Table of Contents
Reportatio A Sentences Commentary
Principia
Principium II
Principium III
Principium IV
de Fide
Lectio 18, De fide
Lectio 19, De fide
de Notitia
Lectio 20, de Notitia
Lectio 21, de Notitia
Lectio 22, de Notitia
Lectio 23, de Notitia
Lectio 24, de Notitia
Lectio 25, de Notitia
Lectio 26, de Notitia
Lectio 27, de Notitia
Lectio 28, de Notitia
Lectio 29, de Notitia
Lectio 30, de Notitia
Lectio 31, de Notitia
Lectio 32, de Notitia
de Fruitione
Lectio 34, de Fruitione
Lectio 35, de Fruitione
Lectio 36, de Fruitione
Lectio 37, de Fruitione
Lectio 38, de Fruitione
Lectio 39, de Fruitione
Lectio 40, de Fruitione
Lectio 43, de Fruitione
Lectio 44, de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
Lectio 46, de Fruitione
Lectio 47, de Fruitione
Lectio 48, de Fruitione
Lectio 49, de Fruitione
Lectio 50, de Fruitione
Lectio 52, de Fruitione
Lectio 53, de Fruitione
Lectio 54, de Fruitione
Lectio 55, de Fruitione
de Trinitate
Lectio 56, de Trinitate
Lectio 57, de Trinitate
Lectio 58, de Trinitate
Lectio 59, de Trinitate
Lectio 60, de Trinitate
Lectio 61, de Trinitate
Lectio 62, de Trinitate
Lectio 63, de Trinitate
Lectio 64, de Trinitate
Lectio 65, de Trinitate
Lectio 66, de Trinitate
Lectio 67, de Trinitate
Lectio 68, de Trinitate
Lectio 69, de Trinitate
Lectio 70, de Trinitate
Lectio 71, de Trinitate
Lectio 72, de Trinitate
Lectio 73, de Trinitate
Lectio 79, de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 104, de Libertate
Providentia producit effectos tripliciter
Propositio: quod miracula non evidens in lumine naturali, sed quod miracula sunt possibilia est probabile
de primo sit propositio ista Quamvis non sit evidens in puro lumine naturali esse miraculum tamen deum hoc posse facere est in tali lumine naturali sptur
Probatio primae partis
prima pars propositionis est clara de se nam non et est evidens de se 2a probatur quod deus posset agere praeter naturae cursum nec aliter quam 2m institutionem quam experimur / nam si contrarium fuisset evidens philosophi non tenuisset
2o probatur illa pars eadem ex ista radice / quia naturae falsitas est ignota igitur in nullo effectu constat cum fiat potestate naturae / Cuius ignorantia patet ex combinatione infiniti possibilis quae non est scibilis a nobis / primo per applicationem agentium ad sua passa nam sint aliqua agentia sicut magnes quando applicatur ferro attrahit virtute sua ipsa ferrum et etiam aliud agens naturale caeleste vel aliud attrahit passum supra quod virtutem habet ymmo respectu alterius passi haberet virtutem operationem / vel mirabiliorem secundum aliud et aliud
2o aliquod agens est productum alicuius effectus cum alio et non per se sed impossibile est omnia simul combinari igitur latet eorum effectus
Et sic impossibile est inquiri et scire effectus naturae potestatem unde combinatio agentium facit diversitatem effectuum et hoc potest patere de tyriarca quae quidem propter combinationem diversarum herbarum et specierum diversos operatur effectus maxime contra venenum
et apparet quod naturae falsitas est ignota igitur quocumque effectu dato impossibile quin possit fieri per naturam unde iuxta hunc materiam liber de mirabilibus sacrae scripturae qui beato augustino attribuitur / omnia miracula resolvunt ad causas naturales maxime usque ad adventum christi
/ Et etiam rabbi moyses dicit quod ab initio nulla non fuit ad unum opus instituta ymmo ad diversa id est ad omnes effectus maxime ad varios unde quando mare stetit fissum in scilicet transitu filio israel dicit idem rabbi mosses fuisse naturale nec miraculum Et sic de camino ignis trium puerorum
unde prospi?d? advertendo quod haec nullum generat scandalum debitorio intellectum nam ymaginatio eorum stat cum hoc quod cum ita sit quod deus sit omni dans cui omnia obediunt et serviunt pro tempore hic est quod natura sibi obedit et sic quicquid facti est naturale sit capiendo Et hoc non recedit a fide catholica nam naturalissimum naturae est deo obedire Tamen tales operationes non dicuntur naturales secundum communem naturae cursum sed ad sensum tactum Et sic pate quod non est evidens saltim adiuto fide quin miracula resolvantur naturaliter minos praeallegato
Probatio secundae partis
2a pars consequentia propositionis scilicet deum posse agere supra naturae cursum sit probabile probatur nam libere agit ad extra et habet infinitam potentiam igitur ponit quemcumque effectum quantumcumque magnum producere consequentia tenet antecedens patet in lumine naturali quia deus est summe perfectus et hoc satis innuit philosophus in 12o metaphysicae ubi dicit nobilissimus sive simplicissimus sed libere agere dicit dignitatem et perfectionem igitur etc
Item in 4o physicarum attribuit deo quod supra naturae cursum habet potestatem nam ponit quod aer in infinitum potest subtiliari et hoc non secundum communem naturae cursum igitur per potentiam divinam potest haec fieri Et sic credidit deum esse et liberum esse
primus est secundum propriam naturam specificam vel individualem et istae res operantur operationes proprias
2us modus est secundum naturam communem et secundum institutum rebus Et potest ymaginari una alia natura scilicet respectu effectus sui communis composita ex instinctu quo omnis res appetit Et sic omnis res mundi moveret ut vacuum repleret
3us est secundum obedientiam veri principis et summi extra duos primos modus / cuius mandatum potest esse novum id est potest aliquem effectum velle esse novum vel noviter productum qui quidem ante non erat Et sic est de omnibus effectibus Sicut de statione solis tempore iosae ad preces suas et non ad vocem suam sed per modum meriti
Ad quem nec sol habuit inclinationem nec post / Et sic de suspensione ignis in camino termino puerorum
Sed utrum talis statio sit naturalis et de ca?no etiam / Respondetur quod difficultas est in vocabulo unde non est naturale primo modo quia non est ex inclinatione naturali nec 2o modo Sed si vocaretur potest naturale dicitur in prima conlusione / deo potente super hanc posset bene fieri Et sic salvaretur dictum augustini isto modo sumendo / et sic totum resolvitur ad immensitatem divinam
Ulterius advertendum est quod effectus in 3o modo positi sunt probabiliores scilicet 4o species miraculose Prima species est quando aliqua causa producit effectum supra causalitatem institutam vel quantum ad speciem vel quantum ad gradum vel quantum ad tempus vel quantum ad locum de primo sicut supra causam sortis producitur aliud de 2o sicut si lapide asinus efficeretur vel produceretur et sic ageret supra causalitatem sibi inditam / et etiam quantum ad speciem de 3o si de gradu sicut si quantitas ut duo produceret quantitatem ut centum et haec intelligendo de gradu secundum institutum naturae proprium quia aliter non esset miraculum / De tempore ut causa quae sit productiva alicuius effectus naturaliter in una hora producet in 3a parte vel di?dia
de loco ut si res collecetur in aliquo loco et sit in multis ut est de corpore veri quia est aeque bene in quantacumque modica parte ipsius hostiae sacrae sicut in magna et proportionaliter suo modo potest dici de sub sicut de supra ut si sic homo de aliqua re produceret lapidem Et etiam sic de medio sicut patet de sole Et sic discurrendo per singulam et est 2a species
3a species est quando producitur non a causis secundum naturae institutionem producentibus verbi gratia Unde si deus se solo crearet ignem et non a suis causis vel quaecumque alium effectum esset quod miraculosum in ordine ad causas sine quibus naturaliter non produceretur
4a species est quando effectus non productiru positis causis sufficientibus re?to tamen impedimento praeter dei voluntatem ut in camino ignis ubi 3es pueri erant scilicet daniel qui vocabatur alio nomine unde vocabantur ananias azarias et misael erant ergo tamquam passa et ignis agens erat sufficiens tamen ad combu?dum nisi aliud superfuisset et sic hoc fuit miraculosum modo quo superius est misertum Ex quibus concluditur quod omnia miraculosa ad istas 4or species reducunt vel sunt reducibiles sicut de febribus et earum sanatione vel de talibus similibus de quibus nihil ad praesens quia satis sub istis 4or speciebus possunt comprehendi
Corollaria
Ex qua materia secuntur aliqua correlaria quorum primum est ex ignorantia cursus naturalis negauerunt philosophi miracula patet nam si potestas naturae fuisset in hiis nota scivissent aliquam esse notitia quae nesciverunt et concessissent aliqua opera quae non concesserunt et fecissent etiam aliqua quae non fecerunt
2m correlarium ad complete philosophandi requiritur fidei cognitio Et ideo concedit philosophus in libro de secretis secretorum quod philosophia fuit revelata
3m correolarium licet creatio animae sit super naturae facultatem non tamen proprie est miraculum patet quia haec non est respectu divinae potentiae quia haec non agit supra suam potentiam quae sumitur est immensa quia in infinitum excedit omnem effectum / ymmo emanatio termino primarum in divinis est naturalis non tamen naturalitate creata sed increata etima operatio animae non innata est produci a causis et sic de aliis quia supernaturalis et non miraculosa Consimiliter de donis divinis et spiritus sancti gratia quia non habent ordinem ad causas 2as sed praeter naturae cursum
Ulterius sequitur quod deus producendo animam intellectivam se solo / non agit miraculose et tamen producendo animam asini ageret miraculose scilicet aliam animam quam brutalem / patet prima pars satis 2a patet quia praeter naturae cursum hunc produceret igitur miraculose produceret
4m correlarium si sacramenta novae legis efficiunt pro figura concedit potest quod faciunt miracula / Unde aliquorum doctorum fuit oppinio quod talia attingant gratiam et faciunt effective et sic differunt ab antiquis quia non potest lucide videri / nam festuca posset concurrere ad cuiuslibet creaturae productionem deo volente
/ Et etiam potestas faciendi miracula esset creaturae communicabilis unde apostolis data est haec potestas eiciendi daemonia scilicet in nomine ihesu gregorius dicit quod potestate icreaturae contingit facere miracula dum tamen aliqua causalitas extendit se supra vel ultra suos limites / Et sic posset dici quod fides in apostolis erat potestas faciendi miracula Et per hoc salvatur auctoritas salt pauli ubi dicitur quod fides vigore transferendi montes
Conclusiones
Secuntur conclusiones supra distinctionem 17am et 18am huius 3ii sententiarum christus ad instanti suae incarnationis perfecte fuit organizatus quo ad membra et ad animam licet non haberet rectam magnitudinem quam habent in aetate ven?ra et omnem do?orum plenitudinem et sic v?ipes
2a conclusio quod christus proficiebat sapientia in aetate apud deum et homines quae intelligitur quod ad alios et non ad se vel in se quia ab initio habuit do?rum plenitudinem sed hoc sit intelligitur si quod crescebat sapientia in aliis eos docendo vel quantum ad eorum iudicia si apud iudaeos et ceteros / vel potest dici quantum ad varium modum sicut de speculo sicut patet ymaginati vel crescit quia oculo corporali vidit post quae oculo spirituali et divino ante viderat ymmo ab aeterno
Secuntur aliae conclusiones distinctionis sequitur prima est quod potest non novit omnia quae verbum ex certa tam licita sicut magister tenet Tamen contra haec stat quod non comprehendat deum non arguit perfectionem notitiae quia notitia christi est unum accidens et sic non est comprehensiva quam etc
2a conclusio licet deus habeat omnem scientiam non tamen omnipotentiam exequendi quia denotat quoddam intrinsecum quae fudamento attribuitur intelligendo primo de anima christi
Auctoritates sunt multae ad hoc / unde plenitudo divitis si capitualiter intelligendo haec nam sicut in capite sunt omnes sensus ita in fundamento scilicet in christo os gratiae quae diversis dantur Et nullus concursus talium datur nisi christo et ergo dictum sit de lectione festo sancti georgii lecta et scripta