Lectio 11, de Fide [Palatine Transcription]

Alia lectio duodecima Continuando materiam inceptam conclusio quamvis intellectus humanus ratione suae infirmitatis plus movetur ad falsum quam ad verum processu tamen artis nichilnihil concluditur contra articulos fidei

prima pars patet quia sicut est de gestu reali sic esset de gestu spirituali sed infirmus corporaliter iudicat dulce esse amarum igitur Item probatur quod post statum naturae lapsae appetitus plus inclinatur ad in creaturam avertendo a deo quam ante ergo etc sic erit de intellectu proportionaliter quod plus etc et hoc cum influentia dei generali In ista radice fundatur positio multorum doctorum sanctorum quod creatura rationalis ex puris naturalibus non potest bene moraliter operari scilicet sine fide et caritate si forte sine gratia gratificante tamen requiritur aliqua gratia spiritualis sic patet per Braguuordim et gregorium

2a pars conclusionis probatur quia ars non supponit aliquod principium falsum alias enim non esset ars igitur nihil infert falsum consequentia non quia ex vero vel nisi verum si ergo aliquid concluditur contra fidem vel non sunt principia artis vel consequentia non valet

Sequitur quod nulla veritas intentionis humanae repugnat sacrae fidei seu theologicae quia omne verum omni vero consonat etiam numquam verum vero repugnat

sequitur holkot quod articuli fidei non sunt contra rationem naturalem sicut deum incarnari et virginem parere quia dicit concedendo rationem naturalem oppositum concluderetur Ideo si concluditur contra hoc assumendo principia vera fit deceptio includo sequitur quod nulla scientia humanitus adiuventa docet aliud quod sit contra fidem

Sequitur quod istae propositiones mundus fuit ab aeterno et ab eodem uniformiter se habente non possunt diversi effectus in mediateimmediate produci non sunt phylosophia ymmoimmo contra phylosophiamphilosophiam Sed sunt falsae praesumptuose et asserte absque hoc quod sint assumptae sive principiis principaliter 2a propositio praesumptuose assumpta est quia illud est fundamentum causativum omnium errorum in phylosophiaphilosophia quia per hoc dixerunt quod deus non esset liber libertate contradictionis quia ab antiqua voluntate non praecedit actio nova Unde concessa libertate conceditur quod possit creare et potuit mundum de novo producere propter istum errorem Avicenna posuit quod deus solum producit vel produxit unam intelligentiam de isto videbitur in materia trinitatis Sequitur quod falsum est unam propositionem esse veram secundum phylosophiamphilosophiam et falsam secundum aliam scientiam

Sequitur quod omnes leges humanae lege divinae consonant et sunt conformes patet quia leges humanae non sortiuntur denominationem legis nisi sint consonae rationi et quia ratio semper consonat legi divinaei igitur unde ymaginandumimaginandum est quod sicut creaturam non stat esse causam respectu effectus sive prima causa sic non stat aliquam legem creatam habere rationem legis nisi deus sit lex respectu eiusdem et nisi sit conformis etc Tres sunt leges subordinatae prima divina 2a ratio humana 3a lex humana positiva primae semper est obediendum etiam 2ae quia conformatur primae in casu tali si crederet esse rationale et appareret quod non conformaret se lege divinae standum esset primae et non 2ae 2o ubi lex humana positiva discreparet a ratione non esset parendum sibi auctoritas principis non ligat ubi obviat rationi

sed in casu quo unum staret in ratione sicut aliud et non unum non plus obviaret rationi quia aliud ergo si utrumque staret cum ratione tunc voluntas principis esset causa sufficiens ad legandum ad haec tamen in illo casu derivatur lex illa a ratione quia ratio delinquit voluntate principis

Sequitur quod omnes leges humanae consonant inter se patet quia omnes consonant ratione

Sequitur in secta machameti sunt plures traditiones quae nullae lege sunt consonae et sic patet de tyrannis qui faciunt multa quae sunt contra legem de machameto patet per avicenam quae fuit de secta sua et de genere unde dicit avicenna propheta noster bene dicit bona corporis scilicet voluptates sed non bona animae sed magis theologi

Sequitur conclusio lex humana positiva aliter consonat legi naturali quam lex divina Advertendum quod lex divina humana positiva derivatur a lege naturali et est quasi consequens respectu legis naturalis

Sequitur quod peccat in processu naturalis investigationis concludens virginem non posse parere unde aliunde peccat primo quia peccat praesumptuose contra potentiam divinam quia dicere non sum expertus ergo ego nego quod deus potest est peccatum praesumptionis unde habemus dubitare de proprietate herbae nisi viderimus quod non possit etc

et inpossibileimpossibile est philosophum experiri istam negationem haec creatura non habet nisi istam materiam unde magnes trahit ferrum tam praesente magneti non trahit ferrum et hoc est ex sua secreta natura Etiam forte multa essent passa quo huiusmodi herba data possit agere atque tamen applicavit et sic philosophus non habet negare naturas quas habet creatura ergo nec naturas dei ergo non est assentiendum philosopho

Advertendum quod potestas naturae seu activitas est secundum quod congruit doceri universi et divinae providetur patet Nam capiamus aerem vel aliquid agens ad repletionem vacui subito descendit credo quod si non esset nisi una mulier illa pareret ymmoimmo philosophus haberet hoc concedere etiam philosophus habet dicere quod si omnes homines perirent cursus superiores haberent producere alias philosophus non habet negare quin virgo potuit parere non tamen volo dicere quin fuerit partus eius imaculosus valerius recitat de puero magis regis in in conceptu qui videns quod interficeretur ipse locutus est quia inimici eius in bello ceperunt eum et ipse videns quod non voluit loqui nisi sunt interficere et sic natura ibi vivit et sic operatur natura quandoque numerabiliter patet ex dictis quod articuli fidei speciales sunt relinquendi apud bene philosophantem neuter quia non sunt investigabiles per ipsum quia non occurrit sibi medium aptum ad concludendum

Sequitur quod vere philosophando esset valde paucae propositiones scitae extra mathematicam ut in naturali philosophia ita quod scientia naturalis esset quasi ex ypothesihypothesi vicem ponendo materiam primam salvantur melius generationes etc quod secundum illos quae aliter locuti sunt vicem ponendo corpora athamaliaatomalia

Sequitur ad vere philosophandum iuvat theologia

Circa textum Conclusio spiritus sanctus est amor sive caritas sive dilectio qua pater et filius se invicem diligunt duo sunt principia principialia et nobilissima et activa secundum duas nobilissimas conditiones possibiles existere prima esse intellectuale et esse intellectum 2a esse volitivum et omnis apparatio mundi excellens et nobilis vel est per modum intellectus vel voluntatis et agentia naturalia agunt tamquam rememorata et sic actio eorum quodammodo participat illam rationem volitivam vel intellectivam licet non sit in se sed in alio et ergo debent convenire divinae naturae Ita quod sit una emanatio per medium amoris quia amor est dilectibilissimusdelectabilissimus et delicatissima alia emanatio per modum intellectus unde dixit magister petrus pleu quod deus non esset syone perfectus nisi in trinitate modo trinitas non potest aliquam imperfectionem in divinis dilectio est essentialis et rationalis notionalis sint etiam verbum adut verbum est est notionale productivum aliquando essentialiter et sic pater est verbum et filius et spiritus sanctus quare non conceditur quod pater sapit sapientia genita sicut amat amore producta pro responsione advertendum quod secundum diversitatem temporum et personarum modi loquendi fuerunt varii ita quod in aliquo tempore dicere quod pater sapit sapientia genita fuit haeresis propter haeresim concurrentem et sic sunt introductae propter evitationem erroris et nos propter reverentiam ecclesiae debemus uti illis modis loquendi 2o aliqua sunt ex providentia divina et latent nos unde in hosae dominus non vocabis balum sed vix meus et tamen sunt idem tunc dici quod proprie loquendo amor habet aliam habitudinem quam sapientia quia sapientia quodammodo dicitur magis in trinitatem et sic dicere quod pater sapet sapientia genita innueretur vel saltem videretur quod non esset sapiens ex se sed amore est vinculum aliquorum et sic non dicit creatam intransitive

Alia conclusio hoc nomen caritas attribuitur spiritui sancto i etiam principaliter