Praeambulum

DIST. V De adiutorio homini dato, quod est liberum arbitrium.

IAM VERO AD propositum redeamus. IPostquam Magister determinauit de adiutorio, quod habemus ad resistem dum peccato in quadam generalitate, & i quodam inuolucro; In parte¬ ista descendit ad duplex adiutorium, quod habe¬ mus ad hoc agendum Nam duplex adiutorium, est liberum arbitrium: Et gratia, siue donum aliquod gratis datum: Duo ergo facit, quia primo agit de¬ libero arbitrio. Secundo agit de ipsa gratia, & de¬ virtute, quae est donum gratis datum ibi: [Haet est gratia operans. Iin principio. 20. Dist. Circa primum tria facit, quia primo determinat quid sit liberum arbitrium, quia est potestas, & libertas voluntatis, & rarionis. Secundo quorum est liberum arbitrium, tanquam obiectorum, quia nec est praesentium, nec praeteritorum, sed sutu¬ rorum contingentium. Tertio determinat, in quibus habeat esse liberum arbitrium. Quia habetes se in his, in quorum potestate est eligere bonum, vel malum. Propter quod non videtur esse in Deo liberum arbitrium: nec in Beatis. Secunda ibi: [Hot qurem scien dum. Tertia ibi: [Est qui¬ dem. Circa quod tria facit, quia primo ostendit, quomodo liberum arbitrium est in Deo. Secundo quomodo est in Angelis, & in alijs Beatis. Tertio ostendit, quod lib. arb. dimn magis & minus. Secunda ibi: [Angeli veroITertia ibi: [Quod praedictiis perfpi¬ cuum sit. Circa primum tria facit quia primo arguit, quod in Deo non est lib. arb. Secundo ostendit, quod in Deo est lib. arb. sed aliter, quod in aliis. Seda ibi: [cd¬ quod Deor. TTertia ibi: [std csi:er]Tuc seqrilla pars: [Angcti vero. lin qua ondit quo in Angelis, & in Beatis est lib. ar. Circa quod duo facit, quia primo facit quod dictum est. Secundo ostendit, quod multo liberius est arbitrium in Angelis, & in seatis: qui¬ nen possunt seruire peccato, quam in aliis, sbit [Multo quippe liberius.] Tunc sequitur illa pars: [ex presictis din qua ostendit, quod lib. arb. suscipit magis, & minus, quia maior fuit libertas in natu¬ ra instituta, quam in natura corrupta. Et maior erit gloria, vbi erimus per gratiam confirmati, quo in na¬ tura corrupta, & etieam in stituta. Duo facit, quia primo facit, quod dictum est. Secundo distinguit di¬ uersas libertates arbitrii. ibi: [est namque libertas. Circa primum tria facit, quia primo ostendit, quo¬ modo libertas arbitrii suscipit magis, & minus. Secundo distinguit quatuor status hominis, vide licet ante peccatum, & post peccatumiante reprationem gratiae, & post reparationem gratiae, & per confirmationem gloriae Et ostendit quomodo in omnibus his statibus habet esse aliter, & ali¬ ter libertas arbitril. Tertio specialiter determinat de diminutione, & corruptione lib arb. per peccatum. Secunda ibi: [Et possunt. TTertia ibi: [ Vnde materiam.]Tunc sequitur illa pars: [Lst aurae, libertas. lin qua distinguit diuerlas libertates arbitrii. Tria ergo facit, secundum quod tres sunt huiusmodi libertates, a necessitate, a peccato, & a mi¬ seria. Secunda ibi: [pt alia libertas. ITertia ibi: [[st iterum libertas.] Prima pars remanet indiuisa. Tunc seqtur illa pars: [tst auit asia sibertos. lin qua determinat de libertate a peccato. Circa quod duo¬ facit, quia primo facit, quod dictum est. Secundo circa libertatem arbitrii mouet quasdam quones ibi. [Hic quaeri potesi. Circa primum tria facit, quia primo ostendit, qualis est hibertas a peccato. Secundo in quibus habet esse huiusmodi libertas, quia habet esse solum in illis, quos filius liberat per gratiam. Tertio ostendit, quod libertas arbi¬ tril potest esse bona, & mala, vera, & non vera, quia libertas ad faciendum malum, per quam seruimus peccato est mala libertas, & non est uera, sed libertas per gratiam, per quam seruimus iustitiae, est bona libertas & vera. Secunda ibi: [Istam siber¬ tatem. [Tertia ibi: [Est alia libertas.]Tunc sequitur illa pars. [Tunc quaeri potest.] IIn qua circa libertatem arbitrii mouet quasdam quaestiones. Circa quod tria facit, quia primo mouet quaestionem de libertate ad malum. Et assignat circa hoc modum dicendi quorundam. Secundo mouet quotonem de libertate ad bonum, & rangit circa hoc modum dicendi quorundam. Tertio circa praemissa determinat ueritatem, videlicet quod eadem libertas arbitrii est ad malum, ante, quam sit per gratiam reparata, & est ad bonum, postquam est reparata. Secunda ibi: [similiter etiam quaeri.] ITertia ibi: [Verum nobis. VTunc sequitur illa pars: [Est iterum liber¬ ras. IIn qua determinat de libertate a miseria. Circa quod duo facit, quia primo facit, quod dictum est. Secundo resumit quomodo per peccatum lib. arb. est diminutum, & corruptum ibi: [Ex prae¬ dictis. IEit tria facit, quia primo facit quod dictum est. Secnndo ait quod non est pariter libertas in bonis, & in malis. Tertio ait, quod tam a peccato, quaoea mi¬ seria possumus liberari per gratiam. Secunda ibi: [Liberum ergo. Tertia ibi: [Libertas ergo.] & in hoc terminetur sententia praesentis Lectionis, & Distinctionis.