Titulus 4

Dicto de peccantibus in deum directo vi de heereticis et scismaticis: nunc prosequitur de peccantibus in res res mundanas homo est dignissima creaturarum: cuius grantia / natura scilicet naturans / omniacomparauit l. inesse produxit. ff. de edil. edicto l. iustissime. ff. de vsur. in pecudum. et Genesis primo: ideo post predicta tractat d homicidio. Et est homicidium hominsc cedium. Io. mo.

PRo humani. hoc. c. habet tria dicta. Prifficbanif vanum auicada. Secundo. in versi. cum igit ponit factum de assainis horrendum. Terilo in versi. sacri ponit penas mustiplices illis qui per istos quospiam Christianorum interfecerut / seu interfii mandauerunt: seu eos receptauerut vel defenderuntc auos occultauerunt absque pastore] per hoc patet potestate ocessam beato Petro apio: non solu ipsi: sed et centeris apus et successoribus perpetuo concessam fuisse / vt hic sequitur et probatur. supra qui fii. sint legiti. per venerabilem. §. rationibus. versi. sunt autem sacerdotes: et seq. xxi. distinct. in nouo / et cxiiii. q. i. quodcuque et. c. seq. et. supra de transia. episcopi. c. i. alie qum / mortuo Petro sine pastore grex dominicus remanisset / Et sic deus de insipientia siue credulitate notari ponet / quod esset hereticum et insanu. No ergo est potestas clauium cotemnenda infra de penis. c. fina. stabilitate fidel talibus armis nos decet armari. xxiiii. q. infra nisi della. et. q. viii. §. primo. et. c. seque. accenderet verbo / opbere / doctrina et exemplo. viii. q. i. qui episcopatum. et. c. seq. xiiii. distinct. sit rector. xi. q. iii. precipue vigiiiis / sic. supra de offi. lega. officii. ff. de his qui in fraud. cred l. pupillus iugis. ota quod paror tenetur continuare labore et solicitudine circa oues. upram de eta. et qualita. intelleximus in fine noxia l. delicta et peccata nocentia: tamen proprie delictum dicitur noxa: vnde veri. Noxia delictum delinquens noxa vocat. ist. de noxa. §. noxa. regularit tamen noxa pro delicto sencuipa accipiisupra hoc ii. d excep. pia cooperate l. q. d. deus coadiuuabit te si te iuuas / nec cooperabitur / te minime cooperante: iuxta versum / dat deus omne bonum: sed non per cornua taurum codis oculis qui sunt intellectus et affectus: de quibus psal.¬ Leuaui oculos meos in montes. et alibi / Illumina oculos meos ne vnquam obdormiam in morte / mucrone] id est excommunicatio nis sententia: que mucro dicitur episcopalis. xvi. q. ii. visis: in fine meta huius presumptionis vt si vlterius alia conmittere timeant / et sic pena vnius / erit metus multorum. C. ad leg. iul. repetunda l. i. Ideo etiam hic fit / vt quos domini timo. a malo non reuocat temporalis saltem pena coherceat a pecato supra de vita et honesta. cleric. vt clerici. §. i. Presertim. id est maxime / nam causa que sequitur compulsiua est / sed finalis precedit / scilicet periculum animarum imminens / et correctio peccatorum / sic 1fra. de penis cum infirmitas magnates scilicet episcopiani / de aliis enim qui foris sunt nihil ad nos principaliter a / et saltem quo ad penas hic inflictas. supra de diuort. gaudemus. §. i. ii. q. i. multi formidantes non formidolose nec vane sed probabiliter / et metus qui potest cadere in constantem virum excusat quamque mors de hoc forsitan non sequatur Contra. ff de penis l. cogitationis. Solu. illud intelligitur quando cogitatio stetit in finibus in suis / nec processit ad actum / nec per ipsum stetit quominus perficeretur. id quod praue cogitauerat: nam in hoc casu puniendus est cogitans / ac si ferisset. ff. ad. l. pompe. de parricid l. i. in fine. ff de re milita l. iii. §. is qui. ff. ad leg. corne. de sicca. diuus supra de bigamis nuper. et cap. a nobis. et in multis legibus canonisatis / de peniten. distinc. i. si quis non dicam / quod est verum in attrocioribus / alias secus. ff. de extraordi. crimini i. ff. quod quisque iur. l. iii. ii. respon.

¶ Si vero perficere potuisset / sed noluit quia penituit / parcendum est ei regulariter. ff. ad leg. corne. de fali. qui falsum. ff. de iniur. Item apud labeonem. § si curauerit / et. §. adduxisse. Et sic voluntas i et propositum distingunt maleficia. xi. q. iii. quod predecessor infra de senten. excommunica. cum ex voluntate in princi. regulariter. Ideo dixi quia in casibus non prodest peniten tia: sed punitur criminis conscientia. Primo in heretico. supra de heretic. ad abolendam / et. c. excommunicauimus. §. credentes Secundo in crimine m lese maiestatis. C. ad leg. iul. maiestaquisquis. Tertio in consciscente sibi mortem. ff. de bo. eor. qui mort. sibi consciuer l. iii. i. respon. et. § primo. Quarto in fugiente res de ecclesia extrahente. C. de his qui ad eccle. confug. l. fina. §. sic vbi. Quinto in hoc casu vt hic est nouus casus in his etiam casibus non excusatur: quis a pena temporali quantuncumque peniteat. Est tamen locus penitentie spirituali / et reconciliationi diuine / quantum cumque delinquat l. distin. ferrum / et quotienscumque delinquit de summa trinita. cap. firmiter. §. penul. Scimus enim quod penitentes et reuertentes adcor / suscipit deus / in auten. vt non luxuriem. contra natur. in princi. colla. vi. Nec etiam claudit ecclesia gremium alicui. reuertenti. C. de sum. trini l. vlti. §. penul. i. q. vii. si quis om nem / et est expressum. supra hoc lib. de hereti. super eo recepta uerit patenter vt differat a sequenti / et merito hic dicitur pessimum enim est genus receptatorum / sine quibus delinquens diu latere non potest. ff. de recepta l. i. Et ideo tenentur receptatores tanquam aggressores. C. de his quilatr. vel alios occulta l. i. et. ii. supra de offi. de leg. c. i. occultauerint. Sic nota quod in quinque casibus incidit quis in sententiam huius canonis. Primus / si fecerit interfici. Secumdus / si mandauit hoc fieri / quamuis factum non sit. Tertius / si receptauerit scilicet publice. Quartus / si de fendit foran verbo. Quintus / si occultauerit ipsum celando vel occulte receptando / siue abscondendo / sententia requiratur quia sufficit concilii istius sententia et canon iam late sententie superius promulgatus argu. ff. de conditio. institu l. que sub conditione. §. fina. xxviii. distinctio. de his in fine. Et ex hoc patet / quod sicut aliquis non est vitam dus tanquam excommunicatus / vel pro deposito habendus. nisi constet per de sententia iudicis vel canonis / sic nec tanquam diffidatus impugnandus / nisi et hoc prius iusta sententia determinetur / argu. supra hoc libro de heretic. cum secundum / in fine. Cum hoc sit speciale: fama tamen sola facit vitare excommunicatum infra de sententia excommunicacum desideres. sedere. Ioan. Mona. Cardi.

PRaelatis. Qlinm erat certum quod si egoelatus egi contra aliquem ex tali ficto ex quo de iure vel consuetudine: nec mors nec membri mutilatio attingere aonsueuit / et sententia super hoc sit lata / et de ea exequenda petamte seculari requisita: si rebelli fuit reus / et mors sibi in contingat aut membri mutilatio / tunc non mihi agenti: sed reo rum duritie erit potius imputandum / sic intelligi. supra eo. postulasti.

¶ Item vbi prelatus habet cognoscere de certis crimiuibus: si in eis non proceditur ad mortem / vel membri mutilationem: potest cognoscere sine metu irregularitatis: alias non potest infra de raptori. in archiepiscopatur

¶ Item si prelatus accusauit aliquem de crimine / cuius condemnatio non est mors / nec membri mutilatio: et iudex imperitia aut seueritate condemnauit ad mortem / prelato non impingitur / argu. optimum. ff. de bo. libertor l. qui cum maior. § i. et. ff. de euictio. si per imprudentiam sit respon. Sevbi factum vnum complectitur in se duo / in quorum vno non impingitur prelato a genti et in alio impingeretur: vt quia ibi ad penam sanguinis proceditur / tunc prouidet hec de cre. vt facta distinguantur / et fiat dilatio in eo quod prelato concedet / et protestatio de non intendendo ad sanguinis penamvt hic. Et ratio quia quando duo concurrunt in eodem facto / habeo mihi approbare licitum / et aliud mihi non licitum reprobare / argu. supra de prebend. dilectus 1. Et duo iura in vna persona concurrentia sunt iudicanda / ac si essent in diuersis personis. ff. de his quib. vt indig. tutorem. Ergo similiter duo facta concurrentia similiter debent iudicari vt diuersa facta. Sed quomodo hoc potest fieri / respodeo: volo meum habere / et fratrem meum non diffamare. ff suia cer. pet. certi conditio. §. competit. Sed quomodo docetur. ff. de dolo non debet: vbi actio de dolo contra certas personas non datur. Sed in facti narratione temperabo verbis actionem propositam. Sicut video nullum interdictum infamat infamia iuris. ff. de vi et vi. arma l. neque / sed facti. ff. de obseq. honori / tamen propter attrocicatem facinoris non datur liberto contra patronum / nec libero contra parentem hoc interdictum: sed actio in factum. ff. de vi et vt arma l. i. §. interdictum hoc quod

¶ Item cessat ignominia in conditionibus / quamuis ex causis famosis pendeant: vt est conditio furtiua. ff. de actio. et obliga. cessat. Et est ratio / quia ad hoc non agebatur principaiter: sed directe ad suum / seu sibi debitum consequendum arg. supra de ordi. cognitio. capi. cum dilectus. § verum / et. ff. de bo. liber l. si quis libertam. Et ideo certi conditio non in duit naturam conditionis furtiue: sicut principale non induit naturam accessorii / sed econtra. infra hoc lib. de reguiur. accessorium. Et ideo neprelatus hoc casu deferens pena canonis inuoluatur distincte distinguat quod prosequiintendit: et de alio protestetur quod intendere efficacite non potest sine pena / vnde prosequatur: id quo ecclesia rec. datur indemnis et non vindictam / arg. infra de penis suam / vt de protestatio sit dubii quandoque declaxatio / et hec est necessaria sicut etiam. ff. de acqui. hered. pro herede. §. fina. ff. de religio. et sumpt. funer. at si quis. §. sed interdum. Et secundum hoc posset intelligi decreta. supra eo. titu. tua. §. ad vitimum depredandi. Nota non deberi dari via ad malignandum quoniam potius est maliciis obuiandum. ff. de rei. vendica. in fundo / et. supra de dolo et contuma. capi. contingit Ioan. Mona. Card.

IS qui. bandqus /iileitum et etpet se inhibens quod potest esse concomitans: si inhibitum contingat mandans non excusatur. Et est ratio / mandando illicitum: et que concomitari verisimiliter poterant: vide tur mandasse et ob hoc inhibens contrarium dicte concomitantie (sicui. proponens aduersa) non auditur / argu. ff de fide instru. scripture. et. C. de fur l. i.

¶ Item potius quis declarat intentum suum facto e quam verbo. ff. de edil. edict. si tamen. §. ei qui

¶ Sed contra. ff de furt. verum. solu. ibi tenetur: labet directo illa accusatione non teneatur cogitare ff. ad. leg. aquil. qui occidit. §. in hac. supra eo. de cetero. et. c. continebatur. Et est ratio culpa seu mora precedens ad casum qui sequitur predictos astringit. C. de conditio. ob. turp. causam l. fi. C. de conditio. furti. l. ii. sed vbi culpa non precederet secus supra eoIoannes. Io. Monach. Card.