Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio A)

Prologus

Quaestio 1 : Quid in contrarietate opinionum (potissimum mores tangentium) faciendum est. Et an scientiae peregrinae inserendae sint in theologia. Et propterea quaeram hunc quaestionis titulum: cui parti adhaerendum est in materia opinionum et an quis potest alias artes in theosophia inserere?

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare

Quaestio 2 : Utrum haec sit bona diffinitio sacramenti: sacramentum est invisibilis gratiae visibilis forma

Quaestio 3 : Utrum sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu caracteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro tempore cuiuslibet legis vel, ut rectius petatur, pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta?

Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo

Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum

Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro

Distinctio 6

Quaestio 1 : An caracter sit causa initerationis baptismi et quae poena debetur iterantibus baptismum

Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum

Distinctio 7

Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile

Distinctio 8

Prologus

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.

Distinctio 9

Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit

Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia

Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis

Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo

Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?

Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini

Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?

Distinctio 12

Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto

Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas

Distinctio 13

Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo

Quaestio 2 : De modo celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium

Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet

Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens

Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti

Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta

Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem

Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus

Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum

Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere

Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 13 : An dissuadens alicui intrare religionem tenetur intrare religionem illo nolente postea intrare

Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio

Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello

Quaestio 16 : An duellum sit licitum

Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere

Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum

Quaestio 19 : Quomodo est furtum veniale, vel mortale in casu sequenti satis vulgari: sit unus cumulus grani in horreo Melros. Auferat

Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere

Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius

Quaestio 23 : An usura sit peccatum

Quaestio 24 : An iste casus sit usurarius: ego habeo unum chorum tritici in festo Sancti Martini valentem viginti, quem volo servare ad augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. Vel econtrario ducatur casus apud bis colligentes fructus annuae ut inter tropicos et prope eos ducatur proportionabiliter licet bis colligant propter sitim terrae nonnumquam habent annos steriles, patet ex Genesi 41 capitulo de Aegypto. Etiam uno tempore propinquo vel vicino collectioni segetum habent annonam cariorem vel minus caram. Accedit ad me Petrus, volens emere A chorum petens dilationem solutionis, ego capio triginta in augusto.

Quaestio 25 : An iste casus sit labe usurae infectus vel licitus: est Sempronius campsor, dans tibi albam pecuniam pro scuto, accepit parvum album supra scutum vi mutui.

Quaestio 26 : An iste casus sit usurarius: Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens pagum valentem annuae centum scuta in pignore tenet Sortes A pagum et eius fructus colligit viginti annos et demum mille suas libras integras recipit

Quaestio 27 : De pecunia traiecticia vel nautica tangendo casum capitis naviganti de usuris non licet sorti capere pecuniam ultra sortem ratione periculi suscepti ut romanus pontifex dicit in capite praefato

Quaestio 28 : De cambio bursae

Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram

Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure

Quaestio 31 : An mercatura sit licita

Quaestio 32 : An contractus in quo est deceptio ultra medietatem iusti pretii sit rescindendus et an receptum ultra iustum pretium sit restituendum

Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium

Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios

Distinctio 16

Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima

Distinctio 17

Quaestio 1 : An omnis utriusque sexus fidelis existens in annis discretionis tenetur tantum semel in anno omnia sua peccata proprio sacerdoti confiteri

Quaestio 2 : An dementes et plene ebrii teneantur ad confessionem et an peccent tempore quo sunt tales

Distinctio 18

Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?

Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An valeant indulgentiae

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu

Distinctio 22

Quaestio 1 : An opera bona mortificata redeant in resurgente, et an semper resurgens resurgit ad maiorem gratiam?

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?

Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?

Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo

Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae

Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere

Distinctio 25

Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An ad verum matrimonium requiratur consensus mutuus per verba de praesenti explicatus et an hoc sufficiat semper

Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum

Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?

Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium

Distinctio 30

Quaestio 1 : An error impediat matrimonium

Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet

Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium

Distinctio 35

Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium

Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere

Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium

Quaestio 1 : An omnes existentes in sacris ordinibus tenentur ad continentiam pariter et religiosi et an romanus pontifex in voto continentiae potest dispensare pro rationabili causa

Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit

Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus

Quaestio 6 : An omne scandalum sit peccatum et propter scandalum omittenda sunt aliqua alias facienda?

Distinctio 39

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Distinctio 40

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Distinctio 41

Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt

Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum

Quaestio 3 : De duabus specibus, scilicet, stupro et raptu, an sint peccata mortalia et species luxuriae

Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum

Quaestio 5 : An incestus et peccatum sodomiticum sint gravia peccata, et quis est ordo horum peccatorum inter se?

Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento

Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari

Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi

Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Distinctio 44

Quaestio 1 : An infernus sit sub terra

Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prodest ac si pro paucioribus celebraretur?

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto

Quaestio 4 : An anima separata cognoscat aliqua quae cognovit in hoc corpore et an sancti pro nobis orent

Distinctio 46

Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes

Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes

Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.

Quaestio 4 : Probare enitemur aliquod peccatum esse infinitae parvitatis, immo de omissione nunc actu

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:

Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo

Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio

Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati

Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem

Quaestio 7 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia, hoc est quaerere essentiam dotis impassibilitatis

Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis

Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis

Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis

Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere

Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis

Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale

Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii

Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis

Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena

Quaestio 2 : An damnati possunt velle aliquem actum bonum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 3

An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph
1

¶ Distinctionis trigesime questio tertia. Veritur tertio an fuit verum matrimonium inter mariam et ioseph.

2

Ponitur conclusio beata virgo erat coniunx et virgo simul et mortua est virgo: hoc patet auctoritatibus omni luce clarioribus in questione non ancipite quid opus est testimonio beata virgo: dicit beatus augustinus in libro de vitiis et concupiscentiis: et magister allegat in littera beata maria proposuit se seruaturam votum virginitatis in corde sed ipsum votum non expressit ore luce primo angelo respondit / quomodo fiet istud quoniam virum non cognosco: si ipsa non fuisset actualiter adhuc cognita et non habens viraginitatem in mente non fuisset bona responsio archangelo sed volebat dicere ego firmiter proposui in animo seruare virginitatem sed ipsa erat docta a spiritu sancto quod poterat habitare cum ioseph et eum capere in virum ei dando suum corpus sed certiorata reddebatur a deo quod ioseph corporis vsum nun quam peteret. sed radix tunc est in quo consistit matrino nium si in datione actus coniugalis quomodo cum illo stat virginitas. Respondetur quod in datione mutua cor porum puta in dando dominium sui corporis et non dando vsum sui dominii nisi petatur aliquis potest alicui dare do minium sui corporis non dando ei vsum illius domini quod patet de illo qui iurauit quod contrahet matrimonium postea intendit intrare religionem alexandm tertius epreo exoniensi extra de spon. et matrimo. commissum. dicit quod talis potest contrahere et postea intrare religionem et sic contrahit matrimonium et nunquam intendit dare mulieri vsum sui corpis: sic erat de beata virgine que erat docta a spum sancton quod contraheret. quod ioseph non pe teret debitum ipsa dedit ipsi ioseph sui corpris dominium reseruans sibiipsi vsum sui corpris: nec sequitur er ista via quod inter fratrem et sororem potest matrimonium contrahi quia non sunt habiles: illud patet totum. xxvii. quod ii. beata maria. et si dicas. xxvii. q. i. sunt quidam. vouemtibus vginibus non solum nubere sed velle nubere dannabile est dicetur quod hoc verum est nisi aliqua esset docta a spum sancto quod alter debitum non exigeret et quod ei prodesset contrahere matrimonium alis male agit exponen do se discrimini cadendi a virginitate propter viri societatem.

3

¶ Sed contra illud totum arguitur: sequeretur quod es set matrimonium cum conditione non reddendi debitum vel cum contrario vnius boni matrionii quod est falsum et contra romanum ponificem. extra de conditio. appoin dispensatione vel in aliis contractibus. ca. vlti. Forte respondes concedendo quod est matrimonium nec illa conditio matrimonio repugnat de non petere debitum modo honesto sed conditiones inhoneste contra tria bona matrionit matrimonium impediunt vt si procures abortiuum vel si non serues matrionii fidem vel si alium possum te viuente capere. Contra illud argumntor: ex isto sequitur quod mulier non tenetur reddere viro petenti debitum consequens est falsum et contra maximum pontificem de conuersione coniugatorum. ex publico. iudex con pellet eum vel eam intrare religionem infra spacium duorum mensium vel reddere debitum vt ibi pater et patet consequentia quia reddere vsum corperis non est de ratione matrimonii imo aduenticium matrionio ad quod nemo tenetur. Respondeo replica hec petit venam huius materie et dico quod non sufficit ad matrimonium dare corporis dominium dissentiendo de vsu saltem ad hoc quod sit matrimonium eiusdem rationis cum ma trimonio communi vt replica tangit nec hoc volebat beta virgo sed ipsa dedit dominium sui corporis ipsi ioseph relinquens vsum dispositionis diuine et certiorata erat quod ioseph non peteret vsum corpris: nec ipsa petere debebat et hoc stat cum virginitatm et forte taliter contraxit iohannes euangelista. S ponas ioseph petiuisse vsum corporis beate virgi nis quid ipsa tenebatur facere. Respondeo ponis quintum pedem in ariete et casum preter legem vnde mulier que contrahitur potest se bifariam habere: vnomodo volendo contrahere matrimonium et vo lendo dare viro dominium sui corporis nichilcogitando de vsu corporis: vel si cogitet relinquens dispo sitioni diuine et sic fecit beata virgo et hoc proposi tum compatit virginitatem et verum est matrimonium tale potest fieri inter frigidum et sterilem dummodo hoc cognoscant. Aliomodo mulier habet propositum dandi suum corpus viro et vsum cathegorice et adhuc tale propositum vt supra patuit in questione precedenti spectat ad virginitatem ante quam sit cognita / licet multum assimiletur castitati con iugali et sic non est ita pura virginitas sicut pria quam non decuit beatam virginem habere. Alie mulieres contrahentes communiter / siue habeant primum propositum / siue secundum tenentur reddere debitum quia hoc ratio et lex statuit pro loco et tempore / non autem beata virgo / ioseph ab ea nichil petebat quod si importunius arguens ponat preter legem ioseph de bitum petiuisse vt sit satisfactum sue impudentie cum iosephetiam mortuus est virgo non parue reputationis erat sanctus ioseph in conspectu trinitatis cum debebat habere coniugem matrem dei. dico beata virgo non reddidisset ei debitum nec tenebatur: quia ipsa erat certiorata a deo de opposito fateor quod car nalis copula non est de ratione matrionii inter mu tos erat matrimonium inter quos nunquam erat carnalis copula: si duo contraherent et ambo vouerent continentiam ante carnalem copulam neuter tenetur alteri reddere debitum dato quod alter peteret vl proximius loquendo: si post verba de presenti duo contraherent sortes et berta et deus prohiberet eis reddere debitum / in illo casu neuter tenetur alter reddere debitum esto quod alter petat. ideo non placet michi quod martinus dicit quod beata virgo tenebatur reddere debitum si ioseph petiuisset vt patet in solutione quarti argumenti contra tertiam conclu sionem. Sed pro ampliore intelligentia dico aliquod est matrimonium in quo est essentiale reddere debi tum petenti: patet post carnalem copulam si alter petat pro tempore et loco alter non dans debitum peccat. idem patet ante carnalem copulam lapsis duobus mensibus et illud est matrimonium comu ne. Aliud est matrimonium et non ita commune in quo vnus non tenetur reddere alteri debitum: patet ante duos menses vel cum pacto non reddere debitum vel post votum emissum ab vtroque: vel si de us prohiberet reddere debitum modo ille terminus matrimonium vniuoce dicitur de vtroque licet non sit idem in eis / sicut animal dicitur vniuoce de homine et equo / licet inter illa sit magnum discrimen sicut aliquod est animal de cuius essentia est anima rationalis. patet de homine / aliquod est animal de cuius essentia non est necesse habere animam ratio nalem: patet de boue sed sicut non est necessarium ad animal in communi habere animam rationalem sed sufficit habere animam sensitiuam sic ad matri monium in communi sufficit dare dominium corporum mutuo vt predictum est.

4

¶ Contra conclusionem arguitur: non licuit mulieribus viris alterius tribus nubere numerorum vltimo: ioseph non erat tribus ma rie. luce secundo. erat de tribu iuda quia de tribu dauid maria autem erat de tribu leui quia erat cognata eli gabet luce primo: igitur. Preterea probatur quod ma ria non mansit virgo vsque ad mortem. euangelista di cit mathei primo. et accepit coniugem suam et non cognoscebat eam donec peperit filium suum primo genitum: ergo videtur dicere quod cognouit eam post quam christus erat natus. Ad primum respondetur distingo quod non licuit mulieri capere virum alterius tri bus: vel si illa mulier erat heres parentum et sic con ceditur. numerorum vltimo querimonia filiarum salphaad que erant de tribu ioseph preponebatur coram moyse an licuit eis habere viros aliarum tribuum diffiniuit moyses quod nonne esset confusio in tribubus par ratio videtur de omnibus mulieribus heredibus et filiabus salphaad vel aliis mulieribus et sic negatur licuit eis capere viros cuiuscunque tribus. de beata virgine videtur quod erat heres ioachim / erat so ligenita licet beata anna habuit alias duas filias exduobus aliis viris vt patet ex carminibus. Anna so let dici tres concepisse marias. Quas genuere viri ioachim / cleophas / salomeque. Das duxere viri / ioseph / alpheus / ebedeus. Prima parit christum / ia cobumque secunda minorem. Et ioseph iustum peperit cum simone iudam. Tertia maiorem iacobunvolucremquem iohannem. Et pulchrius hec tangit man tuanus primo libro de beata virgine ismeria erat so ror anne que erat mater elvztabeth. Ismerie soror anna fuit regalis origo. Et soboles magni veniens pauidis ab alto. Sanguine zacharie conniunx sata sei mine prime. Tres triplici parte marias tribus anna maritis. Progenuit sanctum et summo genus ethere dignum. Prima deo sacros partus dedit alte ra natos. Quattuor alpheo iudam simona iacobum. Et qui iusticie clarum cognomen habebat. Tertia de natis tibi quos eebedee duobus / Edidit. Et sic non licuit beate virgini capere virum alterius tribus et sic conuincitur quod erant eiusdem tribus elyzabeth erat de tribu leui sed tribus sacerdotalis et regia erant commixte et sic beata virgo de vtraque tribu descendit: sed tunc est dubium esto quod mathei primo dedu catur genealogia ioseph de domo dauid christus non erat filius ioseph sed ex spiritus sancto sine patre ge nitus ex purissimo sanguine beatissime vginis quo ad humanitatem. Forte dicis et sic dicunt doctores quod postquam beatus matheus mathei primo deducit ioseph et duxit beatam virginem et ipra erat heres ipa erat eiusdem tribus. Contra ex hoc non habes quod ipa erat de domo dauid quia in tribu iuda multe erant domus et familie a dauid domus fratrum dauid erant de tribu iuda sicut ipe dauid et non cogebantur mulieres duci re viros sue familie sed licuit capere cuiuscumque fami lie virum dum modo in sua tribu manerent. Respondetur quod credendum est auctoritati beati mathei quemadmodem credimus et hebrei credunt moysi dicenti. In principio creauit deus celum et terram. Ad secundum argumentum mathei primo solutio tangitur extra de verborum sigatione. ioseph. et est beati hieronimi. locus a contrario sen su ibi locum non habtet: donec est modus loquendi scri pture patet in veteri testamento. Sede a dextris meis donec ponam inimicos etc. et coruus non reuersus est donec aqua siccauerit. gen. viii. et tamen coruus non redie bat secundum quod solet dici coruum in diluuio noe emittebat qui ingratus fuerat non reueniebat. etc. et non cognouerant sepulcrum moysi donec in hodiernum diem. deuteronomii. xxxiiii. Primogenitus est ille an quae nemo nascitur et hoc ab artistis solet dici dictio suberlatiui gradus exponitur negatiue et affirmatiue negatiue ante quem nullus et sic capitur hic et sic non est terminus relatiuus non sequitur ille est primus ergo est respectu secundi bene quidem affirmatiue et est modus lo quendi in leuitico sacerdotibus debentur primogenita et constat anquam alia generantur: sic respondit iohannes damascenus libro. iiii. cap. viii. Aliomoo exponitur illud et non cognoscebat eum donec peprit mox postquam con cepit relucebat corpus beate virginis quod eam vt antea cognoscere non poterat nimirum cum dominus glorie erat in vtero: moysi resplendebant radii vt cornua vt popu lus eum vix cognoscere poterat. ii. corinth. iii. quare sic non erat hic sed postquam pepit saluatorem melius eam cognouit quam antea non est sermo de cognoscere car naliter sed per visionem intuitiuam. Et si dicas beata virgo fuisset non cognita ab aliis quemadmodum vniuersus israel non potuit intueri moysen. Respondetur quod deus potuit impedire illam claritatem ne ageret in oculis aliorum sed solum in ioseph quemadmodum angeli relicti suis naturis possunt intueri secreta cor dis deus id sibi soli reseruat et illud est rationabile de moyse et ioseph de moyse quidem vt populus co gnosceret gloriam dei et pareret moysi eorum legifero qui erat totius populi dux sc li ioseph qui dabatur in obsequium beate virginis et in testimonium virginitatis illud apparuit. euangelista dicit math. primo. Cum ioseph esset vir iustus fuisset iniustus si nisus fuisset beatam virginem cognoscere postquam sciebat eam deum genuisse et quando euangelista tacuisset iusticiam ioseph hoc argumentum est tibi euidens sue iusticie quia alioquin non permissum fuisset matrimonium inter dei matrem preuisam ab initio et ante secula et ipisum sanctum ioseph. Sed an ioseph cognouit eam esse grauidam a spiritus sancto antequam ei angelus intimauit exploratum non habeo mathei primo habetur. Cum esset despon sata mater iesu maria ioseph anquam conuenirent inuenta est in vtero habens de spiritu sancto: ioseph autem vir eius cum esset iustus et noluit eam traducere voluit occulte dimittere eam: quidam dicunt quod non reputabat se dignum habitare cum ea et voluit abire propter indignitatem anequam angelus ei reuelauit. hoc habet origenes in omelia natiuitatis christi: glosa ordinaria super illo vbo inuenta est in vtero habens dicit. inuenit ioseph in vtero habere sed non de spiritu sancto sciebat esse cum postea vt dubius deliberaret dimittere eam. traduce re tantum valet sicut propalare licet martinus super hoc impugnet guidonem carmelitam dicens apud nullos ant quos doctores terminum in illa sigatione acceptum sed videat glosam interlinearem pro guidone et est beati io hannis crisostomi / iohannes crisostomus super illo ver bo desponsata dicit. desponsata id est domi habita et omelia quarta super iohannem dicit. in domo ioseph erat anquam conuenirent / exponit glosa anquam conuenirent ad carnalem copulam et accepit eam in suam non in domum suam a quae eam non eiecerat sed accepit in affectum. Secundo arguitur christus habuit fratres vt patet nathei. xii. et non ex parte patris vt notum ost et per con sequens nec ex parte vtriusque relinquitur ergo quod ex perte matris. Aliqui dicunt ad hoc quod ioseph habuit ex as tera muliere et ipse reputabatur apud iudeos filius ioseph et sic illi filii ioseph vocabantur fratres eius et hoc in vna solutione tenet martinus non est verosimi le quod ioseph vnquam cognouit mulierem imo quod semper da batur beate virgini vgo in obsequium paterio sanctus io seph postea saluator matri obsequium prestitit.

5

¶ Tertio arguitur iohannes in passione qui virgo et filius sororis beate virginis erat et hoc dicit beatus hieronimus contra elindrum hereticum ex illo satis conuincitur quod sanctus ioseph iam mortuus erat esto quod aliqui dicant oppositum. propterea autem dico quod omnes consanguinei dicebantur fratres apud hebreos tunc abraham vocauit loth fratrem. gen. xiii. sarram sororem. gen. xx et patet solutio argumenti. potest esse argumentum de exitu christi extra vterum beate virginis ad probandum quod claustra virginalia dirupta sunt. Ad hoc respondit damascenus. xv. capite sui quarti quod beata virgo egressa est per locum consuetum licet aliqui fabulan tur christum editum per latus beate virginis sed adhuc remanet modus de apertura claustrorum virginalium si illa apperuit christus in egressu non semper manserunt integra tenendo omnia que ipse ponit potes dicere copus christi egressum est per claustra virginalia quae integra manserunt et erat penetratio corporum vel erat in vtero beate vginis nouem menses et amplius: postea exiuit vterum deipare virginis et non iuit per medium vt corpus christi idem accedit ad sacramentum euchari. post verba consecrationis modus aliorum non est omnino reli ciendus de egressu per latus cum honestatem sapiat et non constat de opposito. an ioseph erat iuuenis quando pri mo desponsabatur beate virgini vel erat senex vt pingitur cum glo. dicat esaime. Ixii. habitabit iuuenis cum virgine id est ioseph cum beata virgine crisantus cum daria de pictura: dicatur illud boratii pictoribus atque poetis quidlibet audendi semper datur equae po testas virginitas beate virginis non est magis suspe cta cum iuuene quam cum sene fertur et pie credo quod nullus ex ea vnquam impudice mouebatur deus non actiue ad hoc concurrebat hoc singulariter erat conueniens da re sue matri.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 3