Quaestio 3

Quaestio. iii UTrum diuina essentia spiret vel spi retur Dico sine argumentis quod non. et tamen non propter hoc concediquod distinguatur a se: quia conceditur quod deus spirat et spiratur. et tamen non conceditur quod deus distinguatur a deo

¶ Dico quod istius veritatis sunt due rationes. vna logica et sermocinalis. alia realis.

¶ Prima est ista. Quandocumque aliquis terminus est vltimate praecisus non potest recipere de nominationem alicuius extranei a sua ratione quiditatiua: sed diuina essentia est terminus vltimate praecisus: sicut equinitas: et ideo sicut equinitas: vt sic: non generat nec generatur. sic nec essenus divina generat nec generatur quia non includitur in ratione sua. Maior declaratur 2.

¶ Primo. quia quando aliquid est summe precisum ipsum est solum. si enim aliquid ipsum denominaret: iam non esset ab illo praecisum.

¶ 2o quia quanto magis terminus praescinditur tanto pauciora de ipso dicum tur: et ideo quando vltimate est precisus. paucissima de ips so dicuntur. et illa praecise sunt rationi sue intranea. Minorpartet. quodscilicet essentia est vltimate abstracta: quia ipsa: vt sic est primo diuersa a quocumque alio.

¶ Contra istam rationem instatur 4r. Primo sic. nam magis videtur essentia divina precisa a generatione et spiratione quam a generare et spirare: quia substantia magis distat a qualitate quam a quali. Ista autem conceditur. Essen divina est spiratio. ergo etc.

¶ 2o sic. Abstractione et praecisione facta a quiditate essentie vel sapientie: adhuc ista est vera quiditas sapientie distinguitur a iustitia vel ab essentia. ergo eodem modo in proposito.

¶ 3o sic. nam essentia non vi detur vltimate praecila. Ista enim conceditur. essentia est pater nitas. et tamen ista non conceditur. Ratio formalis essentie est ratio formalis paternitatis. ergo formalis ratio est magis precisa.

¶ 4o sic. divina essentia principiat et terminat diuinam productionem. diuina essentia comunicatur et datur. Ista omnia videntur ita extranea a ratione sua quiditatiua: sic ge nerare et spirare. ergo etc.

¶ Ad ista. Ad primum dico. quod l cet essentia sit magis precisa a generatione quam a genera re vel generante: quia tamen in abstracto conceditur identica praedicatio: ideo ista concediter identice. essemus divina est generatio vel paternitas: sed formalis vel denominatiua habet solum fieri in concreto: ideo conceditur illa. et ista negatur. nam istud praedicatum generare non est aptum natum praedicari nisi formaliter.

¶ Ad 2m dico quod distinctio essenie vel cuiuscunque vltimate praecisi non est aliquid extra rationem formalem nisi respectus sundamentalis: qui nihil ponit vltra fundatum. Vel potest dici quod talis distinctio est per se propria passio demonstrabilis de essenus per rationem formalem eius in abstracto.

¶ Ad 3m dico quod essentis est vltimate praecisa: et etiam vltimate abstracta intellectum do de abstratione que fit per nomnina primus intentionis. ratio autem formalis fit per nomina secunde intentionis: ideo non est simile.

¶ Ad 4m dico quod in illis respectibus non vide tur verificari regula: qui non requrunt distinctum quod et quo: sicut comunicatio et terminatio. priuatio et datio: sed productio. generatio. spiratio. distincta quo et quod requirunt.

¶ Ratio autem realis huius veritatis est ista: quod princi pio quo repugnat esse quod: sed essemus divina est principium quo respectu spirationis actiue et passiue. ergo impsa non potest esse quod.

¶ Sed contra istam regulam instatur 4r. Primo. quia essems diuina est principium quo in beatificatione anime: et tamen est vel potest esse obiectum quod beatificat.

¶ 2o quia divina voluntas est principium quo in creatione angeli. et tamen de ipsa conceditur quod creat.

¶ 3o quia principium quo est divina essemus in constitutione persone. et tamenpsa est que constituit personam.

¶ 4o quia prius quo. quo distinguitur persona est ratio divina: et tamen de ipsa conceditur quod distinguit et distinguitur.

¶ Ad primum dico quod actiones immanentes non requirunt distinctionem in quo et quod: sicut origines que sunt quasi transeuntes.

¶ Ad 2m dico quod voluntas non est vltimate praecisa: sed ratio formalis voluntatis quae non creat.

¶ Ad 3m dico quod in constitutione: generaliter loquendo: quo et quod coincidunt.

¶ Ad 4m dico quod oportet ibi tantum procedere perscindendo quod deueniatur ad rationem formalem distinctionis que non est distincta. Sed hic est vna difficultas quare conceditplus in creaturis quod natuam sit quod quam in divinis. Dicitur quod nullantura est quod in creaturis.

¶ Contra: quia anima separata intelligit vere accidentia in altari: ideo sunt vere quod.

¶ Dico quod hoc est ideo: quia nulla natam creata est principium quo respectu sue operationis vel productionis: sed semper concurrit voluntas divinain omni productione vel virtus eius tanquam principium primarium quoet ideo sibi potest competere esse quod.