Quaestio 7

Trum actus penitentie requisitus ad deletionem peccit mortalis sit me ritorius vite eterne.

Uidetur quod non quia nullus actus penalis est meritorius vite eterne sed omnis actus ponente est huiusmodi vt patet per descriptionem ponentie igitur maior patet quia nullus meretur per istudm quod est contra voluta tem. Set omnis actus penalis huiusmodi est contra suam voluntatem vt patet per anselmum de conceptu verginali ca. 4.

⁋ Oppo situm autem per illud eze. si impius egerit penitentiam. Endei syrensis siue hibernitus per duas conclusiones.

⁋ Prima est quod nullus actus penitendi requisitus ad deletione culpe mortalis quo ad culpam est meritorius vite eterne quod nullus talis procedit a gratia gratum faciente igitur. Antecedens probatur quia quilibet talis praecedit gratiam tempone vel natura. Aliter enim non requiretur ad deletionem culpe mortalis quae ad culpam.

⁋ Secunda conclusio quod aliquis talis actus est meritorius vite eterne. Probatur quia aliquis talis est actus bonus voluntatis procedens a charitate et omnis talis est meritorius vite eterne.

⁋ Ad principale negatur maior. Ad probationem dicendum quod anselmus intelligit quod omnis actus penalis est contra voluntatem id est contra natu ralem inclinationem vel contra affectionem commodi vel voluntatis. De istis conclusionibus mihi videtur quod quia nullus actus requiritur ad deletionem etc. quod ideo prima con clusio est negatiua de vertute sermonis est vera et per idem patet quod secunda est falsa ad vim vocis eundo tamen ad mentem ponentis secunda vera est necesse enim est si aliquis morta liter peccauit et si debet sua culpa deleri vel pena remitti de communi lege quod habeat actum aliquem penitendi qui sit meritorius vite eterne. Set sic eundo ad mentem ponentis conclusio sua prima est falsa quia talis actus iuuans seu requisitus ad deletionem culpe mortalis quae ad culpam est meritorius vite eterne non obstante quod natura precedat gratiam quia iste disponit eum de congruo dispositione vltimata vt infundatur gratia et gratia ha bita actus iste redditur meritorius vite eterne et ista possunt esse simul in eodem instanti etiam secundum eum aliter frustra poneretur in eius probatione quod nullus actus precedens gratiam tempore vel natura est meritorius vite eterne. Tamen mihi videtur concedendum quod idem actus nunero facit dispositiue prius natura ad deletionem culpe mortalis et posterius natura simel tamen duratione est imeritorius vite eterne.

⁋ Contra dicta arguitur primo contra primam conclusionem quia menbra diuisionis coincidunt nam omnis actus deletiuus culpe est etiam deletiuus pene qui sicut contritio delet culpam ita commutat penam eternam in temporalem. Item si aliquis eliciat bonum velle ex pietate naturali vel ex dictumine recto naturali et in eodem instanti deus infundat tali charitatem iste actus erit meritorius vite eterne propter charitatem gratum facientem istam personam et tamen iste actus non procedit ex charitate pro tunc per positum igitur ratio facta pro prima conclusione nulla est. Item tunc in intensiori actui contritionis correspondet maius premium. Falsitas probatur quia tunc pec cata venialia qui remittunt feruonem bonorum actuum vt patet per augustinus de vera et falsa penitentia et ponatur di. 17 quarti sententiarum remitterent etiam oe premio galsitas probatur quia tunc non essent venialia eo quod tollerent premium eternum. Item non oportet quod actus quae quis meretur remissionem pene sit meritorius premil eterni quia aliquis talis est contra ordinem charitatis vt patet per illud secundi regum vltimo postquam dauid preelegerat pestilentiam dixit vertatur obsecro furor tuus in me etc. pIsto actu placauit deum quo ad penam imminentem populo tamen contra ordinem charitatis quia secundum ordinem charitatis plus deberet velle vitam propriam quam alior. Item contra conclusionem actus bonus factus extra charitatem minuit penam igitur non oportet quod actus deletiuus pene debite pro mortali sit merito rius vite eterne. Antecedens patet per ma. li 4 di. 173 valent enim opera bona extra charitatem facta non ad gloriam vite eterne habendam sed ad minorem penan in inferno sustinendam et si potest minui potest etiam totaliter redimi. Probatur sequitur quod aliquis posset licite velle peccalie mortaliter consequentia probatur quia ista consequentia est bona et scita esse bona et volita iste penitet de peccato mortali igitur iste peccauit mortaliter et iste licite potest velle antecedens igitur et consequens

⁋ Ad primum dicendum quod solus deus illo disponente ve congruo sicut debet facit i stam commutationem de sua mera gratia sicut etiam confert peccatori primam gratiam ita quod iste per actum con tritionis qui in eo quod est contritio praesupponit gratiam vel tempore vel natura non meretur istam commutatio nem sed tantum premium in celo et mitigationem pene in qua fit mutatio ex mera dei gratia et hoc per se loquendo per accidens forte facit ad alia bona tempo ralia et conseruationem vite eterne et huiusmodi et tunc etiam patet ad argumentum quod assumit falsum.

⁋ Ad se cundum concedo conclusionem argumenti nec in hoc teneo dictum istius quod ad hoc quod aliquis actus sit meritorius oporteat eum procedere a charitate sed sufficit aliquando quod sit bonus ex genere in habente charitatem.

⁋ Scien dum est tamen quod alia pars videtur verior prout etiam est prius notatum.

⁋ Ad tertium negatur quod peccata venialia remit tant aliquid de praemio debito sed bene impediunt ne tantum debeatur quantum deberetur si ipsa non essent eo quod propter ipsa actus meritorius et imperfectior elicitur et per consequens mi nus premium dabitur.

⁋ Ad quartum dicendum quod dauid secum ordinem charitatis hoc fecit veracitur estimans populum suum propter peccatum pati et ideo debebat petere quod innoces liberaretur et ipe qui reus erat puni etur. Item plures probabilitur opinantes quod per actus extra charitatem factos licet non contra charitatem posset ho redimere penam sibi debitam sicut qui impleret in mortali penitentiam sibi iniunctam et tamen talis actus non esset meritorius vite eterne.

⁋ Ad quintum dicendum quod dictum ma. multiplicitur potest intelligi primo in casu quo quis tenetur facere opera talia secundum preceptum dei et tunc dicuntur minuere penam quia si non fierent illi omittenti deberetur grauior pena. Item in casu quo aliquis sic operatur non tamen ex praecepto meretur minorationem pene temporalis debite venialibus vel etiam mortalibus facta prius dum vere penituit commutatione pene eterne in temporalem talem inquantum penam temporalem potest per bona opera extra charitatem facta redimere et in toto et in parte sicut ego opinor absque assertione cum scoto qui ita opinatur. Dicens illos fine merito penitentiam sibi impositam in confessione redimere qui illam perficiunt etiam postquam ca dunt in culpam et in ea permanent et aliam merentur pe nam proferens peccatum. hoc tamen non firmiter opinor sed cum formidine partis contrarie. Item tertio potest redimere omnem penam temporalem. Item quarto potest per talia obtinere mitigationem temporalem pene eter ne sibi debite pro mortali in quo est a parte ante ita licet quod od tempus minonem penam sustineat vel non ad pe nam deferatur pena eterna sensus sibi debita non tamen credo quod per talia opera de communi lege possit eternam mitigationem eternarum penarum sibi debitarum obtinere et ideo non sequitur quod totaliter possit tolli.

⁋ Ad sextum negatur consequentia. Ad probatio nem dicendum quod consequentia non valet scio consequentiam esse bonam et volo antecedens igitur n volo consequens sicut patet per glosam. 17 q. p. sd merito super verbum vult certe non enim sequitur e iste vult fornicari igitur vult damnari nisi intelligatur indirecte et per accidens hec ibi et etiam fors te non placet sibi quod consequentia sit bona ymo. displicet quod antecedens infert consequens. Dices igitur saltem vbi antecedens est volitum et consequen tia ibi et consequens et sic est in argumento princi pali cuius consequentiam nullus rationabiliter posset velle non valere cum impossibile sit eam non valere licet autem non voluntas posset velle impossibile non tamen rationabiliter scitum esse tale secus est in exemplo glosatorum vbi consequentia non est formalis. Probatur licet displiceret homini incidi cum scito quod non potest saluari nisi incidatur si vult efficaciter saluari sequitur quod velit incidi et tamen multum displicet sibi quod consequentia sit bona.

⁋ Ad primum istorum est dicendum quod quando antecedens includit aliquod consequens displicens sicut est in proposito tamen licet consequentia sit bona et rationabiliter volita esse bona non tamen oportet quod qui vult antecedens nolit consequens tamen non est sic in exemplo glo satorum vbi antecedens non implicat illud consequens displicens licet inferat ipsum.

⁋ Ad secundum concedo quod infertur quia vbicumque est aliquid simpliciter volitum tanquam finis ibi etiam est volitanum quicquid scitur nec essario presupponi vel requiri ad talem finem et quod tamen hoc satis potest displicere quod tale vel tale quid requiritur.

⁋ Ad argumentum principale bene responsum fuit per sy rensi.