Table of Contents
Reportatio A Sentences Commentary
Principia
Principium II
Principium III
Principium IV
de Fide
Lectio 18, De fide
Lectio 19, De fide
de Notitia
Lectio 20, de Notitia
Lectio 21, de Notitia
Lectio 22, de Notitia
Lectio 23, de Notitia
Lectio 24, de Notitia
Lectio 25, de Notitia
Lectio 26, de Notitia
Lectio 27, de Notitia
Lectio 28, de Notitia
Lectio 29, de Notitia
Lectio 30, de Notitia
Lectio 31, de Notitia
Lectio 32, de Notitia
de Fruitione
Lectio 34, de Fruitione
Lectio 35, de Fruitione
Lectio 36, de Fruitione
Lectio 37, de Fruitione
Lectio 38, de Fruitione
Lectio 39, de Fruitione
Lectio 40, de Fruitione
Lectio 43, de Fruitione
Lectio 44, de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
Lectio 46, de Fruitione
Lectio 47, de Fruitione
Lectio 48, de Fruitione
Lectio 49, de Fruitione
Lectio 50, de Fruitione
Lectio 52, de Fruitione
Lectio 53, de Fruitione
Lectio 54, de Fruitione
Lectio 55, de Fruitione
de Trinitate
Lectio 56, de Trinitate
Lectio 57, de Trinitate
Lectio 58, de Trinitate
Lectio 59, de Trinitate
Lectio 60, de Trinitate
Lectio 61, de Trinitate
Lectio 62, de Trinitate
Lectio 63, de Trinitate
Lectio 64, de Trinitate
Lectio 65, de Trinitate
Lectio 66, de Trinitate
Lectio 67, de Trinitate
Lectio 68, de Trinitate
Lectio 69, de Trinitate
Lectio 70, de Trinitate
Lectio 71, de Trinitate
Lectio 72, de Trinitate
Lectio 73, de Trinitate
Lectio 79, de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 103, de Libertate
Responsio de aliis duabus positionibus
Quod mirabiles effectus contingentes reducit in dispositionem siderium
prima reducit effectus hic inferius evenientes ad caeli dispositionem et ipsius armoniam corporoumque celestium influentiam tamquam ad causam totalem ad haec sufficientem unde consequenter tenet quod in certa hora ymago metallina fabricata et composita retinet a syderibus et planetis impressione sive influentiam naturalem nocentem vel iuvantem scilicet praedicendi futura et revelandi occulta sicut dicit de capite saturni quod quidem si debite observata hora fabricetur ymago metallina habebit dividendi occulta
Contra opinio quod mirabiles effectus contingentes reducit in dispositionem siderium
Sed contra hoc arguitur sic et prima facie non est dubium haec esse contra fidei veritatem Tamen rationibus arguitur sit primo sibi ratione averrois contra avicennam de generatione animalium post diliuvium Tenet enim avicena quod post diluvium animalia imperfecta quae sine aquis non possunt vivere possunt de novo produci sicut de mure vel etiam quae non sine aquis sicut esset anguilla vel alio modo simile animal sive ???? Et similiter videtur plato satis hoc velle nam dicit quod deus creavit senientem id est virtutem seminalem primum quodque individuum producentem et vocat sementem deorum quam tradidit stellis ad incorporandum et exequendum unumquodque individuum secundum suam speciem Unde et ipse avicena et plato videntur hoc reducere ad corpora celestia Sed averroys contrarium arguit et haec sit primo in perfectis In quibus est tanta organizatio et tanta diversitas quod non videtur ea posse generari sine seminis infusione et in matrice conservatione ipsum semen continente igitur non stat hominem vel aliud animal perfectum sine semine / et ex constellatione caeli generari / et per consequens a fortiori non stat in aliquo metallo esse vis prophetandi et secreta revelandi patet quoniam hic est maior effectus quam animalis productio loquendo sicut dictum est
2o si sic tunc seape animal perfectum sine semine a solis planetis generaretur patet quia contin?tus similes constellationes saepe reiterari igitur animalia perfecta sic generarentur quod videtur absurdum Simile ratione de virtute prophetica diceretur et arguitur sic nam si talis virtus imprimeretur in huiusmodi metalla ita et in lapidem igitur etc consequens tamen est falsum igitur et antecedens et consequentia patet quia non est maior ratio de uno quam de alio
3o corpora caelestia non producere potest intellectum igitur nec imprimere in metalla vim prophetandi quod est de excedentibus operationibus
5o huiusmodi ymago metallina non vivit ergo nec loquitur consequentia tenet antecedens probatur quoniam si viveret vel hoc esset vita brutali vel plantae vel hominis sed nullum istorum potest dici igitur
6o in tali forma metallina aliquid non corrumpitiru igitur nec alia forma vitalis introducitur et per consequens ymago non vivit et ultra non vivit ergo futura non di?nat nec praedi?t Et certe ad hoc alia cognito et perfecta requiritur In istis tamen satis concordat apostolus dicens "ydolum nihil est"
Opinio Alkindi
Ex quo sequitur quod oppinio alkindi est superstitiosa nepharia detestabilis et dyabolica et sacrae scripturae dissona ymmo purae et verae philosophiae obnipia obvia / Et illam oppinionem detestabilem introducitur ad melius videndum eius radicem et fundamentum quae licet videatur principiis astrologicis colo?ta nihilominus est valde inpertiens et falsa
primum eius dictum est quod quaelibet stella radiat spherice suam radiationem vel influentiam orbiculariter undique diffundendo cuius partes se habent supra passum receptivum per totum et variatur secundum approximationem angulorum Et ista satis potest transire
et commiscentur simul sic quod ex eis resultat caelestis armonia quae continue variatur propter continuos motus / et hoc est satis transibile Et talem armoniam vocaverunt antiqui contentum caeli
3m dictum aliqua varietas est vulgo nota q et aliqua sapientibus quo aliud effectum et aliqua reperta et alia non unde ymaginatur quod sunt variationes vulgo sicut motus solis et corporum vegetatio et hoc secundum combinationem corporum celestium / Et alia est combinatio nota sapientibus qui particularius nonat effectus planetarum ignoratos vulgo
Sed alia potest esse variatio nam sicut philosophi cognoscunt ultra vulgus Ita sunt aliqui philosophorum cognoscentes ultra alios et secundum haec sunt combinationes dissimiles quia liquae sunt notae aliquibus aliae vero ignotae aliis
4m dictum sub ista ultima latitudine continentur omnes effectus mirabiles hic inferius evenientes quorum causae sunt ignotae vulgo et communiter philosophantibus Et ideo sub ista omnia mirabilia quorum causae a vulgo non possunt inveniri reducuntur ad istud genus et supersticiosae artes magicae etc
Particularior declaratio opinionis Alkindi
Pro cuius maiori declaratione videndum est unum dictum ipsius alkindi in quo dicit sic quod omnis res mundi est quoddam speculum totius ordinis speciarum celestium et multiplicat suum radium per totum mundum inferiorem orbiculariter inferiora adiuvans quo ad aliquos effectus et nocens quo ad alios et est sic repraesentans sicut effectus suae causae et realiter alterat elementa et immutat licet aliter et aliter Et consequenter sicut una quaecumque res est causaliter magis ab una veritate caeli quam ab alia habet maiorem vel minorem effectum
Aliud dictum 2m in ordine seq praete?tis homo dicitur minor mundus / nam sicut in mundo reperiuntur diversa organica ita in homine sicut satis patet per alanum in libro de complantu naturae
Aliud dictum Radiatio cuiuslibet rei iuvatur proportionali radiatione ita quod radiatio saturni iuvat radiationem hominis quo ad effectus suos et sic de aliis / Et sic quaedam radiationes promovent aliquos effectus et aliquos impediunt
Ulterius Radiationes hic facere habent ordinem nedum ad illam armoniam sed etiam inter se / ita quod una iuvat aliam Unde consequenter ponit idem iacob alkindi quod radiatio hominis iuvat illas scilicet intensive desiderio fide et spe et vocat fidem assensum habere firmum ad hoc sine formidine ad oppositum dicit consequenter quod talis radiatio hominis iuvatur ab aliis radiationibus / sicut a radiatione animae quae influit deinde ymaginatio fortis influit etiam deinde vehemens desiderio et ulterius fides scilicet firimius assensus
Consequenter verborum expressio ibidem subordinata conferens efficaciam cum manu fabricatione certa karateres et finitas / Et tales radiationes sunt adiuventes radiationem hominis maxime quando efficiuntur in armonia et constellatione sibi convenient tunc ex hiis provenitur ad intentum Et ultimo superaddit pro complemento spherae generalis expedit sacrificium alicuius animalis / nam eius violenta interfectio dicit ipse est omnium elementarum immuutatio quilibet fit effectus mirabiliter / Et in fine libelli dicit quod in productione cuiuslibet effectus dabitur fortunium vel infortunum regens usque ad finem vite unde dicit ipse desiderium est tamquam scamonea addita medicine attrahens humores vel sicut lux ad tenebram ita ymaginatur se mutuo adiuvare radiationes
Contra opinionem Alkindi
Sed breviter ista oppinio est superstitiosa prophana et detestabilis et sacrae doctrinae et philosophiae etiam infamalis contra astrologiam suasu dyabolica repertam vel suggestam et haec satis patet nam ponit quod species et desiderium et terminor procedit ex talibus unde iste sacrilegus iacob alkindi et magus peccat contra ptoloneum et ceteros astrologos reducens sic effect aliud caelum
2o fuit dyaboli discipulus quia magus et dyabolicis invocationibus utebatur ut simon magus quam magis igne et odio deberet puniri quam alio modo / nam provocat hominem ad sacrificia fa?la quae dyabolo ???? et quia dyabolus hominem odit ideo divinos honores libenter requirit venit unde psalmo centesimo 5o scilicet confitemini ubi agitur de transitu per mare rubricum quando filii israel fuerunt in deserto habetur de eis quomodo ydolaraerunt et sic divina beneficia perdiderunt unde dicitur ibidem didicerunt opera eorum et servierunt hominibus / Et sequitur "Immolaverunt filios suos daemoniis"
Et ponit id sacrilegus iacob alkindi quod animal nobilioris complexionis melius est ad immolationem sive sacrificium et hoc est a dyabolo repertum propter humanum genus decipiendum Et sequitur in psalmo eodem "Et iratus est dominus" etc Et licet deus non irascatur antropospa?te tamen dicitur ira sancti ut sic ratione obiecti et non potentiae talia exprimamus
/ Et post dicitur et abhominatus est hereditatem suam et reliquit eos in manus alienorum in signum huius detestationis Ex quibus omnibus apparet quod alkindus institu dyaboli suam operabatur scientiam et talibus radiationibus videtur suam operationem velasse
Item tales radiationes sunt inpertinentes nam caelum sicut dicit continet tales igitur se solo producere potest et hoc videtur implicare contra eum
Etiam ex alio sequeretur quod omnia de necessitate eveniret et sic non oportet addiscere nec aliis rebus vacare quod absit Ex quibus finaliter concluditur quod tamquam prophanus et sacrilegus magus a recta doctrinae se nuta deviavit quare reppellenda sunt eius dicta et non tenenda maxime in ista materia
Conclusiones
Secuntur conclusiones supra duas distinctiones penultimas scilicet 11a et 12a libri 3ii sententiarum quarum prima in substantia est quod deus secundum quod persona est homo secundum subsistentiam humanitatis intelligitur haec
2a conclusio salvit difficultatem utrum de christus sit filius adoptius unde dicitur quod est naturalis / difficultas tamen de praedestinatione quantum ad haec conclusio ad communicationem ydiomatum vocatur sed est dubium utrum praescitus accipiens naturam iudae / diceretur quod sit non posset sibi communicare quia tale quid includit difformitatem unde consequentia non valet humanitas christi est peccabilis igitur christus est peccabilis quia talia peccata difformia non deo competunt Sed ista est bona est praedestinatus igitur etc