Quaestio 3

TErtio queritur. vtrum ignis inferni possit perpetuo affligere corpora damnatorum. Quod non. quia apoci. 5o. dicitur fugiet mors ab eis.

¶ conclusio ysaias. es. Uer.¬ mis eorum non morietur et ignis non extinguetur. ra ex fide quod perpetuo crueuidentiam sciendum quod ignis preter praedictas operationes habet quatuor alias scilicet immutationem intentionalem. immuta tionem realem: substantialiter consumptiuam. Et substantia liter generatiuam.

¶ Prime due patent. Alias habet in habitudine ad substantiam: et distinguuntur realiter: resol uit quidem aquam in vaporem. Aliquando autem generat ex ea ignem: sicut patet in ferro et huiusmodi.

¶ Iste autem habent se sic: quod vna fine alia potest esse. ergo realiter differunt: et maxime per diuinam potentiam separari possunt.

¶ Patet autem quod due vltime non sunt in dannatis. Ignis enim inferni natus esset ex sua natura comburere: et consumere corpora damnatorum. sed non concurrit ad hoc diuina voluntas: et ideo non potest comburere: nec etiam concurrit ad consumptionem: vt par ignem resoluantur in vaporem.

¶ Sed alie due remanebunt. Actio scilicet intentionaliter immutatiua et calefactiua. et per istas affligentur.

¶ Sed contra ista instatur. primo. quia ex cellentia sensibilium corrumpit sensum. 2o de anima.

¶ hic dico quod non corrumpit per actionem intentionalem. Unde sol consumit dispositionem organi sensus: et ista est operatio consumptiua que non est in inferno. Mabet autem istam operationem ignis non vt obiectum.

¶ Se cundum dubium. Quomodo operatio intentionalis separatur a reali.

¶ Responideo. videmus quod homo dorminens optime calesit et nihil sentit. aliquando econuerso: homo frigescens sentit ignem: et tamen nondum est calefactus: et ita patet quod separantur.

¶ Tertio instatur. quomodo calefactio tanta potentia esse sine corruptione. Si enim vltra certum gradum pro portionatum anime inducatur non est illi anima composibilis.

¶ hic dico quod ignis non intendit operationem nisi concurrat diuina voluntas que intendit actionem ignis vsque ad gradum qui potest stare cum vita.

¶ 4 difficultas est. si dolor potest esse tantus quod excutiat animam. si cut legitur de Rachel. gene. 37.

¶ Dicitur quod quantuscunque dolor potest stare cum vita. vnde nunquam repulit vitam: quia agens in ratione obiecti non remouet vitam. Unde intensisimus dolor stat cum vita. Rachel autem ex alia dispositione cui erat incompossibilis vita mortua fuit: licet sit modus loquendi communis: quia ex dolore quis moritur.

¶ Sed occurrunt duus. si ignis inferni est eiusdem rationis cum nostro.

¶ Dicitur quod sic. licet intensius agat propter diuinam voluntatem concurrentem.

¶ 2m dubium. si erit subtilis modo quo est in sperasua.

¶ Dicitur quod non: quia erit in materia aliena scilicet in materia sulfuris: quia partes inferiores terre sunt tales. ignis autem in sper sua est in materia propria.

¶ 3m dubium. quia ignis consumit mod teriam in qua est: quia habet eam pro pabulo.

¶ Dicitur quod in clusio ignis corporalis erit causa non consumptionis. Unde si ignis in materia aliqua totaliter includiter in aliquo corpore. puta in ferro duraret perpetuo. non potest autem consumermateriam nisi soluendo in aliam formam: et semper soluit in rarius simpossibile est autem exquo inclusum est quod fiat resolutio in vaporem: quia non potest exire inde: sed deus claudet modo tem gibellum: et alia foramina inferni.

¶ Sed iterum occurrunt difficultates.

¶ prima quomodo pene erunt inequales cum igniainferni corporibus damnatorum naturaliter applicentur.

¶ Dico quod vel oportet concurrere ad voluntatem diuina: vel ibi sunt diuerse mansiones: et in vno loco agit fortius quam in alio.

¶ Se cunda difficultas si maior erit pena anime quam corporis.

¶ Dico quod oportet maiorem penam anime esse: sicut dictum fuit de pena ange li mali respectu hominis pene: quia plura inductiua habui corpus quam anima. immo anima: quia est rationalis secundum essentiam quando trahitur ab appetitu inferiori: et deordinatur ab vltimo fine quasi contra naturam suam peccat: et quasi violentatur. sed appetitus sensitiuus: et si est rationalis hoc non est per essentiam sed per participationem: et ideo si agit contra rationem non est tantum sibi imputabile.

¶ Tertia difficultas. si omnes pene sensitiue tunc affligent.

¶ Dicendum est quod sic: patet de tactu. De visu non difficile est ostendere: cum ibi non sit dyaphanum: sed tenebre palpabiles.

¶ De gustu et odoratu patet quod habebunt os et nares plenas sulphure.

¶ De auditu patet quod audiengemitus et blasphemias.

¶ Sed numquid potentia intel lectiua delectabitur. Aliquin dicunt quod intellectus delecta bitur propria delectatione.

¶ Sed hoc non capio: quia delectatio est passio consequens velle. Unde videtur quod intellectus proprie loquendo non affligitur.

¶ Sed quomodo intelligitur dictum Aug. qui dicit quod ignis noster respectu illius est quasi ignis pactus.

¶ hoc non intelligitur de afflictione quantum ad corpus. sed quantum ad animam.

¶ Sed nunquid erit ibi vermis corporalis.

¶ Dicitur quod non. sed per vermem qui non moritur intelligitur corrosio conscientie que corrodet eos quando videbunt se damnatos qui potuissent saluari.