QVAERITVR octauo vtrum confessio facta ab illo qui non est contritus valeat? Et videtur quod non: quia confesulo distingust contra contritionem & satisfactionem: sed contritio & satisfactio non valent sine charitate, ergo nec confessio.

Item confessio aut valet ad deletionem culpae, aut poenae, sed confessio facta ante contritis nem, non valet ad remissionem culpae, quia sine contritione actualit culpa non remittitur: nec ad remissionem poenae, quix poena non remittitur nisi ermisfa culpa ergo. &c:

In contrarium arguitur, quia contritio velet sine actua lt obfessione dummodo habeatur in proposito: eraeo fimi litor confescio valet sine actuals contritione: dummodo habeatur in proposito.

Re, scur ad codem tequipitur contritio: sic ad bapilsinum prae exi ptur poehiten tia, quae es displicentia in adolto: vt patet ex praecedentil bui: sed baposmus receptus a n ptnnttete valbe quando postes indipis peonitere: ergo sim ilictr cofesio facta ante contriuonem & absolutio recepta ab illo valet: quando postea eontis:

Respondeo itta hac questionem est triplox modur direndi Duo primisunt contrarij. Tertios eoncordat truq́, & declarat setundo.

Primus est, & non valtot ad rom ssipne tulpt nec poenae, nec pro tunc; neo recedente fictionet quorum tatio est, quia aut talis imz poenitens confitetursbam immpoeniteutiam, quae est propositum non abstinendi, vel non isi nb confitetur: tunc est fictus fictione quae est speciale peccatum & contemptus sacri, & ita confessio eius non est integraitum omittat confiteri istud peccatu confessio autem quae non est integram non valet, sed est iteraila: ergo &c. si vero confiteturtalem fictionem non debet absolui: qa minister cum sit instrumentum principalis agentis: i. Del non debet abfoluere aliquem quem scit a Deo no absolui: situt instrumentum artis non agit nisi prout mouetur a principali agente, sed sacerdos scit illum qui non poenitet a Dea non absolui: ergo nullo modo debet talem absoluere. Et ideo dicit Dion. in si. de coele. Hierarchia, quod sacerdotibus vtendum est virtutibus Hierarchicis, quomodo deitas eos mouerit. si autem sacerdos praesumat talem de facto absoluere peccat: sicut ille qui a diuino ordine auertitur, nec absolutio consequitur aliquem effectum: quia virtus sacramontorum est principaliter a Deo: non autem a sacramentis vel ministro, nisi sicut a causa sine qua non.

Quantum autem ad rei veritatem prima pars huius rationis bene concludit, quia secundum omnes confessio non integra est ex integrofacienda: & nisi fit integra est totaliter nulla, nec est verum sacramentum: vnde nec tunt nec postea potest habere effectum: nisi quod confiteretur eidem sicut communiter homines faciunt curatissuis: sufficeret dicere fictionem non dictam, & recedente fictione haberet effectum ex contritione: non ex sacramento: quia nullum fuit nisi in casu.

secundo concedendum, quod si confiteatur fictionem non est absoluendus: etiam sub conditione si postea confiteatur: quia primo fuit Lazarus a Domino suscitatus quam a discipulis solutus.

Tertio quod si de facto abfoluat: sicut abusus baptismi & fictio no impediunt characterem: sic quamuis sacerdos erret & iste sit fictus, torte non impedit effectum ornatus de quo postea dicetur.

secundus modus dicendi est, quod talis consessio valet ad remissionem culpae: quia impoenitens quando confitetur & absoluiturnlicet tunc non recipiat fructum absolerionis: tamen recedente fictione reclpiet: sicut dictum est de baptisino fupra. Et forte ratio huius oplnionis est: quia sicut in baptismo imprimitur character, ad quem recedente fictione sequit gratia: sic in poenitentia est quidam ornatus ad quem sequitur gratia, per quam fit remist sio peccatorum.

Sed istod' non placet alijs proptereria. Primo, quia nullus talis ornatus imprimitur in sacro poenitentiae. secundo, quia si imprimit non remanet, nisi cum gratia, alloquin multiplicarent in eodem secsindum numerum: cum contingat iterari confessionem & absolutionem de eisdem peccatis, & iterata causa iterdtur effectus, quod est inconue Alens. si autem non manet nisi con gratia, non imprimit nisrper effectum & absolutionem perqusi confertur gra: quod non est in proposito. Tertio quia si talis ornat posset esse ru gratia, & sine gratia, ad ipsum non sequerer gratia recedete quacunque fictione: cum indifferentet se habeat ad gratiam & ad prruationem grae, vt dicunt de charactere baptismali.

sed ga certum est, quod non in omnibus saeris eode modo ornatus im primitur: si tamen imprimatur-, qaln Eucharistia cur estentia cdsistit in consecratione materiae: ornatus non imprimti Aisi in vso: & tunc in sola materia. scilicet speciebus est ista vnt iurqa verba iam transierunt: sed qui intus continet potest graalam sicut vult imprimere: tamen cum omnia sacramenta gratiae in hoc coue niant, quod est eonferre gratiam & non conferut eam effectiue: Ed conferunt dispositiue, prohabile est quod sicut in imprimenti bus characterem pro dispositione imprimit character: sic in non imprimentibus characterem, imprimitur aliquid consimile di sponens. Quod autem secundo dicitur quod non manet dicendum quod ed non habeat contrarium sicut nec character, nihil ipsum corrumpit: std indelebilis est: & si iterat sacramentum idem specle: niem ornat, nec propter hoc gratia intendit, si deuotio mi hu af, sed taeteris paribus augeret.

Vel potest dici, quod tharactet non solum imprimit vt sit dispositio ad gratiam, sed vt signum distinctiuum & mancipatiuum ad aliquod sacrum, vnde est indelebilis, sicut & caeterae consecrationes: ornatus autem solum vt dispositio ad gratiam in fieri: vnde ipsa Aduensente cedit: & quousque aduenerit non recedit: sed tum eam introduxerit, vt seta filum, & timor seruilischaritatem, el cedit.

Vel dicendum & melius: quod sicut virtus scrimenti manet quoosque dispositio causauerit, qua causata tunc desinit: sit dispositio causata quae non ist character, sed ornatus tantum, durat vsq, ad infusionem gratiae inclusiue: qua habita desinit esse, sicut dispo sitio actualis non manet.

AD tertium dicendum, licet possit stare cum priuatione gratiae: tamen de se est dispositio ad gratiam: sicut diaphaneitas est dispositio ad lucem, quae tamen manet luce subtracta in tenebris etia eadem numero. Es. ideo est tertius modus declarans & concordans alios habens quatuor conclusionet.

Prima, quod talis non est liberatus a praecepto diuino, si non habuit intentionem confitendi & absoluendi sacramentaliter, sed deridendi: quia fine intentione non potest suscipi essentia sacramenti, quae consistit in vsu & tunc tenet iterum confiteri. Et idem est si intendebat implere praeceptum & sacramentum verum suscipere, quod Ecclesia dat: tamen nullam habebat poenitentiam de peccato: & tunc recepisset quidem ve rum baptismum, ordinem, & alia sacfa, sed non poenitentiam: quia pars essentialis huius sacri quod consistit in actu suscipientis est actus interior: vnde sine eo non est, sicut nec esset sine exteriori. sicut non esset matrimonium si quis intenderet verum sacrm suscipere: non tamen consentiret nisi in carnalem copulam, & ad tpraes.

secunda conclusio est: quod si fuit talis poenitentia quae sine sacramento suffecisset, tunc fuisset contritio, nec sic currit questio, quia non fuisset fictio.

Tertia conclusio est, q si fuisset talis attritio quae non sufficeret sine sacro: sed cum ipso, tunc etiam facta esset contritio vi clauium & fugata fictio, nec adhuc curreret quaestio.

Quarta conclusio est, quod si fuisset talis poenitentia quae nec cum sacro esset sufficiens ad gratiam: tunc vera est opinio Thomae: quod fictione recedente: incipit valere confessio, & non tenei confiteri nisi fictione: vt puta si habuit dolorem quidem imperfectum: sed quia non sufficienter conscientiam discussisset: putabat autem discus sisse quantum sufficiebat, vel si dolebat de praeterito non proponens cauere in futuro: aut econuerso. Vel non erat do lor maximus sicut debet: ipse tamen sod'm conscientiam suam non erat fictus: licet secundum veritatem esset: & sic nihil caelapit quod crederet mortale. Et per consequens secundum suum iu dicium concurrebant omnia, quae erant, necessaria: postea autem cortificatus de errore suae conscie ptiae poenitet de illo defectu: qui ga erat error iuris diuipi, non tollit fictionem respecta effectus vltimi sacramenti: quia improbabilis & non excusat; sed tamen eo ipso quod est error, tollit fictionem quae excluderet essen tia sacri: vnde verum sacramentum fuit: propter quod fictione recedente, siue ex pactione siue ex ornatu remanente effectum habebit.

Et miru est, quo illi qui dicut poenitentiam iuteriorem non esse partem sacri, negat poenitentia valere postea: cum tamen fuerint quae ipsi ponunt de essentiat quibus positis oem sacramentum habet effectum suum: vel tunc vel postea recedente fictione. sed ipsi dicerent ꝗ- hoc non est verum, nisi ia sa cramentis iterabilibus, contra quod est quod matrimpn ium quod non habuit consensum, sed deceptione cum verbis postea cp firmatur ex solo colensu superueniente: sed supposita q consensus sit de essentia matrimonij, si a principio defuit post ea ad hoc quod matrimonium sit, no sumcit colentus no nus sine exteriori signo, nisi dicatur quod signo quod praecessit sufficit: quod forte non est verum: quia simul debent con currere he partes sacri. Ex his patet, quod opio Tho. potest multis modis saluari. Vno modo quo dictu est loquendo de illo qui fictus est priuatiue, non positiue: quia. scilicet haber dolo rem ita imperfectum, quod nec cum sacramento actu suscepto sufficit ad contritionem: nihilominus tum hanc perfectionem quae est fictia non confitetur: quia credit esse sufficienter dispositus: & sic non scienter caelat peccatum: quod fuit in hoc quod non sufficienter examinauit conscientiam suum sicut debust. Tali igitur qui nullum sacramentum suscipit ornatus imprimum: sed gratia non datur: sed postea quando redit ad cor & recolit se, non fecisse bene debitum suum, & ex negligentia aliqua oblitum incipit valere confessio, & non tener confiteri illa quae tunc confessus fuit: quia non fuit dimidiata ex intentione: sed solam fictionem illam. si autem fuisset fictio positiue caelata, fuisset confessio nulla, vel si fuisset confessa non debuisset dari absolutio. sed ea data dubium est vtrum ornatum impressisset, in quo casu Tho. non poteit intelligi.

secundo mo potest in tenigi, qn eit positiua fictio quantum ad hoc quod non dolet, nec proponit abitinere: tn ita netio no occurrit not vt contenua, nec actu cogitat quod teneatur eam confiteri: tunc est sicut de praecto quod occurrit quide, ieo no creoit quod tu ptrm, ant quod sit mortale & de necessitate confitendum: vel id est ac si fuisset oblitum per negligentiam, nec fecisset debitum suum de scrutado colcientia, in quo calu lolu iliud eit conntendu, & est verum sacramentum: licet hic sit ignorantia iuris diuini, ibi facti: & hoc modo poe sustineri dictum Tho. di. i 1. q. 2. ar. 2. in so. vlti. argumenti: quod ignorantia iuris diuini non excusat a fictione. Ergo talem vocat fictionem.

Tertio modo potest sustineri, vt tactum est supra in illo qui confitetur eidem, cui prius quantum ad hoc quod non oporteret reiterare: etiam si non recoleret: quia nec vbi est integra, oportetquod recolat actu de principio quando est in fine: & maxime quia hoc sufficit absoluere ab omnibus: & iniungere poenitentiam pro fictione & pro alijs, quod raciat pmam tunc noi iniunct seu tunc alia pars non videtur posse sustineri. squod non habeat effectum tunc: sed recedente fictione: quia nullum sacramentum fuit, nec per consequens vllum effectum nec tunc nec post habere potuit: licet quantum ad primam partem posset dici probabilis, quod Tho. refert se ad ea quae communiter & de iure coni accidunt, quod homo confiteatur curato suo.

Ad primum: ergo dicendum est: vt Tho. dicit, quod contritio & satisfactio fiunt Deo. Ideo requirunt bonitatem interiorem quam, Deus videt: confessio autem homini: ideo sufficis bonitas apparens.

sed contra verba quae ponit Th. videtur, quod si ceritia & satisfactio, quia fūt Deo requirunt, quod homo qui istam facit sit vnitus Deo: sicut confessio quia fit homini, requirit quod sit vnitos homini: & si prima vnio debet esse per charitatem: pari xonue secunda, nisi dicatur sic: quod Deus qui videt dispositionem, non inducit formam nisi in materiam bene, dispositam, sed ho qui non videt cor, vel si ei dicitur tacit quod suu est, intendos facere quod facit Ecclesia, si ne erret in facto, & tunc non peccat: quia alius cui tenet credere non confitetur fictionem, siue erret in iure: quia alius con fitetur eam: & iste nihllomin' absoluis abutens claue: tamen ex quo intendit absoluere & verum sacramentum conferre, videtur quod conferat, & si tunc, non habet effectum propter illius indispositionem: habobit tamen postea vel ex pactione, vel ex dispositione maoente.

Et si dicatur quod non est sacramentum: quia licet habeat vorum formam: non tamen habet veram materium, quae est pstor contritus: sicut materia matrimonij homo consentiena. Dicendum quod quando sua fistio non sibi occurrit. vt confitenda, tunc non est confessio dimidiata, & quando fictio non suam dicit cum alijs peccatis, es confessio integra, & sic ma perfecta cui pt imprimi forma, quod si fiat, verum sacramentum erit, quamuis fieri non debeat sicut homo saterdos habens hostiam super altare pollutum, non deberet quidem celebrare: sed si proferret verba, vera Eucharistia esset. Peccator enim est materia, sed immunda, nisi sit saltum attrit, vel cofessid sine attritios em ma teria imunda.,

Ad secundum dicendum, non. valent ad remissionem culpa nec poenae pro tunc, sed tocodento fictione valet ad vtruque vel ex pactionc, vel ex, ornatu disponente sicut character: etiam si contritio ponai pars ossentialis sacramenti pniae, quia sicut satisfactio ordine natutae debet sequi con tritionem & confessionae, aliquando praecedit confessionem, & sufncit ita vt no teneatur no amplius satisacere: puta quando cotritio delcuit poena, in quo catu R constaret sacerdoti nulla puiam ipiungere qcoereque ucut nec baptiaato, vel si tanta poenitentiam fecit post cotritionem proprio motu, quod videat sufficies cotenori, no intunget anima: aliquando autem praecedit contritionem: vt quandofacta est, in peccatomortali & est talis, quod aliquid demit de substantia: puta quia tota poenitentia eris in eleemosynis quas erogauit in peccatos postea conteritur gratas habens cleemosynas quas fecit: & sufficit vt quidam di eunt: sic econuerso, licetcontritio debet praecedere confessionem & absolutionem: si tamen sequitur: sufficit ad habendum tunc fructum. Illi autem qui sunt de contraria opinione respondent ad argumenta facta in oppositum.

Ad primum, cum dici tur contritio sine confessione valet: ergo. &c. dicendum quod non est simile de proposito confitendi & satisfaciendi, quod habet contritus, & de proposito conterendi quod habet confitens: quia cum propositum sitde futuro, & fecundum ordinem natu rae contritio debeat praecedere confessionem ad propositum con fitendi & satisfaciendi, sufficit contritio: sed nullus ordo est, quod in confitente sufficiat propositum conterendi, cum propositum vt dictum est, fit de futuro: contritio autem debeat praecedere confessionem. Et confirmatur solutio: quia causa efficiens debet esse prior effectu: vnde cum actus interior sit causa effe ctiua exterioris actus, contritio quae est interior debet prae cederet & sic debet esse cum proposito. &c. vt sit ordo causae efficientis ad effectum & finem & non econuerso.

Ad secundum dicunt, quod in adulto accedente sine poenitentia ad baptismum: baptismus non valet ad remifiionem culpae, sed totus ralor est ex contritione sequente: sicut tactum fuit prius cum de baptismo ageretur: quamuis baptismus sic receptus non sit reiterandus: quia est quaedam spiritualis regeneratio, & imprimit characterem: In poenitentia vero facta anto contritionem neutrum istorum est propter quod iteranda est, vel dicendum, quod ba ptismus valet recedente fictione propter pactionem dilatoriam, que habet locum in baptismo, non autem in pmia:ꝗa absoluens per confesiiemem seit consoientiam confitentis: propter quod non debet illu absoluere, quem sit a Deo non absolui. Et si de facto absoluat non valet: sed ad baptismum non requirit, quod baptizans sciat conscientia baptizati, & est sacra mentum non itera bile, propter. quod pactlo locum habet in. ba ptismo: vt recedente fictione perciplatur ei fruct. Alioqu: cum non posait iterari prinaretur irrecupera biliter totali fructu facri maxime necessarij, & q delet omnem culpam & poenam, quod est inconueniens. 29. sed. neutra istarum solutionum valet, gaaut intelligunt, quod hoc totum sit vna sola causa, autque qu odlibet per so sit sufficiens causa. si primo modoContra: quia idendicitur corter de or or natione & courma tione quae imprimunt characterem & non iteranturt cum nec sint necessitatis, nec delent omnem poenam, nec oportet quod con fitens sciat couscientiam cius cui contert sacramentum. si autem dicant, quod alterum sufficititunc cum poenitentia sit sacramentum necessitatis, & aliquando non posait reitorari, vel quia homo amisit loquelam, vel non habet sacerdotem:; saltem tunc est cadem cansa que de baptismo: & similiter de extremaxactione, quae non mutata infirmitate non ieratur. 30. Fxaeterea saltem iu conican te ficto, quamdiu in ventre eiua manent spocies· adest essentia sacramenti. Ereo fictione recedente sequitur effectus: vel per virtutem inherentemvel per destatem sutentem vel ex pactione.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 8