Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio A)
Prologus
Distinctio 1
Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare
Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo
Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum
Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro
Distinctio 6
Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum
Distinctio 7
Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.
Distinctio 9
Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit
Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia
Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis
Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo
Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?
Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini
Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?
Distinctio 12
Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto
Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas
Distinctio 13
Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo
Quaestio 2 : De modo celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium
Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet
Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens
Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti
Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta
Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem
Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus
Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum
Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere
Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio
Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello
Quaestio 16 : An duellum sit licitum
Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere
Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum
Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere
Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius
Quaestio 23 : An usura sit peccatum
Quaestio 28 : De cambio bursae
Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram
Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure
Quaestio 31 : An mercatura sit licita
Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium
Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios
Distinctio 16
Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima
Distinctio 17
Distinctio 18
Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?
Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An valeant indulgentiae
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu
Distinctio 22
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?
Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?
Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo
Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae
Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere
Distinctio 25
Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum
Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?
Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium
Distinctio 30
Quaestio 1 : An error impediat matrimonium
Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet
Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium
Distinctio 35
Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium
Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere
Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium
Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit
Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus
Distinctio 39
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Distinctio 40
Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt
Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum
Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum
Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento
Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari
Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi
Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Distinctio 44
Quaestio 1 : An infernus sit sub terra
Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto
Distinctio 46
Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes
Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes
Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:
Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo
Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio
Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati
Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem
Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis
Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis
Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis
Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere
Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis
Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale
Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii
Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis
Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena
Quaestio 5
An beatitudo sit perpetua¶ Distinctionis quadragesime none questio quinta. Odo quinto restat querere an beatitudo sit perpetua. Respondetur affirmatiue Abeati qui habitant in domo tua domine in se cula seculorum laudabunt te. psal. lxxxiii. et misericordias domini ineternum cantabo. psal. lxxxviii hoc patet. mathei. xxv. per locum a contrario sensu de dannatis.
¶ Contra conclusionem argumentor noticia dei intuitiua est beatitudo habeat linus illam noticiam postea linus potest habere noticiam dei et beate virginis simul vel dei et duorum angelorum agminatim et sic illa visio est beatitudo ergo linus erit magis beatus quia per plures actus imo tunc potest deserere no ticiam ipsius dei adequate representatiuam et habere noticiam representatiuam dei et beate vginis queerit beatitudo ergo nulla beatitudo est perpetua. praeterea ex isto sequitur quod visio vnius creature est beatitudo patet da quancumque creaturam volueris cum deo in praesen tia obiectiua sit pars celi. arguitur sic omnis visio dei est beatitudo visio huius creature demonstrando pertem celi est visio dei ergo est beatitudo. consequentia tenet in tertio prime. minor patet quia est eadem visio quae representat deum et creaturam. Forte dicis ad has rationes distinguendo quod aliquis est magis beatus vel ex¬ tensiue et sic concedis is plures habet beatitates in tensiue negatur non se intendunt cum actus specie differant Et concedis quod nulla beatitudo est per petua sed hec est vera perpetua est beatitudo vna eua nescente succedit alia. Ad tertium concedis quod visio creature est beatitudo dum illa visio est etiam visio dei negas quod noticia adequata creature vel creaturarum sit beatitudo.
¶ Sed contra istud argumentor per te aliquis interdum erit magis beatus interdum minus beatus extensiue licet non intensiue sed qualibet beatitu do fruitio gestenaibit suum gaudium quod etiam est beatitudo ergo realiter quilibet talis erit magis gaudens et forte licet fruitiones specie distinguantur non tamen opor tet gaudia ergo sese intendunt ergo magis gaudet intem siue. Rursus pono sortem et platonem discedentem cum equis meritis quorum quilibet primo die quo beatifi cantur habet octo gradus beatitudis cotinuet sortes suos octo gradus in die sequenti imo et anno se quenti habeat plato alias et alias beatitudines habeat visionem vnam adequatam dei aliam dei et christifere vir ginis tertiam dei et duorum angelorum et sic vsque ad octo vel decem dicatur visio prima scilicet dei a secunda b tertia c et sic per ordinem licterarum ita bene est platoni per b sicut per a cum est visio dei eque intensa sicut a quod si neges cum a est purior noticia dei quam b contra saltem ita bene erit platoni per b c et d sicut per solum a sorti ergo duplabitur eius beatitudo. Item si non ita bene erit platoni per b sicut sorti per a tunc relinquendo a et acquirendo b plato erit minus beatus. praeterea quando a desinit in platone vel in alio beato alia beatitudine succedente vel a remittitur et sic erit minus beatus. dicis sicut a remittitur b intenditur et. xv. de trinitate cap xvi. "fortassis etiam volubiles non erunt cogitationes ab aliis in alias euntes et redeuntes sed omnem scientiam nostram vno simul conspectu videbimus" non valet dice re ibi ponitur aduerbium dubitandi et si posuerit magis declinat in hoc quod beatitudo non est volubilis cui etiam ratio suffragatur ergo illud est tenendum videtur beatus augustinus satis sonare quod omne quod reuelabitu alicui beatorum imposterum ei tunc simul reuelabitur sed de hoc inferius tangemus. propter has rationes et si miles que occurrere possunt satius censui modum illum deserere et aliter dico quod primo die imo instanti quo quis est beatus habet vnam visionem que deum adequate representat in aliqua intentione graduali similiter vnam dilectionem et vnum gaudium que nunquam intenduntur nec remittuntur sed perpetuo manent.
¶ Sed contra hoc arguitur non euitatur illud quod reputo inconueniens contra priorem modum. patet. habeat michael suam beati tudinem scilicet visionem dei cum illa potest habere vnam vi sionem que deum intuitiue et beatam virginem representat alioquin non erit tanta libertas in pateria et in via. preterea arguitur contra vnum quod dicebam quod esset vna no ticia dei et beate virginis obiectorum specie distincto rum diuerse sunt noticie specie ergo non potest esse eadem noticia numero representans deum et beatam vi ginem cum specie distinguantur. Ad primum nego quod possit habere vnum actum qui representat deum et beatam virginem de noticia intuitiua loquor bene potest habe¬ re noticiam non beatificam deus non concurrit ad illum actum sicut superius diximus si angelus suprime ierat chie equaliter mereatur cum paulo simplici herem ta isti duo equaliter primiabuntur et dato quod capacitas actiua illius angeli non satietur et possit vlterius con currere quantum est ex se cum influentia dei deus non vl terius concurrit ne beatificetur plus quam meruit sic oportet dicere de multis in pateria deus non concurrit cum actu malo in patria nec cum agente corruptiuo extrin seco vel intrinseco et sic nulla causa secunda concurrere potest conditiones paterie sunt aliene a conditionibus vie Ad secundum dico quod est verum de noticiis adequatis modo hic est vna numero homogenea cuius qualibet pars representat hoc aggregatum distincta specie a noticia adequata dei et a noticia adequata beate virgi nis. Sed dicis beatitudo successiue producitur ergo non inconuenit eam augeri et minui de lege et male dicebam in hoc modo quem sustinere elaboro. assum ptum patet aliquis imo multi discedunt non debitores alicuius pene. patet de nouitur baptisatis et multis adultis diu morbo laborantibus qui morbos patien ter ferunt pro eorum peccatis tunc capio vnum illorum gratia exempli sortem eadem est ratio de aliis omnibus sortes moritur per primum instans sui non esse sit illud a sortes non habet in a instanti totum primium quod postea habebit forte non est in celo creatura secundum multos non potest producere actum in instanti. Respon detur negando assumptum in a instanti anima sortis vel que fuit sortis habet tantam beatitudinem essentia lem sicut vnquam habebit male opinantur dicentes nul lam creaturam posse effectum producere in instanti et temerarie concedunt animam christi in primo instanti nul lam beatitudinem habuisse sed successiue fuisse augmentatam esse in celo est esse beatum in proposito sicut hodie mecum eris in paradiso. luce. xxiii. etiam anima si bi relicta potest instantanee esse in celo realiter et mutari subito ex sua natura absque hoc quod iuuetur ab ange lo dixi de premio essentiali animae de primio accidentali non loquor illud potest augeri vel minui sicut vltra premium actui bono debitum confertur honor et vltra supplicium culpe debitum datur infamia primum patet exemplariter de vxoribus beluacensibus que bellouacum tueabantur ab hoste et propterea ante viros in templo offerunt similiter igno minie notam incurrerunt incole ville noue sancti georgii prope parisium eo quod simu lacrum beati georgii in secanam proiecere ob vites suo die congelatas sic vltra supplicium essentiale noua infamia machometus et arrius ob per eos destructos notantur sicut beati nouum gaudium accidentale acqui runt propter illos qui ex eorum doctrina veniunt ad patriam.
¶ Secundo arguitur contra bunc modum no ticia dei repraesentat aliquas creaturas alioqui quomodo beatus intelligit obiectum remotum. dicis alie res videntur in deo sicut in speculo quid est illud dictu an creature reluceant in deo sicut in speculo per reflexionem specierum vel deus qui est sibi noticia creaturarum sit noticia representans beato res alias et tunc quilibebet beatus omnes res intelligit stante concursu dei si aliquas et aliquas non da rationem. Respondetur mul¬ ti habent vnum modum de visione in verbo qui michi non placet: propterea illum relinquo deus causat noticiam in bto de hoc obstantio vel illo secundum quod sue bonitati placet deus potest causare noticiam intuitiuam perfectam in me parisii de caucaso vel tauro mote ac si prope illos essem quia quicquid potest facere cum causa secunda potest facere se solo si potest canre noticiam cum obtento potest illam causare sine obstanto et eius causalitatem supplere et si smpnes et noticia intuitiua pos sunt causare noticiam abstractiuam montis oreb deus se solo id potest efficere alio quin egeret ope secunda ad causam dos omnes suos effectus et sic non esset tante potentie si ne eis sicut cum eis complexe vel incomplexe potest repraesen tare beatus habet noticiam in verbo id est a verbo hoc est verbum causat illam noticiam non totaliter si intellectus beati cognoscat ad illam noticiam concurrit. dicitur noticia in vbo quia cum illis noticiis semper cogscitur vbum. Si dicas quodo anima sortis in patria potest concurrere ad productio nem noticie in britannia vel anima mea nunc parisii ad pro ductionem montis sinay in arabia iam rempensum est deo sup plente vicem et causalitatem obiectiuam deus tantum cuilibet peato reuelat sicut ei placet et sicut beatum decet nec or de omni creatura beatum habere noticiam in noticia creaturam non est beatitas sed in deo secundum illud b. augu. v. co fess. infelix homo qui scit illa omnia te autem nescit beatus autem qui te scit etiam si illa nesciat qui vero te et illa nouit non propter illa beatior sed propter te solum beatus est. sic in telligo visionem in verbo. Quo fit visio dei quae est beatitu do non repraesentat vnam creaturam sed creatura habet suam visionem distinctam et plures creature pilores noticias et an ille sint inuolubiles incertum est nunc quando adoro san ctum petrum deus ei reuelat et hoc est beatum petrum illud scire in verbo. At dicis quodo beatus petrus vel linus praesent habere tot noticias actuales simul si omnia cogscat quae vnquam cognouerit vel cognoscet. Respondeo non adhuc illud diximus licet b. aug. ad illud sonare videtur vt supe rius allegauimus ex. xv. de trinu. sed quicquid sit est deo pos sibile licet intellectus cum influentia dei gndenali sit finite a ctiuitatis tamen deo supplente quocumque numero notici arum dato potest maiorem numerum noticiarum actualium habere Quo fit nulla est apparentia in hoc argumento linus in telligit rosam per aliam noticiam a verbo: ergo noticia verbi remittitur pluribus intentus minor est ad singula sen sus boc intelligitur pro statu isto et cum auxilio dei ge nerali possum eque facile concurrere ad lationem mille librarum cum magno auxilio sicut ad lationem dua rum vel vnius cum exigua ope nec magis ad vnum co nor quam ad reliquum. nec consequens est quod tot noticias actuales habeat sicut anima christi quia hoc non decet quilibet beatus est summe contentus de noticia et gloria quam habet et est sufficiens sacietas propterea de quolibet beato dicitur satiabor cum apparuerit gloria tua sciens illud roma. viii. estind eim quod non sunt condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam quae reuelabitur in nobis. i. cori. ii. quod oculus non vidit nec auris audiuit nec in cor hominis ascendit quae praepa rauit deus hiis qui diligunt illum ibi spius angelici inces santer dei laudes depromunt dicentes osanna filio dei anima nostra in tribus potentiis nunquam satiatur nisi in suo creatore trino et vno in valle lacrimarum mltis re plemur miseriis: propterea perpulere dicebat b. augu. fecisti nos domine ad te et inquietum est cor nostrum donec quiescat in te. beatus bonauentura et multi doctores illius temporis et eorum sequaces tenent quod noticia verbi ad verbum terminatur tanquam ad obie ctum primarium et nunc ad vnam creaturam nunc ad duas nunc ad plures propter alios respectus sed hoc tangimus in decima quarta distinctione tertii non opinor cum eis noticia dei intuitiua que deum representat nullomodo representat creaturam et noti cia quae vnam creaturam representat non representat aliam: noticia sortis non potest representare brunel lum: quia eodemmodo noticia vnius formice potest representare deum et esse beatitudo esse noticia spe cifica et ge nerica noticia intuitiua et abstractiua comple xa et incomplexa quod inconuenit. Sed pro hoc modo quia apud multos est communis faciam aliquas rationes noticia reflexa noticie representantis sortem significat sortem: ergo noticia dei sortem significans representat platonem et ita quanlibet rem mundi ostendo onsequentiam et antecedens consequentiam primo deus sibiipsi omnia representat et cuiuslibet rei est noticia: ergo noticia dei est noticia reflexa cum est noticia noticie: et antecedens patet conceptus non vltimatus termini sortes sortem reprasentat si conceptus vocis rem significatam per vocem repraesentat cum est naturalis similitudo vocis quare conceptus reflexus conceptus directi non repraesen tabit rem significatam per conceptum directum. Et confirma tur conceptus albedis repraesentat panem triticeum quia tunc dicor videre hunc panenconsecrat clanculum me inscio sacerdos illum panem tunc trasbanatur panis et non est ampli us et manet coceptus albedinis id qui prius. Ad primum nego antecedens quia sic videns noticiam intuitiuam quae est beatitudo in lino esset beatus cum habeat noticiam reflexam vnius noti cie substantiam repraesentantis quam directam vocamus: et licet pu re reflexam appelitemus non refert quia si noticia prima reflexa significet illud quod sigatur per noticiam directam: eodem moo secunda noticia reflexa sigabit omne illud quod siga tur per primam reflexam et ita semper posterior reflexa ibibit priores quod vestur inconueniens: tunc cognitionem dei ha bens cognosceret quicquid deus cognoscit cum habeat no ticiam dei qui omnia repraesentat: noticia visionis beatifice dei est imperfectior noticia vnius culicis et tamen no ticia dei est perfectissima possibilis ex parte obiecti doc addiderim quia potest deus in infinitum sui perfectiores noticias causare sicut superius ostendimus per varios angelos creabiles vel sine eis creando similes noticias. Si dicas tunc platonis non est perfectissima noticia possibilis et tunc aliqua noticia platonis erit perfectior noticia dei intelligo noticia dei adequata erit perfectior concedo antecedens et nego consequentiam principalis argumenti non est simile cum conceptus non vltimatus significat rem significatam per vocem significatione ad placitum sicut ipsum scriptum sed melior esset compa ratio quod conceptus conceptus non vltimati vocis ipsam vocem representaret. Sed dicis quic ¬ quid representat exemplar representatiuum alicuius rei representat illam rem sicut quicquid est causa cause est causa causati. Insuper videns vmaginem suam inspeculo mediate videt faciem suam. Insu per somnians freneticus vel illusus videns species alicuius rei eo ipso videt res illarum specierum quia sic iudicat. Ad primum nego antecedens et propositio assumpta pro similitudine est falsa terra est causa herbe venenate hominem intoxicantis et tamen illius necis terra non est causa. Ad aliud dicitur talis videt suam faciem per lineam reflexam in corpore polito frequenter bomo videt per reflexionem radiorum quod non videt per lineam rectam sicut experientia et perspectiua docet homo vi det an sua corona est bene rasa ponendo vnum spe culum in vertice capitis et ane faciem. Ad aliud dico talis noticia terminatur ad res ipsas existentes vel non existentes et non ad ipsas species.
¶ Ad confirmationem dico non inconuenire conceptum significare nunc vnum nunc aliud per acci dens per hoc quod albedo inheret varis subiectis de potentia dei que est obiectum per se illius conceptus illa varia subiecta per accidens significarentur per eundem conceptum. Secundo arguitur ad idem eadem cognitio numero nunc concurrit ad dilectio nem sortis nunc ad odium sortis: ergo si idem agens naturale concurrat ad contraria respectu eiusdem passi quare habes inconueniens quod noticia nunc representat vnum nunc representet aliud.
¶ Et con firmatur: conceptus actualis quem sortes habetet de a obiecto potest esse intellectu sortis et non representare a: ergo pari ratione potest aliud representa re. pariforma si oculus continue videat aliquid pri us motum et postea quiescens eadem visio que pri us representabat motum nunc representat quietem. Ad primum dicitur committitur fallacia non cause vt cause argumentum eo dirigitur si sit ad propositum quod idem agens potest producere contraria Ad confirmationem nego antecedens si est conceptus actualis alicuius obiecti intellectui actualiter representat: quia si potest non representare existens in intellectu potest eodemmodo representare aliud obiectum cum hoc est ei contingens hoc obiectum representare nec ponetur discrimen inter habitum et actum hac via: insuper tunc intellectus fieret intelligens de non intelligente sine noue rei additione. quod tangitur de motu et quiete accidit visioni quod eius obiectum moueatur vel quiescat etiam eadem res numero primo est motus localis et postea qui es et sic nichil contra propositum non tamen nego quin mediante visione potest euidenter iudicari quod res visa moueatur. Tertio si intellectio qua sortes experitur se intelligere angelum ponatur in platone plato non experitur sortem intelligere angelum sed se ipsum.
¶ Confirmatur: si dilectio qua sortes diligit se ponatur in platone per illam dilectionem pla to non diligit sortem: quod patet: quia sit actus quo sortes vult temperate viuere positus in platone tunc per illum actum plato vult seipsum temperate viuere: ergo eodemmodo de noticia. Ad tertium ne gatur antecedens nisi lucteris terminis de experiem tia. Ad confirmationem iterum nego antecedens vmo per illam dilectionem plato diligit sortem es vult platonem temperate viuere et generat inplatone habitum ad hoc: si dicas ergo quis habet in se pabitum temperantie et non inclinat ille habitus ha pentem ad temperate viuendum conceditur illud quando actus est elicitus circa alium qui huiuscemodi hahitum procreat. Quarto arguitur: deus per vnicum actum omnia videt: ergo hoc conuenire po test intellectui creato. Insuper conceptus entis om nia representat: igitur. Ad primum consequentia est nulla: substantia dei est eius intellectio an propterea sit idem de intellectu creato. Secundum argumentum non tangit propositum nostrum loquimur de noticiis distinctis.
On this page