Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio A Sentences Commentary

Principia

Principium I

Principium II

Principium III

Principium IV

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 11, De fide

Conclusio de debilitate intellectus: nihil concludere potest contra articulos fidei

1

Consequenter materiam continuando iam inceptam pono aliquas propositiones quarum prima est Quamvis intellectus plus moveatur ratione suae infirmitatis in falsum processum quam verum artis tamen nihil concluderet contra fidei articulos

2

patet prima pars per exemplum prius datam quia sicut est de gustu corporali ita de gustu spirituali sed indispositio organi facit iudicare dulce amarum esse ergo sic de gustu spirituali quoniam rectae infirmitatis intellectus iudicat malum et bonum et econtra Item per comparationem intellectus ad voluntatem quai post infirmitatem movetur ad creaturam dimittendo ergo etc maior patet quia semper potentia lia divertitur a bono incommutabili attendo ad bonum commutabile et in isto fundatur illud quod dicunt doctores videlicet quod sine donis spiritualibus scilicet fide et caritate non contingit vere moralis operari et origines lattentius augustinus et moderni dicunt quod requiritur aliqua gratia spiritualis et gregorius et bradoardin dicunt etc

3

/ 2a pars propositionis ponit quod per processum artis nihil concluderet probatur quoniam ars in suo processu non praesupponit principium falsum alias non procederet artificialiter ergo ars nihil infert patet quia vero non infertur falsum prima priorum et per consequens artis processu non concluderetur conclusio contra articulos fidei quia semper est falsa et ideo contra articulos concludendo decipitur vel in logica vel in assumptione principiorum

Aliqua corollaria

4

Ex quo inferuntur aliqua correllaria primum quod nulla veritas inventionis humanae repugnat sacrae fidei vel theologiae patet quia omne verum omnium vero consonat

5

Ex quo sequitur 2o contra holcot dicentem quod articuli fidei sunt contra rationem naturalem sicut deum incarnari virginem pari et talia huiusmodi / sed videtur quod defficiat quia nullum verum vero repugnat ideo si ex veris principiis concluderet quod virgo non posset parere deciperetur in concludendo ideo non bene dicit cum reverentia / Ex quo patet quod nulla scientia humanitus acquisita non docet aliquid quod sit contra fidem

6

Ulterius sequitur quod iste propositiones mundus fuit ab aeterno et ista ab eodem uniformiter se habente non possunt diversi effectus produci tales propositiones non sunt prophetiae sed sunt propositiones falsae et praesumptuose asserte absque hoc quod sequatur ex philosophica naturali Et specialiter 2a est fundamentum pessimum causativum erroris in philosophiam quia per hoc dixerunt nonnulli philosophi deus non habere libertatem contradictionis Ex quo se habuit eodem modo ab aeterno sicut nunc / Ex hoc avicenna finxit unicam intelligentiam immediate quia concessa bonitate divinae potentiae habetur quod ab aeterno potuisset omnia quae fecit veram secundum unam scientiam et secundum aliam et si falsa secundum unam et secundum aliam

7

Ulterius sequitur quod omnes leges humana legi divinae consonant patet quia leges humanae non sortiuntur denominationem legis nisi inquantum directe et omne directum consonat rationi ideo propositum unde denominatio legis est proportionalis sicut denominatio causalis Et sicut impossibile est secundam causam agere nisi prima concurrente ita impossibile est legem esse legem nisi esset conformis divinae legi

8

Unde tullius libro de legibus dicit quod non est audienda iuris disciplina nisi ratione firmiter Pro quo notandum quod 3es sunt leges subordinatae scilicet lex divina humana et positiva primae semper est obiediendum 2ae etiam inquantum non discederet a bono fundamento sed videretur quod eo ipso non consonaret divinae Et etiam ubi lex rationis et non principis concordarent obediendum esset legi rationis nec tunc esset lex proprie dicta sed discederet a lege rationis et sicut oportet quod lex emanat a ratione nisi ubi contingeret quod ratio non esset lex propter actus fiendos et tunc ratio non eligit sed dimittit ad iuctum principium et sic bonitas principia est causa sufficiens ad legem considerandam Adhuc tamen derivatur a ratione eo quod ratio dimittit suae bonitati

9

Ulterius sequitur quod omnes leges humana consonant inter se quia rationi consonant ergo

10

Ulterius quod in secta macometi sunt traditiones plurime quae verae legi sunt consonae Et ita diceretur de tyrannis quod multas faciunt constitutiones contra legem Et quod ita sit de secta macometi patet per avicennam qui dicit in sua metaphysica legem voluptatis tradidit noster philosophia macomet quia fuit avicena de illa secta sed legem animae alicuius tradunt theologi / et sic est ista lex contraria mae quia voluptates debet evictare et corpus domare ne videatur super carnem obtinere divinum Et illi tantum procedit quod dicit quod per evitantiam talium de futuris cognosceret / Ex quo patet quod lex macometi vilipenditur a suis et logi contraria et ergo talia non sunt leges sed contra leges est isti credendum est cum fuerit de illa secta

11

Ulterius sequitur quod lex humana aliter consonat logi naturali quam divina ubi notandum est quod lex humana derivatur a lege naturali et est quas consequens ad suum antecedens Ita quod lex naturalis debet ymaginari quasi antecedens inferens consequens

Significatio legis naturalis

12

Unde lex naturalis potest capi tripliciter pro instinctu ad bonum et ista lex naturalis est communis omnibus / unde gacianus dicit quod "ius naturale est quod omnia animalia edocuit" Alio modo strictius capitur potest pertinet ad intellectum practicum et est lumen probatum innatum in quo relucent principia mobilia quo assentimus principiis motibus deinde pro illis principiis quibus assentitur et postea pro conclusionibus elicitis et sunt dictaminia rectae rationis et ab istis debent leges derivari scilicet humanae et positivae

13

Visa autem derivatione legis humanae ad rationem / patet conclusio quia ex dictaminibus rationis non possunt deduci principia fidei nec praecepta euvangelica Dico tamen quod lex naturalis est dispositio quaedam praevia ad legem divinam licet non sufficit quia sequendo eam quis bene disponeret et tunc sibi infunderetur gratia et sic dispositive antecedit Item nec deducitur ab aliquo nec a deo quia non contineret omnia Ulterius sequitur quod viceversa ius naturale christi consequens ad ius divinum et non antecedens / unde gatianus "ius naturale est quod in evvangelio continetur" Etiam ius divinum quamquam est inter continet / Et sit quicquid continet ius naturale et ius divinum continet et sic ius naturale est consequens ad ius divinum ergo de primo ad ultimum sequitur etc

Rationes pro erroribus de miraculis in processu naturalis investigationis

14

Ulterius sequitur quod peccat in processu naturalis investigationis concludere virginem etiam posse parerere quia concludit falsum patet primo quod peccat contra divinam potentiam praesumptuose arguit quasi diceret non sive de hoc expertus igitur non ita est nec potest esse consequentia talis est absurda quia non est aliquis verus philosophus qui negaret istam proprietatem huic plantae nisi viderit quod fuerit applicata et nihil factum fuerit nec debet negare quin haberet multas multas proprietas quas nonquam viderit quod non potest constare de negativa in fuerit facta applicatio verba gratia magnes attrahit ferrum et tamen impeditur per aliud licet fuerit applicatio quia per aliquam influentiam et sic de non applicatis non potest concludi negativa et supposito quod per applicationem possit constare tamen infinita sunt passa ad quae non posset applicari

15

Etiam stat quod aliquod agens non posset producere suum effectum nisi alio concurrente quare dato quod expiretur aliquam non tamen omnem quam ergo denegabit a deo qui est supremus Etiam potestas naturae non est nota philosopho et sic fortius nec natura divina erit sibi nota

16

Unde advertendum est quod potestas naturae et accidentis est secundum quod congruit decori universi et divinae providentiae primo capiatur aer vel aliud agens naturale nam potentia motiva ad vacui repletionem videtur infinita quia subito accederet ad repletionem modo processus subitus videtur provenire a potentia infinita Et ergo si propter bonum universi natura sic faceret si congrueret divinam providentiam non haberet negare quin virgo pareret ymmo suppositus quod non esset nisi una mulier philosophus haberet dicere quod generaret non tamen per hoc volo dicere quod virgo peperit naturaliter sed volo dicere quod philosophus non habet hoc negare / vel aliter decipitur in veritatis inquisitione quia assentit propositionibus falsis non facta diligentia sufficiente

17

Item valius de filio pyrri cuius pater facit captus et erat filius mutus tamen pater non fuit cognitus sed filius tunc locutus / et hoc potest reduci ad naturam

Conclusiones de philosophia

18

Ex dictis ergo patet quod articuli fidei reliquandi sunt neutri apud verum philosophum et per consequens debite philosophando debet discrete facere circa talia Ex quo patet ultimo quod vere prophetando essent paucae propositiones scitae extra mathematica

19

quia in philosophia procedendo vere paucae essent scitae ymmo scientia naturalis est quasi theologia quare etc

PrevBack to TopNext