Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio Sentences Commentary

Principia

Principium I

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 20, de Notitia [Palatine Transcription]

Recapitulatio prologi

1

In alia lectione 21a hic incipit declaratum materiae Circa tertiam distinctionem visum est quo fides non subiacet humano iudicio sed econverso et quomodo theologus praecipiat fide et humano iudicio et ideo fides sub deligant theologiam et dabitur sibi audientia ut ipsa possit fidem publicare

Rationes Principales: quod Deus non est a nobis cognoscibilis

2

Et primo adducit testes unde dixit insipiens in corde suo non est deus Alii negarunt deum esse Alii nichil erant ponentes propter sensibiles creaturas

3

Et arguitur quod deus non cognoscibilis quia dictis deum nemo ponit Et ideo non est ponendum Et augustinus dicit deum esse nisi nisi luminis et inperceptibilis

Prima Ratio

4

// deinde arguitur per rationes quia si sit possibilis cognition dei sit illa a / vel est proportionata potentiae et sic est finita / ei erit omnino inproportionata obiecto scilicet deo

Secunda ratio

5

/Item per comparationem loci ad locale / posset argui / nam si esset aliquid mobile distans infinite / a suo loco / non potest moveri ad suum / in tempore finito / nisi per formam infinite virtutis / modo loquendo proportionaliter / deus est locus spiritualis scilicet beatitudinis / distans ab anima nisi vitae / igitur creatura non posset ut ipsum attingere / nisi per notitiam infinitam

Quarta ratio

6

/ deinde probatur quod nec adiutorio luminis gloriae possit creatura ad huiusmodi notitiam elevari quia si sic vel illud luminem esset divina essentia / vel aliquod roeatrari? vel q aliquid creatum non divina essentia / quia si sic tunc infinite immutaret

7

pro cuius declaratione supponitur quod quanto aliqua notitia est perfectioris speciei tanto perfectius immutat clare quasi inductive et ratione quia perfectius notitiae stat in hoc quod pro perfectione non immutat per proprias operationes Arguitur species ex perfectiori operationi perfectior species et sic superior et perfectior species in tali genere habet perfectiorem immutationem quia modus inmutandi est propria operatio rei vel notitiae /

8

ergo considerata tota latitudine notitiarum creaturarum quae in infinitam procedit / deus ut notitia vel consideratus ut est notitia prae perfectior speciei / in genere notitiam / ergo perfectiori modo immutat / non dico quod ad gradum sed quo ad speciem et per consequens lumen gloriae non est deus

9

Et istud est contra illos qui ponunt quod deus potest supplere vicem notitiae vel volitionis et est fortior ratio in ista materia unde magister Iohannes de ripa dicit quod deus quando est notitia creaturae est infinitis / quo ad speciem / et etiam quo ad gradum

10

/ et sic Arguitur maioris perfectionis quia si daretur supremus gradus esset perfectissimus in tali latitudine ut anima intellectiva / est perfectior / quam summa albedo gradualis unde si albedo infinitum perficientem numquam attingeret perfectionem animae intellective / Et sic solutio magistri Iohannes de ripa non valet nec potest dici quod sit aliquod creatum quia divina essentia est immensa et incertum s?ciptibilis ergo modo potest esse aliqua species secundum se ipsam reputans

Quinta ratio

11

Item quainto talis notitiae esset simpliciter infinita / probatur proportionando notitias secundum proportiones obiectorum Nam generaliter perfectioris obiecti est perfectior notitia / et hoc specialiter in notitiis intuitivis et sic coniungi procedere in infinitum in obiectis creatis quia quacumque data est dare maiorem ergo infinita notitia esset de obiecto increato

12

Si dicatur quod non est proportio ad idem sicut obiectorum ergo augebo proportionem obiectorum sufficit michi quod centumplum obiectum causabit solam dupla in notitiam huic centuplabo intantum quod in infinitum augetur notitia et sic non obstat utrum duplex obiectum auget causet duplam notitiam vel obiectum decuplatum causet primo duplam notitiam et sic non potest aliquis evadere dicendo quod non est talis proportio notitiarum sicut obiectorum Advertendum quod sic augere proportionem in multis habet locum

Sexta ratio

13

// Item sexto talis notitia scilicet esset dei intuitam esset perfectior quam aliqua notitia infinitorum obiectorum creatorum distinctorum et cuiuslibet distincte sed ista est infinita ergo a fortiori sequitur cum notitia dei esset perfectior quod esset infinita quia deus esset obiectioni nobilius in se quam tale agregatumaggregatum quia repraesentaret nobilius

Septima Ratio

14

Septimo vel per visionem intuitivam deus esset bonum finitum vel infinitum / non primum / quia scilicet sic tunc aliqua creatura possit apparere quae intuitive esset melior deo et sic consequentem diligibilior et sic homo rationali posset plus diligere creaturam quod deum et creaturam praeferre deo quod est fluum nec infinitum quasi sic huic compraehenderetur nam congnoscereturcognosceretur secundum quodlibet suum per consequens non est cognoscibilis

Octava ratio

15

/Octavo arguitur per comparationem distantiae localis a sensu Nam sicut sensus decipitur et indicat rem minorem propter nimiam distantiam ab obiecto suae spiritualiter et persub?ualiter deficiet ab eius iudicio

16

Item ex parte obiecti si esset aliquod luminosum infinitum quod infinitum distaret ab oculo corporali oculos corporalis non iudicaret ipsum infinitum ergo sic erit de oculo speciali scilicet intellectus respectu obiecti intelligibilis

17

Item ex parte potentiae Nam debilitas potentiae facit obiectum apparere remissius et minus ergo si potentia in infinitum deficiat ab obiecto et est debilior sequitur quod in infinitum minus et remissius iudicabit suum obiectum primum patet de oculo male disposito cui lux solis videtur remississima sicut apparet de illo qui est quasi caecus vel propinquat ad caecitatem Item apparet de oculo noctue iudicante lucem solis remississimam et insufficientem ad videndum

18

Consequenter dato quod deus sit conceptibilis vel ymaginabilisimaginabilis ex hoc non sequitur quod non sit quia non sequitur vacumvacuum vel thyymachimera g??atur ergo est unde Aristoteles 3o physicorum ymaginationemimaginationem non est credendum Item considerata tota latitudine apparentiarum probatium quod deus est et ex alia parte considerata latitudine apparentiarum solutionum tanta est apparentia solutionum sicut apparentiarum / gi??prationes non movent

Nona ratio

19

Item deum esse traditur ad credendum et per consequens non est probatum quia si posset evidenter probari non excederet limites humanae fecilitatis et per consequens non oporteret quod caderet sub fide

20

Aliae rationes servabuntur usque ad materias tractandas

Divisio Quaestionis

21

Vicesima 2a lectio Nunc restat aliqualiter materiam declarare circa distinctionem 3am quae est ordinem doctrinae prima de inde circa primam post circa 2am et sic consequenter bene tamen est illa tertia secuta secundum considerationem artificibilem magistri Sex erunt articuli primo utrum de deo possit haberi notitia incomplexa in theologia 2us erit de notitiarum intuitive et abstractive differentia 3us utrum aliquod praedicatum de deo et creatura univoce praedicatur Quartus utrum deus sit in aliquo 10 generum praedicabilium Quintus an deum esse sit in via demonstrabile In sexto respondebitur ad rationes adductas

Articulus Primus

Circa naturalis communicatio rerum

22

Quantum ad primum resolvendo materiam ad divinam providentiam omnia debite gubernante quam provisi pro 2o principio Sciendum quod naturalis communicatio vel praeperceptio rerum / est neccessaria / pro universi conservatione / maxime proter animaliam ut convenientia prosequatur et fugiant disconvenientia et finaliter propter hominem / Nam sicut m m et sic de anima finaliter propter hominem caelum et terram etc ymmo credo quod angelis licet sint superiores in specie

23

//2o quia res non immediate se ipsis percipit possunt et communicari eo quod sensibile positum supra sensum Etiam in 3o de anima "lapis non est in anima sed species lapidis" ideo divina providentia ordinavit quod res multiplicent suas species ymmo quasi se ipsas quantum potest communicando se potentiis cognitivis /et sic diffundunt semper suas species et sic res sunt suae diffusive spiritualiter perceptibiliter / suas cognitiones causando in potentiis sensitivis / consequenter ostendendo ad intelligentiam / //Ex parte obiectorum et potentiarum provisum est de diversitate organorum secundum diversitatem rerum perceptibilium Nam visus non percipit odorem et consequenter ordinavit organum quae p receptuum et perceptuum am deinde potentiam superiorem non utentem organo ut est potentiam intellectiva quae habet diversas potentias quia ut est actualis et fundamentalis specie intelligibili dictus memoria et est intellectiva et volitiva et tamen in re est una simplex res / et potentia Iterum intellectiva et multiplex Nam est potentiam simpliciter apprehensiva scilicet incomplexe deinde compositiva deinde indicativa deinde assensiva deinde abstractiva eliciendo ex pluribus unum vel abstrahendo etc deinde discursiva primum quod diversificantur species notitiarum et posset dividi

[Duae difficultates]

24

consequenter videndum est unde cognoscit consurgit quod aliqua notitia sit sui obiecti notitia et consequenter utrum quodlibet obiectum licet sui ipsius intensionaliter diffusivum sic scilicet quod possit se sic diffundere et multiplicare suas species primo dicta unum verbum

[Circa secundam difficultatem]

[Opinio Ioannis de Ripa]

25

de 2o Magister Iohannes de ripa respondet quod nullum obiectum materiale potest occurrere obiectione causendae huiusmodi qualitatem intensionalem vel se diffundere vel causare sui notitiam intuitivam Radix eius stat in isto quia dicit quod nulla res agit ultra gradum suum proprium et per consequens nulla res materialis agit aliquod in materialeimateriale et facit rationes plures et concurrent in hoc quod nulla res agit aliquid perfectius

26

prima rationem suam quod obiectum materiale non potest immaterialiter agere et per consequens non potest agere huiusmodi speciem spiritualem et intensionalem

27

2o nichil agit perfectius quem sit ipsummet

28

3o si sic tunc res materiales possunt organa corporis ipsis existentia in sacramento altaris immutare scilicet califaciando frigifaciendo et immutare visum quod non conceditur

29

/ 2a conclusio quem ponit nec qualis materialis agit sui speciem nec producit notitiam intuitivam seu patet quod non agit supra gradum proprium Et dicit quod non quaelibet subiecta spiritualis posset concurrere obiective Radix sua reducit aliud hoc

30

sufficit quod latitudo accidentium sic simplex finita etc omnium specierum 2o supponit quod cuilibet obiecto alterius speciei correspondet notitia alterius speciei 3o supponit quod species sint sicut numeri

31

Istis datis ipse ymaginaturimaginatur dicit capiamus quod sit aliquod obiectum seu aliqua subiecta spiritualis et concurrat obiective causando notitiam obiectivam deinde subiecta superior causabit notitiam superiorem et sic ascendendo in notitiis et speciebus et ex quo latitudine specierum et accidentium est solum finita et sunt sicut numeri deveniemus ad ultimam et sic centesima illa producit supremam notitiam et nulla alia potest quia si sic illa esset alterius speciei Capiamus obiectum quod causavit illam notitiam supremam datam etc nullum obiectum superius ascendendo usque ad deum potest causare nec deus quia semper esset perfectior et hoc non quia illa data est suprema ut positivo est

32

Item si species non haberent se ut numerum tamen ex quo tota latitudo omnium specierum accidentium est finita sequitur ut prius

33

Et ista ratio habet magnam apparentiam concessis suppositionibus positivis

34

Circa textum videlicet distinctionem 18vam praemium per deum quod est spiritus sanctus donatur alia dona scilicet species caritas etc

35

et 2a conclusio spiritus sanctus dicitur donum id est datum dixerunt donum a patre et filio quia procedit ut amor dotum dicit temporalem missionem et temporaliter communicatum

36

3a conclusio scilicet eo dicitur donum quia datur per modum amoris unde idem est esse donum et spirari

37

4a conclusio filius processit a patre non ut donabilis non ut donum sed ut genitus spiritus sanctus procedit ut donum et donabilis

38

Quinto filius nascendo realiter cepit esse simplex unde aliqui possunt ymaginari quod solum fuisset genitus secundum quid scilicet quod esset genitus filius sed hoc non Spiritus sanctus procedit ut sic realiter ut donum sed non ut datum dicit magister Et sic filius

39

Sexta conclusio generatione et processione potest dat filio essentiam et pater et filius spiritui sancto

40

7ma conclusio spiritus sanctus secundum quod dicitur donec refertur ad patrem et filium et hoc aeternaliter ut datum temporaliter

41

8va conclusio filius etc

PrevBack to TopNext