Quaestio 1

¶ Sequitur distinctio. 23. vsque ad xxxii. Irca distinctionem 23. vsque ad distinctionem trice simam secundam in quibus magister tra ctat de distinctione personali cum vnitate essentiali deitatis Quero vtrum essentia diuina distinguatur ex natura rei a pro prietate personali relatiua.

Quod non: quia persona non esset summe simplex sed in ea esset compositio. Contra: quia de illis et pro illis verificantur contradictoria.

¶ Confirmatur. Si summa / et tanta est identitas paternitatis ad essentiam quanta est essentie ad essentiam: igitur tanta est distinctio cuiuscunque a patre secundum esse relationis: et secundum esse essentie: et tanta est identitas cuiuscunque ad patrem secundum esse paternitatis et secundum esse essentie: igi tur quantum est idem filius patri secundum essentiam tantum secundum paternitatem: et tanta est distinctio filii a patre secundum esse essentie: sicut secundum esse paternitatis

¶ Confirmatur. si totale esse pastris sit essentia: igitur communicans patri in esse essentie equaliter communicat in esse potris Prima conclusio inquirenda:

¶ An tanta et omni identitate qua deiulas est in re ea dem deitati sit eadem paternitati: an aliquis modus identitatis in re / sit deitatis ad deitatem qui non sit deitatis ad proprietatem relatiuam. Et arguitur quod non omni modo in re est deitas eadem paternita ti quo est eadem deitati. Sic: illud quod est communicabile seu commune tribus personis non est om nino idem ei quod est incommunicabile: aliter perit primum principium si eidem omnimode conue niunt contradictoria

¶ Confirmatur. non erit ratio quare de essentia di uina non verificentur contradictoria aliqua vel de essentia diuina et sapientia diuina sicut de essentia et proprietate si tali et tanta et omnino eadem identitate est diuinitas eadem paternitati: sicut est eadem deitati vel sapientie divine

¶ Respondetur. Primo quod sufficit differentia rationis: essentia / igitur et relatio differunt tantum secundum rationem. paternitas enim potest conside rari / vel per comparationem ad essentiam et sic est ratio tantum / vel per comparationem ad obiectum a scilicet terminum et sic est res et distinguitur ab opposito eo sito realiter.

¶ Contra primam partem reducitur qaua argumentum prius factum: quia quod non tantum si ex parte intellectus sed ex natura rei est communicabile tribus et est realiter in tribus suppositis non est omnino idem ei quod non est huiusmodi: quia contradictio est omnino idem esse communicabile realiter: et non esse huiusmodi.

¶ Preterea. etiam differentia rationis inter essen tiam / et sapientiam: igitur de essentia / et sapientia verificabilia erunt contradictoria sicut de essentia et relatione.

¶ Preterea: contra secundam partem responsionis arguitur paternitas comparata ad es sentiam est ratio tantum: igitur comparata ad oppositum non est res. et econtra: comparata ad oppositum est res: igitur comparata ad essentiam est res consequentia probatur: quia quod comparatum alicui est vera res cuicunque comparetur erit vera res vt quod comparatum alicui est lignum nulli conparatum est non lignum

¶ Item. si paternitas comparata ad essentiam est ratio tantum: igitur non est idem essentie: quia essen tia est ens reale et non ens rationis tantum.

¶ Item aut comparatio paternitatis ad filiationem est comparatio paternitatis ad essentiam et ita non valet ista distinctio: aut non: igitur ante huiusmodi comparationem essentia non est omnino idem cum filiatione: quia aliquid comparatur ad hoc: et non ad aliud. Aliter respondetur ad probationem conclusionis quod probat solum essentiam et proprietatem non esse idem conuertibiliter et adequate. essentia enim non est precise pater sed et filius: sed pater non est filius nec ex hoc sequitur distinctio essentie a re latione: nec etiam sequitur quod aliquis modus identitatis ex natura rei extra animam sit essentie ad ef sentiam: qui non sit essentie ad paternitatem: quia conuertibilitas non est proprie modus identitatis sed est modus communis identitati et distinctioni Stat enim aliquando cum distinctione aliquando cum identitate. etiam conuertibilitas et inconuertibilitas sunt modi non identitatis sed extremorum: quia extrema sunt conuertibilia: vel inconuertibilia.

¶ Contra. hec responsio improbat seipsam: quia il la locutio est impropria et abusiua que addit modum et determinationem ei quod non est determinabile per illam: et cui non est nata conuenire talis deterninatio nec modus oppositus. Sicer dicendo essentia et relatio sunt idem cone uertibiliter si conuertibilitas non est modus identi tatis vnde hec locutio erit talis sicut si dicatur .a. et b. sunt idem velociter vel lente vel musice vel arismetrice.

¶ Item hic est locus a parte in modo .a. et b. sunt idem conuertibiliter: igitur sunt idem. et hic est locus a toto in modo .a. et .b. non sunt idem: igitir tur non sunt idem conuertibiliter: igitur eum dico idem conuertitur dico determinabile cum suo modo determinante. Unde hoc aduerbium qualitatis con uertibiliter resoluitur in hoc quod dico taliter et ta li modo.

¶ Preterea ad hoc reducitur primum ab gumentum: quia impossibile est quod omnino idem sit idem conuertibiliter cuidam et non sit idem con uertibiliter illi. Respondeo probabilius est quod non omnino sit eadem essentia proprietati.

¶ Contra si non omni identitate qua essentia est eadem sibi sit eadem relationi: igitur alia et alia idem ptitate est eadem sibi et eadem relationi: igitur alia et alia identitas: igitur et alia: et alia entitas: quia identitas alicuius non est nisi entitas eius.

¶ Secundo hoc maxime videretur propter verificationem contradictoriorum. Sed hoc non valet quia predicata contradictoria possunt dici / de diuersis signis idem significantibus et pro eadem re omnino supponentibus. probatio. primo: quia de us et deitas sunt omnino idem in re / nec est distinctio nisi rationis: et tamen deus generat et essentia non generat: et deus generat deum. quia in symbolo deum de deo. Sed non generat essentiam secum dum magistrum. distinctione. 5. libro primo: et extra de summa trinitate et fide catholica capitulo. Damnamus.

¶ Secundo essentia in tribus personis est omnino eadem et essentia in patre est omnimodo eadem essentie in filio quo est eadem essentie patris et tamen essentia vt in patre fundat relationem pa ternitatis non filiationis: et cum paternitate constituit personam patris non filii: hoc autem non est verum de essentia: vt in filio. Similiter essentia vt in filio est formalis terminus generationis commu nicatus persone per generationem. Non autem hoc est verum de essentia vt in patre

¶ Confirmatur. essentia vt in filio est vnita huma nitati et assumpsit humanitatem non autem est hoc verum de essentia vt in patre vel spiritu sancto se cundum magistrum libro tertio dis. 5. cap. tertio

¶ Tertio: hec est vera domini est seruus et hec est falsa dominus est seruus: et tamen subiecta signifi cant omnino idem: et supponunt pro omnino eo dem. sed est tantum differentia rationis secundum modos significandi grammaticales: tamen idem po test demonstrari per subiecta illarum dicendo hic dominus est seruus: huius domini est seruus. 77 ad primum negatur prima con sequentia. Si enim deest aliquis modus identitatis inter essentiam et relationem qui est essentie ad essentiam ex hoc non sequitur simpliciter et absolute alietas: igitur nec absolute alia identitas non va let etiam consequentia si alius et alius modus identitatis: igitur alia / et alia entitas. nec probatio va let: quia per te relatio non est nisi essentia et tamen alia et alia relatio non est alia et alia essentia.

¶ Ad secundum conceditur assumptum: maxime si non obstet modus significandi grammaticalis vel logicalis

¶ Ad primam improbationem in illis propositionibus vt sunt vere licet subiecta supponunt pro eo dem simpliciter scilicet pro natura communi tribus personis et pro prima persona non tamen pro omnino eodem omni modo identitatis quo deitas est eadem deitati.

¶ Ad secundam improbationem non est probatio sufficiens: quia non est inconueniens aliquid vere affirmari de aliquo comparato ad aliquid: et negari de eodem comparato ad aliud: quia non est affirmatio et negatio eiusdem de eodem secundum idem et respectu eiusdem vt a. respectu .b. est equale: vel pater: respectu c. est subduplum vel fili us. Sed de aliquibus subiectis simpliciter et abso lute verificari contradictoria: et quod illa subiecta affirmentur de seinuicem per omnimodam identitatem sicut idem de seipso videtur tanta impossibilitas sicut si sumeretur idem subiectum vocaliteri ymo cum idem comparatur diuersis: aut non accipitur idem subiectum. aut non sunt predicata con tradictoria: quia ille habitudines ad diuersa se tenent ex parte predicati si sit debitus modus enunciandi vt dicendo .a. respectu .b. est equale et respectu .c. non est equale hoc enim est dicere quod .a. est equa le ipsi. b. et non est equale ipsi. c. Similiter in propo sito dicere quod essentia vt in patre fundat paternita tem non filiationem: et in filio econtra non est nisi dicere quod essentia et relatio paternitatis est in patre non in filio et econtra quod filius habet essentiam et fi liationem non pater. Similiter dicere quod essentia in filio est terminus formalis communicatus per generationem est dicere quod filius habet essentiam ab alio: non pater. Similiter dicere quod essentia vt in filio est vnita humanitati non vt in patre: est dicere quod filius habens formaliter essentiam: et filiationem est vnitus humanitati: non autem pater seu essentia cum paternitate

¶ Ad tertiam improbationem potest dici primo quod modus significandi grammaticalis impedit in pro posito aut quamuis similes modoi significandi grammatica les sumantur adhuc aliquid vere affirmatur de es sentia et deitate quod negatur de paternitate et pro prietate et econtra.

¶ Item si domini est seruus et dominus non est seruus: conceditur quod dominus non est domini: quia si dominus est domini: igitur domi nus est seruus: subiecta igitur non affirmantur de seinuicem vniuersaliter per omnimodam identita tem in forma qua eis attribuuntur illa predicata. Et ita argumentum posset reduci ad oppositum: quod paternitas non erit essentia per omnimodam idem titatem.

¶ Item impossibile est coutradictoria pre dicata verificari de aliquibus subiectis sic omnino idem significantibus et sic pro omnino eodem sup ponentibus quod vna predicatio significat hoc esse ta le: et altera significet hoc omnino idem non esse ta le hoc enim destruit primum principium. Sic autem esset in proposito de essentia et proprietate: sed non est impossibile contradictoria predicata verificari: sic de aliquibus subiectis significantibus idem / et supponentibus pro eodem: quod vna enunciatio signi ficet hoc non esse illud et alia significet huiusmodi esse illud hic enim nulla apparet repugnantia nec in re nec in voce / nec apud philosophos / nec apud catholicos. nec est contradictio formalis vel implicita: si cnt in primo casu.

¶ Item. licet in forma enunciandi / et in figura loquendi sit idem subiectum in vtraque differens secundum modos significandi grammaticales: tamen implicite et perficiendo huius modi enunciationem et reducendo ad propriam et congruam formam enunciandi illud quod est subiectum in vna est pars predicati in alia. hec enim non est propria et directa et perfecta enunciatio domini est seruus. Sed si reducatur in formam debitam et perfectam dicetur quod aliquod ens puta deus vel angelus vel homo est seruus domini: vel quod aliquis dominus habet seruum vel huiusmodi.

Secunda conclusio inquirenda an essen tia diuina distinguatur aliquali distinctione ex natura rei a proprie tate relatiua. Ita quod non solum essentia non sit omni modo identitatis eadem paternitati in re / extra quo est eadem essentie / nec solum desit aliquis modus seu gradus identitatis immo sit ibi aliquis mo dus seu gradus distinctionis in re: sic quod essentia et paternitas sint aliqualiter distincta obiectiue conceptibilia formaliter inexistentia persone patris Di cunt enim quidam quod essentia / et paternitas nullo gradum seu modo distinctionis ex natura rei distinguuntur in persona patris. nec est ibi pluralitas que cunque / licet essentia et paternitas non sint formaliter idem vel non conuertibiliter et adequate. Ita quod si sit solum negatio cuiusdam modi / non negatio identitatis nec priuatio distinctionis. Si enim aliquis modus vel gradus forme deest alicui non sequitur quod illa forma simpliciter desit vel quod forma contraria assit. et per consequens etiam concedere tur quod distinguitur formaliter si ly distinguitur im portat solum negationem: quia equiualet huic quod est non esse idem formaliter: et tamen non conceditur quod formaliter distinguitur: quia preponendo modum denotatur affirmatio modi. Arguitur igiur tur primo: quod distinguitur ex natura rei in persona patris sic illud quod existit in re et est realiter nec formaliter tres persone est aliqualiter in se distinctum ab eo quod existit in re: et non est realiter nec formaliter tres persone. Sic est de essentia et proprieta te: igitur. maior probatur: quia contra euidentiam primi principii videtur quod sine quacunque distinctione in re idem sit tres persone et non sit tres persone sicut quod idem omnimode idem sit et non sit huius modi. Et quanta apparet impossibilitas verificari simul predicata contradictoria de eodem subiecto vel verificari predicatum compositum ex partibus contradictionis de eodem subiecto supponen te pro omnino eodem obiecto intelligibili tanta apparet impossibilitas illa predicata contradictoria verificari de diuersis subiectis supponentibus pro omnino illo eodem pro quo supponeret idem subiectum in propositionibus contradictoriis vel in propositione ex predicato composito ex contradictoriis circunscripto impedimento ratione modo rum significandi grammaticalium vel logicalium. Sicut tam impossibile est quod hec albedo sit. b. et quo hic color non sit .b. quam impossibile est quod hic color sit b. et non sit .b. supposito: quod hic color sit hec albedo sine distinctione igitur tam impossibile est quod essentia sit tres persone: et quod paternitas non sit tres persone quam impossibile est quod essentia sit tres persone: et quod essentia non sit tres persone si omnino idem sine distinctione sit essentia et paternitas.

¶ Confirma tur. ille propositiones sunt ambe eque vere vel eque false que affirmant: vel que negant vniformiter idem predicatum de subiectis supponentibus pro omni no eodem: et demonstrantibus omnino idem sine distinctione. Patet: quia si ita est sicut vna significat. ita est in re / sicut alia significat. Sed ita erit de istis hec essentia est tres persone. hec paternitas est tres persone. Respondetur quod illa de quibus vel pro quibus verificantur contradictoria distinguuntur realiter vel sunt res distincte: et sunt aliqua distincta realiter sic quod vnum est aliqua res et re liquam non est illa res: et sic conceditur quod essentia et paternitas sunt res distincte. Sic quod essentia est aliqua res puta filiatio et paternitas non est illa res Non igitur conceditur: quod essentia et relatio distinguantur realiter aut quod sit distincta realiter vt ly distincta tenetur participialiter et adiectiue. Sed conceditur quod sint res distincte et quod sunt distincta vt ly distincta teneatur nomina liter et substantiue: quia sensus est quod essentia est aliqua res et paternitas non est illa res. Et conceditur vltra quod essentia et relatio in diuinis distinguuntur formaliter: quia aliqua distingui formaliter non est aliud quam quod vnum illorum est aliqua res absoluta vel relatiua: et reliquum non est illa res.

¶ Contra. hec responsio coincideret in idem cum illa responsione qua dicitur quod essentia et paternitas sunt idem inadequate et inconuertibiliter: quia essentia sic est pater / quod etiam est quedam alia res: et pater non est illa alia res. Sed ex his responsionibus videtur haberi propositum / scilicet quod in patre paternitas dist inguntur aliqualiter / ex natura rei ab essentia / et distinctione propria preter illam distinctionem qua distinguitur a filio. Probatur hoc: primo ex verbis responsionis: quia dicit quod essentia et paternitas sic sunt distincta formaliter quod vnum eorum est aliqua res et alterum non est illa res. Ex quibus verbis arguitur sic quod est aliquo modo alterum a pater ntate: et minus alterum quam filiatio est alterum pro pria distinctione: et alteritate minori quam sit distinctio paternitatis a filiatione. Sed essentia est huiusmo di: quia responsio dicit quod vnum istorum est aliqua res: et alterum seu reliquum non est illa res: igitur essentia est quid alterum a paternitate. Sed non est tam alterum quam filiatio: quia filiatio non est paternitas nec filiatio est vtraque illarum rerum. Sed essen tia est vtraque res: scilicet paternitas et filiatio

¶ Item contra responsionem. illud intelligibile positiuum actuale de quo vel pro quo verificatur aliquod predicatum / est distinctum / aliqualiter ab omni positiuo actuali de quo vel pro quo falsifica tur illud predicatum. Sed aliquod predicatum vel rificatur de essentia et pro essentia diuina quod fal sificatur de patre et filio: et spiritu sancto siue simu et coniunctim siue diuisim sumptis: igitur essentia est aliquod intelligibile distinctum aliqualiter ab omni bus illis siue simul diuisim sumptis: et tamen nulla proprietas vel persona est distincta ab omnibus illis: tam simul quam diuisim: quia distingueretur a se maior patet: quia etiam secundum aduersarium contradictoria predicata non verificantur de aliquibus nisi illa sint aliqua distincta: igitur omnia illa de quibus verificantur distinguuntur ab omnibus illis de quibus et pro quibus falsificatur. Minor proba tur quia verum est quod essentia est tres persone simul et diuisi sumendo hoc predicatum compositum. Similiter verum est quod essentia nec generat nec generatur siue nec producit / nec producitur sumendo propositionem de predicato copulato. Similiter essentia est indiuisa et indistincta: et innumerata. hec autem falsa sunt de qualibet persona diuisim sumpta: et de duabus vel tribus simul sumptis. Econtra etiam aliquid ve rificatur de patre quod falsificatur de essentia / nec tamen de filio falsificatur vel spiritu sancto. Puta quod pater producit vel producitur vt est de extremo disiuncto: vnde si aliquod predicatum fal sificaretur de patre et verificaretur de essentia pro alia persona: vel si econuerso aliquod predicatum verificaretur de patre quod falsificaretur de essentia pro alia persona a patre Ita quod nichil verificare tur de essentia nisi pro hacproprietate siue persona pro illa tunc responsio predicta videtur suffice re.

¶ Sed quia aliquod verificatur de essentia: quod falsificaretur de patre: et etiam de qualibe alia persona et econtra aliquid verificatur de patre quod falsificatur de essentia non pro alia persona videtur / quod essentia propria distinctione aliquali distinguatur a paternitate et filiatio alia ma iori distinctione distinguatur a patre.

¶ Confirmi tur. Si aliquod predicatum falsificatur de patre quod verificatur de essentia oportet secundum te quod essentia sit quedam res alia a patre scilicet filiatio: igitur si illud predicatum eque falsificatur de illa alia re scilicet filiatione sicut de patre: oportet quod essentia sit aliqua res alia a patre et filiatione secundum te puta quod sit spiritus sanctus: igitur si illud predicatum eque ad huc falsificatur de ista tertia re sicut de dua bus prioribus et tamen verificatur de essentia opor tet quod essentia sit quoddam intelligibile distinctum aliqualiter ab illis tribus rebus.

¶ Preterea ad principale et co: tra responsionem datam sic. Illud in telligibile positiuum actuale pro quo supponit sub iectum cuiusdam propositionis vere distinguitur ali qualiter ab omni intelligibili positiuo pro quo non supr ponit subiectum propositionis vere: etiam illud in telligibile positiuum pro quo verificatur proposi tio aliqualiter distinguitur ab omni intelligibili po sitiuo pro quo non verificatur sed falsificatur illa propositio. Sic est de essentia et tribus proprietatibus relatiuis: igitur. maior patet per euidentiam primi principii: et quia eadem propositio esset si mul vera et falsa minor probatur / quia in istis propositionibus essentia est idem proprietati relatiue inconuertibiliter et inadequate Essentia est tres per sone simul et diuisim. essentia est communicabilis tribus personis / et cuilibet earum essentia est tres persone et quelibet illarum: et quelibet due illarum essentia est nec producens nec producta essentia est indistincta in tribus personis: et in qualibet. non enim est assignare pro quo intelligibili supponat subiectum in istis et pro quo verificatur nisi pona tur essentia aliquod intelligibile aliqualiter distinctum ab omnibus proprietatibus iuxta illud dictum magistri libro primo distinctione. 5. capitulo primo dicimus: quod essentia nec generat: nec generatur: et nomine essentie intelligimus diuinam naturam que communis est tribus personis et tota in singulis.

¶ Confirmatur in predictis propositionibus subiectum supponit pro aliquo intelligibili positiuo aut igitur pro voce / aut pro conceptu et patet: quo non / aut pro relationibus / vel suppositis: et hoc non: quia false essent igitur pro aliquo intelligibili aliqualiter distincto a predictis

¶ Confirmatur. si aliquod predicatum reale verifi¬ caretur de homine vel aliquo termino significante naturam specificam et non verificaretur de illo ter mino communi supponente: nec pro voce nec pro conceptu: nec pro aliquo suppositorum singularium sequeretur esse in re aliquam entitatem comnunem aliqualiter distinctam a suppositis: et differentiis indiuidualibus ad vitandum contradictionem: igiti tur similiter hic.

¶ Confirmatur. aut in illis subie ctum supponit pro omni intelligibili quod est omnino essentia diuina / aut pro nullo intelligibili quod sit essentia diuina. Et patet quod non aut pro aliquo: et pro aliquo non. igitur ibi sunt formaliter intelligibi lia aliqualiter distincta pro quorum vna supponit et pro reliquo non illa non sunt pater et filiatio vel spiratio: quia non magis supponit pro vno istorum quam pro reliquo: igitur

¶ Preterea aut omne intelligi bile quod est pater generat: aut nullum intelligibi le quod est pater generat: aut aliquod intelligibile quod est pater generat / et aliquod intelligibile quod est pa ter non generat. Non primum: quia essentia gens neraret. Nec secundum: quia pater non generaret

¶ Si tertium: igitur est ibi formaliter alterum / et alterum intelligibile: quorum vtrumque est pater et vnum generat: et alterum non generat.

¶ Illud quod generaret est pater vel paternitas. Illud autem quod est pater: et non generat non est filius: nec spiritus sanctus: quia non sunt pater: igitur illud est deitas communis: igitur deitas est intelligibile alterum a paternitate: et ceteris personis.

¶ Preterea pater habet formaliter aliquam realitatem communicabilem filio et habet aliquam realitatem non communicabilem filio: igitur habet formaliter que dam distincta aliqualiter vel sic. aut pater commu nicat filio omne positiuum quod est: et quod habet formaliter: aut nullum aut aliquod: et aliquod non Si primum: igitur communicat ei paternitatem Si secundum igitur non communicat ei deitatem

¶ Si tertium igitur aliquod positiuum est forma liter in patre quod communicatur filio / et aliquod positiuum quod non communicatur igitur positiuum: et positiuum: igitur aliqualiter plura intelligibilia positiua.

¶ Confirmatur inductiue arguen do sic hec paternitas que est essentia diuina produ cit vel producitur hec filiatio que est essentia diuina producit vel producitur. hec sprratio que est essentia diuina producit vel producitur: igitur omnis essen tia diuina et omne quod est essentia diuina producit vel producitur: quaero aut hic est facta inductio sufficiens in omne illud existens in re quod est essentia. Et tunc conclusio esset vera aut non: igitur omissum est aliquod intelligibile formaliter existens in diuinia quod in re est essentia. Sed non omisi aliquam pro prietatem relatiuam: igitur in re est ibi aliquod intelligibile preter proprietates relatiuas iuxta dictum Augusti. 7. de trinitate capitulo primo. omnis es sentia querelatiue dicitur est aliquid excepto relati uo.

¶ Preterea ex eo quod ab aduersariis essentia: et paternitas ponuntur non esse idem conuertibiliter / et adequate Aut ex eo quod ponuntur distingui vel non esse idem formaliter: arguitur propositum. Sic au tem omne intelligibile quod est pater vel formaliter in patre est idem essentie conuertibiliter et ade quate: aut nullum aut aliquod et aliquod non. Si tertium habetur propositum. Si primum: igitur paternitas est idem essentie conuertibiliter et adequate ex econuerso Si secundum: igitur essentia non est idem essentie conuertibiliter et adequate vel potest sic argui. Omne intelligibile quod est pater est idem patri conuertibiliter deitas est intelligibile idem poatri igitur. Maior probatur / aut omne intelligibile quod est pater est idem patri conuertibiliter: et propositum. Aut nullum igitur pater nitas et generatio actiua non est idem patri conuertibi liter quod est falsum. Quia omne quod est paternitas est pa ter et econtra: aut aliquod intelligibile quod est pater non est idem conuertibiliter pitri et aliquod intelligi bile quod est pater non est idem patri conuertibiliter: igitur ibi est alterum et alterum obiectiue intelligibile Iillud autem quod est pater et tamen non idem patri conuertibiliter non est filius nec spus sanctus: quia neuter istorum est padter ergo

¶ Pretera cum intellectus humanus vel angelicus format has duas propositiones hec essen tia est idem essentie conuertibiliter et adequate hec pa ternitas est idem essentie conuertibiliter et adequate: qua ro de illo intelligibili pro quo supponit subiectum prime et ad quod intellectus aspicit et demonstrat per subiectum prime aut precise est illud intelligibile quod exhipetur et demonstratur per subiectum secunde et pro quo supe ponit subiectum secunde et tunc non magis est vna vera quam reliqua Nec magis ita est sicut vna significat quam si cut reliqua. Aut non est idem precise: aut igitur illud plus est filius vel spiritus sanctus. Et patet quod non: quia non sunt paternitas et quia haberetur propositum scilicet quod sunt intelligibilia distincta ab intelligibili demonstrato per submtn prine.

¶ Preterea vbi in adequatio: ibi aliqua ina dequata etiam inequalia igitur huiusmodi inequalia et inadequata sunt plura et distincta. Item vitare vnam contradictionem incurrendo alias non est suffici enter soluere et respondere. Sed vitare contradictio nem de communicabili: et incommunicabili vel de gene rare et non generare per hoc quod essentia non sit eadem proprietati conuertibiliter et adequate est incidere in alias contradictiones: et in eandem difficultatem: et in eadem inconuenientia: quia quam impossibile est quod idem omnino indistinctum sit communicabile / et non comnunicabile tam impos sibile est quod sit idem conuertibiliter et adequate cuidam et non sit idem conuertibiliter / et adequate eidem.

¶ Preterea hec propositio est falsa deitas est eadem com uertibiliter paternitati et hec est vera deitas est eadem paternitati non conuertibiliter et pro eodem intelligibili est hec vera et illa falsa. aut igitur illud intelligibile pro quo supponit subiectum in vtraque et pro quo prima est falsa: et secunda est vera est omnino idem / quod paterntas et hoc non. quia verum esset quod paternitas est eadem paternitati non conuertibiliter et falsum esset quod paternitas esset idem paternitati conuertibiliter. aut est fi liatio / aut spiratio passiua: et hoc non: quia non est ea dem paternitati. Aut est aliquod intelligibile disti ctum ab istis: et propositum.

¶ Per predicta potest improbari quedam responsio quam ponunt aliqui dicentes: quod ex verificatione contradictoriorum arguitur distinctio in re / si aliquod predicatum affirma simpliciter de aliquo et de altero negatur simpliciter et determinate sic quod per nullam circunlocutionem potest vere affirmari de illo altero non est sic in proposito: quia licet dicatur quod paternitas non est communicabilis: tamen per aliquam circunlocum tionem potest communicabile vere affirmari de pa tre puta dicendo pater est illa res: et substantia que est communicabilis. Contra. licet hec circumlocutio impediat inferri distinctionem essentialem vel re a lem tamen non impedit ymo inferi illa aliqualiter distingui: quia sumendo affirmationem simpliciter et absolute veram et eiusdem predicati negationem simpliciter et absolute veram impossibile est intelli gibile pro quo supponit subiectum huiusmodi esse omnino idem sine distinctione cum intelligibi li pro quo supponit subiectum illius. Et de illis propositionibus possunt reduci argumenta predicta.

¶ Preterea ad hoc videtur esse Augustinus. 7. detrinitate capitulo tertio. Eo quippe verbum quo filius et eo filius quo verbum: non eo verbum quo sapientia eo vero sapientia quo esse.

¶ Item Ansel. de processe. spiritus sancti / non idem inquit significat nomen patris / et filii: quod nomen dei: non enim idem est esse deum quod esse patrem vel filium.

¶ In oppositum arguitur primo hoc videtur derogare sim plicitati divine / persona enim non esset summe simplex quod est falsum vt habetur extra de summa trinitate capitulo Firmiter. et capitulo Damnamus consequentia probatur prim: quia identitas proprietatis ad essentiam est simplicitas persone diui ne: et est illud quo saluamus simplicitatem divine persone. Patet per Augustinum secundo de trinitate capitulo. 10. Ideo deus simplex est quia est quicquid habet excepto relatiuo. Pater enim habet filium / et non est filius: igitur si ibi est summa sim plicitas ibi est summa idemptitas: igitur excluditur omnis distinctio: quia quanto maior identi tas tanto minor distinctio. Secundo probatur con sequentia constitutum formaliter et intrinsece ex pluri ribus principiis constitutiuis est compositum ex na tura rei / et per consequens non summe simplex per sona erit huiusmodi: quia includit formaliter quedam plura scilicet essentiam et proprietatem ex qui bus intrinsece constituitur constitutio etiam et compositio idem sunt. Ex hoc sequitur vltra quod persona erit minus simplex quam essentia: quia continet formaliter essentiam et aliquid distinctum vltra.

¶ Confirmatur. si cut plura distincta constitutiua simpliciter ad compositionem simpliciter: ita plura constitutiua distin cta secundum quid: et sicut principia constitutiua distincta realiter ad compositionem realem: sic distincta formaliter ad compositionem formalem: et ad componi formaliter: igitur in persona erit com positio formaliter et compositio secundum quid et ibi erit totum et pars secundum quid.

¶ Tertio qua lem ordinem realiter haberent aliqua si distinguerentur realiter eundem formaliter habent vbi distinguuntur formaliter: quia talis ordo sequitur rationes formales que ibi reperiuntur distincte Sed si essentia et proprietas distinguerentur realiter facerent compositionem realem per modum actus et potentie: igitur si formaliter et ex natura rei distinguuntur sequitur quod faciunt compositionem ex natura rei. Ex hus patet consequenter quod hoc repugnat primitati persone patris. Probo: quia prima persona esset principiata. includeret enim for maliter principia constitutiua. consequens est falsum: quia ibi non est principium / et principiatum ni si per modum originis. pater autem non habet originem ab alio.

¶ Secundo principaliter hec distin ctio videtur repugnare perfectioni diuine. Probo primo: quia diuinam essentiam esse simpliciter quic quid habet est simpliciter perfectionis: igitur esse idem foraliter et summe est summe perfectionis.

¶ Secundo esset perfectior quam essentia. Probo: quia contineret formaliter essentiam: et vltra adderet gradum positiuum extra / vel qui non esset minoris perfectionis quam deitas alioquin in persona esset imperfectio.

¶ Tertio. vna persona esset perfe ctior alia. Probo: quia sumendo proprietates relatiuas in sua praecisione: vt distinguutur ab essentia aut sunt eiusdem rationis: et hoc non: quia vtraque esset pate nitas vel vtraque esset filiatio aut alterius rationis igitur vna esset perfectior alia. Quarto probatur consequentia quia paternitate: vt distinguitur ab essentia aut est fruen dum aut vtendum.

¶ Si primum / igitur vt sic est eque perfecta sicut deitas igitur filio deest tanta perfectio quanta est deitas. Et consequenter in patre vtrumque erit deitas: et ita deitates plures formaliter.

¶ Si secundum igitur vtendum est persona contra Augustinum primi de doctrina christiana. Et ponitur libro primo distin. prima.

¶ Tertio principaliter in diuinis erit quater nitas ex natura rei consequens est falsum extra de summa tri nitate cap. Damnamus. probatio consequentie: quia in patre preter alias duas personas erit distinctio sed vbi di stinctio ibi pluralitas quia ibi extrema distinctionis vbi autem pluralitas ibi vnitas et vnitas igitur: ibi numerum in persona igitur patris formaliter est numerus. Et quia preter tres relationes ponis quartam essentiam communem relationibus et distinctam ab eis ex natura rei.

¶ Qua to in diuinis natura non minus est idem proprio supposito quam in creaturis / sed ibi nulla est necessitas ponendi distinctionem ex natura rei: quod si poueretur non esset perfecta simplicitas et actualitas pura: igitur tur.

¶ Quinto paternitas / inquantum paternitas secun dum suam rationem formalem accepta: et in sua pre cisione: vt distinguitur ab essentia. Aut est formali ter ens et res aut non.

¶ Si primum igitur est ens distin ctum / et res distincta ab essentia et distinguit realite personam ab essentia. Probatio consequentie. Tum: quia pater nitas quicquid est vt sic accepta ipsa est illud distin cte. Tum: quia si vt sic accepta est ens igitur: habet propriam entitatem igitur proprium esse igitur propriam essen tiam quia esse dicitur ab essentia / sicut sapere a sapientia secundum Augustinum de trinitate tertio.

¶ Si secundum contra Tum: quia paternitas: vt sic accepta nihiesset: et esset formaliter non ens. Tum: quia vbi for maliter reperitur ratio inferioris et ratio superioris sed ibi est formaliter ratio relationis et paternitatis igitur et ratio entis. Tum: quia paternitas creata est formi liter ens igitur et increata. Tum: quia in persona diuina esset imperfectio. Tum etiam: quia habet propriam vni tatem et diuisionem igitur et propriam entitatem.

¶ Sep to. si distinguitur ex natura rei: et non solum secudum rationem sequitur quod distinguitur realiter / et simpliciter Probatio consequentie multipliciter. Primo: quia hec distinctio ponitur propter verificationem contra dictoriorum de illis igitur eo modo distinguuntur et infe runtur distingui quomodo verificantur de illis contradi ctoria sed verificantur realiter et simpliciter: quia essen tia est simpliciter et realiter commnicabilis et non paterni tas. Sicut igitur tu arguis quod eidem formaliter et secundum quod eidem formaliter: non conueniunt contradictoria for maliter. Ita diceretur: quod eidem realiter non conueniunt contradictoria realiter. Secundo illa distinguuntur realiter quorum vnum vere negatur ab altero simpliciter et absolute: quia identitas realis sufficit ad veritatem affirmationis. Sed ea de quibus verificantur contradictoria negantur vere de seinuicem simpliciter et absolute. probatur per sillogismum expositorium sit hec paternitas est idem formaliter huic paternitati hec paternitas non est idem formaliter huic essentie nec est formaliter hec essentia: igitur hec essentia non est hec paternitas. vel sic / hec paternitas est distincta ex natura rei ab hac essentia / hec essentia non est distincta ex natura rei ab hac essentia: igitur hec est sentia non est hec paternitas. Tertio omne quod est aut est ens reale: aut rationis: igitur omnis distinctio est rea lis vel rationis. consequentia probatur: quia distinctio est passio entis. Passio autem non excedit subiectum. Et quia distinctio contrahit differentias ex extremis scilice fundamento: et termino.

¶ Confirmatur omnis vni tas / est vnitas realis vel rationis: igitur et omnis plu ralitas igitur et omnis distinctio.

¶ Quarto que aliquo modo seu aliqua distinctione distinguuntur distin guuntur per locum a parte in modo vel ab inferiori. Sed essentia et relatio aliquo modo: et aliqua distin ctione distinguuntur secundum te: igitur distinguuntur: igitur non sunt idem: igitur non sunt idem realiter a superio re negatiue.

¶ Quinto esse tale ex natura rei et esse ta le realiter. Aut conuertuntur aut esse tale et huiusmodi ex natura rei est superius ad esse huiusmodi realiter. Sed que distinguuntur in superiori seu secundum superius distinguuntur in inferiori: seu secundum inferi us igitur si .a. et .b. distinguuntur ex natura rei sequitur quod di stinguuntur realiter.

¶ Confirmatur distinguuntur ex na tura rei igitur non sunt omnino idem realiter.

¶ Sexto quod conuenit aliquibus ex suis propriis rationibus formalibus conuenit eis simpliciter. Sed distingui conuenit essentie et proprietati ex suis rationibus propriis formalibus et quidditatiuis: igitur con uenit eis simpliciter distingui igitur simpliciter distiguuntur.

¶ Septimo quicquid est in diuinis est ibi verissime et proprissime et perfectsme igitur si ibi est distinctio sequitur quod sit ibi verissima et perfectissima et in summo gradu igitur non minima nec secundum quid.

¶ Octauo probatur eadem consequentia Si inter essentiam: et relationem est aliqua distinctio vel aliquis modus non identitatis: igitur aliqua non identitas: igitur nulla identitas consequentia vltima probatur. Tum: quia negatio confun dit terminum mobiliter / et distributiue. Tum quia ad affirmatiuam de predicato infinito sequitur negatiua de predicato finito: igitur si inter illa est aliqua non identitas sequitur quod in illa non est aliqua identitas igitur nulla identitas. Deinde contra illum modum loquendi quae dicitur aliquae distingui formaliter et esse idem realiter. Primo realitas essentie / est omnino eadem formalitati essentie et de realitate et formalita te relationis simpliciter aut non.

¶ Si primum: igi tur sicut relatio est eadem essentie realiter ita et formaliter.

¶ Si secundum cum non distinguantur rea liter igitur distinguuntur formaliter: et sunt idem realiter. Stando igitur precise in realitate et formali tate essentie: quero de realitate qua sunt idem realiter / et formalitate qua distinguuntur formaliter aut sunt omnino idem / et propositum vt prius. aut di stinguuntur ex natura rei / et ita processus in infinitum Aut erit status ad aliqua distincta formaliter et tamhabentia eandem formalitatem: sicut eandem realitatem. Et eodem modo si ponantur idem realiter et di stingui quidditatiue: vel modaliter ex natura rei potest argui / de quidditate et modalitate sicut de forma litate.

¶ Secundo que distinguuntur realiter sunt distincte res siue diuerse igitur que distinguuntur formaliter sunt diuerse formaliter

¶ Tertio. que distin guuntur materialiter distinguuntur realiter: igitur et que distinguuntur formaliter: quia formaliter / et actus non minus distinguit quam materia.

¶ Quarto diuina essentia ex eo quod est infinita realiter et simpliciter est simpliciter et realiter. quicquid habet igitur ex eo quod est infinita formaliter est formaliter quicquid habet et eo modo est idem quo modo habet illud / habet autem formaliter illud igitur est dem formaliter. Eodem modo ex eo quod simpliciter et realite est summe simplex est simpliciter et realiter quicquid habet igitur ex eo quod est formaliter summe simplex est formaliter quid quid habet.

¶ Quinto nullum distinctum formaliter al essentia diuina est essentia diuina Sed per te patern tas est distincta formaliter ab essentia diuina: igitur pa ternitas non est essentia diuina. conclusio / est falsa et non maior / probatur: quia nulla essentia diuina est distin cta formaliter ab essentia diuina: igitur per conuersionem nullum distinctum formaliter ab essentia diuina est essentia diuina

¶ Sexto sicut se habet distinctum realiter ad idem realiter sic distinctum formaliter ad idem foraliter: igitur a trans mutata proportione sicut se habet distinctum realiter ad di stinctum formaliter: sic idem realiter ad idem formaliter. Sed omne distinctum realiter est distinctum formaliter / igitur omne idem realiter est idem formaliter. sine assertione et sine preiuditio Respondeomelioris semtine quod secundum ea quae fides catholica et ecclia tenet de trinitate personarum di uinarum cum vnitate essentie videtur quod essentia non sit omnino idem ex parte rei paternitati / et quod paternitas sit quoddam intelligibile positiuum inexistens formaliter persone diuine et essentia / similiter et quod non omni modo idemptitatis est essentia idem paternitati quo est idem essentie. Et possunt dici quedam intelligibilia positi ua aliqualiter et secundum quid et quodam gradu distinctio nis minimo distincta ex natura rei. Et ratio est: quoniam secundum fidem et determinationem ecclesie aliquod predicatum vere affirmatur absolute de paternitate quod falsificatur de essentia et diuinitate et non pro alia parsona a patere immo falsificatur de qualibet alia persona: vt generare / et econtra aliquid verificatur de essentia quod falsificatur non solum de patre sed de qualibet perso na et de omnibus personis collectiue sumptis: igitur oportet in re esse aliquod intelligibile pro quo verificen tur huiusmodi propositiones quod est aliquo modo non idem intelligibili pro quo non verificatur. Notandum tamen quod sicut non est ibi distinctio simpliciter Ita non sunt ibi duo vel plura simpliciter et absolute nec conueni enter dicitur quod sint due entitates vel realitates vel quid ditates vel formalitates sed potius quedam obiectiue in telligibilia non omnino idem sed habentia aliquem modi et gradum distinctionis minimum et secundum quid Notandum etiam quod conuenientius et securius dicitur quod nonsunt omnino idem quam quod distinguantur: vt notetur ni gatio modo non negatio identitatis. Notandum etiam: quod siue dicatur non omnino idem siue aliqualiter distingui conue nientius dicitur quod non sunt idem conuertibiliter et adequa te quam distinguantur vel non sint idem quidditatiue vel for maliter immo possunt dici esse idem quidditatiue: quia eadem quidditas et idem formaliter: quia idem vere et proprie. Circa quod sciendum quod esse huiusmodi forma iter sumitur interdum vt distinguitur contra esse huius modi virtualiter et causaliter: vt sol dicitur calidus non formaliter sed virtualiter: vel vt distinguitur contra et se huiusmodi equiualenter et eminentur / vt deus dicit esse omnia / et habens deum dicitur habere omnia. Alio etiam modo vt distinguitur contra esse huiusmodi impropriet metaphorice et in similitudine / vel representatio ne vt vrina dicitur sana non formaliter et imago hercu lis dicitur hercules non formaliter sed representatiue. Et hiis modis lpy formaliter est terminus prime intentionis et sic dicendum quod pater est deitas formaliter et quod sunt idem formaliter. Alio modo vt ly formaliter est sinchathegoreuma et terminus secunde intentionis / et est logi ca determinatio predicationis et facit propositionem de actu signato et facit terminos teneri simpliciter. Et hoc modo esse huiusmodi formaliter accipitur interdum pro est se huiusmodi secundum predicationem propriam et directam vel denominationem adiectiuam: et vt distinguitur contra esse huiusmodi non secundum predicationem propriam et directam sed idemptitatem et substantiuam. Sicut dis ceretur quod imago non est aurum formaliter / sed materia liter et idemptice: et iusticia diuina non est sapientia diuina formaliter licet idemptice. Sed deus est iustus et sapiens formaliter / et sic deitatem esse vel non esse formaliter paternitatem est multum impertinens ad distinctio nem quamcumque ex parte rei. hoc etiam modo posset di ci quod pater est deus formaliter / et quod paternitas est deitas formaliter: quia est predicatio quasi superioris de infe riori vel communioris de minus communi. Alio modo esse huiusmodi formaliter secundum aliquos est esse huiusmodi per se primo modo. Sed hic modus accipiendi ly formaliter non videtur haberi a philosophis nec a doctoribus antiquis Sed videtur sermo inuentus ad placitum: quia deus est formaliter iustus / et masericors / et oprius / et infiniti et incorruptibilis / et tanmen non est predicatio per se pri mo modo / quia conceptus predicati videtur respectiuus ad extrinsecum vel includere negationem non autem con ceptus subiecti. Similiter homo est formaliter risibilis et tamen non per se primo modo.

¶ Item quamuis iste modus est sendi formaliter huiusmodi foret coueniens: tamen est impertinens ad distinctionem vel idemptitatem in re / quanuis enim omni modo idemptitatis quo deitas est eadem deitati. Sic deus omnipotenti idem et misericordi tamen vna predicatio est per se primo modo / et non alia notatur: igitur solum differnta predicabilium. Item sic est sumendo ly formaliter potest dici quod pater est deus formaliter / et quod paternitas est deitas formaliter / quia hec praedicatio videtur reduci ad primum modum dicendi per se quia est predicatio quasi superioris vel conioris de per se inferiori vel quasi inferiori. Si igitur potest dici quod est sentia et paternitas sunt idem formaliter / et quidditati ue licet sint aliqualiter distincta vel non omnino idem Dicatur igitur conuenientius quod sunt non conuertibiliter et adequate idem. o igitur non omnimodam idemptita Sustinem dotem sed aliqualem distinctionis mo dum et gradum ex parte rei inter essentiam et proprietatem

¶ Ad primum in oppositum. negatur consequentia sicut etiam tum distinctione personarum stat / quod quelibet persona: et tota trinitas est summe simplex per negationem compositionis et tota trinitas equae sicut vnica persona

¶ Ad primam probationem si sumatur summa idem. ptitas per negationem idempatitatis que sit perfectior et prestantior / vel per omnimodam negationem distinctionis essentialis vel per negationem differentie simpliciter inter naturam que habet et perfectionem qua ha betur vel nata est haberi formaliter ab illa conced tur consequens. Si vero per negationem cuiuscunque modi vel gradus distinctionis negatur consequentia: quia in trinitate est summa simplicitas: et tamen est distinctio persenalis / et realis sicut etiam in diuinis est summa vnitas cum qua stat tamen personalis pluralitas.

¶ Ad secundam Negatur minor proprie / et simpliciter loquendo de constituto et principiis constitutiuis. Sicut enim non sunt ibi simpliciter / et absolute. distincta plura. ita nec sunt ibi constitutima et constitutum: nec pars nec com positum. licet aliqui doctores volentes significare aliquem modum distinctionis inter essentiam et relationam quae sunt in persona: vtantur nomine constitutionis potius quam com positionis vel partis et totius: quia hec nomina videntur ma gis sonare imperfectionem. Utuntur autem nomine constitu tionis: qua si nomine abstractius signifieante concursum vnitiuum aliqualiter distinctorum. sicut in diuinis non dicimus esse causam et causatum sicut principium et principiatum originans seu producens et productum:

¶ Ad confirmationem. Per idem arguitur quod in diuinis est compositio realis quia si proprietates relatiue inter se differrent essentialiter esset in diuinis compositio essentiali igitur nunc cum differant realiter erit ibi compositio realis Negatur igitur maior specialiter: quando ly secundum quid non est quasi pars eiusdem rationis cum esse tale simpliciter: sed est omnino alius modus quasi equiuoce dictus cum eo quod dicitur sim pliciter ad tertiam. Maio: videtur petere oppositum: in mo ex quo sunt idem realiter tollitur formaliter omnis ordo conueniret eis ex distinctione reali: et qui argueret disti ctionem realem. Nec est modo realiter talis ordo inter per sonas distinctas realiter: qualis ordo essentialiter esset inter eas si distinguerentur essentialiter. esset enim ibi or do perfectionis inequalis et causalitatis / et dependentie: Posset tamen dici quod qualem ordinem haberent aliqua obiectiue intelligibilia si distinguerentur realiter talem habent vbi sunt formaliter secundum suas proprias rationes forma les indistincta realiter. talem inquam ordinem quo ad conceptiones intellectus nostri: quia conceptus proprii et formales correspondentes habent eundem ordinem quo ad esse prius secundum naturalem intelligentiam quo ad esse notius et euide tius quo ad facere propositionem immediatam vel media tam quo ad demonstrare et facere scire propter quid et quia quae ad esse genere absoluto vel relatiuo quo ad praedicari in quid vel in quale et per se primo modo vel secundo modo vel de nominatiue: et quo ad esse determinabile et contrahibile vel determinatiuum et contrahens.

¶ Ad secundum principa le negatur assumptum.

¶ Ad primam probationem. conce ditur quod sunt idem formaliter et summe iuxta intellectum suprapositum si autem intelligatur per negationem cuiuscum que gradus et modi distinctionis ex natura rei. negatur consequentia.

¶ Ad secundam probationem. negatur conequentia. Ad probationem. Non infert propositum: quia ille gradus non est sim pliciter aliud nec alia perfectio quam deitas. Per idem enim arguitur quod in trinitate esset maior perfectio: quam in vna persona.

¶ Ad tertiam. sunt alterius rationis Et negatur consequentia vlterior: quia sunt eadem perfectio cum esset tia.

¶ Ad quartam probationem. Fruendum est illa: quia et am qualet persona vt personaliter distincta ab alia est fru endum. Hic enim modus distinctionis non excludit: sed no cessario includit in proposito vnitatem essentialem. Et cum dicitur quod filio deesset tanta perfectio. etc. Negatur pro prie et simpliciter loquendo: quia persona patris licet sit eque perfecta sicut deitas: et non sit realiter filius. tamen non deest filio cui est idem essentialiter: et cum sit in filio pitur: et filius in paltre per circuncessionem. Non etiam deest filio tanta perfectio: quia illa tanta perfectio que est pater scilicet deitas est et in filio.

¶ Ad tertium principale negatur consequentia. Ad probationem. non est ibi simpliciter et absolute vel formaliter distinctio vel pluralitas sed di stinctio ibi attributa est semper cum determinatione dimi nuente.

¶ Ad quartum. conceditur quod non minus est eadem es sentialiter et vere et simpliciter: immo aliquo modo est in diui nis natura magis eadem supposito quam in creaturis quia sic est eadem illi quod nichil diuersum essentialiter ab illo super posito potest participare illam naturam. non sic tamen in crea¬ turis: ymo natura non potest esse in suppositis: nisi distincta et diuisa. aliqualiter tamen in eodem supposito creato non est necesse ponere aliquem gradum distinctionis inter naturam et suppositum: quia nichil verificatur de illo supposito quod falsificatur de natura in illo supposi to.

¶ Ad quintum. Dicendum quod res et ens est formaliter per se: et est ens quod est diuina essentia. nec sequitur. igitur est res distincta ab essentia: sicut vna persona accepta in sua praecisione et distinctione ab alia: est essentia et deitas. Et tamen non est deitas alia a deitate quae est alia persona.

¶ Ad sextum. Negatur consequentia. Ad primam probationem Non oportet quod cum eadem determinatione distinguant a. et b. cum qua verificantur de illis contradictoria: licet ex huiusmodi contradictione inferatur aliqua distinctio: quia essen tialiter persona generans / et filius non est substantialiter et essentialiter persona generans: non tamen distinguitur essen tialiter et substant ialiter: sed aliomodo. Similiter secundum alios ex eoquod paternitas non est conicabilis realiter et essentia est communica bilis realiter infertur quod distinguuntur secundum rationem:. vel quod non sunt idem conuertibiliter et adequate: sed non infertur quod distinguuntur: aut quod non sunt idem realiter.

¶ Ad secundam probationem negatur minor. Sciendum tamen quod sic stando in lunie naturali si hoc negetur absolu te de illo et tam hoc quam illud sit positiuum: sequitur quod hoc et illud distinguuntur essentialiter. tamen secundum fidem Non est hoc verum vniuersaliter: quia pater in diuins non est absolute filius: et tamen sunt idem essentialiter: ita dico de quibuscumque verificantur contradictoria: et pro qui buscumque si vtrunque sit positiuum. Ponam quod hoc non est illud essentialiter sed quod distinguuntur essentialiter nisi fides et do ctrina sanctorum / vel determinatio ecclesie obuient illi distinctioni essentiali: et si obuient illi distinctioni essentiali: ponam ibi di stinctionem realem cum identitate essentiali: nisi aliquod praedictorum obuiet distinctioni reali: et si obuiet distinctio ni reali ponam ibi aliquem gradum distinctionis minorem ex nam rei distinctione reali: sic autem est in proposito.

¶ Ad probationem minoris. Alle sillogismus secundum artem sillogisandi traditam aphilosophis concludit: et stando in lumine naturali concedenda esset conclusio et talis modus arguendi videtur sufficere in omni materia: nisi vbi obuiat trinitas rerum cum vnitate essentie est Sed in isto casu modificanda est ars spllogisandi ta li modificatione secundum quam syllogismus in proposito peccabit in materia vel in forma. vt declarabitur quaestio ne sequenti.

¶ Ad tertiam negatur consequentia: quia ly reale alii accipitur cum est determinatio entis et cum est determinatio distinctionis. Ens enim dicitur reale eo quod est vere res aliqua: sed distinctio secundum communem acceptionem dicitur realis: non quia sit res / aut in re: sed quia sit rei a re tan quam duarum rerum: et eo quod vtrumque est res: et hec res non est illa res. sicut non sequitur. Omneens est substantia vel ac cidens seu substantiale / vel accidentale: igitur omnis distinctio est substantialis vel accidentalis: quia paiter distinguitur a filio non substantialiter nec accidentaliter. ale pedo etiam distinguitur a frigiditate: nec est distinctio substantialis / nec accidentalis: quia accidentale aliter accipitur vt est determinatio distinctionis: et vt est determinatio entis. Similiter. omne ens est essentia: et tamen non omnis distinetio est essentialis: similiter. omne ens est res. tamen secundum aliquos non omnis distinctio est realis: sed quaedam rationis. Et eum dicitur quod passio non excedit suum subiectum. Conceditur quod omne vere / et proprie distinctum est ens: tamen interdum aliquae sunt differentie et determinationes diuisiue immediate et proprie subiecti: et non sic pas sionis vt positum est de distinctione substantiali / et accide tali. ymo interdum aliquae sunt differentie proprie subiecti que non passionis: vt omne ens est materia / vel for ma vel compositum: tamen non proprie dicitur quod omnis continentia sit materialis vel formalis vel composita: sed quedam es virtualis vel causalis / vel secundum eminentiam.

¶ Ad confirmationem conceditur consequens de vera pluralitate sim pliciter et frustra apponitur vel rationis: quia omnis vera vni tas est realis et essentialis: non tamen omnis pluralitas vel di stinctio est essentialis.

¶ Ad quartam probationem. per ide arguitur: quod quae solo numero distinguuntur vt sortes et plato specie et genere distinguantur: quia quae numero distin guuntur aliquo modo distinctionis distinguutur: igitur distin guuntur: igitur non sunt idem: igitur non sunt idem specie vel genere a superiori negatiue.

¶ Respondeo igitur quod qui alique modo distinctio nis vel illa inter qua est aliqua distinctio distinguuntur. Conceditur si sit species vel modus distin ctionis vere et simpliciter. Si est secundum quid et etiam in minimo gradu distinctionis secundum quid: qui stat cum perfe cta identitate simpliciter. Negatur nec est locus ab in feriori ad superius. nec a parte in modo: sed est argue re a dicto secundum quid ad dictum simpliciter: sicut arguere sunt idem genere / vel analogia: igitur sunt idem. vel argus re distinguuntur ratione: igitur distinguuntur Potest etiam dici quod non est locus ab inferiori ad superius sed a termino equi uoco vel analogo sumpto improprie in secundaria significatione ad ipsum absolute sumptum. et pro principa li et primario significato. Potest etiam dici quod inferre di stingui simpliciter et distingui aliqualiter est implicite arguere ab infeiori ad superius negatiue: quia in termino di stinctionis includitur negatio. sicut si arguitur non sunt idem tali modo: igitur non sunt idem.

¶ Ad quintum. Istem determinationes ex natura rei realiter essentialiter respectu quorumdam determinabilium conuertuntur vt respecti entis vel hominis vel albedinis: et respectu quarundam de terminabilium non conuertuntur vt respectu huius deter minabilis / quod dico distingui / vel esse idem. In proposito igitur dico quod iste determinationes realiter et ex natura rei conuertuntur respectu huius determinabilis quod est di stingni absolute et simpliciter sumpti. Non enim concedo quod sim plici et absoluto sermode essentia / et relatio distinguantur ex natura rei: quia ly ex natura rei non est determinatio distrahens: sed concedo quod ex natura rei aliquo modo seu gradu distinctionis minimo distinguuntur. Nec sequitur quod realiter distinguuntur: quia ly realiter est determinatio conuertibilis cum hoc determinabili distingui sum pto simpliciter et absolute. sicut non sequitur Sortes est vi uens in opinione: ergo sortes est realiter viuens. Nec etiam sequitur quod realiter quodam gradu distinctionis minimo di stinguuntur: quia ibi implicantur determinationes sibi repugnantes.

¶ Ad confirmationem. patet ex dictis. Ne gatur enim antecedens: nisi apponatur aliqua modificatio et illam intendunt subitelligi doctores sic loquentes.

¶ Ad sextam probationem negatur minor: immo illis ex suis rationibus conuenit quod simpliciter sint idem.

¶ Ad septimam. Per idem arguitur de distinctione personarum quod sit perfectissima et maxima: et in summo: et ita essentialis / et substan tialis sine gradu identitatis simpliciter. Potest igitur negari minor: quia simpliciter / et absolute loquendo non est ibi distin ctio rationis ab essentia: sed distinctio talis cum debita specificatione est ibi verissime. Potest igitur dici quod ibi re periri vrissime pefectissme quicquid ibi reperitur potes intelligi dupliciter. vel quod omnis entitas et modus / seu gra dus essendi existens formaliter in diuinis: reparitur ibi si ne imperfectione: et cum potissimo et eminentissimo modo seu gradu compossibili enti: et sic conceditur quod omnis modus distinctionis ibi repartus reparitur ibidem sine imperfectionem Nec deest ibi gradus distinctionis talis faciens ad ma iorem perfectionem. Nec ex eo sequitur quod ibi sit distinctio esset tialis / vel realis cuiuslibet ad quodliet ibi existens. Alio modo quod omne praedicatum habens diuersas acceptiones / vel determinationes quaerum vna est principalis. alia secundaria reperiatur in deo se cundum acceptionem et determinationem principaliorem et sic negatur: quia interdum in principaliori acceptione et significatione importat imperfectionem et non in alia. sic est de distinctione.

¶ Ad octauam probationem. cum dicitur ibi est aliqua distinctio / vel aliqua non identitas: si note tur aliqua species / seu modus distinctionis simplicite esse ibidem. vel aliquis modus seu gradus distinctionis vel non identitatis non diminuens / nec distrahens. negatur dicta propositio scilicet quod ibi sit aliqua distinctio / seu aliqua non identitas vt notetur negatio identitatis. Alio modo per illa verba potest notari aliquis modus distrahens vel diminuens a distinctione / vel non identitate: et vt non sit negatio identitatis: sed modi cuiusdam: et sic non vo let illa consequentia. Aliqua non identitas. igitur nulla identi tas. sed arguitur a negatione cuiusdam dicti secundum quid ad negationem eiusdem dicti simpliciter Deinde ad illa quibus probatur quod non distinguuntur formaliter. Dicendum quod non sunt contra di cta. Concedo enim quod sunt idem formaliter: et quod patrnitas est formaliter essentia. quia vere et proprie non solum eminent vel virtualiter: ymo etiam praedicatio essentie de patre vel paternitate videtur reduci ad primum modum dicendi per se: quia sicut commuue praedicatur de proprio supposito / vel quasi pars diffinitia de parte diffinita ua.

¶ Non dico igitur quod sint due formalitates / vel realitates / vel entitates due: sed est quidam modus distinctionis diminute et secundum quid: qui tiam non continetur sub aliquae specie vel differentia distinctionis posita a philosophis. Potest autem dici distinctio secundum inadequam tionem. Si tamen velit quis sic dicere et intelligere illam di stinctionem esse formalem: quia essentia et relatio intelliguntur proportionabiliter quasi due formalitates eiusdem suppositi concurrentes vnitiue: quarum vna est quaesi communis plu ribus suppositis: reliquae autem propria. sicut etiam partes diffinitionis dicuntur forme: et significant quasi formam et indiuiduum intelligitur quasi subiectum / vel compositum In oppositum diceretur

¶ Ad primum. quod realitas essentie et rea litas paternitatis omnino idem est in patre: quia est ipsum suppositum habens formaliter essentiam et relationem. Realitas autem essentie et formalitas essentie dicerentur distingui formaliter: quasi continens et contentum: sicut persona i et essentia. Nec distinguitur nisi per formalitatem rela tionis additam in realitate. Ideo non est processus in infi nitum: quia formalitas qua realitas essentie distinguitur a formalitate essentie non est nisi formalitas rela tionis. vnde per idem at quod persone non sunt idem essentialiter et substantialiter et distincte realiter / et personaliter: quia quaeritur an substantialitas persone et realitas / seu personalitas perso ne sunt omnino idem vel distinguantur. Si primum. igitur iuxta modum tuum arguendi si sunt idem essentialiter / et substantialiter sequitur quod sunt idem realiter et personaliter. Si sed quaero quo modo distinguuntur an substantialiter / vel personaliter et c.

¶ Ad secundum negatur consequentia: quia aliter accipitur ly rea liter et ly formaliter. Dicitur enim distinctio realis: quia rei a re tanquam duarum rerum. sed distinctio formalis dicitur non quia sit plurium formarum: quia due materie distinguuntur for maliter: sed dicitur distinctio intelligibilium formaliter existem tium in re: quae quamuis vnitiueconcurrant per identitatem realem: tamen proprie rationes formales adequate corre spondent eis distincte.

¶ Ad tertium. negatur consequentia: quia non vniformiter accipitur distingui formaliter ex habitudine ad formas: sicut distingui materialiter ex habitu dine ad materias.

¶ Ad quartum concludit accipiendo formaliter proprie vt supradictum est. Sed accipiende formaliter vt nunc in proposito: vt notat omnimodam idem titatem in re correspondentem partibus formalibus diffinitionis suppositi. negatur consequentia: quia essentiam esse sic idem formaliter relationi repugnat communicabi litati essentie. Ad quintum negatur maior. Ad probationem negatur illa conuertens: si sumatur vt simpliciter vniversalis secundum dici de omni et dici de nullo: quia conti git aliquid sumere sub subiecto de quo non dicitur praedicatum.

¶ Item ly distinctum sumitur aliter in comnuersa: et in couertente: quia in conuersa tenetur substan tiue: et pro omni etiam proprietate. In conuertente autem tene tur adiectiue et pro essentia in communi quae ibi preponitur per modum substantiui.

¶ Ad sextum. Prima pro portio intelligitur quo ad oppositionem: non quo ad conuertentiam: ideo secunda proportionabilitas et comparatio non est intelligenda secundum conuertentiam: sed secundum omni positionem: ideo debet inferri quod sicut esse distinctum realiter et esse distinctum formaliter non oppositur: ita ess idem realiter et esse idem formaliter non opponuntur. Si mile argumentum est hic: sicut distinctum genere ad idem genere: sic distinctum sepece ad idem specie: igitur a transmutata pro positione sicut etc. Sed omne distinctum genere est distin ctum smpirce: igitur omne idem genere est idem specie non sequ tur ideo. attendendum est igitur penes quid est prima proportionabilitas.

¶ Ad argumentum in principio quetionis patet supra