Table of Contents
Reportatio Sentences Commentary
Principia
Principium I
de Fide
de Notitia
de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 20, de Notitia [Palatine Transcription]
Rationes Principales: quod Deus non est a nobis cognoscibilis
Secunda ratio
/Item per comparationem loci ad locale / posset argui / nam si esset aliquid mobile distans infinite / a suo loco / non potest moveri ad suum / in tempore finito / nisi per formam infinite virtutis / modo loquendo proportionaliter / deus est locus spiritualis scilicet beatitudinis / distans ab anima nisi vitae / igitur creatura non posset ut ipsum attingere / nisi per notitiam infinitam
Quarta ratio
/ deinde probatur quod nec adiutorio luminis gloriae possit creatura ad huiusmodi notitiam elevari quia si sic vel illud luminem esset divina essentia / vel aliquod roeatrari? vel q aliquid creatum non divina essentia / quia si sic tunc infinite immutaret
pro cuius declaratione supponitur quod quanto aliqua notitia est perfectioris speciei tanto perfectius immutat clare quasi inductive et ratione quia perfectius notitiae stat in hoc quod pro perfectione non immutat per proprias operationes Arguitur species ex perfectiori operationi perfectior species et sic superior et perfectior species in tali genere habet perfectiorem immutationem quia modus inmutandi est propria operatio rei vel notitiae /
ergo considerata tota latitudine notitiarum creaturarum quae in infinitam procedit / deus ut notitia vel consideratus ut est notitia prae perfectior speciei / in genere notitiam / ergo perfectiori modo immutat / non dico quod ad gradum sed quo ad speciem et per consequens lumen gloriae non est deus
Et istud est contra illos qui ponunt quod deus potest supplere vicem notitiae vel volitionis et est fortior ratio in ista materia unde magister Iohannes de ripa dicit quod deus quando est notitia creaturae est infinitis / quo ad speciem / et etiam quo ad gradum
/ et sic Arguitur maioris perfectionis quia si daretur supremus gradus esset perfectissimus in tali latitudine ut anima intellectiva / est perfectior / quam summa albedo gradualis unde si albedo infinitum perficientem numquam attingeret perfectionem animae intellective / Et sic solutio magistri Iohannes de ripa non valet nec potest dici quod sit aliquod creatum quia divina essentia est immensa et incertum s?ciptibilis ergo modo potest esse aliqua species secundum se ipsam reputans
Quinta ratio
Item quainto talis notitiae esset simpliciter infinita / probatur proportionando notitias secundum proportiones obiectorum Nam generaliter perfectioris obiecti est perfectior notitia / et hoc specialiter in notitiis intuitivis et sic coniungi procedere in infinitum in obiectis creatis quia quacumque data est dare maiorem ergo infinita notitia esset de obiecto increato
Si dicatur quod non est proportio ad idem sicut obiectorum ergo augebo proportionem obiectorum sufficit michi quod centumplum obiectum causabit solam dupla in notitiam huic centuplabo intantum quod in infinitum augetur notitia et sic non obstat utrum duplex obiectum auget causet duplam notitiam vel obiectum decuplatum causet primo duplam notitiam et sic non potest aliquis evadere dicendo quod non est talis proportio notitiarum sicut obiectorum Advertendum quod sic augere proportionem in multis habet locum
Sexta ratio
// Item sexto talis notitia scilicet esset dei intuitam esset perfectior quam aliqua notitia infinitorum obiectorum creatorum distinctorum et cuiuslibet distincte sed ista est infinita ergo a fortiori sequitur cum notitia dei esset perfectior quod esset infinita quia deus esset obiectioni nobilius in se quam tale agregatumaggregatum quia repraesentaret nobilius
Septima Ratio
Septimo vel per visionem intuitivam deus esset bonum finitum vel infinitum / non primum / quia scilicet sic tunc aliqua creatura possit apparere quae intuitive esset melior deo et sic consequentem diligibilior et sic homo rationali posset plus diligere creaturam quod deum et creaturam praeferre deo quod est fluum nec infinitum quasi sic huic compraehenderetur nam congnoscereturcognosceretur secundum quodlibet suum per consequens non est cognoscibilis
Item ex parte obiecti si esset aliquod luminosum infinitum quod infinitum distaret ab oculo corporali oculos corporalis non iudicaret ipsum infinitum ergo sic erit de oculo speciali scilicet intellectus respectu obiecti intelligibilis
Item ex parte potentiae Nam debilitas potentiae facit obiectum apparere remissius et minus ergo si potentia in infinitum deficiat ab obiecto et est debilior sequitur quod in infinitum minus et remissius iudicabit suum obiectum primum patet de oculo male disposito cui lux solis videtur remississima sicut apparet de illo qui est quasi caecus vel propinquat ad caecitatem Item apparet de oculo noctue iudicante lucem solis remississimam et insufficientem ad videndum
Consequenter dato quod deus sit conceptibilis vel ymaginabilisimaginabilis ex hoc non sequitur quod non sit quia non sequitur vacumvacuum vel thyymachimera g??atur ergo est unde Aristoteles 3o physicorum ymaginationemimaginationem non est credendum Item considerata tota latitudine apparentiarum probatium quod deus est et ex alia parte considerata latitudine apparentiarum solutionum tanta est apparentia solutionum sicut apparentiarum / gi??prationes non movent
Divisio Quaestionis
Vicesima 2a lectio Nunc restat aliqualiter materiam declarare circa distinctionem 3am quae est ordinem doctrinae prima de inde circa primam post circa 2am et sic consequenter bene tamen est illa tertia secuta secundum considerationem artificibilem magistri Sex erunt articuli primo utrum de deo possit haberi notitia incomplexa in theologia 2us erit de notitiarum intuitive et abstractive differentia 3us utrum aliquod praedicatum de deo et creatura univoce praedicatur Quartus utrum deus sit in aliquo 10 generum praedicabilium Quintus an deum esse sit in via demonstrabile In sexto respondebitur ad rationes adductas
Articulus Primus
Circa naturalis communicatio rerum
Quantum ad primum resolvendo materiam ad divinam providentiam omnia debite gubernante quam provisi pro 2o principio Sciendum quod naturalis communicatio vel praeperceptio rerum / est neccessaria / pro universi conservatione / maxime proter animaliam ut convenientia prosequatur et fugiant disconvenientia et finaliter propter hominem / Nam sicut m m et sic de anima finaliter propter hominem caelum et terram etc ymmo credo quod angelis licet sint superiores in specie
//2o quia res non immediate se ipsis percipit possunt et communicari eo quod sensibile positum supra sensum Etiam in 3o de anima "lapis non est in anima sed species lapidis" ideo divina providentia ordinavit quod res multiplicent suas species ymmo quasi se ipsas quantum potest communicando se potentiis cognitivis /et sic diffundunt semper suas species et sic res sunt suae diffusive spiritualiter perceptibiliter / suas cognitiones causando in potentiis sensitivis / consequenter ostendendo ad intelligentiam / //Ex parte obiectorum et potentiarum provisum est de diversitate organorum secundum diversitatem rerum perceptibilium Nam visus non percipit odorem et consequenter ordinavit organum quae p receptuum et perceptuum am deinde potentiam superiorem non utentem organo ut est potentiam intellectiva quae habet diversas potentias quia ut est actualis et fundamentalis specie intelligibili dictus memoria et est intellectiva et volitiva et tamen in re est una simplex res / et potentia Iterum intellectiva et multiplex Nam est potentiam simpliciter apprehensiva scilicet incomplexe deinde compositiva deinde indicativa deinde assensiva deinde abstractiva eliciendo ex pluribus unum vel abstrahendo etc deinde discursiva primum quod diversificantur species notitiarum et posset dividi
[Circa secundam difficultatem]
[Opinio Ioannis de Ripa]
de 2o Magister Iohannes de ripa respondet quod nullum obiectum materiale potest occurrere obiectione causendae huiusmodi qualitatem intensionalem vel se diffundere vel causare sui notitiam intuitivam Radix eius stat in isto quia dicit quod nulla res agit ultra gradum suum proprium et per consequens nulla res materialis agit aliquod in materialeimateriale et facit rationes plures et concurrent in hoc quod nulla res agit aliquid perfectius
prima rationem suam quod obiectum materiale non potest immaterialiter agere et per consequens non potest agere huiusmodi speciem spiritualem et intensionalem
3o si sic tunc res materiales possunt organa corporis ipsis existentia in sacramento altaris immutare scilicet califaciando frigifaciendo et immutare visum quod non conceditur
/ 2a conclusio quem ponit nec qualis materialis agit sui speciem nec producit notitiam intuitivam seu patet quod non agit supra gradum proprium Et dicit quod non quaelibet subiecta spiritualis posset concurrere obiective Radix sua reducit aliud hoc
sufficit quod latitudo accidentium sic simplex finita etc omnium specierum 2o supponit quod cuilibet obiecto alterius speciei correspondet notitia alterius speciei 3o supponit quod species sint sicut numeri
Istis datis ipse ymaginaturimaginatur dicit capiamus quod sit aliquod obiectum seu aliqua subiecta spiritualis et concurrat obiective causando notitiam obiectivam deinde subiecta superior causabit notitiam superiorem et sic ascendendo in notitiis et speciebus et ex quo latitudine specierum et accidentium est solum finita et sunt sicut numeri deveniemus ad ultimam et sic centesima illa producit supremam notitiam et nulla alia potest quia si sic illa esset alterius speciei Capiamus obiectum quod causavit illam notitiam supremam datam etc nullum obiectum superius ascendendo usque ad deum potest causare nec deus quia semper esset perfectior et hoc non quia illa data est suprema ut positivo est
Item si species non haberent se ut numerum tamen ex quo tota latitudo omnium specierum accidentium est finita sequitur ut prius
Circa textum videlicet distinctionem 18vam praemium per deum quod est spiritus sanctus donatur alia dona scilicet species caritas etc
et 2a conclusio spiritus sanctus dicitur donum id est datum dixerunt donum a patre et filio quia procedit ut amor dotum dicit temporalem missionem et temporaliter communicatum
3a conclusio scilicet eo dicitur donum quia datur per modum amoris unde idem est esse donum et spirari
4a conclusio filius processit a patre non ut donabilis non ut donum sed ut genitus spiritus sanctus procedit ut donum et donabilis
Quinto filius nascendo realiter cepit esse simplex unde aliqui possunt ymaginari quod solum fuisset genitus secundum quid scilicet quod esset genitus filius sed hoc non Spiritus sanctus procedit ut sic realiter ut donum sed non ut datum dicit magister Et sic filius
Sexta conclusio generatione et processione potest dat filio essentiam et pater et filius spiritui sancto