Quaestio 3

¶ Questio tertia. VLtimo vtrum reprobis in gratia existens per bona opera mereatur vitam eternam.

Quod non. quia remota causa remouetur effectus: sed mereri vitam eternam est effectus predestinatio Unis et sequela ipsius. quia est praeparatio necessaria et sufficiens ad beatitudinem. igitur remota predestinatione remouetur meritum vite eterne.

¶ Contra: quia eius opera talia sunt meritoria gratie cum propter illa detur augmentum grati es: igitur sunt meritoria glorie Mic supponitur quod aliquis de nuncPotandum. rto reproborum aliquand est in charitate et gratia: vt determinatur tertio libro sententiarum distiuctione. xxxi. Opinio quorunmdam fuit ad quest onem aliquando quod non: sed illa opinio per magistros pari sicuses fuit condemnata et reuocata. Io ad quaeonem sit

Prima conclusio Omnis viator existens in gratia et charitate est simpliciter et absolute loquendo dignus vita ete na: et sub merito vite eterne. Probatur super illud Romano. 9. vt ostenderet diuitias glorie sue. glosa Ambro. quibusdam data est gratia ad vsum: vt sau li et iude: et illis discipulis quibus christus ait in euangelio. Luce. 10. Nomina vestra scripta sunt in celo et post abierunt retrorsum. Iohannis. 6. Hoc autem de illis deus dixit: propter iusticiam cui deseruie bant: quia hoc est iustum: vt vnicuique illud respondi ati pro merito: ac si diceret. Digni estis nunc vita eter na. Simile habetur de penitentia distin. 4. Si ho rum. Et ponitur. 3. libro sententiarum. di. 31. ca. 1

¶ Preterea. aut sortes simpliciter et absolute loquendo est dignus vita eterna: aut dignus pena eter na: aut neutrum: si primum propositum. si secundum Contra. quia est iustus et innoces et gratus et charus deo cum habeat charitatem et gratiam gratu facientem: et quia nunquam habuit peccatum nisi originale: propter quod non est dignus pena eterna: quod remissum est in baptismo. si tertium. Contra. quia no est dare in via statum neutrum secundum leges dei ordinatas. alioquin: si in tali statu decederet nec saluare tur nec damnaretur. Eodem modo arguitur. Aut iste est absolute sub merito vite eterne: aut sub merito pene eterne: aut in statu neutro et medio: vt prius.

¶ Preterea. viator simpliciter et absolute melior edeo charior quam plato: est simpliciter et absolute digni or vita eterna quam plato: sed sortes reprobus est huiusmodi respectu platonis electi: quia contingit quod sit in maiori gratia quam plato: et quod plato plura pecca ta commiserit in preterito: nec valet dicete quod sorto comittet: et in illo peccato erit finaliter impenitens. Contra. deus puniret hominem ante peccatum propter peccatum futurum: quia sortes secundum dispositionem in qua est foret dignus vita eterna: et sub meri to vite eterne: sed deus priuat eum dignitate et mo rito vite eterne: ex eo quod cadet cum finali impeniter tia: licet sit melior quam plato.

¶ Preterea. nullus viator transit seu liberatur a demerito et reatu pene eterne: et ab indignitate vite eterne: nisi ad meritum et dignitatem vite eterne: quia illa sunt immediata re spectu viatoris secundum leges ordinatas: sed homo in sacramentum baptismi et penitentie transit et liberatur ab illis. igitur. vnde oppinio opposita videtur derogare sacramentis baptismi et penitentie.

¶ Pr terea. electus existens in peccato mortali priuatus charitate est dignus morte eterna et sub eius me rito et indignus vita eterr et non sub eius merito: ergo proportionabiliter Econtra. de reprobo exstente in gratia. consequentia patet pari ratione: quod rationes aduerse partis eque: sunt contra vtrumque et quia deus eque paratus est acceptare et dignifi care iustum sicut reprobare iniustum et deputare ad penam. Antecedens probatur. Peccatum enim mor tale facit hominem reum mortis eterne: et dignum ea. ymo misericordia est: quod non statim inferturei.

¶ Preterea. Augusti. 15. trini. capi. 18. loquens de charitate dicit quod nullum est isto dono excellentiui quod solum diuidit inter filios regni eterni: et filios perditionis eterne conclusio. aliquis actus viatoris existentis in ca Secunda ritate et gratia: licet existentis de nunero reproborum est meritorius vite eterne. Probatur. a actu platonis existentis in charitate est meri torius vite eter ne. igitur .b. actus sortis reprobi existentis in charitate. Antecedens patet: quia supponitur quod plato sit de numero electorum: licet non lortes. Consequentia probatur: quia .b. ponitur actus simpliciter melior et a meliori charitate elicitus: ergo non minus merito rius: et dignus vita eterna.

¶ Preterea: aut sortes per huiusmodi actum bonum meretur vitam eternam et propositum: aut nichil omnino mereretur. et hoc non quia nullum opus bonum viatoris est vacuum a me rito. Si nullum opus malum est non demeritorium: aut meretur tantum premium temporale: et hoc non. tum quia ille actus et etiam habitus charitatis est melior omni premio temporali. tum quia ille actus est bonus maiori bonitate quam naturali et morali / cum sit ex cha ritate: igitur non est preci se premio temporali dignus Aliqui enim actus infidelium propter aliqualem bonum tatem moralem. Sunt etiam apud deum meritorii alicuius premii temporalis secundum Augu. 5. tri. c. 15. et: 17.

¶ Preterea. Plato licet electus peccando mortaliter demeretur penam eternam. Igitur. Sortes repro bus bene operando ex charitate meretur vitam eter nam. Antecedens patet supra. Consequentia probatur. tum: quia rationes aduersariorum eque sunt contra vtrumque reducibiles. tum quia deus non minus paratus eit ad acceptandum bonum actum et imputare ad premium quam malum actum imputare ad penam. Confirmatur electus peccando meretur perdo re beatitudinem. igitur: reprobus bene operando me retur illam acquirere. Antecedens probatur: quia secundum Ausel. 2. Cur deus homo. c. 16. Adam peccam do meruit perdere beatitudinem ad quam factus fue rat: et tamen vt postea in eodem capitulo habetur Adam fuit de numero electorum et saluatus est. Idem etiam habetur .2. sententiarum. distin. 33. c. 8. et allegatur ibi adhuc Augus. lib: o. 2. de baptismo paruulorum. Idem etiam habetur sapientie. 10. Hec illum qui primo formatus est custodiuit et eduxit illum a pelicto suo secundum glosam ibidem. Adam redemptus est per christum.

¶ Preterea. viator licet reprobus cadens a gratia per dit priora merita. igitur prius meruit. antecedens patet per magistrum quarto sententiarum distinctione deci maquarta: capitulo primo. per peccatum sequens mortificantur ante acta bona vt non sortiantur mercedem quam meruerunt.

¶ Preterea. hoc esset quia isti non redde retur actu premium vite eterne: sed hoc non valet quia possibile est quod aliquis simpliciter mereatur aliquod premium: et antequam recipiat perdit illud meritum: ita vt iuste nunquam recipiat quod aliquando meruerat. vt si rex statuat quod quicunque fecerit b. merebitur d. premium sibi tradendum infra mensem. tunc si sortes fecerit .b. verum est quod meruerit. d. et tamen si infra mensem incurrat crimen lese maiestatis propter quod iuste demeretur perdere substantiam et vitam potest vere dici quod sortes perdidit priora merita: et quod iustum est sibi nunquam conferri quod aliquando meruerat habere.

¶ Preterea sortes nunc bene operans tantum premium meretur per huiusmodi opera tionem quantum per eam mereretur si statim post huiusmodi operationem decederet. quia sola mors non dat nouum meritum: sed si decederet mereretur. igitur etc. Confirmatur huiusmodi actus non minus est merito rius quam nunc esset si sortes nim quam postea peccaret: patet quia si propter peccatum cras futurum: huiusmodi actus mo do non est meritorius: et similis in platone est merito rius. sequitur quod iste nunt punitur et priuatur bono mo riti propter peccatum quod nunquam commisit et ante peccatum.

¶ Preterea: sequitur quod aliquis manens in gratia pecca ret mortaliter. probo. viator adultus tenetur aliquando agere meritorie: et facere opera meritoria vite eterne: alioquin propter obmissionem istorum non esset damnandus: et quia cum sit viator tenetur tendere: et proficiendo procedere ad terminum beatitudinis. sortes igi tur reprobus existens in gratia per. 20. anos si nunquam egit actum meritorium vite eterne peccauit duas conclusiones. primo sequitur quod Contxa simul deus istum hominem demonstratu acceptat et ordinat ad beatitudinem et quod non: sed ordinat et deputat ad gehennam: et quod eum diligit et appro bat: et quod nunc simul eum edit et reprobat: et quod nunc vult et proponit: et intendit dare ei vitam eternam et simul quod non: sed penam eternam. Secunda pars probatur quia iste nunc est reprobus: et de numero reproborum abeterno. igitur deputat eum ad penam: et odit eum etiam ab eterno. Roma. 9. Esau autem odio habui. prima pars probatur: quia si meretur vitam eternam: igitur acceptatur et ordinatur ad illam. hoc enim est esse meri torium vite eterne acceptari ad vitam eternam: et quia si meretur vitam eternam: igitur est dignus ea. ergo acceptatur et ordinatur ad illam: et dignum et iustum est psum acceptari ad illam.

¶ Dices. acceptat ipsum: et diligit secundum presentem iusticiam: non secundum praedestinationem eternam: sed ipsum reprobat et odit secundum eternam ordinationem. econtra de electo existente in mortali.

¶ Contra. demonstrato nunc sorte existen te in gratia qui est de numero reproborum: aut istum hominem demonstratum et sic se habentem et in tali statu et dispositione existentem deus simpliciter et absolute diligit et acceptat et ordinat ad beatitudinem: aut sim pliciter et absolute odit et reprobat et deputat ad ge hennam: aut neutrum: si primum: igitur isti homini demodo strato. deus simpliciter et absolute vult dare beatitu dinem: et vult se esse daturum beatitudinem profuturo. igitur tur. simpliciter et absolute est daturus: igitur ab eternon est daturus. igitur simpliciter dabit. si secundum igitur istum hominem demonstratum sic dispositum odit et re probat et ad penam deputat secundum dispositionem praesentem in qua est: quia loquor de illo demonstrato nunc in statu praesenti. igitur iste in dispositione tali. nunc existens non est dignus vita eterna. igitur non meretur illam: nec est sub merito vite eterne. si tertium. contra: quia iste simpliciter et absolute est in statu salutis vel in statu damnationis. et si nunc decederet alterum determinate haberet. Item contra responsionem: quia hec praesens iusti cia in qua modo est et cui deseruit aut simpliciter et absolute acceptatur a deo ad vitam eterna aut non si secundum: igitur iste non acceptatur ad vitam eternam secundum praesentem iusticiam: quia si dentes ethiopis non sunt albi falsum est quod ipse sit albus secundum dentes si primum igitur hec iusticia simpliciter et absolute per diuinam voluntatem ordinatur ad vitam eternam: ergo simliciter et absolute deus vult se esse daturum beati tudinem pro hac iusticia: quia voluntatem accepta re et ordinare aliquid ad beatitudinem est velle da re beatitudinem illi vel pro illo. Eodem modo arguitur de ipso actu bono: quia aut deus simpliciter et absolute acceptat illum ad vitam eternam aut non. si primum: igitur simpliciter et absolute vult et inten dit dare premium beatitudinis pro illo. ergo simpli¬ citer vult se esse daturum: igitur simpliciter est da turus: igitur simpliciter dabit. si secundum: igitur ille actus simpliciter et absolute non est meritorius vite eterne: quia eo modo est meritorius beatitudinis quo modo est acceptatus et ordinatus a deo ad beatitudinem.

¶ Si dicatur quod actum vel hominem esse acceptum ad vitam eternam potest exponi duplici ter. vno modo esse dignum vita eterna: et sic conceditur in proposito. Alio modo deum velle dare isti beatitudinem pro futuro: et sic negatur in proposito.

¶ Contra. sorte reprobo existente in gratia demodstrato secundum statum et dispositionem actualem nunc presentem: aut deus simpliciter et absolute vult isti demonstrato dare beatitudinem pro futuro: aut sim pliciter non vult dare: sed penam eternam: aut non vult simpliciter et absolute dare ei beatitudinem nec inferri penam pro futuro. non tertium. quia simpliciter et absolute loquendo illa sunt immediata secundum leges positas. si primum: igitur vt supra est daturus ab eterno simpliciter. si secundum: igitur secundum dispositionem presentem in qua est odit et reprobat eum et deputat ad gehennam. igitur secundum dispositio uem in qua est non est sub merito et dignitate vite eterne. Iste enim non est dignus beatitudine illa secundum dispositionem: et sub illa dispositione secundum quam et sub qua existens oditur et deputatur ad gehennan.

¶ Item. contra responsionem. iste est dignus beatitudine. igitur. dignum et instum est istum in futu ro remunerari premio beatitudinis: sed omne iustum est a deo volitum. igitur hunc renumerari premio beatitudinis est a deo volitum. eo enim modo iustum et dignum est hunc pro futuro habere beatitudinem: quo modo dignns est habere pro futur ro beatitudinem. si simpliciter: simpliciter. si secundum quid: secundum quid: et eo modo quo est dignum et iustum est a deo volitum.

¶ Item responsio non videtur conueniens: quia deum acceptare et ordinare ad vitam eternam et deum velle dare vitam eter nam sunt idem conuertibiliter. Probo: quia hec ac ceptatio et ordinatio est formaliter actus diuine voluntatis: qui fertur super actum / vel animam in respectu ad beatitudinem. aut igitur diuina volun tas secundum huiusmodi acceptationem formaliter refert actum ad beatitudinem volendo vel nolendo si primum: igitur acceptare ad beatitudinem est vel le dare beatitudinem. si secundum: igitur acceptare aliquid ad beatitudinem est formaliter nolle de re beatitudinem quod est falsum: quia posset dici quod malos actus acceptaret ad beatitudinem.

¶ eSed cundo / principaliter contra conclusiones positas arguitur. Iste simpliciter et absolute meruit premi um vite eterne: igitur simpliciter et absolute redde tur sibi premium vite eterne. consequentia probatur Primo: quia deus reddet vnicuique secundum merita sua. Secundo: quia vel iste nullo modo remunerabitur vel remunerabitur minori bono quam sit premium vite eterne. non primum: quia nullum meritum bonum remanet a deo irremuneratum: sicut nullum ma lum demeritum remauet impunitum. Deus etiam pronior est ad remnnerandum bonum quam ad malum puniendum. non secundum: quia deus remuneraret creaturam rationalem insufficienter pro meritis nec vl tra mcrita nec iuxta merita: ymo cirta merita: quia premiaret bono minori quam sit premium cuius erat simpliciter meritorius talis actus. dicitur ab aliqui bus quod reprobus existens in gratia bene operando meretur vitam eternam: et tamen nunquam est verum dicere quod reprobus meruerit vitam eternam: quia me ruisse in preterito significat peruenisse / et perfecisse sicut de sorte pergente romam. verum est quod vadist romam et pergit: sed non est verum quod iuit vel perrexit romam vel quod venit romam: nisi peruenerit Ibat ergo et pergebat: sed citra terminum non vel nit nec iuit: ita iste merebatur et tamen nunquam me ruit beatitudinem.

¶ Contra. aut sortes aliquid me ruit ant nichil meruit. si primum: igitur gloriam: vel si non gloriam: sed aliud: ita pari ratione dicam quod non merebatur gloriam: sed aliud. si secundum. igitur in vita sua nichil egit meritorie. igitur non agebat me ritorie. igitur non merebatur. Item per illum actu fuit dignus gloria et acceptatus ad gloriam. per te igitur per illum actum meruit gloriam.

¶ Terti principaliter quod non conuenit alicui nisi sub certa com ditione et prpothesi / si conditio simpliciter et absolu te non stat / illud simpliciter et absolute non conue nit illi: sed isti reprobo existente in gratia et operam ti secundum illam non conuenit mereri vitam eternam seu esse dignum vita eterna seu acceptari ad vitam eternam: nisi sub conditione et ypothesi perseueram tie finalis et cum exclusione finalis impenitentie. si enim absque hac pypothesi et conditione explicite ve implicite subintellecta illud conueniret isti. igitu illa conditione circumscripta et exclusa nichilominus iste saluaretur sicut circumscripta conditione accidem tali et in impertinente. nec propter remotionem illius conditionis feret iste non acceptus. Confirma tur. deus non promisit simpliciter et absolute dare isti beatitudinem. igitur iste non meretur simpliciter et absolute beatitudinem. Consequentia pater quia nullus meretur er operationem nisi ex diuina promissione gratuita. Antecedens probatur. quia deus non promittit gloriam: nisi sub conditione que non stat et quam deus scit non stare. scilicet sub co ditione persenerantie. alioquin non perseueranti deo beret ex promisso.

¶ Quarto. qui sunt digni vita eter na. et qui merentur iam sunt filii dei. sed reprobi non sunt filii dei simpliciter secundum veritatem. vt habetur de penitentia. distin. 4. 5. Uerum. et probatur quia si sunt filii dei. igitur essent heredes et foreni hereditatis participes quod est falsum.

¶ Quinto quicunque meretur vitam eternam et est dignus vit eterna. est scriptus in libro vite. quia est sub merito vite eterne. sed omnis scriptus inlibro vite saluatur. quia secundum veritatem: quicunque scriptus est in li bro vite nunquam deletur. et qui damnatur nunquam fui scriptus in libro vite secundum veritatem. licetur fuerit scriptus secundum illius hominis reputationem. vt di cit glosa exponens illud psal. Deleantur de libro vi uentium.

¶ Sexto. susceptio sacramentorum non est homini reprobo meritoria vite eterne. igitur nec aliqua eius operatio. Antecedens probatur. quia magister. 4. sententiarum. distin. 4. capi. 1. recitat dictum Augu. quod sacramenta in solis electis efficiunt quod figurant. et magister hoc exponens dicit hoc ita esse accipiendum. quia cum in aliis scilicet repro bis efficiant sacramenia remissionem: non hec eis faciunt ad salutem. sed solis electis.

¶ Septimo nullus reprobatus potest saluari. igitur. nullus re probatus potest mereri vitam eternam. Consequen tia est necessaria: quia ad opposituin consequentis sequitur oppositum antecedentis. Quicunque enim potest mereri vitam eternam: potest saluari. Ante cedens autem est verum in sensu compositionis. igi tur consequens erit verum in eodem sensu vel in sen su diuisionis et magis propositum.

¶ Octauo. om nis existens in gratia: qui per operationem meretur vitam eternam est perseueraturus: igitur non est reprobus. Antecedens probatur: quia existens in gratia et orans oratione debita et recte ciccumstam cionata et digna exauditione meretur exaudiri / et exauditur sed talis orat et debet orare pro vita eter na habenda et pro dono perseuerantie: igitur exauditur. Habet enim circunstantias requisitas ad impletionem illius. si quid petieritis patrem in nomine pneo dabit vobis: et illius petite et accipietis Omnis qui petit accipit. et patet: quia eius oratio non minus est digna exauditione quam oratio alterius electi petentis a vel b.

¶ Nono. nullus electus demeretur penam eternam. igitur nullus reprobus meretur vitam eternam. Antecedens probatur. pri mo: quia eius peccatum et demeritum esset in infinitum grauius peccato reprobi: quia ceteris paribus peccatum electi haberet circunstantiam infinite ag grauantem. esset enim infinite ingratitudinis propter gratuitam predestinationem ad eternam beatitudinem. predestinatio enim ad bonum temporale vel ad beatitudinem vnius diei aggrauaret certo gradu. igitur illud plus in infinitum aggrauaret quia plusque predestinatio ad a. beneficium temporale: et plusquam predestinatio ad beneficium temporale duplum. etc. Secundo possibile esset peccatum alicuius aggrauari certo gradu malicie ex quadam circunstantia. pro quo gradu malicie nullus vnquam damnatur nec potest damnari: quia pone quod damnetur igitur non fuit predestinatus: igitur eius peccatum non fuit aggrauatum ex circunstantia predestina tionis. ex quo vltra arguitur quod peccatum predestinati necessitaret eum ad beatitudinem obtinendam. Probo: quia sequitur. peccatum illius fuit aggra uatum certo gradu malicie ex circunstantia predestinationis. igitur est predestinatus: igitur saluabi tur. et primum antecedens est necessarium: quia transit in preteritum.

¶ Decimo arguitur contra conclusiones et contra suppositum in questione sic. impos sibile est reprobum esse in gratia sine peccato. igitur impossibile est reprobum mereri vitam eternam. An tecedens probatur dupliciter. Primo. ille est sem per in peccato et male viuit: et est reprehensibilis cui semper conuenit circunstantia et conditio et mo dus viuendi. Ad cuius oppositum semper tenetu ex precepto et sub pena damnationis. patet: quia tali conuenit id quod est sibi prohibitum et illicitum. sic est de reprobo: quia nunc presentialiter in actu vel rum est de eo quod est peccaturus et futurus finalite impenitens et non perseueraturus in gratia. sed ad oppositum huius obligatur: quia tenetur cauere pec catum nunc et semper pro futuro: et precipitur sibi nunquam peccare. si enim ad illud non tenetur. igitur oppositum est sibi licitum. igitur licitum est sibi pec care pro futuro. Probatur iterum. quia iste non est electus. sed obligatur esse electus. quia obligatur perseuerare. sed perseuerare et esse electum sunt idem conuertibiliter. igitur ei conuenit vnum contradictorium: cuius oppositum est sibi semper preceptum.

¶ Confirmatur. si iste nuuc obligaretur ad non fuisse peccatorem. et tamen nunc verum esset ipsum fuisse peccatorem esset nunc in peccato. igitur si nunc oblig aretur ad non fore peccaturum et tamen nunc verum est ipsum esse et fore peccaturum. sequitur quod nunc est in peccato. Secundo probatur antecedens principale: aut sorti magis fugibile est esse de nume ro reproborum quam eligibile sit ei esse sine peccato mortali et esse in gratia presenrialiter: aut minus: aut eque praecise. Si secundum vel tertium. Contra. quia magis fu gibile est mori cum finali impenitentia: et consequenter d innari cum perpetua obstinatione et blasphemia dei quam fugibile sit esse in tempore breui in peccato morta li: igitur quam eligibile sit esse sine peccato et esse in gratia pro tempore breui. Si primum. Contra. quia quod nullum ma lum includit formaliter: sed stat cum gratia et conuenit optimo homin: nec per consequens est prohibitum non est tam fugibile quam illud quod contrarie est etc. igitur quam eligibile sit esse in gratia. Tertio. nullus reprobus bene operatur: ergo nullus talis est in gratia. Antecedens probatur. ille non bene operatur qui agit ad oppositum et ad impedimentum ordinationis divine: et qui nititur frustrari diuinam ordinationem eternam sicut est quia deus preordinauit non dare isti vitam eternam: et est simpliciter nolens vel non volens dare ipsi¬

¶ Responsio ibi posita concedi Ad primum tur. Deum enim aliquem accepta re et ordinare ad beatitudinem intelligitur dupliciter vel secundum eternam prescientiam et preordinationem: aut secundum praesentem iusticiam: et secundum dispositionem in qua pro presenti est talis riator. hec distinctio habetur. 3. sententiarum. dist. 3o .c. 2 et in glosa super illud Roma. 9. vt ostenderet diuitias glorie sue. et in causa de pe nitentia. distin. 4. 5. Uerum Eodem modo deum re probare aliquem vel deputare eum ad penam vel velle ei penam eternam. potest intelligi vel secundum eternam prescientiam absolutam vel secundum praesentem iniusticiam: et secundum dispositionem in qua est actu pro presenti: et non repugnant deum deputare aliquem ad penam et ad vitam variis modis: vel quod eundem diligat et odiat. vnde Augusti. 8. trinita. c. 6. Qui amat homines. aut quia iusti sunt aut iniusti sunt: amare debet: sic enim et seipsum amare debet: aut quia iustus est: aut vt iustus sit. Ex quo patet quod homo malus est diligendus: non quatinus malus est: nec quia bonus sit: sed vt bonus sit.

¶ Ad improbatio nem primam responsionis dicendum quod absolute loquendo. deus istum hominem demonstratum: qui scilicet nunc est in gratia: licet sit de numero reproborum diligit et approbat et acceptat. id est habet prograto et charo: et in eo complacet et habet ipsum tanquam bonum et conformen ordinationibus suis pro nunc et tanquam dignum beatitudine et ei daret beatitudinem si nunc in tali statu dece deret. Dico tamen quod absolutel oquendo non deputat seu ordinat simpliciter ipsum ad beatitudinem ata quod non vult nec intendit simpliciter dare eibeati tudinem: sed deputat ipsum ad penam eternam: non tamen quatinus sic dispositum: nec secundum statum in quo est quia hunc statum non reprobat tanquam malum: sed deputat ad beatitudinem non simpliciter: sed si non cadat per culpam sequentem. Ad aliud contra responsionem si acceptatio iusticie recipiatur pro app opriatione ipsius tanquam forme conformis diuine volunta ti: et in qua diuina voluntas complacet: et secundum quam an ima se habet vt debet et pro qua vult deus dare bea titudinem: nisi iste perdat eam et tanquam meritum dignum vita eterna conceditur quod simpliciter et absolute acceptatur a deo. si vero accipiatur pro ordinatione et ro latione eius ad beatitudinem: vt premium quod vult de et proponit dare sic non acceptatur simpliciter ad beatitudinem: sed quasi sub conditione: que conditio est in libera potestate hominis: et quam deus quantum est ex se mallet stare quam non stare. cum dederit preceptum dehoc: et conformiter dicendum de ipso homine secundum quod habente gratiam et quatinus sic dispositus est

¶ Ad improbationem primam alterius responsionis ibi posite patet ex dictis. Isti enim non vult simpliciter dare beatitu dinem: non tamen quatinus sic disposito: et secundum praesentem dispositionem. sed velle ei dare beatitudinus secundum talem dispositionem non est ei velle simpliciter dare beatifudinem: sed implicite conditionaliter: puta nisi perdat finaliter eam.

¶ Ad aliam improbationem concesso antecedente: si per consequens intellicitur quod dictamen est iustum et rectum dictans absolute quod iste remunerabitur bea titudine vel non obseruabitur iusticia: et quod iusticia exigit quod simpliciter et determinate iste habiturus sit bea titudinem: negatur prima consequentia. Si vero per consequens intelligitur quod recta ratio dictat bentitudinem esse con ferendam isti secundum dispositionem in qua est: et nisi interueniat impedimen uimn per finalem remotionem dispositionis quam habet: conceditur prima consequentia: et negatur sequens propositio assumpta nisi sub eadem determina tione. Deus autem scit impedimentum futurum ex parte istius. Ad aliud ordinare et acceptare ad vitam eternam est idem quod velle tali vitam eternam: sed absolute acceptare .a. non vniuersaliter est ordinare. a. Ad aliud: vt premium: quia deus ipsum actum beatitudinis acceptat: non ad aliud premiun. acceptatio igitur: potest sumi pro appropriatione et complacentia vel pro relatione ad alterum vt premium.

¶ Ad secundum principale nega tur consequentia: nisi in consequente apponatur quod reddetur nisi impediat remunerationem culpabiliter: et nisi perdat merita sua sine recuperatione. Ad probati onem possibile est quod post casum non remunerabitur quia meritum est mortuum et extinctum. ideo non est con tra legem misericordie vel iusticie illud non amplius remunerari: tamen ille fuit remuneratus ex omni opere suo bono per ipsum producto / etiam vltra meritum condignum qia charitas fuit premium sue operationis.

¶ Ad terti um negatur minor / immo simpliciter et absolute conue nit isti mereri et meruisse vitam eternam. et ideo quamuis postea peccet semper verum est quod meruit et dignus fuit sed esse accepturum glortam non conuenit isti absolute: et esse daturum isti gloriam non couenit deo absolute: sed sub conditione implicita que non stabit. non sic de electis.

¶ Ad confirmationem negatur consequentia. ad pro bationem non infert propositum. iste enim simpliciter meretur quia est in dispionne qua est dignus beatitudineus et in qua si decederet haberet beatitudinem nullo alio dono requisito: sed solum si conseruet dispoinem in qua est sed non promittitur sibi nisi perseueret et vbi perdat meritum. licet autem isti iusto non simpliciter promittatur be atitudo: tamen iusto perseueranti promittitur simpliciter.

¶ Ad quartum dicendum quod simpliciter et absolute dicendi sunt filu dei vt dicit decretum illud sed non fu turi sunt semper filii dei: et quia futuri sunt filii dyaboli deo non erunt simpliciter heredes regni celestis.

¶ Ad quintum sicut habetur in glo. Romanm. ix. vt ostenderet diuitias. et de penitentia distin. iiii. 5. Horum. aliquis dicitur scribi in libro vite dupliciter. vel secundum eter nam scientiam et predestinationem: et talis nunquam deletur qin sic scribatur quod deus scit illum habiturum beatitudi nem. et sic intelligitur illud prime Iohins. 2. ex nobis exierunt sed ex nobis non erant: nam si fuissent ex no bis permansissent vtique nobiscum. Alio modo secundum praesentem et actualem iusticiam et dispositionem in qua est. et sic totiens scribi dicitur quotiens fit in charitate et totiens deleri de libro dicitur / quotiens cadit a gratia. vt exo di. xxxii. si quis peccauerit delebo eum de libro vite sic etiam nomina illorum prius erant scripta in celo. de quia bus Luce. x. qui tamen postea abierunt retro. Iohins vi. vt allegatur tertio senten. distinc. xxxi. c id est sic autem scribi in libro vite est esse talem qualis si decederet ha beret vitam eternam secundum leges positas.

¶ Ad sextum negatur antecedens ad probationem non est illud. intelligendum quin vere et realiter recipiant gratiam per quam fiunt sub merito vite eterne: sed intelligitur quod per illam non consequentur de facto vitam eternam: quia cadunt a gratia et merito.

¶ Ad septimum antecedens est falsum in sensu diuisionis: et sic conceditur consequentia. In sensu autem compositionis concesso antecedente no gatur consequentia siue sumatur consequens in sensu compositionis siue diuisionis.

¶ Ad octauum negatur antecedens. ad probationem concedo quod oratio recte circumstantionata ex plicite et implicite est digna exauditione: et exauditur eo modo quo iusticia secundum leges dei positas exigit iam exaudiri. Talis autem oratio qua petit habere perseuerantiam et vitam eternam non debet continue explicite vel implicite quod deus necessiter ipsum ad bene viuendum: et impossibilitet ipsum ad oppositum et non relinquat ipsum libertati contingentie: aut quod deus conseruet eum in bono quantumcumque ipso homo quantum est ex parte sui ponat impedimentum. sic enim non esset oratio discreta: sed contra dei ordinationes intelligenda. Est igitur petitio vt deus det sibi perse uerantiam. id est dare paratus sit quantum est ex parte dei: nisi ipse homo ex parte sui libere ponat obicem: et sic exauditur. Unde si oratio respiciat futurum et exauditur quantum conuenit exaudienti. possibile est quod per culpam futuram quasi reuocetur exauditio et non conferatur effectus petitus: quia petitor posuit in futuro obicem.

¶ Ad nonum negatur antecedens. Ad primam probationem negnatur conequentia. Ad probationem potest dicit quod circunstantia praedestinationis non aggrauat peccatum: quia non est beneficium secundum quod conferatur aliquid praedestinato: vt predestinatus est: quia ab eterno praedestinatur cum nichil esset et latet eum: quod si reueletur ei ipsum esst praedestinatum tunc quamuis hec reuelatio et fides esset circumstantia aggrauans eius peccatum: non tamen ipsa praedest natio: et cum illa reuelatione staret potentia ad non esse praedestinatum. Ad secundam probationem patet per idem

¶ Ad decimum negatur antecedens. Ad primam probationem com ceditur maior si sibi insit actualiter et praesentialiter sed rem: non solum in similitudine et figura loquendi: et sic negatur minor. Istum enim obligari ad esse perseueratu rum et non peccaturum est ipsum obligari: non solum ad aliquid habendum actualiter pro presenti vel ad taliter nunc viuendum: sed ad fore huiusmodi pro futuro: et istum esse peccaturum et non perseueraturum. Non est realiter ipsum in presenti actualiter taliter viuere seu habere aliquem modum viuendi. Ad cuius oppositum teneatur: sed est ipsum esse habiturum pro futuro: ideo non sequitur ipsum esse in peccato: sed esse vel fore. Ad secundam probationem conceditur quod magis fugibile est esse de numero reproporum Ad improbationem conceditur maior: si non includit nec infert inesse pro praesenti nec etiam fore. Si vero infert fore perpetuo sine gratia et in peccato: licet stet in presenti pro aliquo tempore cum gratia negatur illud. Ad tertiam probationem negatur antecedens. Ad probationem nega tur minor loquendo de ordinatione antecedente. sci de ordinatione preceptiua vel consultiua. Loquendo autem de ordinatione consequente: scilicet punitiua peccati ex suppositione negatur maior: licet proprie loquen¬ do non sit dicendum absolute quod deus illud ordinauerit: sed solum cum determinatione: scilicet si finaliter dece dat in peccato. Ad argumentum in principio quaestionis. predestinatio non est precisa causa nec conuertibilis nec requisita.