Lectio 50, de Fruitione

Consequenter restat respondere ad 3am rationem quando dicebatur ex puris naturalibus quis potest deo frui unde antequam respondeatur praecise advertendum est quod tota latitudo entium est finita sed tanta potest esse motivitas quod in ea etc

Et quando dicebatur de philosopho qui ex puris naturalibus potest exire in actum fruitionis

Ad hoc dicitur quod verum est intensive non tamen fruitive sed per modum usus unde quicquid fit extra caritatem semper fit propter comodum et sic refert creatura illam dilectionem in se Tamen dici posset ad huiusmodi notitiam quod est devenire quod deus esset propter se ultimate diligendus

2o dicitur quod cognitio de deo que habetur ex puris naturalibus inflat et ideo magis operatur ad superbiam quam ad aliud et per consequens finis eius esset odium dei quia se extendit ad creaturam quare etc

Ulterius diceretur quod si daretur aliqua cognitio quod deus est ultimate diligendus diceretur quod esset dispositio ad diligendum deum super omnia quia si voluntas non inveniret obicem per aliquas malas volitiones vel circumstantias alias deus infunderet gratiam qua posset elicere actum fruitivum / ante tamen gratiae infusionem non potest quia voluntas ad hoc per se non sufficit

/ nihilominus aliter et magis ad propositum dicitur quod motivitates sunt alterius speciei a specie a causatis quare non valet ratio

Ad 4am rationem quae satis est difficilis quando igitur dicebatur aliquis extra gratiam atteritur igitur debite diligit deum et per consequens frui eo

Dicit elyphat ad hoc quod detestatio peccati et displicibilia amplius non committendi propositum si tunc voluntas fruatur aliqua creatura actualiter licet fruetur habiliter tunc est dispositio ad gratiae receptionem et ideo dic t quod non imputatur sibi ad peccatum

Sed videtur quod hoc non valeat nam ponamus actum peccandi et non velle pecca qui quidem actus requiruntur ad peccati detestationem tunc vel quibus actus istorum est ordinatus vel deordinatus si primo modo tunc est dei fruitio si 2o tunc est creaturae fruitio et per consequens talis responsio non valuit

Tenendo igitur viam beati augustini videlicet quod omnis actus mundi extra caritatem fit ex cupiente nam cupiditas est inclinatio ad commodum Advertendum est tamen quod creatura existens in peccato aliquos actus potest elicere et tamen habet aliquam peccatam in sua pura libertate sicut laedere proximum et furari

Alii vero sunt actus ad quos realiter obligatur qui quidam non possunt fieri bene stante dispositione creaturae / unde odium peccati propter se non potest fieri quin sit deordinatio quaedam nam creatura eo ipso in hoc quod odit aliquo modo adhuc fruitur creatura

Conformiter amor boni propter se non potest fieri quin sibi a sit ibi aliqualis deordinatio quia semper est fruitio creaturae

Unde ubi actus aliquis cadit sub praecepto non est aliquod malum nisi propter se eliciatur huiusmodi actus ita quod non sit aliqua alia ordinatio nisi sui ipsius et quae non potest aliquo modo evictari non imputatur ad de meritum / et causa est / quia est supprema dispositio quam creatura possit habere in illo statu nam quantum potest malum evittat

Et hoc est rationale quando creatura facit quidquid potest et non potest elicere quin referatur ad rationem suae corruptelae vel infirmitatis Et iuxta hoc dicitur de attritione quod cadit sub praecepto nec est fruitio dei nec dilectio et licet sit aliqualis deordinatio non tamen est demeritum et maxime cum terminetur ad gratiam et hoc proprie est facere quod in se est scilicet tollendo omnem circumstantiam peccati vel malitiae et sic est tolere obicem Et sic diceretur quod attritio includit fruitionem creaturae licet non sit demeritum quo ad misericordiam divinam

Sciendum est tamen quod obices sunt male circumstantiae temptationes et talia huiusmodi et sic concedendum est quod esset demeritum licet non peccatum nec imputat ad aliquam poenam unde multi concedunt quod aliquis sit demeritum et tamen non dampnativum quia vel male et sic non est peccatum nisi capiatur peccatum large

Ad aliam scilicet 5am quando dicebatur voluntas existens in caritate elicit frui deo etc

Respondetur quod in isto casu admittendo quod ex illis habitibus genere alius et quando dicitur ulterius exibit in actus consimiles negatur et causa est quia iste habitus existens in caritate concurrente coefficientia bene sufficiebat ad productionem fruitionis dei sed non sufficit exire in actum remota caritate nec sequitur sufficit cum caritate igitur ipsa relata sufficit consequentia non valet quia principalior causa est remota

unde ponamus quod sit aliquis virtuosus qui habeat caritatem et prudentiam aufferatur una

tunc quaeritur utrum exiet in actum fruitivum dei / Respondetur quod non /

Et si quaerebatur utrum exiret in alios actus dicitur quod non ut creditur sicut patet de colore / nam cum concursu luminis producit actum suum sic pari passu de praedicto et sic replicaretur quod talis habitus non est ponendus

Ad aliam 6am rationem scilicet de zelatore suae sectae sicut de iudaeo vel gentili qui moriuntur propter deum vel deffensationem suae sectae igitur videntur frui deo / et de haereticis similiter

Respondetur quod in isto casu creatura realiter fruitur se sive sit iudus sive paganus et non obstante quod ex ignorantia faciat hoc nihilominus est in malo statu et in illo deseritur a deo et sic non fruitur eo licet putet servum factum referre ad deum quia sibi deffiniunt gratia et caritas et habitudines relativae sunt latentes quare sapiens merito dicebat nemo sit an amor vel odio dignus sit

notandume st tamen quod iudaei ante christi adventum habuerunt zelum alterius legis quod nunc / quoniam christus post sui passionem zelum ipsius legis meruerit / licet non perceperint iudaei / nihilominus voluerit mori in propter legem Sed hoc non ab eis percipitur propter actum reflexum huiusmodi habituationum sic tamen martyres sancti non fecerunt sed solum propter deum

Ad aliam rationem de non baptizato respondetur negando quod faceret similes actus sicut et christiani / licet crederet et referret actus suos ad se sed si faceret quod in se est caritas toleret cupiditate ut non referretur nisi in deum quo ad actus suos / Et sic dissimile discernere de actibus

Ad 8vam quando dicebatur quia tunc nulla esset male infinita Respondetur quod deordinatio non consurgit ex naturali inclinatione vel ratione corruptele primae transgressionis sed ex poena peccati et sic non est male instituta quo ad hoc

Alia tamen est satis soluta scilicet quod creatura necessario fruitur deo distinguendo de necessario

Ad aliam de ordine diligentiarum soluta est prius unde voluntas propter corruptelam non potest se conformare et de necessitate

Sed finaliter dicebatur quod voluntas potest frui alio a se Antecedens tamen est negandum secundum ancelmum et augustinum / unde creatura refert ad se quando patitur aliquid pro sua secta vel lege defendenda ut patet de romanis qui morti se expondebat pro libertate suae terrae deffendenda et ut faciunt adhuc multi principes et nobiles et etiam dicti romani post morte sicut dii volebant adorari ut mars et alii quia putabant aliam vitam non esse post istam tamen hoc sibi non valebat quia creatura fruebantur et non deo

Ad aliam de romanis et obstetricibus in similis dicitur vel primo de romani dicitur quod sicut dn?im potest esse veniale et meritum propter aliquam poenam dicitur

tamen secundum aliquos quod nullum malum est per se meritorium vel similiter / et dicitur quod tales romani hoc quibus faciebant propter zelum dominandi faciebant et hoc potest vocari merces quia propter mercedem hoc intendebant et sic deo placuit quod victoriam obtinerunt licet non merentur Et satis patet in evvangelio de ypocritis ubi dicitur "Amen dico vobis receperunt mercedem suam" / Et potest dici quod fuit necessariam eis maxime propter positam legem gubernandam et suscipiendam

De obstetricibus tamen dicitur quod quaedam fuerunt bene quae potuerunt mereri temporali vel aliquae egiptae conversae fuerunt ad cultum israelitatum Vel potest dici quod aliqui hebraei secundum suam legem tunc erant boni quare deus eis permisit sic aliqua necessitate licet non simplici eveniri

Prima conclusio lectionis fuit quod voluntas nostra consentiendo voluntati divinae potest esse bona vel mala ut patet quoniam si aliquis vult aliquem actum sub bonum sive malum / vel malum quod putat esse bonum tunc satis patet conclusio quia propter deum facit et consentiendo divinae voluntati

Alia conclusio scilicet 2a voluntas dei semper impletur unde licet iudaei deum cruxifixerint et stat quod idem actus voluntatis sit adimpletius et transgressivus respectu diversarum sicut patet de christiane et adhuc stante hoc quod procedit ex duabus causis et sic est finis lectionis