Table of Contents
Nicolas de Dinkelsbuhl Lectura Mellicensis
Liber IV
Liber IV, Distinctio 1
Liber IV, Distinctio 1, Pars 1
Liber IV, d. 1, p. 1, q. 1 : Utrum in quolibet hominum statu fuerint aliqua sacramenta.
Liber IV, d. 1, p. 1, q. 3 : Utrum sacramenta nove legis conferant gratiam ratione operis operati.
liber IV, Distinctio 1, Pars 2
Liber IV, d. 1, p. 2, q. 3 : Utrum fuerit de necessitate quod fieret die octavo, et lapideo cultro
Liber IV, d. 1, p. 2, q. 4 : Utrum conferebant gratiam ratione operis operati.
Liber IV, d. 1, p. 2, q. 5 : Utrum circumcisio et legalia alia cessaverint in Christi passione.
Liber IV, Distinctio 2
Liber IV, Distinctio 2, Pars 1
Liber IV, Distinctio 2, Pars 2
Liber IV, Distinctio 3
Liber IV, d. 3, q. 3 : Utrum aqua elementaris sola sit conveniens materia baptismi.
Liber IV, d. 3, q. 4 : Utrum ad veritatem baptismi requiratur trina immersio baptisandi.
Liber IV, d. 3, q. 5 : Utrum baptismus fuerit an[te] Christi passionem institutus.
Liber IV, Distinctio 4
Liber IV, d. 4, q. 1 : Utrum parvuli sint baptisandi et suscipiant effectum baptismi
Liber IV, d. 4, q. 2 : Utrum adultus carens usu rationis sit baptisandus.
Liber IV, d. 4, q. 4 : Utrum adultus fictus suscipiat baptismum et eius effectum.
Liber IV, d. 4, q. 5 : Utrum omnes baptisati non ficti recipiant equaliter effectum baptism.
Liber IV, d. 4, q. 6 : Utrum omnes baptisati non ficti recipiant equaliter effectum baptism.
Liber IV, d. 4, q. 7 : Utrum baptismus sanguinis suppleat baptismum fluminis.
Liber IV, d. 4, q. 8 : Utrum baptismus sanguinis sit potior baptismo fluminis.
Liber IV, d. 4, q. 9 : Utrum iustificati teneantur adhuc ad baptismi susceptionem.
Liber IV, Distinctio 5
Liber IV, d. 5, q. 1 : Utrum mali possint conferre sacramentum baptismi et rem sacramenti.
Liber IV, d. 5, q. 2 : Utrum malus minister peccet baptisando.
Liber IV, d. 5, q. 3 : Utrum Christus secundum quod homo habuerit potestatem dimittendi peccata.
Liber IV, Distinctio 6
Liber IV, d. 6, q. 1 : Utrum soli sacerdotes possint baptisare.
Liber IV, d. 6, q. 2 : Utrum puer possit in utero matris baptisari.
Liber IV, d. 6, q. 3 : Utrum ad unitatem baptismi requiratur unitas ministri.
Liber IV, d. 6, q. 4 : Utrum inter baptisantem et baptisatum oporteat esse distinctionem personalem.
Liber IV, d. 6, q. 6 : Utrum in baptisante requiratur intencio.
Liber IV, d. 6, q. 7 : Utrum baptismus possit iterari.
Liber IV, d. 6, q. 8 : Utrum in baptismo imprimatur caracter.
Liber IV, d. 6, q. 9 : Utrum debeant esse solum duo tempora ad baptismum determinata.
Liber IV, d. 6, q. 10 : Utrum cathecismus debeat precedere baptismum.
Liber IV, d. 6, q. 11 : Utrum exorcismus debeat fieri ante baptismum.
Liber IV, Distinctio 7
Liber IV, d. 7, q. 1 : Utrum confirmatio sit sacramentum necessitatis nobilius baptismo.
Liber IV, d. 7, q. 2 : Utrum crisma sanctificatum sit congrua illius sacramenti materia.
Liber IV, d. 7, q. 3 : Utrum habeat propriam formam sibi convenientem.
Liber IV, d. 7, q. 5 : Utrum in susceptione confirmationis conferatur gratia.
Liber IV, d. 7, q. 6 : Utrum soli episcopi sint huius sacramenti congrui ministri.
Liber IV, d. 7, q. 7 : Utrum confirmatio possit iterari.
Liber IV, d. 7, q. 8 : Utrum hoc sacramentum conferendum sit cuilibet baptisato
Liber IV, d. 7, q. 9 : Utrum debeat in confirmatione fieri unctio tantummodo in fronte.
Liber IV, Distinctio 8
Liber IV, d. 8, q. 1 : Utrum ewkaristia sit sacramentum nove legis et sit unum sacramentum.
Liber IV, d. 8, q. 2 : Utrum fuerit congrue a Christo ante suam passionem inmediate institutum.
Liber IV, d. 8, q. 3 : Utrum possit licite a non ieiuniis sumi. Dominus hoc sacramentum post cenam instituit et discipulis sumendum dedit.
Liber IV, d. 8, q. 4 : Utrum Christus instituendo sacramentum hoc prius conferat quam verbum protulerit.
Liber IV, d. 8, q. 5 : Utrum hec verba: Hoc est corpus meum, sint precise forma consecrationis panis.
Liber IV, d. 8, q. 6 : Utrum cetera verba in canone circa formam positam convenienter ponantur.
Liber IV, d. 8, q. 7 : Utrum forma consecrationis calicis consistat precise in hiis verbis: Hic est calix sangwinis mei, etc.
Liber IV, d. 8, q. 8 : Utrum verba omnia in forma calicis sint convenienter posita.
Liber IV, Distinctio 9
Liber IV, d. 9, q. 1 : Utrum sint bene duo modi hoc sacramentum manducandi.
Liber IV, d. 9, q. 2 : Utrum peccator veraciter sumat corpus Christi sub hoc sacramento.
Liber IV, d. 9, q. 3 : Utrum sit de lege ewangelica et de necessitate salutis hoc sacramentum sumere sub utraque specie.
Liber IV, d. 9, q. 4 : Utrum existens in peccato mortali et sumens hoc sacramentum peccet mortaliter
Liber IV, d. 9, q. 5 : Utrum peccator peccet videndo corpus Christi
Liber IV, d. 9, q. 6 : Utrum nocturna pollutio impediat assumptionem huius sacramenti.
Liber IV, d. 9, q. 7 : Utrum sacerdos debet dare ewkaristiam illi quem scit peccatorem.
Liber IV, Distinctio 10
Liber IV, d. 10, q. 1 : Utrum corpus Christi et eius sangwis vere et realiter post consecrationem sub speciebus panis et vini contineantur.
Liber IV, d. 10, q. 2 : Utrum corpus Christi sit in altari secundum suam propriam et essentialem quantitatem
Liber IV, d. 10, q. 3 : Utrum corpori Christi naturaliter existenti et eidem sacramentaliter existenti insint eedem partes et proprietates.
Liber IV, d. 10, q. 4 : Utrum actio immanens, que inest Christo existenti naturaliter, insit sibi in sacramento ibi vide notabile Scoti.
Liber IV, d. 10, q. 5 : Utrum corpori Christi, ut est sub sacramento, possit inesse motus corporalis.
Liber IV, d. 10, q. 6 : Utrum corpus Christi sit sub qualibet parte specierum.
Liber IV, d. 10, q. 7 : Utrum corpus Christi, cum videtur in specie carnis vel pueri, videatur tunc in propria sua specie et forma.
Librum IV, Distinctio 7, Quaestio 3
arguitur quod non, quia sacramenta a Christo descenderunt, sed Christus non legitur aliqua forma vsus cum manus imponebat. Igitur, cum manus imposicio confirmationem designet, videtur quod sacramentum confirmationis non habeat aliquam formam. Secunda apostoli leguntur per manuum imposicionem Spiritum sanctum dedisse, sed illa manuum impositio, ut sancti dicunt, fuit confirmatio eorum quibus manus imponebant, igitur, cum non legatur eos cum aliqua forma verborum manus imposuisse, videtur quod hoc sacramentum non habeat aliquam formam. 3° sacramenta quae habent determinatam formam illa sub eisdem verbis apud omnes perficiuntur, sed sacramentum confirmationis non perficitur eisdem verbis apud omnes. Quidam enim dicunt: - Consigno te signo crucis, confirmo te crismate salutis in nomine Patris et Fily et Spiritus sancti. - Quidam vero dicunt: - Consigno te signo crucis et confirmo te crismate sanctificationis, igitur, etcetera -. Hoc sacramentum non habet aliquam formam. In oppositum est quod Magister in prima distinctione, scilicet quod ea in quibus sacramenta Noue Legis consistunt sunt verba et res, verba autem ad formam pertinent.
2° dicit Augustinus: - Accedit verbum ad elementum et fit sacramentum - igitur hoc sacramentum habet verbum, igitur debitam formam que cum materia eius perficit totum sacramentum. Respondetur quod hoc sacramentum habet determinatam formam ad ipsum sacramentum requisitam, ut patet per rationes in oppositum argutas.
Et illa est forma de qua dictum est in 3° argumento ante oppositum, scilicet illa: - Consigno te, etcetera, ut patet per communem vsum Ecclesiae.
Et illa est huius sacramenti competens forma, quod declarat beatus Thomas sic per formam enim sacramenti debet innotescere ea que ad sacramentum pertinent. Et ita fit hic, quia in hac forma ponuntur aliqua quae pertinent ad fidem sacramenti ad quem institutum est, quae est confessio fidei Christiane, cuius tota summa consistit in passione Christi. Vnde apostolus Prime Ad Corinthios 2° : "NON ENIM IUDICAVI ME ALIQUID SCIRE INTER TRES NEC IHESUM CHRISTUM ET HUNC CRUCIFIXUM." Et item huius articuli confessio maiorem habet difficultatem, sicut dicitur in eadem Epistula primo capitulo : "NON AUTEM PRAEDICAMUS CHRISTUM CRUCIFIXUM IUDEIS QUIDEM SCANDALUM, GENTIBUS AUTEM STULTITIAM." Et ad hoc pertinet cum dicitur: - Consigno te signo crucis - ut scilicet confirmatus signum crucis non erubescat, sed publice confiteatur. 2° ponitur ipse sacramentalis actus cum dicitur: - Confirmo te. 3° materia cum dicitur crismate salutis. 4to causa principalis, vnde sacramentum suum effectum habet, tangitur in hoc quod dicitur: - In nomine Patris et Fily et Spiritus sancti -.
Ad primum argumentum patet satis solucio. Ex solucione primi argumenti prioris quaestionis que recepta est a Scoto cui etiam concordat, quod dicit Sanctus> Thomas: - Si Dominus noster sine materia et sine forma confirmauit non est inconueniens, quia ipse habebat potestatem excellentie in sacramentis et ideo potuit effectum sacramentorum praebere quod non est prae alys. Hunc modum recita eis Bonauentura, dicens: - Quidam dicunt quod formam illam Christus instituit et ita intelligatur etiam de materia, et eam apostolis tradidit, et apostoli alys postmodum reliquerunt licet illud non sit scriptum in canone Biblie. Ipse tamen illa forma non fuit vsus imponendo manus pueris quia hoc faciebat ut Dominus, non ut minister. Aliter dicunt aliqui quod Christus Dominus hoc sacramentum non dispensauit, quia decebat apostolos post ascensionem confirmari et Spiritum sanctum tunc primo ad robur dari, vnde Iohannis 7°. Spiritus sanctus nondum erat datus quia Ihesus nondum erat glorificatus. Non erat, inquam, datus in plenitudine et ad robur. Sed hoc fecit in die Penthecostes, unde confirmati sunt a Spiritu sancto immediate sine misterio et sacramentis et ideo, ut isti dicunt, ipsi apostoli etiam alios confirmabant sine verbo. Sed postquam bases Ecclesiae, apostoli, scilicet qui a Deo, non ab hominibus erant ordinati, praelati et confirmati defecerunt, instituit Spiritus sanctus huius sacramenti formam cui etiam virtutem sanctificandi dedit. Praecedens tamen via plus consonat superius dictis de institutione sacramentorum a Christo.
Ad 2m etiam responsum est in solucione prime raciones praecedentis quaestionis. Potest tamen addi solucio Sancti Thome dicentis quia apostoli aliqua forma vtebatur quamuis non sit scripta: multa enim apostoli seruabant in sacramentorum dispensacione que nolebant diwulgari propter derisionem gentilium euitandam, sicut patet per apostolum qui Prime Ad Corinthios 11° dicit: "CETERA CUM VENERO DISPONAM." Et loquitur de Ewcaristiae celebratione, et hoc est etiam quod Dyonisius dicit in fine Ecclesiastice Ierarchie : - Consumas autem invocationes - id est verba quibus proferuntur sacramenta. Non est iustum, Scripturis interpretantibus, neque mysticum eorum aut in ipsas operatas ex Deo virtutes ex occulto ad commune adducere, sed ut nostra sacra tradicio habet sine pompa, id est occulte eas edocens. Ex quibus verbis patet primo quod apostoli in sacramentis vtebantur forma verborum certa, quia ipse alibi in eodem libro dicit quod tradunt ritum sacramentorum, sicut apostoli dicebant. Secundo quod in occulto tradebantur huiusmodi sacramentalia in primitiua Ecclesia. 3°, quod in ipsis est aliqua virtus.
Ad 3m dicit Sanctus Thomas quod variacio forme in hys que non sunt de essentia forme potest tolerari 2m diuersas Ecclesiae conswetudines dummodo substantia forme apud omnes significauerunt. Hoc autem, quod a quibusdam dicitur crismate salutis, ab alys sanctificacionis quasi in idem redit, et ideo per hoc non remouetur quando hoc sacramentum habeat determinatam formam, etcetera.
On this page