Quaestio 1

CIrca tertium librum quia alias londonio toto anno pertractaui q. 13. prima rum distinctionum nuc incipio a distinctione decima quarta ln qua Magister pertractat de sci entia anime Christi et eius potentia te de eius scientia. Quero priismo sicut quaerit Magister vtrum anima Christi habeat et et habuit sapientiam equalem deo.

Et videtur quod sic qui ipsa est sapiens sapientia increata igitur antecedens videtur patere per auctoritates sanctorum quas ponit magister di. 13. tertii ex quibus ca. 4 infert Magister his euidenter traditur duos esse in Christo esse principales sensus seu gemmam sapientiam vnam non creatam sed genitam quia ipse est alteram non genitam sed creatam et per gratiam collatam ei et hec ibi. Et per vtramque istarum fuit anima Christi sapiens vt vi detur per creatam enim fuit sapiens quia illa fuit vnita illi anime igitur etiam et per increatam quia et illa non minus perfecte fuit vnita illi anime vel illa sibi etc. Pro batur di. 10. ca. 2 dicit magister quod anima Christi in verbo scit omnia que deus scit et probat hoc primo quia datus est ei spiritus non ad mensuram. Secundo probat hoc auctoritate fulgentii qui inititur dicto apostili. d. In quo sunt omnes thesauri sapientie. Tertio probat ratione qui nihil scit aliquis quod eius anima ignorat Ex his sequitur quod anima Christi habet scientiam immensam quia fine mensura et scit infinita quodlibet distincte sed hoc non potest esse per scientiam creatam quia cognoscere infinite distincte non potest aliquis nisi per scientiam infinitam igitur per scientiam increatam et per consequens verbum in quo illa anima nouit omnia est illi anime scientia et noticia omnium rerum igitur scientia illius anime tanta est et erat scientia seu noticia sicut dei.

⁋ Ad oppositum potest argui per argumenta quae taguntur in ca. primo eiusdem di. 14 primum est quia in nullo creatum ra equatur creatori. Secundum si sic tunc non in omni bono deus haberet maionem sufficientiam quam eis creatura. Tertio per cass. d. veritas humane conditionis ostendi tur quia hoc assumptus diuine substantie non potest equari in scientia vel in alio. Quarto arguitur hoc ibi per illud apostoli nemo nouit quae sunt dei nisi spiritus dei qui solius scrutatur omnia etiam profunda dei hec ibi igitur nullus spiritus cre atus habet equalem sapientiam vel noticiam cum deo hic posset esse vnus articulus de sapientia creata quem dimitto quia satis est certum theologis quod illa sapientia creata non est equalis diuine sapientie. Et propter hoc dicit magister ca. 2 di. 14 quod et si sciat omnia anima illa quae deus per sapientiam gratis datam non est tamen eius sapientia equalis sapientie dei quia illa est multo dignior digniusque et perfectius omnia recipit quod illius anime sapientia igitur et in scientia maiorem habet sufficentiam deus quam anima illa. Alius potest esse articulus ad titulum questionis de sapientia increata de hoc sit conclusio prima quod et si anima illa esset sapiens sapien tia increata non tamen propter hoc habet equalem sapientiam cum deo quia equalitas requirit distictionem igitur.

⁋ Secunda conclusio quod anima Christi non est sapiens sapien tia increata nec noscens per noticiam increatam ita quod deus ipse sit illi anime cognitio quia pari ratione bea titudo formalis illius anime esset beatitudo diuina et per consequens ista anima eque beata esset sicut deum et eque potens et eque sciens: quia posset velle eadem volitione omnipotente ymo de facto vellet quicquid deus vult et cognosceret que cogno¬ scit ex quo sibi communicaretur fini et velle volitione eadem formaliter qua deus vult et ita ista anima pos set creare quod non conceditur pure creature.

⁋ Respondet grascofi. quod anima illa est infinite vera et deus et quod vniri hypostatice verbo est verbum videre et frui visione et fruitione increata et ideo for te concederentur quasi omnia illata hec tamen con tingenter est ita beata etc. deus autem necessario et naturaliter est ista beatitudine infinita infinite beatus.

⁋ Contra sicut alias argui contra ista tunc corpus christi etc. in triduo non fuisset vnitum ypo statice dei filio. Item tunc anima christi equaliter vniretur tribus personis quia fruitio vel visio in creata est equaliter tres persone et trium personarum. Item iste concedit quod eque bene intensiue est illi anime sicut deo quia infinite est sibi bene li cet contingenter et non ex natura sua hoc autem non videtur conuenienter dictum. Alio modo for te dicetur ad argumentum quod ista non sequuntur quia per illam noticiam perfectius intelligit de us quam anima illa et per illam dilectionem perfectius diligit nec etiam oportet quod videat omina distincte que deus sed illa que deus voluerit ipsam videre et modo vnum et modo aliud sicut placebit deo.

⁋ Contra primam partem ex quo noticia vtriusque est penitus eadem et eiusdem quantitatis non videtur rationabile quin eque perfecte intelligant et pari ratione eque perfecte velint quia eque alba est nix et cignus propter equales albedines licet ipsa alba sint inequalia et si eandem numero intellectionem poneret deus in angelo perfectiori et imperfectiori per illam eque perfecte formali ter intelligerent.

⁋ Contra secundam partem arguo sic si stante eadem visione increata nulla facta nouitate aut mutatione locali vel secundum formam de non intelligente. a. et. b intelligibilis fiat anima intelli gens. a. et. b. intelligibilia. Quero quomodo saluatur iste transitus de contradictorio in contradictorium non per solum transitum temponis quia tempus posset transire et tamen non oporteret animam aliud cognoscere quam prius nec propter transitum temporis et preordinationem diuinam sicut iunctas quia eque dicetur de ali quo quod prius non album fiat album ex hoc solo nec propter nouitatem alicuius rei vel destructionem quia pono quod nihil corrumpatur vel producatur nec motus localis est in causa nec hoc quia aliquid quod prius ab aliquo producebatur et dependebat nunc non de pendet ab illo sicut de radio qui multotiens in die posset dependere nunc a deo solo et a sole propter hoc quod deus potest effectiue et immediate causare se solo quod tamen creatura aliam viam non percepi per quam possit assignari transitus vnus preter vnam de causa finali alia quam prius que via in proposito non habet locum nec aliqua aliarum viarum potest dari quia ista dilectio vel cognitio est increata per datum et vnio hypostatica manet vniformiter et cetera omnia sic manent igitur etc.

⁋ Diceres forte quod sicut sufficit quod deus nunc velit radium a se dependere et non a sole ad nouam verificationem istius iste radius non dependet a sole sine alia nouitate rei etiam sufficit quod velit hoc distincte nunc intelligit et nunc illud ad nouam verificationem harum propositionum. Sed secundem hoc etiam dicam quod de non albo posset fieri album per hoc quod deus oe nouo volet hoc sine omni re noua et de homine asinus et sic de infinitis quod est tamen est falsum quia licet deus posset supple re vices aliarum causarum efficientium et conser¬ uantium non tamen formalium et materialium quicquid sit de finalibus quibusdam et idem est de verificatione de nominationum formalium et materialium et omnium extrin secarum praeterquam de fine et efficiente hec autem est formalis denominatio anima intelligit hoc igitur. Probatur inter omnes verificationes nouas videtur ad relatiuam minor sufficere variatio. Sed omnis denominatio relatiua de no uo vera requirit necessario quantuncumque velit deus esse veram aliquam nouitatem fieri vel precedentem destrui vbi non est hoc per motum localem nec per transitum solum temporis et vbi non est denominatio que est ad cau sam effectiuam vel finalem sicut potest deus nunc velle a. esse propter b. nunc forte propter .c. nunc propter b. sine nouitate aliqua pretur transitum tem poris qui in proposito non sufficeret quia neutra denominationum est in proposito igitur minor patet quia deus non potest per velle suum facere quod hic sit de nouo simile vel pater et sic de aliis sine nouitate vel in relato vel termino vel aliquo alio. Probatur se cundum sanctos et omnes philosophos et etiam doctores deus ipsemet non potest oe nouo aliquid velle ita quod incipiat illud velle postquam non voluit quia nesciue runt euadere quin deus aliter imitaretur igitur cum in proposito non videatur minus argui posse mu tatio quam ibi sequitur quod hoc sit impossibile quod anima Christi de non intelligente a. fiat intelligens a. vel de non volente volens sine alia nouitate. Item ad quid poneretur tunc in Christo fruitio creata vel sapientia creata per ma. Item tunc verum non esset quod tra dit magister di. 10 tertii de multiplici merito Christi respe ctu eiusdem premil ymo merita mundi possibilia non attingerent vt deberetur tantum premium. Sed contra hanc conclusionem preter argumenta quae solui. q. 2 prologi. 2 q. prime di. secundi libri arguerunt aliqui quod contradictionem includit creaturam rationalem vni ri verbo hypostatice et non frui fruitione que deum est et similiter de visione quia contradictio est quod vniatur sibi hypostatice quin beatitudo que deu est sit sua et anime sue hoc libro tertio di. prime q. 4 fecit trachon. Item ex di. 12 tertii. tolli potest aliud argumentum quia contradictio est quod anima christi dum vnitur verbo hypostatice peccet. Sed hoc per illud vitatur clare et non per alias vias igitur minor patet quo ad primam partem quia contradictio est quod aliquis fruatur fruitione que deus est quin velit volitione ordinatissima qua deus vult. Sed cum hoc non staret quod per naturam suam eliceret actum volitionis deordinate repugnantia enim est quod anima illa velit a. et non velit a. tanta autem est ista vnio quod ex ipso quod natura sua frui sic vnitur fruitur fruitione insinita hoc autem necessitat ne voluntas velit aliud per naturam suam quam per illam fruitionem infinitam igitur. Item inter omnes creaturas ra tionales possibiles anima Christi est summe beata ita quod secundum sanctos beatitudo anime Christi est tanta quod maior ea nequit dari sed hoc non posset saluari per bea titudinem quancumque creatam formaliter iherentem anime quia deus potest facere creaturam nobilionem et sibi dare beatitudinem creatam maionem quam habebat Christus. Item si beatitudo creata esset praesens anime Christi sicut modo est sine informatione quaere non posset satiare sicut modo dum modo aliquo modo dependeret ad animam nunc au tem licet beatitudo increata non dependeat ad ani mam cum anima sibi hypostatice vnita dependet ad ipsam igitur quare non frueretur fruitione illa increata et non magis satiabitur per illam quam per quancunque creatam. Item q. prima di. 12 arguit iste sic eoipso quod anima Christi hypostatice vnitur verbo non minus beatitudo diuina erit beatitudo anime Christi quam suppositum diuinum suppositum illius nature et per consequens ista beatitudo est qua anima Christi est vere beata. Item eoipeso omnis volitio que deus est est dispositio qua anima ista bene ymo op time se habet.

⁋ Item sancti videntur dicere quod anima Christi videt omnia quae videt verbum sed hoc non est verum de visione creata igitur. Item alii arguunt non solum de illa anima sed etiam de aliis animabus hoc tenen tes quia anima Christi potest euidentur scire futura contingentia et de facto multa nouitur sed non formaliter per noticiam creatam igitur per noticiam increa tam minor probatur quia aliter quilibet nostrum posset millesies ante finem diei decipere Christum secundem animam et facere quod ipse erronee iudicauerit consequentia probatur, sit enim ita quod Christus assentiat quod isti non peccabunt hodie nobis demonstratis illud possumus falsificare et deus non potest facere de noticia creata per quam assensit anima quin per illum assenserit quia anima Christi quando assen tit istos hodie non peccaturos mortaliter ex hoc re cte specialiter poterit gaudere et deum laudare ponatur inesse tunc postquam de facto gauisus est et deum quando laudauerit non potest fieri quin fuerit hoc gaudio gauisus et quin deum laudauerit igitur nec quin assenserit quia per positum propter hoc praecise gaudebat hoc gaudio et laudabat quia sic assen sit igitur.

⁋ Confirmatur quia iste assensus fuit causa partialis istius gaudim sed quod semel aliquid canuit nunquam ex tunc potest istud non causasse alioquin deus potest modo nunquam causasse mundum et iste potest nunquam genuisse hunc filium ymo possibile esset nul lum hominem genuisse sibi similem et voluntas quae mmortaliter peccauit poterit nunquam peccasse mor taliter quia poterit nunquam causasse volitionem quam causando peccauit hec absurda sunt. Dices forte necesse est illam estimationem seu assensum fuisse cau sam huius gaudii illius si tamen de facto causauerit ipsam. Sed non est necesse ipsam fuisse estimationem seu assensum ita quod necesse sit qualitatem illam praefuisse et illam qualitatem aliam causasse sed non est ne cessarium quod ista qualitas fuerit estimatio seu consensus.

⁋ Contra eadem ratione diceretur de omni in tellectione quae causauit volitionem de facto quod licet fuerit necessario qualitas quedam tamen non est necessarium quod ista qualitas fuerit intellectio. Falsitas probatur quia tunc voluntas poterat naturaliter causare dilectionem vel saltem qualitatem illam quae est dilectio sine hoc quod cognouerit consequens falsum. Item experientia est quod talis ideo gauisus est quia estimauit ita quod si non estimasset quantuncumque habuisset illam qualitatem huius gauisus non fuisset. Item quia aliter non esset as signare causam transitus contradictorior sicut supra in probatione principalis conclusionis praecedentis articuli deductum est pro ex quo anima Christi intime vnitur noticie increate vel econverso igitur nihil obstat quin per eam intelligat nisi quia forte videretur intelligere infinite sed hoc non oportet quia per eandem noticiam potest anima in telligere nunc intensius nunc remissius nunc omnino non intelligere sicut placebit deo nullo alio in aliquo variato alias non posset per eandem visionem intelligere nunc hboc in verbo nunc illud istud nunc intensius hoc nunc minus intense.

⁋ Confirmatur quia intellectio manens ea dem res potest non esse intellectio igitur multo fortius intel lectio eadem potest esse qua deus infinite intelligat et anima Christi finite et antecedens probatur quia aliter esset dare vltimum rei permanentis inesse contra philosophum octauo phisi. quia contingit dare minimum visibile per se ponatur igitur quod in a instanti sortes videat mini mum ab eo visibile et recedat sor. ab illo visibili mo tu continuo vel econverso istud visibile a sorte tunc nunquam post a. sortes videbit illud aut igitur illa qua litas quae prius fuit visio illius remanebit sine hoc quod ipsa sit visio et habetur propositum vel non et tunc dabitur vltimum rei permanentis inesse. Probatur commentator tertio de anima commento 36 dicit cum habueri mus intellectum ademptum tunc intelligemus per substantiam intellectus agentis quem secundum multos vocat deum pluries nam commento. 2 dicit intellectum agentem esse formam abstractam cuius proportio ad intellectum materialem est sicut lucis ad dyafanum de hoc etiam patet commentato 5 15 to. 2o. et. 25. et multis aliis.

⁋ Confirmatur per huini. in primo sententiarum prope finem vbi querit vnde anima Christi sciat omnia et respondet quod alia sapientia preter diuinam non fuit in anima Christi et ideo deus in sapientia non habet maiorem sufficientiam quam ani ma Christi. Item ma. li. 3 sicut etiam arguit. 6 dicit quod anima christi nouit omnia que verbum sed verbum nouit infinita nulla autem noticia creata distincte repraesentat infinita igitur. probatur cuilibet quod per additum potest esse album quelibet albedo potest taliter vniri quod ipsum per illam esset album et similiter quodlibet vnum quod natum est sentire per addi tum quodlibet sensibile secundum genus per quaelibet sensationem potest sentire et similiter per quaelibet noticiam angelicam potest intelligere intellectus hu manus si debite sibi vniretur igitur non videtur contradictio quin intellectui humano et similiter angelico ta liter se poterit vniri noticia increata quod per eam vtrique cognoscet. Si diceretur quod intellectio non est nata esse alicui realiter distincte a se nisi intellectio informet ipsum sed noticia increata non potest intellectum cre atum informare. Similiter diceretur quod non est simile hinc inde quia omnis albedo omni albedini est si milis secundum speciem non sic omnis intellectio omni precipue increata create. Sed hoc non soluit quia illud quod est tollerabile per additum qua cunque specie coloris est tale quod quisque color taliter sibi potest vniri quod ipsum illo colorabitur. Simili ter quodlibet sensitiuum per quamlibet sensatio nem sibi additam siue vnitam potest sentire igitur a simili omne intellectiuum omnim intelligibilium non in seipso sed per additum per quancunque intellectionem sibi vnitam poterit intelligere nec huic obstat quod non possit informari a qualibet quia albedo non potest deitatem informare et tamen tali ter potest sibi vniri quod sicut propter humanitatem si bi vnitam dicitur homo et propter animam sibi vnitam dicitur animata ita per albedinem diceretur alba igitur similiter non apparet cum intellectus no ster sit intellectiuus alio a se sibi addito quin pos sit intelligere per noticiam increatam sibi vnitam.

⁋ Item essentia diuina sufficientissime representat ona cognoscibilia et ipsa est ita intima et ita presens vel potest esse intellectui creato sicut aliqua similitudo alia igitur ipsa poterit esse similitudo qua crea tura formaliter cognosceret consequentia patet quia ideo se cundum augustinum mens semper nouit se quia semper sibi presens.

⁋ Item aliter non distinguerentur in beatis cognitio matutina et vespertina contra augu 4. gen. ca. d assumptum patet quia cognitio rerum per proprias similitudines earum est cognitio rerum in proprio genere et matutina est cognitio rerum in verbo hoc non videtur aliter posse saluari nisi quod cognitio qua cognoscuntur ab intellectu creato res co gnitione matutina sit ipsum verbum.

⁋ Item lumen glorie est deus ex cymbolo lumen de lumine et illud non distinguitur a cognitione qua beatus cognoscit deum quia aliter lumen esset insufficiens requirens lumen aliud scilicet cognitionem crea am vt cognosceretur et ostenderetur creature de quo vide augu. 4 super gene ca. 8. Item augustinus i1x. de tri. dilectio qua diligimus deum et fratres deus est de hoc vide plures auctoritates primo sententiarum di. 17 Item cognitio vnius beati quae mi nus perfecte representaret deum quam cognitio alte rius esset erronea quia aliter representaret deum quam est et hoc probatur per simile de duobus videm tibus eandem albedinem vnus quidem clarius al ter obscurius. probatur tunc in cognitione beati fica clare videatur deus ista species vel creata co gnitio clare representaret deum et absolute inquantum deus et relatiue inquantum pater et si spiritu sanctu hoc videtur inconueniens esset simul absoluta et relatiua. Item deus oe potentia sua absoluta posset se ostendere intellectui creato fine medio sed frustra fit per plu ra etc. Probatur si visio sensitiua vniretur potentie visiue eque intime sicut nunc et tamen fine informatione ipsa oe potentia dei absoluta posset per eam videre igitur eque in proposito. probatur hec via non posset erronea iudicari cum approbati do ctores illam tenuerunt sicut patet de gandensi. 5 quolibeti. q. prima.

⁋ Ad primum istorum dicendum quod si deus vniuisset sibi hypothetice naturam lapidis totus deus et fruitio quae deus est esset aliquo modo ipsius lapidis non tamen esset eius fruitio ita dico in proposito licet beatitudo que deus est sit sua id est anime christi cum ani ma Christi non est per illam formaliter beata sicut nec est ompeus per omnipotentiam dei que tamen sua est nec per deitatem que tamen sua est. dices non est simile quia anima Christi nata est frui et non nata est esse deus nec omnipotens. Dicendum quod licet nata sit frui non tamen fruitione increata formaliter sed obiectiue et formaliter aut per modum finis.

⁋ Ad secundum aliqui negarent maiorem et simi liter secundam partem minoris sicut patuit 3 arprime q. nego enim primam partem quia repugnantia est quod pura creatura fruatur et intelligat ita per fecte sicut deus. Et cum dicis repugnantia est etc. quia fruitur fruitione infinita hoc autem necessitat etc. ista probatio est contra euangelium non quod ego volo etc. et magister di. 17 huius tertui dicit secundum huma uam voluntatem saltem sensualitati Christus refugiebat mortem quam secundem voluntatem deitatis voluit ymo dicere quod Christus non habuerit voluntatem duplicem et di uinam et affectiones conformes damnatum est ab eccle sia. Similiter simul stant quod deus aliquid non velit et tamen velit me illud velle sicut voluit abraham filium suum mori etc. de hoc etiam vide magister di. 46 primi ca. primo et di. 17 tertii. ca. primo.

⁋ Ad tertium concedo quod anima Christi est beatior quam aliqua alia creatura et hoc potest aliter saluari quia videlicet plus habet de beatitudine in eadem specie vel equa iem in spie meliori aut maius quam alia creatura secundum quod dicitur quod viator nequit dari creature nego et de hac materia credo dixisse prima. q. primi et quinta q. ecundi.

⁋ Ad quartum dico quod quantuncumque esset praesens non posset satiare formaliter nisi informet quamuis ob lectiue vel effectiue satiare posset nec dependentia sufficere posset qualiscumque alia quod patet quia quali bet creatura tantu dependet a deo sicut a quolibet alio igitur cum beatitudo increata sit ita intime pre sens angelo sicut anime Christi secundum essentiam et situm ei angelus ab ista dependeat in essendo oporteret si dicta ratio valeret quod angelus ita beatus esset sicut si duo angeli essent simul secundum situm et vnus intelligeret alium et econuerso et intellectio vtriusque dependeret ab alio et esset alim presens et tamen alius ita minime intelligeret et responsio breuis est vtro bique quod requiritur dependentia accidentis ad subie ctum per informationem quia nulla alia sufficit.

⁋ Ad quintum negatur antecedens quia licet bea titudo diuina sit illius anime quia ipsa est suppositum illius anime et de facto etiam est beatitudo obiectiua illius anime et etiam effectiua beatitudinis eius non tamen est beatitudo illius anime sic quod per eam illa anima sit formaliter beata sicut licet deitas vel omnipotentia sit illius anime quia est supposi tum illius anime et obiectum et principium non tamen est doitas nec omnipotentia illius anime sic quod ista anima esset per eam deus et om nipotens.

⁋ Ad 6 concedo quod omnis volitio quae deus est est dispositio qua anima illa optime et excellentissime se habet in essendo sed non in formaliter operando Ad 7 verum est quod opinio ma. erat quod anima Christi no uit omnia que deus et hoc probat tribus argumentis posi tis in principio tamen non erat opinio magist.r quod illa anima sciret noticia increata formaliter sed solum causaliter et obiectiue et eodem modo oe volitione et fruitione. Et ideo dicit di. 14 quod anima Christi intelligit omnia per sapientiam gratis datam et di. 104 tertii dicit quod illa sapientia gra tis data erat creata sapientia et non increata et etia in di. 10 dicit quod non omnia ita clare et perspicue capit sicut deus:

⁋ Ad primum autem argumentum ma. non de ducit oppositum quia illud dicitur dari non ad mensuram quod datur secudum voluntatem et capacitatem recipientium non secundum praefixionem alicuius men sure determinate api dantem. Et si quis daret elemosinam pauperibus cui libet quantum vult et quantum portare posset etc. sic autem anima Christi in suo principio accepit gratiam et forte nulla alia ymo vltra datum est sibi vt illud gratie quod ipsa capere non potest aliis quibus ipsa voluerit conferatur quia de plenitudine eius omnes accepimus So. primo etiam auctoritas fulgentii hoc non concludi quia ille non dicit quod scit omnia sed quia habet scientiam omnium et verum est quia habet dei tatem sibi vnitam que est scientia omnium et hoc so nat probatio fulgentii cum dicit in quo sunt omens thesauri non dicit in qua anima et si hoc diceret glosaretur vt iam dictum est vel sicut ma. glosatur. Ratio etiam magistri non concludit quia eque eui dens est hec nihil vult aliquis quod eius anima non ve lit sicut maior sua et tamen Christus dicit non quod ego volo sed quod tu etiam vnio hypothetica nature ad ver bum stare potuisset sine cognitione quacunque illius anime. Item eque apparens est ista sicut maior sua nihil sit aliquis perfecte vel clare quin anima eius eque perfecte et eque clare illud sciat cuius tamen oppositum ipse dicit dices quomodo igitur posset scire omnia dicendum quod siue opinio ma. sit vera si ue non intelligi potest sic quod verbum sit quodammodo speculum intellectuale omnia cognoscibilia representans et quod anima christi ita perfecte per scientiam creatam sibi collatam videt istud specu lum ita quod omnia ibi repraesentata vel relucentia in verbo dei videt sicut nos vno aspectu videmus speculum et elucentia in speculo et hoc etiam multi tribuunt cui libet beato iuxta illam famosam auctoritatem gre gorii in libro dyalogorum quid est quod nesciunt vbi scientem omnia sciunt. Alio modo potest glo esari quod verbum est illi anime pro habitu seu specie quo quodlibet cognoscere possit vtrum autem verum sit quod omnia scita quae deus vel non postea forsitan inquiretur di. praesenti. 14.

⁋ Ad octauum dicendum quod per idem argumentum probaretur quod de facto possum deum decipere tamen adhuc differentia est quia intrisece essentialiter eui dens noticia futurorum quam impossibile est falsificari vel decipi et ideo si deus scit a esse futurum et tamen hoc con ceditur quod a potest non fore oportet concedere quod deus posset numquam sciuisse a esse futurum. Sed ita non est de noticia creata quia nec anima Christi nec aliqua creatura potest habere noticiam creatam euidentem euidentia intri seca cui formaliter repugnat deceptio de aliquo futuro sicut satis bene deducit hoc argumentum octa uum et ideo conceditur conclusio quae infers de anima Christi et hoc de potentia dei absoluta licet tamen certitudinali ter id est absque aliqua hesitatione possit vere iudicare quod sic erit et nullo modo potest in hoc fieri deceptio vel et ror stante communi ordinatione et non sequitur si anima Christi decipe retur quod igitur Christus deciperetur seu deus deciperetur licet cons esset concedendum si ly decipi exponeretur pure positiue scilicet pro credere aliter quam sit vel esse debeat in re tunc enim decipi secundum animam posset etiam detu fectus precise penalis et ideo non repugnaret plus dei filio secundum animam quam dolere vel timere secundum animam Set si exponitur negatiue tunc idem est quod credere aliter quam sit vel erit et simul cum hoc non scire quomodo est et tunc non est concedendum nec etiam sequitur quod si anima Christi decipitur quod igitur Christus decipitur quia licet secundum animam credat aliter quam sit vel erit tamen cum hoc secundum deitatem scit quomodo est vel erit Totam autem deductionem vlteriorem qua probatur non posse assensisse postquam assensit concedo de assensu crea to sed si assensus potest esse simul non esse assensus vel cognitio etiam et non esse cognitio vt isti dicunt tunc negatur prima consequentia et similiter alie deductiones et dicitur quod non est simile de omni alia intellectione vel consensu quia ad hoc quod aliquis assensus vel intellectus sit consensus vel intellectio anime Christi verbo vnite requiritur quod talis con sensus sit vel fuerit verus vel vera intellectio et igitur si est vel fuit de futuro cum tunc veritas eius dependeat ex futuro concedendum est quod sicut tale futurum potest non fore ita talis consensus anime Christi po test nunquam fuisse consensus anime Christi et etiam gau dium tantum in illa anima ex tali consensu potest nunquam fuisse ex tali consensu causatum. Sed aliter ex illa qualitate que est vel fuit consensus vel ex alia causa secus autem est de consensu alterius anime non vnite quia talis potest consentire falso et errare et decipi.

⁋ Ad 6 dicendum quod ista intimitas sine informatione non sufficit et etiam obstat illud quod apponitur scilicet quod tunc intelligeret infinite. Set cum dicitur quod hoc non oportet quia per eandem noticiam creatam potest anima nunc intelligere intensius etc negatur et cum probatur quia aliter per eandem visionem in verbo nunc potest beatus vide re nunc istud etc. conceditur de visione creata.

⁋ Ad confirmationem dico quod non est dare minimum visibile etc. et dato quod sic adhuc in nullo instanti vltio erit ista qualitas secundum se et quaelibet partem sui nec in aliquam vl timo instanti erit aliquam qualitas visio prima pars patet quia non est dare vltimum instans rei permanentis inesse. Secunda pars probatur quia vel simul secundum se et quod libet sui vt cessat illa qualitas esse visio ita quod supito deuenit non visio vel non si primum igitur est dare primum instans in quo sit non visio et illud necessario erit immediatum vltimo instanti. etc. Si secundum igitur vel ipsa vel aliqua eius post a. erit visio si ipsa tunc a. non est vltimum instans et si aliqua eius pars tunc hoc non erit minimum visibile ab illa distantia etc. De hac materia vide in aliis vbi tractatur materia de maximo et minimo.

⁋ Ad 10 dicitur quod opinio commen tatoris videtur fuisse quod intellectus agens intelligit per suam substantiam et est intellectio et forma vere informans intellectum possibilem per quem etiam intelligit intellectus possibilis. Sed tenendo veritatem quod intellectus agens siue sit ipse deus siue alia substam tia non sit forma intellectus possibilis quantuncunque intellectus agens esset intellectio nunquam per eum alius intellectus formaliter intelligeret licet obiectiue vel effectiue forte intelligere potest ideo commentator est negandus.

⁋ Ad i. si illa sit sententia huign nego eum sicut et facit Magister quae in di. 10 dicit quod in nullo cre atura equatur creatori.

⁋ Ad 1x est dicendum sicut ad 7

⁋ Ad 13. dicitur quod intellectio increata non est nata esse alicuius intellectus creati forma sicut albe do et queuis sensatio sunt forme suorum subiectorum et similiter intellectio creata in angelo vel in homine et ideo non est simile hinc inde.

⁋ Nota istud esse falsum quod anima humana non potest sentire per sensationem bruti nec videtur ratio quam assignat quia de facto visio humana est forma extensa et non oportet quod immediate informet animam intellectiuam non esset inconueniens quod sicut anima informet cor pus extensum ita posset qualitas extensa informa re animam sibi coexistentem sicut coexistit corpori et pre ter hoc de sensationibus non est verum quia accipit in argu mento quod nec anima humana nata est sentire per sensationem bruti nec econuerso quia forma extensa non est nata perficere naturam intellectualem formaliter sicut facit sensatio quelibet humana nec econversopotentia extensa nata est sentire per sensationem inextensam et cum in deductione. Probatur quod informatio non requi ritur quia taliter sine formatione posset vniri albe do deitati etc. Dico quod licet posset negari primum assumptum de deitate quod ipsa sit hoc sicut et hoc negat magister di. quinta tertii cap. penultimo determinaui ta men alias illud potius esse concedendum quod ipsa est iste homo de monstrato dei filio. Dico tamen quod deitas non est animata nec alba ymo nec esse potest istis vocabulis precise signantibus sicut modo nam istud concretum animatum non solet denoniare nisi per totum cuius anima est pars formalis vel corpus cuius est forma. Sed anima nec est nec esse potest pars formalis deitatis nec forma infor mans igitur et multo fortius probari poterit quod deitas nec est nec potest esse alba igitur antecedens praedicte deductio nis non est verum et dato illo antecedente multo fortius concludi posset quod deitas possit esse intelligens forma liter per intellectionem creatam quam econtra quod tamen notorie est falsum Dices tu concedis quod deitas est hoc et omnis homo est substantia animata sensibilis igitur deitas est animata et pari ratione colorata illis coloribus sicut et Christi hu manitas. Respondetur quod illa disfinitio praehabita praecise con petit omni homin quae est humanitas sed dei filius licet sit homo non tamen est humanitas sed bene hypothetice sibi vnitur humaintas quae est substantia animata sensibilis. Aliter respondetur concedendo consequenter quod deitas est animata et alba etc. secundum commni cationem ydionatum de quae vide supra. q. 2.

⁋ Ad 14 dicendum quod illa intimitas non sufficit etc. nisi intimetur sibi sicut forma suo informabili. Ad augustinum licet it parum ad propositum dicendum quod si dictum suum esset verus non solum de cognoscendo habitualitur ita quod potest exire in actum quando per alia non impediretur sicut habet intelligi secum veritatem sed etiam actualiter adhuc hoc non esset ver nisi per cognitionem informantem causantam a se ipsa semper praesentem sibiipsi.

⁋ Ad 13 negatur consequentia quia vespertina cognitio creature est illa qua non intuitiue cognoscitur deus matutina eo qua etiam deus intuitiue cognoscitur et hoc est creaturam cognosci in verbo quia nihil aliud a verbo potest sufficientur casre talem cogni tionem qua sit intuitio verbi et propter hoc non optet quod ista cognitio sit verbum.

⁋ Ad 16 dicendum quod licet deus sit lumen glorie obiectiuum non tamen est lumen glorie quo formaliter aliqua creatura sit bea ta ymo et realiter distinguitur ab omni cognitione qua creatura formaliter deum cognoscit nec sequitur quod ppter hoc deus sit lumen insufficiens sicut non sequitur lumen solis est insufficiens quia videri non potest nisi pona tur visio sensitiua ab eo disticta qua videatur.

⁋ Ad 17 dicendum quod ly qua debet glosar id est qua effectiue non qua formaliter nec magister plus voluit quia posuit actum dilectionis alium sed non habitum alium vt plane pte versus finem eiusdem di. 17 primi libri.

⁋ Ad 10 dicendum negatur consequentia. Ad probationem dicitur quod si ly aliter determinat ly repraesentare conceditur quod cuiuslibet beati cognitio aliter repraesentet deum quam est id est non ita perfecte re presentet deum sicut deus perfecte est. Si autem ly aliter eterminet lyquam est negatur quia quilibet beatus cogno cit deum sicuti est id est sine errore quo sibi tribuat quod si bi non conuenit.

⁋ Ad 10 conceditur conclusio ad quam de ducitur quod visio beata valet ad vtramque dinarum cognitionum quam absolutam quam relatiuam.

⁋ Ad 20. dicendum quod assumptum falsum est nisi solum intelligatur effectiue vel obiectiue.

⁋ Ad 23 dicendum quod negat vbique spem primam primo actui qualem ponit tho. et multi alii et multo fortius habet negare in proposito et si plus vellet dicere negandus esset.

⁋ Ad primum principale conceditur quod Christus est sapi ens duplici sapientia sed aia Christi licet obiectiue vel negatiue sit sapiens increata sapientia non tamen est sapiens sapientia increata formaliter sed sola creata quae cum hoc quod est cognitio et etiam forma inherentur perficiens. illam animam et hec causa non habetur de increata.

⁋ Ad secundum principale dicendum est quod auctoritas ma. potest glosari per glo am qua ipsemet exponit duas auctoritates consimiles li 2 di 4t. ca. vltio prima est vsodori dicentis angeli in verbo dei omnia sciunt antequam fiant et respondet ma. sed ec omnes nec omnia perfecte angelos scire dixit et ideo eos in scientia proficere non remouit. Alia est gregorii qui ait quid est quod igitur nesciunt vbi scientem omnia sciunt. Et respondet ma. Sed accipiendum est hoc de his quorum cognitio beatum facit vt sunt ea que ad ministerium trinitatis et vnitatis pertinent ita diceretur in proposito quod anima Christi scit omnia quae deus scit quae essentialiter obiectiue beatificant vel quod sciat omnia secundum spiem vel genus scilicet in vniuersali necessaria ad redemptionem aluandox. Tertio modo potest dici quod omnia nouit in verbo sicut in habitu vel specie vel potius sicut in supplente vicem speciei vel habitus actiue comprincipiaiui intentionum respectu cognoscibilium in ipso verbo non quod accidentaliter cognoscat in verbo distincte omna et ingula quae deus. Quarto modo potest intelligi quod omnia scit per eminentiam vel equiualentiam qui deum cognoscit qui valet omnia vel eminet omnibus cognitionibus infinitis etiam dato quod anima Christi secundum magister in verbo dei cognosceret omnia et quodlibet tamen ipse dicit quod isto modo cognoscit per sapientiam creatam sibi collatam a deo non per sapientiam increatam. Ideo adhuc non facerent ad propositum media con sequenter ibi ad ducta pro dicto ma. pro quanto videntur plus ar guere quam concesserim superius sunt soluta et etc.