Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio A)
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare
Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo
Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum
Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro
Distinctio 6
Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum
Distinctio 7
Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.
Distinctio 9
Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit
Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia
Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis
Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo
Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?
Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini
Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?
Distinctio 12
Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto
Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas
Distinctio 13
Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo
Quaestio 2 : De modo celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium
Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet
Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens
Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti
Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta
Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem
Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus
Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum
Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere
Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio
Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello
Quaestio 16 : An duellum sit licitum
Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere
Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum
Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere
Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius
Quaestio 23 : An usura sit peccatum
Quaestio 28 : De cambio bursae
Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram
Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure
Quaestio 31 : An mercatura sit licita
Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium
Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios
Distinctio 16
Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima
Distinctio 17
Distinctio 18
Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?
Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An valeant indulgentiae
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu
Distinctio 22
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?
Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?
Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo
Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae
Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere
Distinctio 25
Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum
Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?
Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium
Distinctio 30
Quaestio 1 : An error impediat matrimonium
Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet
Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium
Distinctio 35
Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium
Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere
Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium
Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit
Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus
Distinctio 39
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Distinctio 40
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt
Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum
Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum
Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento
Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari
Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi
Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Distinctio 44
Quaestio 1 : An infernus sit sub terra
Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto
Distinctio 46
Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes
Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes
Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:
Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo
Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio
Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati
Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem
Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis
Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis
Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis
Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere
Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis
Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale
Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii
Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis
Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena
Quaestio 3
An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto¶ Distinctionis quadragesime quinte questio tertia. Anctertio circa eandem materiam que Iro an suffragia existentis in mortali pecancato prosunt defuncto
de sacramentis et opere operato non est questio sed de aliis orationibus communiter distinguitur: vel faciens orare est in peccato et tunc nichil valet et cetera. respice eos quia ita communis opinio dicit michi au tem non sic apparet: sed oratio existentis in peccato mortali generalis vel specialis dummodo atten te et deliberate fit valet alteri pro quo fit. probatur conclusio supponamus vnum quod opinor sufficienter ostensum superius in distinctione quarta questione tertia quod nemo meretur alteri gratiam sine suo actu proprio ad sensum ante declaratum et quando illud falsum esset respectu viatoris tamen certum debet esse respectu illius: sed faciens orare pro se meretur per actum proprium qui non est in statu sibi merendi vt est existeus in purgatorio nec sua gratia augebitur per actus proprios bonos nec beatitudo sicut nec in beatis qui sunt in termino finali suf fragia ecclesie aliquid valent defunctis ex prima quae stione huius distinctionis sed non ad augmentum gratie vel glorie non videtur aliud nisi ad liberatio nem pene in toto vel in parte: sed existens in pecca to mortali potest satisfacere pro seipso et satisfactum erit in peccato mortali vt supra dictum est distinctio ne quinta decima questione prima: ergo eodemmo do pro alio possunt applicari omnes rationes ad hoc recitate in decima quinta distinctione que equaliter probant vnum et aliud: et quia opinio opposita est con munis quod existens in peccato mortali non potest pro seipso satisfacere consequenter ad illam in hac par te dicunt sed illam positionem minus rationabilem putamus. Insuper si sortes promitteret dicere ter vel quater psalterium pro anima platonis in pecca to mortali non satisfacit et quando dubitat se fuisse in peccato mortali tempore quo dixit debet iterare psalteria et sic de presbytero celebrante missam quis licet valor rei operate equaliter valet deuotio et opus operantis existentis in mortali per te nichil valbet quod non est dicendum. Insuper iste existens in purgatorio conditionaliter meruit vt magister ex bea. augu stino in litera dicit et hoc non est nisi discedere in gratra et esse in pena et orationem fieri pro isto quod est in proposito.
¶ Ex ista conclusione sequitur quod non minus meretur orans pro multis quam pro paucis: patet: solum me retur sibi gratiam et gloriam que non diuiditur aliis siue sit pro multis vel paucis: sed de liberatione pene minus sibi meretur cum vna portio illius valoris aliis applicatur illud verbum iohannis nono: peccatores deus non audit est verbum ceci illuminati a christe et reprehensum a beato augustino omelia. xliiii. super iohannem dicente adhuc inunctus loquitur si enim deus peccatores non exaudiret frustra ille publica nus diceret: domine propitius esto michi peccatori non audit eos ad vitam eternam tempore quo sunt in tali statu solent alii dicere non audit eos de condigne bane tamen de congruo. Ad illud commune beati gregorii in postorali cum is qui displicet ad interce dendum mittitur semper iratus animus ad deteriora prouocatur intelligitur de intercedente ad hominem vel in ordine ad deum si iniuste petat puta vindictam et non emendam pro fre prouocatur deus contra oran tem: alii dant exemplum de domino faciente famulum dare elemosinam et non apte. dico si dominus precipiat famulo dare elemosinam et ei det et tunc est in peccato mortali: dato quod seruus det in gratia vel postea quando dominus est in gratia domino nichil sciente ampli de elemosina vel cogitante dominus nichil merebitur de gratia vel vita eterna vmo siue famulus det vel non det nichil amplius merebitur de vita eterna si dominus et famulus sunt in gratia vterque meretur dominus ma gis quia dat famulus quia bonum opus exercet et sic si essent plures serui mediate.
¶ Circa istam quae stionem dubitatur sortes habet trecentas sexaginta quinque animas liberandas et pro qualibet sufficit vna missa orat pro eis omnibus copulatim quolibet die hu¬ lus anni: plato habeet totidem liberandas primo die celebrat pro vno scilet a anima / secundo die pro bis at sic quolibet die pro vna anima / et sic per totum annum vter eorum melius facit celebrando pro suis et cui multitudini est melius. Respondetur: parum refert licet a sit melius quam alicui supposito prime multitudinis b est melius quam alicui eiusdem multitudinis ta men transeundo post quinquagesimum cuilibet eorum est peius: et ratio quia tota multitudo prima re missius punietur post primam missam quam ante eam et re missius post secundam quam post primam et sic conseuenter. Sed contra hoc arguitur argumento alicuius doctoris in suo quarto tenentis oppositum de incarceratis: vide de palude. dico rationem illam nullam cum non remittitur pena incarceratorum secus est in proposito quod aliqui remissius puniantur quam alii in purgatorio non cadit dubium.
¶ Sed comtra hoc replico supponendo quod tangitur in casu secundi argumenti principalis huius questionis et cum hoc addendo quod infiniti orent pro infinitis more sor tis illi non liberant vnam animam sic orando sed si quilibet oraret pro vno isti liberarent eas omnes ergo non erat idem in casu sortis et platonis quod infiniti orantes pro infinitis nullum liberant: patet: sortes nullum liberat ex solutione secundi plato nullum liberat per idem et sic de quolibet alio: ergo illi infiniti nullum liberant. Respondetur replica est imper tinens solutioni precedenti in qua erat sermo de fi nitis et transeat quod sortes nullum liberat et quod sua ora tio esset inanis et quod quilibet orando pro vno liberabit totam multitudinem modus applicandi et aufe rendi in infinito multum facit: si essent hic infiniti et a hic existens oraret pro secundo in numero vmagi nario in purgatorio et b pro quarto et sic per ordinen nullum superstitem pretermittendo et alternatim capiendo partes in purgatorio infiniti liberabuntur et infiniti manebunt in purgatorio: secus est si omnes cepissent per ordinem etiam dici potest in casu nostri argumenti quando infiniti orant pro infinitis eos liberant et cuiuslibet valor applicatur ad aliquid quando sunt infiniti adiuncti: secus est quando adiunguntur finiti et ratio quia in infinito sunt infinite partes equales vni certe parte date vmo huic vel isti certe parti date sed ne extra materiam labi videamur non citemus plures angulos de infinito ad casum nostrum.
¶ Dubitatur secundo an isti curati male agant capientes sex paruos albos ad faciendum celebrare pro parrochiano dantes presbytero inopi quattuor paruos albos vt interdum fit: distin go: vel curati distribuunt totam pecuniam quam habent sacerdotibus puta faciunt celebrare tres mi sas pro quinque duodenis vbi parochianus habere precise duas et tunc non oportet quod peccent curati arochiano non faciunt iniuriam nec presbytero fa ciunt eum celebrare hora tarda quando non potest pabere aliud si pro se teneant partem pecunie date male agunt: queritur quo titulo illud tenent. Insu per dubitatur an omnes anime in purgatorio equa liter gandent de suffragiis porrectis vni. Simili¬ ter dubitatur ad quid valet ista pompa inhumando mortuos. Ad primum dicitur quod quilibet regulariter plus gaudet de bono proprio quam alieno secundum ordinecaritatis vel ei magis placet sed non multum gaudent in purgatorio sed an aliquod gaudium habeant cum eorum tristicia non perquiro impresentiarum. Ad secundum di citur valet ad mouendas mentes hominum ad orandum pro deffuncto et ad occultanda cadauera que horro rem generarent etiam multa ibi dantur ecclesie in honc rem dei et pauperibus rogantibus pro deffuncto de equo phalerato et homie armato quod fit apud mltos nobiles dicendo quod tales mortuum liberant a purgato rio videtur esse commentitium licet sit aliquis color quod vnus potest vltro subire totam penam pro alio. petis quid est missa dicitur corpus christi oblatum a deo patre cum tali cerimonia qua vtitur ecclesia si offeratur in pixide post meridiem non vocatur missa: et illa oratio est optima inter ceteras sed quia non acceptatur infini te pro sorte. potest sortes procurare equalem valorem multiplicando alia multa bona opera.
On this page