §. morte

¶ Idem dico in iudicialibus quo ad mandatorem. ff. de iurisdi. omnium iudi. et quia supra de offi. iudi. de leg. gratum: et. c. licet / et de offi. lega. c. fine li. non tamen quo ad mandatarium vbi est distinguendum quia si est scriptum nomine proprio finitur vt prius: si at pellatiuo tunc differtur. supra de offi. delega. quoniam abba et. supra de off. ordina. pastoralis. §. primo

¶ Sed curtam varie. dic quod in contractibus eligitur industria persone: a qua non est recedendum / sed in iudiciis non ita persona respicitur: sed dignitas / vel locus in quo quis habet titulum. supra hoc lib. de rescrip. statutum. §. i.

¶ Sed que est ratio quod mandantis morte expirat mandatum. Dic delegatus non habet propriam iurisdictionem sed alienam exequitur ff de offi. eius cui manda. est iurit ditio l. i. §. qui mandatam. Et ideo reintegra committente mortuo: fons iurisdictionis aruit: et sic riuuli qui processerunt ab eo sunt arid

¶ Sed que est ratio: quod in extraiudicialibus licet sit finitimandatum morte mandantis: tamen agit mandatarius. ff. manda. inter causas. ii. Po. non sic autem in iudicialibus supra de offi. delega. gratum. Sol. primum est receptum vtilit tis causa / ne mandatarius iusta ignorantia grauetur: vt d. l. i. que ratio non est in iudice: qui non habet actionem in hoc casu: vt mandatarius qui agit ad interesse. ff. manda. l. si procuratorem. §. mandati. Contra igitur has regulas mandatum hic non finitur morte mandantis / in fauorem ira dei: sicut nec potestas legationis finitur que est ordinaris supra hoc lib. de off. lega. legatos.

¶ Sed que est ratio in his duobus casibus. Dic potestadelegati principaliter: hoc est priuilegialiter non conceditur: vt primo casu / nec lege de fertur: vt secundo casu licet ipsa firmetur lege. Et ideo dictis duobus casibus non expirat morte mandantis scilicet tertio. ff. de iurisdi. omnit. iudi. et quia

¶ Uel dic papa vicarius dei in terris et quandoque delegat causam domini sui: vt est causa fidei / quandoque singulo rum: vt subditorum suorum / vnde non est mirum si primo casu priuilegiatus committit vt morte sua non expiret quansecundo

¶ Item omnis potestas ordinaria: maior est seipsa delegata: quia prima in fonte. Secunda in riuulo: vt predix. Et ex hoc elicitur quod prima est sua / alia est aliena. Item quanto quis distat a causato primo / debilius est: verbigraproiice lapidem in aquam: circuli quanto plus distant a primo causato: tanto sunt debiliores. Et sic delegata potestas. vt posterior erit debilior: et citius morte finitur quam ordinaria: que morte non finitur vt est dictum

¶ Sed contra Gofredus tenet in summa de officio vicarii quod vicarii episcoporum seu officiales sunt ordinarit attamem eorum potestas morte finitur.

¶ Sol. capitulum sede vacante: de his que spectant iure communi ad episcopum est regulariter legitimus administrator. supra eo. ad abolendam primo Po. et de maior. et obed cum olim. xxiii. distinc. in nomine domini.

¶ Nec mirum / quia eligunt episcopum iure communi. xvi. quest. vii. c. fina. Ergo magis spectantia ad eum iure communi administrabunt.

¶ Sed reperio quod adueniente legitimo tutore / cessat datiua tutella: et recedit pupillus in legitimam tutellam. C de legi. tuto. nemo: et. ff. de tutel. et ratio. distrah l. si tutor. § si duobus. Ergo mortuo episcopo datiua administratiodesinet: et succedet legitima sic ergo finitur potestas ordinaria dicto casu ne fiat iuri alterius preiudicium: arg. supra ec accusatus. § sane et. § sequen.

¶ Et licet capitulum in multis casibus episcopo non succedat administrando. vt supra ne sede vacan. c. ii. et. supra hoc lib ne sede vacan. c. vno tamen succedit futuro prelato reseruando. arg. supra de off. ordina. c. cum vos. Et sic dicti vicarit in nullo administratores remanebunt et non cepta nota ua ceptum in vno non connexo: non facit exceptionem in alio / vt hic:cum sit speciale: ergo contrarium ius communc est. ff. ad municipa l. prima. et non supra de officio delegati / licet emerserant.

¶ Contra. supra de rescrip. c. fina. Sol. illud rescriptum de iusticia / est stricti iuris Sed hic est rescriptum pre ceteris. fauorabile. supra eo. in fidei.

¶ Item contra. ff. de ver. obliga. si stipulatus fuerim. §. ci. stipulamur. Sol. ibi est contractus stricti iuris: vnde censetur ibi omissum: quod non est palam verbis expressum. ff. de verbo. oblig. quicquid astringende. Sed hic est rescriptum in fauorem fidei ampliandum. ff. de lib. et posth. cum quidam infra hoc lib. de regu. iur. odia

¶ Item contra. ff. de iudic. non quemadmodum. Sol. iurisditio non est de futuris vt exerceatur ante existent am negocii creati seu causati: vt ibi est expressum: potest tamen potestas dari que se ad futura extendat: vt hic in casutam fauorabili¬

¶ Uel dic in tribus predictis instantiis est factum speciale: vel regulare: hic commissio generalis fauore gaudens / vnde comprehendit etiam futura. ff. de seruitu. vrba. predio l. si seruitus. et. C. que res pig. oblig. poss l. fina. qui negrauatur debitor qui in pluri non ligatur / et releuatur crditor: sic per dictam commissionem non grauatur ille contra quem inquiritur / sed ad lucem veram reducitur

¶ Et corpus ecclesie mysticum in reducto reintegratur. vnde quod tibi non obest et alii prodest / est fauorabiliter concedendum. ff. de euictio. in creditore. Io. Mo. Card

VT inquisitionis officium. Hoc. c. informat / et dirigit inquisitores heretice prauitatis. Et primo quo ad deum cuius timorem metui hominum anteponam ii. in. §. Si vero eosdem instru. it quo ad personas contra quas est inquisitum. iii. §. verum et seqquo ad personas qui testes in huius negocio sunt recepturi iiii. § compescendi et § seq. quo ad personas / per quas impediri vel differri possit dictum nego cium. Primo in questuariis. Secundo in potestatibus capitaneis et aliis locorum rectoribus separatim) hoc fuit hic additum / quia delegati regulariter (nisi in forma commissionis habeatur) non possunt diuisim procedere. ff de re iud. duo ex tribus: sed fauore fidei secus / et in hoc casuordinariis equiparantur: quorum quilibet per se procedere potest. ff. de offi. consul. l. i. et. ff de re iudic. l. Pomponius suspectus. Et sic propter infamiam et suspitione potest procedi in hoc crimine / et etiam propter scandalum / vel tumultum populi infra de purga. canca. inter. ii. q. v. omnibus sanctiones infra de purga. cano. inter. supra de accusa. c. qualiter i. supra de symo. licet hely. supra eo ad abolendam. postposito gxi. q. iii. c. iulianus et. c. que resistit. ecclesie] infra de senten. excon. cum desideres / et ca. ex tenore / et ca a nobis / circa finem. xi. q. iii. cum aliquis. et ca. seq. et. supra eo a cusatus. § si vero consueuit) hoc habetur i. q. vii. c. quotiens i. et. c. saluberrimum / et de consecra. distinc. ii. ego Berengarius simulata xxvii. distin. quid interrogasti i. q. i. sicut ficti lupum supra de censib. cum apostolus cautela quia ibi est diligentius examinandum: vbi de salute homins agitur. C. de appella. additos. et l. in causis. Sed hic diligentissime. cum nedum de hoc crimine contra viuentem / sed etiam contra defunctum: filios / nepotes / et bona / sententia hic lata habeat vires suas. supra eo. accusatus. §. in eo. supra vergentis. C. ad l. iul. mase l. fina. duos viros supra de probatio. ca. quoniam. contra et ibi. dicta hic ampliantur / vt hic liquet questuarios infra de peni. et remissio. cum ex eo generali supra de rescript. nonnulli.

¶ Sed querc / an hec constitutio tollatur per nouellam constitutionem. supra hoc lib. de rescrip. statutum / videtur quod sic: quia est posterior / ergo precedentem tollit: etiam si non fiat mentioin secunda de prima supra hoc libro de constitutioni. capi. i.

¶ Sol. hic est specialis prouisio in facto heresis que non tolitur generali prouisione dicte constitutionis statutum.

¶ Item licet inter dictas constitutiones sit prius et posterius in tempore: tamen non est prius vel posterius approbatione cum omnes huius libri constitutiones simul fuerint approbate ifn / et diuulgate: vnde si modo fieret constitutio vni de constitutionibus huius sexti aduersa / regulari. ter antiquam abrogaret: secus forsan de simul approbatis: argu. C. de iustini. C. fa. §. quibus. Et de hoc not. plenius supra hoc lib. de constitu. cap. i. spolietur) numquid ipso iure / vt detur quod sic propter sequentia: nam si hic sit canon ferendo. sententie non late / videretur / quod ante latam sententiam pene sequentes non deberent inferri. Sed dic contra su quia quis leuius impeditur ab obtinendo / quam deiiciatur ab obtento. supra de iureturan. ca. quemadmodum / vnde hic obte to non priuatur ipso iure: licet reddatur inhabilis ad obtinendum. Ioan. Mona. Cardi.

VT commissi. Hec cap mul lia comrehendit. spectantia ad officium inquisi toris. Primo / committit citationes et sententiarum denunclationes.

¶ Secundo / in versi. aduocanli vocat peritos / clerum / et populum: vt sibi assistant

¶ Tertio / in versi. et contra) procedit contra illos qui ad alias prouincias de prouincia sibi com¬ missa se transtulerunt.

¶ Quarto / in versi. necnon) repetit libellos et processus habitos per quoscunque autoritate sedis apostolice vel legatorum eius contra hereticos.

¶ Quinto in versi. et illorum commutat et mitigat penas inflictas.

¶ Sexto in versi. priuande) priuat seu priua. tos denuntiat beneficiis de consilio episcopi / vel eo absente / sui vicarii: nec non officiis et honoribus hereticos et eorum fautores et filios et nepotes.

¶ Septimo in versi. sunt autem moderatur dictum sextiinherentes dicta istorum sunt in diuersis commissionibus quas fecerunt Romani pontifices diuersis inquisitoribs expedire quia cum in negotio heresis sit cum multa cautella procedendum / vt supra eo. inquisitionis. §. verum. ad tanmtam cautellam sunt peritorum consilia opportuna procedendi aut hic loquitur de sententia ferenda ex quo contat de crimine vt hic dicit: aut de executione sententie san late. Sed nullum istorum videtur posse stare: primum non quia citare extra territorium non potest / arg. ff de offi. pfra. sid l. iii. et. ff. de iurisd. omn. iud l. fi sed contra. supra de foro conpet. postulasti. Sol. hic prorogatur iurisditio inquisitoris beneficio huius constitutionis: vel intellige istum remittem dum ad requisitionem inquisitoris / in cuius prouincia est in heresi lapsus habitus. C. vbi de cri. agi opor. l. i. et autem ibi posita qua in prouincia continetur) alias probationum copia angustaretur: quod esse non debet / presertim in casu a isto. C. eo. ti. quoniam. in fi mutandi regulariter contra. ff de re iudic. Paul. i. et. l. acta. §. i. supra de offi. delega. in literis consilio) hoc est equum / vt clerici qui sunt instituendi per episcopum vel eius missum. supra de insti. c. ex frequentibus st instituti sine episcoporum consilio vel missorum suorum non destituantur / et hec clausula non refertur ad alios casus se quentes: quia ius pinguius habet episcopus in institutione quam in aliis casibus non esse quia episcopus conferendo talibus scienter: id quod ius alias sibi dabat per delictum suum in hoc commissum amittit. ff. de his quibus. vt indig. rescriptum. et. ff. solu. matri l. ab hostibus. § primo. no. supra eo. c. primo. §. ad hec. Io. Mo. Card.

Contra christianos 1 deci et had oecl dit quid iuris de christianis transestibus ad ritum iudeorum / et de iudeis factis christianis: tandem redeuntibus ad ritum a iudeorum: et de fautori. bus istorum infantes scilaet vsque ad septemnium. C. de iure. deliberam. si in fanti.

¶ Sm quomodo isti obligantur / cum eorum etas ignorat quod videt. C. de fal. mone l. i. in fine. Et sic metus mortis in istos non cadit: dic ad primum / quod vbi non obsistit obstaculum contrarivoluntatis precedentis: etiam furiosus baptisari potest. supra de baptis. maiores in fine.

¶ Et quia vbi agitur de re appetibili patientia habetur pro consensu. ff manda. qui patitur / et de consecra. distin. iiii. pernuli.

¶ Dic ad secundum / quod dicta etas ignorat quio videat ne puniatur sicut maior / peccat tamen supra de delic. puer. c. i. et. ii. et in hoc casu credere nesciens fauore fidei baptisatur / vt d. c. pruuli praecise coacti: hi non habent consensum tacite: vel ex praesse: et non obligantur. Cum in eis apparuerit obesse contrarie voluntatis / vt d. c. maiores / et isti non agunt: sed patiuntur duntaxat. Sed vbi est coacta voluntas / metu persone. vel rerum / vt in iactu mercium: tunc est voluntarium simpliciter: voluntarium tamen circunsiantiis consideratis vt dicit philosophus / ethi. iii. in prin. et est expressum. ff. quod met. causa si mulier. §. si metu. ii. ff. de ritu nuptia. si patro cogente. et. supra quod met. causa sacris seu iudeos quia nil iudeus iudeo nil cathelina Cethego h. C. eo. ti. quoniam inprin. Et labet isti non sint Iudei / quia baptisma abiicere nequeunt sunt facto / seu ritu Iudei: nec iuuare in se possunt de professione quam contempserunt. C. de aposta. ii qui sanctam in fine. ff. loca. si ignorans infra de senten. excom. in audientia procedendum Et omnes isti sunt excommunicati infra de senten. excommunica. nouit. supra eo. ex communicamus in princi. et. § credentes. Io. Mo. Card.

DEcreuit., Hic fit intrretatio decreti. Innocen. pape. iiii. contenti in commissionibus per eum factis confiscari) sicut in causa primipili / vbi fiscus profertur mulieri. C. in quib. caus. pig. tacicontrahi. satis. Et forte diuersitatis est ratio / quia hic est mera pena que non adeo transit ad alium sicut contractus. vt ibi / presertim cum in dote contrahens aliquid habeat. C. de rei vendica. de dote tunc sciebant hoc est iustum quod mulier non iuuetur facto in quo delinquit. ff. de pactis. tres fratres. et not. supra eo. vt commissi in fine. Ioan. Mona. Cardinalis.

STatutum, Hic ponunturoue. declarationes a stetutorum antiquorum / Innocet tii) tertii. supra eo. vergentis. et c. excommunicamus. §. credentes.

¶ Uel dic quarti / quod est positi in commissionibus per ipsum factis: quod erat omnino simile situto Alexand. iiii. de quo habet. supra quicumque. § heretici inane huc usque est ius antiquum: et quod sequitur est declaratio per quam euacuatur glo. hostien. supra eo. vergentis hic decisum querentis per materiam hic confunditur glo. C. ad leg. Iul. maiesta. quisquis: cuius crimen minus est heresi. supra eo. vergentis in qua lege not. idem in matre rea lese maiestatis: sicut in patre. Ex qui bus liquet quod plus puniuntur posteri in delicto patris quam matris. Et est ratio: vir est dignior: quia maior est dignitas in sexu virili. ff. de senato l. prima. et dicit Alithia Perge prior presentis: quia masculus illa sequaci equabit studio tetris in ordine nostro. Ergo infectio maior est in viro / quam in muliere: cum maiori bono maius malum opponatur secundum philosopbi¬

¶ Item vir est caput mulieris. Et naturalis ordo requiris vt femine viris seruire debeant: et minores maioribus seruiant. xxxiii. q. v. hic est ordo / et. c. cum caput¬

¶ Tane tu dic hic est diuersus casus a scilet quisquis / quia hic loquitur de filiis excludendis a beneficiis ecclesiasticia eofficiis publicis: sed in dicta l. et eius glo. de bonis heredi. tariis / paternis / et maternis: que confiscantur infra. eo. cum socundum. et. supra eo. vergentis. ita quod ad parentes vel filios vlterius non reuertatur. C. eo titulo. autem. gazaros. Essesenim minus durum quod dicta pena in bonis hereditariis vl tra vnam successionem non duraret. Quia pena imposi¬ ta pro crimine: perpetuo durat. C. de penis: seruus.

¶ Sed si pro contumacia imponatur secus. supra de constitu. ex literis. Nec est differentia inter natos ex filio vel filia quia nec mater sine patre / nec econtra valent ad natiuitatis propagationem auten. de trien. et semis. §. neque illo. collatio. iii

¶ Et quod dicit hic / de paterna linea expone id est masculina / et quod dicit materna id est feminina arg. infra. hoc lib. tit. proximo. capi. primo. §. contra natos et infra hoc lib. de penis. cap. vbicunque.

¶ Sed quero quare in duplo reputatur maior infectio: vt hic. Sol nimis procedit: in his enim que sunt iuris positiui: ratio demonstratiua reddi non potest: et sic est arbitratus legislator. ff. de postul l. i. §. initium: vnde Philoso. in ethicis prudentis est vnum quodque examinare / prout natura rei requirit: par enim est peccatum demonstratorem probabilia dicere et rectorem demonstrationem experiri. vnde Oratius / Qui variare cupit rem prodigialiter vnam: Delphinum syluis depingit: fluctibus aprum

¶ Item quero an illegitimi intelligantur sub ista declaratione comprehendi. Et videtur quod sic alias plus haberet luxuria castitate quod non debet esse. auten. de restitu. et ea que parit. in. xi. men. in fine colla. iiii.

¶ Sed contra: isti puniuntur in bonis et successione parentum: in beneficiis et honoribus / vt hic et infra eo. cum secundum et infra. eo. vergentis: quorum illegitimi non sunt capaces. Solu. Bastardi successionem non habent ex parte patris: auten. quib. mod. natur. effic. sui. §. filium colla. vii. presertim vulgo quesiti / de quo dicitur: cui mundus pater est non habet ille patrem: seu qui habet / sed ipsum demonstrare non licet: vt spurii. ff. de stat. homi l. vulgo fit tamen distinctio in successione materna. C. ad sena. orphic. si qua illustris. Et ratio istorum redditur. ff. de in ius vocan l. quia semper.

¶ Ex quibus concluditur hoc dictum intelligi de fiiiis paternis legitimis: et maternis cum distinctione: vt praedixi

¶ Dico tamen vbi bastardus aliquam portionem haberet in bonis paternis: quolibet iure illam amitteret. C. de natura. liber l. fina. et auten. licet / et talis a beneficiis et honoribus ex alio capite repellitur sine hoc vitio. Et licet regulariter castitas plus habeat luxuria hic non potest plus habere quo ad patrem. Cum patrem non habeat saltem quo ad id de quo agitur. ff. de legi. tuto l. intestato: fallit tamen dicta regula supra de biga. nuper et. c. quia circa.

¶ Item fallit si ego iudeus interficio aliquem / et post baptisor tollitur delictum et irregularitas contracta ex de licto: secus in defectibus qui non tolluntur in baptismo: nec irregularitas inde contracta: vt si quis est illegitimus baptismo hic defectus non tollitur / nec irregularitas: et esse illegitimum non est nota reatus: sed defectus infra de purga. cano. c. accedens: nec esse illegitimum est peccatum geniti / sed gignentis. lvi. distin. nasci.

¶ Sed si ego iudeus interficio aliquem iuste: et tandem baptizor hoc non tollitur nec promoueri possum: vt. xxvi. dist. deinde opponitur probantur Et est ratio quia verba intelligenda sunt cum perseuerantia seu continuatione. ff. quo. lega l. i. §. penul. ff. qui satisda. cog. quotiens: item sunt intelligenda si res in eodem statu perseuerauerit. ff. de solu. cum quis in princ. xxii. q. ii. ne quis arbitretur. ff. iudic. sol. l. si ante ii. Responsio.

¶ Item posteriora tempora sunt consideranda. C. ne de statu defuncto. si mater. Et vltima mora nocet. ff. de peric. et como. rei vendi. illud: in fine constiterit) hi non sunt heretici sed corpori mystico ecclesie reintegrati. Arg. l. distinc. ferrum. Ioan. Mona. Cardinalis.

INquisitores, Cases / generali com. inquilias ribus facta: non comprebendumus episcopi: cuius contrarium vidi iactum. Et credo quod iliud dedi absam huic constitutioni. Et est in appellatione clericorum noncomum henduntur episcopi: sed presbyiet diacones et inferiores. C. de epita. et cle. auten. prbtros: que est. xi. q1d ii. vero. Et potest esse ratio: sicut appellatione dignitaninon continetur epalis dignitas: sic intelligitur. supra hoc li d praeli3e i. vbi appellatione dignitatis / etiam aobatia non counectui qua declarare vidi / et arg. supra hoc libr. de prebend. cum in ilia Beso. et capitulo quamuis. primo. § quanquam. et vii. q. i. scire

¶ Contra infra hoc lib. de cler. egrot. c. i. Sol. vi. ibinuncuari

¶ Sed nunquid potest inquirere / vt negotium ad Pabremittat instructius: arg. quod sic. supra de appella. consutulul. sed dic quod legatus ibi de facto / duntaxat / vel de partum qua sensu processit: et hic similiter est in iurisditione defecua secus si non esset defectus in cognitione: licet esset desain certo casu verbi gratia. Archiepiscopus contrasufmneum / vel legatus etiam de latere contra episcopum depositionem procedere non potest: quia hoc et ila sumldi apostolice specialiter reseruata. not. supra de tranla. cet scopi. ca. primo. et. supra de excessi. prela. sicut et. supra de ofi. Haquod translationem possunt tamen cognoscere et absoluem sed non condemnare. Sed remittere negotium Pape in structum / vt de facto vidi arg. C. vbi senato. vel cdar. l. ii est ratio / cum sit priuilegium episcopalis dignitas / sed deponatur nisi per papam: in aliis iurisditio firma mane. arg. ff de reg. iur l. prima. auten. de non alie. §. vt autemleacolla. secunda. Quia quod non est mutatum / quare sunprohibetur in eo in quo non mutatur. C. de testa. l. iancmums arg. ff. de offi. consul. l. i. supra hoc libro de offi. delega. cumus res. Io. Mo. Cardo

Et hoc. hec decretal. habet. tria dicta. Primum quod potestas generaliter inquisi toribus data episcopali potestati non derogat a. Secundum in § verum / quod inquisitor et epus inquirere de eodem crimine coiunctim et diuisim possint / et eis datur viequomodo vterque procedant. Ter. tium in. §. Siue quod episcopi in hoc crimine procedant: prout inquisitores possunt per iura communia / sen sedis apostolice concessio. nes speciales / derogare. Contra. supra de offi. lega. studui. sti / et supra de rescript. pastoralis. Sol. illa regula per decret Benedicti pape. xi. habet interpretationem et declarationem / et incipit ex eo hoc speciale ratio specialitatis est hic suanor fidei: quia facilius inuenitur quod a pluribus quer.¬ tur senioribus. xx. distin. de quibus / et tales sunt episcopiasunt t presbyteri id est seniores secundum Isidorum / et magniquia episcopus magnus sacerdos appellatur / et firmius est iudicium / quod plurium sententiis confirmatur. supra de offimdeleg. prudentiam ii. eso.

¶ Uel dic specialis commissio regulariter detrahitur degenerali / vt infra hoc lib. de reg. iur. generi: sed vbi est genus priuilegiatum (non vt hic) nisi fiat mentio expressa de priuilegio. argu. supra de prescrip. veniens

¶ Et quod factum heresis purgandum sit priuilegiatur in episcopis / habetur infra. eo. in fine / et precipuum: quia episcopus qui est vicarius dei et summus in orbe / et alii in territao riis sibi commissis habent vindicare scelera / arg. supra de offiordi. c. i. ergo precipuum scelus / vt est heresis: quia alia cumina committuntur in rem dei:quia domini est terra et plenitudo eius: sed heresis directo in deum c committtur / per consequens in omnes. C. eo. ti. manicheos 1s.t NPso.

¶ Et ideo vt precipuum est vindicandum / propter quod siadherens ossibus episcopalibus generali commissione ab eo non recedit. arg. ff. de offi. eius cui mand. est iurisd. l. i. § grso. vel multipliciter alii committendo / vt hic

¶ Uel dic quod dicta iura loquuntur in commissione specialiinter certas personas facta quia talis specialitas deroga. generalitati / vt ibi: secus vbi est generalis cormmissio que videtur multiplicare subsidium / no auferre ius episcopalet vel transferre / vt hic. et. § sequen. de eodem facto contra ff. naute caupo. stabul. l. licet d. §. fina. ibi loquitur vbi iam fuerat absolutus: quia tunc iterato non debet cogi contra eundem de eodem crimine / vt supra de accusa. de his. Sed vbi non fuerat ante absolutus: sed inquisitor et episcopus cocurrebant / vt negotium heresis melius et efficacius procedat / vt hic dicitur. Et si diuisim hic dat formam procede di per quam colligitur / quod isti aduersas sententias non postsunt proferre: sed vbi non conuenirent habent Papam consulere / vt i1nfra sequitur inueniri sed quid si isti processus inuniantur aduersi seu varii: tunc dic vt infra hoc lib. de verbo. sl. gnficatio. veniens. in fine / no. et supra de testib. in nostra. Ioannes Monach. Cardi.

VT inquisitionis. Hcfe:ssli §. §. mo repetit quasdam ieges rrederici pro honore dei / et exterminio hereticorum editas. Securdo in. §. prohibemus papa prohibet / ne potestates seculares. per se / seu per alios se de crimine heresis cognoscendo / iudicam. do / captos pro heresi a carcere liberando / seu officium impediendo intromittant. Tertio in. §. si quis penam excommunicationis in contra facientes infligit / et tales post annum vt hereticos statuit codemnandos / promulgatas. has leges Feli. recor. Csemens papa. iiii. cum certis modificationibus et adiectionibus in vnum sub sua bulla redegit / et fit de hoc mentio i1nfa eo. capi. fina. primo responsi. approbanmesr

¶ Sed contra si approbas prote: ergo contra a te / auten. de his qui ingredi. ad appella. §. illud. colla. v.

¶ Item in eo quod est pro te libellus non est tibi creden dum / sed in eo quod est contra te. C. de liber. caus. cum precuma

¶ Item ex quo reprobas instrumentum in eo quod contra te: non potes te iuuare in eo quod est pro te. supra de censib. cum olim. Sol. quando factum est tale de sui natu ra / quod potest esse pro et contra: nullo extrinsecus opertte / sic loquuntur contraria: sed hic quod est pro te est tenendum: et illud quod est contra te est renuendum: quia reprobatum / vt hic / et. xxxvii. distinct. c. si quid veri termmetur sed quomodo pena carceris antequam aliquis sit conuictus imponetur. contra l. C. de actio. et obliga. negante. sed illa loquitur in ciuilibus: sed idem videtur in criminat. bus. xv. q. viii. c. fina. ideo regulare est quod multis de causis delatus non tenetur in carcere. ff. de custo. reo l. prima vt rum si est crimen graue et est suspitio c non leuis d secus suasit. Sic loquitur hic et. C. de custo. reo. diuus id et predecesse rum nostrorum Inno. Alex. et Csementis / qui multum ofi. ficium inquisitionis dilatauerunt. supra eo. statutum / et infra. eo. qui. fina. in prin. et quorum statuta his statutis non aduersa stantinfa. eo. statuta in fine imperiafem Frederici / insertam subbla clementis. iiii. quoquomodoprincipaliter vel incidem ter: simile. supra de ord. cog. tuami secus si esset iudex non capax / non in se sed propter magnitudinem cause: certe timnpotest cognoscere incidenter / sed non principaliter. C. de iudic. quotiens. alias esset in potestate rei eludere intentionem actoris. ff. de iurisd. omni. iud l. si idem. §. i. condemne tur simile. supra eo. cum contumacia. Io. Mo. Card

CVm secundum leges. Qui pena peretico rum videbatur coflscada / non ipo iure coflscata. supra eo. c. excolcamus na. respo. ii fine / hodie hic determinat qouida argumentis legalibus adductis) ipsa fore spsoiure conscata: cofiscationnis tamen executio neri non debet / anteque sententia super crimine heresis fueit promulgata / perdant / auten. de incest. et nepha. siupt in princi. colla. ii. et argu. C. de incesf. fnup. cum anciilus / in fiscum asiten. de rapto. mulser. §. fina. colla. x. et argu. C. de apt. virg l. vna. acquiratur C. de vectigal. et commi. si quis. et. ff. eod. titulo. commissa. et l. sencunda. in princi. et. §. primo. et. C. que res expor. l. secunda. cofiscata a tempore conmissi criminis. ff. de donatio. donationes. § perrecte. Secus in aliis criminibus. ff. eo. titulo / post contractum. Et hoc incellige crimine permanente: secus autem si essent reincorporanti vnitati ecclesie / arg. supra eo. statutum.

¶ Contra. ff. de furt l. qui ea mente. ff. vi bono. rapt l. penul. ff. deposi l. prima. §. si rem. Solue ibi remanet actio illucontra quem delinquitur / hic non / cum sit ecclesie reincorporatus promulgata / tunc demum sententia est executioni demandanda ff. de re iudic. a diuo plo l. Peso. C. de actio. et obliga. negantes. Io. Mo. Card.

Tatua, Hec decretallis habet. iiii. dicta. Primo papa. C. concedit quod in negacio inquisitionis de plano sine aduocatorum et iudiciorum strepitu et figura procedat. ii. in. §. iubemus / mandat quod iqaccusatoribus vel testibusmineret versssimiliter periculum propter. potentiam personarum accusa ta rum seu contra quas est depositum / si fieret horum publicatio inon fiat publice: sed secreto: et in hoc tangit ordine certum: et secundum illa fiat processus: et tunc episcopus: vt inquisitor secretariis sub pena excomunicationis quam ex sec reti reuelatione incurrant indicere poterit ne reuelet: ita tamen quod episcopus inquisitori vel econtra hoc non posit: sed vterque ad id in virtute obedientie teneatur / et his cesantibus fiat predictorum publicatio / vt in aliis iudiciis. est concessum: tertio in. §. ceterum inhibetur ne episcopus vel inquisitor dicat in premissis esse securitatem / vbi est periculum / et contra eorum conscientias super hoc onerado: quarto in. §. constitutiones / statuta suorum predecessorum quper his edita / et istis non aduersa / vult in suo robore pernanere / figura Quid important duo prima verba in connissione expressa: que habentur. supra de accusatio. olim / not. ibi per Innocen. et hostien.

¶ Sed quid adiicit hoc verbum figura / dico tunc ab articum lis incipiendum / vt ipsis respondeatur hinc inde: et tande super negatis fiat remissio / si probationes in longinquo sunt querende: alias fiet testium vocatio. ff. de testib l. tertia. §. finalim

¶ Et credo expediens / quod ante sententiam quelibet pars det intentum suum in scriptis / et hunc modum Clenens quartus dicitur inuenisse / et vidi in commissione facta sic seruari / quod partibus dabatur terminus ad dandum omnia iura sua hinc indem. Et credo expediens / vbi illa et ent in proptu: alias modum predictum tenere et hec verba. habentur. C. de lati. liber. tollen l. vna. §. simili modo / et no. C. quorum bono l. i. in glo. que incipit nonne.

¶ Et postest esse ratio premissorum / forma et figura differut / vt forma dicat mihi superficiem: sed ipsa terminata rocunde quadrate vel oblonge dicitur figura a figendo / quiad forma superficies fingitur in tali vel tali terminatione. Et ideo commissio habens / quod sine figura iudicii procedatur. non limitatur formis / seu figuris / seu riuulis iudiciorum: et optime dicitur iudiciorum: quia illa que sunt cause / vt probationes / non tolluntur per hanc forma / sicut et hec pere unt finita iudicii instantia / non ea que sunt cause / sicut nec ipsa causa arg. C. de iudic. properandum. et. supra de iudic. venerabilis. Et ideo vbi hec verba deficiunt / vt in d. c. olim / nulla iudiciorum figura / dilatio / seu aliud quod ius tribuit tollitur: sed vbi non est contra ius / multitudo testium / partes. et aduocati / et dilationes / et similia poterunt refrenari / ita quod hec verba nouam formam non inducant: sed ipsum iudicem. solicitant: seu reddunt attentum in decisione commissorum festiua: arg. supra de offi. ordina. licet faciendo id quod iuris. necessitati incumbit non quod potestati eiusdem committitur C. de senten. et interlo. omni. iudi. ex stipulatione. C. quo etquando iudex l. i. et. ff. de iudic. non quicquid

¶ Materiam etiam dilationum amputare et compendiosam narrationem iniungere debet. C. de appella. ampliorem.

¶ Committitur etiam negocium quandoque simpliciter et de plano. supra de accusa. cum olim et velo leuato id est omni impodimento cessante. C. de naufra l. submersis: lib. xi.

¶ Item negocium est quandoque summati examinandum: et hoc tripliciter vel fauore agentis: aut odio rei: aut natura cause: fauore agentis. ff. de liber. agno l. si quis a liberis. §. siquis a liberis et. § si vel parens. ff. de carbo. edict i. iii. §. due. Et hec simaria canse cognitio / non facit preiudicium principaliori quam stioni. ff. de his qui sunt suivel alie. iur l. si iudex. Et est ratio / licet indignus minori: sit indignior maiori. ff. de sernato. qui indignus. ff. de ser. exportan. cui pacto / tamen dignus minori non est dignus maiori: vt dignus archiepiscopatu: non est propter hoc dignus patriarchatu. supra de elect. scriptum. §. fina arg. C. de proba. sciant. C. de appel. lationi. addictos.

¶ Item est summaria examinatio / odio rei contumacis. C. vbi in rem actio. l. ii. supra vt lite non contesta. quoniam. §. quod si super. Et hec cause cognitio non est plena: et ideo per dictam summariam in hoc casu non fit preiudicium in petitorior nec possessorio: nisi post annum: vt d. §. quod si super. supra de ofi. ordina. pastoralis: in fine. et. supra de dolo et contuma. contingi. et sic iste a principali non est exclusus: sicut nec in precedem ti casu.

¶ Item odio rei: alias delinquentis. C. vnde vil. si quando. supra quod metu causa super eo. Et quando inteesse surgit ex delicto. supra de foro competen. dilecti. ii. q. i. im primis / versic. gloriosus et insti. de verb. oblig. §. finali. Et hic dicitur cause cognitio summaria: quia fit cum vna parte cum qua plena haberi nonsi potest. supra de re iud. capi. cum Bertoldus circa finem

¶ Item est summaria cognitio ex natura cause: et hoc dum pliciter aut eiusdem circa tamen modos diuersos procedendi: vt supra de testib. c. veniens ff. ii. Et quare dicatur hic. articulus summarie tractandus: no. ibi Inno. Aut vnius cause ad alteram: vt est actio ad exhibendum praeparatoria ad reivendica. Et est hec summaria cause cognitio: vt. ff. ad exhib. l. iii. §. sciendum. Et dicitur hec summaria: quia cito et seuitur expediendaquia si in primo indicio euidenter coustaret petitorem repellipossessor absoluatur. Si vero difficile emergeret indirectum iudicium rei vendicationis / differendum est: vt d. i §. ibidem. Et in omnibus dictis casibus dicitur summaria cause cognitio versari: vbi non extinguitur principale intantum: sed via preparatur ad ipsum per summariam cognitionem Sed secreto nota ordinem publicationis / cui respondet. §. et vt eorundem immediate sequens

¶ Sed quare iste ordo non seruatur in aliis criminalibus responde in aliis regulariter testes non compelluntur. supra de test. cogen. dilectorum: et ibi no. secundum quam est forma cancellarie in remissionibus que fiunt ad probandum: nisi sub clausula testes autem: etc. apponitur / preterquam supercriminalibus: sed hic secus fauore fider

¶ Uel dic hic agitur de maiori periculo testium: cum suspctus damnatus hoc crimine granius puniatur: quam in aliisceleribus. vt supra. c. proximo. et. c. statutum non excommunicent Et cum via excommunicationis hic deficiat: aliprouidetur vt subiicit: sed quare deficit: est ratio reddita in simili. ff de procura. qui duos. Et enim episcopus et inquisitor hoc casu parem habent potestatem. supra eo. pro hoc. Et par in parem non habet imperium. supra de electio. innotuit. ff. de arb. nam et magistratus: et est ratio: quia ex contractu pro socio: vtraque actio hinc inde nascens est directo Sed iualiis: vt in mandante et mandatario: et gestore / et illo cuius negocium geritur / et consimilibus / vna actio est directa: et alia contraria: inst. de pena teme. litig. §. ex qui busdam. ff. de his qui no. infa l. facti. § mandati et §. contra. riocessante) nota contra ius commune conce ssum ex causa / cessante n causa cessat effectus i. q. vii. c. quod pro remedio. supra de statu. regula. recolentes. Et hoc intellige de causa finali non impulsiua / de qua habetur. ff. de postul. l. 1. § sexum. Et hec distinctio habetur ff. de donatio. l. ii. §. si na. Et quid in dubio no. ibidem quod praesumitur pr causa in pulsiua: argu. ff. de donatio. inter vir. et vxor. l. sed si mors. Et credo glo. bene dicere: nisi factum esset indifferens ad impressionem huius cause vel illius: vt liquet ibi per texvt tunc in dubio donans videtur potius dirigere in quovsum conuertat donatarius rem donatam: quam vt necessit. tem sibi imponat: alias non daturus. Sed vbi non est fa¬ ctum indifferens sed limitatum ad vnum extremum per ius scriptum vt hic / causa cessante que fuit causa iuris communis mutandi cessat ius speciale. et redditur ad ius cummune: cum speciale q tollens ius commune: sit sublatum: et de hoc non supra hoc lib. de electio. cupientes in princ. immineret Simile. de appella. consuluit il non obuient agu. supra de fide instru. pastoralis: et propter hanc reseruationem et alias dicitur. supra. in prohemio huius sexti de aliis de creta. non reseruatis non recipiendis. Io. Mo. Car.