Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

In Quartum Sententiarum (Redactio A)

Prologus

Quaestio 1 : Quid in contrarietate opinionum (potissimum mores tangentium) faciendum est. Et an scientiae peregrinae inserendae sint in theologia. Et propterea quaeram hunc quaestionis titulum: cui parti adhaerendum est in materia opinionum et an quis potest alias artes in theosophia inserere?

Distinctio 1

Quaestio 1 : Utrum creatura potest creare

Quaestio 2 : Utrum haec sit bona diffinitio sacramenti: sacramentum est invisibilis gratiae visibilis forma

Quaestio 3 : Utrum sacramenta novae legis causalitatem aliquam habeant respectu caracteris vel ornatus in anima

Quaestio 4 : Utrum pro tempore cuiuslibet legis vel, ut rectius petatur, pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta?

Quaestio 5 : De circumcisione et de eius obligatione

Distinctio 2

Quaestio 1 : Quid est baptismus, et de ipsius materia et forma.

Distinctio 3

Quaestio 1 : An institutio baptismi evacuet circumcisionem

Distinctio 4

Quaestio 1 : An virtutes infunduntur in baptismo

Quaestio 2 : Utrum non volens et fictus recipiant sacramentum

Quaestio 3 : An omnes baptizati suscipiant aequalem effectum baptismi recipiant

Distinctio 5

Quaestio 1 : An liceat recipere sacramentum a malo ministro

Distinctio 6

Quaestio 1 : An caracter sit causa initerationis baptismi et quae poena debetur iterantibus baptismum

Quaestio 2 : An catechismus et exorcismus sint necessarii ad baptismum

Distinctio 7

Quaestio 1 : An confirmatio sit sacramentum iterabile

Distinctio 8

Prologus

Quaestio 1 : An sit ponenda forma in hoc sacramento sicut in ceteris.

Distinctio 9

Quaestio 1 : An quis indigne hoc sacramentum suscipere possit

Quaestio 2 : An liceat alicui ministrare corpus Domini illi quem scit esse in peccato mortali?

Distinctio 10

Quaestio 1 : An corpus Christi natum de virgine sit in eucharistia

Quaestio 2 : An implicet contradictionem idem corpus numero esse circumscriptive in diversis locis

Quaestio 3 : An corpori Christi eaedem proprietates insunt in eucharistia et in caelo

Quaestio 4 : Utrum aliqua creatura potest movere corpus Christi prout existit in sacramento

Distinctio 11

Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus dominicum?

Quaestio 2 : An possumus adorare corpus Christi categorice sub speciebus panis et vini

Quaestio 3 : An solus panis triticeus sit conveniens materia huius sacramenti et vinum de vite?

Distinctio 12

Quaestio 1 : An accidentia omnia possunt esse sine subiecto

Quaestio 2 : An pluries in die celebrandum sit

Quaestio 3 : Utrum quilibet clericus quolibet die tenetur dicere horas

Distinctio 13

Quaestio 1 : An Christus consecravit in pane azymo

Quaestio 2 : De modo celebrandi

Distinctio 14

Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia

Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur

Distinctio 15

Quaestio 1 : Utrum quis potest satisfacere existendo in peccato mortali

Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit ita meritorium sicut non satisfactorium

Quaestio 3 : An contraveniens ieiunio praecepto mortaliter peccet

Quaestio 4 : An tertio comedens frangat ieiunium sicut secundo comedens

Quaestio 5 : Utrum eleemosyna sit necessario danda indigenti

Quaestio 6 : An rerum dominia iure naturae, divino, vel humano sint distincta

Quaestio 7 : Utrum homo tenetur restituere illa quae acquisivit per praescriptionem vel usucapionem

Quaestio 8 : Quomodo conveniunt et differunt usufructus et usus

Quaestio 9 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae et potissimum in ludis taxillorum

Quaestio 10 : An ludere ad ludos sit honestum

Quaestio 11 : An proximi lacerans famam tenetur eam restituere

Quaestio 12 : An accusatus de aliquo crimine tenetur illud crimen prodere non obstante fama

Quaestio 13 : An dissuadens alicui intrare religionem tenetur intrare religionem illo nolente postea intrare

Quaestio 14 : An homicidium est magnum peccatum, et quae restitutio debetur in homicidio

Quaestio 15 : An licet occidere et rapere in bello

Quaestio 16 : An duellum sit licitum

Quaestio 17 : An homo damnatus ad mortem licite potest aufugere

Quaestio 18 : An homo tenetur restituere acquisita per furtum

Quaestio 19 : Quomodo est furtum veniale, vel mortale in casu sequenti satis vulgari: sit unus cumulus grani in horreo Melros. Auferat

Quaestio 20 : An emens rem furtivam tenetur illam vero domino sine redditione pretii restituere

Quaestio 21 : An iuste pro furto infligatur mors

Quaestio 22 : An tenens columbaria tenetur ad restitutionem damni illati a columbis eius

Quaestio 23 : An usura sit peccatum

Quaestio 24 : An iste casus sit usurarius: ego habeo unum chorum tritici in festo Sancti Martini valentem viginti, quem volo servare ad augustum in quo triticum solet esse carius apud Britannos. Vel econtrario ducatur casus apud bis colligentes fructus annuae ut inter tropicos et prope eos ducatur proportionabiliter licet bis colligant propter sitim terrae nonnumquam habent annos steriles, patet ex Genesi 41 capitulo de Aegypto. Etiam uno tempore propinquo vel vicino collectioni segetum habent annonam cariorem vel minus caram. Accedit ad me Petrus, volens emere A chorum petens dilationem solutionis, ego capio triginta in augusto.

Quaestio 25 : An iste casus sit labe usurae infectus vel licitus: est Sempronius campsor, dans tibi albam pecuniam pro scuto, accepit parvum album supra scutum vi mutui.

Quaestio 26 : An iste casus sit usurarius: Sortes dat Platoni bis mille libras sterlingorum mutuo, capiens pagum valentem annuae centum scuta in pignore tenet Sortes A pagum et eius fructus colligit viginti annos et demum mille suas libras integras recipit

Quaestio 27 : De pecunia traiecticia vel nautica tangendo casum capitis naviganti de usuris non licet sorti capere pecuniam ultra sortem ratione periculi suscepti ut romanus pontifex dicit in capite praefato

Quaestio 28 : De cambio bursae

Quaestio 29 : An liceat recipere ad usuram

Quaestio 30 : An aliquis potest vendere usurario aliquid et an tenetur restituere lucrum usure

Quaestio 31 : An mercatura sit licita

Quaestio 32 : An contractus in quo est deceptio ultra medietatem iusti pretii sit rescindendus et an receptum ultra iustum pretium sit restituendum

Quaestio 33 : De latitudine iusti pretii in emptione et venditione: quomodo cognoscitur tale medium

Quaestio 34 : An licet emere redditus fructuarios et pecuniarios

Distinctio 16

Quaestio 1 : An peccatum mortale et gratia sunt simul in eadem anima

Distinctio 17

Quaestio 1 : An omnis utriusque sexus fidelis existens in annis discretionis tenetur tantum semel in anno omnia sua peccata proprio sacerdoti confiteri

Quaestio 2 : An dementes et plene ebrii teneantur ad confessionem et an peccent tempore quo sunt tales

Distinctio 18

Quaestio 1 : An excommunicatio liget excommunicatum ne colloquatur cum aliis

Distinctio 19

Quaestio 1 : An sacerdos potest uti clave in quolibet?

Quaestio 2 : an fraterna correctio sit de praecepto.

Distinctio 20

Quaestio 1 : An ille est totaliter liberatus qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote

Quaestio 2 : An valeant indulgentiae

Distinctio 21

Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantur post hanc vitam

Quaestio 2 : An sigillum confessionis sit tenendum in omni casu

Distinctio 22

Quaestio 1 : An opera bona mortificata redeant in resurgente, et an semper resurgens resurgit ad maiorem gratiam?

Distinctio 23

Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis?

Distinctio 24

Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet?

Quaestio 3 : An conferens beneficium idoneo praetermisso magis idoneo peccat?

Quaestio 4 : An habens plura beneficia per dispensationem est securus in conscientia coram Deo

Quaestio 5 : An praelati ecclesiae sunt domini bonorum ecclesiae

Quaestio 6 : An prodige exponens bona ecclesiae teneatur eadem restituere

Distinctio 25

Quaestio 1 : Utrum simonia sit grave peccatum

Distinctio 26

Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis

Quaestio 2 : An matrimonium sit uniuoce sacramentum cum aliis

Distinctio 27

Quaestio 1 : An ad verum matrimonium requiratur consensus mutuus per verba de praesenti explicatus et an hoc sufficiat semper

Quaestio 2 : An matrimonium solvatur per religionis ingressum

Quaestio 3 : An tempus sponsalium sit convenienter assignatum?

Quaestio 4 : An licet dispensare cum bigamo

Distinctio 28

Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet

Quaestio 2 : Utrum consensus conditionatus de praesenti sufficiat ad matrimonium

Distinctio 29

Quaestio 1 : An consensus coactus sufficiat ad matrimonium

Distinctio 30

Quaestio 1 : An error impediat matrimonium

Quaestio 2 : An virginitas est virtus et an viduitati et coniugio praestet

Quaestio 3 : An fuit verum matrimonium inter Mariam et Ioseph

Distinctio 31

Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusant actum matrimonialem ne sit peccatum

Distinctio 32

Quaestio 1 : An quilibet coniugum teneatur alteri reddere debitum

Distinctio 33

Quaestio 1 : An liceat per dispensationem habere simul plures uxores

Quaestio 2 : An libellus repudii erat licitus in lege Mosaica

Distinctio 34

Quaestio 1 : An impotentia coeundi impediat matrimonium

Distinctio 35

Quaestio 1 : An licet uxorem dimittere ob solam fornicationem

Distinctio 36

Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium

Distinctio 37

Quaestio 1 : An quis potest illam capere in uxorem quam polluit per adulterium

Quaestio 2 : An ordo sacer impediat matrimonium

Distinctio 38

Quaestio 1 : Utrum omne votum obliget et an expediat vovere

Quaestio 2 : An religiosus peccat tenendo proprium

Quaestio 1 : An omnes existentes in sacris ordinibus tenentur ad continentiam pariter et religiosi et an romanus pontifex in voto continentiae potest dispensare pro rationabili causa

Quaestio 4 : An sit optima inter tria vota et ad quae se extendit

Quaestio 5 : An Carthusiensis in extrema necessitate potest vesci carnibus

Quaestio 6 : An omne scandalum sit peccatum et propter scandalum omittenda sunt aliqua alias facienda?

Distinctio 39

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Distinctio 40

Quaestio 1 : De gradibus consanguinitatis

Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium

Distinctio 41

Quaestio 1 : An sex species luxuriae communiter enumeratae sufficiunt

Quaestio 2 : An fornicatio simplex sit magnum peccatum

Quaestio 3 : De duabus specibus, scilicet, stupro et raptu, an sint peccata mortalia et species luxuriae

Quaestio 4 : An adulterium sit grande peccatum

Quaestio 5 : An incestus et peccatum sodomiticum sint gravia peccata, et quis est ordo horum peccatorum inter se?

Quaestio 6 : De ratione affinitatis et eius impedimento

Quaestio 7 : An sint aliqui filii illegitimi

Distinctio 42

Quaestio 1 : De cognatione spirituali, adoptione et arrogatione

Distinctio 43

Quaestio 1 : An idem corruptum numero potest resuscitari

Quaestio 2 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam

Quaestio 3 : An resurrectio mortuorum generalis sit futura et de modo resurgendi

Quaestio 4 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis

Distinctio 44

Quaestio 1 : An infernus sit sub terra

Quaestio 2 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro

Quaestio 3 : An corpus damnati possit calefieri

Quaestio 4 : Quomodo animae corporibus exutae crucientur, similiter

Distinctio 45

Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae

Quaestio 2 : An sacrificium vel missa dicta pro pluribus tantum cuilibet eorum prodest ac si pro paucioribus celebraretur?

Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosunt defuncto

Quaestio 4 : An anima separata cognoscat aliqua quae cognovit in hoc corpore et an sancti pro nobis orent

Distinctio 46

Quaestio 1 : An Deus aequaliter punit intensive in eodem foro aequaliter peccantes

Quaestio 2 : Quod inaequaliter praemiet aequaliter merentes

Quaestio 3 Quod aliqui sunt homines qui nec salvabuntur nec damnabuntur.

Quaestio 4 : Probare enitemur aliquod peccatum esse infinitae parvitatis, immo de omissione nunc actu

Distinctio 47

Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis

Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem cum igne praesenti

Distinctio 48

Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii

Distinctio 49

Quaestio 1 : De essentia beatitudinis:

Quaestio 2 : An beatitudo totaliter causetur a Deo

Quaestio 3 : An fruitio sit potior actus beatitudinis quam visio

Quaestio 4 : An omnes beati sunt aequaliter beati

Quaestio 5 : An beatitudo sit perpetua

Quaestio 6 : An omnes homines summe et de necessitate appetant beatitudinem

Quaestio 7 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia, hoc est quaerere essentiam dotis impassibilitatis

Quaestio 8 : De alia dote scilicet dote agilitatis

Quaestio 9 : An corpus beati potest naturaliter esse cum corpore non glorioso per dotem subtilitatis

Quaestio 10 : Quae res est dos claritatis

Quaestio 11 : An duo corpora dura possunt se tangere

Quaestio 12 : An sensus beatorum in patria erunt in actibus suis

Quaestio 13 : An sit aliquod praemium accidentale

Quaestio 14 : An mors est de ratione martyrii

Quaestio 15 : Quando quis debet pati martyrium et pro quibus causis

Quaestio 16 : an actus quilibet cui debetur palma martyrii sit actus magne perfectionis

Quaestio 17 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel ille cui debetur aureola martyrum

Distinctio 50

Quaestio 1 : An damnati post diem iudicii peccent et pro eorum peccatis infligetur poena

Quaestio 2 : An damnati possunt velle aliquem actum bonum

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 5

An beatitudo sit perpetua
1

¶ Distinctionis quadragesime none questio quinta. Odo quinto restat querere an beatitudo sit perpetua. Respondetur affirmatiue Abeati qui habitant in domo tua domine in se cula seculorum laudabunt te. psal. lxxxiii. et misericordias domini ineternum cantabo. psal. lxxxviii hoc patet. mathei. xxv. per locum a contrario sensu de dannatis.

2

¶ Contra conclusionem argumentor noticia dei intuitiua est beatitudo habeat linus illam noticiam postea linus potest habere noticiam dei et beate virginis simul vel dei et duorum angelorum agminatim et sic illa visio est beatitudo ergo linus erit magis beatus quia per plures actus imo tunc potest deserere no ticiam ipsius dei adequate representatiuam et habere noticiam representatiuam dei et beate vginis queerit beatitudo ergo nulla beatitudo est perpetua. praeterea ex isto sequitur quod visio vnius creature est beatitudo patet da quancumque creaturam volueris cum deo in praesen tia obiectiua sit pars celi. arguitur sic omnis visio dei est beatitudo visio huius creature demonstrando pertem celi est visio dei ergo est beatitudo. consequentia tenet in tertio prime. minor patet quia est eadem visio quae representat deum et creaturam. Forte dicis ad has rationes distinguendo quod aliquis est magis beatus vel ex¬ tensiue et sic concedis is plures habet beatitates in tensiue negatur non se intendunt cum actus specie differant Et concedis quod nulla beatitudo est per petua sed hec est vera perpetua est beatitudo vna eua nescente succedit alia. Ad tertium concedis quod visio creature est beatitudo dum illa visio est etiam visio dei negas quod noticia adequata creature vel creaturarum sit beatitudo.

3

¶ Sed contra istud argumentor per te aliquis interdum erit magis beatus interdum minus beatus extensiue licet non intensiue sed qualibet beatitu do fruitio gestenaibit suum gaudium quod etiam est beatitudo ergo realiter quilibet talis erit magis gaudens et forte licet fruitiones specie distinguantur non tamen opor tet gaudia ergo sese intendunt ergo magis gaudet intem siue. Rursus pono sortem et platonem discedentem cum equis meritis quorum quilibet primo die quo beatifi cantur habet octo gradus beatitudis cotinuet sortes suos octo gradus in die sequenti imo et anno se quenti habeat plato alias et alias beatitudines habeat visionem vnam adequatam dei aliam dei et christifere vir ginis tertiam dei et duorum angelorum et sic vsque ad octo vel decem dicatur visio prima scilicet dei a secunda b tertia c et sic per ordinem licterarum ita bene est platoni per b sicut per a cum est visio dei eque intensa sicut a quod si neges cum a est purior noticia dei quam b contra saltem ita bene erit platoni per b c et d sicut per solum a sorti ergo duplabitur eius beatitudo. Item si non ita bene erit platoni per b sicut sorti per a tunc relinquendo a et acquirendo b plato erit minus beatus. praeterea quando a desinit in platone vel in alio beato alia beatitudine succedente vel a remittitur et sic erit minus beatus. dicis sicut a remittitur b intenditur et. xv. de trinitate cap xvi. "fortassis etiam volubiles non erunt cogitationes ab aliis in alias euntes et redeuntes sed omnem scientiam nostram vno simul conspectu videbimus" non valet dice re ibi ponitur aduerbium dubitandi et si posuerit magis declinat in hoc quod beatitudo non est volubilis cui etiam ratio suffragatur ergo illud est tenendum videtur beatus augustinus satis sonare quod omne quod reuelabitu alicui beatorum imposterum ei tunc simul reuelabitur sed de hoc inferius tangemus. propter has rationes et si miles que occurrere possunt satius censui modum illum deserere et aliter dico quod primo die imo instanti quo quis est beatus habet vnam visionem que deum adequate representat in aliqua intentione graduali similiter vnam dilectionem et vnum gaudium que nunquam intenduntur nec remittuntur sed perpetuo manent.

4

¶ Sed contra hoc arguitur non euitatur illud quod reputo inconueniens contra priorem modum. patet. habeat michael suam beati tudinem scilicet visionem dei cum illa potest habere vnam vi sionem que deum intuitiue et beatam virginem representat alioquin non erit tanta libertas in pateria et in via. preterea arguitur contra vnum quod dicebam quod esset vna no ticia dei et beate virginis obiectorum specie distincto rum diuerse sunt noticie specie ergo non potest esse eadem noticia numero representans deum et beatam vi ginem cum specie distinguantur. Ad primum nego quod possit habere vnum actum qui representat deum et beatam virginem de noticia intuitiua loquor bene potest habe¬ re noticiam non beatificam deus non concurrit ad illum actum sicut superius diximus si angelus suprime ierat chie equaliter mereatur cum paulo simplici herem ta isti duo equaliter primiabuntur et dato quod capacitas actiua illius angeli non satietur et possit vlterius con currere quantum est ex se cum influentia dei deus non vl terius concurrit ne beatificetur plus quam meruit sic oportet dicere de multis in pateria deus non concurrit cum actu malo in patria nec cum agente corruptiuo extrin seco vel intrinseco et sic nulla causa secunda concurrere potest conditiones paterie sunt aliene a conditionibus vie Ad secundum dico quod est verum de noticiis adequatis modo hic est vna numero homogenea cuius qualibet pars representat hoc aggregatum distincta specie a noticia adequata dei et a noticia adequata beate virgi nis. Sed dicis beatitudo successiue producitur ergo non inconuenit eam augeri et minui de lege et male dicebam in hoc modo quem sustinere elaboro. assum ptum patet aliquis imo multi discedunt non debitores alicuius pene. patet de nouitur baptisatis et multis adultis diu morbo laborantibus qui morbos patien ter ferunt pro eorum peccatis tunc capio vnum illorum gratia exempli sortem eadem est ratio de aliis omnibus sortes moritur per primum instans sui non esse sit illud a sortes non habet in a instanti totum primium quod postea habebit forte non est in celo creatura secundum multos non potest producere actum in instanti. Respon detur negando assumptum in a instanti anima sortis vel que fuit sortis habet tantam beatitudinem essentia lem sicut vnquam habebit male opinantur dicentes nul lam creaturam posse effectum producere in instanti et temerarie concedunt animam christi in primo instanti nul lam beatitudinem habuisse sed successiue fuisse augmentatam esse in celo est esse beatum in proposito sicut hodie mecum eris in paradiso. luce. xxiii. etiam anima si bi relicta potest instantanee esse in celo realiter et mutari subito ex sua natura absque hoc quod iuuetur ab ange lo dixi de premio essentiali animae de primio accidentali non loquor illud potest augeri vel minui sicut vltra premium actui bono debitum confertur honor et vltra supplicium culpe debitum datur infamia primum patet exemplariter de vxoribus beluacensibus que bellouacum tueabantur ab hoste et propterea ante viros in templo offerunt similiter igno minie notam incurrerunt incole ville noue sancti georgii prope parisium eo quod simu lacrum beati georgii in secanam proiecere ob vites suo die congelatas sic vltra supplicium essentiale noua infamia machometus et arrius ob per eos destructos notantur sicut beati nouum gaudium accidentale acqui runt propter illos qui ex eorum doctrina veniunt ad patriam.

5

¶ Secundo arguitur contra bunc modum no ticia dei repraesentat aliquas creaturas alioqui quomodo beatus intelligit obiectum remotum. dicis alie res videntur in deo sicut in speculo quid est illud dictu an creature reluceant in deo sicut in speculo per reflexionem specierum vel deus qui est sibi noticia creaturarum sit noticia representans beato res alias et tunc quilibebet beatus omnes res intelligit stante concursu dei si aliquas et aliquas non da rationem. Respondetur mul¬ ti habent vnum modum de visione in verbo qui michi non placet: propterea illum relinquo deus causat noticiam in bto de hoc obstantio vel illo secundum quod sue bonitati placet deus potest causare noticiam intuitiuam perfectam in me parisii de caucaso vel tauro mote ac si prope illos essem quia quicquid potest facere cum causa secunda potest facere se solo si potest canre noticiam cum obtento potest illam causare sine obstanto et eius causalitatem supplere et si smpnes et noticia intuitiua pos sunt causare noticiam abstractiuam montis oreb deus se solo id potest efficere alio quin egeret ope secunda ad causam dos omnes suos effectus et sic non esset tante potentie si ne eis sicut cum eis complexe vel incomplexe potest repraesen tare beatus habet noticiam in verbo id est a verbo hoc est verbum causat illam noticiam non totaliter si intellectus beati cognoscat ad illam noticiam concurrit. dicitur noticia in vbo quia cum illis noticiis semper cogscitur vbum. Si dicas quodo anima sortis in patria potest concurrere ad productio nem noticie in britannia vel anima mea nunc parisii ad pro ductionem montis sinay in arabia iam rempensum est deo sup plente vicem et causalitatem obiectiuam deus tantum cuilibet peato reuelat sicut ei placet et sicut beatum decet nec or de omni creatura beatum habere noticiam in noticia creaturam non est beatitas sed in deo secundum illud b. augu. v. co fess. infelix homo qui scit illa omnia te autem nescit beatus autem qui te scit etiam si illa nesciat qui vero te et illa nouit non propter illa beatior sed propter te solum beatus est. sic in telligo visionem in verbo. Quo fit visio dei quae est beatitu do non repraesentat vnam creaturam sed creatura habet suam visionem distinctam et plures creature pilores noticias et an ille sint inuolubiles incertum est nunc quando adoro san ctum petrum deus ei reuelat et hoc est beatum petrum illud scire in verbo. At dicis quodo beatus petrus vel linus praesent habere tot noticias actuales simul si omnia cogscat quae vnquam cognouerit vel cognoscet. Respondeo non adhuc illud diximus licet b. aug. ad illud sonare videtur vt supe rius allegauimus ex. xv. de trinu. sed quicquid sit est deo pos sibile licet intellectus cum influentia dei gndenali sit finite a ctiuitatis tamen deo supplente quocumque numero notici arum dato potest maiorem numerum noticiarum actualium habere Quo fit nulla est apparentia in hoc argumento linus in telligit rosam per aliam noticiam a verbo: ergo noticia verbi remittitur pluribus intentus minor est ad singula sen sus boc intelligitur pro statu isto et cum auxilio dei ge nerali possum eque facile concurrere ad lationem mille librarum cum magno auxilio sicut ad lationem dua rum vel vnius cum exigua ope nec magis ad vnum co nor quam ad reliquum. nec consequens est quod tot noticias actuales habeat sicut anima christi quia hoc non decet quilibet beatus est summe contentus de noticia et gloria quam habet et est sufficiens sacietas propterea de quolibet beato dicitur satiabor cum apparuerit gloria tua sciens illud roma. viii. estind eim quod non sunt condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam quae reuelabitur in nobis. i. cori. ii. quod oculus non vidit nec auris audiuit nec in cor hominis ascendit quae praepa rauit deus hiis qui diligunt illum ibi spius angelici inces santer dei laudes depromunt dicentes osanna filio dei anima nostra in tribus potentiis nunquam satiatur nisi in suo creatore trino et vno in valle lacrimarum mltis re plemur miseriis: propterea perpulere dicebat b. augu. fecisti nos domine ad te et inquietum est cor nostrum donec quiescat in te. beatus bonauentura et multi doctores illius temporis et eorum sequaces tenent quod noticia verbi ad verbum terminatur tanquam ad obie ctum primarium et nunc ad vnam creaturam nunc ad duas nunc ad plures propter alios respectus sed hoc tangimus in decima quarta distinctione tertii non opinor cum eis noticia dei intuitiua que deum representat nullomodo representat creaturam et noti cia quae vnam creaturam representat non representat aliam: noticia sortis non potest representare brunel lum: quia eodemmodo noticia vnius formice potest representare deum et esse beatitudo esse noticia spe cifica et ge nerica noticia intuitiua et abstractiua comple xa et incomplexa quod inconuenit. Sed pro hoc modo quia apud multos est communis faciam aliquas rationes noticia reflexa noticie representantis sortem significat sortem: ergo noticia dei sortem significans representat platonem et ita quanlibet rem mundi ostendo onsequentiam et antecedens consequentiam primo deus sibiipsi omnia representat et cuiuslibet rei est noticia: ergo noticia dei est noticia reflexa cum est noticia noticie: et antecedens patet conceptus non vltimatus termini sortes sortem reprasentat si conceptus vocis rem significatam per vocem repraesentat cum est naturalis similitudo vocis quare conceptus reflexus conceptus directi non repraesen tabit rem significatam per conceptum directum. Et confirma tur conceptus albedis repraesentat panem triticeum quia tunc dicor videre hunc panenconsecrat clanculum me inscio sacerdos illum panem tunc trasbanatur panis et non est ampli us et manet coceptus albedinis id qui prius. Ad primum nego antecedens quia sic videns noticiam intuitiuam quae est beatitudo in lino esset beatus cum habeat noticiam reflexam vnius noti cie substantiam repraesentantis quam directam vocamus: et licet pu re reflexam appelitemus non refert quia si noticia prima reflexa significet illud quod sigatur per noticiam directam: eodem moo secunda noticia reflexa sigabit omne illud quod siga tur per primam reflexam et ita semper posterior reflexa ibibit priores quod vestur inconueniens: tunc cognitionem dei ha bens cognosceret quicquid deus cognoscit cum habeat no ticiam dei qui omnia repraesentat: noticia visionis beatifice dei est imperfectior noticia vnius culicis et tamen no ticia dei est perfectissima possibilis ex parte obiecti doc addiderim quia potest deus in infinitum sui perfectiores noticias causare sicut superius ostendimus per varios angelos creabiles vel sine eis creando similes noticias. Si dicas tunc platonis non est perfectissima noticia possibilis et tunc aliqua noticia platonis erit perfectior noticia dei intelligo noticia dei adequata erit perfectior concedo antecedens et nego consequentiam principalis argumenti non est simile cum conceptus non vltimatus significat rem significatam per vocem significatione ad placitum sicut ipsum scriptum sed melior esset compa ratio quod conceptus conceptus non vltimati vocis ipsam vocem representaret. Sed dicis quic ¬ quid representat exemplar representatiuum alicuius rei representat illam rem sicut quicquid est causa cause est causa causati. Insuper videns vmaginem suam inspeculo mediate videt faciem suam. Insu per somnians freneticus vel illusus videns species alicuius rei eo ipso videt res illarum specierum quia sic iudicat. Ad primum nego antecedens et propositio assumpta pro similitudine est falsa terra est causa herbe venenate hominem intoxicantis et tamen illius necis terra non est causa. Ad aliud dicitur talis videt suam faciem per lineam reflexam in corpore polito frequenter bomo videt per reflexionem radiorum quod non videt per lineam rectam sicut experientia et perspectiua docet homo vi det an sua corona est bene rasa ponendo vnum spe culum in vertice capitis et ane faciem. Ad aliud dico talis noticia terminatur ad res ipsas existentes vel non existentes et non ad ipsas species.

6

¶ Ad confirmationem dico non inconuenire conceptum significare nunc vnum nunc aliud per acci dens per hoc quod albedo inheret varis subiectis de potentia dei que est obiectum per se illius conceptus illa varia subiecta per accidens significarentur per eundem conceptum. Secundo arguitur ad idem eadem cognitio numero nunc concurrit ad dilectio nem sortis nunc ad odium sortis: ergo si idem agens naturale concurrat ad contraria respectu eiusdem passi quare habes inconueniens quod noticia nunc representat vnum nunc representet aliud.

7

¶ Et con firmatur: conceptus actualis quem sortes habetet de a obiecto potest esse intellectu sortis et non representare a: ergo pari ratione potest aliud representa re. pariforma si oculus continue videat aliquid pri us motum et postea quiescens eadem visio que pri us representabat motum nunc representat quietem. Ad primum dicitur committitur fallacia non cause vt cause argumentum eo dirigitur si sit ad propositum quod idem agens potest producere contraria Ad confirmationem nego antecedens si est conceptus actualis alicuius obiecti intellectui actualiter representat: quia si potest non representare existens in intellectu potest eodemmodo representare aliud obiectum cum hoc est ei contingens hoc obiectum representare nec ponetur discrimen inter habitum et actum hac via: insuper tunc intellectus fieret intelligens de non intelligente sine noue rei additione. quod tangitur de motu et quiete accidit visioni quod eius obiectum moueatur vel quiescat etiam eadem res numero primo est motus localis et postea qui es et sic nichil contra propositum non tamen nego quin mediante visione potest euidenter iudicari quod res visa moueatur. Tertio si intellectio qua sortes experitur se intelligere angelum ponatur in platone plato non experitur sortem intelligere angelum sed se ipsum.

8

¶ Confirmatur: si dilectio qua sortes diligit se ponatur in platone per illam dilectionem pla to non diligit sortem: quod patet: quia sit actus quo sortes vult temperate viuere positus in platone tunc per illum actum plato vult seipsum temperate viuere: ergo eodemmodo de noticia. Ad tertium ne gatur antecedens nisi lucteris terminis de experiem tia. Ad confirmationem iterum nego antecedens vmo per illam dilectionem plato diligit sortem es vult platonem temperate viuere et generat inplatone habitum ad hoc: si dicas ergo quis habet in se pabitum temperantie et non inclinat ille habitus ha pentem ad temperate viuendum conceditur illud quando actus est elicitus circa alium qui huiuscemodi hahitum procreat. Quarto arguitur: deus per vnicum actum omnia videt: ergo hoc conuenire po test intellectui creato. Insuper conceptus entis om nia representat: igitur. Ad primum consequentia est nulla: substantia dei est eius intellectio an propterea sit idem de intellectu creato. Secundum argumentum non tangit propositum nostrum loquimur de noticiis distinctis.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 5