Quaestio 6

SExto quaeo btrum biator lexenens in gratia vltra omnem gratiam habitam vel habendam possit proficere ad maiorem per ⁋ instantaneas lectiones actuum volendi omnia pro futuro peccata venialia deuitare

quod non quia tunc posset talis infinite mereri in paruo tempore quia in quolibet instanti talis tempo ris quo posset a tali actu libere cessare et non cessat sed permanet libere tantundem meretur per data sicut actum talem nouiter causando ceteris paribus sed talia sunt infinita instantia in tempore dando quia non est instans aliquod primum in quo cessa ret posset primo igitur etc. Preter ea impossibile est viatori vitare omnia peccata venialia pro toto futuro si diu viuet igitur velle sic vitare est irrationabile consequentia tenet quia electio est impossibilium. 3 ethicoumuond antecedens patet per sanctos. Ad oppositum nullum impedimentum est quin habita deliberatione comple ta voluntas possit subito vellei quod iudicatur velle esse volendum tum quia aliter sol causatus nouiter non posset subito illuminare medium dipositum quia si creatura perfectior non posset augere in instanti nec imperfectior habente vtraque receptiuum vniformiter dispositum ad recipiendum effectum ab ea causabilem tunc quia visio aliter non posset subito fieri per naturam consequens falsum si subito fierent omna requisita vel subito ap proximaretur visus visibili vel econverso concurrentibus omnibus aliis requisitis. Tum quia Christus nunquam profecit in merito respectu sui secundum grego rium 12 mor igitur subito meruit sibi quam vnquam sibi meruit igitur sed non posset aliquis mereri nisi per continuationem et moram tunc Christus numquam habu isset omnes circunstantias ad meritum requisitas quia circunstantie more vel temponis in Christi merito vel meruit

⁋ Item pro alia parte si non posset hoc omnia venialia vit are tunc non peccat omnia vitanda quia nullus peccat in eo quod vitare non posset secudum augustinus in de libero ar bitrio et de duabus animabus hec sunt duo videnda primo an possibile sit viatori mereri subito.

⁋ Secundo an possit mereri volendo omnia venialia vitare de primo teneo conclusionem alias dicam positioni prime seriosius prosecutam quia exenens in gratia posset mereri per subitas cau sationes bonarum volitionum sicut satis probant merita pretactas et rationes multas in contrium sibi solui et 7 disti. 3e quaesti.

⁋ In hac conclusione concordat mecum ma. srelcon 2 conclu. etiam ibidem declarata quod non omnis continuatio vo litionis bone subito tante auget meritum quia non continue per tempus ita paruum quod citra illius finem non est in ptante voluntatis actum dimittere inchoatum:t et quod non omnis continuatio talis boni actus promouet meritum vel auget gratiam. In hoc concordat mecum strelconi. per merita. tamen alia quia si sic talis actus esset cito infinite meritorius propter infinitas partes temponis. Item intendit aliquis continue volitionem suam malam tunc in quolibet instanti posteriori peccat grauius quam fecit in instanti praecedente vel igitur deus scit quantum dentur sibi per magis de pena in hoc instanti quam sibi debebatur in instanti pecedente et si sic igitur certa pena dentur pro isto praecedenti et per consequens actus suus fuit per certum gradum demeritorius in isto et pro isto instanti et pari ratione pro quolibet instanti alio temponis istius praecedente et per consequens cum illud tempons habuerit instantia infinita sequitur idem quod su pra. Si vero deus nesciat quantum plus de pena sibi debetur pro tunc nesciret eum punire pro toto tempone secundum praestitutionem sui demeriti consequens est inconueniens igitur. Item tunc sic continuans meritum per tempus meretur generaliam infinitam. Item praecipiat deus alicui sub certo gradu pene eterne quod non continuet per aliquod tempous actum. b. et in contrium continuet tunc iste meruit penam infinitam quia in qualibet parte illius temponis me ruit tantum gradum pene quam est gradus primo datus hec omnia vadunt ad hoc quod tunc in fine temponis dandi habetur meritum infinitum quam consequentiam notum est non tenere in simili productione successiua albedinis vel caloris. Irem per eundem modum arguetur contra ipsum quia quotienscumque quis existens in gratia scienter et libere perseuerat. In actu bono prius elicito et libere posset actum illum dimittere toti ens ex continuatione nouitur mereretur vel auget meritum sed secundum illum causans in principio alicuius temponis actum aliquem meritorium infinities ante finem illius temporis ab actu illo posset desistere igitur Sed ipse respondet concedendo quod ex multitudine instantium augetur meritum eo modo quo dictum est de tem pore si in posterioribus instantibus aliqua circum stantia augeatur quod non est possibile in quolibet instam ti fieri. Contra notum est quod aliqua difficultas posset continue per aliquam moram crescere vel alleuiarei contrarium sicut aliquis posset virtuose sustinere penam quam videt continue fieri durionem. Item ipse dicit quod continuatio deliberationis per omnia instantia aut per tempora aliqua non addit meritum vbi non crescit aliqud aliud sed tunc pluribus viis meretur aliud idem. Contra vel igitur pluribus viis finitis precii se vel infinitis non primum quia infinite sunt partes tem poris dati et instantia et non est maior ratio quare continuatio per vnam horam sit noua via merendi quam per aliam ex quo ibi nihil maioratur. si secundum tunc ibi mereretur infinite illud quod prius vel infinite firmius. Falsitas patet cum per vnum peccatum mor tale tollere possit posteriora sicut ante. Teneo igi tur conclusionem quam prius quod non omnis continuatio auget meritum sed addo aliam conclusionem quod hoc non est ponendum quod vitetur infinitas meriti continuari quia talis infinitas ex hoc inferri non posset nisi simter cum hoc ponerentur noua merita instantaneo infinita quod ego non pono vtrum autem in aliquo casu meritum possit crescere per tempus continue dubium est et dicerem forte quod sic si in casu aliquo possit ipsa libera volitio meritoria sequens rectum iudicium rationis habere continuum incrementum quod si hoc non sit possibile naturaliter tunc nec ope de merito bene enim difficile esset videre qualitr cresceret talis deliberate volitio siue hoc quod cresceret sententia iudiciaria deliberationis forsan tamen alique circunstantie promouentes intensio nem talis actus posset continue crescere sicut sen satio vel appetitus sensitiuus vel aliud huiusmodi quia impedimenti alicuius amotio posset esse continua et tunc bene quidem. Contra nullus meretur nouiter per aliquid quod non est nouiter in sua potestate sed quod infra limites parui temporis sepe dati crescat volitio libere elicita non est nouitur in libe ra ptante homins. Et est finaliter dicendum quod solutio huius dubii pendet ex solutione cuiusdam alterius scili cet vtrum deus in acceptatione alicuius actus si ce tera sint paria respiciat ad intensionem actus vel ad conatum ita quam si duo conentur equaliter diligere et vnus ex bonitate naturalium vel cognitionis ha beat actum dilectionis intensionem actu alterius nihilominus tamen tribuatur alteri tantum pro actu suo minori sicut reliquo pro maiori quia tunc diceren quod in proposito non cresceret meritum infra limites illi us parui temponis per crementum actus ad augmentatio nem alicuius concause non nouiter sibi imputabilem. se autem ille qui habet dilectionem intensiorem licet non plus conetur ad hoc quod alter proportionaliter plusquam alter premiabitur tunc diceremquod cresceret meritum in casu argumenti.

⁋ Et pro hac parte facit quod secundum mai. li. 2 di. 3 capi. 2 angeli qui naturaliter magis subtiles et sapientia amplius perspicaces creati sunt. Hii etiam maioribus gratie mu neribus prediti sunt et tantum forte conati sunt in feriores ad bonum sensum proportiones suorum naturalium sicut superiores secundumlsuas. Sed quantum ad hoc non sum consiliarius dei verumtamen ex prima via sequeretur quod in equalibus tem poribus tantum posset mereri apud deum secundum eius iusticiam ordinatam minima creatura intellectualis sicut maxima vtraque agente secundum vltimum suum posse quod non videtur verum Sed iuxta viam secundam oportet negare illam maiorem nullus meretur nouiter nisi per illud quod est nouiter in sua potestate dum ex hoc quod libere cau sauit primo actum propter alia crescat actus talis bonus non contra suam voluntatem.

⁋ Et per istum modum satis leue esset sustinere quod omnis continuatio actus meritorii auget meritum nec tamen ex hoc sequitur infinitas meriti et cum hoc etiam tenendum est quod omnibus vniformiter se habentibus ex continuatione per tempus minimum descriptum non crescit meritum quia citra non posseactus dimitti libere.

⁋ Ad argumentum primum strelconi. negatur consequentia vt patet ex dictis.

⁋ Ad secundum dco quod deus non scit quantum plus debetur sibi in hoc instasoe pena quam in instanti praecedenti quia ly instanti precr denti stat ibi confuse et distributiue et lideo nul lus est certus gradus pene quo plus sit puniende in hoc instanti quam in instanti precedenti et ideo hoc non est scitum bene tamen nouit deus quantum plus de pena sibi debetur pro hoc instanti quam in illo instanti demonstrato etc. vnde licet sibi iam debetur plus de pena quam in aliquo instanti priori quia sibi iam debetur aliqua pena que est maior quam aliqua correspondens in instanti priori in nullo tamen gradu vel quantitate vel proportione debetur sibi nunc plusquam in aliquo instanti priori. Simile est de toto quantitatiuo quod est maius quam aliqua sua pars et tame per nihil certum est magis quam aliqua sua pars ideo non oportet quod deus sciat in quanto ipsum est maius quam aliqua eius pars et cum vltra infertur in di cto argumento quod tunc deus nesciret eum iuste pu nire pro toto tempore negatur consequentia.

⁋ Ad tertium negatur consequentia propter prius dicta

⁋ Ad quartum respondet syrantu. quod tale preceptum non posset dari qui implicat contradictionem quod isti detur pena infinita igitur deus comminaretur quod soluere non posset quod non est rationale. Aliter respondeo per tempus minimum sepetactum. prima tamen solutio videtur plus valere nisi aliquis con cederet quod deus posset alicui infligere penam infi nitam ille enim concederet totum argumentum.

⁋ Secundus articulus habet duo dubia. Primum est an viator existens in gratia posset pertransire totam vitam suam absque priuilegio speciali sine hoc quod peccet venialiter et videtur quod sic per argumenta quibus probat hoc et tenet socius quidam contra me replicans sic primo quia hoc existens in gratia posset omni tentationi resistere igi tur posset omne peccatum vitare. Consequentia probatur quia hoc resistere est non peccare. Ante cedens probatur quia si non signetur charitas et illa tentatio tunc sic homo habens istam gratiam non posset isti tentationi resistere igitur habens minorem in duplo non posset resistere minori tentationi in duplo et iterum adhuc in quadru plo habens minorem etc. adhuc non posset resiste re in quadruplo minori igitur deuenietur isto mo do tandem ad aliam gratiam vel charitatem que non sufficiet ad resistendum minime tentationi vel minime punctioni vnius tentationis. Sed quod homo esset in gratia qui nulli tentationi posset resistere esset inconueniens igitur etc.

⁋ Item nisi habens charitatem posset resistere omni tentationi sequi tur quod adultus exercitatus in peccatis et baptisa tus nunquam proficeret in via salutis consequens est inconueniens. Probatur consequentia quia talis babet fortes tentationes cum habitus malitie remaneat in eo et minimam charitatem quia solum charitatem sacramentalem.

⁋ Item nisi etc. sequitur quod nullus extra gratiam posset se preparare ad gratiam. Falsitas patet prouer 13. hominis est animum preparare etc. Consequentia patet quia si habens charitatem non posset maxime tentationi resistere igitur nullam habens cha ritatem non posset alicui resistere. Probatur consequentia quia maior est proportio virtutis resistiue charitatis minime ad maximam tentationem. Sed dicis quod argumentum concluderet si to ta vis resistendi staret penes charitatem sed non est quia liberum arbitrium. iuuat hoc improbatur post.

⁋ Item aliquis finem charitate posset resistere maxime tentationi igitur antecedens probatur quia ex sola vrtute pollicita sicut socrates elegit magis bibere venenum et mori quam negare deum suum et multi alii mortem vicerunt virtuti bus policitis et multi reliquerunt omnia tempo ralia cum igitur isti sine charitate resisterint maximis tenta tionibus videtur quod habens charitatem possit omni tentationi resistere et per conse quens omne peccatum vitare. Confirmatur per augustinum dicentem quod nihil est fortius animo ha bente charitatem nisi iste qui dedit Et gregorius perfacile est superare dyabolum qui non posset superare nisi volentem. Item boetius ve consola tione in persona philosophie cui talia contulera mus arma qui nisi prior abiecisses inuicta te infirmitate tenerentur. Item omnis actus imputabilis voluntati ad culpam est a voluntate vel eli ciente vel imperante quia omne peccatum est vo luntarium igitur omnis actus imputabilis posset vitari probatur adultus baptisatus posset per aliquam horam vitare omne peccatum quia posset continue mereri in isto tempore igitur in fine illius hore habebit maiorem gratiam quam in principio et per consequens erit magis dispositus ad vitandum omne peccatum pro tempore sequenti quam pro tempore precedenti et sic de omnibus partibus vite sue.

⁋ Ad ista argumenta respondetur communiter quod habens gratiam cuilibet tentatio ni posset resistere et per consequens quodlibet peccatum vitare sed non posset vitare omna quia dum vitat vnum incidit in aliud. Contra si posset vitare hoc et hoc et sic de singulis cum non possit coniunctim inferri quod peccet per omnia sequitur quod possit omne peccatum vel omnia vitare. Item dum vitat vnum et incurrit aliud per te. Quero vtrum vtrunque possit viator vitare vel non. si sic igitur omnia pro tunc si alterum tantum igitur necesse fuit sibi alterum amittere et ita non fuit voluntarium et per consequens non peccatum actuale. Si dicas quod potuit vtrunque per se sed non quando venerunt simul adhuc sequitur quod prius per illud quod fecit non potuit euitare auctorita tes meas in contrarium de beato augustino glosat quia in multis locis vbi dicitur negare hominem posse viuere fine peccato actuali absque gratia et vbi confitmat hominem habere peccatum loquitur de peccato sumpto vocabulo pro causa peccati que est fomes nisi per gratiam valde specialem extinguatur vel negat hominem esse fine pec cato oe posse autem et non posse nos contendimus non de esse. Et cum dixi ego quod augustinus dicit de bono virginitatis cum illis qui asserunt hominem viuere fine peccato non concedo nec contradico licet sic dicat augustinus quod non vult contendere etc. ta men mens sua est ad contrarium quia dicit ibidem quod satagentibus atque vigilantibus ne peccent sub repunt peccata quamuis pauca non tamen nulla. Contra dicit ipse tantus doctor non debuit dissimulare ex quo fuisset tempus loquendi et de materia illa specialiter mentio habebatur igitur si sint contrarie opinionis cur tunc non contradicit etiam cum dicit satagentibus etc. illa est infinita nec sequitur quod quilibet satagens in contrarium peccet et cum arguitur per auctoritatem 3o. Si dixerimus etc. glosat quod nullus est fine peccato id est sine causa pecati nec etiam fine debito quia quilibet manet obli gatus pro peccato aliquo et si non actuali saltem originali secundo principaliter allegaui contra illud augustini de li. ar. sunt etiam aliqua necessario facta improbanda.

⁋ Respondet quod hoc dicit quia vix cum difficultate euaditur talis necessitas.

⁋ Tertio argui posset per illud augustinus de fide ad pe. firmissime tene et nulla tenus dubita exceptis paruulis neminem hic posse viuere sine peccato. Respondet iste ve rum est id est fine dispositione propinqua ad peccatum non tamen oportet quod quilibet actualiter habeat pec catum consimiliter glosat alias pulchie quidem sed violenter. Ad rationes suas.

⁋ Ad primam quod non posset voluntati aufferri rectitudo ipsa inuita Re spondi quod verum est quia rectitudo voluntatis non auffer tur nisi per mortale.

⁋ Contra anselmus probare intendit non solum quod rectitudo non auffertur ne gatur voluntatis inuite ymo quod non ab actu. Sed constat quod actus peccati venialis non stat cum rectitudine actus igitur si voluntas necessario peccet necessario perdet pro tunc rectitudinem suam. Item deus vult hominem esse fine peccato igitur posset esse fine peccato. Respondi quod assumptum non est verum oe voluntate beneplaciti efficaci sed oe voluntate signi scil icet precepti vel modi communis et huiusmodi. Contra licet deus voluntate signi aliquid dicatur velle quod tamen non erit inquantum deus dicitur aliquid velle aliqua voluntate quod non posset fieri et per consequens cum deus velit hominem fine peccato igitur posset esse fine peccato. Alia esset ratio sua vnde processit huiusmodi impossibilitas vel etiam a peccato originali vel actuali ad quod respondi in lectione prima. Item arguebat sic hoc posset conuertere ad deum totum amorem suum igitur posset vitare ne peccet venialiter. Sed contra istam suam conclusionem arguo primo melius est credere experientiis sancto rum et nostre quam mediis vniuersalibus topicis minus efficacibus.

⁋ Sed experientie sanctorum omnim de hoc loquentium et nostra propria est quod quantuncumque mitteremur cauere omnia peccata venialia non dico per totam vitam sed nec per vnicum diem si atten derimus nobis ipsis inueniemus nos in illo die in aliud incidisse quod conscientiam remordeat vnde augustinus vbi supra de bono virginitatis cum dixisset se non contendere contra opinantes contrarium addi dit quod certum erat quod ipse nullum talem adhuc fuerat expertus Probatur si hoc posset hoc tunc posset rationabiliturad hoc obligari a deo sub pena damnationis eterne. falsitas probatur quia innumerasunt et plura. quam consimilia. euangelista de quibus dicitur ex tra de verborum significationibus quod vix aut cum difficultate nimia posset aliquis omnia consilia eua gelica ad litteram obseruare. probatur homini cont multis illecebris peccati vexato impossibile est vi tare quin delectatio mentem eius mordeat ali quando sed talis morsus mentis que est spontanea cum deletur cum paruulis motibus peccatorum primis ipso inuito surgentibus est peccatum veniale minor patet quia hoc Christo attribuitur pro singulari prerogatiua quod diabolo sibi suggerente grauia tentamenta non fuit motus.

⁋ Unde greg. super illud mathi. ductus est ihuns etc. nos cum tentamur plerunque in delectationibus aut in consensum labimur quia de carnis peccato propagati in nobis etiam ipsis gerimus vnde certamina tolleremus Christus vero qui ad susceptionem carnis fine peccato venerat nihil contradictionis in semetipso tollerabat tentari igitur per suggestionem potuit sed eius men tem peccati delectatio non momordit atque ideo omnis illa dyabolica tentatio foris non intus fuit probatur sicut exemplificant doctores antiqui anti in secundo et Ricardus de media villa in secundo suo et alii licet naui in multis locis perforate posset nauta quodlibet foramen per se obstrurare et preseruare ingressum aque non tamen omnia simul sic secudum eum est in proposito. Confirmatur per criso. per illud euangelum miserunt pharisei vt caperent hiesum in sermone si quis inquit claudere voluerit currentis aque si vna ex parte inclusa fuerit aqua violentia aliunde vtam rapit Item contra glosam datam ad auctoritatem 3o in canonica est textus sequens ibidem. Si confiteamur peccata nostra fide lis et iustus est vt remittat nobis peccata nra et emundet nos abomni iniquitate. Si dixerimus non peccauimus etc. vbi loquitur de vera iniquitate et de actu peccandi non de causa peccati probatur contra glo. qua dicit augustinum loqui de esse non oe posse quia augustinus exponit dictas consequen tias. 3o in canonica quod non concordat cum illa glosa Item de fi. ad pe. exprimit posse igitur

⁋ Item gres. octauo mortalium quedam sunt peccata que a iustis vitari possunt et sunt nonnulla que ab eis vitare non possunt et exemplificat de peccato cogitatio nis ecce iterum oe posse

⁋ Item bernardus de di spensatione et precepto fateor sane impossibile cuiuis mortalium vel denialiter mundum non delin quere in preceptis obedientie.

⁋ Ad primum argu mentum istius socii concedo quod omni tentationi possit homo resistere id est non consentire illi deliberate et cum surgente graui tentatione non est in libera po testate hominis existentis in gratia omem commissionem culpabilem venialiter cauere nec condelectando et sic de similibus precipue si multe graues simul insurgant vel non moueri per oppositum ad illud quod sic Christo attribuitur per grego et sic patet quod prima consequentia est neganda nec etiam valet consequentia per quam probatur antececedens scilicet ista habens istam gratiam non posset illi tentationi resistere igi tur habens subduplam non posset subduple resiste re qui ipsa libertas voluntatis quae etiam facit ad resi stentiam habita gratia non minuitur ibi nec naturalis eius ptans ad subduplationem vnius de cau sis non sequitur subduplatio effectus

⁋ Et per hoc patet ad argumenta de resistentia tentationis.

⁋ Ad aliud cum arguitur omnis actus imputabilis negatur maior quia aspectus morosus vel numerosus pulchie mulieris continuatus ex sensuali concupiscentia andeo omnem deliberationem non per se elicitur a voluntate sed a sensu ad hoc quod sit culpa venialiter i. non ab anima prout est voluntas nec etiam oportet quod imperetur a voluntate sed sufficit quod negligenter omittat voluntas sensum amouere et fantasiam citius quam per concupiscentiam mordeatur vel cum delectetur vltra istud quod deberet et cauere omnem negligentian in talibus nemo posset.

⁋ Ad aucto ritates augustinus et grego. precedentes dico quod non plus probant nisi quod voluntas habens chari tatem habet fortitudinem sufficientem ad non consentiendum deli berate alicui peccato sed hoc non sufficit quia mul tis modis aliis venialiter peccamus omittendo ex negligentia multa facienda et circunstantias ha bendas vel per negligentias vel per ignorantias vincibiles nondum victas que simul omnia non posset aliquis diu precauere.

⁋ Ad aliud de nouiter ba ptizato dico quod non est in potestate alicuius viatoris fine priuilegio speciali vitare quin velit vere vel interpretatiue a. vel b. et sic de aliis omnibus que secum veritatem sunt peccata venialia nec est in potestate hominis quin incidat in aliquid quod vitare posset et dato quod quis possit esse fine peccato per breuem morulam suscepto digno sacramento baptis mi vel penitentie non tamen diunec etiam hoc ipsum scire posset.

⁋ Sustinendo etiam responsionem anti quam dicendum ad primum in contrarium quod licet possit quis vitare vnum et aliud et c. per se tamen non posset omne licet omne possit nec posset vitare omnia sed dum cauet quidam incidat in aliud de quo forsan. nihil deliberat quia multa sunt nimis latem ter subreptiua et deliberatio non posset simul omniaprecauere ymo pauca distincte. Ad secundum per idem licet enim nulli oporteat eum deliberate expresse consentire tamen dum volet forsitam quodlibet vitare incideret in plurima committenda vel omit tenda.

⁋ Ad argumentum autem ymaginatur vnum falsum quasi omnia deberent sibi distincte presentari et quod tunc necessitaretur deliberate elicere aliquid eorundem quod non est verum.

⁋ Et quando dicit quod augustinus non debuit dissimulare dicendum quod non fecit sicut patet per auctoritates quas in plogo contra istum socium posuit sumptas ex eodem it. vbi augustinus directe docet contrarium contra tales.

⁋ Ad tertium firmissime tene etc. illam glosam est nomen esse vio lentam et contra intensionem augustinus gre. ber et aliorum

⁋ Ad illam reductionem suam de auctoritate ansel mi dicitur quod licet citra deum nihil posset aufferre rectitudinem ab actu recto voluntatis ipsa inuita cum hoc tamen staret aliud a deo vel alia facerent volun tatem habere actum aliquem non rectum sed veniali ter culpabilem vel omittere aliquem actum habendum omissione veniali.

⁋ Ad argumentum oe voluntate signi dico quod verum est quod hoc posset viuere fine peccato veniali si esset in statu quo condidit eum deus tamen dico quod hec est falsa deus non vult voluntate signi hominem aliquid vel aliqua facere vel omnittere nisi que homo possit omittere vel facere quia vo luntas signi posset ad hoc esse vt homo velit et opor tet sic exequi et hoc bene posset hoc vbi non posset exequi et tale velle esset homini meritorium licet plena executio non subsit sue libere potestati.

⁋ Aliter potest dici quod licet deus voluerit de homine nondum lapso voluntate signi quod vitaret omnia peccata venialia nescio tamen vbi in scriptura detur talis monitio vel preceptum hominiiam lapso.

⁋ Ad aliud di cendum quod licet hoc ad momentum posset conuertere totum amorem suum ad deum non tamen per totam vitam nec etiam per vnicum dien vel horam et ideo hoc non excludit ab eo necessitatem peccandi venialiter in futurum.

⁋ Secundum dubium supposita conclusione iam posita vtrum velle vitare omnia peccata venialia sit actus meritorius quod non quia velle impossibile non est rationale. Contra ita posset homo deum feruen ter diligere quod vellet eum nullo modo vnquam offendere

⁋ Probatur velle peccare venialiter est illicitum igitur velle non peccare venialiter est meritorium Respondetur quod velle nunquam venialiter peccare est dupliciter vel absolute vel sub conditione si quis nesciret esse impossibile omnia venialia semper vitare et ex amore dei absolute vellet numquam peccare hoc meritorie vellet Sed si sciret hoc non esse possibile sibi tunc non vellet rationabiliter si absolute vellet hoc si tamen potest hoc meritorie velle si esset possi¬ bile et dolere quod hoc non est sibi possibile et niti ad tantum sicut posset

⁋ Et ad hoc patet ad argumen ta pro et contra.

⁋ Ad argumentu principale satis patet ex prius dictis.

⁋ Ad secundum patet ex solutione tertii argumenti secundi articuli principalis.