Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Quaestio 1 : De causis theologiae
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Pars 1
Pars 2
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Pars 1
Pars 2
Distinctio 16
Distinctio 17
Pars 1
Pars 2
Distinctio 18
Distinctio 19
Pars 1
Pars 2
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Pars 1
Pars 2
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Pars 1
Quaestio 2 : De Principiis rerum conditarum
Quaestio 3 : De actionibus divinis circa creationem
Quaestio 4 : De duratione rerum conditarum
Pars 2
Quaestio 1 : De causa rerum finali
Quaestio 2 : De creatura rationali
Distinctio 2
Distinctio 1
pars 1
Quaestio 1 : De simplicitate et compositione Angelorum.
Quaestio 2 : De Angelorum distinctione
Pars 2
Quaestio 1 : De Angelorum malitia
Quaestio 2 : De Angelorum cognitione
Quaestio 3 : De naturali Angelorum dilectione
Distinctio 4
Quaestio 1 : De Angelorum Beatitudine
Distinctio 5
Quaestio 1 : De malorum Angelorum aversione
Quaestio 2 : De bonorum Angelorum conversione
Distinctio 6
Quaestio 1 : De Lucifero omnium daemonum principe
Quaestio 2 : De Daemonum loco, de poena, de tentatione, praelationisque ordine
Distinctio 7
Quaestio 1 : De Angelorum potentia volitiva
Quaestio 2 : De angelorum potentia cognitiva
Quaestio 3 : De angelorum potentia operatiua
Distinctio 8
Quaestio 1 : De unione Angelorum ad corpora, deque eorumdem corporibus assumptis
Quaestio 2 : De Angelorum operationibus in corporibus assumptis.
Distinctio 9
Quaestio 1 : De Angelorum Hierarchiis
Quaestio 2 : De Angelorum ordinibus
Quaestio 3 : De Angelorum restauratione
Distinctio 10
Quaestio 1 : De Angelorum assistentia
Quaestio 2 : De Angelorum missione
Quaestio 3 : De Angelorum locutione
Distinctio 11
Quaestio 1 : De Angelorum custodia
Quaestio 2 : De Angelorum custodientium profectu
Distinctio 12
Quaestio 1 : De opere creationis
Quaestio 2 : De opere creationis
Quaestio 3 : De materia informi
Distinctio 13
Quaestio 1 : De ipso opere distinctionis per conparationem ad opus creationis, et ad diem.
Quaestio 2 : De luce prima diei
Quaestio 3 : De dei operatione
Distinctio 14
Quaestio 1 : De operibus trium dierum
Quaestio 2 : De opere tertiae diei
Quaestio 3 : De opere diei quarta
Distinctio 15
Quaestio 2 : De his, quae ad diem septimum pertinent
Distinctio 16
Quaestio 2 : De imaginis aequalitate
Distinctio 17
Quaestio 1 : De anime humanae productione secundum se
Quaestio 2 : De animae humanae productione in comparatione ad corpus.
Distinctio 18
Quaestio 1 : De paradiso terrestri et de corpore et Adae costa.
Quaestio 2 : De rationibus seminalibus.
Distinctio 19
Quaestio 1 : De animae primi hominis immortalitate
Quaestio 2 : De corporis primi hominis immortalitate
Distinctio 20
Quaestio 1 : De modo, quo primi Parentes in statu innocentiae generassent
Quaestio 2 : De primorum parentum filiis quantum ad sexum, corpus, et virtutes.
Distinctio 21
Quaestio 1 : De tentatione in universum
Quaestio 2 : De primorum parentum tentatione
Distinctio 22
Quaestio 1 : De peccato Euae et Adae
Quaestio 2 : De primorum parentum ignorantia
Distinctio 23
Quaestio 1 : De primorum parentum tentatione ad Deum relata
Quaestio 2 : De primorum parentum cognitione
Distinctio 24
Pars 1
Quaestio 1 : De libero arbitrio
Quaestio 2 : De hominis sensualitate ad partem intellectivam comparata
Pars 2
Quaestio 1 : De sensualitate et peccato
Quaestio 2 : De peccato, quantum ad ipsam rationem
Distinctio 25
Quaestio 1 : De liberi arbitrii subiecto, quod qualitate
Distinctio 26
Quaestio 1 : De gratiae subiecto
Quaestio 2 : De gratiae differentiis
Distinctio 27
Quaestio 2 : De meritoria virtutis actione
Distinctio 28
Quaestio 1 : De hominis profectu
Quaestio 2 : De hominis defectu
Distinctio 29
Quaestio 1 : De gratia primi hominis ante peccantum
Quaestio 2 : De magnitudine gratiae quam habebant primi parentes
Quaestio 3 : De poena primorum parentum
Distinctio 30
Quaestio 1 : De originalis peccati quiditate
Quaestio 2 : De carnis traductione
Distinctio 31
Quaestio 1 : De peccati originalis transfusione quantum ad modum
Quaestio 2 : De peccati originalis transfundendi ordine
Distinctio 32
Quaestio 1 : De peccati originalis remissione
Quaestio 2 : De causa peccati originalis et animarum aequalitate
Distinctio 33
Quaestio 1 : De peccatorum redundantia in filios propter ipsos parentes
Quaestio 2 : De peccati originalis poena
Distinctio 34
Quaestio 1 : De peccato actuali in se
Quaestio 2 : De mali causalitate
Distinctio 35
Quaestio 1 : De peccato actuali
Quaestio 2 : De peccati effectu
Distinctio 36
Quaestio 1 : De peccato, vt comparatur ad poenam
Quaestio 2 : De peccato ut ad alia comparatur
Distinctio 37
Distinctio 38
Quaestio 1 : De fine ad voluntatem relato
Quaestio 2 : De intentione ad voluntatem relata
Distinctio 39
Quaestio 1 : De voluntate eiusque depravatione
Distinctio 40
Quaestio 1 : De bonitate, et malitia voluntatis circa actus exteriores
Quaestio 2 : De actionum humanarum comparatione ad malitiam et bonitatem
Distinctio 41
Quaestio 1 : De intentione circa fidem: circa opus meritorium: et circa infideles
Quaestio 2 : De voluntate in comparatione ad peccatum
Distinctio 42
Quaestio 1 : De peccatorum identitate ac diversitate
Quaestio 2 : De peccatorum distinctionibus
Distinctio 43
Quaestio 1 : De esse peccati in spiritum sanctum et quiditate
Quaestio 2 : De peccati in spiritum sanctum gravitate
Distinctio 44
Praeambulum
Praeambulum
CREDAMVS igitur rerum. Postquam Magister egit de exi tu creaturarum a Deo, sicut a principio: hic, vt dicebatur a¬ git de ordine earum in Deum tanquam in vltimum finem. Circa, quod duo facit. quia primo ait, quod bonitas Creatoris est causa finalis creaturarum omnium: cuius bonitatis vult Deus facere participes creaturas suas, quod non necessitate, sed libera voluntate fecit. Scdo ex his que dixerat: agit de institutione, & ordine creatu¬ rarum, & specialiter de institutione, & ordine rationalis creaturae: ibi: (Quia non vaset. ICitca, quod duo facit, quia primo determinat de rationalis creaturae institutione. Secundo de eius ordine in finem, vel de eius fine: ibi: (Ideog, si que¬ rarur. IDicit ergo, quod supple, ideo fuit instituta creatura rationalis, quia beatitudinis diuinae non est particeps, nisi creatura rationalis. ideo fecit creaturam rationalem, quam hoc modo distinxit, vt pars remaneret in sua puritate: non vnita corpori, vt natura angelica: pars autem corpori vniretur, vt animae humanae. Quomodo autem non est particeps beatitudinis, nisi creatura rationalis, & quomodo Angeli sunt rationales: in qus stionibus litteralibus apparebit: Deinde cum di¬ cit: IIdeoqu, si queratur, l determinat de ordin¬ in finem, siue de fine rationalis creaturae. Circa quod duo facit, quia primo determinat de huiusmodi ordine in finem: siue de huiusmodi fine¬ generaliter tam hominis, quam Angeli. Secundo determinat hoc de homine specialiter, ibi: IEi¬ sicut factus est homo. ICirca primum tria facit: secundum quod triplicem causam finalem assignat, quare facta sit rationalis creatura, vt quare factus sit homo, vel Angelus. Vna est ex parte agentis, vt ideo facta sunt haec propter bonitatem Dei. Alia est ex parte operis, vt ideo facta sunt haec, vt Deum laudent, Deo seruiant, Deo fruantur, & in hoc fiat eorum profectus, & vtilitas. Tertia est ex parte vtriusque: vt ideo facta sunt haec propter Dei bonitatem, & eorum vtilitatem. hanc autem triplicem causam assignat: licet aliquid de vna tangat in alia. Secunda pars incipit ibi: IEtis¬ quaeritur. ITertia ibi: Lcum ergo quaritur. Ilit¬ tera autem patet.
Deinde cum dicit: IEt sicut factus est homo. assignat causam finalem rationalis creature, quantum ad hominem specialiter, vt, quare factus sit homo. Circa quod tria facit: secundum quod triplicem huiusmodi causam assignat. nam primo assignat huiusmodi camm: prout homo com¬ paratur ad ipsum vniuersum, & ad ipsum mundum. Secundo prout comparatur ad angelos. Tertio prout comparatur ad suas partes. Secunda ibi: (De bomine quoque. ITertia ibi: (Solet etiam queri. IIn prima ergo parte prout homo comparatur ad vniuersum, siue ad mundum: as¬ signat causam, quare factus sit mundus, vt ilict ser¬ uiret homini, & quare factus est homo, vt serui¬ retur ei a mundo: omnia ergo facta sunt propter vtilitatem hominis, & omnia sunt nostra, vt patet in littera. Deinde cum dicit: ( De homine quo¬ que, l assignat causam quare factus sit homo, vt comparatur ad angelos dicens, quod homo fa¬ ctus est propter reparationem ruinae angelicae: non quod ista sit tota causa, sed quia inter alias causas ruinae angelicae reparatio est nonnulla causa.
Deinde cum dicit: s Solset etiam quaeri, lassi¬ gnat causam, quare factus sit homo prout com¬ paratur ad suas partes, vt quare factus sit homo ex talibus partibus, vt ex anima vnita corpori. Videtur, quod tria facit. quia primo assignat causam huiusmodi ex Dei voluntate. quia Deus ita voluit. Secundo ex nostra instructione, vt in¬ strueremur, nos posse vniri creatori per gratiam: ex quo tam excellens creatura, vt anima rationalis vnita est corpori per naturam. Tertio, quia in hoc videtur animae rationalis depressio, quod vnita est corpori, & assignat, quae sit huius de¬ pressionis recompensatio. Secunda ibi: ISecun¬ do antem potest dici. ITertia ibi: (Quia ergo pro¬ exemplo. Circa quod tria facit. Primo assignat huius depressionis recompensationem. nam haec recompensatio huius depressionis, quod anima vnita est corpori: erit glorificatio corporis. Secundo resumit distinctionem rationalis creaturae. quia diuisa est in duo: videlicet in angelos, quorum locus est coelum: & in animas rationales con¬ iunctas corporibus, quorum corporum habitatio est in terra. Tertio ex huiusmodi & diuersitate, & distinctione data: dat ordinem tractandi in hoc Secundo libro. quia primo tractabitur de¬ creatura pure spirituali, vt de angelis: postea de¬ creaturis alijs. Secunda ibi: ISic ergo conditor. Tertia ibi: (Ex praemissis apporet. ILittera autem per se patet.2
On this page