Table of Contents
Aureum Rosarium Theologiae
Liber 1
Angeli ad trinitatem et ad ea quae sunt fidei mysteria
Anima humana est ad dei imaginem
Apparere scilicet Deum in creatura
Appropriata divina ubi proprie
Argumentalis processus an liceat in theologia
Ars artis habitus quomodo differet ab aliis habitibus vicem
Distinctio quales habet modos vel quot
Esse essentiae et esse existentiae
Liber 2
Liber 3
Liber 4
Amor de ab aeterno ad entia
1
AMor dei ab eter no ad entiam. Questio prima Utrum amor quo amat deus creata entiam sit eternus vel ab eterno fuerit in mente diuina: Respondetur secundum Guill. Scotist. super. iii. li. di. xxxii. per conclusionem: quod sic. Probatur praecipue tali rationem Nam dilectio dei vel amor: aut praecedit res dilectas. et sic sequitur quod est ab eterno. quia nibil praecessit mundi creaturas nisi eternitas. Aut cum rebus incepit ista dei dilectio. Et quia dilectio in deo est ipse deus: sequitur quod deus esse incepit. quod est falsissimum Sicut emim deus si de non potente efficeretur potens et de non sapiente sapiens: mutaretur. Sic in proposito: si de non diligente efficeretur diligens. Unde Magiset vbi supra. in littera dicit: quod dilectio dei est vsia siue sub stantia dei. Et Augustinus vi. de trini. dicit. Absit vt des aliquid tempraliter diligat. Elegit enim nos antem mun di constitutionem vt essemus sancti et immaculati: Ephes. i.
2
¶ Sed difficult. occurrut Prima Quomodo potuit diligi ens quod nondum erat an mun di constitutionem: cum dilectio est respectu boni. tantum. Bonum autem et ens conuertuntur. vi. Metaph. Si ergo non fuit ens: non fuit bonum illud. ergo nec diligibile. Denique deus neminem diligit affectu. quod sic passio esset in deo. sed diligit effectu. Si ergo non erat ens tale in effectu: sed incepit esse in tempore. ergo etc Respondetur secundum Guill. vbi supra quod illud quod diligitur a deo non oportet quod sit ens et bonum actu. sed solum habitu sufficit. et hoc est ab eterno. Similiter deus dili git effectu res non quidem intelligendo de effectu in actu: sed in habitu¬
3
¶ Secunda difficultas quia amor et dilectio est vis vnitiua amantis cum amato vt ait Dionysius et Augustinus Et hoc actu requirit aman tis et amati vnionem. Si ergo nullum conditum potuit esse ab eterno in actu: vt patebit in. ii li. Quomodo ergo potuit esse amor in actu ab aeterno in deo ad cre aturam: Respondetur secundum eundem Guill. vbi supra. quod licet in aliis amor et dilectio sit vis vnitiua in actu amantis et amati: non tamen oportet in deo respectu creature nondum existenti scilicet actu. sed sufficit amatum ens habitu fore et in mente diuina ab eterno fo re praeordinatum.
4
¶ Tertia difficultas. Si ista dei pilectio eterna sit vsus vel fruitio in ipso deo: Respondetur secundum eundem Guill. quod ista dilectio eterna in deo respectu sui est fruitio. sed respectu creature est vsus. quia deus omnia alia a se in seipsum refert: iuxta il lud Prouer. xvi. Uniuersa propter semetipsum ope ratus est dominus. Hec Guill. concor. Bonaue. super i. di i. Uide latius vbi de frui et fruibili.
5
¶ Quales creaturas vel homines deus amat ab eterno: et quales ab eteno odit: Ad hec Respondetur secundum Magistrum in. iii. li. di. xxxii. c. vl. dicentem. Dicimus inquit de electis solis simpliciter hoc esse concedendum quod deus ab eterno eos dilexit quos ad iusticiam et coronam praeparauit. De non electis vero simpliciter est concedendum quod odio habuit eos deus id est reprobauit. sicut legitur: Iacob dilexi: Esau autem odio habui: Malach. i. Hec Magister in littera Ex quibus dictis magistri secundum Bonauen. et doc. communiter tres veritates notemus pro conclusione.
6
¶ Prima veritas vel Conclusio Quod bonus deus non diligit malos et reprobos sed odit ab eterno. Et hec veritas plana est Primo ex autoritate Ecci. xii. Altissimus odio habet peccatores Et Sap. xiiii. Odio est deo impius et impietas eius; Item Psalmus Odisti omnes qui operantur iniquitatem. Augustinus Scio deum inimicum esse omni criminoso.
¶ Secundo ex ra tione. quia sicut dictat Tho i. per. q. xx. ar. ii. et Bonauen. supra. iuxta philosophum. viii. li. Eth. et. ix. Amare nil aliud est quam velle bonum amato. Sed quoniam deus ex sua bonitas te vult quidem bonum comen scilicet esse et conseruari omnibus etiam reprobis homnibus et demonibus. et omnia intantum habent esse inquantum deus vult et dat. Uerumtamen quia ab eterno praeuidit deus quod reprobi vel mali abutentur tali dei dono vel bono in malicia obstinati propter quod iusto dei iudicio demerentur puniri. ideo non vult ipsis speciale bonum scilicet gratiae et glorie: sed penam. ergo odit.
4
¶ Si dicas. Sapien. xi. scribitur. Diligis omnia et nil odisti que fecisti. Respondetur secundum Tho. supra. quod deus omnia et etiam demones amat inquamtum sunt entia vel quedam nature. quia sic sut a deo: et vt sic bona sunt. Sed inquantum sunt mala: sic facta sunt non a deo sed a propria voluntate. ergo vt sic odit eos deus prauidens ab aeterno scilicet illos in malicia perseueraturos: non quidem necessitate: sed pro prio arbitrio peccando.
¶ Tertio onditur conclusio ml tiplici exemplaritate Prio in angels quorum tot milia in peccati damnauit odium. Secundo in perentibus primis quas propter peccati odium vel in detestationem exclusit a paradiso. Tertio in mundi creaturis quas in odium peccati diluuio deleuit. Quarto in multis etiam nunc flagellis. Quinto in operibus nostris etiam bonis qua non acceptat si in peccato mortali fiant: ob peccati odium. Sexto in homnibus cunctis: quas omnes pro vnico peccato Ade morti obligauit sine remissione. Septio in infernalibus penis perpetuis: ad quas omnes impenitentes pec catores sine fine deputauit. O quantum odium dei con pecttum pro quo fere totum mundum dissipauit.
¶ Secunda veritas vel conclusio Quod deus bendictus suos electos ab eterno summo amore amauit. Et manifeste patet. quia cum diligere est bonum velle dilecto: vt prius dictum est. Deus autem summa bona vult electis. vicem eternam beatitudinem in ipsius summi boni dei visione et fruitione. ergo etc.
¶ Tertia est: quod deus illos ab aeterno praedilexit quos meliores futuros put dit. Et patet expresse per Magistrum vbi supra. Nam quanto aliquos puidit fore meliores tanto praedilexit illos: maiora bona gratiae in praesenti et glorie in futuro ipsis volendo. Sed de huiusmodi inequalitate dilectionis libro ii. agemus.
8
¶ Sed difficultas est Si deus omnes etiam reprobos vult saluari: sicut Apistolus dicit i. Timo. ii. Qui vult omnes homines saluos fieri et ad agnitionem veritatis peruenire. Uidetur ergo quod omnibus etiam reprobis vult bonum scilicet salutis eterne. ergo et omnes etiam illos diligit et non odit. Et confirmatur. quia deus etiam infidelibus et reprobis dat angelicam custodiam Et hoc est valde bonum ad salute. ergo videtur quod neminem odit ab aeterno. Respondetur secundum Bonauem. super. iii i. di. xxxi. circa litteram. quod sicut voluntas in deo est duple scilicet voluntas ancedens: et voluntas consequens: vt infra patebit de voluntate. Uoluntas vero ancedens est solummodo ex ipso deo. sed voluntas consequens pendet ex causa nostri. Per hunc modum inquit distinguenda est dilectio in deo vicem quod est dile ctio dei secundum suam voluntatem ancedentem. Et hac mnes diligit. quia omnes saluari cupit quantum ex se. Et alia est dilectio secundum voluntatem consequentem. Et hac non omnes diligit: nec omnes saluare vult. quia hec respicit merita nostra finalia. et sic defectus est ex parte nostri. Hec Bonauemn. Ideoque patet quod deus odit ab eterno aliquem: hoc non est ex parte dei principaliter sicut nec obduratio hominis in malo. sed est ex parte creature. quia non vult diligi a deo: sed odiri: dumnon vult conuerti ad deum vt depo neret peccatum propter quod odit illum deus.