Table of Contents
Reportatio A Sentences Commentary
Principia
de Fide
de Notitia
de Fruitione
de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 52, de Fruitione
Propositiones circa qualiter tota natura tendit in deum
Consequenter ad intellectum clariorem habendum videlicet qualiter tota natura tendit in deum ultimate tamquam in suum finem et summum bonum sunt aliqua advertenda
Quod anima humana separat potest esse persona
/ Ex quo patet quod oppinio magistri est vera videlicet quod anima separata sit persona quia magister ponit quod sit realiter persona licet doctores teneant oppositum / sed tamen realiter inclinatur ad corpus licet non sit potest sui et in hoc defficit magister sed non est necessaria et ergo deus potest eam absolvi a tali etc
Quod stat grave absolvi a tendentia in centrum mundi
Sequitur ulterius magis videndo talem finem quod stat grave absolvi a tendentia in centro mundi patet quia nullius naturae est necessaria tendentia in suum finem igitur sequitur quod grave non naturaliter tendit deorsum et sic proportionaliter diceretur de igne quod sit absque inclinatione absolvi et sic huiusmodi inclinationes possunt inmutari / unde tota radix procedit quod finis est mere contingens ex statuto naturae libere sic ordinatis et sic ignis posset descendere et terra ascendere quod videtur inconveniens
Quod principia naturalia subiacent divinae dispositioni liberae
Ex quo sequitur principia naturalia subiacent divinae dispositioni libere scilicet utrum omne grave descendit et leve ascendit et per consequens sunt contingentia et non necessaria
/ Ex quo sequitur quod aliquod principium est quod potest esse contradictorium principio philosophico et sic patet qualiter perfectius theologia considerat naturas rerum et perscrutatur et philosophatur quia nulla alia scientia novit quidditatem veram rerum nam ipse ponit necessario statutorum divino agere quicquid agit
Consequenter diceretur quod velocitates in motibus magis secuntur nam divini decreti et liberi quam natura sive potentiam activorum ad suam resistentiam nam una creatura agit in aliam et resistit secundum regimen universi principis
/ Et sic ex hoc non videtur inconveniens quod angelus haberet principium suae corruptionis sicut de forma substantiali rei materialis corporalis / quoniam non videtur maior distantia sive repugnantia quam de forma corporali quia quaelibet creatura de se est in nihilum fluxibilis igitur ad certam combinationem remanet certa proportio quare etc Unde haec positio videtur fundari supra sacram scripturam ut habetur maxime proverbiorum 2o videlicet quomodo deus posuit legem singulis Et rabbi moyses qui fuit doctor autenticus et famosus licet iudaeus videtur hoc tangere in suo libro de vire iudaeorum dicens quod totum est in libera dei dispositione
Quod caritas vel gratia non potest inclinare contra primarium naturae appetitum
Ex quo sequitur ulterius quod caritas vel gratia non potest inclinare contra primarium naturae appetitum patet / quia rectissimus et semper in deo est quod tamen sic potest dici quod non est caritas distincta ab appetente capiendo tamen pro impellente potest dici quod est deus unde creatura est sicut sagitta missa a sagitatare usque ad signum quae si bonum sagitatarem habet pervenit ad ipsum signum Ita proportionaliter de appetitu sive voluntate dicitur quod si dirigatur a deo qui est agens infallibile pervenit ad signum videlicet ad suum finem debitum Et huic dicto consonat hoc quod in philosophia dicitur quod dirigitur ab agente infallibili et intelligentia non errante / et sic semper recta est Et ideo caritas non potest ad obiectum intelligere
Quod caritas non potest inclinare ad diligendum Deum propter utilitatem creaturae
Ex quo sequitur quod caritas non dirigeret creaturam ad diligendum deum propter activitatem creaturae
Ubi advertendum est quod autissiodorensis ponit duos modus caritatis unum propter finem habere simpliciter / aliter propter habere bonum et praemiari a deo
Quantum ad primum dicitur gloriam meam alteri non dabo / verum est tamen quod deus bonorum nostrorum non eget ut in psalmo "Bonorum morum non eges" sed nos in ipso
Tamen contra 2am partem dicitur quod ordo debitus naturalis et caritatis non secundum naturam deus sit ulterius terminus igitur diligere deum ut felicitatem vel tale quid obtinere est magis diligere paremium et sic creatura ipsamet nec obiectum erit quare etc
Uno modo quod sint duo termini scilicet creatura sit terminus ad quem et deus a quo et sic non est licitum diligere deum propter creaturam
2o modo potest considerari utroque modo Ita quod dilectio habet illos duos terminos et unum alium ad quem et sic illo modo caritas iuvaret ad dei fruitionem sive cognitionem quare dictum autissiodorensis sic salvaretur
/ et haec via reputatur satis probabilis videlicet quod deus tamquam praemiatorum diligendus est et refertur sic dilectio in suum finem ultimate / unde motus rationalis est sicut naturalis / nam incipit a deo et terminatur in finem debitum a simili de motu ipso naturali quoniam incipit in oriente et terminatur in occidentem
Quod licet illa dilectio esset licita qua diligeretur Deus propter utilitatem creaturae nihilominus tamen dilectio simplex absoluta et propter se est multo nobilior
Conclusiones
/ Sed tamen prima conclusio lectionis fuit videlicet de tempore et situ angelorum unde dicunt quidam creationem angelorum creatione mundi praecessisse sed falsum videtur hoc esse nam angeli fuere creati cum materia elementaris et aliquando dicitur in principio deus creavit caelum et terram per caelum intelligitur natura angelica et elementaris et particularia etc
2a conclusio Angeli fuerunt creati in caelo epireo vel deo unde de numero caelorum inter doctores est difficultas sed astrologos et theologos Tamen concordant ponendae nonum caelum
3a conclusio proportionaliter materia prima et angeli fuerunt creat ut informis unde advertendum est quod boni per cartiatem fuere creati et sic materia prima fuit creata sine distantia
4a conclusio de primo angelo quod deo appetivit assimilari et ideo cecidit Unde de eius casu tenetur a multis doctoribus quod in primo non fuit nisi obmissio et erat quod tale non peccatum sed veniale quia complacentiam quamdam cepit in se et sic fuit negligentia sed pro praesenti de hoc non desseritur Et certe michi videtur quod difficulter est substibile et haec de praesenti lectione lecta die lunae post natale deum nostri ihesu christi prima die legibili
On this page
Propositiones circa qualiter tota natura tendit in deum
Quod nulla creatura habet intrinseca rationem terminandi
Quod ab appetitu finis, medii potest simpliciter absolvi creatura
Quod finis quo non est necessarius in operationibus naturalibus
Quod non est necesse quod forma et finis coincidant
Quod appetitum animae ad suum corpus esse solubile
Quod anima humana separat potest esse persona
Quod non repugnat angelo quod desinat esse persona absque sui assumptione
Quod stat grave absolvi a tendentia in centrum mundi
Quod principia naturalia subiacent divinae dispositioni liberae
Quod caritas vel gratia non potest inclinare contra primarium naturae appetitum
Quod caritas non potest inclinare ad diligendum Deum propter utilitatem creaturae
Quod omne peccatum est realiter naturae contrarium et contra inclinationem naturalem
Quod homo non debet servire Deo ut praemietur nec mereri ut praemietur
Quod agentia naturalia non agunt ut assimilentur Deo, licet agendo assimilentur