Titulus 1

VIrtutis est proprie ut habentem perficiat: et opus eius bonum reddat (vt ait philosophus) ergo a contrario: vitium est: quod habentem inficit. et opus eius malum reddit

¶ Et sicut ex actu virtuoso quis eligitur ad officia: vt in primo quis dirigitur per iudicia: vt in secumdo: quis sublimatur ad honesta. vt in tertio. Et humanum genus multiplicatur per matrimonia: vt in quarto: et ex istis quis laudatur et premiatur: sic ex actibus vitiosis quis vituperatur / et punitur.

¶ Et quia ad vitia seu crimina punienda tribus viis peruenitur: scilicet per accusationem. inquisitionem / et denunciationem. supra eo. qualiter. ii. ideo post praedicta: de accusationibus / inquisitionibus / et denunciationibus tractatur.

¶ Uel dic in dictia quatuor libris ponitur hominis diractio: sed homo directus pluries deuiat: in auten. de mona§ si quis igitur. colla. prima. xii. q. ii. omnis etas: et deuia tio corrigitur per dictas tres vias: ideo post predicta de Accusationibus / Inquisitionibus / et Denunciationibus subiicitur. Io. Mo. Card.

POstquam. ¶Canira e est inquisitor super certis criminibus deputatus: coram quo es illa confessus: vis retractare confessionem: pro exquod super dictis criminibus antenon fueras diffamatus / seu quia capitula super quibus inquirendum fuerat tibi exhibita non fuerint / respondetur quod non potes.

¶ Sed contra ordo iuris requirit vt prius inquisitor de infamia inquirat / et quod capitula de tur illi contra quem inquiritur. supra eo. cum oporteat. et. quod qualiter ii. in prin. et. §. debet. Et iuris ordine peruersos non tenet quod agitur. supra de rescrip. cum dilecta. supra de confirma. vtil. c. examinata. ii. quest. vi. sententia.

¶ Sol. est ordo necessitatis et iste omissus vitiat: vt hic. et supra de restit. spolia. c. i. C. de rei vend. ordinarii. supra hoc libro de iura. calum. c. i. tamen propter hunc ordinem propo. situm et non admissum appellari potest. C. de appella l. i. et hic quia istum ordinem omittens / tacite eidem renunciare censetur infra eodem capi. proximo

¶ Est igitur ordo iste necessitatis: si suo tempore proponatur: sed est congruitatis ex post facto: vt hic: et infra. c. proximo. Nam cum promi possit diffinitiua per confessione in iudicio factam: frustra queritur de omissione precedentium confessionem. xxiiii. q. iii. ecce. infra de confess. cum supersupra de electio. per inquisitionem infra. de cohabita. cler. et mulier. vestra. ar. ff. de iudi. si debitorim

¶ Et notandum si papa ex mero officio procederet: committendo in quisitionem: tunc enim non esset locus exceptionide infamia non precedente: cum hoc posset episcopus vel metropolitanus ii. q. v. omnibus. supra eo. sicut olim

¶ Sed si papa diceret: tali nobis exponente: intelleximus talem infamatum: tunc primo debet inquirid de infamia.

¶ Sed si nihil tangeretur de infamia et ille contra quen. mandaretur de crimine inquiri: deceret ipsum non infamatum: tunc ille cui scribitur: debet inquirere de fama: et nihil inuento: papam consulere debet: vt not. Inno. supra eocum oporteat

¶ Et est ratio: papa scribendo ad suggestionem partis: intelligitur omnes defensiones reo reseruasse: et iuris qrdinem nolle corrumpere arg. C. de inof. testa l. si quando in princi. et. supra de elec. ecclesia. ii. §. denique

¶ Sed quero vnus episcopus est confessus se promisisse centum Petro. vt ipsum non deferret / seu accusaret / super nece patris sui: an per hanc confessionem iste episcopus sit deponendus: et videtur quod sic. ff. ex quibus causis. non ta. infa. quoniam. et l. i. §. qui furti. ff. de iure fisci. in fisci causis. et. ii. q. iii. c. preuaricator. argu. contra infra de collusio. detegen. in tantum: nam ibi non est satis constare de corruptio ne et collusione: sed mandatur de propositis et aliis veritat inquiri. Sed ibi loquitur de collusione facta cum iudice / et corruptione testis non partis.

¶ Collusio etiam potest fieri sine precio: sine quo non fit transa ctio. ff. de transactio l. i. Et fuit semper illicitum in dicem: et testem coriumpere. C. de pena iudic. auten. sed nouo iure infra. de symo. nedum. supra de testib. cog. peruenit. et. c. fi. nali. nec in dicto. c. intantum / fuit pactum contractum: seupactum directe commissum cum parte

¶ Item argu. C. ad turpilia. quamuis: nam licet in ciuilibus agi possit duplici via: vt no. ff. de conditio. causa. data si quis accepto: secus est in criminalibus: que fortius tolluntur per pactum. ff. de pact. l. si tibi. x. §. quedam

¶ Cum ergo pactum tollit ipso iure accusationem: ergo eius contrarium non operabitur: argu. ff. de adi. lega l. legata inutiliten¬

¶ Item arg. ii. q. iii. c. paulum: et c. seq. vbi delator corru. ptus punitur: sed delato corumpenti ignoscitur ff. de bo. et aum qui mor. sibi consci l. i.

¶ Item sim canonice electus habens ius ad rem: et datur aliquid impugnatori de conscientia mea / et turbat / est an sim simoniacus: dic quod sic infra de symo. Matheus: et c. sicut tuis.

¶ Et est ratio: quia ad bonum finem non est tendendum per mala media i quest i. non est putanda.

¶ Sed si habeo ius in re: et possideo / et molestor: et do peciniam molestatori: vt desistat: non sum simoniacus infra de simonia. dilectus i. Et apostolas ad ephesios. v. xxiii. q. iii. iten. ab aliquo et. c. seq. vbi in dubio cum vnus casus obsit: et ali ter non obstet vt dictis iuribus. vt supra de proba. in presentia. Et not. simile. supra eo. cum dilecti. et 1 de regul. iur. estote. neoberit genus probatum. secus si quelibet species ad idem tenderet. ff. de petitio. heredi. item veniunt. § a quo¬

¶ Sol. dicunt quidem quod non obstat. d. l. quoniam. quia loquitur de pacto habito in iudicio / quod est magis suspictum pacto habito extra iudicium / cum metu iudiciorum a pacta plerunque deueniatur: et pactum iudiciale fortius fi obligat pacto habito extraiudiciali. argu. ff deposi. publia. §. Titius. ff. de interroga. actio l. prima. in fine. ff. de confes. certum. §. si quis. vtrunque tamen pactum ligat infra de exces. prela. c. quam sit graue. et. C. de interdic. matri. inter pupil. et tutor. si tutor. non tamen infamat infamia iuris / extra in dicium facta confessio: quod tamen facit transactio facta. vt dictis iuribus notatur.

¶ Alii dicunt / aut per pactum agitur / vt ab accusatione discedatur / et sic nihil remanet de iuribus accusationis / vt dicta l. quamuis. d. §. quedam. aut conuenitur per pactum superipso crimine: et sic loquitur. d. l. quoniam.

¶ Tu dic / quod attenta persona episcopi non est hic sanguinis pena inferenda. ff. ad leg. Corne. de sicca l. est prima in fine / et sic transigere obest. ff de preuarica l. fina¬

¶ Et ideo distingue. Aut res est integra: et sic licet vexationem redimere. ff. ad turpilia l. mater. et l. sequem. et est. supra probatum. aut res non est integra / et sic transactio seu pactum conuictos facit: quia transigi presumitur timore accusationis imminentis: arg. ff. de bo. damnato l. prima. §. fraudis. et C. ad turpil l. i. et. C. de transac. transigere.

¶ Sed quero infamia est probata contra aliquem episcepum de aliquo graui crimine: nunquid ex hoc deponetur / dic quod non si est infamia facti. supra de testib. tam literis. et ibi no. secus si esset infamia iuris / vel si factum esset probatum. C. de decurio. infamia. lib. x. C. de dignita. iudices. lib. xii.

¶ Sed nunquid ex infamia facti negotio pendente poterit iste episcopus suspendi ab administratione temporalium et spiritualium / dic quod non regulariter / non infra de purga. cannic. c. ii. et. c. inter. licet in crimine symonie et dilapidationis secus inueniatur infra de symo. accusatum. et. supra eo. inquisitionis. §. fina. supra de off. de lega. venerabili. et no. et habetur expresse. iii. q. ii. quia ea. et iinfra de symo. licet hely. §. quia. xv. quod quinta. presbyter. nisi tamen esset delicti enormitas vel scandalum / posset fieri dicta suspensio / nota ii. q. vi. praesbyter. si a plebe. Io. Mona. Cardina.

Si is cui. Huius decretalis et precedentis est par ratio quo ad hoc: quia vtrobique est renunciatum processui: qui debuit si esset repetitus premitti. Cum ordo qui hic et supra c. proximo colligitur: sit introductus in fauorem illius contra quem mandatur inquiri: iste si omittat sibi imputet Cum quisque renunciare valeat his qua pro se introducta sunt supra de regula. statumus. et. C. de pact. Si quis in conscribum do. Et ille qui defensione suo ordine non vtitur: illam perdit. ff. de procura l. Pomponius. §. rati. Io. Mo. Card.