¶ Et inHic primo telligendum quod simpliciter nullus potest auferre bona anima vt virtutes et huiusmodi. sed frequenter incitando bene potest eum retrahere. Et ideo dicitur quod eodem modo uo incitauit ad peccandum: et perdendum bonum anime tenetur opposito modo inducere in bonum et a malo pro posse reuocare.

¶ Sed quid de illo qui impediuit aliquem ab ingressureligionis:

¶ Dicitur quod tenetur efficaciter eum inducere ad hoc vel melius a quae retraxit eum. Sed si quis exire faciat aliquam personam de religione vel impediat ingressum. de quo talis tenetur restituere:

¶ Dicitur quod seipsum dicitet dare proillo vel procurare equiualentem. vel facere quod in se est. videndum de bonis corporis. sicut de Secundo sanitate et mutilatione.

¶ Et dicitur quod sic quia ista sunt maiora bona. quam bona fortune. fiat de istis restitutio in equiualenti: vt possibile est: verbi gratia. si ille qua amisit manum acquirebat sibi necessaria manualiter laborando. daet sibi prouidere de vite necessariis si habet vnde vel ipsemet laborare pro ipso. Unde regula est generalis Quod si sibi non potest satisfieri. diet stare super hoc arbitrio boniviri et iudicetur per eum. et restituatur secundum interesse.

¶ Sed quid si aliquis occidatur:

¶ Dicitur quod si taliter occisus prius patrem: et matrem suam pascebat: et sustentabat: vel occisus habuit prolem: quae non patitur seipsam defendere vel nutrire. tenetur eis breuiter ad omnia que occisus prestabat. de bonis fame.

¶ Dicitur quod tenetur restitue Sed quid re famam: quia bona fame sunt maiora quanbona corporis vel fortune.

¶ Sed hic est dubium. si falso diffamauerit. et non potest restituere nisi seipsum diffamando: cum plus dabet sua famam diligere quam alterius quid faciet:

¶ Dicitur quod plus diabet velle alicui famam iustam quam sibi iniustam: sicut autem non tenetur se diffamare in ponendo sibi falsum. quod vere ipse numquam fecit.

¶ 2a difficultas si diffamauit aliquem de occulto vere.

¶ Dicitur ab aliquibus quod diciet reuocare et se diffamare: quia modo secreto sciebat.

¶ Sed hoc non videtur mi hi: quia mendacium non est dicendum propter famam alicuius. Tenet igitur penitere de malitia: sed non se accusare: et falsum dicen¬

¶ 3a difficultas de illo qui accusauit vere: et alius falso se excusat. si talis tenetur postea verum dicere. et isto modo se diffamare

¶ Et videtur quod sic. quia negando veritatem notat accusatorem suum de mendacio.

¶ Tnde sco. finaliter dicit. quod quia ipsum alter ma litiose et indebite accusauit. ideo non tenetur. dabet tamen penitere.

¶ 4a difficultas de muliere adultera habente filios de adulterio. vtrum teneatur hoc insinuare marito ne hereditas perueniatur ad eos.

¶ Aliqui dicunt quod sic.

¶ Sed communiter dicitur quod non quia maius malum est infamia vel vxoricidium. quod posset inde faciliter euenire quam quod illi habeant hereditatem: sed proposse dabet laborare ne ipsi perueniant ad hereditatem. de bonis honoris. dicitur quod tenetur. quia maxiSed quid mum bonum est cum reddatur deo et etia pro virtute Unde dicitet rependere honorem debitum. et se illi humiliare.

¶ Sed oc. difficultas de ludo alearum.

¶ Dicitur quod hoc per ecclesiam diffinitum est quod diciet reddere ad opera pietatis. et non illi a quo lucratur.

¶ Sed de ludo torneamenti. dicit scodo. quod non tenetur: quia labor in exercitio est vtilis communitati nec est ludus illicitus nisi quia prohibitus ab ecclesia. et in taliprohibitione non exprimiter quod fiat restitutio.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 2