Quod non: quia deus non potest cognosci nisi per reuelationem Math. ii. Nemo nouit filium nisi pa ter: neque poattrem quis nouit nisi filius: et cui voluit filius reuelare. Contra Dam. libro primo ca 1 et. 3. Cognitto existendi deum omnibus naturaliter incerta est: quia secundum Arist. ex primo posteriorum et quarto metha. disputanti et inquirenti primo supponendum est quid significet terminus / et que sit ratio termini: ideo primo assignanda est ratio secundum quam no¬ men dei accipitur in hac quaestione: et videtur quod ratio communior / in qua conueniunt inquirentes de deo sit ens primum / et summu in nobilitate et perfectione incausatum effectiue et finaliter. vnde augu. primo de doctrina christiana ca. 4 Omns pro excellentia dei demicant: nec quisquam inueniri potest qui hoc deum credat esse: quo est aliquid melius. ita que hoc deum esse omnes consentiunt: quod ceteris rebus anteponunt. hec augustinus. Quod autem sit incausatum intrinsece per negationem compositionis ex partibus intrinsecis non po nunt omnes concedentes deum esse vt in sequentibus ostendetur.

¶ Notandum quod per rationem seu probationem sufficientem in lumine naturali intelligo non solum demonstrationem euidentem cui non potest probabiliter loquendo contradici: sed etiam ostensionem magis apparentem et magis probabilem / et rationabilem in lumine naturali quam sit ostensio vel defensio oppositi.

¶ Primus articulus. an sufficienter ratione naturali possit probari aliquod ens esse eminentis simum et perfectissimum / et nobilissimum. secundus an incausatum effective et finaliter. Quo ad primum. aliquod ens esse eminentissimum secundum perfectionem et nobilitatem potest intelligi tri liciter. Primo quae nihil est nobilius et perfectius. Secundo. quod est nobilius omni alio. Tertio esse vniversali / et totaliter perfectum per carentiam et negationem cuiuscumque imperfectionis t ignobilitatis et per continentiam et habitudine / seu affirma tionem cuiuscumque perfectionis compossibilis enti non inclulentis / nec inferentis imperfectionem et ignobilitatem.

Prima conclusio. Ratione naturali potest sufficienter probari aliquod ens esse eminentissimum secundum perfectionem et nobilitatem pmo modo scilicet per negationem eminentioris. probatur per rationem ansel. monolo. cap. 4. Aliqua natura est quidam alia essentialiter eminentior: vt natura humana est nobilior quam natura asini: et natura asini praestantior est quam natura agni. aut igitur illa natura non habet aliam essentialiter supe riorem / et eminentiorem: et habetur propositum. aut habet: et de lla quaeritur an habeat aliam essentialiter superiorem secum dum gradum nobilitatis: et ita vel erit status ad aliquan sic eminentissimam. aut erit processus in infinitum: vt omni natura sit alia nobilior essentialiter. Hoc autem nemo non putat absurdum: nisi qui nimis est absurdus: vt ait ibidem Anselmus.

Secunda conclusio. In lumine naturali tanquam probabilius ponendum est aliquod ens esse perfectissimum secundo mo id est esse omni alio perfectius. Probatur. Aliquod ens est sic perfectissimum quo non est simpliciter perfectius. aut igitur est dare aliud ens eque perfectum simpliciter / aut non. si secundum propositum. si primum: ergo in vniuerso sunt due nature / et essentie eque prime secundum eminentiam / et perfectionem quod est inconueniens / et superfluum: vt probabitur in quaestionem sequenti: et quia secundum Aristotelem. 12. methaphisice Ponere plura talia prima est contra ordinem / et bo num / et connexionem vniuersi entia autem non volunt ma le disponi non bonum aut pluralitas principatuum vnus ergo princeps. Ratione naturali tan Textia conclusio. quam probabilius potest pro bari aliquod ens esse totaliter / et vniuersaliter perfectum / per carentiam / et negationem cuiuscunque imperfectionis: et per continentiam et habitudinem cuiuscum que perfectionis non includentis / nec inferentis imperfectionem / et ignobilitatem. Probatur ex duabus conclusionibus precedentibus. Primo illud non esset perfectissimus angelus: cui adesset aliqua imperfectio / et ignobilitas possibilis non couenire na ture angelice: et cui deestet aliqua perfectio composi sibilis nature angelice non includens nec inferens imperfectionem secundum naturam angelicam: igitur proportionabiliter illud non est ens perfectissimum cui adest aliqua imperfectio possibilis alicui enti non conuenire: et cui deest aliqua perfectio compossibilis enti: nec inferens imperfectionem secundum entitatem.

¶ Preterea. sit .a. perperfectio / seu conditio perfectionis: quam dicis deesse enti primo / et perfectissimo: tunc .a. conditio perfec tionis est compossibilis enti. alioquin non esset perfectio / sed figmentum. Sed per te .a. non est compossibilis enti primo / et perfectissimo: igitur enti secundo. igitur a. per se et necessario includit vel infert imperfectionem in eo cui conue it: ex quo enim per se repagnat deo: igitur infert negationem et carentiam summi gradus perfectionis: igitur infert imperfetionem in eo vniuersaliter cui conuenit et infert illud ens esse causatum / et dependens / et ordinatum ad aliud vt finem / gratia cuius est. Confirmatur. sequitur enim quod ab quod ens aliud a primo est simpliciter perfectius eo. aut sal tem est nobilius et eminentius eo quo ad aliquam parfectionem et conditionem formalem / et propriam et absolutam: quod videtur inconueniens. Uidetur enim irrationabile quod differentiarum seu conditionum essendi illa / quae est inferior / et ignobilior attribuitur enti summo et eminentissimo et illa quae est nobilior et superior negatur ab illo: et attribuatur enti secundo. Iuxta hunc modum Ansel. monolon. 15. videtur sic arguere. Aut .a. in quolibet foret melius ipsum quam non ipsum id est quam con ditio opposita / et repugnans: aut non. si primum: igitur ens secundum est melius ente primo / et aliqua perfectio entis secundi est superior / et praestantior perfectione formali / et intrinseca primi entis. Si secundum: igitur in aliquo est melius non ipsum quam ipsum: igitur necessario infert imperfectio nem: quia negationem conditionis opposite superioris / et praestantioris in ente.

¶ Preterea. si differentia rum / et conditionum essendi per se nobilior attribua tur creature non deo: sequitur quod nulla conditio nobili tatis et perfectionis reparte in creaturis potest cognosci / et argui ex creaturis esse attribuenda deo. Con sequentia patet: quacumque tali data diceretur quod quamuis sit differentia / et conditio superior et praestantior non ex hoc sequitur quin conueniat enti secundo / et opposita enti primo. Falsitas consequentis patet: quia tam philoso phi quam catholici arguitiue attribuunt deo quasdam conditiones nobilitatis quae reperiuntur in creaturis: nec per se inferunt imperfectionem. patet 12. metha. at guitur esse viuens cognoscens actus. etc. Patet etiam per augustinum. 15. de trinitate. 4. ca. quia naturali ratio ne iudicamus preferenda esse viuentia non viuentibi intellectiua non intelligentibus / immortalia mortalibus / bona malis / beata miseris etc. et creatorem creaturis sine dubitatione praeponimus. oportet vt ipsum sum me viuere et intelligerere et optimum et beatissimum esse fateamur.

¶ Item Ansel. mono. 15. et libro primo de trinitate ca. 21. Pene cuncti tam eruditi quam minus erut diti solent quasi pro regula tenere scilicet quicquid optimum iudicant deo attribuere sine dubitationis ambi guo. Est itaque cunctis in conclusione velut maxima propositio et velut communis conceptio deo attribuere quid quid altius attingit humana estimatio et ex hoc ve lut solido veritatis fundamento / summi etiam magistri disputationis sue initium sumunt: cum de diuinis proprietatibus altius disserere intendunt. hec ille

¶ Contra. Nulla per fectio simpliciter conuenit creatu re: igitur ex creaturis nulla perfectio attribuitur vel argui tur attribui deo: ex eo quod reperitur esse in creatura tan quam conditio vel ratio essendi perfectior. Antecedens pro¬ batur: quia quicquid conuenit formaliter creature inclu dit / vel infert imperfectionem: quia quicquid est formaliter in aliqua creatura est causatum / et dependens / et possibile non esse: igitur est per se annexum impefectioni necessario inferens imperfectionem. igitur si aliqua perfectio formaliter reparta in creaturis attribuitur deo: sequitur quod deo attribuitur perfectio inferens imperfectionem. Probatur iterum: quia nihil est formaliter in creatura / quod in quolibet sit melius ipsum quam non ipsum. Nihil enim creatum est formaliter melius in deo quam non ipsum sapien tia etiam non est aliquid melius ipsi cani quam non ipsum: quia esse sapiens destruit essentiam canis: igitur non est melius cani vel in cane quam non ipsum. Con firmatur. nulla ratio perfectionis re teformaliter in creaturis videtur ratio maioris perfectionis quam propria ratio substantialis supreme nature angelice: et tamen a illa non est ratio perfectionis simpliciter: quia conneniret deo i

¶ Confirmatur iterum. aut perfectio simpliciter non in ferens imperfectionem attributa deo ex creaturis est tantum res quae est deus: et sic nulla perfectio simpliciter reperitur in creatura. aut est tantum res quae est creatura: et illa non conuenit formaliter deo. aut est commune et vni uersale ad perfectionem quae est deus / et perfectionem que est creatura. Et cum omne vniuersale sit in anima vel factum ab anima sequitur quod perfectio simpliciter inclu dit vel infert in se et per se imperfectionem.

¶ Secundo si ratio / seu conditio perfectionis reperte in creatura attribuitur et arguitur attribuendadeo circunscrip ta imperfectione sequitur quod deus posset informare ma teriam / et dare esse album / vel calidum / et posset substa re accidentibus / et esse causa formalis / vel materia lis. Probo: quia conditio perfectionis est in forma quod informat / et actuat et perficit materiam: licet imperfectio nis sit quod dependet a subiecto: circunscripta igitur deu pendentia deus poterit actuare et perficere materi am / et conicare actum formalem. similiter in albedine vi detur esse conditio perfectionis quod dat esse album / et quod commnicat actum formalem. Similiter in substantia creata videtur esse conditio perfectionis quod sustentat accilens terminando eius dependentiam: licet imper fectio sit in substantia quod indiget perfici accidentibus: circumscripto igitur quod indigeat perfici deus sustentabit accidens terminando dependentiam inherentie. consequens est est contra magistrum libro primo distin. 8. ca. 7. Simi liter causare causalitate formali videtur conditio per fectionis: et videtur esse quidam influxus causalis / et quaedam continentia effectus. omnis enim causa in eo quod est causa est prior et dignior causato vt causatum est igitur ista attribuentur deo circunscriptis rationibus imperfectionis. Si vero dicas quod ista non possunt separari in aliquo ente ab illis imperfectionibus cum quibus reperiuntur in creatura. Ita dicam quod quamuis in creatura sit perfectionis quod est sapiens vel actiuum vel calefactiuum vel causa effectima vel finalis: tamen hoc nun potest attribui deo: quia non potest separari ab imperfectione cum qua reperitur in creatura.

¶ Tertio. ea que ex creaturis arguuntur attribui et conuenire deo tanquam propria ipsi deo non sunt perfectionis simpliciter: igitur nec ea que arguuntur attribui deo tanquam communia deo et entibus secundis. Antecedens probatur: quia esse creans / vel causa efficiens primum et independenter / et esse vltimus finis / et esse dominus summus. ista possunt non conuenire deo: puta si creatura non sit: igitur non sunt perfe ctio simpliciter. alioquin ad remotionem creature remoueretur a deo aliqua perfectio simpliciter. Si enim petrus non sit deus: non est causa eius effi ciens vel finis vltimus nec dominus eius secundum aug. 12. de ciuita. dei ca. 15. et li. 5. de tri. ca. vltimo.

¶ Si autem esse actualiter dominum summum / vel finem vltimum / vel causam effectiuam huiusmis non est perfectio sim pliciter in deo: igitur nec posse esse huiusmodi: quia actus perfectior est potetia. aut non minus perfectus. 9. methahi.

¶ Confirmatur. Non est perfectionis simpliciter esse tri num / et vnum: et spirare / vel spirari et esse patrem eter num et huiusmodi: quia non conueniunt cuilet persone diuine: et tamen sunt simpliciter propria deo.

¶ Quarto. si ratione natura li possit sufficienter probari deum habere omnem perfectio nem simpliciter: igitur omnis perfectio simpliciter potest naturali ratione sufficienter probari de deo. Consequens est falsum: quia in lumine naturali possit sufficienter probari deum esse infinite perfectionis et potentie secundum vigorem intensiue et quod est omnipotens ad creandum: et omnia libere statim destruendum: et ad reparandum: et quod est vbique per praesentiam / et essentiam / et potentiam: et quod cognoscit distincte / et in tuitiue omnia praeterita / praesentia / et futura / et possibilia: et quod possit producere accidens sine subiecto: et quemlibet effectum sine causa.

¶ Secunda. hec autem sunt falsa: quia phis losophi ista negauerunt: et quia sola fide nota sunt plu ra istorum. consequentia vltima patet: quia ista sunt perfectiones simpliciter: maxime si sumantur secundum potentiam: et hoc habet concedere catholicus: igitur habet concedere quod ista possunt praedicari sufficienter de deo si conclusio sit vera. Perfectio simpliciter dicitur triplici Ad primum. ter. Primo modo perfectio realis que caret omni imperfectione: nec est ei formaliter annexa imparfectio et est simpliciter nobilior omni eo quod non est ipsa vel quod est incompossibile sibi: et sic sola deitas est perfectio simpliciter: nec aliqua simpliciter perfectio formaliter inexistens creature est perfectio simpliciter: nisi quasi in po tentia / et in similitudine inquantum quaedam perfectiones crea turarum conueniunt formaliter cum perfectione diuina in aliquo communi: et sic conceditur argumentum / et conclusio Secundo modo perfectio simpliciter accipitur pro conditio ne dicibili de ente: ex qua non sequitur imperfectio in en te cui conuenit et attribuitur: immo infert imperfectionem in omni cui deest: et quao etiam vniuersaliter infert illud ens cui conuenit esse simpliciter perfectius et nobilius omni ente cui non conuenit: et sic tam philosophi quam catholici concedunt huiusmodi perfectiones attribui deo formaliter: et sic esse substantiam / vel esse vitam / vel esse intellectum dicuntur perfectiones simpliciter: si omne huiusmodi sit simpliciter nobilius omni ente: non huiusmodi. Sic etiam esse creati uum / vel primum effectiuum secundum potentiam. sed isto modo esse simplex ens / vel indiuisibile vel esse naturaliter ingeneierabile et incorruptibile et eternum: vel esse ens spi rituale / vel inextensum vel esse productiuum caloris non dicuntur perfectiones simpliciter: quia materia quae est ens simplex et est naturaliter igenierabilis et incorruptibilis non est ens perfectius composito: nec accidens anime inextensum est ens nobilius substantia corporea. Nec calor productiuus caloris est nobilior res simpliciter angelo: qui tamen non est calefactiuus.

¶ Tertio mo pro conditione / qua attribu ta enti non infert per se imperfectionem in ente: cui conuenit sed infert illud esse iperfectum cui deest et non conuenit: et licet non vniversaliter inferat illud cui conuenit esse simpliciter perfe ctius ens omni eo cui non conuenit: tamen vniversaliter infert illud / cui conuenit esse praestantius: saltem quae ad hanc conditionem omni ente cui non conuenit huiusmodi conditio cui conuenit conditio repuguans: et et infert illud cui conuenit esse simpliciter praestantius eo cui non conuenit ceteris paribus: et inferet illud cui non conuenit fore praestantius si sibi conueniret ceteris par bus id est suppositis eisdem vel equalibus perfectionipus quo ad ceteras conditiones. sicut omne viuum uatenus viuum est nobilius omni non viuo: quatenus non viuum: et per non viuum intelligatur quacunque con ditio repugnans vniuersaliter vite: et hoc modo vide tur accipi ab Anselmo monolis. 15. vbi de hoc exem alificans dicit quod melius est esse sapiens quam non sapiens quamuis enim iustus non sapiens videatur melior quam sapi ens non iustus. tamen omne non sapiens inquantum non sapiens minus est quam sapiens: quia omne non sapiens melius esset: si esset sapiens ceteris paribus. Sumen do igitur perfectionem simpliciter secundo / vel tertio modo. ne gatur antecedens.

¶ Ad probationem. Licet quicquid est realiter et formaliter in creatura sit imperfectio vel includens im perfectionem: et per consequens non sit perfectio simpliciter primo modo nec reperiatur formaliter in deo: tamen aliqua conditio / seu differentia essendi vere praedica tur de creatura / que non infert per se imperfectionem in ente: cui attribuitur / vel significatur attribui.

¶ Quod etiam additur quod nihil in creatura est in quodliet ipsum meius quam non ipum. dicendum quod quamuis nulla entitas sit formaliter in aliqua creatura / qua sit vel foret cuilibet enti melior quam non ipsa id est quam entitas aliquae alia incompossit bilis secundum identitatem: tamen aliqua conditio vel differen tia essendi est verificabilis de creatura / et pro creatura: quae quodlibet cui conueuit infert esse melius omni eo cui non conuenit ipsa / sed conditio vniversaliter incompossibilis Vel omne cui couenit melius est quam si sibi non conueniret ceteris paribus: et omne cui non conuenit / sed cut conuenit conditio repugnans foret melius si sibi con ueniret. Licet enim cani non sit absolute loquendo melius esse sapientem quam esse latrabilem: tamen melius et praestantius est enti esse sapientem: cui conuenit esse sapi entem: quam cani esse latrabilem.

¶ Ad confirmationem. illa propria ratio subectatialis suprime naturae angelice est ratio maiorim per rectionis reparte in creatura quae ad inferre perfectionem non qu. ad compati imperfectionem: quia ex nulla ratione conue nienti creature infertur per se vniuersaliter tanta perfectio in eo cui conuenit: sicut ex rationibus propriis supremi angeli. sed illa compatitur. immo infert imper fectionem quam non inferunt quodam alie rationes vt ratio entis / et substantie / et sapientie: ideo non est ratio perfectionis simpliciter.

¶ Ad aliam confirmationem. Perfectio simpliciter primo modo est terminus prine intentionis. et dicitur tantum de perfectione diuina sed secundo vel tertio modo est terminus secunde intentionis: quia est conditio / vel differentia entis predicabilis de ente: et que per modum predicati at tribuitur enti: et illud predicabile interdum est pro prium deo: vt esse creatiuum et omnipotentem. In terdum est comne deo et creature: et predicatur persona liter / et significatiue de subiecto demonstrante deum vel creaturam. Unde esse sapiens est terminus pri me intentionis licet esse attributum sit terminus secunde intentionis. Ad secundum: negatur consequentia

¶ Ad probationem. quedam attribuuntur creature / que a atis notum est inferre per se vniuersaliter imperfe ctionem: et talia notum est attribui deo.

¶ Quedam ate tribuuntur creature que notum satis est includere im perfectionem: et talia satis notum est non attribuenda deo: sed quedam attributa creature dubium est an vniuersaliter et per se inferant imperfectionem in eo cui attribuuntur et an habeant per se necessario im erfectionem annexam: an possint separari ab omni imperfectio ne et de talibus dubium est an sint attribuenda deo: si vero sit dubium in lumine naturali / illa non inferre per se imperfectio¬ nem: consequenter dubium est illa conuenire deo et si in lumine fidei sit illud dubium: consequenter et istud In lumine autem naturali videtur philosophis quaedam attributa creature inferre necessario imperfectionem cu ius oppositum habemus credere: vt deum intelligere distincte / et intuitiue omnia singularia et agere libere / et contigenter extra se: et posse incarnari / et multa huiusmodi.

¶ Ad propositum. quia apud aliquos informare et actuare materiam est conditio non per se vniversaliter inferens imperfectionem: ideo apud eos potest conuenire deo. sed dico quod hec conditio vniuersaliter infert imperfectionem: licet non sit ita manifestum ante inquisitionem argumenta tiuam sicut de multis. informare nanque materiam imfert esse partem totius: quod repugnat divine perfec tioni: quia pars est imperfectior toto. Totum enim / et perfectum idem. 3. phisicorum. et primo libro sententiarum distin. 19. pro pter equalitatem magnitudinis / et perfectionis persona rum Magister negat in trinitate esse partem et totum

¶ Item. deus esset componibilis cum materia ad com stitutionem totius: quod repugnat summe simplicitati / et actualitati: vt patet i. li. distin. 8. et distin. 19. cap. 5.

¶ Item. Totum est causa finalis ipsius partis: et ita esse dei esset gratia alterius vt finis: et multa huiusmodi possent argui. Cum igitur dicitur quod actuare / et perficere est perfectionis in forma: dicitur quod actuare. et perficere non effectiue sed formaliter licet sit perfectionis secundum quid / et in similitudine. tamen est simpliciter imperfectionis ratione huius quod dicitur for maliter. ideo deus actuat / et perficit effectiue non formaliter. Similiter sustentare accidens / et terminare eius dependentiam licet sit perfectionis quo ad conseruare ipsum ne cadat in non esse / et quasi indigentie eius subuenire et ipsum adiuuare / et tenere: et sic conueniat deo cum manu tenet accidens sine subiecto: tamen subsistere per modum informabilis / et perfectibilis implicat imperfectionem com formiter dicendum de aliis.

¶ Ad tertium. negatur antecedens accipiendo perfectione simpliciter / large / et generaliter Nam perfectio simpliciter potest primo accipi: proprie et stricte pro conditione / et proprietate entis: et pro differentia essendi: quae nullam infert imperfectionem in eo cui conuenit et infert vniuersaliter illud esse simpli citer perfectius / cui attribuitur eo cui non conuenit / et infert illud cui non conuenit esse imperfectum et infert illud cui conuenit esse perfectius quam si sibi non conueniret: et sic esse creatiuum / et omnipotentem et primum effectiuum / et ens substantiale spirituale sunt conditiones perfectio nis simpliciter: non autem actualiter causare.

¶ Secundo modo dicitur conditio seu differentia essendi: quae nullam infert imperfectionem: et vniuersaliter infert essen tiam / cui conuenit esse perfectiorem essentia / cui repi gnat: et cui non conuenit nec secundum actum / nec secundum poten tiam / et aptitudinem: et sic esse primum efficiens actu et causare actu independenter causalitate effectiua / vel fi nali est perfectio simpliciter. Et cum arguitur quod ad remotio nem creature deesset deo aliqua perfectio simpliciter quo prius inesset. Negatur consequentia si intelligitur quod aliquae perfectio simpli citer formaliter prius inexistens deo. postea desit deo: quia si illa conditio / et differentia essendi perfectionis simpliciter non verificetur nunc de deo dicta per modum actus: tamen verifi catur de deo per modum potentie.

¶ Iprea autem dicta de deo per modum potentie / et dicta per modum ac tus dicit omnino eandem perfectionem simpliciter formaliter nexistentem deo: sed dicta per modum actus dicit commun cationem illius ad extra: et dicit / seu concernit perfectionem extrinsecam per modum effectus: ideo si non ve rificatur per modum actus licet tollatur quedam perfectio extrinseca: tamen ex parte dei non tollitur aliqua perfe¬ ctio formalter intrinseca

¶ Tertio modo dicitur conditio et differentia quae nullam includit vel infert imperfectionem et quo infert vniuersaliter omne cui non conuenit esse imperfe ctum et infert quod aliquod ens cui conuenit est perfectius omni ente cui non conuenit et quod omne cui non conuenit est aliquo ente / cui conuenit simpliciter inferius: et sic esse simplex eternum incorruptibile spirituale / indiuisibile / inextensum sunt rationes perfectionis simpliciter.

¶ Quarto modo large / et improprie dicitur conditio et differentia praedicabilis de ente: quae nullam infert imperfectionem in eo cui conuenit: et quanuis non inferat omne suppositum / cui conuenit esse perfectius omni supposito cui repugnati / nec inferat quod aliquid cui conuenit sit perfectius omni supposito cui non conuenit tamen infert omnem essentiam in qua non reperitur: et cui in se / vel in supposito non conuenit esse imperfectam / et infert aliquam essentiam cui in se vel secundum supposi tum eius conuenit esse simpliciter perfectiorem omni essentia / cui non conuenit: et sic esse trinum / et vnum / et spirare spi ritum sanctum / et generare filium consubstantialem sunt perfectiones simpliciter. Nec est inconueniens perfectionem simpliciter dictam isto modo non conuenire patris / vel filio in diuinis licet et si non conueniat sibi suppositaliter. tamen sibi non repugnat / nec deest secundum essentiam vel super positum coessentiale. Ex hoc patet ad confirmationem

¶ Ad quartum. negatur consequentia sumendo subiecntum an euo tecedentis personaliter / et significatiue et distributiue sicut non sequitur. Certum / et euidens est quod deo con uenit quicquid est deo proprium: sed esse trinum / et vnum est deo proprium: igitur certum / et euidens est quod deo con uenit esse trinum / et vnum. Ad hoc enim vt valeat discursus requiritur quod sit certum hoc esse deo proprium. vnde occasione huius additur.

¶ Quarta conclusio. Non omnis conditio nobilitatis et perfectionis simpliciter qua veraciter requiritur ad esse ens parfectissimum et que veraciter infertur ex esse perfectissimo potest naturali ratioe sufficienter probari de ente particula riter. hec conclusio additur: quia oppositum huius possit alicui videri consequens ex praecedenti conclusione Et quia oppositum huius conclusionis videntur probare mul: te rationes doctorum: quibus nituntur probare praecedentem ideo vt ostendatur quod rationes eorum non valent addita est quarta conclusio: que probatur: quia intelligere distincte / et intuitiue omnia praeterita / praesentia / et futura velle eti am libere / et contingenter extra se et posse immediate to taliter causare quodcunque causabile / et esse infinitum et immensum et omnipotentem et creatiuum: et multa huius modi sunt conditiones perfectionis simpliciter vt ha bet concedere catholicus: et tamen non habet catho licus concedere: ista posse sufficienter probari de deo in lumine rationum naturalium. Ex his patet illud dictum quorumdam esse falsum scilicet non euidenter demonstra ri deum esse: ex eo quod aliquod ens esse infinitum vel omnipotens etc. non est euidenter demonstratum. Hoc inquam non va let. Licet enim huiusmodi conditiones sint veraciter proprie enti quod est deus: tamen potest esse scitum deum esse licet ignotum sit has conditiones conuenire deo quia non est euidenter notum in lumine naturali has con ditiones conuenire enti primo vel adesse primi requiri. Sit. b. perfectio simpliciter / quam dicis non Conti a posse sufficienter ratione naturali propari de deo vel particulariter de ente. Contra suffici enter probatur deum esse ens vniversaliter et integraliter perfectum per con tinentiam omnis perfectionis simpliciter. Sed .b. est perfectio simpliciter: igitur potest sufficienter probari deum habere .b. Maior patet ex tertia conclusione: et minor concedi tur a te catholico: licet non concederetur a philosopho: igitur licet conclusio non esset concedenda a philosopho: tamen est concedenda a te.

¶ Secundo. summe et simplicitati et omnipotentie non repugnat esse igitur est actu: et ita arguatur de omni perfectione simpliciter sicut de omni potentia. Consequentia patet: quia si non esset actu: sed posse esse esset ens causabile: et ita non perfectissimum Antecedens probatur: tum quia summa simplicitas non includit plura incompossibilia: sed omnis repugnantia ad esse est ratione plurium incompossibilium: tum quia si non sit actu / immo si ei non conuenit necesse esse sequitur quod non est perfectissima: quia esse est quadam conditio per fectionis simpliciter: et posse non esse est conditio imperfectionis simpliciter

¶ Tertio in lumine naturali no tum est esse illud possibile ex quo nullum sequitur impossibile: sed in lumine naturali potest cognosci nullum sequi impossibile ad deum esse infinitum immensum / omnipotentem / creatorem etc. igitur. Minor probatur: quia omnis ratio probans / et inferens ex illo impossibile est sophistica vt tu catholicus habes con cedere. sed per artem logice potest haberi noticia sufficiens de defectu sillogismi apparentis et sophistici Alioquin ars logice de paralogismis / et fallaciis est insufficienter tradita.

¶ Confirmatur. omnis talis sillogismus peccat in forma / vel in materia. Si primum ars logice inuenta / vel inuentibilis sufficit ad cognoscen dum talem defectum: quia similis defectus forme po test esse in variis sillogismis in alia materia. si secun dum: aut illa praemissa apparet in lumine naturali esse falsa: et ita apparet interimenda aut apparet vera. autem igitur apparet vera ex terminis: et tunc perit omnis cer titudo principiorum et propositionum immediatarum / et per se notarum: ex quo propositio falsa apparet ex ter minis immediate esse vera: aut apparet vera tanquam conclusa ex aliis et de sillogismo illam inferente quaeritur vt prius an peccet in materia / vel in forma et ita tan dem poterit in lumine naturali cognosci defectus sil logismi inferentis impossibile ex propositione prima.

¶ Quarto. Allud quo maius cogitari non potest est immensum infinitum / omnipotens habens certissimam et distinctissimam scientiam omnium etc. Sed aliquod ens puta deus est quo maius cogitari non potest: igitur. ma ior patet quia si non sit infinitus sed finitus / etc. igitur potest cogitari maius eo. Possumus enim cogitare ali quid esse tante potest entie: vt sufficientissime possit quodlibet immediate producere / et destruere et reparare etc. et omnia scire. etc. Minor probatur. Nihil. n. maius deo potest cogitari: immo deus est aliquid maius quam cogita ri possit a nobis. hec est ratio Richardi primo libro de trinitate. 20. et. 12. sed quia minor non videtur sufficienter probata in lumine naturali: ideo aliter probatur quod in re est actualiter quo maius cogitari non potest: quia quo maius cogitari non possit: est in intellectu. Patet. quia dicendo illa verba audiens intelligit quid di citur / et quid significatur. Aut igitur est in solo intellectu: aut est in intellectu / et in re actualiter. si secundum: pro positum. si primum: igitur maius eo cogitari potest. probo: quia illud quod est in re est maius quam illud quod est solum in intel lectu. Esse enim veraciter et actualiter in re: est esse perfectiori modo quam esse solum in cogitatione: igitur quodlibet ens actualiter in re esset maius eo: quo maius cogitari non potest: quod est contradictio. hec ratio imponitur Anselmo pro solis. ca. 2.

¶ Sed contra istam probatio nem instatur in tractatu qui dicitur disputatio pro insipien te: quia per idem probaretur quod quicunque falsa iudicata sunt ac tualiter in re: vt si quis fingendo dicat mihi quandam insulam esse / qua est ignota hominibus: et est vbertate omnium bonorum praepollens omnibus insulis: intelligo / et cogito quid dicit: igitur talis insula habet esse in intellectu. Si autem in solo intellecto: igitur qualibet insula nota habet maius esse: igitur insula praestantior ceteris non est praestantior cete ris. Sed Anselmus in tractatu contra respondentem pro insi piente refellens hanc instantiam dicit circa finem illius tractatus quod ratio sua non procedit per modum probationis praedictum / sed aliis modis variis in illo tractatu ni titur probare quod in re actualiter est necessario illud quo maius cogitari non potest. Primo sic cum dico illud quo maius cogitari non potest audiens intelligit quid dici tur et quid significatur: igitur illud quo maius cogita ri non potest est in intellectu. aut igitur est etiam in re: et propositum. aut in solo intellectu: sed quod est in solo intellectu potest cogitari esse in re et in intellectu: igitur potest cogitari maius: eo quod est in solo intellectu: igitur illud quo maius cogitari non potest: est illud ipsum quo maius cogitari potest: et sequitur quod potest cogitari maius eo quo non potest maius cogitari: quod includit contradictionem.

¶ Confirmatur. Eo quod non est vel quod potest non esse potest cogitari maius: sed per te quo maius cogitari non potest: non est in re: et potest non esse: igitur eo quo maius cogi tari non potest: maius cogitari potest. maior patet: quia possum vere cogitare quod illud quod est et non potest non esse sit maius eo quod non est vel quod potest non esse. iterum quod non est in re potest cogitari non esse sed quo maius cogitari non potest: non potest cogitari non esse: igitur falsum est quod non sit in re. minor probatur: quia intellectus potest cogitare aliquid esse tale: quod ipsum non possit cogitari non esse: et tale potest cogitari esse maius eo quod potest cogitari non esse. si igitur illud quo maius cogitari nequit potest co gitari non esse: sequitur quod eo potest cogitari maius quo maius cogitari non potest. item eo quod cogitatur et non est etiam si esset posset maius cogitari: sed parte quo ma ius cogitari non potest cogitatur et non est: igitur si esset in re quo maius cogitari non posset: maius eo cogi tari posset: quod est contradictio. Maior probatur: quia quic quid cogitatur et non est possit. Etiam si esset cogitari esse non semper et vbique: sed esse alicubi tantum et aliquando: et habere pincipium / et finem essendi: igitur posset cogitari esse maius eo per similes deductiones vult anselmis. in fine il lius tractatus quod probari potest deum esse summum bonum summe simplicem: etc. Discursus non valetis / nec sufficit Ad primum assumere quod .b. sit perfectio simpiciter sed quod sufficienter probetur esse perfectio simpliciter

¶ Ad se cundum. conceditur antecedens / et consequens sumptum de inesse abiolute: sed si subitelligitur in antecedente quod sit in lumine natura li sufficientur notum / et probatum. negatur antecedens. Ad proba tionem primam per idem arguitur quod summa simplicitas al bedinis / vel quantitatis / vel hominis irrationalis sit possibilis: et quod omnis ratio est in se vera / in qua ponetur termi nus summe simplicitatis. licet igitur summa simplicitas non includat incompossibilia: tamen quod summa simplicitas et omnipotentia non dicant quodam incompossibilia non est notum in lumine naturali.

¶ Ad secundam probationem con ceditur consequens apud loquentem in lumine naturali: quia perfec tissimus asinus rationalis nihilest: nec est perfectissimus

¶ Ad tertium. per idem arguitur de omni vero credito. Si igitur maior intelligitur quod de omni vero: ex quo nullum sed tur impossibile notum est in lumine naturali. Illud esse possibile. negatur maior: quia ex creditis nullum veraciter sequitur impossibile: et tamen non de omni cre dito est sufficienter notum in lumine naturali ipsum esse possibile. Ad veritatem illius maioris. igitur in isto sensu requiritur quod nec ex illo sequatur impossibi le et quod in lumine naturali certum sit ex eo nullum sequi impossibile et sic negaretur minor. Alius autem sensus maioris esset quod in lumine naturali certum est hoc esse ve rum. scilicet. illud est possibile ex quo nullum sequitur imposibile. et sic conceditur maior. sed tunc discursus non valet. si minor accipitur sic ad deum esse omnipotentem nullum sequitur impossibile. si vero minor accipitur cum ter mino certitudinis. negatur minor. Ad probationem per artem logice non habetur nec haberi potest vniuersaliter notitia de sillogismo peccante in materia licet possit cognosci defectus in forma.

¶ Ad con firmationem. licet omnis sillogismus inferens impossibile ex illo fit veraciter et vera solutione solubilis siue per artem logice si peccet in forma siue per theologiam vel fidem si peccet in materia. tamen ex hoc non habetur quod in lumine naturali sit certum ex illo non sequi impossibile quia solutio non erit euidens in lumine naturali nec erit certum in lumine naturali illam propositionem esse falsam que per fidem est interimenda nec est euidens illud consequens non esse impossibile quod secundum fidem dicitur non esse impossibile. Et cum arguitur quod vel illa premissa falsa apparet falsa ex terminis. etc. Dicendum quod vltima te resoluendo possibile est quod apparebit ex terminis esse vera: scilicet. apparentia probabili et dyalectica in luine naturali. tamen in lumine fidei apparebit neganda. que dam enim propositiones in naturali lumine sunt ex terminis certe et euidentes. quedam autem apparentes ex termi nis probabiliter et dyalectice. nec potest in lumine na turali oppositum sufficienter ostendi quin semper maneant magis apparentes quam contradictorie. licet secundum veri tatem sint false. ideo non perit certitudo principiorum. quia sunt certa alio gradum et alio genere certitu dinis. Item. quia ratio probare videtur quod omne simpliciter verum potest sufficienter probari in lumine naturali. quod tamen apud omnes philosophos est falsum. quia quedam sunt probleumata quasi neutra. Ideo ad argumentum dicendum vlterius quod quamuis quilibet sillogismus mihi factus diui sim inferens impossibile sequi ex illa propositione sit mi chi solubilis ex hoc non est mihi euidens ex illo nul lum sequi impossibile. quia ex hoc non est mihi certum quin sit aliquod aliud argumentum insolubile inferens llud impossibile. Item. licet ex illa propatione non infera tur aliud magis apparens impossibile ex hoc non est mihi euidens quin illa propositio sit impossibilis et quin ex ea sequatur impossibile quod est ipsamet. vel aliud non magis apparens possibile. multa enim sunt impossibilia ex quibus non possumus deducere ad manife stius impossibile.

¶ Ad quartum. per rationes Ansel. probaretur quod sit dare realiter in actu asinum quo maius cogitari non potest. quia asinus quo maius cogitari non potest non est in solo intellectu. vt ipse probat. probaretur etiam quod in re sit triangulus vel numerus impar quo maior cogitari non potest. Per idem etiam probaretur quod plura sint in re quibus maius cogitari non potest. quia ea quibus maiora cogitari non possunt si sunt tatum in intellectu. igitur quibus maiora cogitari non possunt / sunt quibus ma iora cogitari possent. Per idem etiam probaretur quod ma ius et melius deo est in re actualiter. quia est in intellectu audiens enim illam orationem intelligit quod audit. Si igitur est in solo intellectu et non in re sequitur quod mais deo non est maius deo et vltra cum maius deo sit in imtellectu et deus sit quo maius cogitari non potest sequi tur quod eo quo maius cogitari non potest maius cogitari potest.

¶ Dicendum igitur quod hec propositio illud quo malus cogitari non potest / est in re actualiter habet triplicem sen sum. Unus est aliquid existit in re et nullum obiectum cogitabile est vel esse potest veraciter maius eo et sic pro positio est vera et potest ostendi in lumine naturali. quia sequitur ex prima conclusione. Ens enim perfectissimum quo non est nec esse potest in re perfectius est isto modo illud quo maius cogitari non potest. sed ex hoc non habetur quod illud sit infinitum ompsaus. etc. immo si illud esset sol vel saturnus ex quo non potest esse ens perfe ctius sequitur quod esset illud quo maius cogitari non potest in isto intellectu. licet cogites esse aliquid duplo vel triplo maius illo et hunc sensum magis videtur habere propositio quando ly maius praeponitur termino cogitandi. Sep cundus sensus est iste aliquod existit in re et nullus intellectus potest absolute cogitare aliquod obiectum esse maius eo seu quod nullus intellectus potest habere co gitationem conformen huic ofoni. aliquod obiectum esse maius eo seu quod nullus intellectus potest cogitare aliquod obiectum esse ad quod obiectum esse vel ad cuius cogitationis veritatem sequeretur esse aliquid maius primmo dato et sic est illa propositio falsa. quia in illo sensu potest cogiteri maius deo / et maius infinito et omnipotente patet de intellectu formante hanc propositionem deo est aliud maius. Et hunc sensum magis videtur habere propositi quando ly maius ponitur post verbum cogitandi.

¶ Tertius intellectus est iste illud existit in re quo sine implicati one contradictionis et sine implicatione rationis in se fal se non potest intellectus cogitare aliquid esse maius. et sic est propositio vera et sequitur ex prima questionis huius conclusione. sed sicut ex primo sensu. ita ex isto non sequitur illud esse infinitum et omnipotens. Dicta igitur Anselmi et eius rationes si valent / hoc est pro primo vel ter tio sensu. Si vero rationes Ansel. applicentur ad secundum sensum respondeo negando illam propositionem. aliquid quo maius cogitari non potest existit in re. immo etiam in illo sensu habet fidelis eam negare.

¶ Ad probationem. primo cum dicitur illud quo maius cogitari non potest est in intellectu. si per hanc propositionem significetur quod aliquod obiectum terminatiue intelligitur et intellectus non potest co gitare aliquid esse maius eo falsa est propositio. quia quocum que obiecto intelligibili dato intellectus potest cogitando dicere aliquid est maius eo et intellectus potest cogita: re quod omni obiecto cogitabili est aliud maius cogitabile. Si vero praedicta propositio significet quod intellectus potest habere cogitationem conformen et correspondentem huic oratio ni illud quo maius cogitari non potest. sic conceditur. sed hoc modo maius deo omnipotente et omni cogitabili est nien intellectu et deus finitus et ignorans impotens est in intellectu et obiectum non intelligibile est in intellectu Et cum vltra queritur. an existat in re actualiter. respondeo quod non id est illi cogitationi non correspondet aliquod obiectum in re actualiter conforme illi existens de quo et pro quo sit ve rum quod intellectus non potest sic cogitare maius eo. Et cum vltra infertur. igitur illud quod existit in re est maius eo. negatur proprie loquendo. quia ens existens non est ma ius significato impossibili. tamen large et improprie loquendo. concedo quod omne ens est maius eo quo sic non potest cogitari maius sicut quodlibet ens dicitur esse maius chymera et figmento. et sic procedit instantia de insula

¶ Ad aliam reductionem Ansel. non sequitur hec conclusio. igitur illud quo maius cogitari non potest est idipsum quo maius cogitari potest. quia est propositio affirmatiua que affirmat oppositum de opposito. et quia ratio subiecti est ratio in se falsa. loquendo in secundo sensu suprapo sito: sed ex illa deductione sequitur quod possibile est iu dicari illud quo maius esse non potest esse illud quo maius cogitari potest et hoc est verum. Sic etiam est possi bile intellectum nostrum cogitare / quod illud quo maius cogitari non potest est illud quo maius cogitari potest. et quod illud quod non potest cogitari possit cogitari et econtra.

¶ Et eum infertur. vlterius quod potest cogitari maius eo quo non potest maius cogitari quod videtur contradictio.

¶ Dicendum quod si hec propositio sumatur vt equiualet cuidam ypothetice co pulatiue et vt implicite importat idem cum ista. potest cogi tari maius quodam intelligibili et non potest cogitari ma ius illo intelligibili. sic negatur. quia est copulatiua conposita ex partibus contradictionis. si vero sumitur vt est cathegorica importans quod possibilis est cogitatio respondens huic false ofoni. aliquid cogitatur maius eo quo non potest maius cogitari. sic conceditur quod intellectus potest huiusmodi cogitatoes falsas formare.

¶ Ad confirmationem. discursus non valet. quia minor est negatiua in prima figura et si reducatur ad formam affirmatio nis erit falsa. dicendo sic. illud quo maius cogitari non potest est illud quod non est nec potest esse. Unde similis discursus est iste. eo quod non est vel potest non esse potest maius cogitari. Sed maius deo et omni cogitabili non est vel potest non esse. igitur eo quod est maius deo et omni cogitabili potest maius cogitari. Similis etiam discursus est iste quod non est vel potest non esse potest co gitari. sed non cogitabile non est vel potest non esse. igiul non cogitabile potest cogitari. Ad aliud licet forma liter discursus non valeat sicut nec istius quod non est in re potest cogitari. sed quod non est cogitabile non potest cogitari. igitur falsum est quod illud quod non est cogitabile non sit in re / vel sic quod non est in re potest co gitari. quia potest cogitari non esse. sed maius omni cogitadili non potest cogitari. igitur falsum est quod maius omni co gitabili non sit in re. igitur contradictorium est verum quod est falsum. Dicendum igitur quod si forma discursus valet sequitur hec conclusio negatiua. igitur illud quo maius cogitari non potest non est aliquid quod non existat in re et quod falsum est quod illud quo maius cogitari non potest sit aliquid / vel sit aliquod obiectum quod non sit existens in re. et conceditur quod hec affirmatio implicat vnum falsum quicquid tamen sit de forma discursus. minor est negam da. etiam ab ipso Ansel. Aliquis enim potest cogitare deum non esse. quia potest formare propositiones contradictorias et quia cum insipiens dicat in corde suo non est deus ipse corde cogitat deum non esse nec solum cogitat voces: sed forte nihil cogitat de vocibus. nec videtur sufficiens responsio Ansel. in illo tractatu contra respondentem per insipiente. et prosolis. c. 4. Ad probationem minoris non sequitur illud consequens in hoc sensu quod aliquo cogitabi li dato aliquod obiectu maius eo possit cogitari. et nullum obiectum maius eo possit cogitari. vel quod possit dile sit cogitare esse aliquid maius eo / et non sit possibile cogitari maius eo / sed solum sequitur quod de illo entem vel obiecto quod non est nec esse veraciter potest aliquid maius possibile est cogitare aliquid esse maius. Ad aliud conceditur conclusio que est conditionalis. cuius antecedens implicat contradictionem in secundo sensu suprapo sito. ideo infertur oppositum antecedentis. discursus etiam non va let nisi minor sumatur in tali forma in qua erit fal sa. Et nota quod in discursibus Ansel. videtur supponi quod aliquod obiectum intelligibile distinctum ab omni actu in telligendi importetur per hoc quod dico quo maius co gitari non potest. et quod de illo et pro illo verum sit quod intellectus non possit cogitare aliquid esse tale / et tantum. ad quod esse tale et tantum sequeretur ipsum esse maius priori dato et hoc est falsum.

¶ An aliquod ens incau Secundus articulus. satum effectiue et finaliter esse possit et sufficienter ratione naturali probari

Prima conclusio. Sufficienter per rationem naturalem potest ostendi ali quod ens esse incausatum effectiue. probatur. Sit. a. causatum effectiue ab alio. aut illud aliud est incausa tum effectiue et propositum / aut causatum effectiue ab alio. et queram similiter de illo alio. igitur erit status ad aliquod incausatum effectiue / aut erit processus actualis in infinitum in multitudine entium nunc existentium. quo rum vnum erit ab alio sine statu quod est inconueniens Dices. non sequitur infinita multitudo entium nunc existentium. sed erit processus in infinitum secundum successio nem in causis et causatis effectiue. ita quod omne nunc existens erit causatum effectiue et aliquid nunc existens est causatum effectiue non ab aliquo nunc existente: sed ab ali quo iam corrupto vt homo nunc viuens est genitus ab ali quo iam mortuo.

¶ Contra. talis successio infinita ge nerabilium et corruptibilium non potest continuare perpe tuo nisi mediante aliqua natura durationis infinite et eterne. vt habetur. 8. phisi. circa medium. et hoc est proba bile. quia talis perpetuitas successionis non perseuerati nisi mediante perpetuitate materie ex qua fiunt huiusmodi generabilia et corruptibilia. talis etiam difformitas generationis et corruptionis non perpetuatur / nisi mediante aliquo perm anente influente vel conseruante. vt patet de corporibus celestibus. De tali igitur natura permanente Queritur. an sit incausata effectiue / et propositum aut causata effective et non nisi ab aliquo aeterno permanente. Et de illo queritur. igitur erit status in ali quo eterno incausato effectiue vel erit actualis mul titado entium eternorum suppositorum quorum alterum erit effectiue ab altero sine statu. Ex eisdem probatur quod in en tibus est aliquod primum effectum non solum a nullo alio effectum. sed nec in virtute alterius effectiui primoris effectiuum.

Secunda conclusio. Tanquam probabilius in lumine naturali ponendum est aliquod ens esse incausatum finaliter. probatur. ali quod ens est eminentissimum quo nihil est perfectius sed ipsum omni alio est perfectius ex prima et secunda conclusione primi articuli. igitur aliquod ens est incau satum finaliter. consequentia probatur. quia quod per se ordina tur ad alterum vt finem gratia cuius est inferius et ignobilius illo. aut saltem habet aliquid nobilius se ad quod ordinatur finaliter vltimate patet inductiue. Quod est incausatum fiTextia conclusium naliter est incausatum effectiue. probatur. quod est causatum effectiue est causatum finaliter. probo. quia omne per se efficiens causat suum per se effectum propter aliquem finem et ad aliquem finem ordinat illum. alioquin frustra ageret. Et hoc dicit Arist. 2o. phisi. etiam de omni agente naturali de quo minus videtur. et quia de omni causa efficiente contingit ra tionabiliter querere propter quid causat talem effectum Si vero per se effectus est gratia alicuius finis nobilioris multo magis effectus per accidens habet aliquid nobilius se ad quod natum est ordinari. Preterea causalitas effectiua est posterior causalitate finali vel est ea dem sibi. igitur causatum effectiue est causatum finaliter ntecedens probatur. quia omne per se agens agit propter finem. et finis videtur terminare questionem propter quid de causalitate effectiua.

¶ Notandum quod aliqui probant quod econuerso. omne incausatum effectiue sit incausatum finaliter. eo quod causalitas effectiua et causalitas fina lis sunt necessario connexe et concurrentes respectu omnis effectus. Causalitas enim finalis est in hoc quod propter ipsum vt amatum et intentum efficiens efficit: sed quo ad principale quesitum sufficit conclusio posita etiam particulariter.

¶ Ex conclusionibus positis. sequitur quod est aliquod ens vnum incausatum effectiue et finaliter eter numet necesse esse.

Quarta conclusio. Quod est incausatum effectiue et fina liter est ens eminentissimum et nobilissimum. probatur. quia si esset aliud essentialiter eminentius. igitur esset per se ordinabile ad illud aliud vt finem participandum et imitam dum et aliquo modo attingendum. et ita esset aliquo modo causatum finaliter.

¶ Confirmatur. Ens non capiens esse ab alio et independens ab alio nec gratia alterius videtur no bilius eo quod non est huiusmodi. Ex his patet ad quesitum princi pale. sufficienter enim tamquam probabilius probatur in lumi ne naturali deum esse id est aliquod ens esse eminentissimum tam positiue quam negatiue incausatum finaliter et effectiue. Et secundum hanc rationem accipietur nomen dei in questio nibus sequentibus.

¶ Ad argumentum principale: pro cedit de cognitione emanationis personarum. qua re non est contra dicta. Qon. 5.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 4